Zuid-Afrika, Het Wonderland
i
NEDERLANDSUID-AFRIKA-NUMivikxi van £3 -jt Samenwerkende Christelijke Dagbladen
p MAART 1938 BLZ. 33
door E. J. Haalmeyer
O, Land van Hoop, jou toekoms lig
Skoon as jou heem'le voor 't gesig,
O, Afrika! uit donk're schoot
Der nag ontwaak, jou morgenrood
Breek saggies an; jou glorie-ster
Sal opwaarts rijs, en so ver
As d' aarde strek sal dan die faam
Beroemd wees van jou grote naam.
HET is niet de geschiedenis van Zuid-Afrika
die ik hier ga beschrijven, hoezeer deze ook
aanlokt, doch ik wil U vertellen van dit wonder
land voor den toerist, in de hoop Uwe belang
stelling te wekken voor wat de Zuid-Afrikaner
met trots noemt „die skoonste land van die
wêreld."
Maar om dit te doen, zal het noodig zijn, dat ik
nu en dan teruggrijp in de geschiedenis, want
zooals met elk land, wordt een reis daarheen
boeiender naarmate men iets van zijn geschiedenis
kent; dan toch ontmoet men op zijn weg steeds
bekende plaatsen, verbonden als zij zijn aan onze
herinnering, onze kennis van zijn verleden en
heden.
Gesticht door onze voorvaderen, is het daarom des
te opmerkelijker, dat onze belangstelling voor dat
land, vooral gedurende de laatste eeuw, vrij ge
ring is geweest, zoodat Professor E. C. Pienaar
6chreef:
„En gedurende die bekende eeu van onreg is
alle verbinding op geestelik en stoffelik
gebied tusschen moederland en voormalige
kolonie vrijwel heeltemal prijsgegee."
En toen President Kruger na den eersten Vrij
heidsoorlog (18801881) als leider van het Drie
manschap in 1884 ons land bezocht, overal met de
grootste geestdrift werd ontvangen en Professor
Gunning in een gloedvolle welkomstrede bij aan
komst aan het Centraal Station te Amsterdam, er
op wees, dat het Moederland trotsch was op dit
bezoek, kon President Kruger zich niet weer
houden in zijn antwoord op te merken, dat de
Moeder zich dan toch maar weinig aan de Dochter
gelegen liet liggen.
Het was een zacht verwijt en wij moeten erken
nen, dit verwijt was helaas niet geheel onver
diend. Immers vanaf de stichting van de kolonie
'joor van Riebeek werd de Kaap beschouwd als
een station op den weg naar Indië, een pleister
plaats, waar de schepen nieuwe voorraden kon
den innemen, want Indië was voor ons het land.
[Afstand en kosten aan een reis naar Zuid-Afrika
Verbonden, kunnen thans niet zooals voorheen,
onoverkomelijke hinderpalen vormen voor een
bezoek. Gold bijvoorbeeld ruim een eeuw ge
leden een reis van 3 a 4 maanden als zeer voor
spoedig, zooals wij in de reisbeschrijving van den
bekenden ontdekker en natuurvorscher Lichten-
stein kunnen lezen, thans is een reis van 14 a 16
dagen iets heel gewoons; onze nationale scheep
vaart maatschappij, de Holland-Afrika Lijn, brengt
U met haar moderne booten in ca. 16 dagen van
hier naar Kaapstad, terwijl de booten van de
Lloyd Triestino, de Italiaansche Expresse dienst,
de reis in 14 dagen van Marseille volbrengen. En
ook de prijs kan, wij zouden haast zeggen binnen
bet bereik van ieders beurs gehouden worden,
een retourbiljet is, naar gelang van seizoen en
klasse, reeds verkrijgbaar vanaf ca. f 350.Voeg
daarbij een oponthoud van c.a. 2 weken in de
Unie van Zuid-Afrika, hetwelk met inbegrip van
trein- en autoreizen, hotels, uitstapjes enz., reeds
vanaf 150 tot 200 gulden mogelijk is, en wij
maken voor minder dan f 500.een reis van 6 of 7
weken, die ons zal bijblijven, ons leven lang, als
een wonderbaarlijke ondervinding.
Wij gaan dus op reis.
De booten, waarmede wy de reis zullen maken,
zijn wel niet die reuzen van de transatlantische
lijnen op Amerika, doch flinke schepen van 15—
20.000 ton, uiterst comfortabel ingericht.
