Jliruinp gciteclfe (üouraiit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
A V A N G
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaafsefi
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor hel Builenland bij wekelijksche
zending4.50
Bij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
tOSSe nummers 5 ct. met Zondagsblad 77a ct
~1
/uri, I
022'/,
No. 6402
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 38936
WOENSDAG 25 MEI 1938 19e Jaargang
a&bertentieprifecn:
Van I tot 5 regels
Elke regel meer .«-o
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels - ..««w** 2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan 'i bureau
wordt berekend&10
Morgen (Hemelvaartsdag) zal geen
h«i nummer van ons blad verschijnen.
HEMELVAART
LIET praktisch Christendom, het
Christendom van de daad naar
Schriftuurlijke opvatting is altijd van
twee zijden bestookt. Het vond tegen
over zich eenerzij ds die Christenen, die
hun aardsche roeping als hinderlijke
bijzaak beschouwen, als een last, welke
de pelgrim hemelwaarts liefst zoo
gauw mogelijk zou afwerpen; en
anderzijds die breede schare, die be
weert, dat godsdienst en maatschap
pelijke arbeid twee dingen zijn welke
los naast elkander staan.
Echter, consekwent zijn deze groepen
geen van beiden. De eenzijdige belij
ders, de „gebondenen", zooals ze terecht
in één der jongste Christelijke romans
genoemd worden, verliezen waarlijk
hun eigen stoffelijke belangen niet uit
het oog; ze kanten zich vooral tegen
Christelijke actie op sociaal gebied;
bij de andere richting komt telkens de
afkeer tegen het Christendom naar
voren, niet alleen in de negeering,
maar ook in onverholen verwerping.
Hieruit blijkt duidelijk van hoe
groote beteekenis de zuivere verkondi
ging van het Evangelie is ook voor het
maatschappelijk leven, en hoezeer de
Duitsche geweldenaars het Woord Gods
tegenstaan, wanneer zij de Kerk op
leggen om zich in de Evangeliepredi
king alleen te bemoeien met 's men-
schen eeuwig welzijn en toekomst.
Eigenlijk moesten de overmystieken
tegen deze maatregelen dan ook geen
bezwaren inbrengen en het mag ver
bazing wekken, dat de vrijzinnige pers
voor de vrijheid der Kerken opkomt.
Doch men bedenke, dat zij achter de
Kerkvervolging ziet de kneveling der
yrg'e gedachte.
De Schrift laat ops echter op dit
terrein niet in het onzekere. Wanneer
Jezus ten hemel is gevaren en de dis
cipelen Hem nastaren, dan prijzen de
engelen, die plotseling bij hen staan,
hen niet, maar er ligt een zacht ver
wijt in hun vermaning: „Wat staat gij
en ziet op naar den hemel?"
Hoe begrijpelijk was het, dat de jon
geren den Meester nastaren en zoo
lang mogelijk met hun blikken willen
vasthouden en toch deugt die geestes
gesteldheid niet. Zij moeten verstaan,
dat hun taak hier beneden is en dat
deze omschreven is in het vermanende
woord van Jezus tot Petrus bij het
meer van Tiberias: volg gij Mij! En
dan komt daar de vertroosting bij:
„Ik ben met u, alle eeuwen door, tot
aan mijn wederkomst toe".
De discipelen hebben het woord ver
staan, want „zij keerden wederom naar
Jerusalem", wetende dat zij de getui
gen van Jezus Christus behoorden te
zijn.
En laat ons dit nu ook niet mis
verstaan. We zijn al te licht geneigd
om te veronderstellen, dat de eerste
dienaren van het Woord slechts ver
kondigers van het Evangelie waren
voorzoover dat betrekking heeft op de
verlossing van zondaren in de enge
beteekenis van het woord doch het
is gansch anders. Dat blijkt duidelijk
uit de brieven der apostelen. Volgens
de opvatting van het nationaal-socia-
lisme zijn deze voor een groot deel on
toelaatbaar, want ze handelen letter
lijk en met hooger gezag dan van
een dictator over alle levensverhou
dingen.
