KERK EN ZENDING J)lanen hartkloppingen, 4 taf teloor heul of hovge bloeddruk tot voorzichtigheid, dan (doodt het hoog tijd,de prikkelende (Verhing der caffeine uit te 4chakelen!- Koffie Hag U gegarandeerd coffeütevrij en bovendien echte koffie Van hoogstaande kivafiteit. PALTHE Vereeniging voor Chr. Buitengewoon Onderwijs AKKERTJE VRIJDAG 13 MEI 1938 DERDE BLAD PAG 10 NED. HERV. KERK GEREF. GEM. Tweetal: Te Aagtekerke-Oostkapelle, M. Heikoop te Utrecht en A. van Stuyvenberg le Benthuizen. Ds L. H. v. d. MEIDEN De classis 'sGravenhage der Chr. Geref. Kerk heeft in haar gisteren gehouden verga dering aan ds. L. H. v. d. Meiden te 's-G ravenhag e-C., eervol emeritaat ver leend zulks in verband met zijn benoeming tot hoogleeraar aan de Theol. School te Apel doorn, met ingang van 1 Sept. as. Hartelijke woorden van afscheid werden tot ds. v. d. Meiden gericht namens deputa- ten ad art. 49 K.O. van de Part. Synode van ihei Zuiden, door ds. H. Visser van Dor drecht, die liet toezingen Ps. 134 3 en door den voorzitter der classis, ds. H. V e 1 e m a var. 's-Gravenzan.de, die Ps. 121 4 deed toe zingen. Ds. v. d. Meiden heeft voor een en ander zijn dank betuigd. Wij vernemen dat ds. v. d. Melden Dinsdag 80 Aug. as. afscheid zal nemen van zijn ge meente. VRAAGBAAK voor' CHRISTELIJKE INSTELLINGEN Vertrouwensadressen ten dienste van Stichtingen van Barmhartigheid, Zieken huizen, Sanatoria, Instellingen, Tehuizen G. STEL-UTRECHT HEERENSTRAAT 33 - TELEF. 15690 LAK- EN VERFFABRIKANT i MIKADOL RELIEFVERF JAPANLAK, STANDVERF. ENZ. N.V. ALMELOSCHE VERVERIJ EN CHEMISCHE WASSCHERU STICHTINGEN 10 «/o KORTING op da prijzen van CHEMISCH REINIGEN EN VERVEN van huishoudelijke goederen zo& als Gordijnen. Meubelstoffen. Dekens enz. TELEFOON 10 prima Grove Metworst (Gerookt of ongerookt) en Grove Snijworst Vraagt offerte of reizigersbezoek. DE ROTTERDAMSCHE BOAZ BANK N.V. POMPENBURGSINGEL 13 ROTTERDAM BIEDT AAN 34#/n en 4J* OBLIGATIES van Protest. Kerken, Scholen en Chr. Phllantr. Inrichtingen, met korten looptijd, in coupures van 11000.- 1500.- en f 100.- LuchtververschingTv absoluut geruischloos door onze Waldorp. Stroomlijn-Ventilator kv. Waldorp Ventilatoren ^-Graventiage Telefoon 112289 117610 Wjj maken: Electr. Mengers waaraan verscll. apparaten tegelijk kunnen draaiei eenvoudige uitvoering vanaf f 400,—. Kluti machines f 70,Aardappelschilmach. f 10 Groenten-, Kool-, Boonen enz. Snijmach nes f 65,Electr. Koffiemolens ff"" f 120. Automatische Vleesch- en machines mesdiameter 360 mM. f 175. f 225. f 275. Kaassnijmachines porceleln emaille. roestvrij mes f 22. Automatische broodsnij- - :hr1ften dor vellig- Machincfabrlelc „FINUS", N. V. UDFT (Gld.j AARDAPPELEN, GROENTEN, FRUIT J. NOORDERMEER GED SLAAK 53 WILHELMINASTR. 8-20 ROTTERDAM TEL 51996 - 54661 - 57236 Leverancier aan alle groote Scheepvaart maatschappijen, Rijks en Gemeenteinstellinqen Het adres voor de allerbeste kwaliteit Gevestigd sedert 1S82 DE AANBEVOLEN PREEKENREEKS voor wie niet naar de kerk kunnen gaan. MENIGERLEI GENADE Red.: Prof. Dr K. DIJK en Dr B. WIELENGA Slechts 15 ct. per week en per preek. Prijs 2.per kwartaal franco p. post. In eiken boekh. Vraagt gratis proefnr Uitgave: J. H. KOK N.V. KAMPEN. BEROEPBAAR VERKLAARD De classis Leiden der Geref. Keriten heeft met gunstig gevolg praeparatoir geëxami neerd cand. A. Hordijk Jr. te Leiden. Hij stelt zich terstond beroepbaar en zal gaarne de Kerken des Zondags dienen. Zijn adres is: Thorbeckestr. 