LIFTEN KERK EN ZENDING Het probleem der begaafdheid ECONOMIE EN FINANCIEN WOENSDAG 9 MAART 1938 EERSTE BLAD PAG. 3 NED. HERV. KERK Beroepen: Te Meeuwen (N.Br.), C. J. de Haan te Scherpenisse. Te Nieuwe Tonge, A. v. d. Kooij te Nieuwpoort. Te Ruinen (Dr.), P. A. Stapert te 's Heerenberg. Te Akkerwoude, J. W. van Barneveld te Zuid- Wolde (Dr.). Te Heeg, K. Roubos te Steg- Aangenomen: Naar IJmuiden-Oost, G. F. Callenbach te Hall bij Eerbeek. Naar Koudekerk a. d. Rijn (toez.), F. G. van Bins- bergen te Koudum. AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE Ferwerd. Zondag j.l. nam Ds. P. J. Krop afscheid van de Ned. Herv. Gemeente te Ferwerd, sprekende naar aanleiding van Joh. 16 33. Op verzoek van den predikant werd afgezien van toespraken. Een zestal ringpredikanten uit den omtrek woonden dezen dienst bij. Sloten (Fr.). De heer D. J. Kar res, cand. tot den H. Dienst te Apeldoorn hoopt Zondag 10 April bevestigd te worden tot predikant in de Ned. Herv. Kerk, door zij-n vader Ds. J. J. C. K a r r e s te Apeldoorn en daarna zijn in trede te doen bij de Ned. Herv. Gemeente te Sloten (Fr.). Ds. JAC. BARBAS Vandaag herdenkt Ds. Jac. Barbas, em.- predikant te Velp, het zeldzame feit dat hij voor 65 jaar het predikambt in de Ned. Herv. Kerk aanvaardde. Ds. Barbas werd 10 Febr. 1849 te Besoyen (N.B.) geboren. Hij studeerde aan de Latijn- sche school te Zevenaar en aan de Utrecht- sche Universiteit theologie om in 1872 can- didaat te worden in Noordbrabant. 9 Maart 1873 bevestigde zijn vader, wijlen Ds. J. A. Barbas hem te Gerkesklooster in zijn eerste gemeente. In 1875 vertrok Ds. Barbas naar Buren, welke standplaats hij in 1877 met Bemmel verwisselde, om zich 22 Sept. 1889 aan de gemeente van Schaarsbergen te ver binden. Tot 1 Juli 1931 heeft Ds. Barbas deze gemeente gediend toen hem eervol emeritaat verleend werd en hij zioh metterwoon te Velp vestigde. Ds. Barbas die voorheen te paard en tot op hoogen ouderdom te fiets tot 2 uur in den omtrek huisbezoek deed, kwam in Schaars bergen in een door de Doleantie verdeelde gemeente. Zijn toegewijde arbeid bouwde de gemeente weer op en maakte mede van het zoo onaanzienlijke heidegohucht een bloeiend De jubilaris was scriba van den ring Arn hem, voorzitter van de afd. Arnhem van het Ned. Bijbelgenootschap, idem van het Römer- fonds, lid van den Armenraad te Arnhem ei bestuurslid van de Arnhemsche vereeniging tot bescherming van dieren. VRAAGBAAK voor CHRISTELIJKE INSTELLINGEN Vertrouwensadressen ten dienste pen Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken- huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen. BRUYNZEEL'S RIFTVLOEREN duurzaam hygiënisch gemakkelijk te onderhouden BRUYNZEEL'S VLOERENFABRIEK N.V. ZAANDAM v-aag'Jafelzuren, Mosterd, Piccadilly, Peekoffie NV. WED. MÜIHÜUSSEHS 8 ZONEN Ossendrekht (Holland) De Veha radiator herkent U aan da eaam .VEHA" ingeperst aan da onderzijde van iedere radiator BADlATOfiCN VOOfi CEfflMlf YERWUniW l?H.WFBEINDORFF Bureau voor waRmtetechniek CENTRALE VERWARMING VOLGENS ELK 5VSTEE M LAAN VAN POOT 126 TEL: 336I42 DEN HAAG Ds K. Fernhout Wordt 12 Maart tachtig jaar De 80e verjaardag van den alom bekenden Ds. K. Fernhout behoeft geen geluidsver sterker, om de groote genegenheid, welke dui/.endeL hem toedragen uit aard van zijn vriende- .ijke verschijning, en de groote ach- '.mg, welke hem toekomt vanwege zijn zeldzaam preektalent, in