KERK EN ZENDING
J)lanen hartkloppingen, 4 taf teloor heul of hovge bloeddruk tot voorzichtigheid, dan
(doodt het hoog tijd,de prikkelende (Verhing der caffeine uit te 4chakelen!- Koffie Hag
U gegarandeerd coffeütevrij en bovendien echte koffie Van hoogstaande kivafiteit.
PALTHE
Vereeniging voor Chr.
Buitengewoon Onderwijs
AKKERTJE
VRIJDAG 13 MEI 1938
DERDE BLAD PAG 10
NED. HERV. KERK
GEREF. GEM.
Tweetal: Te Aagtekerke-Oostkapelle, M.
Heikoop te Utrecht en A. van Stuyvenberg
le Benthuizen.
Ds L. H. v. d. MEIDEN
De classis 'sGravenhage der Chr. Geref.
Kerk heeft in haar gisteren gehouden verga
dering aan ds. L. H. v. d. Meiden te
's-G ravenhag e-C., eervol emeritaat ver
leend zulks in verband met zijn benoeming
tot hoogleeraar aan de Theol. School te Apel
doorn, met ingang van 1 Sept. as.
Hartelijke woorden van afscheid werden
tot ds. v. d. Meiden gericht namens deputa-
ten ad art. 49 K.O. van de Part. Synode van
ihei Zuiden, door ds. H. Visser van Dor
drecht, die liet toezingen Ps. 134 3 en door
den voorzitter der classis, ds. H. V e 1 e m a
var. 's-Gravenzan.de, die Ps. 121 4 deed toe
zingen. Ds. v. d. Meiden heeft voor een en
ander zijn dank betuigd.
Wij vernemen dat ds. v. d. Melden Dinsdag
80 Aug. as. afscheid zal nemen van zijn ge
meente.
VRAAGBAAK
voor'
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid, Zieken
huizen, Sanatoria, Instellingen, Tehuizen
G. STEL-UTRECHT
HEERENSTRAAT 33 - TELEF. 15690
LAK- EN VERFFABRIKANT
i
MIKADOL RELIEFVERF
JAPANLAK, STANDVERF. ENZ.
N.V. ALMELOSCHE VERVERIJ
EN CHEMISCHE WASSCHERU
STICHTINGEN 10 «/o KORTING op da
prijzen van CHEMISCH REINIGEN EN
VERVEN van huishoudelijke goederen zo&
als Gordijnen. Meubelstoffen. Dekens enz.
TELEFOON 10
prima Grove Metworst
(Gerookt of ongerookt) en
Grove Snijworst
Vraagt offerte of reizigersbezoek.
DE
ROTTERDAMSCHE
BOAZ BANK N.V.
POMPENBURGSINGEL 13
ROTTERDAM
BIEDT AAN 34#/n en 4J* OBLIGATIES van
Protest. Kerken, Scholen en Chr. Phllantr.
Inrichtingen, met korten looptijd, in coupures
van 11000.- 1500.- en f 100.-
LuchtververschingTv
absoluut geruischloos
door onze Waldorp.
Stroomlijn-Ventilator
kv. Waldorp Ventilatoren
^-Graventiage Telefoon 112289 117610
Wjj maken: Electr. Mengers waaraan
verscll. apparaten tegelijk kunnen draaiei
eenvoudige uitvoering vanaf f 400,—. Kluti
machines f 70,Aardappelschilmach. f 10
Groenten-, Kool-, Boonen enz. Snijmach
nes f 65,Electr. Koffiemolens ff""
f 120. Automatische Vleesch- en
machines mesdiameter 360 mM. f 175. f 225.
f 275. Kaassnijmachines porceleln emaille.
roestvrij mes f 22. Automatische broodsnij-
- :hr1ften dor vellig-
Machincfabrlelc „FINUS", N. V. UDFT (Gld.j
AARDAPPELEN, GROENTEN, FRUIT
J. NOORDERMEER
GED SLAAK 53 WILHELMINASTR. 8-20
ROTTERDAM
TEL 51996 - 54661 - 57236
Leverancier aan alle groote Scheepvaart
maatschappijen, Rijks en Gemeenteinstellinqen
Het adres voor de allerbeste kwaliteit
Gevestigd sedert 1S82
DE AANBEVOLEN PREEKENREEKS
voor wie niet naar de kerk kunnen gaan.