14, Leiden. ALG. SYNODE NED. HERV. KERK Het provinciale kerkbestuur van Noord holland heeft benoemd tot lid van de Alge- meene Synode der Ned. Herv. kerk dr. G. Oorthuys, predikant te Antwerpen, en tot zijn secundus dr. F. W. J. vandePoel, predikant in Den Helder. Ds W. A. EERDBEEK Men schrijft ons: Tweeden Pinksterdag, 6 Juni a.s., hoopt ds W. A. Eerdbeek, Ned. Herv. predikant te Standdaarbuiten, in de Kerk aldaar te 10 uur een gedachtenisrede uit te spreken ter gelegenheid van zijn veertig-jarige ambts bediening. Ds Eerdbeek werd geboren in 1872 als zoon van een zeer bekend paedagoog. In 1897 werd hij candidaat tot den H. Dienst in Noord holland. 5 Juni 1898 werd hij bevestigd als predikant van Schore (Zeeland) om in 1909 te vertrekken naar Heeze (Nbr.). Vandaar kwam ds Eerdbeek over naar Standdaar buiten op 6 Juni 1920. Ds. Eerdbeek gaf zich veel moeite voor het Christelijk onderwijs, de Evangelisatie en het werk van de Bijbelverspreiding. Toch is ds. Eerdbeek minder bekend om wat hij doet, dan wel om wat hij is. Bij alle kringen staat hij in hoog aanzien ondanks zijn groote be scheidenheid en teruggetrokken wijze van AIGEM. SYN. COMMISSIE Tweede zitting In de tweede zitting der te 's-Gravenhage vergaderende Alg. Syn. Commissie der Ned. Herv. Kerk werd als afgevaardigde naar het diamanten jubileum van de weesinrichting te Neerbosch op 10 Juni as. benoemd de presi dent, dr P. Smit, te Heumen. Aangezien president en secretaris de Doop plechtigheid van H. K. H. Prinses Beatrix moesten bijwonen heeft de Commissie gister morgen niet vergaderd. Behandeld werden de voordrachten betref fende de aanvragen om toelagen uit het Fonds voor noodlijdende kerken en personen voor herstel of bouw van kerken en pasto- Hierna kwamen aan de orde de voordrach ten van kleine toelagen voor den eeredienst aan de Gemeenten uit het Fonds voor nood lijdende kerken en personen. Uit dit fonds werd 100 gevoteerd voor de Waldenzen. De aanvragen van 27 gemeenten om toe lagen uit het fonds ter voorziening in de geestelijke behoeften werden hierna afge- Vervolgens kwam ter tafel het rapport der commissie over de voordrachten der corres pondenten terzake van toelagen uit het fonds tot verbetering der schraalste predikants- tractementen. Uit 35 classes waren voor drachten. Besloten werd totaal 55.084 te voteeren tegen verleden jaar 53.093. UIT DE TIJDSCHRIFTEN Een uitvoerige belangwekkende beschou wing over het Luthersche en het Gerefor meerde Protestantisme geeft H. Berkhof in „Onder eigen Vaande l.'1 De her- vatling van een confessioneel gesprek noemt hij de omstandigheid, dat de Duil- sche Kerk sedert 1933 zich te bezinnen had op haar confessie. En daarin ziet de Neder- lar.dsche Kerk, die staat voor de vragen van belijdenis, reorganisatie en oecomeni- sclio beweging, zich ook geplaatst voor ernstige problemen. Li zijn Kroniek bespreekt Ds. A. B. te Winkel de parate kennis, die in de onder wijswereld aan de orde is, met het oog op de catechisatie en de .voorbereiding tot de openbare belijdenis. Iri Horizon beziet Dr. J. Karsse- meier de literaire beteekenis