Iggjii
Nieuw Amsterdam" in het dok
„CUBA" SIGAREN
Fa DE GOOIJER
l8 MAANDAG 14 FEBRUARI 1938 TWEEDE BLAD PAG. 5
TRICOTFABRIEK
GEBRS. DE WIJS N.V.
Specialiteit in het bekende
ST/V7-/
TRICOT-ondergoed
D. JORDAAN ZONEN N.V.
HAAKSBERGEN
ffrvmj "bleekebxj vinui
X 17^. fcwrinl UTJË
Fa. E. i. WEEBER
GRONINGEN - TEL. 3339
m.
BOS Co.
OLDEHZAAL
WERKMANS- EN
BEDRIJFSKLEDING
DE ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRIJS
BLIJVEND MOTVRIJE
VLOERBEDEKKING
Bosman&den Arend
Botersloot 61
ROTTERDAM
Opgericht 1855t l I
Textiel engros
Confectiefabriek
Dr De Groot nog op Soestdijk
Dr. J. de Groot, de behandelende ge
leesheer van H. K. H. Prinses Juliana heeft
Saterdag in het Badhotel te B a a r n, waar
:ijn famili vertoeft, zijn verjaardag gevierd.
iad^r- de Groot> die zÜn verblijf ten paleize
d^oestdijk niet heeft onderbroken, zal daar
roorloopig nog blijven vertoeven.
Het „verwijderen"
van schilderijen te Eindhoven
De burgemeester zou geen schuld hebben
In tegenspraak met het bericht dat de
burgemeester van Eindhoven een aantal
schilderijen verwijderd zou hebben var
Van Dongen-tentoonstelling, lezen wij in het
-ensch Dagblad de volgende, geheel
andere toedracht van deze zaak:
Toen de directeur van het Abbe-museum,
dr. Visser, met de firma Buffa, die de Am-
sterdamsche Van Dongen-tentoonstelling
heeft ingericht, onderhandelde over een ex
positie van dit werk hier ter stede, heeft hij
onmiddellijk de bewuste vijf schilderijen
teruggewezen, aangezien hij deze minder ge
schikt vond om in Eindhoven te worden ge-
exposeerd. Desondanks heeft de firma Buffa
deze doeken toch met de collectie meegezon
der., met het gevolg, dat deze zoolang in he
keldermagazijn zijn opgeborgen ec niet op
gehangen, wijl de commissie van advies et
geheel met dr. Visser in deze eens was. Er is
dus geen sprake van een „op bevel van den
burgemeester verwijderen" geweest.
Het zal toch zeker wel niet noodig zijn om
hier ook maar met één woord de bevoegd-
heic. te verdedigen van een museum-directeur
en een adviescommissie om datgene toe te
laten in ->i te weren uit eigen huis, wat hun
goed dunkt op degelijke gronden, dat zij een
selectie toepassen, waarbij zij ook nog
andere normen in verband met de plaatse
lijke omstandigheden laten gelden, dan zuiver
aesthetische?
Wanneer hier iets niet en règle was
weest, als hier inderdaad een aanslag op de
souvereiniteit van de Kunst was gepleegd,
dan zou het allereerste protest toch zeker
wel zijn uitgegaan van den betrokken kun
stenaar zelf Kees van Dongen, een schilder,
wien de vrijheid van de kunst ter harte gaat
als weinigen. Zijn heel oeuvre is daarvan het
sprekend bewijs. Doch van Dongen heeft niet
geprotesteerd, integendeel door zijn aanwe
zigheid bij de officieele opening blijk gegeven
de expositie van zijn werk in ons „donkere"
preutsche Zuiden te waardeeren. En wie re
gelmatig de tentoonstellingen hier bezoekt,
weet dat er van een benepenheid, als de mu
seumdirectie en de commissie van toezicht
door het bewuste sensationeele en tenden
tieuze bericht wordt toegedicht, geen sprake
Het blad oppert tenslotte de veronderstel
ling, dat het heele geval door de firma Buffa
om reclame-doeleinden zoo ruchtbaar is ge-
Moeilijkheden taxibedrijf
te Amsterdam
Een van de oudste blokbandbedrijven
de Entam heeft het voornemen op 20
Februari te sluiten. Dat beteekent het ont
slag aan 200 taxi -chauffeurs, die op 76 wa
gens rijden. De oorzaak van dezen maat
regel, die wel niet zal kunnen worden
tegengehouden, ligt in de slechte bedrijfs
resultaten. Het Amsterdamsehe publiek
maakt te weinig gebruik van taxi's.