MENIGERLEI GENADE
Red.: Prof. Dr K. DIJK en Dr B. WIELENGA
Slechts 15 ct. per week en per preek.
Prijs 2.per kwartaal franco p. post.
In eiken boekh. Vraagt gratis proefnr
Uitgave: J. H. KOK N.V. KAMPEN.
BEROEPBAAR VERKLAARD
De classis Leiden der Geref. Keriten heeft
met gunstig gevolg praeparatoir geëxami
neerd cand. A. Hordijk Jr. te Leiden.
Hij stelt zich terstond beroepbaar en zal
gaarne de Kerken des Zondags dienen.
Zijn adres is: Thorbeckestr. 14, Leiden.
ALG. SYNODE NED. HERV. KERK
Het provinciale kerkbestuur van Noord
holland heeft benoemd tot lid van de Alge-
meene Synode der Ned. Herv. kerk dr.
G. Oorthuys, predikant te Antwerpen, en
tot zijn secundus dr. F. W. J. vandePoel,
predikant in Den Helder.
Ds W. A. EERDBEEK
Men schrijft ons:
Tweeden Pinksterdag, 6 Juni a.s., hoopt ds
W. A. Eerdbeek, Ned. Herv. predikant te
Standdaarbuiten, in de Kerk aldaar te
10 uur een gedachtenisrede uit te spreken
ter gelegenheid van zijn veertig-jarige ambts
bediening.
Ds Eerdbeek werd geboren in 1872 als zoon
van een zeer bekend paedagoog. In 1897 werd
hij candidaat tot den H. Dienst in Noord
holland. 5 Juni 1898 werd hij bevestigd als
predikant van Schore (Zeeland) om in 1909
te vertrekken naar Heeze (Nbr.). Vandaar
kwam ds Eerdbeek over naar Standdaar
buiten op 6 Juni 1920.
Ds. Eerdbeek gaf zich veel moeite voor het
Christelijk onderwijs, de Evangelisatie en
het werk van de Bijbelverspreiding. Toch is
ds. Eerdbeek minder bekend om wat hij doet,
dan wel om wat hij is. Bij alle kringen staat
hij in hoog aanzien ondanks zijn groote be
scheidenheid en teruggetrokken wijze van
AIGEM. SYN. COMMISSIE
Tweede zitting
In de tweede zitting der te 's-Gravenhage
vergaderende Alg. Syn. Commissie der Ned.
Herv. Kerk werd als afgevaardigde naar het
diamanten jubileum van de weesinrichting te
Neerbosch op 10 Juni as. benoemd de presi
dent, dr P. Smit, te Heumen.
Aangezien president en secretaris de Doop
plechtigheid van H. K. H. Prinses Beatrix
moesten bijwonen heeft de Commissie gister
morgen niet vergaderd.
Behandeld werden de voordrachten betref
fende de aanvragen om toelagen uit het
Fonds voor noodlijdende kerken en personen
voor herstel of bouw van kerken en pasto-
Hierna kwamen aan de orde de voordrach
ten van kleine toelagen voor den eeredienst
aan de Gemeenten uit het Fonds voor nood
lijdende kerken en personen. Uit dit fonds
werd 100 gevoteerd voor de Waldenzen.
De aanvragen van 27 gemeenten om toe
lagen uit het fonds ter voorziening in de
geestelijke behoeften werden hierna afge-
Vervolgens kwam ter tafel het rapport der
commissie over de voordrachten der corres
pondenten terzake van toelagen uit het fonds
tot verbetering der schraalste predikants-
tractementen. Uit 35 classes waren voor
drachten. Besloten werd totaal 55.084 te
voteeren tegen verleden jaar 53.093.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
Een uitvoerige belangwekkende beschou
wing over het Luthersche en het Gerefor
meerde Protestantisme geeft H. Berkhof
in „Onder eigen Vaande l.'1 De her-
vatling van een confessioneel gesprek
noemt hij de omstandigheid, dat de Duil-
sche Kerk sedert 1933 zich te bezinnen had
op haar confessie. En daarin ziet de Neder-
lar.dsche Kerk, die staat voor de vragen
van belijdenis, reorganisatie en oecomeni-
sclio beweging, zich ook geplaatst voor
ernstige problemen.
