„CUBA" SIGAREN
Fa DE GOOIJER
IkDE EEN'GE
e*—bsÉIIIS
MAANDAG u APRIL 1938
TWEEDE BLAD PAG. S
De stroom van Spaansche vluchtelingen, die in 't naburige Frankrijk bescherming zoeken tegen de gevolgen van den
oorlog houdt nog steeds aan. Een tooneeltje van Fransche hoffelijkheid bij het doortrekken van het Aure-dal.
Van een der héllingen van de werf vom Piet Smit aan den Kreekweg te Rotterdam had Zaterdag de tewater
lating plaats van het voor rekening van de H.A.L. in aanbouw zijnde vrachtschip .floordam". Het schip op
de rivier onmiddellijk nadat het vom stapel is geloopen.
Overzicht van 't gedeelte van den straatweg AmsterdamPurmerend, dat over een lengte van 200 meter bij het
Schouw is verzakt en vernield, waardoor het geheele verkeer ter plaatse werd gestremd. Het betreffende weg
gedeelte werd circa 2y% M. weggeschoven in de richting van het Noordhollandsch Kanaal waarin de weggeperste
veengrond een uitweg heeft gevonden. Het gedeelte rails op de bestaande brug en het gedeelte op den weggescho
ven weg werden bijna 2 meter van elkaar gescheiden.
In verband met de kabinetskwestie was 't de laatste dagen weer erg onrustig in Parijs. Op onze foto ziet men hoe
de politie met gewéld de mengte terug drijft, die voor het gebouw van den Franschen Senaat kwam manifesteeren.
Serie 3-15 cent
iN VORSTENLANDEN EN SUMATRA
OUDEWATER
NIEUW CREDIET VOOR
WERKVERRUIMING
Regeering vraagt
30 millioen
Aantal tewerkgestelden
wordt verhoogd
Bosman aden Arend
Botersloot 61
ROTTERDAM
Opgericht 1855t i
I exti^l engros
Confectiefabriek
'yiWjr BLIJVEND MOTVRUE
VLOERBEDEKKING
ARTILLERIE-INRICHTINGEN
1 Benoemd ztfn bö het Staatsbedrijf der Artll-
(erle-Tnrichtlng-en: tot adj.-directeur, de chef
ran dienst JL. W. M. Haram; tot fabrleksohef.
He chef van dienst B. v Eldik; tot chef van
lenst: de fabriekschef J. F. Weijnman, de tech-
loloog: A. J der Weduwen en de ingenieurs D.
fan den Berg en A. Overeijnder; tot afdeelinga-
thef: de administrateur L de Neef en de hoofd-
eommies I. G. H. Enderlein; tot adj.-admini-
Itrateur le kl. A. Ch. Smit: tot werktuigkun-
fllge L. Kloek en J. Hardink.
Bü de Rijkswerf: tot le teekenaar: C. R.
Rr.Uk, G, Rena en M, J3, yan der JBlojn,
TUSSCHEN AMSTEL EN IJ
De Generale Synode Herden
king Jan Zwart Jubileum W.
van Laar Museum Fodor
Het Westersche KanaMn Steeds
sneller trein vorkeer 'n Sprookje
(Van onzen Amsterdamschen redacteur)
Bijna onopgemerkt is de Generale Sy
node van de Geref. Kerken in de afgeloo-
pen week in de Keizersgrachtkerk bijeen
gekomen en weer uiteengegaan. Het was
de voortzetting van
de in 1936 „proviso
risch gesloten" Sy
node. Nagenoeg dus
geen nieuwe ge
zichten.
Merkwaardig was
evenwel ditmaal het
optreden van oud
ouderlingen, een
uiterst zeldzame,
wellicht nog nim
mer waargenomen
figuur aan dezen
kerkelijken hemel.
Dit sterrenbeeld aan
het kerkelijk zwerk,
dat wel iets van
den Kleinen Beer
vertoonde het
was een nogal ver
spreid vijftal zal
intusschen, naar
„astrologien" verze-
ren, een uiterst zelden te bespieden ver
schijnsel blijven.
Belangrijk was de benoeming van Dr. L
H.Bavinck tot zendingshoogleeraar en ver
der van belang voor den vrede en de rust
dezer Kerken de eenparig genomen beslis
sing ten aanzien van de „veelbesproken
belangrijke aangelegenheid", waarbij het
alleszins geoorloofd is te denken aan „po
lemiek" en „leerverschillen". Vraagstuk
ken, die de Amsterdamsche Synode van
1936 en die van Sneek in 1939 vermoede
lijk ongewone historische beteekenis zullen
verleenen.
