Hoe Nederland voor den dag komt
2 [VRIJDAG 20 MEI 1938
EERSTE BLAD PAG. 3
ONDERWIJS
DE POSITIE VAN DE KWEEKELINGEN
J1ET AKTE
Op initiatief van de hoofdcommissie
van de vereeeniging voor Chr. Nationaal
Schoolonderwijs werd gisteren te Utrecht
een vergadering gehouden uan afgevaar
digden der verschillende *ganisaties op
het gebied van het Prot» Chr. Lager
Onderwijs, om te bespreken de positie
van de kweekelingen met acte. Een
klein comité werd benoemd, d<a>t bepaal
de voorstellen zal formuleeren, die dan
op een tweede vergadering nader onder
de oogen zullen worden gezien.
PROMOTIES
.Amsterdam. Vrije Universiteit. Be
vorderd tot doctor in de rechtsgeleerdheid:
de heer J. Oranje, geb. te BerkeQ. en Ro
denrijs, jur. adv. voor buitenlandöche aange
legenheden bij de Philripsfabrieken te Eind
hoven, op proefschrift „Rights affecting the
use of broadcasts", en stellingen.
5CH00LARTSENDIENST
pMERWEKRING"
De Vereeniging tot Stichting en Instand
houding van Scholen niet den Bijbel le Go-
rinchem besloot zich aan te sluiten Vj
den schoolartscndienst „Merwekring" nadat
Ban eenige principieele bezwaren is tege
moet gekomen.
pNDERWI J SBENOEMINGEN
's-Gravenhage. BilderdijkschooL. Tot
jMïderwijzer: de heer P. Scheps aldaar.
NEDERLANDSCHE SCHOOLOPZIENERS
5TE GENT
Zestig Nederlandlsche inspecteurs van het
lager onderwijs zijn gisteren te Gent aange
komen om met honderd Belgische collega's
1 er een verbroederingsbijeenkomst te houden. Zij
ïijn op het stadhuis ontvangen. De Neder-
pot. ilandsche delegatie stond onder leiding van
:on« d® heeren Verbeeten en Wellingen,
j. 1de Belgische onder die van den heer R o e 1 s.
Gistermiddiag hebben de gasten het school-
iinuseum bezocht Vandaag zou een bezoek
noS worden gebracht aan de voornaamste scho-
K>ze jen en monumenten van de stadu
16 r Examens
ien,
als promotie*
was Utrecht Gcpromoverd tot doctor In
iVeeiartsenijkunde de heer H. A. M e IJ 11 n
ib. te Portie (O.), op een proefschrift, getiteld:
!au und Innervation von glomue cerotici
id slnuj» caroticus, elne Untersuchung un
(Benutzung spezifhscher Nervenfaerbungts-meU
gent
kon pee
en H
ua" Be Mooy. Weesp;
ster; Utreoht. Geel.: Indisch Recht: doet.
,pA«, Keeren J. C. A. M. v. Hal en TJ. Young.
Rotterdam. Ned. HandeLshoogeachool.
Stie Geel.: Econ. Wetensch.: cand.ex., de heei
niet tlansen. I. J. de Bruyne en W. Q. J. Le:
Groningen. Getsl.: Geneeskunde: afUex.
onte deel de heer J. H. Smith, Zutfen; artsex., de
J. Feddioma, Ferwerd; Th. J. v. d. Hem,
^oom. Ami telveon.
ooA Stuurlieden. Den Haag. Gesl.: len e
K handelsv. F. T. Blankemeyer: 3en
JhtS fi de heeren H. C. v. Woerden, G. Fi
PL A. Suer.
»iö. Zleken-
rs^C. Colen-
Rom, J. A. Schippers. T. XL Schnoor,
Lga en J. A. v. Uffelen, allen van het
nhuls te Haarlem.
wij". De
K XIX (landbouwhuishoudleei
E. v. As. Haarlem; B. J. Baa:
E. Dükema. Deventer; IC. K.
lalf brug; J. G. Gunther, Bathmen;
rsta boltz, Apeldoorn: F. Jonker, D
Leeuwenburgh Numansdorp: A.
Èlbergen; E. G. Mather. Terwold
van Wolen, Amsterdam; M. de Waard,
md. C G- Westendorp, Ep;
S. M. T. Zandük
urgj
M. Leppink,
De Waarden;
.V. j?, Zwagerman, Middel-
ang pXAMEN SCHOOLRAAD
Op het te Utrecht gehouden examen van
hef Ben Schoolraad: voor de scholen met den Bij-
ime bel zijn geslaagd de dames B. D, W. de
de tong, ond. m. h.a. te Zwartsluis, G. F. Men-
on„ lema, id. te Noordwolde, J. M. Wijnbeek, id.
ap. Ie Noordiwijk-Bdnnen, allen met aant. C.N.S.
to G .S., D. Wijnbeek, ond. te Noordwijk-
Binnen en M. A. Dorleijn, id. te Papendreoht
ta de heeren K. Dijkema, ond. m. h.a. te
pattern, P. W. Spreij, id. te Vreeswijk, G.