actie te brengen. In dezen dienaar des Woords ja een benijdenswaardige harmonie van ginsel vastheid en levenshouding openbaar gewon den, en in veler hart zal oprechte dank zijn voor het voorrecht, dat hij dezen jubeldag bereiken mag. De dag der zeer ste-- ken vindt hem wel in de positie van den emeritus, maar nog gansch niet in die van den afgeleefden grijsaard. In het Geref. kerkelijk leven was en is nog Ds. Fernhout als een vaderlijk raadsman, ook als een warmhartig strijder bekend. Van de vaderlandsche kerkhistorie maakte hij in 't voorste gelid spannende momenten mee: ter Generale Synode was hij een gaarne ge wild leider wij herinneren slechts aan zijn vaste, maar zachte hand te Assen in 1926. aan zijn leiding van den bidstond voor die van Amsterdam in 1936. Tot aan de Doleantie heeft Ds. Fernhout in het Noorden des lands gearbeid: van 1883 1886 te Buitenpost en van 18861887 te Tzum. Dan volgt de periode, die met Zwart sluis begon, te Dordrecht (18901893) voort gezet en te Utrecht (1893—1913) tot haar vruchtbaarste jaren gevoerd werd. Nog vol gen tien rijke jaren in 's lands hoofdstad, en hoewel hij aan het einde daarvan (in 1923) den 40-jarigen diensttijd had volgemaakt, wilde de vitale spreker en schrijver nog van rust weten. In 1924 ging hij naar de plaats, waarvan de naam reeds een symbool Vreeland, en pas op 15 Oct. 1933, dus na een halve eeuw het predikambt te hebben gediend, nam hij emeritaat. Dit is, in één hoofdsom, dominee Fern hout geweest. Maar hoeveel meer houdt zijn levensboek in! Wij denken aan zijn pleit- voering voor het goed recht der Geref. Jon- gelingsvereeniging; aan zijn duurzaam ijveren voor de Chr. politieke en sociale actie en voor de Chr. pers. Als schrijver heeft Ds. Fernhout zich o.m. doen kennen in zijn boe ken „De man die den Heere vreest", „De leer der uitverkiezing" en het dagboek „Zon en Schild". In het weekblad „De Reformatie" gaf hij zijn „Geestelijke adviezen", een rubriek, waarin zijn wijs beleid en warme hart al bij zonder tot hun recht kwamen. Vurig van geest en vol temperament is Ds. Fernhout toch bovenal een vriendelijk en soepel man, die op zijn tijd het juiste woord weet te spreken. Daarvan zijn allen die op de Asser Synode getuige waren van het plot seling verscheiden van Dr. de Moor, toen Ds. Fernhout in die onvergetelijke late avondzit- ting de leden opbeurde met zijn ernstig woord „Houd u manlijk, zijt sterk" getuige geweest. De regeering erkende zijn verdiensten door hem te benoemden tot ridder in de orde van Oranje Nassau en bevorderde hem 31 Aug. 1927 tot officier in die orde. Aan onzen welgemeenden gelukwensch op den schoonen gedenkdag, verbinden wij een teekenend woord, ons door Ds. Fernhout ge schreven, toen wij hem om een onderhoud verzocht hadden in verband met zijn 80en verjaardag. „Als er iets zoo schreef hij ons uit mijn leven en arbeid de moeite waard is om geweten te worden, is dat wel bekend. En 't overige heeft geen belang v net publiek". En: ,,'k Word nu 80 jaar dat is alles". Maar heel velen zullen „dat alles' op hun wijze wegen. En dan met groote ge negenheid den grijsaard herdenken, wien God het heeft gegeven een sieraad voor Zijn Kerk te zijn. ROND Ds. NIEMöLLER Het lot van Ds. Niemöller blijft de gemoe deren in de samenleving der belijdende kerk in beroering houden. Tijdens een Maandag in Dahlem gehou den kerkdienst heeft een predikant, wiens naam niet bekend is