van Marnix van St. Aldegonde. Van Dr W. J. A. Schou ten is er een kenschets van Newton, ONDERWIJS EN OPVOEDING Promotie Dr J. Li. Koole Hedenmiddag promoveerde Dr. J. L. Koole. Geref. Pred. te Vreeland, aar. de Vrije Universiteit te Amsterdam op een theologische dissertatie, getiteld: „De over name van het Oude Testament door de Chris telijke Kerk", waarvan wij reeds een en ander vermeld hebben. Dr. Koole werd in 1910 te Arnhem geboren, bezocht het Chr. Lyceum aldaar en deed in 1927 eindexamen. Van 1927 tot '31 studeerde hij aan de Theol. School te Kampen. In Maart 1932 legde hij het candidaatsexamen af, om terstond daarna naar Duitschland te vertrek ken, waar hij verder studeerde, achtereen volgens aan de Universiteiten te Heidelberg en Berlijn. Hier legde hij zich vooral op de beoefening van de litteratuur van het oude Oosten toe, hoewel het Nieuwe Testament en de Geschiedenis der Oude Kerk hem het meeste belang bleven inboezemen; te Berlijn volgde hij de colleges van de Nieuw-Testmen- tici Lietzmann en Deissmann. Na in het vorig jaar examen te hebben afgelegd, promoveerde hij in 1935 te Berlijn op een proefschrift: „Studiën zum koptischen Bibel- text. Kollationec und Untersuchungen zum Text der Paulusbriefe in de unter- und oberagyptischen Uberlieferung". Inmiddels had Dr. Koole voorjaar 1934 zijn intrede gedaan als predikant der Geref. Kerk te Vreeland, als opvolger van den hoog bejaarden Ds. IC. Fernhout. De kleine ge meente van Vreeland schonk Dr. Koole gele genheid zijn studiën voort te zetten. Aan de Vrije Universiteit legde hij in 1936 doctoraaJ- len af, om thans ten tweeden male te promoveeren. Tenslotte vermelden wij nog, dat het proef schrift opgedragen is aan de nagedachtenis van den vader van Dr. Koole, den heer H. J. Koole, in leven Luitenant-Kolonel by de Mil. Administratie, die voor enkele maanden by een auto-ongeval om het leven gekomen is. Tenslotte is nog vermeldenswaard, dat JJr. Koole wetenschappelijke artikelen publiceerde in Vox Theologica, het Geref. Theol. Tijd schrift, Horizon en het Bulletin of the Bezan Club, en dat hij zijn examenssteeds cum laude aflegde. CHR. M.O. EN V.H. ONDERWIJS In de algemeene vergadering van den Bond van Vereen, voor Chr- M. O. en V-H.O. te houden op Donderdag 19 Mei in het Ge bouw voor K. en W. te Utrecht, komt ter tafel een voorstel van het bestuur om de contributie voor het jaar 1938 voor elke school te bepalen op f 6 per klasse tot een maximum van f 60 per 60I100I. Bij de bestuursverkiezing is te voorzien in de periodieke aftreding van de herren Dr- J. J. de Waal Ma 1efijt, P- Keule- rnans en W. Jaarsma (allen herkies baar), alsmede in de vacature?, ontstaan door het. bedanken van Ds. J. W. Groot E n 7. e r i n k en door het overlijden van Ds- J- J. Miederaa. Als referent treedt op Dr. R. L. Krans, te Arnhem, met het onderwerp: „Het onder wijs in de natuurwebetnsoliappen aan onze scholen", „HET ZONNEHUIS" Naar wij vernemen zal de Jaarlyksche Al gemeene Vergadering van de Chr. Ver. tot verpleging van behoeftige chronische zieken „Het Zonnehuis", welker Tehuis is gevestigd te Beekbergen, worden gehouden op Zaterdag 28 Mei a.s., des namiddags 3 uur in het Hotel „Terminus" op het Stationsplein te Utrecht. ZOMERKAMPEN DER N.C.S.V. Het veertig-jarig bestaan Ook dezen zomer organiseert de Ned. Chr. Studenten Vereeniging weer kampen voor jongens en meisjes van gymnasia, H.B.S.