Trouwens, de apostelen zouden min
der gevaar geloopen hebben martelaar
te worden, wanneer zij niet gepredikt
hadden, op de openbare straat (naar
Gaza), in de synagogen der Joden of
ook buiten deze (in Antiochië), aan de
rivier te Filippi, in de school van
Tyrannus en op de tribune van de
Areopagus. Neen, de verkondiging van
het Evangelie is niet in een hoek ge
schied, maar op de markt des levens.
Het zou toch zoo voor de hand lig
gen als Niemöller en gelijkgezinden
de eed van trouw en de belofte om te
zwijgen aflegden en zich zelf paaiden
met de verontschuldiging: ik zal de
menschen preeken hoe zij zalig kunnen
worden en in den hemel kunnen komen
de rest heeft immers voor den Chris
ten en vooral nu toch geen waarde.
Het zou zoo heel goed te verklaren
z(jn, wanneer wij in de wereldberoe
ring en -spanning reden zochten om
niet te veel te zeggen over de beteeke
nis van het Evangelie voor het dage-
lijksch levenwant wat zullen we voor
ons en voor onze kinderen nog van het
versplinterde aardsche leven verwach
ten? Schijnt het niet of de tijden der
groote verdrukking, waarover Jezus
kort voor zijn lijden sprak, aanstaande
zijn?
Het is volstrekt niet zeker dat de
politieke en sociale toekomst thans
donkerder is dan ten tijde toen Jezus
ten hemel voer. Doch deze vraag heeft
ook geen beslissende beteekenis. De
boodschap, welke de engelen aan de
discipelen brachten, toen zij opzagen
naar den hemel, was aan geen enkele
voorwaarde verbonden. Zij ging wèl
van een belofte vergezeld: Jezus komt
terug!
En daarom zullen wij, tot die we
derkomst, zijn getuigen zijn: ziende op
het gebod, blind in de toekomst. Want
der tijden loop is in Zijn sterke hand
en alle macht is Hem gegeven, ook op
deze felbewogen aarde. Wij kunnen, wij
mogen, wij moeten Zijn getuigen zijn.
Defensiebegrooting
wordt verhoogd
Voor kazernebouw 22 millioen
aangevraagd
Nu de gewijzigde Dienstplichtwet in wer
king is getreden, heeft de Regeering een
wetsontwerp ingediend tot verhooging van
de begrooting van Defensie. Behalve met de
meerdere koeten van het grootere contin
gent, dat in 1938 onder de wapenen komt, is
in het ontwerp rekening gehouden met ver
schillende uitgaven, welke reeds in 1938
moeten worden gedaan voor voorbereidende
maatregelen en aanschaffingen ten behoeve
van de grootere voorjaarsploeg.
Op grond van het bovenstaande zon de
gewone dienst verhoogd moeten worden
met 9.427.644,Voor verhooging van
den kapitaaldienst voor kazernebouw is
een bedrag van 22.000.000,— opgebracht.
De explosie
te Rotterdam
Schrijfmachine met
Russische letterteekens
Nog een arrestatie
ROTTERDAM, 25 Mei.
Op last van den rechter-commissaris Mr.
R. G. W. Kymmell zijn verschillende feiten,
die bij het onderzoek naar de geheimzin
nige explosie op den Coolsingel aan 't licht
zijn gekomen geheim gehouden.
Naar echter thans bekend wordt is de
portable schrijfmachine van „Novack",
welke in zijn hotel is gevonden, van Rus
sisch origine en voorzien van Russische
letterteekens.
Het wordt meer en meer aanneme
lijk, dat zoowel Novack als de aange
houden Bora Russische terroristen zijn.
Een vraag, die nog niet opgehelderd
werd, is, of zij in dienst van het Rus
sische Sovjetbewind stonden of daar
juist tegen ageöifaen.
Dat Bora zeker geen onschuldig man
netje is, bleek wel uit het feit, dat hij kort
voor zijn arrestatie nog getracht heeft te
vluchten.
