JHroure jCrihsrljr (Jtmtranl Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken De debatten in het Lagerhuis De Grondwetsherziening N.V. Arnhemsche Hypotheekbank abonnementsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7 '/a cL No. 6353 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 WOENSDAG 23 FEBRUARI 1938 18e Jaargang atrtiertentieprijjen: Van 1 tot 5 regelsM7'/» Elke regel meer 022'I* Ingezonden Mededeelingen van 1-5 regels 220 Elke regel meer 0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend 0.10 PAREL EN SCHELP De Bond van Jonge liberalen, diie Zater dag en Zondag zijn jaarvergadering heeft gehouden, schijnt zich blijkens de openingsrede van den voorzitter geenszins uitsluitend bezig te houden met hetgeen 'des jongen liberaals zou kunnen worden geacht. Als we lezen, dat de jongelui in eei rapport over staatshervorming voorstellei hebben gedaan om te komen tot verbetering .van de werking van het parlementaire stelsel en zich voorts zwaar met de onder wijs-politiek bezig hielden, zijn we geneigd ons af te vragen: maar wat blijft er dan over als taak voor de oudere liberalen, di in de Liberale Staatspartij, den ex-Vrijheid- bond, hun politieke toevlucht hebben? Intusschen is dit minder onze za<ak dan het woord, dat door oud-minister van Lidth de Jeude in een aansluitende bijeenkomst is gesproken. Deze gewaardeerde oud-bewindsman heeft gepoogd een karakteristiek van het huidig liberalisme te geven in drie punten: erken ning van het christelijk karakter van ons volk, vrijheid op geestelijk gebied en dividueele bestaansverantwoordelijkheid. Met bijzondere aandacht hebben gelezen, dat het, om niet in opportunisme te vervallen, noodig is een grondslag te hebben voor 'zijn levensbeschouwing. We zullen dat geenszins ontkennen. Maar dan komt de vraag: waar is die objectieve grondslag voor levens- en wereld beschouwing te vinden? Het positieve christendom schijnen de liberalen niet te willen. Erkenning van het christelijk karakter van ons volk en hand having van de christelijke grondslagen van de Nederlanidsche samenleving komen als Objectieve basis voor de onmisbare levens beschouwing niet in aanmerking, omdat zij beiden gevolg en vrucht zijn van de leven3 beschouwing. Die grondslag kan niet in het horizontale vlak, maar moet elders en dieper liggen, buiten den mensch, in God en in Zijn openbaring in Schriftuur, natuur en historie. Erkenning van dien grondslag zoeken we echter in de rede van den oud-minister tevergeefs en eveneens in de nieuwe „grondslagen en richtlijnen" van hei liberalisme, die dezer dagen zijn gepubli ceerd- Uit dit alles schiet slechts één conclusie over: men verwerpt de beginselen van het positieve christendom, die aan geen be- paal&e kerk gebonden zijn, maar wil wel een objectieven grondslag hebben en stelt zich op de basis van het niet-positieve christen dom, het autonome humanisme, met zijn. willekeur van den subjectieven inslag en de leer van het „inwendige licht", waarin niet minder bepaalde dogmata zijn be lichaamd dan in de beschouwingen van anderen, wien men over hun dogmatisch belijden zekere verwijten maakt. M.a.w. men aanvaardt bepaalde vruchten van het christelijk geloofsbeginsel zonder den boom met zijn in de goddelijke open baring zich borende wortelen te erkennen De „parel in een verkeerde schelp", om met Dr. Kuyper te spreken in zijn strijd met Allard Pierson over deze zelfde dingen. Waartoe dit liberaal humanistisch subjez- tivisme leidt is ons duidelijk gemaakt door het Liberale Weekblad, dat zich gehaast heeft om aan het liberale huis een bordje. Hier