KERK EN ZENDING
N.V. L.ZELANDER
ZATERDAG 19 MAART 1938
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Nieuw-Leusen, A. A. van
Ruler te Cubaard. Te IJbrechtum, J. L.
Sprenger te Blankenham.
Bedankt: Voor Wormer, J. B. W. Cohen
te Dokkum.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Groningen, W. Kremer te
Leeuwarden en J. Tamminga te Harderwijk.
Beroepen: Te Noordeloos, M. W. Nieu-
wenhuyze te Franeker.
GEREF. GEM.
Tweetal: Te Leiden, R. Kok te Veenen-
daal en J. Vreugdenhii te Kampen.
DOOPSGEZ. KERK;
EMERITAAT Ds. L. J. LAMMERINK
Door Ds. L. J. Lammer ink, Ned. Herv.
predikant te D e 1 f t is, in verband met voort
durende o rages'eld-heid, emeritaat aange
vraagd ingaande 1 Juli a.s.
Ds. Lammerink is geboren in 1886 en in
1910 candidaat geworden. Zijn eerste ge
meente was Hoogvliet (24 Sept. 1911); ver
volgens stond hij te Hellouw en te Jaarsveld,
en op 12 Juni 1921 deed hij zijn intrede te
Delft.
Zooals men zich zal herinneren, is Ds.
Lammerink in 1937 geschorst; later kreeg hij
ziekteverlof. Op 6 Febr. dwong een hariaan-
doening hem van allen arbeid af te zien, en
■thans werd hij genoopt in verband daarmee
emeritaat aan te vragen.
GEREF. KERKEN IN H.V.
Algem. Vergadering
Onder presidium van Ds. E. C. B. K ok van
Oosterend (Texel) is 15 Maart j.l. te Am
sterdam de Algemeene Vergadering der
Geref. Keiken in H.V. gehouden. Beide pre
dikanten van de Geref. Kerk in H.V. te Am
sterdam Dr. J. G. Geelkerken en Ds. J
J. Buskes Jr. waren aanwezig, bewijs van
hun herstel. Er zijn deputaten benoemd om
een nader, advies te geven inzake de o p-
leiling van dienaren des Woords,
met name betreffende de studie welke van
hen, na de volbrachte studie aan de Univer
siteit, verwacht zal worden.
De datum der volgende Algem. Vergade
ring is vastgesteld op Dinsdag 18 Oct. '38.
Cand. C. A. d e R i d d e r zal 4 April ker
kelijk gexamineerd worden.
Rome en de. Bijbel
Op de opmerkelijke verruiming van in
zicht t. o. v. het bijbelgebruik door leekei:
hij de R.K. Kerkleiding hebben wij al een -ii
andermaal de aandacht gericht Hoe men
ook denke over de oorzaken daarvan, het
feit kan slechts tot verheuging zijn, maa'
de R.K. Kerk zal ervaren, dat zij wel lang
geaarzeld heeft met het wegruimen van e-n
•slagboom, welke nooit ongestraft voor .het
-kerkelijk leven'Woédt neergelaten,
ii Plet is overigens belangwekkend te zien,
-h o e de toegankelijkheid van den bijbel voor
R.-K. leeken wordt verruimd. He t vrucht-
,'ibaar bijbellezen, aldus Prof. Greitemann in
„Kerk, school en ziekenhuis", moet men
eerst langzaam leeren en „vooral wij Katho
'lieken (bedoeld zijn R.-K.), die het ver
leerd hébben, moeten ons bijzonder in
spannen om den zin van Gods Woord voor
ons persoonlijk te ontsluiten". Om de H.
Schrift weer te maken tot een volksbezit, is
noodig, „dat de II. Schrift weer terug
keert in onze Katli. gezinnen". Met deze
crkentenis6en voor oogen constateert ae
Protestant, dat R.-K. Kerk hier een onjuist
gedragslijn in het verleden aanwijst, er.
.verlaat
Toch wordt de Roomsohe zuurdeesem -niet
geheel uitgebannen. De bovengenoemde
schrijver beweert bijv., dat „de H. Schrift
ons natuurlijk niet gegeven wordt, om de
leer der R.-K. Kerk te controleeren". Er
blijkt dus nog iets boven Gods Woord te
staan, n.l. dé Kerk. Maar het moge den
schrijver niet. ontgaan, dat, toen de Kerk de
H. Schrift 'controleerde (in casu haar voor
de leeken verbood, of altbans de vrije lezing
ervan), een toestand is ontstaan, welke de
kerkleiding maatregelen deed nemen d -n
bijbel weer te doen iterugkeeren in het ge
zin. Waarmee o. i. die verhouding tusscivn
H. Schrift en Kerk reeds door de praktijk
[veroordeeld wordt.
