De Poolsch-Litausche toenadering Oostenrijk een gouw van i Groot-Duitschland De toestand in Oostenrijk MAANDAG 21 MAART 1938 EERSTE BLAD PAG. 2 R DE SPANNING IN TSJECHOSLOWAKIJE RONDBLIK De Poolsch- L'tausche pacificatie DE manier, waarop Polen heeft door getast .teneinde een herstel van de normale betrekkingen met Litauen te ver krijgen, den „meer en meer gebruikelij- ken weg" namelijk van bedreiging met ge weld moge scherp zijn af te keuren, daar naast moet men oog hebben voor het feit, dat thans in dit deel van Europa althans naar het uiterlijk aan een wanverhouding een einde is gemaakt, die steeds een bedrei ging voor de internationale rust vormde. De historie is in zooverre tot haar beginpunt teruggekeerd, dat de verwijdering tusschen [Warschau en Kaunas eveneens met wapen gekletter begon. Dat was in September 1920, ■toen de beide pas geformeerde nieuwe repu blieken geharrewar kregen over de weder zij dsche vaststelling van de grenzen. De volkenbond bemoeide zich met het geval en wist de strijdende partijen uit elkander te halen. Wel werden de wapenen toen neer gelegd, doch het pleit bleef overigens on beslist. Zulks was mede te danken aan de listige houding van maarschalk Pilsoedski, die aan den Poolschen generaal Zeligowski het heimelijk bevel gaf, zich van de stad Wilna en omgeving, het groote twistpunt, bij overrompeling meester te maken. Het was dezelfde politiek van het voldongen feit, die o.a. door d'Annuncio in de stad Fiume werd toegepast. In de toenmalige staatkundige verwarring waren dergelijke dingen niet altijd te omzeilen, laat staan te herstellen. Merkwaardig was de houding, welke de officieele Poolsche regering bij de onderhandelingen met den Volkenbond aan nam. Zij stelde zich namelijk op het stand punt, dat generaal Zeligowski een rebel was, die op eigen gezag had gehandeld; men kon hem derhalve niet zonder meer terugroepen. Zoo bleef dan Wilna, op papier, de Litausche hoofdstad, terwijl in feite de stad met het omgevende gebied Poolsch waren en bleven. Litauen heeft in deze dingen nimmer be rust,. en kondigt aan, ook thans nog zijn aanspraken in dezen te zullen blijven hand haven. Maar het land is scharsch bevolkt en zal wel nimmer in staat zijn, zijn al of niet vermeende rechten met de wapenen te ondersteunen. Volgens de jongste gegevens telt Wilna nauwelijks tien procent Litausche inwoners tegen 50 pet. Polen en 40 pet. Jo den; moge het in de middeleeuwen inder daad Litausch geweest zijn, daarvan zijn slechts bitter weinig sporen overgebleven. De PoolschLitausche controverse heeft in de twintig jaren, dat zij geduurd heeft, tot zeer merkwaardige toestanden geleid. In de eerste plaats bestaat er tusschen beide landen nog steeds geen vastgestelde grens; ten tweede bestaat er in het geheel tot op heden geen rechtstreeksch verkeer, dank zij een breede, versperde zóne. De spoor wegen, welke tusschen beide landen lagen, zijn over kilometers lengte opgebroken; rei zigers noch post of goederen konden wor den vervoerd. Bij het ontbreken van elke officieele vertegenwoordiging moest men .via de stad Tallinn, in Estland, met elkander het hoogst noodige contact onderhouden. De nod-oplossing, welke Polen heeft kunnen forceeren, dank zij den verwarden interna tionalen toestand, belooft aan dit alles een einde te maken. Natuurlijk hoopt men in Warschau, dat er binnenkort na de overeen komst op papier ook een werkelijke paci ficatie zal intreden. De Poolsche industrie ziet met verlangen uit naar export naar het overwegend agrarische buurland. Als, uiter lijk 31 Maart, de diplomatieke vertegen woordiging is hersteld, zal vermoedelijk on verwijld een begin worden gemaakt