DE VOLKSSTEMMING IN
GROOT-DUITSCHLAND
Daladier vormt nieuwe
Fransche regeering
•4 4%
MAANDAG n APRIL 1938
EERSTE BLAD PAG. s
RONDBLIK
DALADIER AAN BOD
NA de verzwakking, welke het Fransche
volksfront onder de beide voorgaande
regeeringen, die van Chautemps en het
tweede kabinet-Blum, reeds had ondergaan,
heeft het zich thans onmachtig getoond, een
nieuwe regeeringsploeg aan de macht te
brengen. De communisten kwamen voor
deelneming niet in aanmerking; de socialis
ten wenschten zich, uit spijt over hun echec
in den persoon van Blum, niet opnieuw ter
beschikking te stellen. Zoo restte den chef
der radicaal-socialisten Daladier, wien de
opdracht tot formatie ten deel viel, niet veel
anders dan het vinden van een groepeering,
welke voor het overgroote gedeelte uit leden
van zijn eigen partij zou moeten bestaan,
geflankeerd door wat secondanten van wat
links en rechts van de radicale groep zich
bevindt Zoo gezien kan men het kabinet-
Daladier niet bepaald stevig gegrondvest
noemen; het wordt dan ook vrij algemeen
beschouwd als een overgang naar een
nieuw regiem. Want de voornaamste karak
tertrek van de huidige regeering is wel, dat
zij niet langer als de vertegenwoordigster
van het communistisc.h-socialistisch-radicaal
volksfront kan gelden; de wegen dezer groe
pen zijn althans voorloopig uiteengegaan.
Dat zulks agitatoren van het slag van den
vakbondman Jouhaux allerminst bevalt,
laat zich begrijpen. Zijn invloed dreigt er
door te gaan tanen, vooral zoo Daladier
aich inderdaad een man betoont en het aan
durft, de wederom door stakers bezette fa
brieken te doen ontruimen, desnoods door
aanwending van geweld. Dit zou het ecnige
middel zijn, om den weg naar den chaos te
barricadeeren, en aan het kapitaal nieuw
.vertrouwen in het Fransche bedrijfsleven in
te boezemen.
Overigens wacht den radicalen partij- en
kabinetchef een bijna bovenmenschelijke
taak, vooral wat de saneering der financiën
aangaat. Gelijk elders in dit blad vermeld,
zal het eerst nog naar een nieuw diepte
punt moeten, eer er tijd is gewonnen voor
heilzame maatregelen. Zulks is te betreuren,
doch was te voorzien; met toovermiddelen
komt men er niet. Frankrijk biedt heden
ten dage wel een treurig beeld van ontred
dering en verdeeldheid; hoe lang zal men
dezen nieuwen redder van den verwarden
nationalen boedel aan het beheer laten?
HET „JA" VOOR DEN FUHRER
IN streng contrast met wat de laatste
weken in Frankrijk geschiedt, staat het
nieuwste Groot-Duiische gebeuren, het uit
brengen van het „Ja" voor den Führer, het
welk niet als een verkiezing in den demo-
cratischen zin, doch eerder als een soort van
openbare geloofsbelijdenis moet worden be
schouwd. Men vergunne ons deze uitdruk
king, die in het kader van de Duitsche poli
tiek, welke levensbeschouwing wil wezen,
zeker niet geheel en al misplaatst 'is. Zoo
heeft dan heel Groot-Duitschland, binnen
de grenzen zooals die op 13 Maart geworden
zijn, zich accoord verklaard met de Duitsch-
Öostenrijksche aaneensluiting, en met het
algemeen beleid van Adolf Hitler. Een ver
rassing werd hier nauwelijks verwacht en
heeft zich ook niet voorgedaan. Het percen
tage voor-stemmers is nog wat verder om
hoog gebracht; in Oostenrijk meldt men
zelfs 99.75 pet ja-betuigers. Wij zullen niet
beweren, dat men hiermede de grens van
het onwaarschijnlijke zeer dicht benaderd
heeft, ieder hebbe hieromtrent zijn eigen
opinie, doch niemand zal kwalijk duiden,
dat onze gedachten onwillekeurig uitgaan
naar zeker Russisch kiesdistrict, waar men
het bij een soortgelijke gelegenheid tot meer
dan honderd procent stemmen voor Stalin
wist te brengen, een bewijs ervan, dat té
groote ijver schaadt
Eén kant van deze „verkiezingen" is er,
waarop wij hier nog even willen wijzen. De
uitslag zij tot stand gekomen op de een of
andere wijze, het nazi-regiem zal er al het
voordeel uit putten, dat van de suggestie
dezer getallen uitgaat De massa is plooi
baar; ook de voormalige tegenstanders heb
ben in meerderheid uit vrees of anderszins,
wellicht uit ontmoediging, den nek ge
bogen. De N.S.D.A.P. leest hieruit de beves
tiging van haar kracht En de neutrale mid
denstof, die heen en weer pleegt te golven
als verspreid zand in zeewater, is weer
eens, zij het voor korten tijd, geïmponeerd,
in den geest van „Geef mij vier jaar!"