Bteen winkel, id. te Voorschoten, allen met
lant. C.N.S. en G.S„ J. van Wijk, id. te
*3 tVolfaartsdijk, H. van Arkel, id. te Den Haag,
f. Snel, id. te Nieuw-Vennep, J. Jonker, id.
prfj Ie Zweelo, allen met aant, C.N.S., J. E. Ven-
Ie, id. te Doodewaard, W. Merkens, id. te
langbroek, W. M. A. v. Weeghel »i<t- te Zut-
len, P. Busink, id. te Dordrecht, J. Zeeman,
tod. te Huizen, Z. Rittersma ,ond, m. h.a. te
[Jithuizermeeden, J. de Jong, id. te Den
Kaag, H. Geer ling, id. te Rijssen, G. J. Geer-
ling, id. te Rijssen, H. Lijklema, ad. te Rijs-
|en, P. Dekker, id. te Meppel, Th. Woudstra,
te Meppel, A. Pool, id. te Overschie, J.
Gideonse, id. te Oud-Beijerland, H. Kieft, id.
Ie Murmerwoude, J. Wiersma, id. te St
bma Parochie en W. A. van 't Hoff, id. te
Bussum.
Voorts verkregen de dames W. M. Schaafs-
ma, ond. te Gasselternijveen, A. Bos, ld. te
Stadskanaal, J. S. van Wijk, id. te Gronin-
jen en P. Gilhuis, id. te Utrecht, en de hee
ren D. Looij, ond. m. h.a. te Bodegraven, M.
Groenendijk, id. te Amersfoort, K. Ooster
bout, id. te Midwolde, R. Sloots, id. te Gro
ningen, G. M. van Dieren, ond. te Utrecht,
Ito reeds in het bezit van het dapj lorna van
ton Schoolraad waren daarop de aant. C.N.
S- en G.S., behoudens mej. Schaafema, die
llleen de aant. C.N.S. verwierf.
De voorj aars-examens zijn nu afgeloopen.
Schilder door Dieseltrein gegrepen
Van brug geslingerd en gedood
I ZALTBOMMEL, 19 Mei. Terwijl vanocihi-
ro- tend een zestal mannen de spoorbrug over
?en Be Waal bij Zaltbommcl aan het schilderen
en- Was, is een der schilders, de 29-jarige ongo-
of buwde G. van Geenen, uit Zaltbommel, door
en- ton Dieseltrein gegrepen, waardoor hij van
een to brug werd geslingerd. Het ongeluk is ge-
de tourd op dat gedeelte van de brug. oat bo-
ge- ton het weiland ligt De brug is daar ter
len Ratse ongeveer twaalf meter hoog. De on-
vol plUtokige kwam op de basaltglooiing te
en- [toht en was op slag dood. Een andere
lit- F®"d6r kon nog juist wegspringen en werd
en. vtootot1 lidbt gewond.
..Het stoffelijk ovensdhot is naar het zieken-
fiss te Zaltbommel oyergebradht.
Christelijke
Wijkverpleging
Opgericht de Bond van Prot Chr.
Vereen, voor Wijkverpleging
Onder presidium van Dr R. J. Wol-
v i u s, geneeshoer-directfeur van
„Eudokia" te Rotterdam, is gister
middag in Krasnapolsky te Amster
dam opgericht de Bond van Protes-
tantsoh-Chiïstelijke Verenigingen voor
Wijkverpleging in Nederland.
De vergadering, waarin deze nieuwe Bond
is opgericht, was samengeroepeen door
Camiité, bestnainide uit de volgende perso-
Dr R. J. W o 1 v i u voorzitter; Ds G.
love, secretaris, Solve vendingen, oud-
geestelijk verzorger van „Eudokia" te Rot
terdam; mej. F. W. Olie, Amsterdam, be
stuurslid van dien Bond van Ned. Ilerv. Dia
konessenhuizen; Dr O. Noro! en Dr G.
beidien te Amsterdam, respect,
predikant-directeur en dirigeerend genees
heer van de Ned. Herv. Diakoneeseninrich-
"ting, aldaar; J. Douwes Jr, Wassenaar.'
oud-wetihouder der gemeente Amsterdam;
Dr H. H. F el derhof, arts te Bunschoten-
Spakenburg; Dr C. J. Honig en Dr
Lief fijn, artsen te Amsterdam, de laatste
secretaris van de Geref. Wijkverpleging, ai
daar; Ds J. C. Schroder, pred.-dir. va-
de Lutihersche Düakonessen inrichting te
Amsterdam; Dr Joh. van der Spek, ge-
neesh.-dir. van „Maasord" te Poorfcugaal
(Rotterdam).
Waarom opgericht?