Ongeveer 4 dagen nadat wij het vaderland verlaten
hebben, loopen wij de Canarische eilanden aan,
waar wij juist gelegenheid hebben een korten
tijd aan wal te gaan om de bezienswaardigheden
te bezichtigen, doch wij gaan spoedig verder, ons
doel is de Kaap en 10 a 12 dagen nadat wy de
Canarische Eilanden verlaten hebben, krijgen wij
een glimp van Zuid-Afrika, de Tafelberg doemt
aan de horizon op. Wij naderen de tafelbaai, in
1503 door Antonio Saldanho ontdekt, langzaam
schijnt het land op ons toe te komen, de bergen
rijzen stijl uit de zee op, het schouwspel houdt ons
in gespannen aandacht. Bergketens strekken zich
uit voor zoover het oog reikt, in purperen nevels
Vervagend, en daar tusschen, alles domineerend, de
majestueuze Tafelberg, somtijds gedekt door het
prachtige wolkenfloers, hetwelk statig van den
top neerhangt, en aan den voet, langzaam duide
lijker wordend, het doel van onze zeereis, Kaap-
Blad, de oudste stad van Zuid-Afrika.
De ligging van de stad aan den voet van den
Tafelberg met de baai in het Noorden vóór zich,
ia onbeschrijfelijk mooi.
Het is voor den toerist niet moeilyk hier zyn weg
te vinden en spoedig nadat wy de dokken ver
laten hebben, komen wy aan Adderleystreet, de
hoofdstraat van Kaapstad, aan het begin waarvan
het standbeeld van Jan van Riebeek werd opge
richt op de plaats waar hij in 1652 landde en een
dankgebed opzond voor de behouden overtocht.
Hier werden de eerste huizen van de Nederland-
sche kolonisten gebouwd, toen de naam nog Hee
rengracht was en er een klein beekje doorstroom
de. Enkele mooie oud-Hollandsche gebouwen,
overblijfselen uit den tijd der Compagnie, vragen
onze aandacht. Deze gebouwen worden zorgvuldig
onderhouden en zijn de bezichtiging wel waard.
Wij noemen b.v. het oude patriciërshuis der familie
Koopmans in de Strand Street, waarin men thans
het Koopmans de Wet museum gehuisvest heeft,
nadat het huis eenige jaren geleden voor dit doel
met gelden, verkregen door middel van een in
schrijving en bijdrage door het gouvernement, van
de erfgenamen gekocht was. De collectie bevat
een aantal prachtige antiquiteiten, meubelen, oud
Delftsch aardewerk, enz. Verder het oude raad
huis; hier wordt de Michaeliscollectie bewaard, een
verzameling van schilderijen van oude Holland-
sche en Vlaamsche meesters. In Adderley Street
vindt men ook de oude Hollandsche Gereformeerde
Kerk, waar acht van de Hollandsche Gouverneurs
begraven liggen. Een der grootste bezienswaardig
heden, vooral voor ons Hollanders, is natuurlijk
het kasteel, hetwelk het oude aarden bolwerk zou
vervangen. Het naamcijfer der Oost Indische Com
pagnie bevindt zich boven de poort van het
kasteel, terwijl de bel in den koepel boven de
poort nog de origineele is, die, zooals op de bel
staat aangegeven, in 1697 door Claudifremi te
Amsterdam werd gemaakt. Het kasteel is het oud
ste gebouw in Z.-Afrika. Aan het einde van Adder
ley Street komt men door de vroegere groente
tuinen van Van Riebeek, en zijn weg vervolgende,
aan de beroemde Eikenlaan waarvan de boomen,
door Simon van der Stel in 1637 zijn geplant.
De top van den Tafelberg is gemakkelijk te berei
ken door een kabelspoor, welke sedert een paar
jaar in bedrijf is. Het tochtje duurt slechts enkele
minuten, terwijl zich aan het eindpunt, op den
berg, een ververschingslokaal bevindt.
Van den top der berg heeft men een prachtig
gezicht over de baai en Kaapstad, terwijl men in
het verschiet de Hottentot-Hollands bergen in een
blauw waas tegen de Oostelijken horizon ziet af-
geteekend. Kaapstad is een der drie hoofdsteden
van de Unie van Zuid-Afrika, de zetel van het
Parlement en dus de wetgevende hoofdstad, terwijl
Bloemfontein de gerechtelijke en Pretoria de
administratieve hoofdstad is.