Naar men weet, heeft de hoofdstad het
z.g. „fooilooze" tarief, waartoe indertijd na
eenig geharrewar onder goedkeuring van
B. en W. is besloten.
STAALHANDEL
Telefoon Rotterdam
P E R N I S 11585 en 12050
NIEUWE Groote voorraden
Naadlooze Vlampijpen GEBRUIKTE BUIZEN
Naadlooze Gasbuizen VOOR VERWARMING
Fittings - Flenzen AFRASTERING lNZ.
DE LAAGSTE PRIJZEN VRAAGT OFFERTE
Bouwt met Hout
van
N.V. HOUTH. v.h. P. ROT Cz.
WESTZAAN
AMSTERDAM - 's-GRAVENHAGE
Bakkers vragen wijziging
arbeidswet
De samenwerkende Nederlandsche Bak
kerspatroonsorganisaties hebben zich tele
grafisch gewend tot den minister van sociale
zaken met 't verzoek, spoedige wijziging der
bakkers-paragraaf van de arbeidswet te wil
len bevorderen, vooral ter verkrijging van
een vroeger beginuur op de Zaterdag en een
verbod van bakkersarbeid op de Christelijk©
De redding van Artis
Het „Artis reddingscomité" ontvangt veel
giften voor het behoud van Antis te Am
sterdam. ook van vrienden van den Am-
sterdamschen dierentuin buiten de stad.
Naar wij vernemen staat het Comité op
het standpunt geen gelden ter beschikking
te zullen stellen zoolang met de obligatie
houders geen schikking is getroffen. Men
hoopt wat dit laatste betreft op Overheids
steun.
UURWERK WESTERTOREN VERLICHT
Binnenkort zal het uurwerk van de Wes
tertoren te Amsterdam worden ver
licht Dr. C P. Gunning heeft hiertoe onge
veer een jaar geleden het initiatief geno
men en een Commissie gevormd, terwijl
jonge menschen door den verkoop van
litho's van den Westertoren 500.— hebben
bijeengebracht Het daarna nog noodige be«
drag is verstrekt door groote instellingen
De Geldersche staten bijeen
Bij Kon. Besluit van 9 Februari 4938.is
m den commissaris der Koningin in de
provincie Gelderland machtiging verleend
tot het bijeenroepen van de Staten dezer
provincie in buitengewone zitting op Dins-
ig 22 Februari 1938.
Deze zitting werd noodig om te voorzien
i de vacature in Ged. Staten, ontstaan
door het overlijden van den heer H. d©
Liefde (C.H.).
Krachtige explosies scheuren dag aan dag groote hoeveelheden mergel van de hooge rotswanden in Limburg. Een opname te dracht op de Amerikaansche vloot
Geülhem na een der ontploffingen, waar iedere slag een verdere aanslag op het natuurschoon is. plaats. Admiraal Hepburn (l.)
wenscht zijn opvolger admiraal
Bloch geluk met zijn benoeming tot
opperbevelhebber der Amer. vloot.
De passagiers van autobussen enz.y welke het verkeer tusschen Haifa en
Jeruzalem onderhouden, moeten eenige kilometers voordat Jeruzalem wordt
bereikt, uitstappen, waarna een strenge passen- en wapen-controle plaats vindt
Een aardig tafereeltje op de Place de VEtoïle te Parijs, waar de kleuters
in de kinderwagens al spoedig beste maatjes zijn met de véle duiven, die
daar, zooals in iedere groote stad, de pleinen bevolken.
MOEILIJK SLEEPWERK
BIJ SNEEUWSTORM
Met negert sleepbooten
binnengebracht
In koortsachtig tempo wordt voortge-
werkt aan de „Nieuw Amsterdam", Neer-
lands vlaggeschip, dat op 13 Mei voor
het eerst naar Amerika moet vertrek
ken.