Doch ook door de theorie. Want er "Zdt in
'die opmerking over het controleeren der
Kerk door de II. Schrift nog een andere fout
Indien toch de leek de leer zijner (in casu
R.-K.) Kerk niet mag confronteeren mei
ide II. Schrift, moet de autoriteit der Kerk
!(bij Rome zeer groot) buiten de H. Schrift
haar grondslag vinden. En dat is, gelet op
het absolute gezag van de H. Schrill,
ondenkbaar.
Merkwaardig en nog echt Roomsch
is het onderscheid maken tusschen lezers
groepen. Prof. Greitemann zegt: „In onze
huidige tijdsomstandigheden zal derhalve
wel niemand meenen dat een algemeene
aanbeveling tot het Bijbellezen op haar
plaats is of met algemeen succes zal wor
den bekroond. Maar dat is ook niet
noodig; hoofdzaak is dat de goed wil.
lenden voor de H. Schrift worden ge
wonnen, omdat zij het juiste onderschei-
'dings-vermogen nog hebben bewaard en
weten, dat de geschiedenis van Oud en
Nieuw Testament als voorbereiding en be
zegeling der Verlossing van oneindig meer
waarde is, dan allerlei nietswaardige it
beurtenissen-" Dus alleen de goedwillendcn
toegelaten tot bijbellezen en -studie. Wie
zal ze uitkiezen?En geeft de bijbel
zelf opdracht tot scheiding te maken in di'
opzicht?
Nog een andere restrictie trekt onze aan
dacht De schrijver merkt op, „dat het vo.;r
[verschillende (R.K.) niet raadzaam zal zijn,
onmiddellijk met den bijbel te beginnen,
maar het zal aanbeveling verdienen, eerst
een uitgebreide Bijb. Geschiedenis of een
leven van Jezus door te nemen." Hieruit
blijkt, dat de kerkleiding nog niet het hik
geheel durft open te zetten. Bovendien, zij
zal over de keuze van zulk een geschie
denisboek naarstiglijk waken.
Tenslotte lezen wij in liet reeds meer ge
'citeerde artikel, dat „de bijbel n a de II.
Eucharistie ons voornaamste zielevoed'Pl
is." Het Sacrament wordt lïier boven het
Woord gesteld. Ook op dezen weg zouden
wij de R.K. moeten terugroepen tothe«
.Woord, dat de instelling van het Sacrament
omvat, er dus bovenuit gaat.
Niettemin, wij verheugen ons over dc.i
ruimeren armslag voor de R.K. leeken t.o.v.
het bijbellezen. Eens zal blijken, dat Rnn.e
hiermee een uitermate wijs besluit nam.
STERFDAG BUNYAN
Het zal 31 Augustus a.s. 250 jaar geleden
zijn, dat John Bunyan is overleden. Dit
feit herinnert ons weer aan zijn onver
gankelijk werk: „The Pelgrim's Progress".
Dit boek is opnieuw vertaald door A. G.
Barkey Wolf Y.D.M. 20 platen van J. H.
Isings. Royaal formaat (20 x 27 cm.). Prijs
nu slechts 3,50. gebonden in prachtband.
Juist dit jaar een uitnemend belijdenis-
geschonk. Vraagt Uw bockhandel' ol de
N.V. W. D. MEINEMA Delft.
NED. CHR. GEMEENSCHAPSBOND
Zaterdag 26 Maart a.s. dés namiddags 3 u-ur
hoopt de Ned-ert. 'Chr. Gemeenschapsbond in
het gebouw „Hebron" té-Driebergen zijn
vijftiende algemeene vergadering te houden
onder leiding van zijn voorzitter, den heer P.
M. Leg éne te Zeist. Aan deze vergadering
is gelijktijdig een weekeinde verbonden met
als te behandelen onderwerpen: „Het hooge-
priesterlij'k gebed" (Johannes 17).
De Zaterdagavond-bijeenkomst draagt een
bijzonder karakter, doordat de heer D.