In de Hersteld-Evangelisch Luthersche
Kerk aan den Kloveniersburgwal staat het
orgel, hetwelk wijlen Jan Zwart, de nog
altijd betreurde groote orgelist en compo
nist, meer dan 40 jaren als voortreffelijk
instrument heeft gediend. De meester
zwijgt doch zijn werk leeft voort.
In circa 50 plaatsen van ons land zullen
herdenkingsconcerten worden gegeven,
waarvan de opbrengst dient om den over
ledene te eeren door een gedenksteen op
zijn graf èn het achtergebleven groote ge
zin de helpende hand te bieden. Het eerste
concert voor dit zoo bij uitstek sympathieke
doel is in genoemde kerk gegeven door
Zwarts leerling Feike Asma. Zeer velen
waren hierbij tegenwoordig. Een goed begin.
Een tweede evenement op het gebied van
Christelijke toonkunst was het zilveren ju
bileum als dirigent, dat de heer W. van
Laar heeft mogen vieren. Als kerkorgelist.
als dirigent van „Jehaleël" en andere
Christelijke zangvereenigingen is genoem
de heer bekend geworden. Zijn populari
teit in breederen kring dankt de heer van
Laar evenwel aan het leiden van massa
zang op den Dam, als tienduizenden de
Koninklijke familie toezongen, daarbij door
hem bestierd en aangevuurd.
Van dit specifiek kunstjubileum Is de
overgang naar een soortgelijke herdenking
met moeilijk. Bedoeld is het 75-jarig be
staan van het Museum Fodor, het eerste
museum dat is 1263 doos do gemeente kon,
worden ingericht, dank zij den burgerzin
van Carel Joseph Fodor.
Na de voorafgegane treurweek van het
meer orthodoxe Jodendom ter oorzake van
de vervolgingen hunner rasgenooten in het
buitenland, konden de Israëlieten in de
af geloopen dagen weer een opgewekt gelaat
toonen. Twee eeuwen lang hebben zij zich
aan de verzorging hunner jongensweezen
kunnen wijden in 't Westersche „Kanaan",
dat ons land en vooral Amsterdam voor
hen is. En zoo vierde Israël weer feest.
Voor de Nederlandsche Spoorwegen be
gon de week op een aangename manier
Het nieuwe electrische rollend materieel is
gereed gekomen en de proefrit met deze
nieuwste electrische treinen is best ge
klaagd. Van de W.P. bereikt men van 15
Mei af binnen het uur Arnhem met een
snelheid van gemiddeld 110 K M. per uur.
Dat de wielen veel sneller kunnen „rol
len" hebben wij geconstateerd, toen wij
met een vaart van bijna 150 K M langs het
fraaie landschap vlogen en toch rustig een
kop thee konden drinken. Zoo schiet de
vooruitgang in snelheid al meer de be
faamde zevenmijlslaarzen aan, waarvan
onze grootmoeders vertelden.
Uit dien tijd is nog een heel ander
sprookje afkomstig, n.l. dat alleen op de
openbare school „de ware Christelijke
naastenliefde" heerscht. In een bijeenkomst
ten gunste van de openbare school in de
overwegend communistisch-socialistische
Jordaan heeft een sociaal-democratische
propagandist dit sprookje weer opgevoerd.
En hij gewaagde daarbij van de „onsterfe
lijke idee" van de openbare school! Weg
gestorven klanken van het rumoer van den
schoolstrijd in een eeuw van onrecht.
FRISO.
Inval in N.S.B.-Kringhuis
Beleediging van het gezag
Onder leiding van den commissaris, den
heer C. M. v. Veen, deed de politie te Hen
gelo een inval in het N.S.B.-kringhuis aan
de Enschedeschestraat. In de etalage van
dit pand een vroegere winkelzaak
waren twee wasfiguren geplaatst: een
N.S.B.-er in uniform en een marechaussee.
Het eerste vermeldde als bijschrift: „Ik ben
staatsgevaarlijk" en onder het andere stond:
„Ik ook". Het was duidelijk, dat hier op be
paalde recente gebeurtenissen werd gedoeld.
De politie zag hierin een beleediging van 't
openbaar gezag en heeft de wasfiguren in
beslag genomen.