Namens dit Comité heeft Dr R. J. W o 1-
i u s, vain Rotterdam, de aanwezigen ver
welkomd en in een inloidiend woord er op
gewezen, dat het Prot Chr. volksdeel in ons
land steeds zijn krachten heeft gegeven
voor de verpleging van zieken, waarbij het
ook de wijkverpleging als zijn plicht zag,
wdlke arbeid de laatste jaren zeer sterk is
uitgejbreid. Spr. memoreerde de werkzaam
heden van het Groene Kruis en van de
Roomsch-Katholiekien te dezen opzichte er
zette verder uiteen, dat de ontwikkeling va*-
het werk der wijkverpleging in het alge
meen nog steeds doorgaat. De wijkzuster it
een zeer belangrijke figuur geworden door
haar verplegingsarbeid èn door haar strijd
tegen de tuberculose, de bevordering van
de hygiëne enz. Er zijn ernstige plannen
om haar bovendien op te dragen de vóór
en nazorg van geesteszieken.
De stichting val den door het Comité be
doelden Bond is, zei srpr., in de kringen van
de betrokken Prot. Chr. vereenigingen en
organisaties als een gebiedende noodzake
lijkheid gevoeld, en daarom heeft het Co
mité zaoh tot deze vereenigingen enz ge
wend, voor zoover het Comité deze bereiken
kon, teneinde in deze vergadering tot de op
richting vaa den Bond te komen.
Tot oprichting besloten
Uit de na deze inleidienlcPe rede gevoerde
discussie bleek, dat inderdaad algemeen
sympathie voor het plan bij de aanwezige
vertegenwoordigers van de bedoelde ver
eenigingen bestond. Men betreurde de af
wezigheid van andere organisaties.
Hierna werd besloten tot oprichting van
dien Bond, waarvoor zich aanstonds 14 ver
eenigingen en organisaties bij mond» barer
vertegenwoordigers opgaven. De overige
traden in principe toe, in afwachting van
de door d» besturen hunner organisaties te
nemen definitieve beslissingen.
Ter vergadering werd medegedeeld, dat
in het Comité nog zitting heeft genomen de
heer K. Alma, notaris te Amsterdam.
Het aldus aangevulde Comité werd, op
voorstel van Ds 1 e Roy, van Almelo, voor
den tijd van één jaar tils bestuur van den
Bond gekozen.
Besprekingen zijn hierna gevoerd over sta
tuten en huishoudelijk reglement.
Als voorloopige conitributieregeling is aan
genomen, dat iedere aangesloten vereeni
ging ƒ5 per jaar betaalt, vermeerderd met
1 voor iedere wijkzuster, die zij boven de
eerste heeft, zulks tot eten maximum van
ƒ15 per jaar.
Stichtingen kunnen ook tot dien Bond
wordlen toegelaten.
Op de Wereldtentoonstelling 1939
te New York
Ook hier is ons land weer in gunstige conditie
Dat Nederland óf ndet óf heel goed
den dag moest komen in New York, stond
vast voor ieder, die rekent met de histori
sche banden, welke oud-Nederland met de
nieuwe wereld verbinden èn mot de positie
van „het kleine land" op cultureel gebied
tusschen de groote staten. Men heeft gekozen
voor: heel goed en reeds eenige maanden
is het comité onder de opperleiding van jbr
mr A. C. D. d e Graeff, oud-gc®amt te
Washington, bezig met het ontwerpen der
plannen. Gemakkelijk wras dit niet; de ver
re afstand, de beperkte financiën, en
ook de noodzaak, om het Nederlandsche
paviljoen (met het oog op de vorst) vóór 1
November onder de kap te hebben, drongen
tot omziahtig beleid, maar tevens tot voort
varen. Met groote voldoening mag gecon
stateerd worden, dat men thans voldoende
in kannen en kruiken heeft, om belangstel
lend Nederland te doen kermis nemen van
het tot dusver bereikte.
Voorop staat ,dat ons land ook te New
York weer in gunstige conditie is t.o.v. de
plaats vam het paviljoen, dat ontworpen is
door prof. dr ir D. F. Slothouwer. Het
staat n.l. aan een dertig Meter
breede allee, naast de paviljoens van
Polen en Liberia, en tegenover dat van Ita
lië. Zoowel de toegangswegen als de positie
t.o.v. de zon zullen ertoe bijdragen, dat de
architectuur van het gebouw praohitig uit
komt. Reeds heeft men van den Amerikaan-
6chen chairman van de teeken-afdeeltng der
wereldtentoonstelling een vleiende beoor-
deeling ontvangen.
De terreinverdeeling
Het terrein, dat voor 50 pet. bebouwd moet
wezen, vormt een rechthoek van plm. 150
bij 60 Meter, met gebogen achterzijde en is
gelegen direct achter de door Amerika te
stichten gebouwen, die het centrale 'leest-
terrein omringen. In één dier voorgebouwen
recht tegenover ons terrein gelegen is boven
dien voor ons land een ruimte van 15 bij
30 M. beschikbaar. Voor het Ned. paviljoen
is een zeer dankbare architectonische com
positie ontstaan, n.1. een geheel geslo
ten voorgevel van gelijke hoogte, on
geveer 12 M., versierd door sterk belichte
plastiek, al of niet vrijstaand, en 'n galerij
achtig voorgedeelte, waarmede tevens aan
zekere tradities van de Colonial style wordt
aangesloten. Deze stijl is tot uitdrukking ge
bracht in een groote open colonnade, onder
verdeeld in een overdekt» hal van 16 bij 26
i een open cour van 16 bij 16 M. Het
is de bedoeling achter in de overdekte hal
een mogelijkheid te scheppen tot het opstel
len in een waardig centrum van de symbo
len van onze Rijkseenheid en de her
inneringen aan onze historische banden met
AmeLka.