Laans.ma d-oor den bondsvoorzitter als
vierde gem-eenschapsleider zal worden ge
ordend. Ingaande 1 Mei a.s. zal zijn stand
plaats te Hengelo (O,) zijn; de geméenschaps-
leider aldaar, de heer Joh. van Oost
veen is naar Alkmaar overgeplaatst.
De Zondagmorgen is voor kerkgang ge
reserveerd. Verder zullen er nog Zondag
middag- en - a vondbij eenkomsten zijn. Be
halve de voorzitter zullen het woord voeren
de tweede voorzit ter, Dr W. ten Boom te
Hilversum, Ds A. J. de Beaufort, eme
ritus-predikant te Zeist, de heer J a c. A.
F e ij, Godsdienstonderwijzer te Utrecht en de
vier leiders.
KERKBOUW
De Geref. Kerk te D e 1 f z ij 1' heeft in haar
laatstgehouden gemeentevergadering in be
ginsel besloten tot het bouwen van een
nieuwe Kerk. Voor dit doel zal een perceel
grond worden aangekocht aan de Binnen
haven.
DE EZHAVAS
In 1936 verklaarden de Ezhavas, een la
gere kaste der Hindoes met 'ongeveer 1 mil-
üoen zielen, dat zij in massa tot het Chris
tendom wilden overgaan. Sindsdien zijn de
Hindoetempels voor deze lagere kaste open
gesteld en is de lust tot overgang naar het
Christendom daarmee verdwenen. Van zen
dingszijde is men dankbaar, dat men niet
al ve snel op de betreffende wenscben is in
gegaan. Deze bleken achteraf slechts te be
staan. altbans in hoofdzaak, uit de wensch
naar grootere sociale privileges.
VERKEERDE HERSENMENGING
Prof. dr. Ralph Gerard, hoogleeraar
in de psychologie aan de universiteit van
Chicago, verklaart dat hij met zekerheid
heeft kunnen vaststellen, wat de zonde
eigenlijk is. Volgens den hoogleeraar is
zonde een verkeerde menging van twee dee-
len der hersenen, van den hypothalamus en
van den cerebral cotex.
1-Iet Amerikaajische blad Calvin Fo-
r u m merkt op, dat. de zonde wel menige
verkeerde herserimenging heeft veroorzaakt,
Thaat 'ffat-chét blad hetrtóch -vooralsnog mét'
Pai.vIus^Avenscbt te houden; die verklaart
dat zonde, overtreding der wet van God is.
KARAKTERISTIEK VAN NIEMÖLLER
In „de Tijd" leest men de volgende schets
van Nie-möller's verschijning:
„1-Iij heeft alles tegen zich. Zijn brochures
worden in beslag genomen. Spreken mag Hij
nergens, behalve zoo nu en dan eens in zijn
eigen parochie. Vrijwel niemand wordt door
hem ontvangen. Zijn portret hangt met in
de boekwinkels. De Jezus Christus-Kirdhè is
klein als een kapel en zijn gemeente komt
's Zondags zoo trouw ter kerke, dat er voor
vreemden zelden een paar plaatsen overblij
ven, ook al komen ze meer dan een uur te
vroeg.
„En gesteld, dat men er in slaagt een plaat
je onder zijn spreekstoel te veroveren, wat'
dan nog?
„Niemöller is heel klein en tenger van ge
stalte. Hij heeft het lange, smalle, lichtelijk
verweerde gezicht van wat wij een „buiten
man" noemen. Zijn gebaren zijn onbeholpen,
hij spreekt zoo onwennig, zoo bijna bleu? als;
men nauwelijks van een neomist zou- ver
waellten. Een machtig opgebouwde preek ligt
hem niet. Hij spreekt zacht, zonder gloed,
zonder eenig pathos en-drukt- zijn gedachten
uit met een primitiviteit, welke hem eigen
lijk onmogelijk zou moeten maken in het def
tige Dahlem. de voorname gemeente, vva!ar
van onze landgenoot, de Nobelprijs-winnaar
Prof. Dr. Debye, de minister, van Oeconomi-
sche Zaken en President van de Reiohsbank
Dr. Iljalmar Schacht en de minister van Fi
nanciën Schwerin von Krossick leden zijn.