met een Verdergaande, economische toenadering. MEXICO ONTEIGENT DE OLIE-INDUSTRIE Amerikaansche belangen gedupeerd F) E Amerikaansdie Staatssecretaris van Buitenlandsche Zaken Cor nell Hull heeft van den Amerikaan- schen gezant in Mexico een telegram ont vangen waarin melding wordt gemaakt van het besluit der Mexicaansohe regee- ling, om de Amerikaansche petroleum maatschappijen te onteigenen. De Minis ter van Staat weigerde tot nu toe te zeg- jgen, welke houding de Amerikaansche xegeering zal aannemen en voegde eraan toe, dat hij het verloop van den toestand nauwkeurig volgt. In het onteigeningsbesluit wordt o.a. ge zegd, dat de weigerende houding der maat schappijen het in het belang van h©t natio nale economische leiven onvermijdelijk maakte, dait de regeering tot onteigening [van de petroleum maatschappijen overging. Het besluit wordt onmiddellijk van krachit. Schadevergoeding zal betaald worden over ;een periode van tien jaar. Volgens de bepalingen van de onteigening Öer petroleummaatschappijen, zullen alle roerende en onroerende goederen, welke aan jde petroleummaatschappijen en aan de petroleumtransportmaaltsohappijen behoo- ren, zooals machines, installaties, pijpleidin gen, raffinaderijen, reservoirs, wegen, com municatie-middelen, dfistributie-stations, itankwagens en tankschepen enz., onteigend (ïvorden vanwege hét openbare nut. De minister van financiën zal de ontei gende maatschappijen schadeloos stellen Volgens de desbetreffende wetten, d.w.z. in contanten en binnen den tijd van tien jaar. De gelden, benoodigd voor de betaling van Jdeze schadeloosss/teling zullen gevonden wor- 'den in een zeker percentage, dat later zal worden vastgesteld, van de productie van petroleum en haar derivaten der onteigen de, ondernemingen. In verband met de onteigening van de petroleummaaltsdhappijen zijn de arbeiders )der ondernemingen niet, zooals aanvanke lijk in de bedoeling lag, in staking gegaan,. Troepen keer en uit Wilna terug Warschau verwacht druk economisch verkeer |N Polen, dat den naamdag van wijlen maarschalk Pilsoedski "heeft her dacht, heeft men algemeen met blijdschap kennis genomen van het feit, dat Litauen het Poolsche „vredesultimatum" heeft aan vaard. De Poolsche minister van Buiten landsche Zaken, Beek, heeft uit naam van zijn regeering verklaard, dat niemand in Polen het volk van Litauen onrecht wilde aandoen. Nu Litauen erin heeft toegestemd om besprekingen te voeren, zoo zeide hij, kan ik met den meesten nadruk de verzeke ring geven, dat wij zijn volle souvereiniteit zullen blijven eerbiedigen. Ik zie met be langstelling de onderhandelingen over de economische kwesties tegemoet. Dit zal zoo wel Litauen als ons zelf ten goede komen. Wat de Poolsche regeering heeft gedaan door middel van haar nota, welke Litauen heeft aanvaard, heeft veel bijgedragen tot de stabiliseering van den toestand in Cen- traal-Europa". Het Litausche besluit In 't Litausdhe parlement heeft de waar nemende minister-president Stanisaus- k a s, Zaterdagmiddag temidden van een in drukwekkende stilte een verklaring afge legd, dat Litauen bukte voor het geweld en noodgedwongen het Poolsche ultimatum aanvaardde. Vóór den 31en Maart zal te Kaunas een Poolsch gezantschap worden ingesteld en een Litausch gezantschap te Warschau. Vermoedelijk zal men spoedig een begin maken met het herstel van de sinds jaren onderbroken Poolsch-Litausche spoorweg verbindingen, en mag men ook onderhan delingen venvachten over de hervatting van een geregeld onderling handelsverkeer. Poolsche pers is tevreden De Poolsche regeeringspers wijst er in 't VICKS HOESTBOMBONS n a 1 e ingrediënten //d1 »1 De Spaansche