Debat over de Bedrijfsradenwet
éMrwdM
yovgvns'
TH. A. BOUMAN
WOENSDAG 25 MEI 1938
EERSTE BEAD PAG. 3
Tweede Kamer
Nieuwe interpellaties,
maar niet over Oss
Het enquête'Voorst el
naar de afdeelingen
Ontwerp tot wijziging der
Stuwadoorswet goedgekeurd
Om onnaspeurlijke redenen is de
Tweede Kamer bijeengeroepen om deze
■week twee dagen te vergaderen. Ge
volg daarvan is, dat we een verbrok
keld werkloosheidsdebat krijgen: een
stukje op Woensdag, de rest volgt vol
gende week.
Waarom niet de week voor Pinksteren voor
vergaderen bestemd, vraagt men zich on
willekeurig af. Het antwoord op die vraag
kunnen we zelfs niet vermoeden.
Oss
Bovenaan op de agende stond:
Behandeling van het verzoek van den heer
Kost van Tonningen om verlof tot het
richten van vragen aan den Minister van
Justitie over de voorloopige beslissingen ten
aanzien van de brigade der Koninklijke
Marechaussee te Oss, en van de aanvullende
vragen, welke onmiddellijk verband houden
met het herstel der opsporingsbevoegdheid
van die brigade, het verleenen van rechts
ingang tegen enkele verdachten, en de
handhaving van burgemeester Ploegmakers
en van den procureur-generaal van 's-Her-
itogenbosch in hun functie.
De voorzitter stelde voor de in
terpellatie niet toe te staan, maar de
beslissing over het enquête-voorstel van
den heer Wendelaar al te wachten.
Daarmee was de aanvrager der interpe
llatie het niet eens. In een onzakelijke rede
vol insinuaties en onbewezen beschuldigingen
de voorzitter was te zijnen opzichte wel
zeer lankmoedig trachtte hij te betoogen,
dat de enquête niet tot resultaat kan leiden
en dus de interpellatie behoorde voor te gaan,
opdat ook zoo spoedig mogelijk de minister
van Justitie in staat van beschuldiging zou
kunnen worden gesteld! Deze zou zich n.l.
aan iets onwettigs hebben schuldig gemaakt
toen hij de opsporingsbevoegdheid der Ossche
marechaussees introk.
Kreeg de interpellant zijn zin niet, dan
schuwde z.i. de Kamer het vrije woord,
dekte de onverlaten van Oss en was een
„doofpot-Kamer".
De Kamer lachte wat om deze zonderlinge
taal uit den mond van iemand, die krach
tens zijn dictatoriale beginselen de vrijheid
van sipreken verfoeit en voorstander is van
geestelijke geweldenarij.
Slechts de heeren van de Staatkundig Ge
reformeerde Partij bleken het later met den
N-S.B.-er eens.
Overigens gaf uiteindelijk de heele
Kamer haar stem aan het voorstel van
den voorzitter, nadat deze bij herhaling
er op gewezen had, dat een nieuwe in
terpellatie kan worden aangevraagd, zoo-
dra een Kamerlid daarvoor den tijd ge
komen acht, indien het enquêtevou-stel
niet mocht worden aangenomen.
Wel deed de heer Oud nog een poging
Dm de beslissing over de interpellatie-aan
vraag uit te stellen totdat het lot van het
enquête voorstel zou zijn beslist. Ondanks den
steun van den beer de Geer slaagde hij
niet. Zijn voorstel werd met 64 tegen 23
((V.D., C.H., Lib., S.G.P. en enkele soc.-dem.)
verworpen. Het voorstel van den voorzitter
V/erd met 80 tegen 6 stemmen aangenomen.
We zijn dus van Oss nog niet al.
I Een ook van
interpellaties
niet. Want er kwamen twee nieuwe aan
vragen in. De eene van den heer de Visser
om den minister van Justitie vragen te
mogen stellen over de wijze van toelating,
uitzetting en behandeling van vreemde
lingen dat was dus den soc.-dem., die ook
plannen hadden, afgesnoept en de andere
van den N.S.B.-er Dieters om den minis
ter van Economische Zaken aan den tand
te mogen voelen over het beleid der Regee
ring in verband met den toestand in land
en tuinbouw.
Vandaag wordt daarover beslist.
Contlngenteeringen waren er ettelijke.
Naar aanleiding van een opmerking van
'den heer Schilthuis herhaalde minis
ter Steenberghe nog eens, dat contln
genteeringen geen ordeningsmiddelen zijn,
maar dienen om steun te verleenen aan ob
jecten op de binnenlandsche markt en als
wapen bij het bereiken van handelspoli
tieke doeleinden.
Na goedkeuring o.a. van de conventie van
Sen Haag van 1937 tussohen de Oslo-staten
en het tariefverdrag met Denemarken, kwam
een wijziging van de
Stuwadoorswet
aan de orde, met de bedoeling haar bij ge
deelten in werking te kunnen doen treden.