„Eigenlijk hebben de tijdschriften, die wel
eens uitvisohten, dat hij onoirbare dingen
zeide en schreef, tot zekere hoogte gelijlc.
Martin Niemöller was gepredestineerd om
een heel kleine doodgezwegen „Dunkelman"
en „Pfaffe" te wezen. Dat hij niettemin groo-
ter werd dan allen, die overliepen naar de
breede rangen der lauwe protestanten of die
meeliepen in den triomftocht van het neo-
paganieme. is iets, dat men aanvaarden
moet en dar men niet verklaren kan".
PRESIDENT ROOSEVELT EN DE KERK
President Roosevelt zeide in een zijner
jongste redevoeringen, dat de Vereenigde
Staten niets zoozeer noodig hadden als een
reügieuse hernieuwing.
Deze woorden vonden natuurlijk weer
klink in de kerken. Te Washington vroegen
de gezamenlijke Protestantsche voorgangers
der stad, ten getale van 200, een audiëntie
aan en overhandigden den president daarbij
een oproep aan de Amerikaansehe bevolking
tot terugkeer naar God. Een comité van 21
predikanten werd benoemd om met diverse
staatsautoritei'.en te overleggen op welke
wijze een religieuse hernieuwing in het pu
blieke leven zou kunnen worden gewest ei
bevorderd.
VRAAGBAAK r\_VOOT_
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen.
RIJWIELSTANDAARDS alle modellen
N.V. STAALWERK ENERGIE Det.ierT0l.6O
C ARISBORC - B RIKETT EN
VOOR HUISBRAND EN INDUSTRIE
Speciaal geschikt voor Bakkersovens
Vraagt ze Uw Handelaar
DELFTSCHE FABRIEK VOOR
CENTRALE VERWARMING
BUITEN WATER SLOOT 51 - DELFT
-► CENTRALE VERWARMING
-► WARMWATERVOORZIENING
-» OLIESTOOKINRICHTINGEN
VOOR ELZED0MATIC"
volautomatische
Oliebranders
AMSTERDAM ROTTERDAM GRONINGERS
Singel 142-145' Gecl.'Glash. 23-2o O'. E
„Schabora" - Mat
'n Matverf wonder
SCHAAP BORGMAN
VER FF ABRIKANTEN
AMSTERDAM ,W.) TELEFOON 80669
N.V. TRUST- en VERIFICATIEKANTOOR
voor Kerken, Scholen en Instellingen
van Weldadigheid in Nederland
's-GRAVENHAGE, JAVASTRAAT58
CONTROLEEREN van ADMINISTRATIES
van Kerken, Scholen en Instellingen
van Weldadigheid.
WAT GEEN BODEM HEEFT
De „Junge Kirche" deelt mede, dat over
het verloopen jaar slechts 180.000 nieuw-
den tot de godloozenorganisaties in Rusland
toetraden. In het leger moeten volgens de
eigen Russische opgaven slechts 121.000
tot de godloozen behooren, dat is nog niet
10 pet. van het roode leger. Ook de littera
tuur bloeit' niet De Bésjbosjnik (de god-
looze) begon iii 1930 met een oplage var
300.000 en 8 pagina's omvang, zon-k in 1934
tot 4 pagina's en moest in 1935 wegens ge
brek aan belangstelling de uitgaven staken.
De Antireligiosnik begon in 1901 met 31500
exemplaren oplage en daalde in 1934 tot
12000 (waarbij de omvang ook nog van
op 48 bladzijden zonk).
ZENDINGSLECTUUR
De ZendingsRtudieraad gaf bij de Drukkerij
van „Hoenderloo" uit een boek over de Zen
ding op de Sangi- en Talaudeilanden, een i
ons land welbekende arbeil, reeds van 1856
af. De schrijver D. Brilman, is vroeger
deze zending werkzaam geweest en dus al
leszins bevoegd tot voorlichting.
Hij geeft deze uitvoerig en onderhoudend
Na een inleidend woord van Ds Joh.
Rauws krijgt men een leerzame besehrij
ving van land en volk, godsdienst en zeden
waarna de schrijver de voorgeschiedenis, d(
vestiging en de ontwikkeling van de Zen
ding op deze eilanden schetst. Voorts bevat
het met 34 goede foto's verluchte boek statis
tische gegevens, een lijst van de zendings
arbeiders, een literatuurlijst, een naam- en
zaakregister en een mooie kaart, kortom,
deze monografie is een welkome aanwinst
als deel VI in de serie „Onze Zendingsvel-
den" door den Zendings-studieraad uitge
geven. Het boek is solied gebonden en telt
262 bladzijden.