Hitier en zijn kopstukken kunnen verder
werken aan de nazificeering van het ver-
groote rijk. Het zaad van de bloed-, ras- en
bodemleer wordt verder en verder uitgewor
pen; elk jaar is een nieuwe generatie der
Hitlerjeugd als een versche akker. De tijd
werkt voor het regiem.
In het oude rijksgebied ruim
99 pet ja-stemmers
Oostenrijk spant met gg% pet
de kroon
Hitiers dankwoord
DE volksstemming in Duitschland en
Oostenrijk heeft, dank zij een technisch
bijna volmaakte organisatie, een zeer vlot
verloop gehad. Een groot deel van de kie
zers heeft aan den oproep om vóór den
middag de kiezerstaak te vervullen, gev-ilg
gegeven, zoodat de telkens herhaalde radio-
aansporing: „Doet zoo snel mogelijk uw
plicht jegens den Führer, die steeds voor u
heeft gestreden!", feitelijk overbodig was.
Het tellen der stemmen ging vlot in zijn
werk, en reeds vroeg in den avond konden
de uitslagen worden bekend gemaakt. In
Weenen ging de publicatie nog wat stroever
vermoedelijk omdat men daar nog niet bijs
ter vertrouwd is met het stramme Prui
sische tempo.
In Berlijn, waar ruim 3 millioen kiezers
ter stemming moesten, beschikte men over
mcor dan 3000 stemlokalen. H i 11 e r, Hess,
Him mier en Goebbel6 brachten, on
middellijk bij hun aankomst in de hoofd
stad, waarnaar zij uit Weenen terugkeer
den, hun stem uit op het An ha loer Balm hof.
In de beide rayon6 van Dahlem, waar Ds
Niemöller placht te prediken, waren 1025 en
875 ja-stemmers, en reap. 27 en 32 neen-
stemmers.
De voorloopige uitslag van Berlijn luidde:
3.156.962 ja-s'emmen; 24000 neen-stemmen;
ongeldig 2843.
In Weenen was de uitslag: 1.219.331 ja;
4939 neen; ongeldig 2316.
Merkwaardig was, dat de Weensche Tsje
chische minderheid een eigen stembureau
had aangevraagd en verkregen. Men was n.l
in deze kring beducht, dat een zeer groot
deel der neen-stemmen te Weenen op hun
rekening zou worden geschoven. De Tsje
chen hebben thans kunnen bewijzen zij
hebben het ook daadwerkelijk gedaan
dat zij in groote meerderheid op Hitier hun
stem hebben uitgebracht
Hoe Oostenrijk stemde
In de Oostenrijksche landen werd, voor
zoover voorloopig bekend, als volgt gestemd:
In Karinthië zijn van de 240.049 stem
gerechtigden 239.504 personen naar de stem
bus getogen. Hiervan hebben 238.772 kiezers
met „ja" gestemd, terwijl 407 „neen" stem
den. Ongeldig: 325 stemmen.
In Opper-Oostenrijk telde men
600.4SS „ja"-stemmen en 647 tegenstemmers.
Ongeldig waren 357 stemmen.
In Ne de r-Oo s t e nrij k werden 988.755
stemmen uitgebracht bij 990.144 stemgerech
tigden; 986.190 personen stemden met pja';
1433 met „neen". Ongeldig: 1106.