De bedrijvigheid heeft thans haar
hoogtepunt bereikt, want er werken 1200
arbeiders aan de voltooiing van 't schip.
Volgens het bouwprogramma moest
dezer dagen de beide schroeven worden
aangebrachi en dit kon alleen geschie
den in Wiltons droogdok.
Het overbrengen van de „Nieuw Am
sterdam" van de werf oer Rotterdam-
sohe Droogdok Maatschappij naar Wilton
was een lastig bedrijf. Men meende op
den Waterweg geen risico te kunnen
loopen voor de drukke scheepvaart en
daarom en mede op grond van het feit,
dat men het economisch niet verant
woord achtte de 1200 arbeiders voor het
versieepen een dag vrijaf te geven, is
de Zondag uitgekozen om de „Nieuw
Amsterdam" naar het dok te brengen.
Wij blijven het betreuren, dat voor dit
transport de Zondag is uitgekozen. Al
zou de Zaterdagmiddag groote moeilijk
heden hebben opgeleverd, het wil er bij
ons nog niet in, dat het absoluut onmo
gelijk zou zijn geweest.
De karavaan vertrekt
__gen 1 uur waren de negen sleepbooten,
die het werk moesten doen, aangeslagen.
Voorop zouden trekken de „Drydock" I, II en
III en de „Dockyard XVI" met een capaciteit
van 400 P.K., terwijl de „Slipway" en de
„De Boer" terzijde zouden helpen sturen;
achteraan lagen de „Dockyard" II en XV en
de „Drydock" IV.
Kwart over een klonk een fluitje, de sleep
booten antwoordden, de trosen werden los-
gesmeten en vlot werd de „Nieuw Amster
dam" van de kade getrokken.
Met den wind mee liet men het reusachtige
schip rond komen en spoedig lag het midden
op de rivier.
Twee booten van den Rijkshavendienst
waren voor en achteruit gegaan om de
scheepvaart te waarschuwen.
Toen men de werf verliet, was het hand
zaam weer, doch buiig en de grilligheid
van ons Hollandsche klimaat kwam al spoe-
In den sneeuwstorm
Met eqn „snelheid" van 2 a 2*/o K.M. werd
de „Niéuw Amsterdam" naar Schiedam ge
trokken. De afstand was maar kort, zoodat de
eigenaardige sleep goed half twee al bij
Wilton in zicht kwam
Het was een eigenaardig schouwspel: het
vooral op het water nu machtig zich verhef
fende schip, omringd door de sleepbooten, de
negen trekkers en nog enkele „belangstel
lende" bootjes, die er omheen zwermden.
Nauwelijks was de sleep echter bij de
„villa" gekomn, of men kreeg de poppen
aan het dansen. De lucht was plotseling be
dekt geworden en vóór men het wist joeg
een felle sneeuwstorm over den Waterweg.
De wind kreeg nog meer vat op het
hooggelegen schip en de doorkomende
vloed het was bijna hoog water
werkte er toe mee dat de „Nieuw Am
sterdam" met de kop de Noord wal in
stuurde.
Al wat sleepboot was lag in 'n wip
scheef en de zwarte rookpluimen be
wezen wel, dat de machines extra wer
den opgestookt om te trekken wat er te
trekken viel. De gele „Drydocks" stoom
den volle Kracht op Rozenburg aan, de
roode „Dockyards" achteraan hielden als
terriers vast en zoo kreeg men het
groote, onbestuurbare schip weer in z'n
macht
Het sleepen van een schip van 33.000 ton
is altijd een moeilijk karwei, doch in dit ge
val was het dubbel lastig, omdat de „Nieuw
Amsterdam" zonder schroeven geen slag kon
meedraaien, zoodat de sleepbooten alles
moesten doen.
In den sneeuwstorm, die bij tijden zoo
dicht was, aat men het schip van „Wilton"
uit nog maar amper fcon ziep, werd de ko
lossus midstrooms in het vaarwater gehou
den omdat men tot dood tij wilde wachten
om het binnen te brengen.