strijkt en plooit men, uit te hangen. Dit min of meer officieele orgaan maakt namelijk duidelijk dat de nieuwe liberale grondslagen geen vrijdenkers uit de partij weren. In naam d*?r vrijheid zijn ze van harte welkom in het kennelijk geestelijk warenhuis, dat Liberale Staatspartij heet, maar welke partij tegelijk zegt de hooge waarde van het Christendom dat naar zijn aard absoluut is als levensgrondslag ta erkennen. Het is hier wel een strijken en plooien, en marchandeeren met de hoogste geeste lijke levenswaarden, dat ons zou kunneo verwonderen, indien we de historie van het liberalisme niet kenden. Het blijft zich, ook bij de nieuwe for mules, gelijk en daarom vreezen we tevens, dat zijn voortgaande verschrompeling niet zal zijn te stuiten. Partijen, die als „manusje van alles" ■willen fungeeren, zijn niet bijzonder in aan Wie vastheid wil ten aanzien van de diepste levensbeginselen en van de funda menten voor staat en maatschappij, wie gezag en vrijheid op hechte basis wil plaat sen moet gelijk de historie leert en de laatste jaren wel zeer duidelijk heeft ha vestigd terecht komen bij hen die in het in Gods Woord, geworteld en gegronde calvinisme de formulcering van hun* diep ste beginselen voor het staatkundige en maatschappelijke leven vinden. In het calvinisme is, naar het recente woord van Prof. Josephus Jitta, te vinden de oorsprong van het beste deel van onze nationale traditie, onze vrijheid en onze democratie. I-Iet is die staatsleer waarvan d,e invloed kracht en bestand geeft aan het gezag en tevens waarborgen biedt voor de .Ware vrijheid. INVOERING VAN DE ARBEIDSWET Minister Romme zal dit mogelijk bevorderen De werktijd van landarbeiders In de Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer inzake de begrooting van Sociale Zaken merkt Minister Romme o.m. op, dat hij doordrongen is van de noodzakelijkheid om de verdere Invoe ring van de Arbeidswet zooveel mogelijk te bevorderen. Of tot verkorting van den werktijd, die sinds 1 Januari 1929 voor verplegend perso neel geldt, zou kunnen worden overgegaan, maakt bij den Minister een punt van over weging uit. Een ernstige moeilijkheid is, dat reeds thans de verplegingsinrichtingen haar kosten veelal niet door de verplegingsgeiden gedekt zien. Bovendien is er. naar het den Minister voorkomt, in het algemeen eer re den om de Arbeidswet in te voeren voor groepen van arbeiders, voor wie die wet nog niet werd ingevoerd, dan over te gaan tot verkorting van de reeds van kracht zijn de wettelijke normen voor bepaalde catego- Met de voorbereiding van een wettelijke re geling van den werktijd van landarbeiders wordt de gewenschte spoed betracht. Het is de bedoeling, dat daarbij loonarbeid van leer plichtige kinderen verboden zal worden. Omtx-ent de vraag, of voor bepaalde groe pen van personeel bij overheidsdiensten ver korting van den werktijd gewenscht en mo gelijk is, is tussohen den Minister en eenige zijner ambtgenooten overleg gaande. Chr. verzorging van krankzinnigen Bouw van een paviljoen aanbesteed Dinsdagmiddag jl. werd te E rme 1 o aan besteed vanwege de „Vereeniging tot Chris telijke verzorging van krankzinnigen in Nederland" de bouw van het aldaar in het Rustoordbosoh te bouwen sanatorium voor zenuw- en zielszieken. De uitslag was: G. Boon, Amsterdam 399.500; N.V. Kuipers Bouwbedrijf Arnhem 365.000; Gebr. Oosterom. Warmond 359.000 Gebr. A en J. den Ouden. Alfen a.d. Rijn 354.000; M. Fokkens, Arnhem 329.500; C R. M. van Drenth, Dieren 323.700. Labour-motie met 330-168 stemmen verworpen IN het debat over de buitenlandsche politiek heeft Chamberlain