burgeroorlog bijzonder op, dat door de aanvaarding van het ultimatum de eerste stap is gedaan naar normaliseering der betrekkingen tus schen beide landen en dat die stap door andere moot worden gevolgd, ten einde tus schen Polen en Litauen nauwe relaties van goede nabuurschap te vestigen. In dit ver band wordt de instelling venvacht van ge mengde commissies voor het spoorweg- en handelsverkeer. Vooral aan de hervatting van het spoor wegverkeer wordt groot belang gehecht. Er zjjn drie spoorlijnen tusschen beide landen, maar over een afstand van verscheiden kilo- metei's zijn de rails verwijderd, tenvijl over de Njemen een brug moet worden gebouwd. In Poolsche industrieele kringen hoopt men dat Litauen een belangrijk afzetgebied van Poolsch ijzer, steenkool, zout en petroleum zal worden. Men Verwacht, dat de Litausche gezant te Praag, Toerauskas, naar Warschau overgeplaatst zal worden. De troepen uit Wilna zijn van de Litausche grens naar hun garnizoen teruggekeerd. Bij de grens bevin den zich thans nog circa honderd vliegtui gen, welke dagelijks verkenningsvluchten maken. Over de houding van Litauen schrijft de „Maly Dzjennik", dat dit land op hulp van de Sovjet-Unie had gehoopt. De Sovjet-Unie, aldus het blad, wordt echter in beslag ge nomen door de executie van haar leiders, zoodat zij haar vernietigende plannen niet kan uitvoeren, hetgeen overigens niet be- teefcent, dat me- niet waakzaam moet blij ven. Het lot van Wilna De woordvoerder van 't Litausche minis terie van Buitenlandsche Zaken, heeft nog medegedeeld, dat Litauen van de bevriende mogendheden den raad had ontvangen, het Poolsche ultimatum aan te nemen en dat men in het buitenland waardeering heeft voor het offer, dat Litauen voor den vrede gebracht heeft. Polen komt de overeenkomst reeds na door zijn troepen van de grens terug te trekken. De Litausche natie, d:e van de communisten tot de nationalisten thans eensgezind is, zal in de toekomst in een anderen vorm mededeelen, welke haar houding ten opzichte van Wilna is. Naar Reuter verneemt, is de Litausche regeering van plan, den Volkenbond en den grooten mogendheden mede te deelen, dat herstel der diplomatieke betrekkingen met Polen niet beteekent, dat juridisch afstand wordt gedaan van Wilna. De nazi-autoriteiten trachten sympathie te winnen Gratis eten voor de armen Het gevaar van botsingen Het Engelsche blad „Sunday Times" wijst er op, zulks naar aanleiding van de inter nationale ongerustheid over de toekomst van den Tsjechoslowaakschen staat, dat Groot- Brittannië met dit land geen bondgenoot schap heeft. Het heeft, in tegenstelling met Frankrijk, geen continentale belangen. Frankrijk moet zelf beslissen, aldus dit blad, of het Duitschland in centraal Europa moet aanvallen of achter de Maginot-linie een afwachtende houding wil aannemen. Het besluit van Frankrijk is echter voor Enge land wèl van belang, zoo besluit de „Sunday Times", omdat, zoo het zich mocht vergissen en verslagen worden, wij waarschijnlijk moe ten bijstaan, om de gevolgen van die ver gissing te herstellen." Waarschuwing aan Praag Intussdhen richt de „Völkische Beobaoh- ter" een waarschuwing tot Praag, zulks naar aanleiding van „communistische en chauvi nistische provocaties tegen de Sudeten-Duit- schers", welke gemakkelijk tot ernstige bot singen zouden kunnen leiden. Het blad maakt melding van incidenten na een rede van Henlein, die door een communistischen betooger zou zijn gemoles teerd, waardoor bijna een botsing tusschen Duitschers en Tsjechen zou zijn ontstaan. De Sudeten-Duitschers, aldus het blad, wenschen zich niet door communisten en Tsjechen te laten provoceeren. Worden deze niet streng