In hotel Central was hij komen informee-
ren naar Novack. De portier, welke ge
hoord had, dat de omgekomen hotelgast een
pas op dezen naam had, zeide, dat de heer
Novack op het oogenblik niet in het hotel
was. Hij had echter een telefoonnummer
opgegeven en de portier zou hem even aan
de telefoon roepen.
In de cel belde de portier echter de po
litie op, die verzocht den vreemdeling even
aan de praat te houden.
Toen de portier uit de cel terug kwam
was de vreemdeling Bora verdwenen.
De chasseur had hem echter de Nw. Kerk
straat in zien gaan en daar gelukte het de
politie hem te achterhalen, nadat men hem
verteld had, dat Novack aan de telefoon
was!
Bij aankomst van het m.s. Baloeran
heeft gisteren de rivierpolitie een vreemde
ling van boord gehaald, die zich te Mar
seille had ingescheept voor Southampton,
doch daar door de politie was geweigerd
omdat hij op de lijst van jmgewensehte
vreemdelingen voorkwam. Nagegaan wordt
of deze man iets met Novack en Bora heeft
uit te staan.
Opzienbarende
ontknooping verwacht
Rotterdam, 25 Met Op het hoofdbu
reau van Politie heerscht momenteel een
koortsachtige spanning. Commissaris Roszbach
werkt met vijf inspecteurs aan de ontknoo-
ping van het raadsel van den „bomaanslag"
op den Coolsingel en.... die ontknooping
nadert.
Commissaris Roszbach, die aanvankelijk
elke verklaring weigerde heeft ten slotte
medegedeeld, dat hij nit het buitenland ver
schillende belangrijke inlichtingen heeft ge
kregen, die thans worden geverifieerd en die
reeds nu van groote waarde zijn gebleken
voor het onderzoek.
Dit onderzoek is echter momenteel in een
stadium waarin het gevaarlijk zou zijn iets
te zeggen.
Wel kon de heer Roszbach ons verklaren,
dat de ontknooping van het raadsel binnen
enkele dagen te verwachten is en dat die
ontknooping zeer bijzonder, zeer opzienba
rend zal zijn.
Er is echter nit Den Haag strenge opdracht
gegeven niets te zeggen omdat mogelijk het
onderzoek naar de ontploffing enkele andere
internationale aanknoopingspunten kan ge-
SCHOENEN
HET BETERE MERK!
ven, dat voor andere staten van de grootste
beteekenis zijn.
Het is zelfs niet onmogelijk, dat ten slotte
slechts enkele bijzonderheden zullen worden
medegedeeld, omdat redenenvansta
belang een volledige openbaarmaking ver
hinderen.
In elk geval: er zit gang in het onder
zoek, de ontknooping nadert en die ont*
knooping zal zeer verrassend
zijn.
„Officieel" is Bora, de aangehouden man,
blijven zwijgen. Verdere arrestaties zijn
naar de commissaris ons verzekerde in deze
zaak niet verricht.
Centrale Luchthaven
Leiderdorp?
De Regeering wil Schiphol
als militair vliegveld
Verzet van Amsterdam
De consequentie voor
Rotterdams vliegveld-plan
Uit ©en Zaterdag j.l. door den Minister
van Waterstaat met het Aimsterdamsche
Gemeentebestuur gevoerd onderhoud is
bleken, dat de Regeering het plan heeft een
groote centrale luchtvaarthaven te Leider
dorp te stichten.
De Regeering zou dit nastreven 1. om
economische redenen, 2. om het internatio
nale verkeer meer naar ons land te trek
ken en 3. in verhand met defensie-belangen
Naar reeds nu verluidt, zal bet Amster-
damsche Gemeentebestuur, dat reeds 8 mil
lioen in zijn luohthaven heeft gestoken, zich
met hand en tand tegen deze plannen ver
zetten. Dat er vlak bij Amsterdam een mi
litaire luohthaven zou noodig zijn Schip
hol zou daarvoor bestemd wezen wordt
betwist.
Reeds wordt een interpellatie-aanvraag
in den Amsterdamschen Raad over deze
kwestie aangekondigd.