geworden, verklaard, dat het onrechtvaardig was, dat Niemöller opnieuw gevangen was genomen na zijn in vrijheidstelling en dat het niet alleen een beleediging was voor het geheele Protestant- sche Duitschland ,doch voor de geheele Christenheid. De predikant bad voor allen, die onschuldig worden gevangen gehouden. Ambtenaren der geheime politie vroegen ;n officier van het leger naar den naam in den predikant. Men heeft gehoord, aldus Reuter, dat de officier antwoordde: „Waar- n zou ik u deze inlichting geven?" Hierop legitimeerden de ambtenaren zich. De situatie in Wiirtemberg In Wiirtemberg moeten de Protestantsche geestelijken, die op lagere scholen Gods dienstonderwijs geven, den eed van trouw Hitier afleggen. Zij die dat onvoorwaar delijk weigeren, worden ontslagen en ver vangen door leeken, die politiek betrouw baar worden geacht. Het tienjarig bestaan van het Laboratorium voor Psycho techniek en Paedologie te Amsterdam Prof. Dr J. Waterink houdt een rede bouwt sedert 1906 J.C.VAN STRAATEN n.v. Tel.: 333618 'sGravenhage N. J. MENKO HEDEMAN ENSCHEDE Specia iteit in on gebleekte katoen en graslinnen Confectie in degelijke afwerking Vandaag is te Amsterdam in een open baar college door Prof. Dr. J. Waterink herdacht, dat 10 jaren geleden (precies Nov. 1937) het bovengenoemde Laboratorium definitief in gebruik werd genomen. Er waren tal van autoriteiten en deskundigen aanwezig; o.a. waren vertegenwoordigd Di recteuren en Curatoren van de Vrije Univer siteit, de Academische Senaat en het Stu dentencorps, het Geref. Schoolverband en de Ver. tot Opvoeding en Verpleging van Idioten en Achterlijke kinderen, van het Algemeen College van Toezicht, Bijstand en Advies voor het Rijks- Tucht- en Opvoedingswezen en de Amsterdamsche Chr. Jeugdcentrale: voorts verschillende zaken en bedrijven, die psy chotechniek in hun bedrijf toepassen met be hulp van de krachten van het Laboratorium. Prof. Waterink heeft allereerst een rede gehouden over „Eenige hoofdstukken uit de problematiek van de psychotechniek en de paedologie in de laatste tien jaar". Rede Prof. Waterink Na een historisch overzicht van de naam geving en de verhouding tusschen deze twee vakken (geen der twee namen acht spr. on aanvechtbaar, doch zij zijn nu eenmaal al gemeen aanvaard) meent Prof. Wa tering het woord psychotechniek te kunnen exegeti- seeren als de we tenschap, die ons inleidt in de tech niek van de psy chische structuren, van het psychisch gebeuren, mits men datgene, wat in de praktijk ge schiedt, dan toe gepaste psycho techniek noeme. Wat het woord paedologie betreft, spr. ziet in haar de wetenschap, die als object heeft de normale en abnormale psychische ontwikkeling van het kind. En wat de verhouding tusschen de twee vakken aangaat, wil spr. aldus formuleeren: De toe gepaste psychotechniek bedoelt altijd de vraag te beantwoorden: „welke is de aanpas singsmogelijkheid van dezen persoon aan een bepaald beroep, bedrijf of ambt?" De paedo logie bedoelt de vraag te beantwoorden: „hoe is het gesteld met de capaciteiten, de be gaafdheid van dit kind ten opzichte van de als normaal te aanvaarden ontwikkelings- eischen?" Komende tot de vraagstellingen van meer materieelen aard, behandelt spr. dan eerst die naar Prof. Waterink het i i der begaafdheid. Intelligentie is en hiermee wijkt spr. af van Stern niet altijd gebonden aan de beschikking over denkmiddelen. Bij zeer veel