Gedacht wordt o.m. aan de werktijdenbepa
lingen. Ook zal een eind gemaakt worden
fian den toestand^ dat kleine motor-kust^
Vaartuigen bij laden en lossen zeer lange
werktijden kunnen hebben. Zij vallen tot nu
itoe buiten de Stuwadoorswet en doen daar
door aan de groote maatschappij sterke
concurrentie aan.
Den heer Kievit ging, als goed soc.-
Üem., de wijziging niet ver genoeg.
Minister Romme wees er echter op,
dat eemige bezonnenheid op dit gebied noo-
digis, willen we de concurrentiekracht onzer
scheepvaartbedrijven niet bemoeilijken. Ook
zijn er vele nevenbedrijven, waarin nog geen
collectieve contracten bestaan.
Een amendement van den heer
Schilthuis om te voorkomen, dat de
arbeid der bemanning van binnenvaar
tuigen onder de wet zal vallen, werd
door den minister overgenomen.
Zhs. werd het wetje goedgekeurd,
pen iets meer kleurig debat ontwikkelde
thfibij het voorstel om enkele artikelen van
de Bedrijfsradenwet
te wijzigen.
De bedrijfsraden mogen adviseeren over
onderwerpen, die op den arbeid van het be
drijf betrekking hebben. De Vestigingswet
Kleinbedrijf en de wet op het verbindend en
onverbindend verklaren van collectieve ar
beidsovereenkomsten gaan echter practisch
reeds iets verder en laten ook advies toe
over economische onderwerpen.
Deze verruiming zal nu ook in de
Bedrijfsradenwet worden opgenomen. Dat
is volkomen logisch. Men heeft hierin te
zien een bescheiden stapje vooruit op
den weg, dien we sinds enkele jaren
hebben betreden.
De N.S.B. vond, dat er niets van deugde.
Het voorgestelde is een nieuwe fout, bij de
vele die reeds gemaakt zijn en nog zullen
worden, eer dit regime volledig wordt weg
gevaagd, verklaarde de heer de Marchant
et d'Ansembourg.
Zoo ver ging de liberale heer Wende-
laar wel niet, maar hij huiverde toch bij
voorbaat voor de mogelijkheid van verorde
nende bevoegdheid van bedrijlsraden. Alsof
die eventueel met meer waarborgen zal wor
den omgeven!
In zijn heldere rede heeft daarop later de
heer S me enk terecht gewezen. Duidelijk
toonde hij aan, dat er niets geweldigs gaat
gebeuren, maar iets van zeer bescheiden be-
teekenis.
Waarom zouden de arbeidersvertegenwoor
digers niet mogen adviseeren over din
gen, die het bedrijf omhoog kunnen bren
gen?
Sommige werkgevers staren zich ten on
rechte blind op enkele onsympathieke, veelal
van soc.-dem. kant komende, uitlatingen
over den werkgeversstand. Maar waarom
houden zij geen rekening met de confe&sio-
neele vakorganisaties, die geen klassenstrijd
verhoudingen willen en de bedrijfsraden
geenszins wenschen als springplank voor de
socialisatie, maar wel als middel om het ge
vaar voor sociale conflicten te verkleinen en
het bedrijf-omhoog te brengen?
Aan deze opvatting ontbreekt elke sociali-
seerende doelstelling.
Ook de heeren Bachg en Kuiper spra
ken in dezen geest.
Met de soc.-dem. wil de CJD.U. de ver
ordenende bevoegdheid der bedrijfsraden op
staanden voet regelen. Dezen slag in de tucht
kunnen we thans laten voor wat hij is: een
wensch in de ruimte.
Vandaag zullen nog enkele sprekers vol
gen; daarna de Minister.
In den loop van den middag komt de
Kamer wel toe aan de te samen te behan
delen verhooginig van het crediet voor werk
verruiming en de interpellatie-v. Gelderen.
Het enquête-voorstel van den heer Wen
delaar is heden (Woensdag) morgen door de
Kamer in de afdeelingen onderzocht.
Het Kuyper-archief
Wie staat zijn brieven ai?
Zooals bekend, bevindt zich i-i het Kuyper-
huis te 's-Gravenhageeen groot gedeelte
der brieven, welke door verschillende per
sonen in het binnenland en van over de
grenizefi aan wijlen Dr A. Kuyper werden
gericht Dit archief is echter verre van com
pleet
Een klein deel van zijn correspondentie,
n.l. die met Groen van Prinsterer, kon eind
vorig jaar worden gepubliceerd (uitgave
J. H. Kok, Kampen).
Een verdere aanvulling van de correspon
dientie van Dr Kuyper ware zeer wensohe-
lijk. Daarom streeft de directie van de Dr
Kuyperstiohting er naar, inzage te verkrijgen
van de brieven, welke nog in grooten getaie
in den landie en ook in het buitenland zijn
verspreid.