In Vorarlberg waren 95.015 stemge
rechtigden, er werden 93.690 stemmen uit
gebracht; 91.905 kiezers stemden met Ja';
1274 met „neen"'. Ongeldig waren 511 stem
men.
Voor Burgen la nd is het voorloopig
eindresultaat: 168.736 stemgerechtigden]
168.689 uitgebrachte stammen; ja 168.576;
neen: 61. Ongeldig: 52.
Tirol: van de 215.161 stemgerechtigden
verschenen er 214.403 bij de stembus. Daar
van stemden er 212.581 met „ja' en 1218 met
„neen" Ongeldig: 334.
Salzburg: 156.571 stemgerechtigden;
155.333 uitgebrachte stemmen; „ja": 154.642;
„neen": 458; ongeldig: 233.
Stiermarken: 623.471 stemgerechtig
den; ja: 621.490; neen: 831; ongeldig: 396.
Voor de stad Weenen luidt de uitslag:
Stemgerechtigden 1.232.745; uitgebrachte
6temmen: 1.226.586; ja: 1.219.331; neen: 4939
ongeldig: 2316.
In de geboorteplaats van rijkskanselier
Hitier, Braunau, stemden er van de 3341
stemgerechtigden 3336. Er waren vijf neen-
stemmers.
De uittocht uit Nederland
Zooals reeds aangekondigd zijn talrijke
extra-treinen uit Nederland vertrokken met
„Auslanddeutsche", die naar een der Duit
sche grenssteden pelgrimeerden, om aldaar
hun stem uit te brengen. Te betreuren is.
dat Nederlandsch spoorwegpersoneel voor
Fa. H. J. Phaff Winschoten
dit doel extra-Zondagsarbcid heeft moeten
jrrichten
Ook zeer vele autobussen waren voor de
stemlustigen gerequireerd.
Er werd op de stations streng toezicht uit
geoefend, dut geen vlaggen of hakenkruis-
insignes werden meegevoerd.'zoodat de poli
tieke uittocht althans niet het karaker
kreeg van een ongewenschte demonstratie.
Overigens zorgde Duitsch coneulaatperso-
neel, geassisteerd door treinleiders en onder
treinleiders, dat op de perrons alles in
strikte orde verliep, en ieder de plaats be
zette, welke voor hem was gereserveerd.
Dankwoord van den Führer
„Veel heb ik van mijn vaderland ver
wacht. De resultaten van de stemming
eohter overtreffen nu toch, zooals ook in
heel de rest van het rijk, al mijn verwach
tingen."
Met deze woorden ving de korte toespraak
aan, die rijkskanselier Hitier Zondagavon
laat nog voor de radio gehouden heeft, na
dat gouwleider Bürckel hem uit Weenen de
resultaten van het referendum had mede
gedeeld.
„Ik ben zoo gelukkig", aldus Hitier, „met
de daarmede eindelijk bewezen ware inner
lijke gezindheid van Duitsch Oostenrijk en
met het mij geschonken vertrouwen. Want
deze thans door het geheele Duitsche volk
voltrokken historische bevestiging van de
verecniging van Oostenrijk met het Duitsche
rijk beteekent tegelijkerijd de hoogste recht
vaardiging van mijn geheele optreden tot
op dit oogenblik. Voor mij is derhalve dit
uur het fierste van mijn leven. Ik kan niet
anders dan het geheele Duitsche volk en io
de eerste plaats mijn eigen dierbaar vader
land uit het diepst van mijn hart danken."
Deze woorden van den Führer vormd?n
bet besluit van een geestdriftigen verkie
zingsdag.
De Spaansche burgeroorlog
Een deel der Oost
kust wordt ontruimd
Opmarsch in het Pyreneeëngebied
Bij San Maleo, dat dicht bij de Middet-
landsche Zee is gelegen, hebben de troepen
van Franco een geheele republikeinscbe
compagnie en haar officieren gevangen ge
nomen.
Volgens de verklaringen van deze gevange
nen zou de republikeinscbe legerleiding be
vel gegeven hebben, alle steden en dorpen,
die tusschen Penicarlo en Tortosa liggen, te
ontruimen. Van nationalistische zijde leidt
men hieruit af, dat de republikeinen ver
wachten, dat dit gedeelte van de Oostkust
weldra voor hen verloren zal gaan. Reeds is
men begonnen met de bevolking naar Va
lencia over te brengen.