-en en Lycea in eigen land en daarbuiten. Wat de jongenskampen betreft, wordt zelfs een lus trum gevierd, aangezien het dezen zomer veertig jaar geleden zal zijn, dat in ons land door de N.C.S.V. het initiatief geno men werd om jeugdkampen te organiseerer., de eerste in Nederland. Dit feit zal worden herdacht in een lustrumkamp van 13 Juli aan de Waschkolk te Nunspeet. De zomerkampen zullen in de maanden Juli en Augustus gehouden worden en zijn van zeer verschillend karakter: de Wasch- kolkkampen te Nunspeet voor intensieve be oefening van allerlei takken van sport, op meer primitieve wijze wordt gekampeerd in de Zigeunerkampen en de Woudlooperskam- pen, terwijl in de Mosterdveenkamnen in Nunspeet in houten barakken wordt gebivak keerd. Kampen met zeer speciaal karakter zijn de Waterkampen aan de Friesche meren. Oo;c bet Ruiterkamp op Schouwen heeft z'n eigen stijl. En als Dritte im Bunde is er een kamp in Nunspeet, waar door de jongens on^or deskundige leiding zweefvliegtuig modellen zullen worden gebouwd. Wat de buitenlandsche kampen betreft. is er een mèisjeskamp in de Ardennen, vinden wij fietsgroepen in Duitschland en wordt er in Zwitserland voor jongens een berg-spori- kamp gehouden. Het Bureau Jeugdwerk der N.CSV., „Woudschoten", Zeist, is graag bereid om over al haar kampen volledige inlichtingen, te verschaffen. D. VISSER De heer D. Visser, hoofd der Marnix- school te IJmuiden, hoopt 17 Mei a.s. zijn 25-jarig jubileum te vieren als onderwijzer. Geboren te Huizen in 't Gooi ontving hij zijn opleiding aan de Normaallessen te Velsen en slaagde voor de akte 15 Mei 1913. Eerst was hij onderwijzer aan de Groen van Prinsterer- school. Toen deze school te klein werd en een tweede school, de Marnixschool, noodig werd, werd de heer Visser in 1929 hoofd. Jaren lang was hij voorzitter der Jonge- Jaarvergadering te Zeist De Vereeniging voor Chr. B. O. hield deze week haar jaarvergadering in het Chr. Blin deninstituut „Bartimeus" te Zeist onder voorzitterschap van den heer S. Sterner- ding uit Voorburg. Aanwezig waren de oud inspecteur van Het B.L.O., dr Van Voort- huysen, de tegenwoordige inspecteur dr Van Houte; de heeren Van der Waals van Nijkerk voor Geref. Schoolverband, De Jeu voor onderwijzers en artsen bij het B.O.: Ch r i s t, namens de R.K. vereeniging voor B.O. Voorts vele bestuursleden van alle inrichtingen voor Chr. Buitengewoon Onder wijs en hoofden van scholen Jaarverslag Na de gebruikelijke opening bracht de secretaris het jaarverslag uit, waarin hij gewaagt van de groeiende belangstelling voor het Chr. Buitengewoon Onderwijs. De actie van de propaganda-commissie, bovenal die van den propagandist, den heer J. H o o g we r f van Rotterdam, is van groo te beteekenis geweest. De moreele en daad werkelijke steun van de groote onderwijzers organisaties als Schoolraad en Unie, Chr. Nat. Schoolonderwijs, Geref. Schoolverband, de Chr. Onderwijzersverenigingen, werkte zegenrijk in dit opzicht. Het begint thans door te dringen tot het besef van velen, dat en groot tekort is aan Chr. scholen voor B.L.O. In het afgeloopen jaar is er een groote ac tiviteit door de vereeniging ontwikkeld. Een enquête werd gehouden inzake het B.L.O.