Er zijn in de omtrek van Kaapstad prachtige auto
tochten te maken, b.v. naar: Groot Constantia en
Tokai langs de Waalpad en Constantia en terug
door de voorsteden, naar Witsand over Houtbaai,
Chapmanspiek en Kommetjie en terug over Rooi-
heuwel, of over Houtbaai, Kommetjie, Witsand en
Smitswinkelbaai naar Kaappunt, de eigenlijke
„Kaap de Goede Hoop" de „wachter over de 2
oceanen", waarvan Sir Frances Drake zei: „This
Cape is the most stately thing and the fairest Cape
we saw in the whole circumference of the earth".
Men heeft het Kaapsche schiereiland wel eens
genoemd „het land van zon en bloemen", en deze
naam verdient het ten volle, want in dit deel van
het land, over een oppervlakte zoo groot als het
eiland Wight, vindt men 200 soorten bloemen
meer dan in geheel Engeland en het is de moeite
waard de bloemenmarkt te bezoeken, waar de
bloemenverkoopers, inboorlingen, hun waren te
koop aanbieden.
Een korte rit brengt ons naar de Botanische tuinen
te Kirstenbosch in de nabijheid van de Tafelberg
en de bekende Groote Schuur, de prachtige ver
blijfplaats van Sir Cecil Rhodes, door hem aan het
Gouvernement nagelaten en thans wanneer het
Parlement vergadert, de aangewezen verblijfplaats
van den eersten Minister van de Unie van Zuid-
Afrika. Schitterend is dit verblijf gelegen tegen
de hellingen van de berg vanwaar men een
prachtig uitzicht geniet op het schiereiland, het
welk zich als een landkaart voor ons uitspreidt,
de Atlantische Oceaan aan de eene "zijde, aan de
andere zijde de Indische Oceaan en daaromheen de
prachtige oud-Hollandsche verblijven, waar van
Groot Constantia door Simon van der Stel
gebouwd, wel een der mooiste is.
Van Kaapstad gaat de reis verd'r naar Bloem
fontein. Hiertoe staan twee wegen open, n.l. die
langs de Zuidkust over George, of wel direct naar
het Noord Oosten door de Groote Karoo. Wij kie
zen den eerste, want ofschoon de Karoo zijn
eigenaardige bekoorlijkheden heeft, is de reis
erdoor dikwijls vrij stoffig.
De tocht langs de Zuidkust daarentegen brengt
ons door prachtige natuurtafereelen, door „de
tuinstreek van Zuid-Afrika", zooals dit deel ge
noemd is, en werkelijk behoort de kuststreek van
Zuid-Afrika, met haar rotsen, haar palmomzoomde
baaien en riviermonden, tot de meest schilder
achtige plekjes der aarde, die een vergelijking met
de Rivièra glansrijk kan doorstaan
De reis van Kaapstad gaat eerst Noordwaarts tot
aan Worcester, alwaar de lyn zich naar het Oosten
ombuigt tot Mosselbaai en van hier leidt onze weg
btrrieui vtut een mtaunifcrtltvtg
w'vV
Aan het strand bij Muizenberg-kaap
T
dien anderen grooten Vrijstater, President 'Steyn
en Emily Hobhouse, de goede geest uit den twee
den vrijheidsoorlog, rust aan den voet van het
Vrouwenmonument bij Bloemfontein. Bij Vereeni-
ging passeeren wij de Vaalrivier, weder herinne
ringen aan dien laatsten oorlog, waar de vrede
gesloten werd, en komen zoo te Johannesburg, de
Goudstad.
Welke voorstelling men zich van Johannesburg
ook maakt, deze verschilt altijd van de werke
lijkheid. Geen grooter verschil denkbaar, schreef
de bekende correspondent Ward Price, dan tus
schen het Johannesburg zooals ik het mij voor
gesteld had en dat zooals het werkelijk is. Gelegen
op het rykste goudrif der wereld, waaraan de stad
haar ontstaan te danken heeft, is haar ontwik
keling zonder weerga. Vóór even 50 jaar nog een
vlakte, waar troepen springbokken huisden, waar
een enkele goudzoeker rondzwierf op jacht naar
fortuin, thans een groote stad van 500.000 in
woners, skyscrapers, parken, druk autoverkeer,
moderne voorsteden, alles ontstaan in een halve
Ongeveer 50 kilometers scheiden ons van Pretoria,
eenmaal de hoofdstad van de Zuid-Afrikaansche
Republiek, de stad van Paul Kruger, vol herinne
ringen aan dien grooten Afrikaner, wiens stand
beeld thans nog vóór het station prijkt, doch
wellicht spoedig naar het centrum, het Kerkplein,
verplaatst zal worden. Pretoria, de Rozenstad, met
het beroemde Uniegebouw op Meintjeskop, het
yroonhuis van Kruger, eens hospitaal, thans
museum, op de stoep waarvan de groote staats
man in de vroege morgenuren met zijn burgers
placht te „gesels" of hun raad gaf in hun moei
lijkheden.