intelligent handelen is van een denkproces eigenlijk geen sprake. Intelligentie richt zich altijd op het doorzien van een verband, en het wezen van de intelligentie ligt juist in het min of meer onmiddellijk doorzien van dat verband dikwijls zonder een bewuste denkhandeling. Dan is er de verhouding van de intelligen tie tot de algemeene begaafdheid. Er zijn personen, die zeer intelligent genoemd moe ten worden, en die toch moeilijk begaafd kunnen worden genoemd. Er zijn anderen, die zich als begaafd openbaren en die toch slechts beschikken over middelmatige intel ligentie-capaciteiten. 't Is een van de groote gevaren, die nog altijd de psychotechniek en de paedologie beide bedreigen, dat men in telligentie en begaafdheid identiek noemt. Vervolgens bespreekt Prof. Waterink de theor. achtergronden van het begaafdheids probleem. In het practische leven verstaat men onder begaafdheid altijd een bepaalde eigenaardigheid in de dispositie van het psy chische leven der individuen, kort omschre ven als: een geschiktheid, die voor het tot stand brengen van bepaalde bovenmiddelma- tige prestaties noodzakelijk is. Zij is echter als begrip tegelijk een waardeeringsoordeel in de richting van den begripsinhoud. Indien de moderne wetenschap gelijk heeft met te zeggen, dat wetenschappelijke begrippen „wertfrei" moeten zijn, is het woord be gaafdheid wetenschappelijk niet te gebruiken. Maar de Calvinistische beoefenaar der wetenschap heeft er geen enkel bezwaar tegen om ook waarde-dragende begrip pen als wetenschappelijke begrippen te gebruiken. En afgedacht van dat alles, het is de taak der wetenschap om ook in het leven opkomende begrippen nader te onderzoeken. Dus moet het begrip be gaafdheid zelve tot voorwerp van onder zoek kunnen worden gemaakt. Het Calvinisme en het beroep Na gewezen te hebben (ook met voorbeel den) op enkele hoofdmomenten, voor de analyse van het begrip begaafdheid, kwam Prof. Waterink tot de geheel nieuwe zedelijke qualificeering van het wereldlijke beroeps leven, zooals het Calvinisme dat ziet. Arbeid is vervulling van Gods roeping en vrucht van Gods genade. Maar die arbeid stelt ons in staat om God te dienenden de individu is er niet enkel om zijn dagelijksche waarde te ontleenen aan het gilde, waarin hij arbeidt, maar de individu is er in de eerste plaats om al zijn gaven en krachten God te wijden in dienst van de gemeenschap. Daardoor krijgt het vraagstuk van het openbaren van de be gaafdheid veel breeder aspect en veel krach tiger impuls. Maar ook de waardeering van de begaafdheid komt in een ander licht. Voorts beleven wij in het begrip begaafd heid de waardeering naar sociale zijde. De qualificatie begaafd kan dan echter slechts betrokken worden op die verrichtingen, waar voor ook psychotechnisch gezien een zekere middelmatige aanleg vereischt is. De toepas sing van de psychotechniek vraagt van een laboratorium steeds bekendheid met den aard ran de bedrijven voor welke men keurt. De psychotechnische keuring zal steeds moeten geschieden in den vorm van een onderzoek naar de aanleg-geschiktheid van den betrokkene. Maar consequentie daarvan is, dat het bij het keuren na bootsen van de situatie, waarin de be trokkene zal moeten arbeiden, te veroor- deelen is. Na nog te hebben gesproken over de coo ler a tie (het samengaan van 2 of 3 arbei ders voor één werkstuk) en de invloed van hun begaafdheid, eindigde spr. met woorden dank