De Navarreesche brigades, die in het
Noorden opereeren, hebben thans een uitge
strekt gebied, dat door de Pyreneeën worit
afgesloten, omsingeld en daardoor "enige
duizenden repuhijkeinsohe soldaten van
Barcelona afgesneden. De nationalistische
infartterie heeft, aan deai linkeroever van de
Esera, de Sierra Bocamorta bereikt en staat
nu op 40 K.M. afstan 1 van de Fransche
grens. Voor haar ligt de Turbon-berg, die een
hoogte van 2492 meter heeft. Zoo goed als
alle republikeinsche legerafdeelingen, dit'
zich nog in Opper-Aragon bevinden, aldus
United Press, zitten nu in een val, daar alie
wegen naar het Zuiden en Oosten dcor de
witten bezet zijn. Hun rest geen andere .uit
weg meer dan naar de Fransche grens.
Explosie aan boord van
Grieksch schip
Aan boord van het Grieksche s.s. „Mount
Kvllene", dat op 2 April in ballast van Am
sterdam naar Panama vertrok, is op 200 K.M.
tem Noorden van de Spaansche kust een
zware ontploffing voorgevallen. De beman
ning berindt zich nog aan boord; zij zond
noodseinen uit. welke door de „Europa" wer
den opgevangen.
De „Mount Kyllene" moet tengevolge van
de explosie in tweeën zijn gebroken.
DE STRIJD IN DE PROVINCIE SJANTOENG. Tsinan of Tsinanfoe. de
hoofdstad der Chineesche provincie Sjantoengis door de troepen van Tsjang Kai
Sjek op de Japanners heroverd.
EEN OVERWEGEND
RADICAAL KABINET
Socialisten onthouden zich
van deelneming
Daladier heeft het
sterk bewind te vestigen. Daartoe
heeft hij o.a. een soort van directorium uit
zijn medewerkers gevormd, dat eiken dag
zal bijeenkomen om de belangrijkste be
sluiten in onderling overleg te nemen. Zit
ting hierin zullen hebben de minister-pre
sident zelf en de heeren Chautemps,
Reynaud, Sarraut en Bonnet.
Het vooruitzicht bestaat, dat het kabinet-
Daladier zich allereerst tegen de fabrieks-
bezettingen zal
keeren, alhoe
wel dit vraag
stuk een zeer
heet hangijzer
is. De huidige
stakingen in
de Parijsche
metaal-indus
trie omvat
immers om
streeks 60.000
stakers! Ont
ruiming, met
de sterke arm
van fabrieken
en werkplaat
sen, zou wel
tot
Daladier
catastrofe
kunnen leiden
De extremistische leider der vakbonden,
Léon Jouhaux, heeft daarop reeds in
het publiek gezinspeeld, toen hij te St
Quentin de dreigende woorden sprak:
„Indien de heeren van het parlement ge-
looven, dat het volksfront reeds heeft af-
gedaan, vergissen zij zich. Op de werke
lijkheid, die door het volksfront vertegen
woordigd blijft, moet men een regeering
opbouwen. Elke andere kabinetsformatie
kan moeilijkheden verwekken, die eer
catastrofe zouden kunnen veroorzaken."
De linancieele plannen
Op financteel terrein schijnt de re
geering zich voor het oogenblik te wil
len bepalen tot het vragen van een
nieuw voorschot van de Banque de
France, tot een bedrag van 5 A 7 mil
liard frs. In de weken, die men met
behulp van deze nieuwe inflatie door
zal kunnen komen, zou dan gewerkt
kunnen worden aan de voorbereiding
van de uitgifte eener groote defensie-
leening van 10 A 15 milliard frs., ter
wijl tevens een herstelprogramma, ge
baseerd op een terugkeer van het ver
trouwen, zou kunnen worden opgesteld,
waarschijnlijk in den geest van het
plan, dat de laatste regeering-Chau-
temps aan het parlement wilde voor
leggen, toen zij door de houding der
socialisten gedwongen werd af te tre
den.