Een toren met klokkenspel
In den open cour ziet men den 35 M. hoo-
gen toren oprijzen, die bekroond zal worden
met een voor ons land karakteristieken to
renhelm waarin een klokkenspel van 35
klokken zal worden aangebracht door de
Firma Van Bergen te Heiligerlee, en
welk klokkenspel niet alleen met de uur
slagen onze bekende vaderlandsche liederen
over het terrein zal doen weerklinken, maai
waarbij ook een klavier zal worden
aangebracht, zoodat op bijzondere feestda
gen bijv. de Holland Day, die op 31 Augustus
is vastgesteld, ons volkslied en oude muziek,
als Valerius e.d., gehoord zal kunnen wor
den.
Het interieur
Wat nu de eigenlijke tentoonstellingis
ruimten betreft is getracht deze zoo te ma
ken, dat een aamgename afwisseling bereikt
wordt. Bij het betreden van de Nederland
sche afdeeling komt men in een zaal van 16
bij 40 M. en 9 M. hoog, die bovenlicht heeft.
Hierbij sluit aan een lager gedeelte van on
geveer 5 M. hoogte, dat verlicht is door een
geheel glazen gebogen achterwand aan de
Noordzijde. Aan dit lager gedeelte is een
hoogere ruimte van 16 bij 16 M. verbonden,
die den overgamg vormt naar de afdeeling
Suriname en Curasao. In dit zalencomplex
van ongeveer 1650 M2. is geen verdieping
aangebracht.
De koloniale afdeeling
De verbinding met het Indische gedeelte,
aan de Westzijde gelegen, geschiedt door
een 1 i c h t s 1 u i s, waarin diorama's wor
den aangebracht» In deze sluis stijgt men
door de helling van één M. en betreedt dan
het bordes van de groote Indische zaal. dat
3 M. hooger gelegen is dan het zaalniveau.
Dit denkbeeld, dat van den aanvang af een
wensch is geweest van de Indisohe commis-
kan tot een zeer fraai effect leiden: de
Indische zaal. die 20 bij 30 M. meet en 11
M. hoog wordt, bevat tegenover het bordes
een diorama van veertien Meter
breedte, dat, terwijl de zaal geheel wisse
lend wordt verlicht, met afwisselende licht
effecten de indrukken van een Indisch
landschap op verschillende uren zal doen
zien. Het bordes is direct venhonden met een
tentoonstellingsruimte van 30 bij 9 M. a
de Noordzijde, waar daglicht binnenvalt.
Hieronder in directe verbinding met
zaal zijn eenige kleine ruimten geprojesteerd
waar Inheemschen aan het werk zullen zijn
met verschillende technieken als batik
ken, k o p e r d r ij v e n en h o u t s n ij
De bouworde
Wat het karakter der uitwendige architec
tuur betreft is op gelukkige wijze bereikt
het wezen van een tijdelijke con
structie uit te spreken, in plaats van
deze te camou flee ren met een aangeplakte
quasi 17de eeuwsche vormgeving. De staal
constructie van het gebouw komt in het ex
terieur tot uiting, waarbij getracht zal wor
den de staande constructiedeelen, dus ook
de vrijstaande steunpunten op een bijzonde
re wijze te verlichten. Door deze
lichting wordt het floodlight-effect, dat op
de Tentoonstelling waarschijnlijk zeer over
vloedig vertoond zal worden, vermeden. Dit
is alleen toegepast voor do Indisohe afdee
ling, waarvan de gevel versierd zal worden
met afgietsels van tempel-ingangen en waar
voor 'n Balineesche tuin gedacht is.
Het gebouw, zoowel in- als uitwendig, vam
Te-pleisterde wanden gemaakt met bijzonde-
e behandeling van versohillende vakken,
al zoo mogelijk ons nationale materieel d e
i a k s t e e n doen zien in een hoog plint en
in de vloeren en trappen der zeer uitgebrei
de terrassen. Voor de vloeren moet 2 M.
uitgegraven worden van de ophooging;, die
bestaat uit... fijngestampte auto's!
Veeteelt en tuinbouw
Naast he>t gebouw is aan de Noordwest
zijde een terrein 'beschikbaar van ongeveer
35 bij 60 M., waar onze zuivelproduc
ten getoond kunnen worden in een Hol-
landsohe boerderij, terwijl onze tuin
bouw daaromheen en op het groote mid
denterras voor het gebouw gelegenheid zal
hebben haar reputatie hoog te houden.
Uit deze korte opsomming zal den lezer
duidelijk zijn, dat het Nederlandsche pavil
joen temidden van een overweldigend groo
te tentoonstelling, met behoud van eigen
nationaal stempel, de aandacht zal trekken.
