Haastige spoed - Zelden goed
a MAANDAG 14 FEBRUARI 1938
EERSTE BLAD PAG. 3
Amerikaansch schip verliest
yoor den Waterweg zijn schroef
Reddingboot assisteert
twee schepen
n Hoekvan Ho 11 a n d, 12/13 Februari
;r Tijdens de stormbuien, die Zaterdag-
n avond en Zaterdagnacht hebben ge-
1- woed, heeft een Ameri'kaansch schip,
n de ruim 5000 ton metende „Waoosta"
■t, ervaren, dat haastige spoed maar zel-
g den goed is.
Omstreeks half vijf voer het Ame-
rikaansche schip dien Waterweg uit,
jord met den stormaohtigen Noord-Oosten-
leid Wljnlft 'n dien rug. De Aimerikaan
uis. scheen groote haast te hebben, want
andere schepen, diie inde nabijheid
len. waren, waaronder de „Ary Scheffer",
Ms werden als het ware opzij gedrongen.
jje. Nauwelijks kwam het Amerikaan-
jnt- sohe sohip, dat maar weinig ladling inn
i irï had, echter buitengaats, ot door het
de stampen op de hooge zee
sloeg de schroef boven water
lUlp uit dol en raakte onklaar,
ter, Het schip werd onbestuurbaar en
laar slechts door snel de bedde ankers uit
ai's te werpen kon. men voorkomen, dat
;en_ het op het Noorderhoofd verdaagde.
den De kleinere schepen, die achteraan
tuig kwamen, passeerden de „Wacosta",
die signalen gaf, dat dringend sleep-
oer' bootassdstentie werd verzocht,
tkd- Inderdaad was de positie van het
uw- schip niet zoo gunstig; het lag mijl
•erk voor aen Waterweg cup de golven te
8,1 K dansen en, zou het vain de ankers
Si slaan, dan was het Noorderhoofd be
ren! angstigend dicht bij
per* .Noordzee" en „President Jan Leis"
leze raren uit
rcn"' De gevraagd© sleepboothulip kon ndet on
middellijk worden geboden,
nr. AI|'€ sterke 6leepbooten van L. Smit So
ïwalken momenteel op de werelozeeën en
lll-een die „Noordzee", welke een capacitr-it
heeft van 750 P.K, kwam voor hulpverleo-
ling in aanmerking. Maar deze sleepboot
ag juist ir> het dok. Met bekwamen spoed
heeft men de „Noordzee" echter klaar ge
naakt en om 8 uur kon hij reeds uitvaren.
Inifcusschen was het weer minder gunstig
worden: de windkracht was nog toegeno-
'nen en bij buien schoot de wind tellkens
H .lit naar Oost en naar West. Bij de gaande
jrMibstroom leverde dit buiige weer een hoog
'Lli»aande zee op.
•oi\ beloodsing was al gestaakt en 'de
21'Amerikaan lag leelijk te rollen.
Kort na de sleepboot is ook de motorred-
tüngboot „President Jan Leis" naar buiten
gij gegaan onder commando van schipper Slis.
I Alen kon vain den semahore af diuidielijii
Eien, hoe sleepboot en redidiinigboot cup de
gölven dansten. Hot weer was echter zoo
bruin, d'at het niet mogelijk was een ver-
1 binding tot stand te brengen. Met. de veilige
Wetenschap sleepboot en reddingboot in de
Diaibijheid te hebben maakte de kapitein ook
Gjeen aanstalten het anker te lichten.
De zee bleef ruw en tegen half twaalf
sag men die „Leis" in het oppertje van het
Noorderhoofd wat beschutting zoeken. Daar
vans de reddingboot tot in den vroegen mor-
t is jen gebleven,
sten,
e t fl3innen gebracht
oe Gistermorgen omstreeks 11 uur heeft de
boU'^oord'zee", geassisteerd door de Sleepboo-
llen,en ,31ankenburg" en „Maas", eveneens
arenran L. Smit Cos Internationalen Sleep-
nutiensi, vastgemaakt aan de „Wacosta".