Li zijn Kroniek bespreekt Ds. A. B. te
Winkel de parate kennis, die in de onder
wijswereld aan de orde is, met het oog op
de catechisatie en de .voorbereiding tot de
openbare belijdenis.
Iri Horizon beziet Dr. J. Karsse-
meier de literaire beteekenis van Marnix
van St. Aldegonde. Van Dr W. J. A. Schou
ten is er een kenschets van Newton,
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
Promotie Dr J. Li. Koole
Hedenmiddag promoveerde Dr. J. L.
Koole. Geref. Pred. te Vreeland, aar.
de Vrije Universiteit te Amsterdam op een
theologische dissertatie, getiteld: „De over
name van het Oude Testament door de Chris
telijke Kerk", waarvan wij reeds een en ander
vermeld hebben.
Dr. Koole werd in 1910 te Arnhem geboren,
bezocht het Chr. Lyceum aldaar en deed in
1927 eindexamen. Van 1927 tot '31 studeerde
hij aan de Theol. School te Kampen. In Maart
1932 legde hij het candidaatsexamen af, om
terstond daarna naar Duitschland te vertrek
ken, waar hij verder studeerde, achtereen
volgens aan de Universiteiten te Heidelberg
en Berlijn. Hier legde hij zich vooral op de
beoefening van de litteratuur van het oude
Oosten toe, hoewel het Nieuwe Testament en
de Geschiedenis der Oude Kerk hem het
meeste belang bleven inboezemen; te Berlijn
volgde hij de colleges van de Nieuw-Testmen-
tici Lietzmann en Deissmann. Na in
het vorig jaar examen te hebben afgelegd,
promoveerde hij in 1935 te Berlijn op een
proefschrift: „Studiën zum koptischen Bibel-
text. Kollationec und Untersuchungen zum
Text der Paulusbriefe in de unter- und
oberagyptischen Uberlieferung".
Inmiddels had Dr. Koole voorjaar 1934
zijn intrede gedaan als predikant der Geref.
Kerk te Vreeland, als opvolger van den hoog
bejaarden Ds. IC. Fernhout. De kleine ge
meente van Vreeland schonk Dr. Koole gele
genheid zijn studiën voort te zetten. Aan de
Vrije Universiteit legde hij in 1936 doctoraaJ-
len af, om thans ten tweeden male te
promoveeren.
Tenslotte vermelden wij nog, dat het proef
schrift opgedragen is aan de nagedachtenis
van den vader van Dr. Koole, den heer H. J.
Koole, in leven Luitenant-Kolonel by de
Mil. Administratie, die voor enkele maanden
by een auto-ongeval om het leven gekomen is.
Tenslotte is nog vermeldenswaard, dat JJr.
Koole wetenschappelijke artikelen publiceerde
in Vox Theologica, het Geref. Theol. Tijd
schrift, Horizon en het Bulletin of the Bezan
Club, en dat hij zijn examenssteeds cum
laude aflegde.
CHR. M.O. EN V.H. ONDERWIJS
In de algemeene vergadering van den
Bond van Vereen, voor Chr- M. O. en V-H.O.
te houden op Donderdag 19 Mei in het Ge
bouw voor K. en W. te Utrecht, komt ter
tafel een voorstel van het bestuur om de
contributie voor het jaar 1938 voor elke
school te bepalen op f 6 per klasse tot een
maximum van f 60 per 60I100I.
Bij de bestuursverkiezing is te voorzien in
de periodieke aftreding van de herren Dr-
J. J. de Waal Ma 1efijt, P- Keule-
rnans en W. Jaarsma (allen herkies
baar), alsmede in de vacature?, ontstaan
door het. bedanken van Ds. J. W. Groot
E n 7. e r i n k en door het overlijden van Ds-
J- J. Miederaa.