tot de orde geroepen, dan zou den botsingen ontstaan, waarvoor de Su- detên-Duitsehers niet verantwoordelijk ge steld kunnen worden. Frankrijk arresteert spionnen In Frankrijk is een belangrijk spionnage- complot aan het licht gekomen, met vertak kingen over heel het land. Te Parijs én te Bayonne zijn reeds vijf personen gearres teerd. Ten huize van een der verdachten zijn 145 documenten gevonden, betrekking heb bende op versterkingen aan de Zuid-Oost grens, de plaatsing van luchtafweerbatterijen en radioposten. Ook werden aanteekeningen gevonden betreffende de bewapening, de sterkte der troepen in de grensgebieden en de mobilisatieplannen Te La Roebelle is een Duitscher gearres teerd, Erich Otto Vent genaamd, geboren in 1881. Hij is van La Rochelle naar Bordeaux overgebracht, waar de krijgsraad het onder zoek zal voortzetten. Bij de ontwikkeling van een aantal bij hem gevonden negatieven is gebleken, dat hij verscheiden foto's had ge nomen van de haven van La Pallice. na afloop der volksstemming venvachten. Nieuwe zelfmoorden De vroegere Oostenrijksche minister van algemeene welvaart, Neustaedte r S türmer heeft in zijn woning, waar hij zich in „Schutzhaft" bevond, zelfmoord ge pleegd. Voorts hebben ook Kurt Sonnenfeld, hoofdredacteur van de „Neue Freie Presse" en F r i e d e 1, de bekende historicus, zelf moord gepleegd. Omtrent de toekomstige verblijfplaats van 'de twee gewezen leiders van Oosten rijk, ex-president M i k 1 a s en ex-kanselier Schuschnigg, is nog steeds geen be sluit genomen. Terwijl Miklas een zekere Dewegingsvrijheid heeft hij kon Zondag ook naar de kerk gaan is Schuschnigg niet meer in het openbaar gezien. Het schijnt, aldus Reuter, dat de autoriteiten niet goed weten, wat er met Schuschnigg moet gebeuren. Eerst heeft het in de be doeling gelegen hem naar het buitenland te zenden, doch men meent, dat hij zich daartegen heeft verzet en geweigerd heeft (e beloven, zich van elke politieke activi teit te onthouden. Het is mogelijk, dat Schuschnigg zal moeten voorkomen in het proces tot eer herstel van Planetta, die ter dood werd veroordeeld wegens dien moord op Dollfuss. In dat proces zou aangetoond moeten wor den, dat majoor F e y de hand heeft ge had in het doodschieten van Dollfuss en dat het vonnis een justitieele vergissing is geweeest, waarvoor Schuschnigg verant woordelijk gesteld zou moeten worden. Gescheiden volksstemmingen Om misverstand te voorkomen wordt er van bevoegde Duitsche zijde op gewezen, dat de volksstemmingen in het oude rijks gebied en in het land Oostenrijk, hoewel ze op denzelfden dag gehouden worden en er dezelfde vraag aan ten grondslag ligt, ge heel afzonderlijk behandeld worden. Er kan dus geen sprake van zijn, dat de volks stemming in Oostenrijk een onjuist beeld zou geven door deelneming van stemgerech tigden, uit het oude rijksgebied. De kijk die een Oostenrijker in Berlijn op de gebeurtenissen heeft Schuschnigg zou de overeenkomst van Berchtesgaden niet hebben nageleefd (Vaai onzen Duitschen correspondent) Onze Duitsche correspondent zendt ons een artikel, dat geschreven is naar aanleiding van een onderhoud, dat hij heeft gehad met een Oostenrijker, die onder het bewind van Dollfuss een vooraanstaande positie innam, en die thans in Berlijn woont. Het bevat een overzicht van wat er gebeurd is, dat op het eerste gezicht niet onwaarschijnlijk klinkt Wij geven het echter onder groot voorbehoud, omdat wij niet weten, of het werkelijk zoo ook is geschied. Schuschnigg zou, volgens deze uiteenzetting een dubbel zinnige rol hebben gespeeld, en dat kan hem thans in Duitschland heel gemakkelijk in de schoenen worden geschoven; het omgekeer