In 'hoofdzaak zal het paviljoen geen parti
culiere inzendingen bevatten, doch zal men
zich richten op een algemeenen indruk van
wat ons land op technisch, aesthetisch en
algemeen cultureel gebied vermag.
Met groote belangstelling blijven wij de
wording volgen, overtuigd, dat bekwam^ en
ervaren leiding, gepaard aan volle toewij
ding, zullen samenwerken tot een geheel,
den goeden naam van Holland in Ame-
rika's metropool waardig.
DRIE PROT. CHR.
PATROONSCENTRALEN
Bijeenkomst te 's Gravenhage
Regeling met de Ned. Chr.
R(adio) Vereen.
Het Comité der drie Prot dhr. Pa-
troonscentralen in Nederland, de Chr.
Boeren- en Tuindersbond, Chr. Midden-
tandsbond, en Chr. Werkgeversbond) de
zer dagen te 's-Gravenhage in ver
gadering bijeen.
Met voldoening werd kennis genomen van
de totstandlkoming eener regeling met de
Ned. Chr. Radio-vereeniging. waarvoor elk
der drie bonden op regelmatige tijdstippen
gelegenheid zal ontvangen zich in den aether
te doen hooren.
Het bij den Hoogen Raad van Arbeid aan
hangig gemaakte voor-ontwerp tot wijziging
der industrieele ongevallenwet, beoogende
de mogelijkheid te openen tot uitvoering
dier wet voor bedrijfsvereenigingen, maakt
een ipunt van uitvoerige discussie uit.
Besloten werd deze zaak eveneens te be
spreken in de binnenkort te houden ver
gadering van het convent der Prot. Chr
Patroons, en Arbeiderscentralen in Neder
land.
Ten aanzien van het bij de tweede Kamer
aanhangig gemaakte ontwerp van wet tot
wijziging der bedrijfsradenwet, werd beslo
ten een adres tot de beide bevriende kamer
fracties te richten, waarin een aantal be
denkingen tegen het ontwerp werden geop
perd, en de vrees werd uitgesproken, dat
aanneming van het ontwerp de ontwikke
ling der bedrijfsraden eerder zal tegenhou
den dan stimuleeren.
HEIDEBRAND TE SOMEREN
SOMEREN, 19 Mei. Vanmiddag omstreeks
drie uur is brand ontstaajn in de gemeente-
heide, gelegen langs den provincialen weg
van H e us d e n naar Someren.
Onmiddellijk kwam een groot aantal ar
beiders uit een in de nabijheid liggende
werkverschaffing toesnellen. Zij trachtten
het vuur te stuiten, hetgeen eerst gelukte
naoat vijftien h.a. heide in vlammen waren
opgegaan. Met veel moeite kon worden
voorkomen, dat de brand zou overslaan
naar de aangrenzende staatsbosschen.
De schade is gering, docih niettemin is
een groote oppervlakte natuurschoon ver
loren gegaan.
Brutale diefstal te Breda
Geldkistje met 600 ontvreemd
BREDA, 20 Mei. Gistermiddag is een bru
tale diefstal gepleegd in het magazijn van
den heer F. V., handelaar in electrische
apparaten, sanitaire artikelen enz. aan de
Veemarkt.
In het kantoor van den Keer V*. (bevond zich
een ijzeren geldkistje met ongeveer 600,
benevens enkele papieren. De dochter van
den heer V., die op het kantoor werkzaam is,
had al gezien, dat een der knechts, de 18
jarige J. de R. meermalen langs het kantoor
was geloopen, doch zij had geen 'vermoedon,
dat hij iets bijzonders in het schild voerde
In de middaguren, terwijl mej. V. zich
naar boven had begeven voor den koffie
maaltijd, moet de dief zijn slag hebben ge
slagen. Men bemerkte echter nog niet aan
stonds, dat het geldkistje was verdwenen,
totdat een vrouw bij den heer V. kwam vra
gen of soms haar zoon, de 16-jarige T., die
bevriend is met de R., daar aanwezig was,
wijl haar zoon dien middag niet op zijn
werk was verschenen. Eerst toen werd ont
dekt, dat de R. evenmin op zijn werk was en
bij onderzoek kwam men tot de ontdekking,
dat het geldkistje was verdwenen.
Terstond waarschuwde men de recherche,
die onmiddellijk op onderzoek uitging. HoL
was niet gemakkelijk een spoor van den dief
te ontdekken, doch men kreeg een vermoe
den, toen men vernam, dat die R. zich den
vorigen dag zou hebben uitgelaten, dat hij
van plan was om naar zee te gaan.
In deze richting wordt het onderzoek voort
gezet, doch de vermoedelijke dief is nog niet
achterhaald.
Gevaarlijke dieren
Te Den Helder vloog zonder bekende
oorzaak, de bouvier van den officier M. S. D.
den heer A. Pezie, ddens dochter aan. De heer
Pezie, die direct zijn dochter trachtte te ont
zetten werd daarbij zelf door het woedende
beest in heide handen gebeten. De heer
Pezie moest zich ondier geneeskundige be
handeling stellen. In één der polsen was
bijna de slagader geraakt. Voorloopig kan hij
zijn beide handen niet gebruiken. Mej. Pezie
kwam met den schrik wij.