Als referent treedt op Dr. R. L. Krans,
te Arnhem, met het onderwerp: „Het onder
wijs in de natuurwebetnsoliappen aan onze
scholen",
„HET ZONNEHUIS"
Naar wij vernemen zal de Jaarlyksche Al
gemeene Vergadering van de Chr. Ver. tot
verpleging van behoeftige chronische zieken
„Het Zonnehuis", welker Tehuis is gevestigd
te Beekbergen, worden gehouden op
Zaterdag 28 Mei a.s., des namiddags 3 uur in
het Hotel „Terminus" op het Stationsplein te
Utrecht.
ZOMERKAMPEN DER N.C.S.V.
Het veertig-jarig bestaan
Ook dezen zomer organiseert de Ned. Chr.
Studenten Vereeniging weer kampen voor
jongens en meisjes van gymnasia, H.B.S.-en en
Lycea in eigen land en daarbuiten. Wat de
jongenskampen betreft, wordt zelfs een lus
trum gevierd, aangezien het dezen zomer
veertig jaar geleden zal zijn, dat in
ons land door de N.C.S.V. het initiatief geno
men werd om jeugdkampen te organiseerer.,
de eerste in Nederland. Dit feit zal worden
herdacht in een lustrumkamp van 13 Juli
aan de Waschkolk te Nunspeet.
De zomerkampen zullen in de maanden
Juli en Augustus gehouden worden en zijn
van zeer verschillend karakter: de Wasch-
kolkkampen te Nunspeet voor intensieve be
oefening van allerlei takken van sport, op
meer primitieve wijze wordt gekampeerd in
de Zigeunerkampen en de Woudlooperskam-
pen, terwijl in de Mosterdveenkamnen in
Nunspeet in houten barakken wordt gebivak
keerd.
Kampen met zeer speciaal karakter zijn de
Waterkampen aan de Friesche meren. Oo;c
bet Ruiterkamp op Schouwen heeft z'n eigen
stijl. En als Dritte im Bunde is er een kamp
in Nunspeet, waar door de jongens on^or
deskundige leiding zweefvliegtuig
modellen zullen worden gebouwd.
Wat de buitenlandsche kampen betreft. is
er een mèisjeskamp in de Ardennen, vinden
wij fietsgroepen in Duitschland en wordt er
in Zwitserland voor jongens een berg-spori-
kamp gehouden.
Het Bureau Jeugdwerk der N.CSV.,
„Woudschoten", Zeist, is graag bereid om
over al haar kampen volledige inlichtingen,
te verschaffen.
D. VISSER
De heer D. Visser, hoofd der Marnix-
school te IJmuiden, hoopt 17 Mei a.s. zijn
25-jarig jubileum te vieren als onderwijzer.
Geboren te Huizen in 't Gooi ontving hij zijn
opleiding aan de Normaallessen te Velsen en
slaagde voor de akte 15 Mei 1913. Eerst was
hij onderwijzer aan de Groen van Prinsterer-
school.
Toen deze school te klein werd en een
tweede school, de Marnixschool, noodig werd,
werd de heer Visser in 1929 hoofd.
Jaren lang was hij voorzitter der Jonge-
Jaarvergadering te Zeist
De Vereeniging voor Chr. B. O. hield deze
week haar jaarvergadering in het Chr. Blin
deninstituut „Bartimeus" te Zeist onder
voorzitterschap van den heer S. Sterner-
ding uit Voorburg. Aanwezig waren de oud
inspecteur van Het B.L.O., dr Van Voort-
huysen, de tegenwoordige inspecteur dr
Van Houte; de heeren Van der Waals
van Nijkerk voor Geref. Schoolverband, De
Jeu voor onderwijzers en artsen bij het
B.O.: Ch r i s t, namens de R.K. vereeniging
voor B.O. Voorts vele bestuursleden van alle
inrichtingen voor Chr. Buitengewoon Onder
wijs en hoofden van scholen
Jaarverslag
Na de gebruikelijke opening bracht de
secretaris het jaarverslag uit, waarin hij
gewaagt van de groeiende belangstelling voor
het Chr. Buitengewoon Onderwijs.