de kan men daar niet ongestraft beweren. Overigens is dit verhaal gedeeltelijk in over- eenstemmig met wat de heer Hitier Vrijdag in den Rijksdag mededeelde. Redactie Waar de diepere oorzaken van Hitiers ver rassend en doortastend optreden tegenover zijn geboorteland Oostenrijk zorgvuldig ver zwegen worden en niemand dus eigenlijk precies weet, wat hiertoe den stoot heeft gegeven, hielden wij het oogenblik voor ge komen, eens op informatie uit te gaan bij Oostenrijkers, die deai gang van zaken uit persoonlijke ervaring kunnen beoordeelen. Zoodoende zijn wij thans in staat, om een beeld te geven van wat zich de laatste we ken achter de coulissen heeft afgespeeld, althans zooals het ons werd verteld. Verschillende feiten, welke kort op elkan der volgden en den Führer ter oore kwamen, hebben ertoe geleid, dat deze op Februari 1938 zijn tactjek in de buitenlandsche poli tiek en speciaal zijn optreden tégenover Oostenrijk, grondig is gaan wijzigen. Als Minister van Buitenlandsche Zaken volgde von Neurath ten opzichte van Weenen en Berlijn een politiek van toenadering en ver zoening. Hij streefde ernaar, ten opzichte van Schuschnigg zooveel mogelijk tolerantie te bereiken. Een drietal feiten deden Hitier echter ten slotte inzien, dat er op deze wijze geen posi tief resultaat zooals hij dat wenschelijk 'achtte bereikt zou kunnen worden. Op initiatief van den Oostenrijksohen ge neral en staf was de Duitsch-Oostenrijksche grensbewaking de laagste weken in alle stilte belangrijk verscherpt en Hitler was ten zeer ste verbitterd, toen hem zulks ter oore kwam. Want dit feit bevestigde slechts het al eerder rondloopend gerucht, dat zich onder de hooge officieren van het Oosten rijksche leger en speciaal bij den general en staf velen bevinden, die in hun hart legiti misten zijn en het herstel van de dynastie der Habsburgers ondersteund wenschen te zien. Van aansluiting bij Duitschland wilde men in deze militaire kringen hoegenaamd niets weten en de nagestreefde toenadering tusschen beide landen zou hierdoor dus slechts belemmering en tegenwerking kun nen ondervinden. Kort daarna kwam den Führer ter oore, dat vooraanstaande Oosteairij'ksohe legiti misten ook weer in alle stilte contact had den gézodht met Frankrijk. Men noemde ons den naam van meerdere Oostenrijksche of ficieren, die over engere samenwerking tus schen Frankrijk en Oostenrijk met Fransohe politici van gedachten gewisseld hebben. Hun brieven getuigden op onweerlegbare 97 Onze twee helden liepen wat rond, om hun kleeren te laten drogen en gingen toen met onschuldige gezichtjes naar huis. Maar de kruidenier stond zich de haren uit het hoofd te rukken! Nadat den heelen middag de klanten hem op gebeld hadden om te vragen waar het bestelde bleef, kreeg hij nu zijn verniel den carrier door een bode thuisbezorgd. En van zijn loopjongens geen spoor, en waar ze woonden wist hij ad evenmini i m sc wijze van conspiraties mot Frankrijk tegen, d< Duitschland en het ligt voor de hand, dat vf ook dit feit ertoe heeft bijgedragen, om la Hitiers zienswijze over Oostenrijk te ver-, h' anderen. k' Den doorslag gaf tenslotte het feit, dat dé m overeenkomst, welke Duitschland 11 Juli \v 1936 met Oostenrijk is aaoigegaan, niet op di de afgesproken wijze werd uitgevoerd. Men| v< zal zich herinneren, dat von Papen op 4 31 Febr. j.l. vrij plotseling en naar men ons verzekerde op tamelijk bruuske wijze -« o; naar Berlijn werd ontboden. Weldra hoorde! z£ men mompelen, dat hij als bijzonder gevol-, machtigde van den Führer te Weenen zou di worden vervangen door luitenant-kolonel; hi von Kriebel. - J? Zoover is het intusschen niet gekomen/ want von Papen is