Het thans openbaar gekomen plan dei
Regeering sohijnt ook een streep te zullen
halen door de Rotterdamsche plannen om,
na overdracht van „Waalhaven', voor mi
litair doel, aan de Regeering, een nieuw
vliegveld onder Overschie te stichten. Zoo
als bekend is nl. besloten „Waalhaven" aan
het Rijk te verkoopen onder conditie, dat
dit geen bezwaar zou maken tegen het
nieuwe vliegveld Zestienhoven.
Ook afgezien hiervan zou de stichting
van een centraal vliegveld te Leiderdorp,
doordat het allicht het verkeer uit Den
Haag tot zich zou trekken, de Rotterdam
sohe plannen onvervulbaar maken.
Naar aanleiding van deze zaak hebben wij
ons tot den burgemeester van Leiderdorp
gewend, die te kennen gaf over het bericht
in de bladen even verrast te zijn als ieder
een. Met het gemeentebestuur van Leider
dorp moet 't eerste stuk over deze zaak nog
gewisseld worden. De burgemeester achtte
het intusschen niet onwaarschijnlijk dat dc
bodemgesteldheid een woordje mee zal
spreken. De rivierklei zou mogelijk voor
het aanleggen van een vliegveld bizonder
geschikt zijn.
Reportage Bondsdag N.J.V.
De N.C.R.V. zal op Hemelvaartsdag van
19.15 tot 20 uur uitzenden een reportage van
den Bondsdag van het Ned. Jongelingsver
bond, welke te 's-Hertogenbosch wordt ge
houden. O.a. wordteen gedeelte van de af
scheidsrede van Ds P. Veen, aftredend
voorzitter van het N.J.V., uitgezonden.
Chr. Sociale Onderofficieren-
vereeniging
De algemeene vergadering te Utrecht
Gisteren heeft de Oir. Sociale 'Onderoffi-
eren Vereeniging te Utrecht haar algemee
ne vergadering gehouden, o.l.v. den heer B.
de Jager, die een openingsrede hield naar
aanleiding van Psalm 97.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer A. de Ridder te Nijmegen, werd
goedgekeurd. Het aantal leden bedroeg op
31 December 1937 190, waarbij rekening dient
te worden gehouden, dat de capitulanten en
dienstplichtige onderofficieren geen lid van
de vereeniging mogen zijn.
Het jaarverslag van den penningmeester,
den heer J. M e n s i n k te Amersfoort, werd
.eens goedgekeurd: de ontvangsten en
uitgaven sloten met een bedrag van f 1637,231
De voorciIter en secretaris nemen zitting
in de commissie georganiseerd overleg, per
soneel landmacht.
Als leden van het hoofdbestuur werden
herkozen de aftredende hoofdbestuursleden
van der Meulen én A. de Ridder.
Na afdoening van de huishoudelijke zaken
refereerde de heer J. M-e n s i n k over het
onderwerp: Onze Grondslag.
Acht sprekers gaven zich op voor discussie,
raar in groote waardeering tot uiting kwam
oor den arbeid van het hoofdbestuur en
medewerkers voor het orgaan der vereeni
ging-
Na de vergadering bleven de leden nog
«enigen tijd in gezellig samenzijn hijeen.
Nat Chr. Onderofficieren-
vereeniging
Algemeene vergadering te Utrecht
Heden wordt te Utrecht in het
Tehuis voor Militairen de algemeene ver
gadering gehouden van de Nationale Chr.
Onderofficieren Vereeniging.
Nadat in de ochtendvergadering enkele
huishoudelijke zaken waren afgedaan, sprak
in de middagvergadering Ds. J. Kremer,
reserve-veldprediker te Ede over het onder
werp „De taak van de Chr. onderofficieren
t.o.v. den geestelijken arbeid in de weer
macht". Spr. betoogde, dat deze taak preven
tief, defensief en offensief moet worden ge
zien. Teveel wordt de geestelijke arbeid in
het leger en op de vloot als een zaak van de
tweede rang beschouwd. Voorkomen is beter
dan genezen. Verhoed moet worden dat de
dienstplichtige van Chr. huize in geestelijk
opzicht ontspoort. Persoonlijke arbeid kan
hier veel onheil voorkomen. De preventieve
taak geldt met name voor de capitulanten.