In de nabijheid, een dertigtal K.M. verwijderd,
ligt.,de. Premier.rdiamantmijn, vindplaats van de
Culinan diamant, de grootste diamant ooit ge
vonden, c.a. 3200 karat in ongeslepen toestand, nu
het mooiste juweel van het Engelsche konings
huis.
En nu naar den Kruger Wildtuin, het grootste en
meest interessante wildpark ter wereld. Denk U
toch eens een landstreek, zooals de Voortrekkers
vonden, ongeveer 325 K.M. lang en gemiddeld c.a.
65 K.M. breed, niet zoo heel veel kleiner dus als
geheel Nederland, bevolkt door zoowat alle dier
soorten, waarvan Z.-Afrika vroeger wemelde, doch
die door meedoogenloos jagen op het punt ston
den geheel te verdwijnen. En al die dieren, leeu
wen, luipaarden, giraffen, nijlpaarden, wilde
beesten, apen, ontelbare soorten antilopen, olifan
ten, buffels, kan men daar aanschouwen in het
wild, d.w.z. in hun natuurlijken staat. Een bezoek
aan dit wildpark is op zichzelf al een reis naar
Zuid-Afrika waard en zonder dit bezoek is een
reis naar de Unie niet compleet. Mooie autowegen
zijn door het geheele park aangelegd, want met
het oog op de veiligheid van de reizigers, mag
men het park alleen per auto doorkruisen en is
men verplicht de nacht door te brengen in èèn der
rustkampen, welke op geschikte plaatsen zijn aan
gelegd, terwijl het.verboden is die kampen een
half uur vóór het opgaan en na het ondergaan der
zon te verlaten.
Het is merkwaardig te zien hoe spoedig de dieren
hun schuwheid verliezen, wanneer zij van den
mensch niets te vreezen hebben, zooals in dit park
en dikwijls zal men in de auto moeten stilstaan
totdat het een leeuwenfamilie, die op den weg hun
rustuurtje houdt, belieft op te staan.
Het Krugerpark is in zijn geheel slechts te be
zichtigen van 31 Mei tot 31 October, daar ge
durende den overigen tijd van het jaar gevaar be
staat voor malaria, doch het Zuidelijke gedeelte,
het Sabie park is gedurende het geheele jaar
open en dit deel is ook het rijkst met wild bevolkt.
Ofschoon „Die Nasionale Krugerpark" bij ver het
grootste, is, is het. niet het eenigste in Zuid-
Afrika, er zijn verscheidene andere, meest be-
hoorende tot de Staat, doch ook enkele in privé
Behalve deze dieren-toevluchtsoorden zijn er ook
nog natuur-monumenten, waarvan het Mont au*
Sources park in de Drakensbergen een wonder
van schoonheid is, te bereiken van Estcourt, aan
de lyn van Johannesburg naar Durban.
Deze laatste reis brengt ons door een ander deel
van de Unie vol geschiedkundige namen. Heidel-
berg, waar in den vrijheidsoorlog van 1880 het
eerst weder de vierkleur geheschen werd, Stan-
derton, belegerd in dien strijd, Spitskop, meestal
Amajoeba, waar de Boeren de belangrijkste over
winning behaalden, die een einde maakte waar
schijnlijk aan den oorlog van 1880/81, Glencoe,
Ladysmith, Spioenkop, Colenso, velen van ons
zullen die namen nog wel herinneren, en dan
Pieter Maritzburg, de hoofdstad van NataL Da
plaats werd gesticht door de Voortrekkers en
genaamd naar hun voormannen Piet Retief erj
Gert Maritz. Het kerkje, thans Voortrekkers-
museum, werd door die pioniers gebouwd ter vol*
doening aan hun gelofte aan den vooravond van'
den slag van Bloedrivier.
Vanaf „Worlds View", een hoog kopje in de nabij
heid van Pietermaritzburg, heeft men een prach
tig uitzicht over de stad en het omringende land
schap en het ontroert ons als wy het oude Voor
trekkerspad zien, hetwelk over den heuvel loopt.