It U raadt gebruiker
Lunchkaas
„DRIE TULPEN'
Ze munt uit door fijne smaal
bijzonder hooge voedingswaar
de m lióog Vitamine gehalte
De kosten van het
levensonderhoud
Belangrijk gedaald in Maart
Het indexcijfer der kosten van 't levens
onderhoud voor arbeidersgezinnen, berekend
door het Amsterdamsche Bureau voor de
Statistiek op de basis van het peil der prij
zen vóór den oorlog 10, bedraagt in Maart
1938: 137.9, tegen 138.7 in Februari j.l. en
132.0 in Sept. 1936. de maand van de deva
luatie.
Van Februari op Maart is het index
cijfer dus gedaald met 0.6 pet. De stij
ging van 't algemeen prijsniveau sedert
de maand van de devaluatie, welke in
Febr. 1938 nog 5.1 pet bedroeg, is daar
door verminderd tot 4.5 pet.
De Rijkswerf te Den Helder
Geschoolde arbeiders noodig
Door het in gereedheid brengen van veel
oorlogsbodems heerscht er op de Rijkswerf
te Den Helder een ongekende drukte.
Deze drukte wordt thans het meest gevoeld
in de afd. „werktuigbouw". Binnen enkele
maanden zal een groote uitbreiding plaats
vinden, want naast, het reeds bestaande, zal
een nieuw gebouw verrijzen, wat aan velen
wederom werk zal geven. De aanneming
van geschoolde arbeiders gaat geregeld door
De ramp van het s.s. „Bennekom"
Kapitein voor veertien dagen geschorst
De Raad voor de Scheepvaart deed uit
spraak inzake het op de rotsen loopen van
't stoomschip „Bennekom" nabij Buenaven
tura (Colombia) op 19 Juni 1937.
De Raad is van oordeel, dat het op de
rotsen loopen van het stoomschip „Benne
kom" mede aan de schuld van den betrok
kene is te wijten, al wil de Raad hier dade
lijk aan toevoegen, dat het niet aanwezig
zijn van de aanloopboei van de Buenaven
tura-rivier voor den gezagvoerder wel als
verzachtende omstandigheid moet gelden.
En al wil de Raad tevens vooropstellen, dat
de navigatie van den gezagvoerder niet zor
geloos js geweest, zoo zijn toch in die navi
gatie tekortkomingen aan te wijzen van
dien aard. dat hier van schuld moet wor
den gesproken, daar bij een navigatie, welke
van den gezagvoerder mocht worden ver
wacht, de ramp zou zijn voorkomen.
De Raad schorste den kapitein yoor den
tijd van veertien dagen.
WATERSCHAPPEN
Aan C. den Eerzamen F.zn te Goedereede ls
eervol ontslag verleend als heemraad van den
Grooten Zuiderpolder (prov. Zuidholland).
Aan L. Kranenburg te Wllhelmlnadorp is eer
vol ontslag verleend als dijkgraaf van den Wil-
helmlnapolder (Zuld-Beveland) (Zeeland) en
als voorz. van het bestuur der waterlceerlng
saa d£a salamlteuzen Oost-Bevelandpolder.
Bij de Tweede Kamer is door de Regee
ring een wetsontwerp ingediend tot verhoo
ging van het zevende hoofdstuk B van de
Rijksbegrooting voor het dienstjaar 1938
De memorie van toelichting luidt:
Bij de wet van 2 Juli 1934 werd voor
werkverruiming een crediet toegestaan van
160.000.000, welk bedrag bij de wet van 1
Aug. 1936 werd verhoogd met f6.300.000 e.
dus gebracht op f66.300.000 en bij de wet
van 22 April 1937 werd verhoogd met een
bedrag van f 33.700.000, waardoor het der
halve kwam op f 100.000.000, welk bedrag
practisch ten volle geblokkeerd is.
Onder deze gelden is begrepen een bedrag
van f2.000.000, hetwelk ingevolge de tus-
schen 1en Staat der Nederlanden en de ge
meente Amsterdam gesloten overeenkomst
inzske den bouw van een nieuw raadhuis,
goedgekeurd bij de wet van 18 Juli 1936, in
het dienstjaar 1938 aan de gemeente Ara
sterdam moet worden uitgekeerd.
Voorts kan hieraan nog wof-den toege
voegd. dat de werken in uitvoering reeds
verder zijn gevorderd dan de betalingen
zouden doen vermoeden. Dit houdt verband
met de termijnen van betaling, welke dora
de betrokken instanties soms geruimen tijd
na den verstreken termijn het Werkfonds
in rekening worden gebracht.
Op grond van deze beschouwingen kan 't
verwerkte bedrag op circa f50.000.000 wor
den gesteld.