aan de verschillende vertegen woordigers, in den aanvang genoemd. SPRONG VAN BIJNA H.OOO M. HOOGTE De Fransche parachutist, James Wil liams, heeft bij Chartres het wereld record valschermspringen verbeterd door van een hoogte van 10.800 M. te springen. Eerst op 200 meter van den grond opende hij zijn valscherm. Tot de opening van het scherm duur de zijn val 2 minuten 50 seconden, daarna 18 seconden. Het oude record stond met 7900 M. op naam van den Rus Efdokimof. Aldus meldt een bericht. We kun nen begrijpen, dat een valscherm bij de vliegerij noodig is en op een gegeven oogenblik een onmisbaar toe stel kan zijn. Proefnemingen zijn dus noodig in het belang van degenen die in de lucht hun beroep uitoefenen of van het luchtverkeer gebruik maken. Maar of daarmee deze waaghalzerij is goed te praten, wagen we toch op z'n minst te betwijfelen. Bouwe Vlas naar Indië De commandant van het Leger des Heils in ons land, de heer Bouwe Vlas, is van middag met zijn echtgenoote per mailschip „Mamix van St. Aldegonde" van Amster dam naar Oost-Indië vertrokken. Bedoeling van deze reis is het zendings werk van het Leger in onze Oost te stimu- leeren, een tocht die een kleine drie ir den in beslag zal nemen. In de Luthersche kerk op het Spui te Am sterdam hebben de heer en mevrouw Vlas hun arbeid hier te lande afscheid ge en. Bij deze gelegenheid is door enkele officieren van het Leger beiden Gods zegen op hun reis toegewenscht en hebben de tal rijke aanwezigen een zegenbede toegezongen. Zoowel de commandant als mevrouw Vlas hebben in deze samenkomst getuigenis i legd van hun toewijding aan het werk het Leger des Heils en als hun overtuiging uitgesproken dat zij deze reis volbrengen gehoorzaamheid aan en uit liefde tot hun Hemelschen Vader. Tijdens de afwezigheid van den heer Vlas zal kolonel A. C. Beekhuis hem als com mandant in Nederland vervangen. Het Leger heeft zijn commandant heden middag op passende wijze uitgeleide gedaan. BEROEPBAAR De heer W. Th. v. d. Windt, cand. tot den Heiligen Dienst en hulpprediker bij de Ned. Herv. Gemeente te Driebergen stelt zich thans beroepbaar in de Ned. Herv. Kerk. Naar wij vernemen heeft de Kerkeraad der Geref. Kerk van A 1 m k e r k de Part. Synode van Noorbrabant en Limburg bijeengeroepen tegen Woensdag 15 JUni a.s. te Breda. Gelijk wij onlangs gemeld hebben zal de Weesinrichting „Neerbosch" binnenkort 75 jaar bestaan. Dit jubileum zal op 10 Juni a.s. worden gevierd. ONDERWIJS LANDBOUWHOOGESCHOOL TE WAGENINGEN Bij gelegenheid van den twintigsten Dies Natalis der Landbouwhoogeschool heeft de rector-magnificus, prof. ir. C. B r o e k e m a, heden een rede gehouden over: „De aard- ppel en zijn cultuurproblemen". Rede Prof. Broekema Spr. pleitte voor de vestiging van een cul tuurstation in Oost- of West-Indië, waarvan niet alleen voor de Europeesche kweekers, maar evenzeer voor de aardappelcultuur in de tropen nut wordt verwacht. Spr. ging vervolgens na, welke middelen ons ten dienste staan om den stroom van nieuwigheden, die uit de handen der kwee kers tevoorschijn komt, te schiften, opdat slechts die enkele superieure klassen zullen worden overgehouden, waaraan de landbouw- praktijk behoefte heeft. Het is ook noodig, dat voor den aard appel een studiecentrale wordt gevormd, vergelijkbaar met het instituut voor sui kerbietenteelt en het nationaal comité voor brouwgerst, met het doel, het on derzoek te ordenen en