GIFTEN EN LEGATEN
GERARD ADRIAAN VAN SWEETEN
TUINBOUWSCHOOL te Frederiksoord
Opleiding in alle richtingen van den Tuin
bouw M O. 7 II.A. Schooltuin m. 13 kassen testamentaire beschikking
Vraagt prospectus. De Directeur. ontvangen.
te Utrecht, heeft als
den Geref. Bond, bij
som van f 7000
ONDERWIJS
VERDENIUS' BOEK
Het aanha.rgsel Is contrabande
Het in <Jen laatsten tijd veelbesproken boek
in Dr. VerdeniiU's: „Hauptperioden der deut-
schen Literaturgeschichte" met een aanhang
en nat.-soc. lectuur, mag voortaan slechts
zonder het aanhangstel aan de leerlingen der
scholen voor middelbaar en voorbereidend
hooger onderwijs in den Haag worden ver-
Deze beslissing Ls gisteren door B. en W.
genomen.
BOVENTALLIGE ONDERWIJZERS VOOR
RIJKSREKENING
Bij' de behandeling van de onderwijsbe-
grooting in de Tweede Kamer deed de
Gister van onderwijs mededeeling van
roomemen om, nu voor het oogenblik
wijziging van de leerlingens-c-haal voor
lagere scholen niet mogelijk is, in de n
lijkste gevallen een voorziening te zullen
treffen door een extra-onderwijzer voor rijks
rekening toe te staan, met toepassing v<
het tweede lid van artikel 56 der Lageronder-
wijswet.
Nu .de uitvoerbaarheid van dit plan
uit een door de schoolinspectie ingesteld
summier onderzoek is gebleken, zullen
beslissingen voor de scholen, die zich
met een aanvraag tot den minister wen
den, niet lang meer behoeven uit te
blijven.
ONDER WIJSBENOEMINGEN
Amsterdam. Chr. U.L.O.-school (hoofd
J. J. Adriaanse). Tot vakonderwijzer en kw.
m. a.: de heer F. G. Roosjente Heemstede.
Assen. Gymnasium. Tot leeraar oude
talen: Dr. J. C. Wester brink te Oegst-
geesit.
Leerdam. Chr. school. Tot tijdel. onder
wijzeres: Mej. Ken tie te Rijswijk (N.B.).
Werkendam. Herv. school. Tot kw. m.
a.: Mej. S. deLormte Andel.
Zutfen. Prins Bemhard-school. Tot kw.
m. a.: de heer C. van Doorn u m, kw. m.
a. Chr. school Paterstraat, A rn h e m.
PRINCETON COLLEGE
Het vermaarde Princeton College in Noord-
Amerika, waar ook Nederlandsche Geref.
theologen vaak lezingen hielden, verandert
blijkens publicaties in The Presbyterian
Guardian sterk van karakter. Drie nieuwe
hoogleeraren werden bneoemd, Prof. Dr
Mackenzie, Prof. Dr S. M. Z w e m e r en
Prof. Dr. Kuizen ga. Prof. Mackenzie ver
werpt het Augrostinianisme en Calvinisme
volgens zijn verklaringen in de Encyclopae
dic voor religie en ethiek beslist.
Op hom benoeming volgde da banceming
van Prof. Dr. W i 11 i a m R o b e r ts o n voor
homiletiek. Deze is overtuigd voorstander
van de samenwerking met de vrijzinnigen en
sympathiseert sterk met de Oxford-gvoepbe-
weging. Nadien werd tot gast-professor voor
den cursus 1937—1938 Prof. Dr OttoPiper
(uit Duitschland) benoemd. Piper is over
tuigd Schleiermacheriaan. Thans volgde voor
het volgend „gast-jaar" d'e benoeming van
Prof. Dr E m i 1 B r u n n e r uit Zürich, den
vroegeren medestander van Karl Barth.
The Presbyterian Guardian zegt: „Vroe
ger was Princeton College een bolwerk van
het Gereformeerde geloof. Wie kan in het
licht der genoemde feiten zeggen, dat het
zulks nog is? Ja, kan van het Princeton Col
lege nog verdediging vani het .Christelijk' ge
loof verwacht worden? Wanneer mannen be
noemd worden als Prof. Dr Mackenzie, die de
negatieve bijbelcritiek en de evolutieleer
aanvaardt, kan geen serieuse verdediging
van den bijbel en van de bijbelwaarheden
worden verwacht".