De hond, dlie all meermalen ten opzichte
van anderen zich op een dergelijke manier
aanstelde zal nu worden afgemaakt.
Te Ermelo. kreeg de zoon van den
landbouwer Hop een stoot van een koe, waar
door het oog zóó gewond werd, dat het
slachtoffer in het ooglijdershuis te Utrecht
is opgenomen. Het oog heeft Hop moeten
missen.
EEN JONGETJE VERDRONKEN
Terwijl te Enkhuizen eenige kinderen
op een zolderschuit aan het spelen waren,
geraakte het 3-jarige zoontje van den heer G.
Buis te water. Toen het jongetje kort daarna
op het droge werd gebracht, bleken de le
vensgeesten reeds te zijn geweken.
DOODELIJKE VAL
FEMNES, 19 Mei. Vanmiddag om drie uur
is de eerw. zuster Wilhelmina (in de wereld
M. Noordiman) van het Franciscanessen-
klooster te Eemnes, van de eerste verdieping
van het klooster een hoogte van zeven
meter gestort. Ernstig gewand werd het
slachtoffer opgenomen. Enikele uren na het
ongeluk is zij aan de bekomen verwondingen
bezweken.
MEISJE VERDRONKEN TE BOSKOOP
BOSKOOP, 19 Mei. Het 8-jarig doohtertje
van den heer J. V., wonende aan de Putte-
kade alhier is door onbekende oorzaak bij
het naar huis gaan van de brug. die toegang
geeft tot de woning, in de sloot gevallen.
Niemand bemerkte iets van het ongeluk en
het kind verdronk jammerlijk. Pogingen om
de levensgeesten op te wekken mochten niet
meer baten. Dit is in deze week reeds het
tweede yerdrinkingsgeval te Boskoop,
Het visscherij-conflict
Scheveningers monsteren niet
In de gistermiddag te Scfheveningen ge
houden vergadering, welke werd bijgewoond
door 900 Scheveningsche visschers (waar
onder ook vele. leden van den Ghr. Bond)
werd met aLgemeene stemmen besloten de
nieuwe voorstellen der reeders niet te aan
vaarden en derhalve niet te monsteren.
In Katwijk hebben voldoende visschers
gemonsterd om 10 schepen te bemannen. De
ze zijn alle uitgevaren.
In verband met het conflict heeft de Mi
nister van Economische Zaken de uitvaar-
regeling voor de haringvloot gewijzigd en
deze thans als volgt vastgesteld:
18 Mei 28. 25 Mei 4, 1 Juni 39. 11 Juni 50,
21 Juni 32, 29 Juni 14, 6 Juli 28. 15 Juli 39
en 23 Juli 28 schepen.
Vechtende ooievaarsparen
Te Cape lie (N.Br.) had een ooievaars-
paar reeds eenigen. tijd het nest, staande
het erf van den heer A. C o v betrokken
zijn eieren erin gellegd. Plotseling kwam een
ander ooievaarspaar aangevlogen, vermoede
lijk hetzelfde dat ook vorig jaar het nest
had bewoond en zijn jongen er in groot had
gebracht.
Een hevige strijd volgde, doch het gelukte
de laatkomers de tegenwoordige bewoners
op de vlucht te drijven. De Ln het nest lig
gende eieren werden er uit gewipt en het
door den strijd gehavende nest weer hersteld.
Na de restauratie van het nest troonde het
overwinnende paar triomfantelijk op de ver
overde burcht.
Opnieuw mond- en klauwzeer
Uit U d e n (N.B.) wordt bericht, dat on
der het ingeschaardc vee op de gemeente
weide m Odileapeel twee gevallen van
mond- en klauwzeer geconstateerd zijn on
der een kudide van ruim 250 stuks vee.
Er zijn voorzorgsmaatregelen genomen
om verdere uitbreiding zoo veel mogelijk
te voorkomen.
Boerderijen in de Wieringermeer
Door de directie van de Wieringermeer is
aanbesteed het bouwen van 48 boerderijen in
5 pereeelen. Ingekomen 101 biljetten. Laag
ste inschrijvers: perc. 1, 14 stuks: N.V. v.h.
A. Kingma te Leeuwarden voor f 227.350;
voor perc. 2,10 stuks: dezelfde voor f 157.880;
voor perc. 3, 8 stuks: S. Woudstra te Arn
hem voor f 146.340; voor perc. 4, 7 stuks: P.
Uiterdijk te Wieringerwaard voor f 121.850
voor perc. 5,9 stuks: K. Ooms te Bleskens-
graaf voor f 151.500.
De hooge aardappelprijzen
Gevolg van verkeerde steunregeling
Op de gehouden vergadering van de Holl.