* welke veel werk gaf. De Wetscommissie kwam in 1938 met haar arbeid gereed. Voor de vereeniging blijft nog heel wat werk te doen :de wettelijke regeling van het B.L.O., en vooral van een betere ver goeding van Overheidswege van het Bijz. B.L.O.: de vestiging van nieuwe takken van B.L.O.; de nazorg; de salaris verbetering van het personeel der scho len; de leerlingschalen; kosten van huis vesting en vervoer van buitenleerlingen enzoovoorL Bij het verslag van den heer Hoogwerf over diens werkzaamheid als propagandist spreekt de heer De Visser van Dordrecht over de wenschelijkheid om bij het oprich ten van nieuwe Chr. scholen s po e d te betrachten. In Sneek en Middelburg is de toestemming in den Minister van Onderwijs afgekomen In sommige plaatsen gaat het heel lang- lam. S a m e n w e r ki n g tusschen de ver schillende kerkelijke groepen is, hoewel dik wijls niet gemakkelijk te verkrijgen, abso luut noodzakelijk. De heer Hoogwerf wekt de aanwezige schoolhoofden op hun on derwijzers zoo goed en zoo spoedig mogelijk op te kweeken tot a.s. hoofden. Bestuursverkiezing Het voorstel, om het dagelijksch bestuur uit te breiden met een lid wordt aangeno men. Als zoodanig wordt gekozen de heer S. Brandsma, inspecteur van het L.O. in de inspectie Brielle. De heeren S. Sterner- ding enP. G. Schreuder (van Arnhem) worden herkozen, respectievelijk als voorzit ter en secretaris. De heer K. de Bloois wordt benoemd als lid ingevolge art. 2 e'er statuten. MIDDAGVERGADERING waag, ln hoeverre het wenschelijk is tot een nadere wettelijke regeling te geraken van het buitengewoon onderwijs. De Commissie, bestaande uil de heereh mr Hangelbroek, dr Beeiec-pkamp en P. G. Schreuder, hT,d haar meening in een nota neergelegd. Hoofdzaak was daarin een ontwerp vsn een nieuwe wettelijke regeling van het ge- hé e 1 e Buitengewoon Onderwijs. Deze ping uit van ie gedachte, dat deze alleen mogelijk is bij de wet (dus niet bij Kon. Besluit) ia dier voege, cat het Rijk alle kosten draagt Gemeentelijke scholen zouden moeten worden opgeheven en onder het bestuur van een vereeniging of stichting die nen te komen. Zoodoende zou het ge- heele B.O. uitgaan van particulieren en door het Rijk worden bekostigd. Een sub sidiestelsel daartoe was uitgewerkt. Verder wordt in de nota gehandeld over de al of niet wenschelijkheid van de vormin; van dochter- of van hulpklassen van be staande scholen voor B.O. Ook komt ter sprake de nazorg, de financieele gelijkheid voor ouders, wier kinderen een bijzondere school voor B.L.O. bezoeken. Een belangrijk deel van het rapport is voorts nog gewijd aan de maatregelen om te verhinderen, dat geestelijk misdeelde kinderen op een lagere school worden vastgehouden. Rapport wettelijke regelinc De voorzitter stelt van het rapport eerst aan de orde de principieele regeling aangaan de de bekostiging van het B.O. uitsluitend door het Rijk. De heer G. J. van der Ploeg (Rotter dam) vindt het jammer, dat de Commissie een totaal nieuwe regeling heeft ontworpen en niet is uitgegaan van de gegevens in art. 127 en 128 der vigeerende wet op hét L.O., waarin vergoeding toegezegd wordt van de kosten van oprichting en instandhouding van bijzondere scholen voor B.L.O. volgens nader bij Kon. Besluit te