Het weer was wat beter geworden, zoodal
le kleinere sleepbooten zich ook buiten dor
stten wagen. „Noordzee" en „Maas" zijn gaan
1 ft® rekken en de blankenburg" heeft ach ter-
af-ian gestuurd.
ging Omstreeks 12 uur had men den sleep voor
len mond van dJen Waterweg,
j en Het scheen nog even of de sleep om dp
heer'11 i<:1 zou SaaTL doch de sleepbooten zijn
dar»0611 n,aar ïsoorft gaan optrekken en zonder
aaaitooiriQs is men binnengekomen en opge-
?entoomd naar Schiedam, waar de „Wacosta"
•ijfs-ou dokken.
aar- De reddingboot „President Jan Leis" was
hij half twaalf opnieuw buitengaats ge-
om J8-310 om bij de hamid te zijn, waninieer dit
,ver.toodig mocht blijken.
jypg^lok nog een Russisch schip
[sjte d moeilijkheden
Schipper Slis, dlie eerst Zaterdagavond
"am 8 uur tot 's machte 4 uur op d© melige
I !J kee had gedobberd en er om half twaalf
ont-veer met zijn manuien op uit was getrokken
natm zoo noodig te helpen, vertelde bij de
3bcn1'armi0 kachel teruggekeerd, dlat men den
Budellmeir',k'aa'11 i'3 dten Hoek full speed had zien
j n „ertrekken en tot eikaar gezegd had: „,nou,
.vees'OU' wat lieef'^ ft'e 'n drukte".
Net was het schip buiten of het ging raar
1 de Noord en begon te fluiten en door
akteje radio om sleepboothulp te roepen. De
teneddingboot was direct gereed gemaakt en
laar buiten gegaan toen de „Noordzee"
nder°6ingen scheen aan te wenden om den
zelfinierikaan binnen te brengen,
ïclu-- Buit)engaat8 bleek het echter in de buien
"jar slecht weer te zijn, een gevaarlijke
laar-joord Oosterstorm met hooggaande zee. Er
r Üras dan ook ndet veel te beghmen. Na en-
elijkieflie uuen gedobberd te hebben, was men om
con-eJtf twaalf maar even bitninen de pieren
pro-ftruggekeerd „om een bakkie koffie t© zet-
'indtm"< maar om half een kwam er al weer
ndier werk.
Een Russisch schip, waarvan Slis den
'aaim niet had kunnen lezen, bleek voor
J^en Waterweg wegens het slechte weer voor
dui-nker te zijn gegaan. Om half een zag men
1-taatchter, dat. het ark er ging krabben en dat
c h te Rus om de Zuid ging.
'elke Be „Leis" had den semaphore aangeroe-
taatJ611' ft'te ook opmerkte, dat het schip tus-
erenoken roCM'e boeien door naar de Maas
Makte afdreef.
itsel. Voor den Waterweg was er al een
voor eaiP(Pi'o meetje, maar op de Maasvlakte
daar was het bepaald gemeen weer. De
ulier reddingboot ging er weer uit en draai-
[koo- de om het Rusaisdhe sohip heen, dat
■uikt nog juist vrj liep van den leddoim.
geen Het sohip had het stuurboordanker
uitgebracht, maar verdaagde door den
Noord-Oosterstorm meer en meer op
de Maasvlakte, waar slechts 3 n 4 voet
water stoud. Het kon elk oogenblik
stranden.
„De Rus heeft geboft", zoo vertelde die red
dingboot kapitein, „wamt om half twee
buide het wat af en tusschen twee buien
door kon het Russische schip, voorafgegaan
door de reddingboot en koers zettend op het
vuurschip ..Maas", zachtjesaan vam lager
wall afkomen en in vrije zee varen. De kap>-
tein liohtte het anker en de Rus verdween
Het heeft echter maar een haar gescheeld
of hij zat op de kust", aldus schipper Slis.
OUD-KATHOLIEK
VAKVERBOND
vergadering
te Utrecht
Besloten werd toe te treden tot
het Intern. Ghr. Vakverbond
Te Utrecht werd Zaterdag in het ge
bouw Trianon de jaarvergadering gehouden
van het Oud-Katholiek Verbond van Vak
verenigingen. Nadat des morgens de sec
tievergadering©]! gehouden waren, werd
des middags de algemeene vergadering ge
opend door pastoor B. A. v. K 1 u f uit Eg-
mond aan Zee, als waarnemend voorzitter,
daar pastoor v. d. Steen uit Delft wegens
ziekte verhinderd was.