Radio-woord van den premier
De nieuwe minister-president heeft reeds
gisteravond zich door middel van de mi
crofoon tot het Fransche volk gericht
Als hoofd der regeering, zeide hij, en in
het besef van de verantwoordelijkheid, die
ik draag ten opzichte van de lotsbestem
ming van het vaderland, richt ik mij van
avond tot alle Franschen. Ik heb de macht
niet gezocht. Nauwelijks eenige maanden
geleden wilde ik de opdracht niet
vaarden, omdat ik mij uitsluitend wilde
wijden aan de Nationale Verdediging.
Thans echter heb ik zonder aarzeling het
beroep, dat het staatshoofd mij deed, be
antwoord.
De ernstige moeilijkheden, die zich in
het binnenland hebben opgestapeld en de
moeilijkheden aan onze grenzen, die nóg
ernstiger dreigden te worden, indien Frank
rijk niet besloten was, vrij en sterjc te blij
ven, verplichten mij, de verantwoordelijk
heid voor het bewind te aanvaarden, ten
einde mijn algeheelen plicht te doen, als
republikein en als Franschman. Het is dan
ook krachtens dezen dubbelen plicht, dat
ik tot u spreek.
Zelf voortgekomen uit het arbeidzame
volk, dat ik vast besloten ben trouw te blij
ven, weet ik, dat ik mij kan richten tot u,
het Fransche volk. Toen ik zware offers
u vroeg om onze nationale defensie op
het peil te brengen dat aan de behoeften,
an het huidige uur beantwoordt, hebt gij
an mijn oproep gehoor gegeven. I
Gij hebt uw goedkeuring gehecht aan hev
verk, dat ik verrichtte in de stilte van het
departement van Oorlog, maar thans komt
do Nationale Verdediging buiten het kader
a een louter militaire organisatie. Thans
alles wat betrekking heeft op het leven
n ons land, thans zijn alle politieke, so
ciale, economische en financieele vraag-1
stukken nauw verbonden aan het vraag
stuk van de veiligheid, dat zelf weer nauw:
erbonden is met de handhaving van den
vrede.
Thans is er geen reeks afzonderlijke pro
blemen meer. Er is maar één en hetzelfde
probleem; het welzijn van het land is één
geheel. En men moet daarvan alle lasten!
aanvaarden. Ik vraag u derhalve mij be
hulpzaam te zijn bij het goed volvoeren
van de moeilijkste en meest gecompliceer
de taak, die ik tot nu toe op mij nam. Wat
wij moeten hoeden is niet een kille ab-1
stractie, maar het rechtvaardigste en men-
schelijkste van alle vaderlanden.
De Chineezen heroveren e
T sinanloe ;t,
|d
De Chineesche troepen hebben de om- 1
muurde stad Tsinanfoe, hoofdplaats van do
(provincie Sjantoeng, welke gedurende drie
maajiden in Japansche handen is geweest, j!"
heroverd. Na de poorten bestormd te heb-
ben, zijn zij de stad binnengetrokken. In de'J!
straten wordt hevig gestreden. e
Deze Chineesche troejien vormen een deel e
van de legermacht, welke veertien dagen b
geleden hPt groote kanaal is overgestoken, it
terwijl een ander deel naar het Zuiden is z
getrokken en de achterhoede der Japanscho*
troepen heeft bestookt
Onvoorzichtig overgestoken
Ernstig verkeersongeval bij Oss
Onder de gemeente H e e s ch, bij Oss, is
een ernstig verkeersongeval gebeurd, waarnjj
twee personen, van wie één levensgevaarlijk,
zijn gewond.
Toen de 55-jarige Manders en de 50-jarige
Egelmeer, beiden uit Heesch, den rijksweg,
voorrangsweg, wilden oversteken, werden zij
door een auto, waarin personen gezeten wa
ren afkomstig uit Waalwijk en die op weg
waren naar Duitschland om hun stemplicht
uit te oefenen, aangereden.
M. en EJ werden met een smak tegen den
grond geslingerd. Spoedig was geneeskundi
ge en geestelijke hulp ter plaatse.
De heer Egelmeer kon, na in een nabij-
zijnd café te zijn binnengebracht en door
dokter Bouwman te zijn behandeld, per auto
lar zijn huis worden vervoerd.
De heer Manders was er erger aan toe. Hij
is in levensgevaarlijken toestand naar het
Liefdegesticht te Heesch overgebracht.
