DINSDAG 26 AFRIT 1938
EERSTE BUAD PAG.
Wat willen de
Sudeten-Duitschers?
Een onderhoud
met een hunner leiders
(Van onzen Duitschen correspondent?
„Wij zijn ervan overtuigd, dat bjj ©en
eventueele volksstemming 90 pet van de
Duitsche bevolking voor aansluiting bij
Groot-Duitschland zou blijken te zijn"»
Zulks lieten wij ons verzekeren door
Wilhelm Sebekowsky, den jeugdi
gen leider van het Arbeidsfront der
Sudeten-Duitsche Partij, door wien wij
op het redactiebureau van „Die Zeit",
het hoofdorgaan der partij, voorkomend
worden ontvangen. Ondanks den betrek
kelijk jeugdigen leeftijd van hoogstens
28 jaar behoort hij naast Henlein tot de
meest vooraanstaande politieke leiders
cn daarom hechtten wij er waarde aan,
nu ook eens met een Sudetischen-Duit-
scher over de algemeen© situatie van
gedachten te wisselen.
Aangenaam verrast werden wij door het
feit, dat we hier met een partijman te doen
hebben, die niet al te fanatiek in zijn op
treden was en er zelfs naar streeft, om de
dingen te zien, zooals ze zijn.
„Iedere actieve poging onzerzijds, om zulk
'een petitionnement met geweld door te zet
ten, zou een casus belli beteekenen, want
iedere stap in die richting zou met geweld
onderdrukt worden en zoover mag het niet
komen. Wij hebben ook ons gevoel van ver
antwoordelijkheid tegenover Europal"
Wij willen natuurlijk graag weten,
men onder de gegeven omstandigheden voor
eischen stelt, temeer, daar men telkens hoort
beweren, dat de eigenlijke leiders der Su
deten-Duitschers ervoor terugschrikken, met
een vastgelegd program voor den dag te
komen. Derhalve brengen wij dan ook het
gesprek maar dadelijk op den kern der
zaak en Sebekowsky's antwoord luidt:
„Aan autonomie wordt door ons niet ge
dacht. Wel streven wij sedert 1848 naar zeil
bestuur. Reeds April 1937 heeft onze partij
groep in het parlement voorgesteld, om een
wet uit te vaardigen tot bescherming van
de verschillende minderheden en daarbij
hebben wij in de eerste plaat9 aan de Sude
ten-Duitschers gedaaht. De behandeling van
dit voorstel is ons weliswaar toegezegd,
maar zij heeft tot op den dag van heden
op zich laten wachten! Wij hebben het der
halve voor juist gehouden, onze eischen op
nieuw te formuleeren en hebben deze thans
aldus gesteld:
1. Herstel van de aan Sudeten-Duitschers
toegevoegde schade sedert het bestaan
den Tsjecho-Slowaakschen staat
2. Zelfbestuur voor de Sudeten-Duitschers.
3/ Medewerking aan het beheer van den
staat in redelijke verhouding tot den om-
.vang der Duitsche bevolking van het land.
Aan de hand van historische gegevens
stellen wij vast, dat dit vrijwel dezelfde
eischen zijn, welke dr B e n e s j twintig
Jaar geleden aan de Oostenrijksöhe monar
chie heeft gesteld ten gunste van het toen
malige Tsjechische en Slowakische deel der
Oostenrijksche bevolking. Men noemt het
onredelijk, wanneer dr Benesj thans als
president van den staat deze eischen van
het Duitsche deel der bevolking niet in ver
vulling wenscht te brengen.
Wij vragen maar liever niet, op welke
wijze men dit ideaal denkt te verwezen
lijken, want het ligt immers voor de hand,
dat de Sudeten-Duitschers den natdonaal-
socialistischen eenheidsstaat als voorbeeld
voor oogen hebben en hoogstwaarschijnlijk
den gang van zaken in Oostenrijk als de
.vervulling van hun wensch zouden beschou
wen. Maar de regeering van den door en
door democratischen Tsjecho-Slowaakschen
staat voelt voor dictatuur uiteraard bitter
weinig en zal het dus ook onder geen om
standigheden toelaten, dat het Duitsche
deel der bevolking als het ware een staat
in den staat gaat vormen.