Nog duidelijk zichtbaar is dit pad, geen wind ofl
regen hebben het kunnen wegvagen in de honderd
jaren, die voorbij gingen sinds de eerste wagens
hier over trokken; het gezicht van dit pad roept
namen in onze herinnering als Blauwkrans, Moord-
spruit. Bloedrivier en wij beseffen, dat wij ons
bevinden op grond, die den Afrikaners heilig is.
Tenslotte Durban, de groote haven aan den In-
discheit Oceaan, vóór 80 jaar 1200 inwoners, thans
bijna een kwart millioen, waarvan 80 duizend
blanken, de derde stad van de Unie. Een groots,
zeehaven is Durban, maar het mist gelukkig dat
rommelachtige, armoedige, dat in de meeste groots
havens zoo onaangenaam aandoet. Hier moois
breede wegen, groote hotels aan de zeezijde, waar
achter de stad langzaam glooiend zich uitbreidt en
hoog op de Bluff de vuurtoren. Voor den toerist
heeft de plaats bovendien nog het voordeel, dat
van hier uit binnen een dag hel hart van Zoeloe-
land te bereiken is, waar men in de groote wild
reservaten de fauna kan bewonderen of wel een
blik kan werpen op het interessante naturellen-
leven.
Gods wonderen, men vindt ze in Zuid-Afrika in
overvloed, en degeen, die in de gelegenheid is
Zuid-Afrika te bezoeken en het niet doet, berooft
zichzelf, zooals Prof. Besselaar schreef, van
een ondervinding, die zijn geheele verder leven
zou kunnen verrijken.
Maar bovendien, wij hebben een schuld aan Zuid-
Afrika, een schuld, die wij allen, naar gelang van
ons kunnen, moet helpen delgen door nauwerq
aanraking te zoeken, door de banden te verster
ken met onze stamverwanten, onze stamverwan
ten, die in de toekomst.... ja, wat van de toe*
komst?
Daar blink 'n ster
van Goede Hoop
in onse Suider Kruis.
Aan voorspellingen wagen wij ons niet, maafl
wanneer wy bedenken, dat in dit rijk gezegend
land een volk woont, gestaald in den stryd tega*
natuur en verdrukking, een volk, dat, zooals z$5
geschiedenis bewyst, na rampen en tegenspoeden
telkens weer het hoofd omhoog heft en thans als
jonge natie aan het begin van zijn ontplooiing
staat, dan mogen wij verzekerd zijn, dat zulk een
volk met moed en vertrouwen de toekomst
tegemoet kan zien en de woorden van Jan Pietersz
Coen tot de zijne makend, kan zeggen
HET SAL WAERACHTICH WEL GAEN!
Oorlogsmonumen
ten in de Dier
gaarde te Johan
nesburg. Het
Boerenoorlog
monument op de
achtergrond en
dat voor de
wereldoorlog op
de vs>orgrQjnds
Zoeloekrijger in oorlogsuitrusting
Trek begon, een beweging eenig in de moderne
geschiedenis, waarbij meer dan 6000 van de beste
burgers het land verlieten en de wildernis introk
ken, om zich te bevrijden van een juk dat hun
ondragelijk was geworden.
Uitenhage, Grahamstown, de Visrivier, langen tijd
de grens tusschen kolonisten en kaffers, Graaff
Reinet, alle plaatsen nauw verbonden met de Voor
trekkers en zoo gaan wij dan verder Noordwaarts
naar Bloemfontein, na bij Norvalspoint de groote
brug over de Oranjerivier te zijn overgetrokken.
Het is nog slechts negentig jaar geleden, dat het
op de vlakte, waar thans de hoofdstad van de
Oranje Vrijstaat ligt, groote troepen wild rond
zwierven en de enkele kolonisten, die zich daar
nedergezet hadden, in voortdurend gevaar leefden
van aanvallen der Kaffers. Door de gunstige lig
ging werd deze plaats gekozen om er een fort op
te richten en langzamerhand vormde zich een
dorpje, dat zich gestadig uitbreidde. Het is te
begrijpen, dat dikwijls jachttochten georganiseerd
werden om de wilde dieren, vooral leeuwen, die
er in groote menigte voorkwamen, te verdrijven,
doch ook het andere wild moest het ontgelden, en
wanneer men leest, dat op één der jachttochten
ruim twintigduizend dieren gedood werden, ver
wondert men zich er niet over, dat het scheen
alsof de geheele prachtige fauna van Zuid-Afrika
uitgeroeid zou worden. Gelukkig heeft men juist
op tijd maatregelen genomen ter bescherming van
het wild door het jagen te beperken en vooral ook
door het vormen van wildtuinen, waarop wy
straks nog terugkomen. Het is thans een mooie
stad met 65000 inwoners, met vele herinneringen
aan de Voortrekkers en dé tweede Anglo-Boeren
oorlog, welke bewaard worden in het Oorlogs
museum. Ook het Vrouwenmonument, hetwelk bij
het museum is opgericht ter nagedachtenis aan de
meer dan 26.000 vrouwen en kinderen, die in
dien oorlog en in de beruchte concentratiekampen
omkwamen, herinnert ons aan deze donkere dagen
in de geschiedenis.