stellen regelen. Naar zijn meen in g moet bij de Regeer ing worden aan gedrongen op het tot stand komen van het daar beloofde. De door de Commissie ontworpen regeling, waarbij de gemeenten worden uitgeschakeld, acht hij practisch niet wel uitvoerbaar, omdat andere groepen daar niet mee accoord zullen gaan. Namens de Commissie heeft de heer P. G. Schreuder de sprekers beantwoord. Hij betreurt de afwezigheid van mr Hangelbroek, die zich voor de verdediging had voorbereid, doch die wegens een lichte ongesteldheid was verhinderd. Er is nog geen eenheid van inzicht ge komen. Spreker beveelt verdere bestu deering aan en verzoekt voortgezette be spreking op een volgende vergadering. Aldus wordt besloten. Op voorstel van den heer Van der Ploeg wordt aangenomen, dat het dag. bestuur met de neutrale en R.-K. zustervereenigingen zal ijveren voor een wettelijk voorgeschreven toezicht op het L o., dat ten doel heeft zooveel mogelijk te voorkomen, dat leer lingen, voor wie het B.L.O. wenschelijk of noodzakelijk is, op de scholen voor gewoon lager onderwijs worden vastge houden, een 'en ander te regelen op de wijze, als in het rapport der commissie nader is omschreven. Na dankgebed door den voorzitter werd de vergadering gesloten. In de middagpauze is een bezoek gebracht aan de schoollokalen van „Bartimeüs", waar in verschillende klassen het onderwijs werd bijgewoond. lingsvereeniging en leider der Knapenver- eeniging. Dan voorzitter van tal van com missies, o.a. van de zendingscommissie. Voorts is hij archivaris van de afdeeling Kennemerland van het Ned. Bijbelgenoot schap en correspondent van de V.U. ONDERWIJSBENOEMINGEN Rotterdam-Zuid. Ds. Heldringschool. Tot tijdel. onderwijzer: de heer P. J. van A m e e 1 e, kw. m. a. Chr. school te Breskens. Rotterda m-Z u i d. Prinses J uliana- Bewaarschool. Tot onderwijzeres: Mej. C. v. d. Pas te IJselmonde. Binnenvaart. Rotterdam. Onderwijs fonds voor de Scheepvaart, schipper bij de binnenvaart. Geslaagd, diploma Nederland: A. A. Roos, Rotterdam, L. Sprong, Middel- harnis. Diploma kanalen en rivieren: H. J. Duits, Rotterdam, J. Cornax, Rotterdam, J. A. P. van Driel, Antwerpen, N. Essebaggers, Rotterdam, W. v. d. Pol, Rotterdam, A. Roo- denburg, Rotterdam, C. P. Zandburg, Oud- Examens 'l™ id'e n. Bevorderd tot doctor fn de genees kunde. op proefschrift, getiteld: Het glucose-, n chloriden-gehalte 1 irebrospliittlls b(j r ngltldes, de het r o n I n g e n. Artsexamen eerste deel: de H. M. M. Wentholt svorderd tot arts: de heeren J. J. Vernhul- Doet psychologie mej. M. B. wetenschappen de Apothekersassistent. Amsterdam. Do heer M. Kroonenberg, Qronlngon. De dames G. Borkhuls en J R. Jörg, Steenwijk; R. Sipma, Oosterwütwerd. Stuurlieden. Den Haag. Derde stuurman gr. handelsvaart de heeren G. Smits. G. Anema en J. H. R. Boersma; stuurm. kL handelsvaart de heer J. R. Bonnlngt Verplegend perso n e n. Dr. Mr. Wilier Geslaagd zijn voor het eerste overgangsexamei de zusters: IC. J. Eezemer. A. F. Boer, D. Dotin ga, _B. A. de Gier. M. J. Groen. K. den Heyei A. Verwey, H. Zijp. T. Züp: voor het tweede overgangsexamen, de zusters: H. v. d. Akker, R. T. van As. F. Kamman, C. H. Pranger, E. A. van "t Riet, O. Ruyterman, J. de VLsser; voor het eindexamen, de zusters: N. Mac Daniël M. R. Jons