te steunen, voor lichting te verstrekken en de maatrege len te organiseeren, die bij den tegen- woordigen stand der wetenschap mogelijk zijn om het welslagen der cultuur te bevorderen. Spr. eindigde met de studenten der land bouwhoogeschool toe te spreken, die met het aanbieden van een academischen leergang het vierde lustrum der hoogeschool op zoo waardige wijze hebben geëncadreerd. Hierna volgde de promotie van den heex Jhr. S. vanCitterstot doctor in de land bouwkunde honoris causa. ONDERWIJSBENOEMINGEN Amsterdam. Willem Hovy-school. Tot tydel. onderwijzer: de heer W. van Vliet te Amsterdam. Tot vakonde-wijzer: de heer H. K. G. de Vries te Groningen. R ij s s e n. School m. d. bijbel. Oranje straat. Tot tijdel. onderwijzer: de heer B. Klomp, wachtg. Chr. school te Franeker. De „Tegelberg" van de K.P.M. Het nieuwe tropenschip voor de verbinding Indië-Afrika Op uitnoodiging van de N.V. Koninklijke Paketvaart-Maatschappij te Amster dam hebben wij gistermiddag de nieuwe aanwinst van de vloot dezer maatschappij, de „Tegelberg", bezichtigd. Het nieuwe vracht- en passagiersschip, genoemd naar een van de oprichters der K.P.M., ligt thans nog aan de Javakade te Amsterdam en zal Vrijdag a.s. zijn eerste reis via Afrika naar Oost-Indië aanvaarden Deze prachtige witte mailboot, zuster schip van de „Boissevain" en de „Ruys". is gebouwd door de Ned. Scheepsbouw-Mij. te Amsterdam, heeft een inhoud van 14.500 ton, is lang 171 M., breed 21.95 M. en loopt 16y2 mijl per uur. Het schip is bestemd voor de Orient-Java-Afrikalijn van de K.P.M., waardoor de historische scheep vaartroute onder Nederlandsche vlag tus schen Nederl. Oost-Indië en Zuid-Afrika is hersteld. De afstand van Shanghai via Singapore en Batavia naar de Kaap is rond 10.250 zeemijlen en de terugweg via Oost- Afrika nog langer. Het schip wordt gedreven door een uit gebreide, bewonderenswaardige installatie, gebouwd door Werkspoor, en bestaande uit drie Dieselmotoren. Vier Dieselgeneratoren leveren stroom voor de vele electrische werktuigen en apparaten, alsook voor licht, verwarming en ventilatie. De passagiersaccomodatie is in alle op zichten, ook wat veiligheidsmaatregelen betreft, uitmuntend. De hutten der passa giers, de eetzaal, muzieksalon, rooksalon, bibliotheek, enz. zijn alle smaakvol uitge voerd. Bij onze rondwandeling zagen wij fraaie gobelins, waarvan één voorstelt, de verove ring van Hulst door Frederik Hendrik, welke keuze bepaald is door de overwe ging, dat een van de voorvaderen van de familie Tegelberg burgemeester van deze oude stad in Zeeuwsch-Vlaanderen is ge weest. Een ander, niet minder artistiek gobelin geeft weer de vloot van Jan van Riebeek voor Amsterdam in 1651. d. i. de vloot waarmee hij uitzeilde naar de Kaap. waar hij het volgend jaar aankwam en het Nederlandsch gezag vestigde. Het mooie, voortreffelijk toegeruste tro penschip zij een voorspoedige vaart toe gewenscht Hoogste barometerstand 770.5-Toulouse. Laagste barometerstand 736.6 Nordöyan. Stand vanmorgen half twaalf: 765.2. WEERVERWACHTING Meest matige westelijke tot zuidwestelijke wind, mistig of betrokken tot zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag in het noorden, itt het zuiden waarschijnlijk droog, weinig ver andering in temperatuur. BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT De hooge drukking in het zuiden heef€ vooral aan haar oostzijde in beteekenis v.r- loren. De