Daarbij wensaht zij een beroep te doen op
de medewerking van allen, die nog brieven
van Dr Kuyper in hun bezit hebben. Wan
neer zij hun brieven, al was het maar voor
een korten tijd, ten behoeve van het archief
zoudlen willen afstaan, zou hetgeen reeds
in het Kuyperhui» aanwezig is, een uit his
torisch oogpunt waardevolle aanvulling
kunnen verkrijgen.
Nu is het mogelijk, dat de eigenaars van
brieven niet definitief daarvan afstand wil
len doen. In dat geval zou de correspon
dentie ter inzage kunnen worden afgestaan,
opdat de inhoud daar kan worden overga
nomen. Vanzelfsprekend zullen de ontvan
gen brieven met de uiterste zorg behandeld
worden en desgewenscht spoedig weer aan
de inzenders worden teruggezonden.
Correspondentie over deze zaak kan men
richten tot den directeur der Dr Kuyper
stichting, Dr A. Xuyperetraat 5, Den Ha\g.
Den bezitters van brieven, afkomstig van
Dr Kuyper, wordt vriendelijk en dringend
verzocht medewerking te verleenen in den
bovenbedoelden zin. Mede door hun hulp
zal het dan straks mogelijk zijn, in een be
hoorlijk gedocumenteerde biographie het
leven en den arbeid van dezen Christen-
staatsman in het volle lidhi te plaatsen.
Geestelijke Volksgezondheid
Congres te Driebergen
Een gezonde geest behoort in een gezond
lichaam derhalve gaat de Vereen voor
geestelijke volksgezondheid op Geref. grond
slag vergaderen in de vrije natuur, te weten
op 7 en 8 Juni in „Ons Bosdhhuis" te Drie
bergen. Daar wordt op den eersten dag te
11 uur een Congres (te zamen met jeugd
leiders uit de Vereen, op G.G.) geopend door
den voorzitter rar dr J. D o n n e r en treedt
als eerste spreker op dr J. Hekman van
Rotterdam, met het onderwerp „De licha
melijke gezondheid in de rijpingsjaren".
In de avondzitting spreekt dr B. J. W e s-
terbeek van Eerten over „De geeste
lijke hygiène in de rijpingsjaren".
De tweede dag heeft drie sprekers: Ds N.
B u f f i n g a van Rotterdam, over „Gods
dienstig leven in de rijpingsjaren"; den heer
L. van Klinken over „Opvoedingsmoei
lijkheden in de rijpingsjaren"; en arts R.
Vedder over „Neurotische puberteits-
afwijkingen".
PROV. STATEN VAN ZUIDHOLLAND
In de vacature-dr T. Beekenkamp is
door den voorzitter van het Centraal Stem
bureau tot lid van de Prov. Staten van Zuid
holland benoemd verklaard de heer C. G.
Roos te Lekkerkerk.
Zooals wij gisteren reeds hebben gemeld,
Is de heer Roos bestemd om Gedeputeerde te
worden,
KERK EN ZENDING
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Den Ham (Ov.) (toez.),
J. G. Terlouw te Garderen. Te Steggerda
(toez.), H. v. Schothorst te Gaastmeer.
Aangenomen: Naar Heeg, E. Postma
te Nieuw-Beerta.
S.
GEREF. KERKEN
Viertal: Te Stiens, cand. A. Luiks te
Leeuwarden, cand. D. J. Scholten te Zutfen,
cand. G. Spijker, hulppred. te Moerdijk, en
cand. E. Torenbeek, hulppred. te Haaks
bergen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
's-Gravenzande
Nadat Zondag in den ochtenddienst de be
vestiging had plaats gevonden, deed ds. W.
C. v. d. Brink in den avonddienst officieel
zijn intrede als predikant bij de Geref. Kerk
te 's-Gravenzande. De loco-burgemeester,
wethouder Schellevis was aanwezig,
voorts wethouder A. C. v. Geest, de ge
meentesecretaris, ds. D o n n e r van Scheve-
ningen, namens de classis 's-Gravenhage, ds.
Pontier van Maasdijk, consulent
namens de Westlandsche kerken, ds. A. C.
v a n W ij k, Vrijz. Herv. predikant en talrijke
afgevaardigden van keiken uit omliggende
plaatsen. Ds. v. d. Brink predikte naar aan
leiding van Deut. 30 1140 en Rom. 10
68a. De kern van sprekers betoog was, dat
de Kerk er is, om een antwoord te geven op
de vele vragen, die ons in het leven bestor
men, namelijk dit antwoord: God wijst ons
den weg der openbaring. De prediking van
Gods Woord is de levenszekerheid der Kerk.