verklaard, dat Engeland lid blijft van den Volkenbond, maar dat deze niet langer collectieve veiligheid kan garandeeren. De premier had felle aanvallen, te verduren van Churchill en Lloyd George, welke laatste den minister-president beschuldigde van onbehoorlijk optreden, met name van achterhouden van een document. Toen tenslotte de motie van wantrouwen tegen Chamberlain door Labour ingediend, in stemming werd gebracht, handhaafde de premier zich met 330168 stemmen. Het vaccinatie-vraagstuk Staatscommissie geïnstalleerd De Minister van Sociale Zaken, prof. mr Romme heeft gister in het depar tement van Sociale Zaken geïnstalleerd de staatscommissie ter bestudeering van het vaccinatie-vraagstuk, welke onder voorzitterschap van den Minister is in gesteld. In zijn installatierede merkte de Minister o.m. op, dat het vraagstuk binnen betrekke lijk korten tijd tot een oplossing moet wor den gebracht. Een termijn, waarbinnen het verslag moet worden uitgebracht, wordt niet gestela. Evenwel lijkt het spr in hooge mate ge wenscht, dat die van een half jaar niet te veel zal worden ovensch reden Met het uitspreken van den wensch, dat Gods zegen op dezen verantwoordelijken ar beid moge rusten, verklaarde spr. deze staatscommissie voor geïnstalleerd. MARECHAUSSEE Op verzoek ls aan den luitenantkolonel A. P. H. Boellaard, commandant van de 2e divisie der^ Koninklijke Marechaussee, eervol ontslag ngesteld zön bJJ het Marechaussee: der Kon. Ma Everdlngen. het depöt vi le divisie der Kon commandant van de 2de ïchaussee. de majoor het wapen. OP PLECHTIGE WIJZE AFGEKONDIGD Plenaire zitting van den Hoogen Raad Op plechtige wijze is gistermiddag in alle deelen van ons land de wijziging van de Grondwet afgekondigd. Tegelijkertijd werd een plenaire zitting gehouden van den Hoogen Raad der Ne derlanden en vonden zittingen plaats van de verschillende gerechtshoven en arron dissementsrechtbanken in ons land. Zeer bijzonder was wel de bijeenkomst van ons hoogste rechtscollege, den Hoogen Raad der Nederlanden. In ambtsgewaad, getooid met de hun verleende onderschei dingsteekenen, schreden gistermiddag de leden van dit College naar de voor hen be stemde zetels. De President, jhr. mr. Rh. F e i t h, open de de zitting en gaf het woord aan den proc u reu r-gen eraa 1. De procureur-generaal mr. W. J. Be r- ger vorderde daarop dat de wetten, hou dende veranderingen in de Grondwet, zou den worden voorgelezen en dat hem akte zou worden verleend van het door hem ge nomen requisitoir. De president gaf vervolgens het woord aan den griffier mr. H. J. Kist, die hier op met duidelijke stem de verschillende wetten voorlas. Deze voorlezing duurde ongeveer twintig minuten. Aangezien deze zitting tot geen ander doel dan deze afkondiging was bijeenge roepen, verklaarde de president, na aan den procureur-generaal akte te hebben verleend van zijn genomen requisitoir, deze buitengewone zitting gesloten. Te Amsterdam heeft Burgemeester dr. de V1 u g t, zoo juist teruggekeerd van zijn buitenlandsche reis het publiek mede- deeling gedaan van de Grondwetsherzie ning. Deze afkondiging geschiedde vanuit een geopend raam in de Raadszaal, waar een microfoon geplaatst werd, zoodat de burge meester op de binnenplaats door het daar verzamelde publiek kon worden verstaan. De burgemeester droeg den ambtsketen. Mede aanwezig waren eenige wethouders en de gemeente-secretaris. De plechtigheid was spoedig afgeloopen. Te 's-Gravenhage heeft de gemeente secretaris, mr dr. J- J. B o a s s o n, „van de pui van het huis der Gemeente" de Grond wetswijziging afgekondigd. Hij las