kern ligt thans over de Golf van' Biscaye. Over Midden- en Zuid-Frankrijk, Zwitser- lano en Zuid-Duitschland is het nog rustig en windstil weer met lage ochtendtempera- turen en uitgebreide mistgebieden. Over de Britsehe eilanden en onze omgeving is de westelijke tot zuid-westelijke wind wat toe genomen. Nog steeds wordt subtropische lucht aangevoerd, plaatselijk is het weer int deze lucht somber met gelaagde bewolking,- welke hier en daar als mist tot aan den: grond reikt en o.a. over Ierland motregen' veroorzaakt. Langs de zuidel. Noorsche kust, over Denemarken en oe Oostzee, waait het krachtig uit westelijke richtingen. Tal van stations in Scandinavië melden zwaren neer slag. Over Zweden is de vorst weer tot mrftig toegenomen. THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen half twaalf: 5.8 gr. C. VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN: 10 Mrt. Van 'sav. 6.23 u. tot 'smorg. 5.56 Duitsche schulden Een rede van Minister Funck Op de Leipziger Messe, welke thans gehou den wordt, heeft de Duitsche Min. Funck 'n rede gehouden, die groot opzien heeft ver wekt door de opmerkingen welke gemaakt werden over de buitenlandsche Duitsche schulden. De Minister zeide o.m., dat de lage noteering der Duitsche obligaties op de bui tenlandsche beurzen een toestand is, het nationaal-socialistische Duitschland on waardig. Deze situatie zal, volgens Funck, niet langer mogen voortduren, want zij is niet in overeenstemming met de stabiliteit welke de Duitsche economie te midden van de schommelingen in de internationale con junctuur heeft getoond. In verband hiermee verwacht men op zeer korten termijn een belangrijke ver klaring van Schacht, de Rijksbank president Deze zal vermoedelijk een conversie der Duitsche buitenlandsche schuld aankondigen. Spoorwegtarieven in de V.S. Worden met 5 verhoogd De Interstate Commerce Commission heeft besloten aan de spoorwegen toe te staan de vrachttarieven met ca. 5 te ver- hoogen. Dit is een teleurstelling, want er was 15 aangevraagd. Wel is waar is voor de meeste artikelen een verhooging van "5 toegestaan, doch de I.C.C. heeft van deze verhooging verscheidene belangrijke eren uitgesloten, w.o. landbouwproduc ten, waarvoor slechts 5 verhooging werd toegestaan. Men raamt dat de tariefsverhoo- ging ca. $270 millioen per jaar zal op brengen. Westlandsche Hypotheekbank Volgen, het hc. i 0.6247 (v.J. 0.7XS4). Examens Geneeskunde de hee tot doctor ln de Gouda, op een proefschrift getiteld .Amnesie na trauma capitis', een kllnlsch-psy- Jhologische bijdrage tot de kennis der omschre- 1 ""u ix a a. g. Gesl. voorl. dlpl. de on H. J. de Noolj, Hilversum; A. Boorsma, Zaandam. Afgescheiden De belangrijke sttlSin: het onroerend goed. wel nen worden als gevolg t zün geweest, op de velling bl nog gedrukt. Wel is de dalin van de panden tot staan gekoi istiger dan hel In het algem intebel >rig jaar. hetgee kwam in De verlaging der pandbriefrente bonden, nog niet ln haar volle aan de hypothecaire debiteuren doorgegeven. Na zorgvuldig c werd hiertoe echter zoo veel n tot f 1.479 000.-; op 31 December 1937 wal .Ay„p,.<itheken belegd f 47.951.846 (v.J 40.387.960). Aan pandbrieven was in omlooi 48.111.450 (v.J. f 47.216.750). omiooi Het bedrüfsoverschot over 1937 bedraagt f280.913 (v.J. f 233.588), waaruit 4% pCt dividend wordt uitgekeerd ^vj. nihil). Biscuitfabriek Victoria Zware crisisheffingen brachten achteruitgang Blijkens het jaarverslag over 1937 van do Biscuitfabriek Victoria te Dordrecht bedraagt de nettowinst f6101.