Het is spr. een begeerte te zeggen, dat hij
dit Woord wil brengen; het Woord, dat zeer
nabij is. Een persoonlijk woord van dank
richtte spr. tot kerkeraad en gemeente voor
de ondervonden hartelijkheid bij zijn ont
vangst. De heer B. Noordam sprak een
welkomstwoord namens kerkeraad en ge
meente, waarna ds. Donner van Scheve-
ningen uit naam van de classis 's-Graven
hage den nieuwberoepen predikant welkom
heette. Tenslotte sprak nog ds Pontier
namens de Westlandsche kerken. Staande
zong de gemeente Ps. 134, waarna de dienst
op gebruikelijke wijze werd gesloten.
Nyega-Elahuizen
Na des morgens bevestigd te zijn door Dr»
W Lodder van Bussum, met een predi
katie over Jes. 62 6, deed Zondag j.l. cand.
J. v. d. Velden, voorheen hulpprediker te
Bussum, zyn intrede bij de Ned. Herv. Gem.
van Nyega-Elahuizen, sprekend naar aanlei
ding van Gal. 6 14. De nieuwe leeraar werd
toegesproken door zijn bevestiger en den
consulent ds Boersma van Harick. Toege
zongen werd Gez. 97 3.
Ds C. VAN MOURIK
In den ouderdom van 62 jaar ls te Buiten
post overleden ds C. v a n M o u r i k, em.
predikant der Geref. Kerk te Thesinge
(Gron.). De teraardebestelling zal Vrijdag
om half twee te Buitenpost plaats hebben
GODSDIENSTONDERWIJZER
Door het class, bestuur van Deventer is, na
gehouden examen de akte van Godsdienst
onderwijzer in de Ned. Herv. Kerk uitgereikt
aan den heer T. Spanjer, hoofd der
Julianaschool te Russen.
ONDERWIJS
F. Q. L
De Senaat van het Studenten-coips „Fides
Quaerit Intellectum" aan de Theologische
Hoogeschool te Kampen, is voor het cursus
jaar 19381939 als volgt samengesteld: F.
Kouwenhoven, praetor; R. H. Brem-
mer, ab-actis; Jac. Verlare, quaestor; F.
Omta; assessor I en J. J. Arnold, asses
sor II.
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid, Zieken-
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen
SCHOENFABRIEK Fa G. v.d.HEYDEN
OPGERICHT 1874. OISTERWIJK (N.B.) TEL 47
Het ver trouwen b ad res voor
schoenen, zoowel voor Jong als oud.
VRAAGT
ONS
MERK
Reeds leverancier van diverse Instellingen
HORCHNER, GÖTZEN CO.
Alle Assurantie-adviezen zoowel voor
U persoonlijk, als voor Uw bedrijf
AMSTERDAM-C
HEERENGRACHT No. 237
TELEF.: 47755 - 47756 - 47757 - 49555
»™9.leve,..,i„ Tafelzuren,
Mosterd, Pictalilly, Peekoffie
N.V. WED. MATTHEEUSSENS S ZONEN
Ossendrecht (Holland)
Utrechtsche Fabriek van Centrale Verwarming
BILTSTRAAT 102 UTRECHT TELEF. 10477
CENTRALE VERWARMING
volgens elk systeem
OLIESTOOKINRICHTINGEN. STOOMKOOK-,
BAD-, DESINFECTIE-. WASCH- EN DROOG-
INRICHTINGEN
Hoofdpijn - Kiespijn - Gevatte koude
Mijnhardtjes (in hartvorm) helpen snel, wantWat Mijnhardt maakt is goed. Doos 10 en 50 ct
Nieuwe Lectoren
Vrije Universiteit
Benoeming van dr Van Dalen,
dr Grosheide en dr Haantjes
Directeuren der Vereeniging voor Hooger
Onderwijs op Gereformeerden gr:ndsiag
hebben benoemd tot lector in de Faculteit
der Wis- en Natuurkunde aan de Vrije Uni
versiteit:
voor onderwijs in de analytische chemie dr
E. van Dalen, thans conservator en pri
vaat-docent in de Wis- en Natuurkundige
Faculteit;
voor onderwijs in de Wiskunde en elemen
taire astronomie dr G. H. A. Grosheide
F.W.zm., leeraar aan een Chr. H.B.S. te Rot
terdam;
Voor onderwijs in de Wiskunde en de me
chanica, alsmede in de relativiteits-theorie
dr J. Haantjes, assistent van prof. dr J.
A. Schouten te Delft en privaat-docent aan
de Rijksuniversiteit te Leiden.
Prof. Dr I. SNAPPER
Het gerucht over een naderend aftreden
van prof. dr I. Snapper, hoogleeraar te A m-
sterdam, is bewaarheid geworden. Prof.
Snapper heeft officieel ontslag aangevraagd
als hoogleeraar in de algemeene ziektekunde,
propaedeutische kliniek en geneesmiddelen-
leer.