tra, P. J. M. PaaschJer. P. O. Smits, M. N. Steinratih, H. W. Stel, A. M. Twilt, Neem dadelijk 'n bij hoofdpijn of migraine. binnen 'n kwartier zijl ge er van af, dank zij de bijzondere samenstelling. Weiger namaak, lel op AKKER-merk. Per koker van 12 stuks - 12 stuivers. Per doos van 2 stuks - 2 stuivers. Groote vuurzee te 's-Hertogenbosch Twee fabrieken in de asch gelegd Groote schade aangerichi Omtrent de enorme brand, die gister te 's-H ertogenbosch heeft gewoed vernemen wij nog nader, dat, ondanks het krachtige optreden van de brand weer, bet gebouw van de firma Voets met inboedel geheel is verloren gegaan, evenals de naastgelegen fabriek van de firma v.h. Goulmy en Baar en de por tierswoning. De schade van de fabriek van de fa. Voets wordt op f 75000 geschat. Voor de fa. v.h. Goulmy en Baar zijn neg geen cijfers te geven. Vjjf minuten nadat de gemeentelijke brandweer het eerste alarm had gekregen, verscheen zij met het eerste materiaal op het terrein van den brand. Zooveel mogelijk werden slangen aangekoppeld op de water leiding, waarvan de druk reeds verhoogd was, terwijl na een kwartier al het in de stad aanwezige materiaal volop water gal uit de Dommel. Toen wij op het terrein van den brand arriveerden, stee* uit het midden van hei platte dak der fabriek en magazijn een rook zuil, die deed denken aan een vulkanische uitbarsting. Geweldige rookmassa's stegan op. Aan redden van materiaal en machines viel reeds lang niet mcer te denken. Al spoedig begonnen de vlammen door de ge sprongen ruiten aan de kozijnen te lekken en het tot van dit groote gebouwencomplex was toen bezegeld. De brandweer stond machteloos en kon zich alleen bezig houd-n met het nathouden van een gevelmuur, die na korten tijd, gelukkig naar binnen, in stortte. De wind kwam uit zuidelijke rich ting, wat in dit geval zeer gelukkig ge noemd mocht worden voor de talrijke \vo ningen, die aan de zuidzijde liggen. Van zelfsprekend waren de menschen daar zeer geschrokken omdat in de voorkamers een onhoudbare temperatuur heerschte en de verf als het ware van de deuren werd afge schroeid. Terwijl men fiezig was met het nat- Hoogste stand te Warschau 770.7 Laagste stand te Röst 748.3. Stand vanmorgen half twaalf 764.8. WEEVERWACHTING Zwakke tot matige meest zuidwestelijke wind, meest zwaar bewolkt, weinig of geen regen, weinig verandering in temperatuur. BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT Het gebied van hoogen luchtdruk trok verder naar het oosten. De kern lag heden morgen over Polen. De oceaandepressie breidde zich naar het noordoosten en naar het zuiden uit. Ook naar het oosten drong zij iets verder door. Geheel Engeland en het westen van ons land en noordwest Frank rijk ondervinden haar invloed met zware bewolking en plaatselijk lichten regen. De wind is in dit gebied matig tot krachtig uit zuidwest. Ook in Scandinavië is de bewol king nog zwaar, met regen en langs de Noorsche kust vrij krachtige winden. Oce- rigens héerscht op het vasteland van west- Europa nog mooi, rustig en helder voor jaarsweer. Ook de temperatuur is in dit gebied vrij aanzienlijk gestegen. Voor morgen wordt voor ons land matige, zuidwestelijke wind verwacht, met vrij zware bewolking, doch zonder regen van beteekenis en weinig verandering in tem peratuur. THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf 15.4 C. Volle Maan voorm. 