De actie van de propaganda-commissie,
bovenal die van den propagandist, den heer
J. H o o g we r f van Rotterdam, is van groo
te beteekenis geweest. De moreele en daad
werkelijke steun van de groote onderwijzers
organisaties als Schoolraad en Unie, Chr.
Nat. Schoolonderwijs, Geref. Schoolverband,
de Chr. Onderwijzersverenigingen, werkte
zegenrijk in dit opzicht. Het begint thans
door te dringen tot het besef van velen, dat
en groot tekort is aan Chr. scholen voor
B.L.O.
In het afgeloopen jaar is er een groote ac
tiviteit door de vereeniging ontwikkeld. Een
enquête werd gehouden inzake het B.L.O.*
welke veel werk gaf. De Wetscommissie
kwam in 1938 met haar arbeid gereed.
Voor de vereeniging blijft nog heel wat
werk te doen :de wettelijke regeling van
het B.L.O., en vooral van een betere ver
goeding van Overheidswege van het
Bijz. B.L.O.: de vestiging van nieuwe
takken van B.L.O.; de nazorg; de salaris
verbetering van het personeel der scho
len; de leerlingschalen; kosten van huis
vesting en vervoer van buitenleerlingen
enzoovoorL
Bij het verslag van den heer Hoogwerf
over diens werkzaamheid als propagandist
spreekt de heer De Visser van Dordrecht
over de wenschelijkheid om bij het oprich
ten van nieuwe Chr. scholen s po e d te
betrachten.
In Sneek en Middelburg is de toestemming
in den Minister van Onderwijs afgekomen
In sommige plaatsen gaat het heel lang-
lam. S a m e n w e r ki n g tusschen de ver
schillende kerkelijke groepen is, hoewel dik
wijls niet gemakkelijk te verkrijgen, abso
luut noodzakelijk. De heer Hoogwerf
wekt de aanwezige schoolhoofden op hun on
derwijzers zoo goed en zoo spoedig mogelijk
op te kweeken tot a.s. hoofden.
Bestuursverkiezing
Het voorstel, om het dagelijksch bestuur
uit te breiden met een lid wordt aangeno
men. Als zoodanig wordt gekozen de heer S.
Brandsma, inspecteur van het L.O. in de
inspectie Brielle. De heeren S. Sterner-
ding enP. G. Schreuder (van Arnhem)
worden herkozen, respectievelijk als voorzit
ter en secretaris. De heer K. de Bloois
wordt benoemd als lid ingevolge art. 2 e'er
statuten.
MIDDAGVERGADERING
waag, ln hoeverre het wenschelijk is tot een
nadere wettelijke regeling te geraken van
het buitengewoon onderwijs. De Commissie,
bestaande uil de heereh mr Hangelbroek,
dr Beeiec-pkamp en P. G. Schreuder,
hT,d haar meening in een nota neergelegd.
Hoofdzaak was daarin een ontwerp vsn
een nieuwe wettelijke regeling van het ge-
hé e 1 e Buitengewoon Onderwijs. Deze ping
uit van ie gedachte, dat deze alleen mogelijk
is bij de wet (dus niet bij Kon. Besluit) ia
dier voege, cat het Rijk alle kosten draagt
Gemeentelijke scholen zouden moeten
worden opgeheven en onder het bestuur
van een vereeniging of stichting die
nen te komen. Zoodoende zou het ge-
heele B.O. uitgaan van particulieren en
door het Rijk worden bekostigd. Een sub
sidiestelsel daartoe was uitgewerkt.
Verder wordt in de nota gehandeld over de
al of niet wenschelijkheid van de vormin;
van dochter- of van hulpklassen van be
staande scholen voor B.O. Ook komt ter
sprake de nazorg, de financieele gelijkheid
voor ouders, wier kinderen een bijzondere
school voor B.L.O. bezoeken. Een belangrijk
deel van het rapport is voorts nog gewijd
aan de maatregelen om te verhinderen, dat
geestelijk misdeelde kinderen op een lagere
school worden vastgehouden.