Volgens Wilhelm Sebekowsky ligt de
wortel van alle kwaad in het fedt, dat het
tegenwoordige staatsdenkbeeld alleen maar
,voor het Tsjechische deel der bevolking ge
golden heeft, terwijl met de eischen der
minderheden nauwelijks rekening gehouden
werd. Een radicale wijziging te dien op
zichte is thans echter noodzakelijk gewor
den. De toestrooming van nagenoeg alle
Sudeten-Duitschers tot de partij van Hen
lein is een voldongen feit. In verschillende
plaatsen is 90 tot 99 pet der bevolking inge
schreven lid der SdP. De turners en de zan
gers, de studenten en de arbeiders, de boe
ren en de frontstrijders -• zij zijn allen
aanhangers van Hienlein geworden. De aan
eensluiting is thans een feit, waarmede men
te Praag rekening zal moeten houden, of
men zulks wil of niet,
Natuurlijk heeft men met deze aan
eensluiting nog lang niet het einddoel
bereikt, integendeel, de strijd gaat nu
pas eigenlijk beginnen. Bij de onderhan
delingen met de Tsjechische autoritei
ten wordt dit feit als het meest be
langrijke in de weegschaal gelegd en
wat de afzonderlijke Tsjechische par
tijen totdusver van de hand konden
wijzen als zijnde de eisch van een be*,
trekkelijk kleine minderheid dat
kunnen zij voortaan niet meer weigeren.
Namens de gezamenlijke volksgroep zul
len de verschillende Sudeten-Duitsche
afgevaardigden in het parlement hun
ontevredenheid uiten over de tegenwoor
dige juridische en politieke situatie en
een ïadicale wijziging eischen.
Aan de hand van statistieken wordt ons
duidelijk gemaakt, dat de regeering te
Praag steeds contact heeft gezocht met
landen, die op economisch en financieel ge
bied zelf zwak staan. Men denkt hierbij aan
Sovjet-Rusland en Frankrijk, twee der voor
naamste bondgenooten van de Tsjecho-Slo-
waaksche republiek. Met Oostenrijk stond
men in vriendschappelijke relatie, maar
door de vereeniging van dit land met
Duitsc.hland zal men thans gedwongen zijn,
wat meer contact te zoeken met Berlijn!
Ons gesprek loopt tenslotte nog over aller
lei wantoestanden op het gebied van han
del en industrie, over de tegenwerking van
het Duitsche bedrijfsleven en de „Bevor-
zugung" van nieuwe Tsjechische onderne
mingen en natuurlijk behandelen wij ook
nog het probleem van scholen en universi
teiten. want overal en in ieder opzicht
Voelen de Sudeten-Duitschers zich veronge
lijkt en eischen zij voortaan van Praag een
behandeling, welke met den om.vang hun-
per partij in overeenstemming is.
Henlein, de leider der Sudeten-Duitschers
De Japansch-
Chineesche oorlog
Algemeene Chineesche aanval
in SjantoengP
Van Chineesche zijde wordt het verlies
■an Tan Tsjeng toegegeven. Tevens wordt
medegedeeld, dat een algemeeno aanval is
gelast ten Noorden van Tajetsjwang. ten
einde den Japanschen opmarsch in Zu4d-
Sjangtoeng tot staan te brengen.
Zondag zijn sterke Japan9Che afdeelingen
aan den linkeroever van de Jangtse bij
Hosien, 60 K.M. stroomopwaarts van Nan
king, aan land gezet. De troepen zijn dertig
kilometer naar het Westen opgerukt en
hebben Hansjan aan den weg naar Tsjau-
sien bezet.
In Japansche militaire kringen te Sjang
hai verwacht men, dat de Japansche troe
pen in de richting van Hankau verder zul
len dringen.
Van officieele Japansche zijde wordt
medegedeeld dat de autonome regeerings-
commissie te Nanking is ontbonden. Zon
dag is een nieuw stadsbestuur in Nanking
ingesteld.
Met ingang van 1 Mei zal een nie
regeering in Sjantoeng worden ingesteld
onder leiding van Japan. Voorzitter van
deze regeering zal de Mohammedaansche
generaal Ma Lian worden.
Na langdurige onderhandelingen is over
eenstemming bereikt tusschen den Brit-
schen ambassadeur en den Japanschen mi
nister van buitenlandsche zaken ten aan
zien van de douanerechten te Shanghai.