8.59 uur. Totale Maaneclips hier te lande on zichtbaar VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN: 14 Mei. Van 's av. 8,15 u. tot 's morg. 3,38 u. houden der belendende perceelen, bleek de brand nog niet bezworen te zijn. De Nederlandsche sigarenfabriek van de firma vJi. Goulmy en Baar en de por tierswoning, gelegen langs den Westwal, werden aangetast en wel in die mate, dat ook dit gebouw grootendeels een pi-ooi der vlammen werd. De brandweer was zoover mogelijk tot den vuurhaard doorgedrongen en met meer dan tien slangen werd gewerkt, om een cata strofe te voorkomen. Het zag er naar uit., dat de brandweer het vuur in haar macht ken krijgen. De siga renfabriek, met een dak, dat grootendeels onderschoten was met planken en riet, was echter een gretig voedsel voor het vernielen de werk. Zooveel mogelijk werden de groo te voorraden tabak in veiligheid gebracht, maar men moest toezien, dat machinerieën en een groote partij grondstoffen in de vlammen opgingen. Lauwe watervallen Intusschen was ook het geheele magazijn van de firma Voets met den grond gelijk ge maakt, terwijl het kantoorgebouw en woon huis van de firma regelmatig werden nat ge houden, zoodat door de plafonds watervallen van lauw water naar beneden stortten. Nadat Achter den Boogaard door de brand weer al het mogelijke gedaan was om da vuurzee te stuiten, werden slangen gelegd door een garage in de Berenwoudstraat, welke parallel loopt met Achter den Boo gaard. De garage moest geheel ontruimd worden, evenals ecnige perceelen aan den Westwal. Mei. koortsachtigen ijver werden de brand weerlieden geholpen door burgers en arbei ders van de fabrieken, terwijl de Tilburg- sche brandweer en die uit Vught ter assis tentie zijn aangekomen. Zooals begrijpelijk, werden de aangrenzen de perceelen zooveel mogelijk ontruimd en wat maar eenige waarde had. in veiligheid gebracht. Omtrent de oorzaak van den brand is nog niets bekend, maar er wordt gefluis terd, dat een ontploffing heeft plaats gehad in de lakafdeeüng van de firma Voets. van waaruit het vuur zich verder zou hebben verplaatst. Deze lezing lijkt juister dan die. dat de brand in het archief zou zijn ontstaan. Een der emplové's had 's morgens nog boeken overgebracht uit het archief der door brand vernielde fabriek naar een andere zaak. Geen persoonlijke ongelukken Persoonlijke ongelukken zijn gelukkig niet voorgekomen. Er ontstond nog even een opschudding, toen een jongetje werd ver mist. Het bleek later dat het ventje bij kon nissen was gebracht. Ma? het een geluk heeten. dat. de percee len verzekerd zijn. een zeer te betreuren ge volg van dezen grooten brand is. dat onge veer honderd marj personeel werkloos wordt MEISJE ONDER AUTOBUS GERAAKT Op de Ranonkelkade te Amsterdam reden twee meisjes naast elkaar op de fiets. Juist op het moment, dat zij twee andera meisjes wilden passeeren, werden zij inge haald door ern gemeentelijke autolos van lijn L Tijdens het voorbijrijden rankte de zijkant van de hus hef sluur van de fiets van een der meisjes Zij werd tegen don grond geslingerd en kwam onder de achter wielen van de bus terecht. Het meisje was op slag dood.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 10