opnieuw naar Weenen] b' vertrokken om zich met von Schuschnigg en Seyss Inquart in verbinding te stellen. Hij ft1 schijnt op het voor Duitschland gunstige momefit gekomen te zijn, want beide Oosten- w rijksohe staatslieden lagen met elkander:n; overhoop, doordat hun meeningen over eventueele toenadering met Duitschlandi steak uiteenliepen. Dit verschil vam meening liep zoo ver, dat Seyss Inquart zijn ontslag-; j1. aanvrage indiende en met verlof op reis; ging. Von Papen deed toen, wat binnen zijn vermogen lag, om den Bondskanselier tot ft een persoonlijke voelingname met den Führer over te halen en het gevolg hiervan was de ontmoeting van 13 Februari jl, op den Obersalzberg. Uit de omstandigheid, dat de eerste ge- daohtenwisseling op dien historischen Zon- dag ruim vier uren geduurd heeft, kan reeds A worden afgeleid, dat het heel wat inspan-' ning gekost moet hebben, om Schuschnigg tot een radicale wijziging van de tot dusver k door hem gevolgde politiek te bewegen! b Men zal zich herinneren, dat na den maal- Is tijd hooge officieren der Duitsche weer- 6 macht aan het gesprek hebben deelgenomen k en tenslotte kwam men tot een overeen- v komst, welke schriftelijk moest worden vastgelegd. Staatssecretaris Schmidt, (voor Oostenrijk) en von Neuraths opvolger von Ribbentrop (voor Duitschland) hebben hiertoe meegewerkt en het is een onomstootelijk feit, dat von Schuschnigg 1 niet slechts mondeling, maar ook schrifte lijk zijn naam voor dit plan tot toenadering heeft gegeven. Schuschnigg zoo verzekerde men ons g heeft te Berchtesgaden gekapituleerd en had hij niet willen toegeven, dan had hijj op eervolle wijze kunnen aftreden als j Bondskanselier. I Weldra bleek uit de berichten uit Wee-i nen, dat hij zich niet hield aan de afspraak/ j. Hij saboteerde de eenmaal onderteekendo; c overeenkomst en toen Hitler door een spe ciaal hiertoe bevolmachtigde ervoer, wat er te Weenen gaande was, nam hij het besluit,, A dan maar dadelijk in te grijpen. Want on- j der geen omstandigheden zou het door Schuschnigg aangekondigde volksplebisciet door hem zijn geduld. De door den Bonda- r kanselier aangekondigde „Volksbefragung" was een verraad van wat men op den Ober- j salzberg was overeengekomen. De overgroote meerderheid' van het Oos- tenrijksche volk stond trouwens allang niet 2 meer achter von Schuschnigg en het ver- t langen naar Hitier als Führer van eert Groot-Duitschland nam met den dag toe, Plotseling begonnen de demonstraties der Oostenrijksche nazi's en deze namen niet slechts te Graz zulk een omvang aan, dat Schuschnigg zijn dwaling begon in te zien/ Na overleg met den Bondspresident Miklas 5 vilde hij het plebisciet voorloopig uitstellen/ maar ook dit hielp niet meer en in diert tusschentijd had Seyss Inquart reeds de hulp van Duitschland ingeroepen. Dit erva- rende, hield von Schuschnigg nog per radio een afscheidsrede, die hij niet eens meer r ten einde heeft kunnen brengen. Berlijn, 18 Maart 1938. (Nadruk verboden.)', i 1 98 Nu, aan dat baantje hadden Jantje eri Pietje, behalve dan een gratis bad, niet veel gehad. Veel drukte en nog geen cent verdiend! Maar ze gaven den moed nog niet zoo gauw op; er waren nog meer winkels in de stad. Daar de va- cantie nog lang niet om was, togen ze den volgenden dag naar banketbakker. Bladerdeeg, die ook al een paar flinke» loopjongens noodig had. En flink warefl ze, dat stond vast. j FRANSCH-BRITSCHE PROTESTEN TE SALAMANCA Wapenstilstand op komst? De Briteche regeering heeft haar vertegenwoordiger te Salamanca op dracht gegeven, zich in een vertoog tot generaal Franco te richten en te protesteeren. tegen de jongste lucht aanvallen op Barcelona. Voflgens