Mij. van Landbouw kwam ook ter sprake
do tegenwoordige aardappelsteunregcling
die volgens het hoofdbestuur onbevredigend
is. Het Hoofdbestuur had verleden jaar eeu
devaluatieregeling voorgesteld, die beter zou
werken, n.l. voor langer bewaarde aard
appelen een iets hooger dienaturatietoeslag
zoodat er grootcr animo zou zijn de aard
appelen langer te bewaren. Een vrij hooge
toeslag kort na den oogst, zal spoedige
denaturatie bevorderen, wat het gevaar iai
zich houdt, dat als later exportmogelijk
heden komen er geen voldoende aardappe
len meer zijn en de prijzen te hoog zullen
worden voor de binnenlandsche consumptie.
Wat thans op de aardappelmarkt plaats
heeft bewijst, dat het stelsel van het hoofd
bestuur van de H. M. v. L. juist is.
De aardappelprijzen zijn thans hoog. De
aardappeltelers, die elk vertrouwen in een
goeue prijs hadden verloren zijn reeds vroeg
tot denaturatie overgegaan. Als gevolg hier
van zijn er thans piinder goede consumptie
Economie en Financiën
Insulaire
Hypotheekbank
Medewerking van twee
deskundigen ingeroepen
Herwaardeering der activa
noodzakelijk
Gisteren werd te Amsterdam de jaarver
gadering gehouden van de Insulaire
Hypothee k-b ank te Zierikzee.
aanvulling van het jaarverslag deelde de
voorzitter het volgende mede:
De verlies- en winstrekening werd belast
met ongeveer 110.000 voor verliezen op
hypotheken en reserveering tegen hypo
theekrente. Op ingekochte onderpanden
werd ƒ234.000 afgeschreven en de conversie
kosten ad 72.000 werden eveneens ten
laste van 1937 afgeboekt. Er moest tot sta
king van uitgifte van nieuwe pandbrieven
worden besloten en verdere conversies von
den niet plaats. Commissarissen wenschten
zich de medewerking van eenige deskun
digen te verzekeren. Daarvoor heeft men
mr. M. J. Bos en mr. A. S.
Nierop, resp. directeur van de Neder
landsche Hypotheekbank en van de Hypo
theekbank voor Nederland bereid gevon
den, die nu tijdelijk als adviseurs zullen
optreden-
Een der aandeelhouders merkte op, dat
de Bank nu op den goeden weg is door het
mes er diep in te zetten. Spr. had echter
liever gezien dat bijstorting op de aan-
deelen was gevraagd. Zijn de pandbrieven
wel voldoende gedekt als er nog verdere
verliezen ontstaan?
De voorzitter zeide, dat eerst het advies
van de deskundigen zal worden afgewacht,
alvorens tot bijstorting wordt overgegaan.
Spr. deelde mede dat het rendement op de
Ingekochte onderpanden na afschrijving
ruim 3 pet. bedraagt.
Het zal wel in de bedoeling van de
adviseurs liggen, een hertaxatie van de
activa te doen plaats vinden. Op grond
van het rendement van ruim 3 pet. kan
men wel nagaan, dat de boekwaarde
der ingekochte onderpanden te hoog is.
Bij liquidatie zon er waarschijnlijk een
verlies van 8 ton zijn.
In antwoord op de vraag, hoe het moge
lijk is, dat er indertijd zoo laag getaxeerd
kon worden en dat er toch elk jaar op de
hypotheken 2 pet moest worden afgelost,
zoodat alleen uit dezen hoofde na vijftien
jaar 30 pet zou zijn terugbetaald, deelde
de voorzitter mede. dat er ook wel leenin
gen zijn gesloten met 1 pet aflossing en
dat de hypotheken gemiddeld acht jaar oud
zijn. De vraag, of het bedrijf niet door een
andere hypotheekbank kan worden overge
nomen, is gemakkelijker gesteld dan be
antwoord, want wie zal daartoe bereid
zijn?
Nadat de jaarstukken waren goedgekeurd
werd aan den heer Cork ontslag als di
recteur verleend, hetwelk door dezen per
30 April was aangevraagd. De jaarstukken
waren niet door den heer Cock ondertee
kend, maar door de goedkeuring is hem
décharge van zijn beheer over 1937 ver
leend. Als commissarissen werden herko
zen de heeren H. F. 't Haaff, mr. C R. C.
Wyckerheid Bisdom en J. S. L. Korteweg.
Hoogste staind te Ingö 768.6.
Laagste stand te Genua 753.0.
Stand vanmorgen half twaalf 759.9.
WEERVERWACHTING
Aanvankelijk nog uiteenloopende wind,
wind, later matige tot zwakke noordooste
lijke tot oostelijke wind, overdag gedeelte
lijk bewolkt, nog kans op eenige regenbuien,
lichte nachtvorst, overdag weinig verande
ring in temperatuur.
AARDAPPELZIEKTE
In 't etmaal van 's avonds 17 tot 's avonds
18 Mei is in Noordholland in de omgeving
van Broek op Langendijk de weersgesteld
heid critiek geweest voor het optreden van
aardappelziekte.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT
Het hooge drukgebied in het noorden be
weegt zich langzaam oostwaarts en breidt
zich over Zweden en Noorwegen uit. Over
IJsland daalt de barometer onder invloed
van een naderende oceaan-depressie. Het
blijft over Finland, Zweden en Denemarken
nog zeer guur. Langs de Noorsche kust, over
de Britsche eilanden, ons land, Frankrijk en
west-Duitschland is het nog frisch weer.