Zij hebben recht op steun van de oudere
O.O. Door den arbeid der oudere O.O. kome
er in onze weermacht een corps jonge O.O.
capitulanten die mede leiding kunnen geven
aan den geestelijken arbeid in ons leger.
De defensieve taak is kort saam te vatten
in het: houdt wat ge hebt. Spr. wekt op tot
het getrouw bezoek der vergaderingen. Dat
is geen zuiver organisatorische kwestie. Wie
niet een actief N.C.O.O.V.er is, die ver
vreemdt van den geestelijken arbeid. Spr.
wendt zich in het bijzonder tot de aanwe
zige capitulanten. Zij mogen de vruchten
plukken van de vele voorrechten, die door
de ouderen na moeizame strijd verworven
zijn. Zij moeten zich niet aan den arbeid als
jonge O.O. onttrekken. Er kome geen va
cuum.
Wat de offensieve roeping betreft, aldus
spr., er is helaas ook in de weermacht hier
en daar een Laodicea-christendom, dat mist
de werfkracht van het geloof. We hebben
ons te mengen in het handgemeen van dezen
tijd ook in de weermacht. De wapenrusting
uit Ef. 6 is noodig. Niet aanvallen in eigen
kracht maar met het zwaard des Geestes,
Gods Woord. Dat brengt conflicten. God be
hoede ons, aldus spa-., voor die z.g. neutrale
christenen. Bij deze offensieve taak mag de
liefde niet ontbreken. Onze levenshouding
moet in dienst van Christus getuigen. Ook in
de weermacht is dat plicht en roeping.
Mijnwerker gedood
Steen raakte los alt den maar
Heerlerheide, 25 Mei. In den a£-
geloopen nacht is de 46-jarige mijnwer
ker, L. Plum, om het leven gekomen,
tengevolge van het loslaten van een steen
uit den muur, waardoor Plum werd ge
troffen.
Het slachtoffer is verleden jaar begiftigd
met de hoogste onderscheiding van het Car
negie Helderafonds: de zilveren medaille
wegens zijn zeer moedig gedrag bij de red
ding van twee kameraden. Hij is toen na
melijk door een nauwe opening in den gang
gekropen, waar zijn mede-arbeiders lagen,
en heeft daar langen tijd gearbeid, terwijl er
steeds steenen omlaag vielen en ieder oogen
blik een nieuwe instorting dreigde.
DOMBURG
Hotel SCHUTTERSHOF
Telef. 2 d.v. A.N.W.B. en K.N.A.C Hotel
40 kamers. Centrale Verwarming, str. k.
VALKENBURG (L.)
HOTEL „V O N C K E N"
B OND S HOTEL A.N.W.B.
80 kamers alle m. str. water, tuin, terras.
Garage 25 wagens (Vrij).
Pens_. pr. Hoofdseizoen 3.75, vóór en na
3.25. Telefoon 72 Vraagt prospectus
Hotel ITTMANN
NUNSPEET
(niet meer aan den grooten verkeersweg)
Pensionsprijs Voorseizoen ƒ4.50 en ƒ5.—
Hoogseizoen ƒ5.— en ƒ5.50
Grooten Tuin met allweather Tennisbanen
„HUIS TER DUIN"
ZOUTELANDE Tel. 3(d. e. n.)
Het gerenommeerde huis ter plaatse.
Centr. verw. Stroomend warm en koud
water op alle kamers. Vrij Garage. UitsL
keuken en verzorging. Pens.prijs tot 15,7:
3-3.50. Pinkster-weekend 9.50.
Geïll. prosp. op aanvr. Bondsh. A.N.W.B.