De desbetreffende overeenkomst is 23 April
geparafeerd en wordt thans naar Frank
rijk, de Ver. Staten en de andere belang
hebbende mogendheden gezonden, die er
haar goedkeuring aan kunnen hechten.
Frankryk moet meer gaan
arbeiden
Daladiers herstelplannen
De Fransche minister-president Dala-
d i e r heeft in den kabinetsraad gewezen
op de absolute noodzakelijkheid, waarin
Frankrijk zich bevindt, om zijn productie
op te voeren.
„Indien ons land weigert te arbeiden",
aldus Daladier, „dan rest ons ten 6lotte
geen andere toekomst dan een totalitair
regime'"
Na vervolgens verklaard te hebben, dat
het voor de tegenwoordige regeering on
gelijk is, te doen wat Poincaré in 1926
presteerde, wijl een fiscale operatie, als
toen ondernomen kon worden, thans on
draaglijk zou zijn, zette Daladier uiteen,
nu slechts weloverwogen en zeer ge
matigde nieuwe lasten worden opgelegd.
Het zal dus zaak zijn niet opnieuw hot
kapitaal aan te tasten, doch de productie
te verhoogen en aldus een terugvloeien
van het kapitaal te bereiken.
In de fabrieken waar de arbeiders aan
den loopenden band werken moet de werk
week van veertig uur gehandhaafd blijven,
doch in de seizoenarbeid moeten wijzigin
gen worden gebracht, terwijl in de metaal
industrie een werkweek van 45 uur zou
kunnen worden toegepast.
Na afloop van de ministerieele bespre
kingen heeft Daladier tegenover de pers
nogmaals uiteengezet dat de centrale ge
dachte, welke het plan tot economisch her
stel beheerscht, de toeneming is der Fran
sche productie, die feitelijk op ieder gebied
merkbaar lager is dan bij de meestp Euro-
peesche mogendheden. Het noodzakelijk
evenwicht op de betalingsbalans en de be
grooting kan slechts door arbeid worden
vejkregen.
lan, waarover de regeering liet
haar geheel eens is zal worden ten uitvoer
gelegd door een aantal wetsdecreten, die
overeenstemming met vroegere besluiten,
binnenkort zullen worden uitgevaardigd.
De eerste decreten zullen op 3 Mei in
het Staatsblad worden gepubliceerd.
„IJzer is meer waard
dan woorden"
Mussolini heeft gisteren den eersten
steen gelegd voor het raadthuis van Pomezia.,
de jongst-ontstane stad in het gebied der
'oormalige Pontijnsche moerassen, die na
Ie fascistische drooglegging een vruchtbare
landbouwstreek werden.
Bij deze gelegenheid heeft de duce het
woord gericht tot de aanwezige autoriteiten
en boeren en gezegd:
„Voor alle It-aliaansche plattelanders, d.
w.z enkele tientallen millioenen en ik
ben er trotsch op tot hen te behooren van
de Alpen tot Libye, is het vandaag een
feestdag. Feiten zijn steeds welsprekender
dan redevoeringen.
Bedenkt, dat ijzer dat van de zwaarden
en dat van de ploegen meer waard is en
meer waard zal zijn dan woorden".
Gandhi voorspelt zijn dood
In een to Bombay gepubliceerd artikel
voorspelt Gandhi zijn eigen dood. „Mijn
dagen zijn geteld", schrijft hij, „ik zal niet
lang meer leven, misschien een jaar of
iets langer".
Hij voegt eraan toe, dat hij vóór zijn
dood de bevrijding wil bewerkstelligen van
de politieke gevangenen in Bengalee, i
De bijeenkomst der niet-
inmengings-commissie
In de vergadering van de subcommissie
voor de niet-inmenging heeft de secretaris,
Hemming, zijn waarschuwing herhaald
betreffende beëindiging van het waa
mingssysteem, wanneer niet de belangrijke
achterstanden in de betalingen tot eon
totaal van minstens 80.000 pond sterling
voor 't einde van April zijn aangevuld. De
vertegenwoordigers van Duitschland, Ita.iÖ
en Engeland hebben er in toegestemd hun
bijdragen tot en met 8 December te beta
len. Naar verluidt zullen zij hun regeerin
gen aanbevelen de betalingen voort te zot
ten. Bijgevolg deelde Hemming mede. dat
hij de waarneming gaande zou kunnen
houden, zelfs zonder de Russische bijdra
gen.