Onder invloed van een as van lage drukking
is het nog buiig over onze omgeving en
noordwest-Duitsohland. Twee vlakke lage
drukgebieden brengen over zuid-Duitsch-
land en oost-Frankrijk nog regen. In het
zuidwesten neemt de Azoren-hoogedruk nog
een weinig in beteekenis toe.
Het is te verwachten, dat ten onzent bij
het draaien van den wind naar het noord
oosten het weer nog vrij guur zal blijven.
De kara op regenbuitjes blijft nog bestaan.
Voor hedennacht is nachtvorst waarschijn
lijk.
21 Mei. Zon op 4.59 uur, onder 8.55 uur
21 Mei. Maan op nm. 1.08 u. ond. vm 11,19
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEBBEN;
21 Mei. Van 'sav. 9,25 u. tot 'smorg. 4,28 u
aardappelen beschikbaar, hetwelk de oor
zaak is voor den onevenredig hoogen prijs
oor den consument, waarvan echter slechts
een uiterst klein doel der telers profiteert
n.l alleen zij, die nog hun aardappelen
hebben.
Dividend van de Koninklijke
Totaal 17% over 1937 (v. J. 16Va)
In de gister gehouden vergadering
van commissarissen van de N.V. Ko
ninklijke Nederl. Maatschappij tot Ex
ploitatie van Petroleumbronnen in Ned.-
Indië, werd besloten aan de algemeene
vergadering van aandeelhouders voor te
stellen over het boekjaar 1937 een divi
dend uit te keeren van 17 pet, waarvan
in Januari j.L 6 pet als interim-dividend
is betaald, zoodat nog een slot-dividend
van 11 pet zal worden uitgekeerd.
Het vorig jaar werd in totaal 16
dividend uitgekeerd, nl. 5% interim-divi
dend en 11Y2% slotdividend. Gezien het
feit, dat het jaar 1937 voor de petroleum
industrie gunstiger is geweest dan ooit ie
voren, stelt het thans gedeclareerde divi
dend ongewijfeld teleur. De beurs had zich
dan ook op een hoogere uitkeering inge
steld. Intusschen zijn er tal van omstandig
heden, die op het besluit van het bestuur
van invloed zijn geweest. Men vci^ete niet,
dat een jaar geleden de toestand heel wat
gunstiger was dan thans en dat de laatste
tijd de perspectieven op de oliemarkt een
aanmerkelijke verslechtering hebben on
dergaan. Voorts zijn daar de moeilijkheden
in Mexico, die het bestuur er toe zullen
hebben gebracht, een voorzichtige en niet
al te vrijgevige dividendpolitiek te vol
gen.
KALEIDOSCOOP
De stemming op de New Y ork sche
beurs was gister bij opening flauw. De
koersen Hepen bij geringen handel terug. De
beurs sloot gedrukt, overwegend tot 2 pun
ten lager. De omzet bedroeg 490.000 aan
deden.
Aan aandeelhouders van de Kolo
niale Bank zal worden voorgesteld een
dividend uit te keeren van 9 pet (u.j. nihil).
Vernielzuchtig Zwart-Fronter
Sloeg ruiten
Breda, 20 Mei. Hedenmorgen te kwart
voor zes verscheen voor de bureaux van het
Dagblad van Noord-Brabant en Zeeland aan
de Reigerstraat een 23-jarig jongmensch, ge
naamd P., dat in een opgewonden toestand
verkeerde. Onder herhaalde uitroepen van
„Leve Arnold Meyer" en „Leve Zwart Front"
sloeg het Jongmensch met een grooten bak
steen de ruiten van een vijftal fotokastjes en
vier bulletinkastjes in gruizelementen,
totdat de meesterknecht, die boven de ad
ministratiekantoren aan de straatzijde woont,
naar buiten snelde en den man tot bedaren
wist te brengen.
Men belde de politie op, dae het jong
mensch arresteerde en naar het politiebureau
wide overbrengen. Dit ging echter nnet zoo
heel gemakkelijk. P. bood tegenstand en
slechts met behulp van een toevallig passee-
renden postbode gelukte het den dader in
verzekerde bewaring te stellen.
Naar de motieven van zijn daad gevraagd
verklaarde de man, dat hij op deze wijze
wilde protesteeren tegen de berichtgeving van
het genoemde blad.
Het Schaaktournooi te Noordwijk
Eliskases en Bogoljubov hebben
de uitnoodiging deel te nemen aan het inter
nationaal schaaktournooi, dat van 8—22
Juni te Noordwijk wordt gehouden, aan
genomen. De volgende tien spelere zullen
dus thans uitkomen: Dr. E u w e, L a ti d a u,
Bogoljubov, Eliskases, Keres, Spielmann, Dr.
Tartakower, Schmidt, Sir G. A. Thomas en
Dr. Bernstein.