Examens
Leiden. Bevorderd tot doctor in de 1'
ren en wijsbegeerte, op
De Chineezen te Batavia
1740, de heer J. Th. V
Den Helder.
Tot doctor in de geneeskunde, op proefsch:
tlteldOver het veelvuldig voorkomen t
fschrlft- getiteld:
1 e n, fieb. te
ichtei
rkarltelin.
sche arbeid
a. de heer
D e 1 f tv Techn. Hoogeschool. De prom
len heer W. P. A. van Lammer
octor in de technische wetenschapper
theol.: de heeren. J
E. D. Dük. te Zwo;
J. M. Potgieter te
Vrije Universiteit. Cand.
van Buuren, te Baarn en
eol.: de heer F.
Halfweg.
Leiden. Artsex,. Ie Eed. mej. M. J. Vrolijk,
Vaasenaar en de heer G. J. Renes, Den Haag;
rtsex.: mej. A. Holthuis, Deventer en de heer
L K. A, Giriberti Hodcnpiil, Den Haag; doet.
echten: de heeren D. van Doorn, Koudekerke;
P. C. Fabius, Wassenaar.
Utrecht Cand. Ind. recht: S. Abma; cand.
:x. rechten: H. N. C. van Tuyll van Seroosker-
:en; doet. rechtswetenschap: G. Brack; doet
»'ed. letteren: mej. C. H. Koopman; doet. gc-
ïeeskunde 2de ged.de dames C. A- A. Hermans
in A. A. Ameling; seml-arts examen: H. Dor-
naar. J. G. A. de Jong, P. C. A. Otjens; arta-
.en: P. M. J. Schw
ex. Ie ged.: O. H. Selder
J. D. Teenstra.
G r
Kooi
thee
J. A. J. Oe-odatus en J, J. Scheltemr
Doet klassieke letteren: de heer J. E. van
Niejenhuis.
Cand. godgeleerdh.de heer P. W. v. Arkel.
Bevorderd tot arts: de heer C. A. de Vries.
Delft Ingenieursexamen. Bouwkundig inge
nieur. de heeren F. W. M. van den Berg. Den
Bosch: H. F. F. Krlens, Rijswijk (Z.H.), J. G.
van Poppel, Sint Pieter en K. I. Ruige, Rot-ter-
brengt hulp in gezinnen, waar
door geboorte, onvolwaardig
heid of ziekte van kinderen bij
zondere nooden zijn ontstaan.
Zendt Uw bijdrage op Postgiro
75000 Den Haag.
Leiden. Gesl. de dames; J. H. Boe
iurg; M. J. Frahssen, Den Haag: J,
Areel, Den Haa,g en de
Cats, De:
g. 2en stuurman gr
handelsvaart: de heer C. A. Blom;
handelsv.de heeren C. Pik en J. C.
n. D e n Ha a g.
't Lentenummer
van ons Zondagsblad, dat de lezers
heden bij hun krant ontvangen, ziej
er wat illustraties en druk betreft
weer welverzorgd uit.
Natuurlijk staat ook een groot deel
der lectuur in verband mét 't nade
rende lentefestijn.
Van de andere artikelen noemen wij:
Meditatie, Binnen- en Buitenlandsche
kroniek; Crisis in de harten, vervolg
verhaal door K. Jonkheid; Menschen
uit de kleine stad, kort verhaal door
G. A. van Dorp; Van Boeken en
Schrijvers, deze week verzorgd door
P. J. Risseeuw; Ruilbeurs, Postzegel-
beurs, Schaakrubriek enz.
Elk Zondagblad bestaat uit 12 pagi
na's, waarvan 3 pagina's Kinderkrant.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Toscanini
Van den grooten dirigent en muziekvertol-
kei' bij uitnemendheid Arturo Toscanin:
heelt Wouter Paap een levensbeschrijving
in het licht gegeven, die zich vlot lezen laat,
niet al te lang van stof is en toch een over
zicht geeft van voldoende draagwijdte over
het veelbewogen leven van een bereisd
kunstenaar uit onze dagen. Zij, die iets meer
willen weten van het nu en dan welhaast
anecdotieehe wezen, dat Toscanini heef, kun.
nen met veel vrucht en genoegen van dit
werkje kennis nemen. Hoe ver het ook
is bijgehouden met de laatste gegevens, cle
schrijver kon niet verhinderen, dat cle om-
wemeling in Oostenrijk thans reeds in een
eventueeien nieuwen druk enkele wijzigin
gen noodzakelijk zal maken.