Steeds verder Noordwaarts gaan wij, de afstanden
zijn groot, maar de treinen zijn uitstekend inge
richt, breede ramen, die het uitzicht aan beide
zijden vergemakkelijken, dikwijls bevindt zich
ook een uitzichtwagen aan het einde van den
trein, vanwaar men de schoonheid van het land
met volle teugen kan genieten.
Dwars door de Vrijstaat reizen wy verder naar
Johannesburg, wegdeinsende vlaktes, kopjes,
spruiten, het land van de Wet, waar namen als'
Sannaspost, Taba 'Nchu, Lindley, Kroonstad enz.
ons herinneren aan de heldendaden van dien
fcLQOten, yaderlandslieyendep held, die thans mej
weder naar het Noord-Oosten en Noorden over
Graaf Reinet of Cradock naar Bloemfontein. Even
vóór Worcester passeert men Wolseley, vanwaar
een zijtak naar het schilderachtig gelegen Ceres
gaat aan de Dwarsrivier. De tocht van Wolseley
naar Ceres, een afstand van 20 K.M. duurt onge
veer een uur, maar brengt ons door een streek
van zulke wonderbare schoonheid, dat zelfs deze
geringe snelheid den reiziger te groot schynt om
de prachtige tafereelen ten volle te genieten, tot
dat Ceres voor ons ligt, een tuinstad aan de met
wilgen en andere boomsoorten omzoomde rivier,
en omringd door majestueuze bergen, die zich
scherp tegen het vlekkelooze azuur afteekenen.
Wij gaan verder, de kust langs met haar vele
stille plaatsjes, verscholen tusschen de heuvels,
verborgen in het groen, waarvan Wildernis wel
een der mooiste is.... of is het Knysna.... of
George? Het valt moeilijk een keus te doen. Wij
reizen hier per auto om de natuur in al haar
schoonheid te zien.
Bergen en wouden wisselen voortdurend af met
prachtige stroomen, de Keurboomrivier, Touw-
rivier, de Kaaimanrivier, welke laatste bij Wil
dernis alvorens in de Indische Oceaan uit te
stroomen, een waterval vormt, één van de schil
derachtigste plekjes aan de Zuidkust.
De tocht naar Knysna is één aaneenschakeling van
natuurpracht. Bergen omzoomen lommerrijke val
leien, hoog met varens begroeid, terwijl zilver-
glanzende rivieren er een weg doorzoeken naar
de zee; wij zien ondoordringbare wouden met
eeuwenoude boomen, totdat wij eensklaps de zee
bespeuren en te midden van indrukwekkende
bergen het liefelijke plaatsje Knysna.
Een bezoek aan de Cango-grotten mogen wij niet
vergeten te brengen en gaan dus terug over
George door de prachtige Montagu-pas in de
Outeniqua bergen naar Oudtshoorn om een dertig
kilometers verder de grotten te bereiken. Deze
grotten werden iy2 eeuw geleden ontdekt door
een boer, van Zijl, wiens naam aan een der
druipsteengrotten gegeven werd.
Volgen wij de kust verder Oostwaarts, dan be
reiken wij Port Elizabeth met het beroemde Slan
genpark, steeds een aantrekkelijke bezienswaar
digheid voor den bezoeker. Wy bevinden ons thans
in een streek vol geschiedkundige herinneringen.
Hier toch zijn wij in de nabijheid van Slagtersnek,
waar zich het bekende drama in 1815 afspeelde,
toen vyf bekende Boeren als opstandelingen door
het Engelsche Gouvernement werden opgehangen,
een feit, hetwelk gevoeld werd als een misdaad
aan de Zuid-Afrikaners begaan en niet zonder
invloed is geweest op de Zuid-Afrikaansche ge
schiedenis.
Hier ook zijn wij in de streek vanwaar de Groote