Het Volksdagblad vernam, dat de Rooke-
feller-Foundation aan prof. Snapper het aan
bod heeft gedaan hoogleeraar te worden aan
de Rockefeller-universiteit. Prof. Snapper
heeft dit aanvaard, maar zal eerst twee jaar
in Peking als docent en directeur in het la
boratorium werkzaam zijn.
VAN GYM TOT LYCEUM
De gemeenteraad van Doetinchem
heeft met algemeene stemmen in principe
besloten het gymnasium te veranderen in een
lyceum.
ONDERWIJSBENOEMING
Aalburg (N.Br.). Tot hoofd van de te
stichten school m. d. bijbel, de heer A. T.
van Woerdekom te Delft.
Aalburg. Chr. school. Tot onderwijzeres:
Mej. T. Hagen, tijdel. onderw. Chr, school
te Dirksland.
Amsterdam. Herv. Lyceum. Tot leeraar
oude talen: Drs. H. Huisman te Den Haag.
Batavia. Ver. Chr. Scholen. Tot onder
wijzer: de heer J. Oosterhoff te
Leeuwarden.
B r i e 11 e. School m. d. Bijbel. Tot hoofd
(vac. C. J. Brakel): de heer H. A. Wij
mans, hoofd Chr. school te Tinte (Z.H.).
Kralingscheveer. Chr. schooi. Tot
tijdel. kw. m. a.: Mej. M. v. L i n s c h o t e n,
vol. 2e Talmaschool te Rotterdam.
Rotterdam Chr. School 2e Pijnacker-
straat. Tot hoofd (vac. Visscher): de heer B.
M. Brussaard, onderw. Kon. Emmaschool
Tuinderstraat.
Schiedam. Geref. ULO-school. Tot
hoofd (vac. Geertsema): de heer N. H e i n e r,
hoofd Chr. ULO-school te Stadskanaal
IJ m u i d e n-O o s t Julianaschool. Tot
onderwijzer: de heer H. J. J. Beeker,
wachtg. te Amsterdam.
CHR. SCHOOL VOOR B.L.O.
Te Hilversum heeft zich een voorloo-
pig comité gevormd, dat zal trachten te ko
men tot oprichting van een Chr. School voor
Buitengewoon Lager Onderwijs. In dit comi
té hebben zitting de navolgende heeren: K.
van D ij k, oud-algemeen inspecteur van het
Westersch l.o. in Nederl. Oost-Indië; ds G.
Laarman, predikant der Geref. Kerk en
L. W. J. v a n Hasselt, hoofd der Chr.
school aan den Geuzenweg.
ONTHULLING GRAFSTEEN
J. C WIRTZ
Nadat gistermiddag de steen op het graf
van den heer J. C. Wirtz was onthuld en
aan de familie overgedragen, waarbij door
mevr. de wed. W es t er b r in k-W i r tz een
enkel dankwoord werd gesproken, verzamel
den de aanwezigen zioh in de zaal van het
Groene Kerkje, waar nog door verschillende
sprekers het woord werd gevoerd. Allereerst
sprak dr C. B o u m a uit Den Haag, voorzit
ter van Geref. Schoolverband.
De heer A. d e J o n g E.zn., voorzitter van
de Vereeniging van Chr. Onderwijzers (essen)
in Nederland en de Overzeesche Gewesten,
zeide, dat het vooral deze Vereeniging is ge
weest, waaraan de heer Wirtz zijn liefde had
verpand. Hij was voorzitter in drie der be
langrijkste perioden voor het onderwijs, nj.
van 1893—1898, van 1901—1910 en van 1914
—1920.
De heer G. M e i m a, directeur van de
Chr. Kweekschool te Groningen, sprak na
mens deze school en namens de Groningsche
Prov. Vereen, van Chr. Onderwijzers.
De heer F. Huizinga van Bedum ver
tolkte de gevoelens van het bestuur der Chr.
school aldaar, waarvan de heer Wirtz langen
tijd hoofd was.
De heer B. Laarman, secr. van het be
stuur van het Groninger Schoolmuseum, zet
te de groote verdiensten van den ontslapene
voor dit museum uiteen, terwijl tenslotte nog
de heer De Koning, oud-kweekeling van
den heer Wirtz te Goes en de heer W i e g a n,
oud-bestuurslid van de Vereen, van Chr. On
derwijzers, van hun veeljarige vriendschap
voor den overledene uiting gaven.
Uit de Tijdschriften
Karl Barth en Karl Jaspers, beiden ge
dwongen, hun professoraat in Duitschland
neer te leggen, omdat hun invloed aan het
Duitsche régime van heden onwelkom is,
worden in de Nieuwe Theol. Studiën
door Ds. S. H. James van Delfshaven be
sproken en vergeleken in hun denkbeelden
en in de wijze, waarop zij die voordragen.
Het prettig geschreven artikel geeft inzonder
heid een kijk op den Heidelberger professor
(Jaspers), die, naar Ds. James meent, een
machtig woord tot onzen tijd te zeggen heeft.