Rapport wettelijke regelinc
De voorzitter stelt van het rapport eerst
aan de orde de principieele regeling aangaan
de de bekostiging van het B.O. uitsluitend
door het Rijk.
De heer G. J. van der Ploeg (Rotter
dam) vindt het jammer, dat de Commissie
een totaal nieuwe regeling heeft ontworpen
en niet is uitgegaan van de gegevens in art.
127 en 128 der vigeerende wet op hét L.O.,
waarin vergoeding toegezegd wordt van de
kosten van oprichting en instandhouding van
bijzondere scholen voor B.L.O. volgens nader
bij Kon. Besluit te stellen regelen. Naar zijn
meen in g moet bij de Regeer ing worden aan
gedrongen op het tot stand komen van het
daar beloofde. De door de Commissie
ontworpen regeling, waarbij de gemeenten
worden uitgeschakeld, acht hij practisch niet
wel uitvoerbaar, omdat andere groepen daar
niet mee accoord zullen gaan.
Namens de Commissie heeft de heer P. G.
Schreuder de sprekers beantwoord. Hij
betreurt de afwezigheid van mr Hangelbroek,
die zich voor de verdediging had voorbereid,
doch die wegens een lichte ongesteldheid was
verhinderd.
Er is nog geen eenheid van inzicht ge
komen. Spreker beveelt verdere bestu
deering aan en verzoekt voortgezette be
spreking op een volgende vergadering.
Aldus wordt besloten.
Op voorstel van den heer Van der Ploeg
wordt aangenomen, dat het dag. bestuur met
de neutrale en R.-K. zustervereenigingen zal
ijveren voor een wettelijk voorgeschreven
toezicht op het L o., dat ten doel heeft
zooveel mogelijk te voorkomen, dat leer
lingen, voor wie het B.L.O. wenschelijk
of noodzakelijk is, op de scholen voor
gewoon lager onderwijs worden vastge
houden, een 'en ander te regelen op de
wijze, als in het rapport der commissie
nader is omschreven.
Na dankgebed door den voorzitter werd de
vergadering gesloten.
In de middagpauze is een bezoek gebracht
aan de schoollokalen van „Bartimeüs", waar
in verschillende klassen het onderwijs werd
bijgewoond.
lingsvereeniging en leider der Knapenver-
eeniging. Dan voorzitter van tal van com
missies, o.a. van de zendingscommissie.
Voorts is hij archivaris van de afdeeling
Kennemerland van het Ned. Bijbelgenoot
schap en correspondent van de V.U.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Rotterdam-Zuid. Ds. Heldringschool.
Tot tijdel. onderwijzer: de heer P. J. van
A m e e 1 e, kw. m. a. Chr. school te Breskens.
Rotterda m-Z u i d. Prinses J uliana-
Bewaarschool. Tot onderwijzeres: Mej. C. v.
d. Pas te IJselmonde.
Binnenvaart. Rotterdam. Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart, schipper bij de
binnenvaart. Geslaagd, diploma Nederland:
A. A. Roos, Rotterdam, L. Sprong, Middel-
harnis. Diploma kanalen en rivieren: H. J.
Duits, Rotterdam, J. Cornax, Rotterdam, J.
A. P. van Driel, Antwerpen, N. Essebaggers,
Rotterdam, W. v. d. Pol, Rotterdam, A. Roo-
denburg, Rotterdam, C. P. Zandburg, Oud-
Examens
'l™ id'e n. Bevorderd tot doctor fn de genees
kunde. op proefschrift, getiteld: Het glucose-,
n chloriden-gehalte 1
irebrospliittlls b(j r
ngltldes, de het
r o n I n g e n. Artsexamen eerste deel: de
H. M. M. Wentholt
svorderd tot arts: de heeren J. J. Vernhul-
Doet psychologie mej. M. B.
wetenschappen de
Apothekersassistent. Amsterdam. Do heer
M. Kroonenberg,
Qronlngon. De dames G. Borkhuls en J
R. Jörg, Steenwijk; R. Sipma, Oosterwütwerd.
Stuurlieden. Den Haag. Derde stuurman gr.