Britsch-Indische radja in opstand
Volgens bericht uit Britsch-Indië is de
radja van Sikar in opstand gekomen tegen
den maharadja van Jaipoer en heeft hij
zich met zijn volgelingen verschanst in de
vesting Silbar, waar zij op het oogenblik
door driehonderd politie-beambten belegerd
worden.
De Britsche inspecteur-generaal te Jai
poer heeft zich naar Sikar begeven, om de
operaties tegen den radja te leiden.
Naar uit Jaipoer wordt gemeld, zijn in
allerijl twee treinen met soldaten, waarbij
cavalerie, naar Sikar gezonden, om den
opstandigen radja, die met zijn volgelingen
door de politie wordt belegerd, tot rede te
brengen.
Weenen gaat de Joden
uitdrijven
Tientallen trachten over de grens te komen
De „Daily Telegraph" meldt uit Weenen,
dat het nationaal-socialistische regiem voor
groote moeilijkheden staat bij zijn streven de
Joden uit Weenen te verdrijven. Er zijn bij
na evenveel joden te Weenen als in de rest
van Duitschland, indien men rekening
houdt met de 50.000 personen, die in dj
laatste vier jaren uit Duitschland zijn ver
trokken. Intusschen worden krachtige maat
regelen tegen de Joden getroffen.
Verscheiden groote café's waren Zondag
leeg, hoewel het er anders meestal zeer druk
is, omdat van de eigenaars of pachters was
gelegd, dat het Joden waren. De café's wer-
gepost door Bruinhemden, die niet-
Joden de waarschuwing gaven niet binnen
te gaan.
Voor een zeer bekend café bij de Opera
stond overal het woord „Jude" geschilderd.
Geen plaats in diit café werd bezet.
De grootste zaak in fijne vleeschwaren te
Weenen, die anders op Zaterdag tot 8 uur
stampvol is, was dezen keer al om 5 uur ge
sloten. De klanten waren gevlucht, nadat
zich voor het huis posters hadden opgesteld.
Tientallen Joden probceren dagelijks de
grens over te komen naar Hongarije of Tsje
oho-Slowakije. Een Weensch juwelier werd
de grens gearresteerd, toen hij op weg
was naar Bratislava (Presbung), de hoofd
stad van Slowakije, op 48 K.M. van Weenen
gelegen.
Hij reed op een gewone fiets. Op 'tDuitsch-
Oostenrijksehe douanekantoor was hij goed
bekend, omdat hij ter plaatse vaak in zijn
auto passeerde. Hij klaagde bij de beambten
over zijn armoede en niets werd op hem be
vonden. Vervolgens werd zijn fiets nauwkeu
rig onderzocht. Onder het zadlol werden dia
manten gevonden ter Waarde van 40.000 tot
50.000 gulden. De man werd gevankelijk
naar Weenen teruggebracht.
Een Hongaarse he chauffeur is gearres
teerd, omdat hij langs een ongehruikelijken
weg 's nachts de grens passeerde. In de auto
zaten ongeveer 20 joden, dlie hem edk een
belangrijk bedrag hadden betaald, om over
de grens te komen.
Barbaarsche mishandeling
van een jood
Hij weigerde het hakenkruis te kussen
De „Daily Tel." meldt uit New-York, dat
de Joodsche uitgever Gharies Weiss, die
aldaar regelmatig een anti-ndtionaal-sccia-
listisch tijdschrift publiceert, in zijn kantoor
is overvallen door een troop verontwaardig
de politieke tegenstandors, die hem uit
wraakzucht wilden dwingen, een haken
kruis te kussen. Weiss werd later bewus
teloos op ,den grond van zijn kantoor gevon
den met een schedelbreuk. Op zijn armen
varen m*et een scherp mes nationaal-socia
listische emblemen ingekerfd'.
Bestuursleden van den Amerikaanschen
anti-nationaal-socialistischen bond hebben
verklaard. daJt indien de regeering niet op-
optreedt tegen de z.g. „Amerikaansehe na
tionaal-socialistische sterke-arm-benden", zij
vergunning zullen vragen tolt het dragen van
revolvers, om zich zoo noodig zelf te verde
digen.