de ontvangen instructies zal de Briteche vertegenwoordiger uitdrukking geven aan den afkeer, dien men in Enge land gevoelt voor dergelijke bombar dementen op een open s»tad en er op wijzen, dat zulks niet alleen met élke humanitaire opvatting in strijd is, doch ook met de beginselen van het volkenrecht Ook de Fransche regeering heeft, naar Havas verneemt een dergelijk protest tot de regeering te Burgos ge richt Generaal Franco heeft van zijn kamt aan de pers medegedeeld, dat de bombar dementen op Barcelona niet tegen de bur gerlijke bevolking gericht zijn, doch slechts tot doel hebben, de militaire punten te treffen, die .zich in het centrum van de stad bevinden. Volgens dien generaal bevinden zich in het centrum van de stad talrijke munitie-opslagplaatsen en wapenarsenalen, o.a. in de universiteit, ia de Bank van Spanje, in de Bank van Barcelona en in tet ministerie van1 oorlog. Barcelona Is ongernst Te Barcelona doen hardnekkige geruchten de ronde, dat de republikeins che regeering voornemens zou zij.ni, een wapenstilstand te sluiten. Deze geruahten werden nog hevea tigd door het feit, dat, aldus United Press, in de laatste 24 uur geen enkel nationalis tische escadrille bommenwerpers zich meer boven de stad vertoond heeft en in bepaal de kringen legt men dit uit als een teekon, dat de regeerimg besloten zou hebben mei de nationalisten in onderhandeling te treden. Volgens andere geruchten zou Zaterdag een geheime zitting van den krijgsraad gehoudlen zijhi, welks besluiten geheim ge houden worden. Ook doen geruchten de ronde, dat een wijziging van het kabinet op komst is. Inmiddels is de bevolking van Barcelona van de ontzetting over de jongste bombar dementen eenigszins bekomen. De open bare diensten zijn zooveel mogelijk hervat, de trams rijden weer, de winkels zijn. weer open en in de restaurants is het even druk als een week geileden. Maar de bevolking is sterk geslonken. Men vertrouwt deze rust niet en vreest, dat de nationalisten binnenkort hun aan vallen zullen herhalen, vooral sinds Zondag morgen boven de haven van Baroeloraa_ drie nationaJlistiLsohe watervliegtuigen gesigna leerd werden, die op een hoogte van 4506 meter vlogen. Onmiddellijk steeg een aan tal jachtvliegtuigen op, die met de bommen werpers dien strijd aanbond/en en een va') hen neerschoten. Het bombardementsvlieg tuig stortte pijlsnel omlaag en sloeg te plet ter op ongeveer 65 K.M. afstand ten Z.W van de stad. De andere twee bommenwer pers namen daarop de vlucht en zetten koers maar Pallma op Majorca, De bevolking is er van overtuigd, dat het gevaar nog niet gewéken is; wie maar eenigszins kan, volgt het voorbeeld van de andere 500.000 inwo ners, die eenige dagen geleden de stad ver lieten. P^E Duitsche autoriteiten doen al het mogelijke, om de sympathie van het Oostenrijksche volk te wannen. De organisatie „Kraft durch Freude" is druk in de weer, om aan een tiendui zend Oostenrijksche arbeiders een paar weken vacantie in Duitschland te be reiden De regeering te Berlijn heeft aan von Bürckel, die alle propaganda-toe- bereidselen te treffen heeft, zooals men weet voor het a.s. plebisciet, vijf mil- lioen mark ter beschikking gesteld, o.a. voor den bouw van gezonde en moder ne woningen. De Duitsche Arbeidsbank te Berlijn stelt spaarbankboekjes ter beschikking met een eersten inleg van 25 rijksmark voor ieder Oostenrijksch kind van Duit schen bloede^ dat geboren is op 13 Maart, dag van den Anschluss, of ter wereld zal komen op 10 April, plebis ciet-dag, of of 21 April, jaardag van den Führer. Verder worden reeds maatregelen ge nomen om de werkloosheid te bestrij den. Ook door gratis voedsel-uitreiking