hef, waar mede hij aan het voorschrift der regeering voldaan had. De geheele plechtigheid duurde precies 7 minuten. Zij werd bijgewoond door eenige honder den belangstellenden, die zich rond de pui op straat hadden opgesteld. De afkondiging van de gewijzigde Grondwet in den Hoogen Raad der Nederlanden De voorlezing geschiedde door den Griffier Mr. H. J. Kist. Verder van rechts naar links: Mr. P. vQ.n Regteren Altena Mr. Dr. J. Donner Mr. J. L. M. Meckmann Mr. R. W. J. L. de Meuthon Bake Mr. G. Kirberger Afr. J. Koster Vice-President en de President van den Hoogen Raad, Jhr. Mr. Rh. Feith. BIJ DR J. DE GROOT THUIS Veel vertelde hij niet, maar toch wel wat Prinses Juliana een juweel van een moeder 's-G r a v e nh a ge, 23 Febr. Een spor tieve verschijning stapt frisoh en opge wekt uit een auto voor Sweelinckstraiat 88. Hij wordt omhelsd door een schat van een dochtertje en even later harte lijk begroet door nog twee kinderen en zijn vrouw. Rondom dat tooneeltje prij ken bloemen van allerlei aard, die door haar geur en fleur en heerlijke sfeer scheppen. De arts van Prinses Juliana, Dr. J. de Groot, is na zes weken van afwezigheid weer in den familiekring teruggekeerd. Lust om veel te praten tegen ons heeft hij niet. Wij hebben daar ook niet op ge rekend. Dus kan van een teleurstelling moeilijk sprake zijn. Toen wij Dr. de Groot er aan herinner den dat velen in den lande de geboorte wat eerder hadden verwacht en hierdoor een zekere ongerustheid aan het groeien was, merkte de arts Od dat daarvoor geen enkele reden aanwezig is geweest. „Op het oogen- blik is de toestand van moeder en kind zoo goed als men maar wenschen kan en het is een genot te aanschouwen welk een juweel van een moeder Prinses Juliana is". Dr. de Groot roemde de waardigheid van de Nederlandsche Pers, wier houding wel heel gunstig afstak b,y een deel der buiten landsche. Voorts vertelde Dr. de Groot ons nog dat Zuster Trijntje Boonstra voorloopig nog op het Paleis blijft en aan Dr. Carstens, den ouden arts van Prinses Juliana, thans het medische toezicht is opgedragen. Ten besluite waagden we de vraag op wie Prinses Beatrix het meeste gelijkt „Dat zou ik u heusch niet kunnen zeg gen", zoo eindigde Dr. de Groot. „Een baby verandert iederen dag, net als alle babies.... En nu ga ik dadelijk weer aan m'n gewone werk beginnen want er wacht héél wat" Landbouwcrisisdienst Inkrimping van het personeel Nadat eenige maanden geleden de bemoeie nis van de Nederlandsche Zuivel Centrale er van den Centralen Crisis Controle-dienst in verband met een ingrüpende wijziging va regeling van den zuivelsteun belangrijk kon worden ingeperkt, zal de taak van deze beide instellingen tengevolge van het vervallen var verschillende voorschriften op het gebied vaT de consumptie-melk en een voorgenomen wij ziging van de voorschriften betreffende de grenscontrole andermaal aanzienlijk worden ingekrompen. By de Nederlandsche Zuivel Centrale zullen ruim honderd ambtenaren overbodig worden, terwijl aan ongeveer 140 controleurs van den Centralen Crisis Controle dienst ontslag zal worden aangezegd, Kolendampvergiftiging te Rokkanje Echtpaar om het leven gekomen In den St. Annapolder te Rokkanje ls het echtpaar 't Mannetje door kolen dampvergiftiging om het leven gekomen. De broer van den man, die in het naastge legen huis woont, bemerkte, toen hij om zes uur zijn broer, die in den regel om vijf uur 's morgens buiten is, nog steeds niet gezien had, dat er iets gaande moest zijn. Hij ging het huis binnen en trof daar het echtpaar levenloos aan. Uit het feit, dat de man met een lantaarn in de