Het vermogen der Habsburgers
Vervalt geheel aan den staat
Reeds voor het uitvaardigen van het be
vel tot in hechtenis nemen van Otto van
Habsburg heeft de Oostenrijksche nazi-
regeering besloten het vermogen der Habs
burgers in beslag te nemen. Dit vermogen
was in 1919 door den staat geconfiskeerd,
doch in 1935 is door de regeering-Schusch-
nig een wet aangenomen, volgens welke het
vermogen werd teruggegeven. Deze wet is
in December 1937 in werking getreden. Na
de inlijving van Oostenrijk is deze wet door
de nazis ingetrokken.
In het bezit van de Habsburgers bevin
den zich vooral kasteelen, huizen en lan
derijen. In Weenen waren dit huizen in de
Augustiner- en Ungarnstrasse en in de
Garnisonsgasse. Bovendien is het paleis
aan de Albrechtsrampe, dat tot het Fidei-
commis van aartshertog Friedrich behoort,
in beslag genomen. De waarde van de m
beslag genomen goederen kan nog niet
worden vastgesteld, aangezien eerst moet
worden nagegaan, in hoeverre dit bezit
onbelast was.
Men weet nog niet, welke bestemming
zal worden gegeven aan de in beslag ge
nomen kasteelen en landerijen.
Engelands spionnenvrees
Duitsche dienstbode krijgt dwangarbeid
De politierechter te Aldershot, waar een
der grootste Britsche militaire.. opleidings
kampen is gelegen, heeft een Duitsche
dienstbode, Olga Perauer, veroordeeld
tot zeven dagen dwangarbeid, waarna zij
zal worden uitgewezen, omdat zij heeft ver
zuimd, haar aankomst in het district bij de
politie te melden.
Men brengt dit strenge vonnis in verband
met de protesten in het lagerhuis en de
pers tegen het toenemend aantal Duitsche
dienstboden in officiersgezinnen, vooral in
Alderehot,
Rechtsche troepen bereiken Alcala
Republikeinen houden op
verschillende plaatsen stand
Terwijl de troepen van Franco ten
Westen van San Mateo den strijd heb
ben gestaakt, hebben de republikeinsche
troepen ten zuiden van deze plaats het
gevecht herval Aan de kust zijn de
rechtschen, gesteund door zware artille
rie, twee kilometer opgerukt en hebben
zij Alcala de Chivert bereikt De infan
terie van de linksohen biedt nog tegen
stand. De republikeinen hebben ten zui
den van de Ebro aanvallen ondernomen
in den sector iian Salsadella en eenige
hoogten ten Westen van Albogacer her
overd.
In den sector Montalban zijn de troep-in
van Franco er niöt in geslaagd het front te
doorbreken. In het centrum van het front
bij Aliaga werden de republikeinen achteruit
gedrongen, doch op de vleugel» bleven de
stellingen vrijwel gelijk
Niettegenstaande den opmarsch van Frau
de republikeinsohe troepen nog stand ten
noordwesten van Boltana. De manschappen
hebben zich hier in de bergen genesteld, zij
zijn goed vooralen van munitie en materies».
Ondanks hun geïsoleerde positie zijn de
mannen er in geslaagd in contact 1e treden
met de regeering te Barcelona.
De rechtschen hebben een aanval gedaan
op den Col de Saliun tusschen Boltana en
Viella. doch zij werden hier teruggeslagen.
Rechtsch complot ontdekt?
De „Intransigearut" publiceert een bericht
van zijn correspondent te Perpignan, waar
in deze melding maakt van geruchten over
een rechtsch complot in Catalonië. Te Figue-
ras zouden verscheidene hooge ambtenaren
zijn gearresteerd. Da militaire gouverneur
van óerona is van zijn post ontheven, naar
Barcelona gevoerd i.i in de gevangenis op
gesloten.
Valencia gebombardeerd
Gisteren is de stad Valencia gebombar
deerd door rechtsche vliegtuigen. Er werden
daarbij dertig personen gedood, waaronder
een matroos van het Britsche schip „Celtic
Star", dat bovendien onder zijn bemanning
nog drie gewonden telde.
Schaken
Het schaaktournooi
te Margate
Aljechin verliest van Petroty
De stand na de vijfde ronde
Gister is de vijfde ronde van het in
ternationaal schaaktournooi te Margate
gehouden. Het sensationeelste feit was,
de nederlaag van den wereldkampioen
Dr. Aljechin tegen den Let P e t r o v.