Zijn invloed zou maximaal kunnen zijn,
maar hij zal minimaal blijken, omdat Jas
pers veel te zwaar schrijft. Een euvel, dat
ook bij Barth menigen lezer parten speelt.
Reféjah, het Chr. maandblad voor zie
kenverpleging, heeft voor zyn 38en jaargang
een nieuw kleed aangetrokken. Bovendien is
Dr. R. J. W o 1 v i u s tot de redactie toege
treden, wat zeggen wil: meer aandacht aan
de ziekenverpleging in den ruimsten zin. In
het eerste nummer schrijft Dr. H. Blan
ken Johz. over besmettelijke riekten.
Ouderavond Guido de Brès-school
te Denderleeuw
Een bezoekster schrijft ons over een ouder
avond, gehouden op 7 Mei j.l. in het vrien
delijk kerkje van Denderleeuw.
We hebben daar een prachtavond gehad,
schrijft zij, met het bestuur, het personeel,
de kinderen met hun ouders en verder de
vele belangstellenden uit Brussel en zelfs uit
Gent.
We hebben het werk van de leerlingen
gezien: de nette schriften, de handwerken,
de teekeningen en hebben tot elkander ge
zegd, dat hier iemand heeft gewerkt met
groote liefde en volle toewijding.
Terecht zeide de heer J. Rooze in rijn
openingswoord, dat God dank toekomt voor
de school in Denderleeuw en voor het wer
ken van den heer Van Vliet aldaar en ook
voor het werk, dat de handwerkonderwijze-
res, mejuffrouw M. van Deth daar verricht
heeft.
Uit het geestige verslag van den heer Van
Vliet hoorden we, dat de school nu 14 leer
lingen telt.
Maar we hebben die veertien ook ge
hoord! We hebben ademloos zitten luisteren
hoe Theophil en Elsa en Jeanneke en zelfs
de 4-jarige Yvonneke een versje zongen of
een voordracht deden. (Vier jaar de jongste
en 16 jaar de oudste leerling van de veer
tien! Commentaar overbodig!)
De meester kan trotsch zijn op zijn leerlin
gen! Een meisje had de Zaligsprekingen ge
leerd, andere zongen een Psalm of een
Christelijk lied. Ik denk, dat veel ouders wel
eens jaloersch zullen zijn op hun kinderen,
om alles wat zij al in hun jeugd leeren
een voorrecht dat zij niet gekend hebben.
Want dat het een voorreoht is op een Christe-
leke school te zijn geweest, kan men zich in
België voor het eerst weer bewust worden.
Daarom worden telkens, hier en daar,
schooltjes opgericht, daarom zijn er ook tel
kens weer mensehen, die zich aan dat werk
geven.
Heusch, óm het plezier, of gemak, of om
het voordeel doet men dat niet. Maar om
kinderen al heel vroeg tot Jezus te brengen,
opdat Hij ze zegenen zal. Daarom moet dit
ook gesteund worden. Het loon van den on
derwijzer is maar heel klein, te klein. En als
straks de school zich gaat uitbreiden, moet
er een tweede kracht benoemd kunnen wor
den. Het is zeer noodig, dat er een goed
gebouw komt. Een kerk is niet de aange
wezen plaats om school te houden! Men heeft
kou geleden dezen winter in de te groote
ruimte.
Wilt u meehelpen om dit noodige werk
mogelijk te maken, het voorrecht, dat Uzelf
gehad hebt ook aan anderen te geven?
Stort dan, voor u het vergeet, geld op
giro 2326.27 van L. Lenders, rue Guillaume
Kurt 68 Brussel, Evere ofwel: H. van Vliet,
Tweede Kade 58, Gouda, giro no. 318110.
A. ALGERA
De Java-Bode deelt mede, dat de heer A.
A1 g e r a, hoofd der Chr. Hollandsch-Chinee-
sche school te Tangerang, benoemd is tot
leeraar in de geschiedenis aan de Chr. H.B.S.
te Batavia en tijdelijk belast is met het
geven van lessen aan de Theologische Hoo
geschool te Batavia gedurende den tijd dat
de rectorsvacature (dr. M. C. Slotemaker de
Bruine) duurt.
W. KORTEWEG t
Op 87-jarigen leeftijd is te Soestdijk over
leden de heer W. Korteweg, oud-hoofd eener
school te IJselmonde. De heer Korteweg
was tevens oud-directeur van de Rijksnor
maallessen te Oud-Charlois.
Examens
m. Gem. Universiteit Bevorderd
le Letteren en Wijabegeerte op
„Hippolyte Tali
unite de sa Dene
Schaepdrlji
Groningen. Bevorderd tot doctor ln di
Geneeskunde le heer J. I. Erwtenman. geo
te Amsterdam, op een proefschrift over: „Kllni
sche en experimenteel® waarnemingen ove:
alcohol-tolerantie".