HOTEL
„HOF VAN HOLLAND"
HILVERSUM
Telefoon 6113
LUNCH 1.25 DINER 1.75
UITGEBREIDE KOFFIETAFEL 1.00
ZALEN VOOR KLEINE EN GROOTE
GEZELSCHAPPEN TOT 300 PERSONEN
A. W. R0EL0FS SCHORTENINDUSTRIE GEMERT
Het betere
genre schort
Kleurecht
Waschecht
Bij alle goede manufacturenzaken
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladert
De ontploffing te Rotterdam schijnt op
een opzienbarende ontknooping uit te
loopen.
De Tweede Kamer heeft de Bedrijfs-t
radenwet behandeld en de wijziging van'
de Stuwadoorswet goedgekeurd.
De Regeering wil een centraal vliegveld
te Leiderdorp stichten. Amsterdam verzet
zich er tegen.
Aan de Vrije Universiteit zijn een drie
tal lectoren benoemd.
Vandaag is de viering van het goudeü
jubileum van den Ned. Bond van J.V. op
G.G. in Amsterdam aangevangen.
Te Utrecht is heden de jaarvergadering
gehouden van het Geref. Schoolverband,
De ProL Chr. Bond van Spoor- en'
Tramwegpersoneel houdt heden de jaar
vergadering te Utrecht
Koning Leopold van België zal in Nov*
een officieel bezoek aan ons land brengen*
De Nat. Chr. Onderofficieren Vereenw
ging houdt vandaag de jaarvergadering
in Utrecht
De twintigste jaarvergadering van den'
Chr. Boeren- en Tuindersbond.
De tinbaggermolen „Karimata" zal naar
Terschelling vertrekken.
Een artikel van den heer H. Gordeau
over ds P. Veen den scheidenden voor-»
zitter van het Nederl. Jongelings Verbond*
De republikeinsche troepen hebben op
het Pyreneeënfront een groot offensief
ontketend.
De Japanners concentreeren zich rond
de stad Tsjeng-Tsjau.
In Tsjechoslowakije is de toestand over
het algemeen rustig.
PONTIER
KARREMAN
MAKELAARS IN
ASSUR ANTI N
ROTTERDAM
behartigen de belangen van verzekerden
N.V. ARNHEMSCHE HYPOTHEEKBANK
Verkrijgbaar:
31/2 0/0 Pandbrieven a 101
Hyp. Kapitaal beschikbaar tegen matigei
rente. De Directie:
Mr. S. J. VAN ZIJST,
Mr. J. P. VERSTEEVEN,
In^wersen Co.
Keizersgracht 382
Amsterdam
Belast zich met de altvoering
van Eifectenorders, het lncas-
seeren van Conpons en het
nazien van Lotingen.
TeL 32121 en 33879, onder Benrstijd 31207
DE DORDRECHTSCHE ONDERLINGE
CREDIETVEREENIGING N.V.
DORDRECHT Groenmarkt 64
Anno 1871
BO U W-C R E D I E T E N
EFFECTEN
Schoonmaaktijd
Alle stoomen is .nog. geen .Palthen"! .Bij
lange na niet! „Palthen", dat is al het extra-
vakkundige werk en al de extra-zorg, die
alleen een groote fabriek als Palthe aan Uw
goed kan besteden. Dat is b.v. het gratis
chemisch bijverven van verschoten en uitge
beten plaatsen. Dat is b.v. de krimp vrije
behandeling, het motecht maken of onzicht
baar stoppen. Kortom„Palthen" dat is
het oerdegelijke werk van „PALTHE -Nor
lands oudste en grootste fabriek op haar
gebied met meer dan 650 arbeiders!
is PALTHE-TIJD
Het conflict in het
har/ngvisscherij bedrijf
De houding van de Chr. organisatie
tegenover haar leden
s GRAVENHAGE, 25 Mei. Het hoofdbe
stuur van den Ned. Bond van Chr. Fabrieks-
en Transportarbeiders deelt ons mede, dat
de bond bereid is om alle leden, die zich
achter de leiding plaatsen en gaan varen op
het oogenblik, waarop dit naar het oordeel
van het hoofdbestuur mogelijk is, moreel en
financieel te steunen.