Petrov verloor echter zijn afgebroken
partij uit de vierde ronde tegen Alex
ander. Daar ook S p i e 1 m a n en
Böok remise speelden, bleef Aljechin
met 4 punten de leiding behouden.
In de reservetournooien verstevigden onzq
landgenooten Landau en Prins hum
leiderspositie door hun partijen te winnen«
De volledige uitslagen van de vijfde rondq
luiden:
Hoofdtournooi:
Spielmann—Golombek y2—V2
Mrs. Stevenson-MenchikSir G. A. Thomas
1-0
Alexander—Mi iner Barry y2—y2
BöokSergeant y2y2
PetrovAljechin 1O"
Afgebroken partij uit de vierde ronde}
Alexander—Petrov 10
Pre
Premier reserve tournooi b:
Winser (Engeland)—Landau 0—1
Illingworth (Engeland)—Prins 0—1
Pr e mier reserve tournooi c:
Van DoesburghMeyer (Engeland) y2y%
Jameson (Engeland)—Schelfhout afgebr.
1. Aljechin 4 pnt.; 2., 3. en 4 Spielman)
Böok en Petrov. ieder 3y2 pnt.; 5. Milnen
Barry 2y2 pnt.; 6. en 7. Alexander en Mrs,
Stevenson-Menohik ieder 2 pnt.; 8. en 9. Go*
lombek en Sergeant, ieder iy2 pnt.; 10. Sin
G. A. Thomas 1 punt.
De spoorweg Kaunas-Wilna
vernield
Naar de Poolsche bladen melden, is de
zoojuist gereed gekomen spoorbaan Kau
nasWilna op het traject tusschen het
Litausche station Jewje en de Poolsche
grens vernield. Over een afstand van meey
dan tien meter zijn de rails en dwarslig
gers losgerukt, terwijl de telefoon- en tele-
graafleidingen doorgesneden zijn.
De Britsche regeering heeft door haar
ambassade te Berlijn de rijksregeering
doen mededeelen, dat zij' het tusschen
Duitschland en Engeland bestaande ac
coord inzake de vrijstelling van de weder
zij dsche onderdanen van pasvisum dwang
per 21 Mei 1938 opzegt.
Naar bovendien verluidt, wil de Britsche
regeering de bezitters van Oostenrijksche
passen reeds van 2 Mei af slechts dan in
Engeland toelaten, wanneer deze passen
van een Britsch visum voorzien zijn.
UIT OOST- EN WEST-
1N.DIE
Kruiser Java
Minister aan boord
Naar wij vernemen zullen de Ministers
van Defensie, van Algemeene Zaken en van
Kolotiicn. de heeren J. J. C. v a n D ij k, Dr.
H. C o 1 ij n en Ch. J. I. M. W e 11 e r, Woens
dag a.s. een vaartocht met H. Ms. „Java"
meemaken van IJmuiden naar den Helder.
Onderweg zullen eenige oefeningen wor
den gehouden, waaronder een schietoefening
met een gemoderniseerde luohtafweer-
batterij.
DE ZAAK-MARGADANT VORDERT
MAKASSAR, 25 April (Aneta). De presi
dent van den raad van Justitie te Makas
sar verleende rechtsingang tegen K. jr. en
den chauffeur Baddoe, die beiden verdacht
worden van diefstal van de kas, destijds
aanwezig op het gouvernementskantoor te
Boeloekoemba, waarvoor wijlen Marga-
dant indertijd werd veroordeeld.
De behandeling van deze zaak is rede
lijkerwijze te verwachten tegen Augustus
of September.
BATAVIA, 25 April (Aneta). Zaterdag
avond is van Batavia uit een zeer geslaagd
telefoongesprek gevoerd met de „Nieuw-
Amsterdam", het eerste Nederlandsche
schip, dat radio-telefooninstallatie aan
boord heeft, waardoor gedurende de ge-
heele reis de passagiers met Europa en
met Amerika zullen kunnen spreken.
Kolonisatie van Christen-Baliërs
Naar het N v. d. Dag v. N.-l. verneemt,
overweegt het Binnenlandsch Bestuur van
Bali de transmigratie van een groep Christen-
Ealiërs naar een voor landbouw geschikt ter
rein op Tjandikoesoema in West-Bali. Voor-
loopig zal hiervoor een zestigtal gezinnen
worden aangewezen.