hand gevonden werd, kan worden afgeleid, dat hij de kolendamp moet hebben bemerkt Waarschijnlijk heeft hij niet meer de krachten gehad verder dan de deur van de slaapkamer te komen, waar men ook zijn vrouw heeft gevonden. Een kind van vier maanden werd nog in leven aangetroffen. DOOR EEN WIELRIJDER AANGEREDEN Gisteravond te aoht uur is in de Oude Ebbingestraat te Groningen de 66-jarige heer E. B. door een wielrijder aangereden. De man bekwam een ernstige schedelbasis- fractuur en is, na voorloopig verbonden te zijn. naar het R.K. ziekenhuis te Groningen overgebracht Zijn toestand is hoogst zorg wekkend. AARDSCHOK OP URK7 Een ongewoon verschijnsel Op het eiland Urk heeft men gis teravond op duidelijke wijze een aard schok kunnen waarnemen. Ramen rin kelden en deuren 9prongen open. Wat het eigenlijk was wist niemand te ver tellen. Men was het er echter over eens, dat de grond in beweging was. Het eigenaardige verschijnsel duurde c.a. twee seconden. Over het geheele eiland heeft men vrijwel de schok geconstateerd. De bewoners kwa men dadelijk naar buiten en vertelden el kander opgewonden hun ervaringen: Veel wijzer werd men daar niet van. want een ieder dacht, dat er bij de buren wat was ge beurd, waarna men tot de conclusie kwam dat men overal hetzelfde had beleefd. Er moest dus wel iets anders gaande zijn ge weest. Een verklaring voor het wonderlijk verschijnsel heeft men tot dusver niet kun nen vinden. Men veronderstelt echter dat een kleine verschuiving in den zeebodem heeft plaats gehad als gevolg van het bag- gerwerk in verband met de Zuiderzeewer ken. Met zekerheid is hieromtrent natuur lijk niets te zeggen. GROOT NACHT-EXPRES AAN GEVAAR ONTSNAPT Brug zakt in achter laatste wagon De nachtexpres van Batavia naar Soera- baja, welke Vrijdag 11 Februari jl. van het station Koningsplein vertrok, en waarin o-m. de dochter van den Landvoogd reisde, is aan een groot gevaar ontsnapt, lezen wij in „Matoeram". Door de geweldige regens, welke in de omgeving van Cheribon zijn gevallen, is de brug bij Tjankring namelijk verzakt Toen de laatste wagon van den nachtexpres zich nog op de brug bevond, begon deze te slin geren en juist nadat de vaste baan weer was bereikt, zakte de brug weg. Was dit slechts eenige seconden eerder gebeurd, dan waren de gevolgen niet te overzien geweest Gedurende Zaterdag en een deel van den Zondag was het spoorwegverkeer aan groote vertraging onderhevig. VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen Minister Romme heeft de staatscom* missie ter bestudeering van het vaccinatie-: vraagstuk geïnstalleerd. Verschenen is de Memorie van Ante woord aan de Eerste Kamer inzake de begrooting van Sociale Zaken. De Tweede Kamer heeft het wetsonte werp tot wijziging van de wet inzake de evenredige vrachtverdeeling in de binnen* scheepvaart aangenomen. Daarna is eeö aanvang gemaakt met de behandeling vaö de begrooting van Suriname. B. en W. van Rotterdam stellen voor een 33Yz pet obligatieleening te sluiten» groot 24.360.000, ter conversie van 3Yz en 4 pet leeningen. Te Rokkanje is een echtpaar door ko* lendampvergiftiging om het leven geko* men. Bij een hevige vechtpartij te Haarlenf is een meisje ernstig gewond. Te Dordrecht is een auto te water ge* reden, waarbij één persoon is verdronken» Gister heeft de officieele afkondiging van de Grondwetsherziening plaats gehad» In het Lagerhuis zijn de debatten over het buitenlandsch beleid voortgezet. De labour-motie van wantrouwen tegen Chamberlain werd met 330 tegen 168 stemmen verworpen. In Teruel houden nog 1500 republikein* sche soldaten stand. Eind