Nog een belangrijk aantal plannen is in
onderzoek, waarvan in ieder geval een grooi
gedeelte voor financiering ten laste van het
Werkfonds in aanmerking komt.
Dientengevolge is de Regeering te rade
geworden een nieuw crediet van f 30 mil
lioen aan te vragen.
Welke plannen uit het nieuwe crediet
zullen worden gefinancierd en voor hoe
langen tijd dat nieuwe crediet zal kun
nen strekken, kan niet bij voorbaat wor
den aangegeven. Wel kan worden opge
merkt, dat het aangevraagde crediet in
hoofdzaak zal worden bestemd tot be
strijding van de kosten van rijkswerken
en werken van andere publiekrechte
lijke lichamen.
Al stuit bij de voorbereiding der werken
het Werkfonds telkens op zeer groote moei
lijkheden. zoo van financieelen aio vantech-
nischen aard. toch blijft de Regeering er
naar streven, de werkzaamheid van 'tWerk
fonds met grooter kracht voort te zetten, op
dat de noe steeds heerschende groote werk
loosheid, mede door opvoering van 't aantal
arbeiders, werkzaam bij werkfondswerken
binnen het raam der financieele mogelijk
heden zooveel mogelijk wordt bestred'-0»1
In verband daarmede is tot uitbrei
ding van de outillage van 't Werkfonds
met twee ingenieurs en administratief
personeel besloten.
Het thans aangevraagde crediet acht de
Regeering noodzakelijk voor de versnelde
.uitvoering. Indien moaU blijken, dat dit ere-
K I S T H OUT?
SPECIALITEIT
N.V. H0UTH. v.h. P. ROT Cz.
WESTZAAN
AMSTERDAM - 's-GRAVENHAGE
CIMDNC' buizen- ln
JimV/Nj staalhandel
Pr n .1 1 r Telefoon Rotterdam
CRNIS 11585 en 12050
N I E U W E Groote voorraden
ttaadlooze Vlampijpen GEBRUIKTE BUIZEN
naadlaoze GasPuizen VOOR VERWARMING
Fittings Flanzan AFRASTEKinG nz
DE LAAGSTE PRIJZEN VRAAGI OFFERTE
ROFFELR1JMEN
KAN DAT WAAR ZIJN?
Kan dat waarlijk waarheid wezen?
Wordt Mar chant de kop verplet?
Wordt de klok van onze spelling
Honderd jaar terug gezet?
Wordt zelfs Terpstra (zooveel jaren
Trouw gevolgd door gansch het land%
Puur ter eere der re-actie
Op de brandstapel verbrand?
Strijdt dan heusch de hoogste wijsheid
Onzes Rijksregeenngsstoels
Met de nuchterheid en klaarheid
Onzes zuivren taalgevoels?
Hebben al de onderwijzers
En de leeraren het mis
Dat beslist de nieuwe spelling
Verreweg de beste is?
Als de dubble ee's en oo'tjes
Weggaan, is dat heel wat waard,
Maar waarom de spelling-T er pstr a
Voor de n dan niet aanvaard?
Als Marchant te ver gegaan is.
Terpstra is dat zeker niet.
Terpstra onderscheidt terdege
't Kenlijk mannelijk gebied!
Terpstra heeft ons volk bezadigd
ln het rechte spoor geleid.
Terpstra wees de rechte richting
Voor de spellingzuiverheid.
Niemand schrijft De Vnes-Te Winkel
Zuiver zonder woordenboek.
Jaren is de spelling-eenheid
ln ons goede land reeds zoek.
Eenheid zal er moeten komen!
Wel, dan ligt het voor de hand
Dat men 't béste neemt van Terpstra
Plus het béste van Marchant.
Laten wij van harte hopen
Dat ons kranig Kabinet
Het advies der onderwijzers
Niet maar zoo ter zijde zet.
(Nadruk verboden) LEO LENS
diet onvoldoend® Is voor de financiering van
ecinomisch verantwoorde plannen, zal da
por-o.-innr e°n nieuw crediet aanvragen,
BOS Co.
OLDENZAAL
WERKMANS- EN
BEDRIJFSKLEDING
DE ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRIJS
Fa. E.&J. WEEBER
GRONINGEN - TEL. 3339
FABRIEK VAN
^■1 HOEDEN
fjJMI'VUtHHf DASSEN IklüJOUJiiJ
VRAAGT OFFERTE
TRICOTFABRIEK
GEBRS. DE WIJS n.V
Specialiteit in het bekende
>7/V7V
TRICOT-cndergoed