Deze Christen-Baliërs, die vrijwel allen tot
de bezitlooze klasse behooren, hebben inder
tijd het verzoek gedaan tot verkrijging van
onontgonnen terreinen, welke zij in een soort
van gemeenschap zouden ontginnen. Tegen
een dergelijke kolonisatie werd van Bestuurs-
wege geen enkel bezwaar geopperd, doch de
moeilijkheid is de aanpassing eener inlandsche
Christen-gemeenschap in een Balisch zelf
bestuur, gezien het groote verschil in gods
dienstige en sociale opvattingen.
Wat betreft de uitoefening van hun gods
dienst zal geen enkele beperkende bepaling
gemaakt worden,
De „Nandoe" heeft motorstoring
BATAVIA, 25 April. (Aneta). De „Nandoe'
waarmede verkenningsvluchten zouden uit
gevoerd worden naar Soerabaja, Bali en
Koepang, is op 24 April van Bali naar Ban
doeng teruggekeerd wegens motorstoring,
Deli gaat jubileeren I
Een feest in ouden trant
Het bestuur der afdeeling Deli van het
Oostkust van Sumatra Instituut heeft in
verband met het feit, dat het op 5 Mei 75
jaar geleden zal z(jn, dat Jacob Nien-
huys voet aan wal zette en den grondslag
legde voor de ontwikkeling van Deli als cul
tuurland, een oproep tot de „Delianen" ge
richt, om tezamen dit feit feestelijk te her
denken.
Echter niet op een officieele, stijve, on-
Delische manier; geen receptie, geen lezing,
geen bal of iets dergelijks, maar op oud-
Delische wijze.
Daarom zal er een echte ouderwetsche
Delische Hari basar worden gehouden en
rijsttafel in Hotel de Boer.
Auto's, amko's en andere nieuwerwetsche
vervoermiddelen zullen niet worden toege
laten. Men trekke in optocht naar Hotel de
Boer, per sado, per honkong, per buggy, per
rijtuig, te paard, per ossenkar of per os.
Verder vermeldt het programma een gecos-
tumeerden voetbalwedstrijd en een fakkel
optocht.
GEMENGD NIEUWS
Zeventig jaar getrouwd
Een zeldzame gebeurtenis
Op 9 Mei a.s. hoopt het echtpaar Jan
Wolff en H i 11 i g j e D r o g t, wonende in
de buurtschap Drochteropslagen hij D e-
demsvaart zijn zeventig-jarig huwe
lijksfeest te herdenken. Beide oudjes zijn
nog zeer kras.
De man is 93 jaar oud en de vrouw 89 jaar
Uit dit huwelijk werden negen kinderen
geboren, 36 kleinkinderen en 47 achterklein
kinderen. Merkwaardig is wel, dat de oud
jes sinds hun trouwdag in hetzelfde huis
wonen. Hun oudste dochter is vandaag 48
jaar getrouwd. De o.udste dochter van deze
is weer gehuwd met den jongBten zoon van
de 70 jaar getrouwde echtelieden.
Kappersbediende ernstig gewond
Verkeersongeluk te Nljverdal
Gistermiddag wilde de 17-jarige kappers
bediende Morsink op de Grootestraat nabij
de Oude Markt te N ij v e r d a 1 per rijwiel
een tweetal fietsers passeeren, juist op het
moment, dat een zware veeauto van de
tegenovergestelde richting kwam aanrijden.
De jongen begon te slingeren en viel tegen
den naast hem rijdenden persoon op, waarna
hij met het hoofd op de straatsteenen terecht
kwam en de vrachtauto langs hem schuur
de. Met ernstige hoofdwonden en inwendige
kneuzingen werd het slachtoffer bij een
winkelier binnengedragen.
In hopeloozen toestand werd M. vervol
gens naar het R.K. ziekenhuis te Almelo
vervoerd.
Den chauffeur van de auto treft geen
schuld.
Gevaarlijke brand te Breda
Brandweer voorkwam erger
Gisteravond te negen uur brak brand uit
op de bovenverdieping van het café-restau-
rant„De Duif" aan de Havermarkt te Bre
da, bewoond door de Wed. Nelemans.