volgende week zullen vermoede* lijk te Rome de Britsch-Italiaansche be* sprekingen beginnen. Het eerste Lockheed- vliegtuig voor de Kh.M. is dezer dagen door de Amerikaansche fabriek afgeleverd. Hierboven de Parkietwaarmee gezagvoerder Geysen' dorffer op het oopeu- blik onderweg is van Californië naar Curacao Auto tegen trein gebotst Bestuurder ongedeerd Gistermiddag is op den onbewaakten over weg in den weg de LichtmisNieuw- 1 e u s e n, een auto, bestuurd door den heer G. P. Biekart, uit Zwolle, tegen den sneltrein uit Groningen opgereden. Hoewel het uitzicht ter plaatse goed is, had de bestuurder te veel zijn aandacht aan het verkeer links van hem besteea, zoodat hij den van rechts komenden trein niet heeft opgemerkt Het voertuig werd van voren ge heel in elkaar gedrukt De bestuurder bleef gespaard. De trein had ongeveer tien minuten vertraging. Taxi gekraakt Op de brug over de Keizersgracht te Amsterdam is gisteravond om half een blokbandtaxi bekneld geraakt tusschen een motorwagen van lijn 17 en de Haarlem- sche tram. Het ongeluk liep zonder persoon lijke ongelukken af. GEVAARLIJKE VONDST Aan het strand te Ouddorp werd een bom gevonden, vermoedelijk een Engelsche vliegtuigbom, gevuld met springstof. Door een korporaal van de Marine werd het hier vandaan gehaald. De Stadt Schanke Leidacheplein 5 9 Tel. 33072 Amsterdam DINER DINER DINER 90 ct 115 1.40 4 TuPHRESTAllB BAGATELLF' PASSAGE - DEN RAAG Wei Restaurant met een bijzonder cachet Cuisine parfaite. plats copieus, cave renommée - Salons et sailes de fêtes pour diners Intimes. Verkrijgbaar: 31/2 o/. Pandbrieven a 10l Hyp. Kapitaal beschikbaar tegen matige rente. De Directie: Mr S. J. VAN ZIJST Mr J. P. VERSTEEVEN AUTO TE WATER GEREDEN Eén der inzittenden veijr^uaen Men meldt ons uit D o r d r e c h t: Gisteravond omstreeks elf uur is op da Achterhakkers een personenauto te water; gereden, waarbij een der inzittenden om het leven is gekomen. In de auto, een D. K. W., die op weg was naar Rozendaal, waren gezeten P. J. A. VL van de Bichelaar, fabrikant te Rcrendaal, die chauffeerde, zijn 17-jarige zoon, Frits van de Bichelaar en de dames C. H. M. an M. Koning, dochters van een ijzerfabrikant te Rozendaal. Van tegenovergestelde rich ting kwam pon vrachtauto, bestuurd door B. C. V., van Barendreoht, die te veel links reed. Een voor hen rijdende p'-rsonenaiio kon nog passeen-n maar do D. K \V word links achter door de vrachtauto geraakt. Het portier sprong open, de bestuurdei werd eruit geworpen en de auto reed stuurloos de haven in, die ter plaatse zeer diep ia. zoodat de auto geheel onder water ver dween. F. v. d. B. is. na eerst vergeefsche pogin gen te hebben gedaan, de naast hem zitten de mej M. K. te redden, boven water ge- komrn waar zijn vader h m wist te eril- pen. Even later is ook de 17-jarige mej. M. K. naar do oppervlakte gekomen, waar zu werd gered door een schipper en een bank werker, die terstond in een roeiboot wareD te hulp gekomen. De 18-jarige mej. C. H. M. is het slacht offer geworden van het ongeluk Even na het ongeval werd haar lijk boven gehaald en is naar "t Diacones>niluiis overgebracht. Geen der inzittenden heeft verder noe menswaard letsel bekomen. AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN Naar wij vernemen is de 47-jarige uren- der telegrafist D. van der Wiingaard, die gistermiddag tijden* liet r^ngeeren op het stationsemplacement te Broek op Lan ge n d ij k bekneld geraakte tusschen óe Jjuffers (zie blz. 5) vanmorgen in het Cen traal Ziekenhuis te Alkmaar overleden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1