Amsterde. m. Gem. Universiteit Geal.: Ger-
maansche Taal- en Letterk. (Duitsch): doet ex..
de dames N. J. M. KalLs en M. M. Boldingh
Ned. Taal- en Letterk.; c
de heer J. JU.
Lelden. G-esl.: Indisch Recht: doet ex., d»
heer W. de Koning, Lelden.
Geneeskunde; doet ex. de heeren H. Schalk
wijk. Rotterdam; C. C. Petera, Den Haag.
Douwkundlg opzichter B.X.A. Amsterdam.
Gesl.: H. J. W. Bergman. Vught; A. J. Boom
houwer, Hilversum; M. Breebaart Leiderdorp.
J Th. G. Burger. Ouderkerk aan den IJsel;
ki. Dubbeldam, Lelden; 3. Th. v. Dijk, Gouda;
H. J. Hebly, Apeldoorn; J. W. P. Poggemeler.
H. W. Poggemeier en J. Rynja. Amsterdam; B
Vermeulen. Deventer: A. M. de Vries. Helmond
Sociale Verzekering. Amsterdam. GesL
C. Kil en Jb Vroomen, Amsterdam.
Zieken verpleglntr. Rotterdam. Gesl. dlpl
A de dames N. Baars en H. Schregardus.
Apothekers aaslatent. Lelden. Geal. de da-
J. Heler, Den Haag; AI. J. Mogendorff.
i; A. F1-
.recht
Culemborg.
ECONOMIE
EN FINANCIEN
N.V. HA V-Bank Schiedam
Verzekerd kapitaal ƒ98.2 millloen
(v. j. 92.7 millioen)
Dividend 28 pCt (onv.)
Blijkens het Jaarverslag over 1937 van de
N.V. HA V-B ank te Schiedam kwamen
nlenwe verzekeringen tot stand van ruim
1 14.6 millloen (v. J. t 15.1 millloen). De
netto vooruitgang bedroeg 6.888.039. Het
totaal verzekerd kapitaal bedroeg 31 Dec.
J.l. 3 98.211.513 92.752.250).
De winst bedraagt 1 843.406 (v. J. f 321.266)
zoodat ondanks de voortgaande rentedaling het
financieels resultaat nog steeds gunstig ge
noemd kan worden. Do Invloed der rentedaling
zal echter ongetwijfeld ln volgende jaren groo-
ter zijn. Steunende op de financieel zeer ster
ke poeltle wordt de toekomst echter met ver-
irve der verzekeringen i
laar een rentevoet
S lüf-
reke-
van verzekering extra te versterken, hetgeen
een totale toevoeging van f 250.571 aan de Wis
kundige Reserve noodig maakte. Teneinde de
exploitatiewinst niet te beïnvloeden, waardoor
een onjuist beeld der winst zou worden verkre
gen. werd dit bedrag vaji de Extra Reserve
overgeboekt naar de winstrekening.
De gemiddelde rentevoet der geheele wiskun
dige reserve bedraagt 3.70 pet.
Irag van f 405.000 extra
dat deel der port»
Bovendien li
'reserveerd. voldoend,
feullle, dat nog met een rente'.
berekend op 3U pet basis te brengen.
I pet t
De winst ad f 343.406 wordt, de gt0_
ouw. voor een belangrijk gedeelte bestemd
»}-^erh*0Oo5on&« de/ Eltra Reserve. Hieraan
wordt f 208.379 toegevoegd. Na verhooging
Hoogste stand te Biarritz 767.3.
Laagste stand te Skudesnaes 749.9.
Stand vanmorgen half twaalf 759.8.
WEERVERWACHTING
Zwakke tot matige wind uit westelijke
richtingen, meest zwaar bewolkt, waar
schijnlijk eenige regen, weinig verandering
in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT
Het gebied van hoogen luchtdruk in het
zuidwesten op den Oceaan nam in beteeke-
nis af. De depressie over Scandina^e breid
de zfch nog verder uit en wtrd dieper
Het centrum lag hedenmorgen over de zuid-
westpunt van Noorwegen. Voornamelijk als
gevolg van het afnemen van den luchtdruk
in het zuidwesten, zijn de luohtdrukverschil-
len iets afgenomen.
Op de Britsche Eilanden en op het vaste
land van West-Europa waait het zwak lot
matig uit westelijke richtingen.
In Oost-Zweden, Lapland, Finland en de
randstaten is de wind nog zuidoost, met vrij
hooge temperaturen.
Voor morgen is nog weinig verandering
fn de weersgesteldheid te venvachten, zoo-
dat gerekend moet worden op westelijke
winden van mati'ee kracM. vrij zware be
wolking, met nog kans reien en onve-
veer dezelfde temperatuur, als vandaag.
THERMOME TERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 11.6 C.