In zeer korten tijd stonden de beide boven
verdiepingen in lichter laaie en toen de
brandweer arriveerde, stond z\i in dit dicht
bewoonde en zeer oude stadsgedeelte voor
een zware taak.
Met groote energie en met veel materiaal
trad «te brandweer op, zoodat binnen een
In de match om het Amerikaansehe kam»
pioenschap schaken heeft Fine weer ver*
loren, ditmaal van Hanauer. Het gevolg was
dat Reshevsky opnieuw de leiding heeft
kunnen nemen. De belangrijkste resultaten
luiden:
14e ronde:
HanauerFine 0
Horowitz—Bernstein 10
DakeCohen y2y2
15e ronde:
Reshevsky—Kashdan 10
De stand luidt:
1. Reshevsky 12 punten; 2. Fine 11 punten?
3. en 4. Kashdan en Simonson ieaer 9$
punt; 5. Horowitz. punt; 6. Dake 8 pun
ten.
uur hef. gevaar voor uitbreiding was gewe
ken en het vuur was bedwongen.
De beide bovenverdiepingen van het ge
bouw zijn geheel uitgebrand. De omwonends
kregen zeer veel waterschade.
De oorzaak van den brand is onbekend»
De schade wordt door verzekering gedekt.
Het tramweg-ongeluk
te Den Bommel
Stoker heeft zich te verantwoorden
Behandeling in hooger beroep
Het ongeluk, dat op 11 October van het
vorie jaar te Den Bommel (Overflakkee);
met den tramtrein van de R.T.M. gebeurde,
bracht de groote mate van nalatigheid aan
het licht, welke bij de empoyé's van die
Maatschappij heerschte. Doordat een wissel
na het rangeeren niet in den juisten stand
was teruggezet, was de tram, komende vau
Ooltgensplaat in de richting Middelharnis
op een rangeer-spoor gereden, tegen eenige
op dat spoor staande wagens aangebotst en
ten slotte ontspoord.
Een en ander liep zonder persoonlijke on
gelukken af, doch de materieele schade was
vrij groot.
De machinist en de stoker werden straf
rechtelijk vervolgd. Zij werden veroordeeld
de machinist tot een voorwaardelijke ge
vangenisstraf en een geldboete, de stoker
tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf
van een week.
De laatste was van het tegen hem gewe
zen vonnis in hooger beroep gekomen en bij
het onderzoek ter terechtzitting voor het
Haagsche gerechtshof bleèk, dat de stoker
belast was met het bedienen van de wissels»
Gemakshalve liet hij dat. echter af en toe
aan buschauffeurs van dezelfde maatschap
pij over, die den Bommel met hun autobus
sen passeerden.
De chauffeurs waren noch verplicht, noch'
bevoegd de wissels te bedienen en eigenlijk
zouden ze dit niet eens kunnen doen, daar
de wissels oip slot werden gedaan.
De sleutels van de garagedeuren, waar de
autobussen gestald werden, pasten echter
ook op de sloten van de wissels, zoodat het
een klein kunstje voor de chauffeurs was de
wissels te bedienen.
Doordat de stoker, die aansprakelijk was
voor het omzetten van den wissel, te veel
op de chauffeurs vertrouwde, is het onge
luk geschied hoewel de machinist, als hij
opgelet had, heeft moeten zien, dat de wis
sel verkeerd stond. Daarom was ook tegen
hem een vervolging ingesteld.
De betreffende bus-chauffeur als getuige
gehoord, zeide, dat hij alleen maar de wis
sels omzette, als verdachte hem daartoe op
dracht gaf. Den bewusten dag heeft ver
dachte dat niet gedaan.
Op een desbetreffende vraag van den pre
sident, Mr D. Lodder, deelde de als getuige
gehoorde ingenieur der Maatschappij mede,
dat de sloten nu veranderd zijn en dat het
personeel op het hart is gedrukt, dat geen
onbevoegden de wissels mogen verzetten.
Voorts bleek verdachte door de tramweg
maatschappij reeds met een geldboete te
zijn gestraft.
In verband hiermee en oog met 't feit dat
den machinist een voorwaardelijke straf is
opgelegd, meende de procureur-generaal,
Mr. A. Romibach, dat ooik deze verdachte
wenschte deze straf gesteld te zien op 3
weken met een proeftijd van drie jaar.
.Uitep^aa^.Ö.Moi» 1