De rijksveldwachter van Heesuh heeft pro-
is-verbaal opgemaakt, doch het blijkt dat
den bestuurder geen schuld treft.
ZELDZAAM LEGAAT
ih
Een Jongelingsvereeniging, die een legaat
ontvangt, behoort tot de zeldzaamheden A
Zulk een uitzondering kwam ter sprake in ld
de kerkeraadsvergadering van de Geref.- U
Kerk van Amsterdam, waar bleek, dat fa
aan de G.J.V. „Gideon" door een zuster der st
gemeente een legaat was vermaakt. Aange- 21
zien deze verecniging door samensmelting fa
met de G.J.V. „Pro Rege" in 1934 was opge- n
heven, werd laatstgenoemde vereeniging de 'h
;iuanifto. r
De kerkeraad machtigde de Commissie"
van Beheer het legaat aan „Pro Rcge" uitu(
te keeren, P
4 sckitWiend
VOOR MEUBELEN
VLOEPEN EN
IV LINOLEUM
MANSION
POLISH
VOOP
DONKER HOUT:
MANSION DONKER
J
„Dat hébben ze niet gevraagd. Jij moest je wantrouwen
ook eindelijk eens laten varen. Dat de jongen al eens eerder
naar een meisje keek, nu ja, maar ten opzichte van Willy
toont hij zich standvastig genoeg, zou ik denken".
„Och ja. Dat, waar je voor vechten moet, lokt je het meest"
„Laat je vader dat maar niet hooren".
„Niemand zal het hooren. behalve Hans zelf. Die neem
ïk nog eens onderhanden, nu de kans zoo groot is, dat hij
wint. 'k Had het nooit gedacht. Mevrouw Verduynen's sym
pathie heeft hij niet, dat weet ik zeker".
„Die verovert hij wel, als hij er een keer geweest is!"
Inderdaad viel Hans niet tegen bij zijn bezoek aan Willy's
ouders.
„Van dien jongen geldt: hij is niet ver van het Koninkrijk
Gods", zei meester na het lange, ernstige gesprek. Hoe vond
jij hem?"
„Als we een zoon hadden, mocht die hem gerust tot
vriend, maar we hebben een dochter", was het antwoord.
„Ik wil er nog even over denken. Een overijld besluit nemen
is nooit goed. Zooals ik er nu voorsta, zou ik zeggen: we
moesten maar toestaan, dat hij haar eens per week bezoekt.
Van een publieke verloving wil ik natuurlijk niets weten. We
zouden hem daarvoor veel beter moeten kennen en er zeker
van moeten zijn, dat hij op den goeden weg was".
„Dat komt ook wel".
Meester begreep de zin dier woorden wel, maar antwoord
de er niet op. Er zou nog heel wat moeten gebeuren, eer hij
zijn toestemming tot verloven gaf. Dat zou ze wel ondervinden.
Den volgenden Maandag mocht Willy Hans vertellen, dat
haar ouders zijn bezoeken hadden goedgevonden. Verande
ring in hun leven bracht dit feitelijk niet.
HOOFDSTUK XXXIV
Woudwijks school werd oud, tè oud. Had Woudwijks
meester deze omstandigheid niet met zijn school gedeeld,
voorzeker had er dan al lang een nieuwe gestaan, misschien
ook waren er in dat geval twee verrezen. Waarom ook niet
nu alles zoo voordeelig was en zoo makkelijk ging?
Twee scholen ja, het nieuwe dorp was al sinds jaren
fel verontwaardigd over het feit, dat het zijn kinderen wel
één a twee kilometer naar school moest sturen. Erkend moet
worden, dat het verreweg het grootste aantal der leerlingen
leverde, maar de school stond nu eenmaal in het oude dorp.
Toen die gesticht werd, kon men immers* niet weten, dat
eenmaal het nieuwe dorp er zijn zou?
Het nieuwe dorp met een mooie nieuwe school
Maar meester Verduynen was er nog. Den ouden meester
dat aandoen, de school, waaraan hij zijn leven had gewijd en
die onder hem tot bloei was gekomen, zoo'n aderlating doen
ondergaan, nee, dat wou het nieuwe dorp niet op zijn ge
weten hebben. Dan maar gewacht tot de oude man met pen
sioen ging.