Waar Toscanini dezer dagen voor de
tweede maal aan ons land een bezoek
brengt om met het Residentie-orkest in Den
Haag en Rotterdam enkele concerten te ge
ven, daar is het wellicht niet ondienstig, als
we hier iets overnemen uit het werkje, en
wel wat geschreven wordt over Toscanini's
wijze van dirjgeeren: .„Het- groote publiek
ziet in den dirigent gewoonlijk den p o-
dïüm-helrl en liet is;te begrijpen daf zij,
die gevoeliger zijn voor de intérieure krach
ten der muziek dan voor haar uiterlijk ver
toon, met- den dirigenteiicultus van onze da
gen slechts weinig zijn ingenomen. Arturo
Toscanini, de meest superieure en begena
digde orkestleider van. dit tijdperk; is echter
het tegendeel van een podium-hekl. Reeds
zijn éntree iri; de concertzaal dat bij
menig beroemd dirigent den vorm aanneemt
van een uitvoerig ceremonieel is uiterst
bescheiden: vóór men het weet, is hij hal
verwege het podium. „Snel, nerveus, schich
tig" zoo schreef eens een criticus
„loopt hij lan'gs de "gelederen der -musici,
zonder liet publiek aan te zien. Een oorver-
doovend handgeklap" schijnt hem even in
zijn va',art te belemmeren. Hij,, knipt njet de
bogen' ais iéïrrand," die opverwaclit 'uit het
dohieër komehd^fri liét 'zonlicht treedt. Buigt
automatisch; maar elegant als" één hófioh-
ker. Wacht op volkomen stilte met den rug
dreigend naar het publiek toe". Er is nooit
kans op .een ovatie; een onverbiddelijk har
de tik op de voorste lessenaar breekt het
applaus af en wanneer het witte dirigeer
stokje, dat hij even horizontaal op voor-
hoófdsnhoogfe houdt, lósveert uit zijn linker
hand/groeit de muziek op uit'een gespan
nen stilte.
Ook iri zijn gebaar is Toscanini geen „Pult-
virtuos". Soms brengt:hi.j met een chevale1-
reske uitval, een bliksemsnelle cirkelfiguur
met de rechterhand, een enorme krachtsont
lading "teweeg, doch dan toomt hij zijn be
wegingen weër in. Zij zijn soms nauwelijks
waarneembaar, en men vraagt zich af, hoe
tóch de spanning blijft hij zoo weinig uiter
lijke klem van den leider. Doch men leert
een dirigent niet kennen uit hetgeen
op het podium Van hem ziet. Dirigeeren is
niet de muziek uitteekenen in de lucht. D'
rigeeren is repeteeren, het is een par
tituur in uren van ingespannen arbeid tot
in het fijnste détail realiseeren".
Uitg. Bigot en van Rossum N.V., Am-
v-ijand van het leven is, maar het proeft ei
waardeert en ook, waar de mensch en dj
nienschelijke omgeving feilen toonen, dezj
ziet, doch ze met zin voor humor weergeeft
De schrijver heeft het Horatiaansche „r
:en lachje de waarheid zeggen" wel heel gi
'epstaan.
Daarom was het dan. ook een goede grei
dat de schrijver van het boek tot schuilnaai
koos den Franschen naam van burg<
meester. Daarmede is de speelsche z'
de fijne, rake .humor van dit boek i
eenstemming. S'.e-l U een oogenblik v-
het door een zekeren heer Bürgermeistt
geschreven ware. Aan de grondigheid'
ledigheid der behandeling zou dan natuurlijl
niets gemankeerd hebben, we zouden steil
een uiterst soliede begripsomsclirijv
onthaald, cultureel en historisch
onderwerp zijn ontleed maar.z<
handeling had zeker ontbeerd het flonkeren]
n geestige, dat de lezing van het
thans tot een onverdeeld genot maakt.