handelsvaart de heeren G. Smits. G. Anema en
J. H. R. Boersma; stuurm. kL handelsvaart de
heer J. R. Bonnlngt
Verplegend perso
n e n. Dr. Mr. Wilier
Geslaagd zijn voor het eerste overgangsexamei
de zusters: IC. J. Eezemer. A. F. Boer, D. Dotin
ga, _B. A. de Gier. M. J. Groen. K. den Heyei
A. Verwey, H. Zijp. T. Züp:
voor het tweede overgangsexamen, de zusters:
H. v. d. Akker, R. T. van As. F. Kamman, C. H.
Pranger, E. A. van "t Riet, O. Ruyterman, J. de
VLsser;
voor het eindexamen, de zusters: N. Mac
Daniël M. R. Jons tra, P. J. M. PaaschJer. P. O.
Smits, M. N. Steinratih, H. W. Stel, A. M. Twilt,
Neem dadelijk 'n
bij hoofdpijn of migraine.
binnen 'n kwartier zijl ge er van af,
dank zij de bijzondere samenstelling.
Weiger namaak, lel op AKKER-merk.
Per koker van 12 stuks - 12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
Groote vuurzee
te 's-Hertogenbosch
Twee fabrieken in de asch gelegd
Groote schade aangerichi
Omtrent de enorme brand, die gister
te 's-H ertogenbosch heeft gewoed
vernemen wij nog nader, dat, ondanks
het krachtige optreden van de brand
weer, bet gebouw van de firma Voets
met inboedel geheel is verloren gegaan,
evenals de naastgelegen fabriek van de
firma v.h. Goulmy en Baar en de por
tierswoning.
De schade van de fabriek van de fa.
Voets wordt op f 75000 geschat. Voor de
fa. v.h. Goulmy en Baar zijn neg geen
cijfers te geven.
Vjjf minuten nadat de gemeentelijke
brandweer het eerste alarm had gekregen,
verscheen zij met het eerste materiaal op
het terrein van den brand. Zooveel mogelijk
werden slangen aangekoppeld op de water
leiding, waarvan de druk reeds verhoogd
was, terwijl na een kwartier al het in de
stad aanwezige materiaal volop water gal
uit de Dommel.
Toen wij op het terrein van den brand
arriveerden, stee* uit het midden van hei
platte dak der fabriek en magazijn een rook
zuil, die deed denken aan een vulkanische
uitbarsting. Geweldige rookmassa's stegan
op. Aan redden van materiaal en machines
viel reeds lang niet mcer te denken. Al
spoedig begonnen de vlammen door de ge
sprongen ruiten aan de kozijnen te lekken
en het tot van dit groote gebouwencomplex
was toen bezegeld. De brandweer stond
machteloos en kon zich alleen bezig houd-n
met het nathouden van een gevelmuur, die
na korten tijd, gelukkig naar binnen, in
stortte. De wind kwam uit zuidelijke rich
ting, wat in dit geval zeer gelukkig ge
noemd mocht worden voor de talrijke \vo
ningen, die aan de zuidzijde liggen. Van
zelfsprekend waren de menschen daar zeer
geschrokken omdat in de voorkamers een
onhoudbare temperatuur heerschte en de
verf als het ware van de deuren werd afge
schroeid.
Terwijl men fiezig was met het nat-
Hoogste stand te Warschau 770.7
Laagste stand te Röst 748.3.
Stand vanmorgen half twaalf 764.8.
WEEVERWACHTING
Zwakke tot matige meest zuidwestelijke
wind, meest zwaar bewolkt, weinig of geen
regen, weinig verandering in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT
Het gebied van hoogen luchtdruk trok
verder naar het oosten. De kern lag heden
morgen over Polen. De oceaandepressie
breidde zich naar het noordoosten en naar
het zuiden uit. Ook naar het oosten drong
zij iets verder door. Geheel Engeland en het
westen van ons land en noordwest Frank
rijk ondervinden haar invloed met zware
bewolking en plaatselijk lichten regen. De
wind is in dit gebied matig tot krachtig uit
zuidwest. Ook in Scandinavië is de bewol
king nog zwaar, met regen en langs de
Noorsche kust vrij krachtige winden. Oce-
rigens héerscht op het vasteland van west-
Europa nog mooi, rustig en helder voor
jaarsweer. Ook de temperatuur is in dit
gebied vrij aanzienlijk gestegen.