Toen evenwel die tijd naderbij kwam, was door beperkende
bepalingen de scholenbouw al weer sterk besnoeid en bleef
het een onbeantwoorde vraag of aan Woudewijk het bezit
van twee scholen zou worden toegestaan. Toch een nieuwe
school moest er komen, dat erkende zelfs de oude meester.
Vele vergaderingen waren noodig om tot het besluit te
komen, de nieuwe school te doen verrijzen ongeveer midden
tusschen het oude en nieuwe dorp in. Óngevéér! Iets over de
helft in de richting van het nieuwe dorp. Dit geschiedde deels
ter wille der eerlijkheid, deels ten gerieve van Klaas Brak,
die daar nog een stuk land had liggen, dat volgens zijn zeg
gen toch nergens voor deugde. Het bracht nu nog een meer
dan behoorlijke prijs op.
Werkelijk, het was een alleszins bevredigende schikking.
In het oude dorp kon in de oude school onder leiding van
den ouden meester het onderwijs ongestoord voortgaan, tot
dat de nieuwe school klaar was en er ook een nieuwe mees
ter zou zijn gekomen. Aanmerkende, dat oude boomen her
verplanten slecht verdragen, had men het zóó geregeld, dat
de inwijding der nieuwe school zou kunnen samenvallen met
de installatie van het nieuwe hoofd.
Bij een nieuwe school behoort een nieuw huis. Prachtig.
Nu hoefde men den ouden meester niet uit zijn wo
ning te drijven. Nu kon hij tegen een betamelijke huur er in
blijven wonen, zoolang hij leefde.
Dus naderde dan de tijd. waar juffrouw Verduynen jaren
naar had uitgezien. Nog een maand of wat en ze zouden vrij
zijn. Thans konden ze plannen gaan maken. Maar nie
mand noemde een plan. Zelfs Willy niet.
Willy, nu verloofd, woonde nog steeds bij de Berendses.
Daar kon een eind aan komen, als vader gepensionneerd werd.
„Zou je die oude menschen heusch naar Utrecht willen
halen?" had Hans gevraagd. „Ze wennen niet in een stad,
geloof me".
„Nee, maar als ze eens in Bilthoven gingen wonen, of
Baarn of Driebergen!"
„Je hebt nog maar een klein jaar, als je vader met pensioen L
gaat. Vind je, dat het de moeite loont, ze daarvoor te laten
opbreken?" ;c
Willy gaf het antwoord, dat Hans vreesde, niet. Ze be
gréép, dat hij het vreesde, daarom hield ze het in. Toch 1
wat zou het heerlijk zijn! Hans werkte, als rechtskundig
adviseur bij een Amsterdamsche maatschappij, was in Utrecht'!
blijven wonen. In plaats van Utrecht kon hij een andere c
plaats kiezen. Als zij zich dan daar later als tandarts vestig- 1
de in het groote huis, dat ze zich eenmaal droomde, zou daar
ook wel plaats voor vader en moeder zijn. Maar nee, ze -.vist
wel, dat kon niet. t Zou nooit goed worden. Hans en moeder
bij elkaar, dat ging niet. Trouwens met vader zou het op i
den duur ook misloopen. Vader en moeder waren oud, vast
geroest in hun ideeën. Hans was nu eenmaal anders. Als ze 1
het hem voorstelde, o, hij zou toestemmen, wist ze, Hans had
immers alles voor haar over, weigerde haar nooit iets, zocht il
in de eerste plaats haar geluk. Hij mocht niet eens merken,
dat haar wenschen in die richting gingen, want dan was hij
in staat, er zelf over te beginnen. Nee, dat wou ze niet. Ze
wist best, dat hij vaak moeite had om zich te beheerschen. op .1
Zaterdag en Zondag. Moeder zou willen, dat ieder precies
zoo dacht, als zij, en zou haar ideeën aan iedereen willen op-
dringen. Hans wist handig de klippen te ontzeilen, ging aller- i
aardigst met vader en moeder om, maar toch wist ze hem
niet geheel van eigenbelang vrij, als hij zuchtte: „kon ik je ook
maar eens meenemen te weekenden naar familie van mij.
'(Wordt vervolgdj