De gunstige indruk, dien het werk geefij
vindt zijn oorzaak mede in het feit, dat d
auteur afwisseling wist te brengen i in
Wij zé van behandeling der stof. Herinner
•oorbereiding van de ontvangst van li
Doorn als burgemeester van Graafwijk
die geheel is samengesteld uit krantenknip
seis: hier is het stadje in zijn dagelijkschi
bedoening, zijn kleinsteedschheid, m
zijn hartelijk meeleven, gespiegeld. Herinne
U ook aan het slot het getypte epistel
Ferd en het eigenhandige onderschrift zijne
jonge ega aan de familie: het zijn beide ka
bi nets tukjes.
Van dergelijke kabinetstukjes is het boe
vol. Het burgemeestersleven met zijn omge
ving werd hier telkens verrassend juist op
gevoelige plaat vastgelegd. Men voelt het: de
schrijver heeft het ambt met toewijding be-'
kleed en het burgemeesterlijke leven me!
'armte genoten.
Het predikantschap duidt men soms aan alj
het wondere ambt". Op het burgemeester
ambt is deze betiteling niet minder van tc
passing. Wie dit wondere ambt. wist te be
kleeden als deze schrijver, is niet als
Nurks door het leven gegaan, maar heef
voor en door het leven geleerd en zoo in zijl
ambt volle bevrediging gevonden.
GROOTE MAN IN KLEINE STAD.
Een burgemeestershistorie door
LE MAIRE. Uitg. N. Samsom, Alfen
aan den Rijn.
Een burgemeestershistorie. Niet geheel is
het dat, want men vindt er het leven van
den eersten magistraat der gefneente met
zijn vrouw slechts voor een kort gedeelte
beschreven. En dat deel draagt ook niet het
karakter van een doorloopenden roman; met
herinnering aan den titel van een ander boek
zou men er boven kunnen zetten: Met flits
licht en buks.
Maar dit fragmentarisch weergeven der
„burgemeesteriana" is dan ook kostelijk! Hier
Is een man aan het woord, die het lev
kent, met name het burgemeesterlijke leven.
Iemand, die wel in de allerlaatste plaats een
•SALTRTI. Beschouwinren
v? al men. Door A. R i n k e 1.
chop van Utrecht en hooglet
doeld als wei
Uc niet- als
een poging,
che Iverk" ziie.
den Chi
Psalmen „het ééne lied d'
Mgr. Rinkel heeft daarto
Boek der psalmen" van Prof. Dr.A. Noor'dtzij
n Prof. Dr. J. J. P. Va]
dit boek opdraagt.
,-ekkende arbeid, door Mgr. Rin'
m-beschouwingen verricht, is v<
n toon. Waar men ook het boel
t men getroffen door de volkomen;
ulaire toepassing
beheei-.scht p:
in diei
:h inleven in de geestelijke i
de psalmdichters. Kortom, m
dat de Prótc
invloed hebbel
sche lezer er
:rken. Integenc
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
De Maart-aflevering van El the to munl;
uit door principieele artikelen. Dr. A. H u t-
ter geeft er een over psychologie als surro
gaat-religie; Mr. N. S t u f lc e n s' Socials
Kroniek getuigt ervan, en niet minder het
artikel van II. Berkhof over den Duit-
schen Kerkstrijd. De bij den nieuwen jaar
gang afgelegde belofte wordt op deze wijza
uitnemend verduld.1,
In de Macedoniër begint Ds. I
Lambooy een beschrijving van
Godsdienst op Oost-Soemba, welke z.i. niet!
zuiver-animistisch is. Ds. W. J. J. V e 1-
ders schrijft over de Joodsch-orthodoxe|
groep der Agoedisten, die in den geest der
vaderen nog vasthouden aan de Thora. Dé]
bekende miss. arts in China, Dr. Lee S,j
II u i z e ng a, geeft het Roomsch-KatholB
cisme in China in verleden en heden tei
zien. Drie groote vragen betreffende het
wezen van den mensch bespreekt Dr. J. H.
B a v i n c k. Ds. B. A 1 k e ma beëindigt zijnl
artikelenreeks over Kagawa, die z.i. zich iri'
zijn werken in sfinxvorm hult t- a. v. ge-|
loof in Christus als den opgestanen Heiland!
van zondaren.
en Hr. Ms. torpedoboot Z 7 voor eed
n de Parkhaven