Voor morgen wordt voor ons land matige,
zuidwestelijke wind verwacht, met vrij
zware bewolking, doch zonder regen van
beteekenis en weinig verandering in tem
peratuur.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 15.4 C.
Volle Maan voorm. 8.59 uur.
Totale Maaneclips hier te lande on
zichtbaar
VOERTUIGEN MOETEN HUN
LICHTEN OP HEBBEN:
14 Mei. Van 's av. 8,15 u. tot 's morg. 3,38 u.
houden der belendende perceelen, bleek
de brand nog niet bezworen te zijn.
De Nederlandsche sigarenfabriek van de
firma vJi. Goulmy en Baar en de por
tierswoning, gelegen langs den Westwal,
werden aangetast en wel in die mate,
dat ook dit gebouw grootendeels een
pi-ooi der vlammen werd. De brandweer
was zoover mogelijk tot den vuurhaard
doorgedrongen en met meer dan tien
slangen werd gewerkt, om een cata
strofe te voorkomen.
Het zag er naar uit., dat de brandweer het
vuur in haar macht ken krijgen. De siga
renfabriek, met een dak, dat grootendeels
onderschoten was met planken en riet, was
echter een gretig voedsel voor het vernielen
de werk. Zooveel mogelijk werden de groo
te voorraden tabak in veiligheid gebracht,
maar men moest toezien, dat machinerieën
en een groote partij grondstoffen in de
vlammen opgingen.
Lauwe watervallen
Intusschen was ook het geheele magazijn
van de firma Voets met den grond gelijk ge
maakt, terwijl het kantoorgebouw en woon
huis van de firma regelmatig werden nat ge
houden, zoodat door de plafonds watervallen
van lauw water naar beneden stortten.
Nadat Achter den Boogaard door de brand
weer al het mogelijke gedaan was om da
vuurzee te stuiten, werden slangen gelegd
door een garage in de Berenwoudstraat,
welke parallel loopt met Achter den Boo
gaard. De garage moest geheel ontruimd
worden, evenals ecnige perceelen aan den
Westwal.
Mei. koortsachtigen ijver werden de brand
weerlieden geholpen door burgers en arbei
ders van de fabrieken, terwijl de Tilburg-
sche brandweer en die uit Vught ter assis
tentie zijn aangekomen.
Zooals begrijpelijk, werden de aangrenzen
de perceelen zooveel mogelijk ontruimd en
wat maar eenige waarde had. in veiligheid
gebracht.
Omtrent de oorzaak van den brand is
nog niets bekend, maar er wordt gefluis
terd, dat een ontploffing heeft plaats
gehad in de lakafdeeüng van de firma
Voets. van waaruit het vuur zich verder
zou hebben verplaatst.
Deze lezing lijkt juister dan die. dat de
brand in het archief zou zijn ontstaan. Een
der emplové's had 's morgens nog boeken
overgebracht uit het archief der door brand
vernielde fabriek naar een andere zaak.
Geen persoonlijke ongelukken
Persoonlijke ongelukken zijn gelukkig
niet voorgekomen. Er ontstond nog even een
opschudding, toen een jongetje werd ver
mist. Het bleek later dat het ventje bij kon
nissen was gebracht.
Ma? het een geluk heeten. dat. de percee
len verzekerd zijn. een zeer te betreuren ge
volg van dezen grooten brand is. dat onge
veer honderd marj personeel werkloos wordt
MEISJE ONDER AUTOBUS GERAAKT
Op de Ranonkelkade te Amsterdam
reden twee meisjes naast elkaar op de fiets.
Juist op het moment, dat zij twee andera
meisjes wilden passeeren, werden zij inge
haald door ern gemeentelijke autolos van
lijn L Tijdens het voorbijrijden rankte de
zijkant van de hus hef sluur van de fiets
van een der meisjes Zij werd tegen don
grond geslingerd en kwam onder de achter
wielen van de bus terecht. Het meisje was
op slag dood.