Een benauwd oogenblikjebinnen!
Dit „dood tij" het moment, dat er geen eb
en geen vloed is, viel omstreeks half drie en
binnen tien minuten moest men dan de
„Nieuw Amsterdam" dwars op stroom krij
gen en Wiltons haven binnensleepen.
Hier was alles voor de ontvangst gereed
gemaakt.
Droogdok No. IV was reeds volgeloopen.
Dit droogdok, het grootste van Europa, kan
schepen van 46.000 tons opnemen. De „Pa
ris" heeft er enkele jaren geleden gerepa
reerd en de „Nieuw Amsterdam" kon er dus
gemakkelijk in.
Het was echter gebleken, dat Wiltons ha
ven de laatste jaren nogal is aangeslibd en
daarom heeft men de laatste weken met
baggermateriaal en zuigers deze haven weer
op de vereischte diepte van 20 M. gebracht
Prompt half drie zag men langzaam be
weging in den „voorgaats" liggenden sleep
komen.
De „Drydock I" waarop de convooileider
J. Mout den scepter zwaaide op de
„Nieuw Amsterdam" had loods Rumph
de leiding; gaf het sein voor het binnen
trekken en, terwijl de booten voorop zoo
dicht mogelijk naast elkaar gingen liggen
om de grootste kracht uit te oefenen, zag
men de „Dockyards" achteraan zich mee
laten trekken om als stuur van het mach
tige schip te fungeeren.
Het weer was vrij gunstig geworden,
maar een heel benauwd oogenblik volgde
toch nog, toen de „Nieuw Amsterdam"
op enkele meters van het Oostelijk ha
venhoofd de steenen beschoeiing pas- 1
seerde.
Een moment scheen het, of het mach
tige schip reeds op de steenéo zat
het maakte eenige slagzij en een der
„Drydocks" die het aan stuurboord van
den kant haa trachten te duwen, maakte
zich uit de voeten.
Het bleek echter, dat het scheef liggen
van de „Nieuw Amsterdam" het gevolg
was van de manoeuvres van de sleep
booten voor en achter en dat het schip
juist vrij was gebleven.
De kundige sleepbootkappie's hadden
hun manoeuvre wel heel juist berekend,
want enkele oogenblikken later kon
het mailschip, dat een diepgang van
6 47M. had, in rechte lijn op het droog
dok afstevenen.
In het dok
Reeds op den weg van de Heyplaat naar
Schiedam had het transport groote belang
stelling getrokken. Op de terreinen van Wil-
ton-Fijenoord stonden directieleden van deze
maatschappij en van de R.D.M. den sleep op
te wachten.
Precies 3 uur was de „Nieuw Amsterdam"
het dok binnengetrokken. Het schip was
juist iets grooter dan het dok wat de lengte
betreft en stak hoog boven de andere sche
pen en de gebouwen uit
Na Zy2 uur had men het dok droog gezet
en konden de werkzaamheden van het
schoonmaken van de scheepshuid een aan
vang neimen.
Vanmorgen zijn de 1200 arbeiders van de
R.D.M.P. Smit Jr., Mutters, Pander en an
dere installateurs, bij Wilton de poort bin
nengekomen. waar ze een weekje als gast
thuis zullen zijn.
Over enkele dagen zullen de beide schroe
ven van ongeveer 4 M. grootte worden aan
gebracht en volgende week Zondag zal de
terugreis naar de bouwwerf weer worden
aanvaard, waarbij dan de „Nieuw Amster
dam" zelf zoo noodig al een paar slagen mee
zal kunnen draaien.
Een moeilijke episode in de bouwgeschie
denis werd met het overbrengen naar het
dok voltooid.
Serie 3-15 cent
IN VORSTENLANDEN EN SUMATRA
OUDEWATER
Aan het „Princess Beatrice Hospital" te Londen werd door den Neder-
landschen gezant te Londen, graaf van Limburg Stirum ter gelegenheid
van 't huwelijk van H.K.H. Prinses Juliana een bed geschonken, waarvan
de overdracht plaats vond in tegenwoordigheid van den schenker en
diens echtgenoote.