tracht men in contact te komjen met de armste lagen der bevolking. In Weenen kunnen behoeftigen op twintig verschillende plaat sen eten halen bij de Duitsche veldkeu kens. In de afgeloopen dagen werden in de buitenwijken op deze manier reeds ruim 50.000 porties aan noodlijdenden verstrekt. Daar de toeloop groot blijft, is besloten deze voedselverstrekking in de arbeiders wijken voorloopig voort te zetten. Joodsche dwangarbeid Weenen is inmiddels aan den schoon maak getogen en blijkens een telegram van een „United-Press"-correspondent worden voor dit reinigingswerk bij voorkeur Joden gebruikt. Deze dwangarbeid gaat voorals nog langs lijnen van Oostenrijksche „Ge- muetlichkeit". Nadat de menschen hun werk gedaan hebben, dat hun wordt aan gewezen, krijgen zij een certificaat, ten be wijze dat zij reeds dwangarbeid hebben verricht en hun plicht in de schoonmaak- brigade hebben gedaan. Een Weensche journalist vertelde aan een Unitedpresser over zijn ondervinding bij deze brigade het volgende: Ik werd met 15 andenen naar de S.A.- barakken meegenomen in de Teintfalt- straat, om onder opzicht van S.A. de ka mers schoon te maken. Een S.A.-opzichter verklaarde mij, dat, zoodra ik mijn werk had gedaan, ik gaan kon. Tijdens het werk verklaarde hij goedig: „Slechts Joden on der 45 jaar worden voor dit werk gebruikt. Er moet schoonmaak worden gehouden en wij zelf hebben het te druk^ om ons daar mee bezig te huden. Daarom pikken wij op goed geluk de joden op. die wij op straat zien, want het zal den jodien geen kwaad doen, te leeren wat echt handwerk betee kent". Naar intusschen de „Daily Telegraph" uit München verneemt, is Julius St rei c h e r, gouwleider van Franken en uit gever van de „Stürmer", naar Weenen ver trokken, teneinde daar de organisatie der anti-joodsche propaganda voor geheel Oos tenrijk op zich te nemen. Hij wordt ver gezeld van een staf van anti-semietische „deskundigen". Volgens andere berichten echter, zou men stretchers aankomst in, Weenen eerst De eerste aanplakbiljetten voor de a.s. volksstemming in Oostenrijk zijn op de reclame-zuilen te Weenen verschenen. Wat gaat er gebeuren met Schuschnigg? Anti-Joodsche onlusten in Warschau In Warschau hebben groepen jongelui een tocht door de stad ondernomen, om de ruiten der Joodsche winkels en restaurants te ver nielen. Hierbij werden een honderdtal per sonen afgeranseld en gewond. De opperrabijn Schoir, dlie zich in verband met deze gebeur tenissen tot het departement van Binnenland sdhe Zaken had gewend, werd bij het ver laten daarvan door een groep jongemannen gemolesteerd. Nieuw record EngelandNieuw-Zeeland Cloustan verslaat Jean Batten De vlieger Clous ton heeft het traject Enigeland—Nieuw-Zeeland, in gezelschap van den journalist R i c k e 11, weten af te leggen in 4 dagen, 8 uur en 7 minuten. Jean Batten, de Nieuw-Zeelandsdhe pilote, deed "1 er destijds nog 11 dagen, 11 uur en 25 mi nuten over, en is dlus tlhains niet langer recordhoudster. De vliegers zijn voornemens, heden doof de lucht de thuisreis naar Engeland te aanvaarden. GEMENGD NIEUWS De eerste kievitseieren Zaterdagmiddag heeft de heer W. varÈ Hekeringte Alkmaar aan den West- dijk aldaar het eerste kievitsei gevonden! van dit jaar. Gister heeft de heer H.- Schrale te IJsbrechtum in een wei- land tusschen IJsbrechtum en Nijland twee kievitseieren in één nest gevonden. Dit is een zeer groote bijzonderheid. Van deze twee eieren uit één nest zal de raper er een aan Z.K.H. Prins Bemlhard en een aan Dr E. van Wolderen baron Rengerd te IJsibreohtum aanbieden. PIETJE PLUIS EN JANTJE JOPPE BELEVEN NIEUWE AVONTUREN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2