(v. J. 41.101.Er wordt geen dividend uit-* gekeerd. In het verslai daling der voo beïnvloedde. irdt opgemerkt, dat de prijs- imste grondstoffen in het bedrijfsresultaten ongunstig werkte ongunstig de nog i kuni nde onderlin niet hebben! -- --'herpe concurrentie moet vorden toegeschreven, wat betreft biscuits aan en achteruitgang van de biscuitconsumptie ln igen land eu daarnaast de belemmeringen om winstgevend te exporteeren. De achteruitgang 9 te wijten aan de zware crisisheffingen op alle hoofdgrondstoffen, waardoor het artikel 'egen een onnatuurlijk hoogen prijs ln con- umptie moet worden gebracht. Het biscuits- •erbruik ln Nederland liep met 17 pcL terug en zulks terwijl de consumptie van biscuits ln het buitenland nog steeds toeneemt. Dat een ïn- -le, die aan duizenden ln ons land geregeld werk verschafL door crlsismaatri ontwikkeling aldus wordt belemn ;lag, Is wel zeer betreurensw aldus het lis. >mstandlg- hrljvingen f 82.208 (74.380). j inst resteert, van 6.101 (41.101). Voor wordt hiervan 6.000 aan te wenden ten de personeelsfondsen en 101 op FINANCIEELE KALEIDOSCOOP Aanvankelijk verkeerde de N e w-Yo r k- s che b eurs gister in reactie, doch later bood de beurs goed weerstand aan ongun stige berichten. Het aanbod hield op en nieuwe aankoopen kwamen los. In het laat ste uur trad een scherp koersherstel in onder, leiding van U.S. Steel en Sporen, waardoor, de beurs slechts weinig lager sloot. De om zet was 740.000 aandeelen. De goudvoorraad van de Ne derlandsche Bank blijft toenemen. Blijkens de nieuwe weekstaat weer met millioen, zoodat de totale goudvoorraad thans f 1455 millioen bedraagt. Het saldo het Rijk verminderde met f 8.4 millioen tot f 100.5 millioen. Daartegenover valt een aanzienlijke vermeerdering op te merken van de rekening - cour antsaldi van anderen, welke boven de f 800 millioen kwamen. De T ilb ur j s ch e Katoenspin nerij heeft over 1937 een winst gemaakt van f 65313.— (v.j. f 83218.—) .Voorgesteld wordt 6 pet. dividend uit te keeren (v.j. nihil) De American Tobacco Co. maakte in 1937 een netto winst van 1,197,000 of 5.03 per aandeel, tegen 183.000 of 3.71 per aandeel vorig jaar. De hoogere kosten werden ruimschoots door grooteren afzet gecompenseerd. De Belgische Ford Motor Co. heeft in 1937 een netto winst gemaakt van fr. 25.828.988, tegen fr. 25.927.616 vorig jaar. Hieruit wordt ?en bruto dividend van fr. 112.50 per aandeel uitgekeerd, zijnde netio fr. 87.27y2, tegen vorig jaar fr. 50. De verkoopen van de F. W. Wool- orth Co. bedroegen in Februari 20.050.000, tegen 19.160.000 in Januari. In Februari vorig jaar waren de omzetten 19.758.000, zoodat dus thans een stijging van 1.5 pCt. viel waar te nemen. De omzet ten van de eerste beide maanden overtroffen die van vorig jaar met 2.1 pCt. Volgens het jaarverslag van 1937 van de Cultuur M ij T j ik ap o e n d o e n g bedraagt het expl.saldo f 212.200 (151 968) hetgeen de uitkeering van een dividend van 30 pCt. (22 pCt.) op de aandeelen en een uit keering van f 1500 (1000) op de winstaandee- len mogelijk maakt. Zoover een beoordeeling van de vooruit- zichten onder de huidige omstandigheden mogelijk is, vertrouwt men, dat ook in het thans loopende jaar een bevredigend resul taat bereikt zal worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 3