26 Mei. Zon op 4.53 uur, onder 9,02 uur
26 Mei. Maan op vm. 2,56 u. ond. nm. 5,18 u,
27 Mei. Zon op 4,51 uur, onder 9,04 uur
27 Mei. Maan op vm. 3,24 u. ond. nm. 6,37 u.
VOERTUIGEN MOETEN LICHT
OP HEBBEN
26 Mei. Van 'sav. 9,32 u. tot 'smorg. 4,21 u,
27 Mei. Van 's av. 9,34 u. tot 's morg. 4,20 u.
Reserve Dlv. en Tant.-belastlngr f 16.388, ver-
hoogrlngr reserve voor eventueele verliezen op
hypotheken f 31.121, resteert dan f 88.500 (als
vorig; Jaar) waarvan aan aandeelhouders uit te
keeren f 28.000 (28 pet als vorig; Jaar), winst
fonds verzekerden f 37.575 en tantièmes f 22.545.
De extra-reserves bedragen dan tezamen
f 3.166.000 vormende met het geplaatste maat
schappelijke kapitaal ad f 1.000.000 aan extra
waarborgen f 4.155.000. zUnde ruim 25 pet der
wiskundige (netto) rw"
N.V. NIEUWE H.A.V.-BANK
Dividend 20 pet. (v.J. 15)
Aan het Jaarverslag van de N.V. Nieuwe
H.A.V.-Bank te Schiedam, ontleenen we het
Het «fgeloopen jaar gaf wederom gunstiger
bedrijfsresultaten dan het vorige. De totale pre
mie-ontvangst bedroeg f 429.299 (v.J. f 409.235),
terwijl het bedrag der schadeultkeeringen Iets
lager was dan ln 1936.
De exploitatiewinst bedraagt netto f 74.219
(Inbegrepen het onverdeelde winstsaldo van
vorig jaar ad f 174), tegenover f 63.892 in 1936.
Ter verhooging van de Extra Reserve wordt
f 25000 bestemd en voor versterking van de
Beleggingsreserve f9.023, waardoor de Extra
ves dan tezamen f 600.000 zullen bedragen.
KALEIDOSCOOP
De New Y orks ch e beurs was gister
ongeanimeerd. Konden aanvankelijk de
koersen aantrekkenlater ging het avans
weer meerendeels verloren. Tegen het slot
was de beurs flauw gestemd. De slotkoersen
waren overwegend tot 2 punten lager. De
omzet bedroeg 420.000 aandeelen.
De gemiddelde dagelijksche productie
van ruw olie in d e V er. Staten is in
de afgeloopen week met 186.000 vaten ge
daald. tot 3.176.000 vaten. Ten opzichte van
de overeenkomstige week van 1937 bedroeg
de daling 374.000 vaten.
Naar wij vernemen zal aan de op 20
Mei a.s. te houden algemeene vergadering
van aandeelhouders van het Twentsch Cen
traal Station voor Electrische Stroom leve
ring, te Hengelo, door de commissarissen
worden voorgesteld om het dividend over
het boekjaar 1937 te bepalen op S1/^ pet,
(onv.)
De Koloniale Ban k heeft, dank zij
de belangrijk betere resultaten der cultuur
ondernemingen, veel gunstiger resultaten
over 1937 bereikt. Het winstsaldo steeg van
f 126.051 tot f 911.161.
Voorgesteld wordt een dividend van 9 pet*
uit te keeren; het laatst is over 1929 10 pet,
uitgekeerd. Aan de reserve wordt f 91.11G
toegevoegd.
Ingezonden Stukken
1 Bulten verantwoordelbkheld van de Redactie)
EEN VOLKSBELANG
Geachte Redactie.
Over Oss is al veel geschreven- Wij willen
nu gaarne de aandacht vestigen op een
product, heïwelk uit Oss komt en veel ze
gen heeft verspreid- Wij bedoelen het merk
Insuline, van de fabriek Organon. Jaren ge
leden stierven veel menschen aan diabetes
en suikerziekte, maar nu worden velen in
'V leven behouden door dit product. Dit mid
del is echter zeer kostbaar en kost sommi
gen van f 1 tot f 5 per week. I-Iier komt nog
bij. dat het leven dezer patiënten duurder is
dan van normale personen. Doordat deze
menschen in hec leven behouden worden,
neemt het aantal lijders aanmerkelijk toe-
Moet nu niet iets gedaan worden om de
prijs van dit product zoodanig te stellen,
dac het te betalen is, of dat het kosteloos
verstrekt wordt In Nederland wordt vrijwil
lig veel geld geofferd voor defensie en door
de regeering duizenden aan steun uitge
keerd aan alles en nog wat
In Amerika is Mn fonds opgericht tot be-
strijding van deze ziekte, zou zoo Iets hier
ook niet kunnen? Wie neemt het initiatief?.
Ue lijders self kunnen djt moeilijk doen.
B- N. I