De voorzitter riep een welkom toe aan
den aarts-bisschop, mgr A. Rinkel, aan
de vertegenwoordigers van den Christelij-
ken Bond van Fabrieks- en Transport
arbeiders in Nederland en van den R.-K
Bond van Fabrieks- en Transportarbeiders.
Namens den Chr. Bond was o.m. aanwezig
de voorzitter, de heer S t r ij b i s.
De voorzitter herdacht in zijn openings
woord mgr. F. K e n n i n c k, die in het af
gefoopen jaar is overleden en veel voor de
Oud-Kath. Vakbeweging heeft gedaan.
Nadat de aartsbisschop de vergadering
had toegesproken, werd het woord verleend
aan den heer Strijbis. voorzitter van den
Chr. Bond van Fabrieks- en Transport
arbeiders. Spr. zeide verheugd 4e zijn, dat
hot Oud-Kath. Verbond aan de zijde van de
Chr. Vakbeweging strijdt voor een waardig
bestaan, maar wat het voornaamste is, ook
het Oud-Kath. Verbond voert dien strijd
niettegenstaande de gevaren van dezen
tijd, met het doel God te verheerlijken.
Dc heer Zwagers voerde vervolgens het
woord namens den R.-Kath. Bond.
Het Verbondsbestuur stelde voor, dat
de Oud-Kath. Bond van Vakvereeni-
gingen zich zou aansluiten bij het In
ternationaal Christelijk Vakverbond.
Na uitvoerige discussie werd hiertoe
beslotent
In de toelichting, welke het bestuur op
dit belangrijke voorstel gaf, werd erop ge
wezen, da het van belang is, dat de plaats
van het Oud Kath. Verbond in de Neder-
landsche Vakbeweging op de juiste wijze
wordt bepaald. Aansluiting bij het C.N.V.
of R.K.W.V. werd niets wenschelijk geacht,
maar aansluiting bij het I.C.V., en dan als
zelfstandige Christelijke organisatie, werd
als de juiste oplossing beschouwd. Aange
nomen werd voorts nog het voorstel van
de afd. IJmuiden om over te gaan tot de
vorming van een weerstandskas.
Tenslotte kwam men Zondag samen om
God te danken voor Zijn steun en kracht
in de kerk van St. Gertrudis, alwaar pr. E.
Lagcrwey een predikatie hield over de
tekst uit Mattheus 20 vers 14: „Neem het
geen u toekomt, en ga heen
P. van Vliet tachtig jaar
Tal van gelnkwenschen aangeboden
Onder groote belangstelling heeft de heer
P. van Vliet, oud-lid van de Tweede
Kamer en oud-voorzitter van het Nederl.
Werkliedenverbond „Patrimonium" te D e n
Haag jj. Zaterdag zijn tachtigsten ver
jaardag mogen vieren.
Uit alle deelen des lands ontving de
jarige schriftelijke en telegrafische geluk
wenschen, w.o. van personen met wie hij
in vroeger jaren op politiek en sociaal ge
bied heeft mogen samenwerken. Er waren
o.a. telegrammen van de afdeelingen Al
melo, Dordrecht «n Oosterbeek van het
Ned. Werkliedenverbond Patrimonium, van
de Tweede Kamerleden J. Schouten,
mede namens het Centraal-Comité der
partij en de Tweede Kamerfractie en H.
Am e 1 i n k, secretaris van het Chr. Nat.
Vakverbond.
Onder hen, die den heer Van Vliet de
hand kwamen drukken waren de leden van
de Tweede Kamer, de heeren C. Smeenk
van Arnhem, voorzitter van Patrimonium,
en L. F.Duymaervan Twist, die noR
met den heer v. Vliet deel heeft uitgemaakt
van ons Lagerhuis, alsmede van het oud-
Tweede Kamerlid, oud-burgemeester J. v.
d. Molen T.zn. Ook de heer J. Schreu-
der, wethouder van Schoonhoven, kwam
zijn opwachting maken.
Het Bondsbestuur van Patrimonium zond
zijn jarigen eere-voorzitter 'n keurige fruit
mand, terwijl er bloemenmanden waren
van het Chr. Nat. Vakverbond en van het
comité van actie uit de Chr. Sociale organi
saties.
Treintje ontspoord
Drie gewonden, waarvan twee ernstig
Zaterdagavond is in de staatsmijn Mau
ri ts een wagon van een personen treint je ont
spoord. Van de vier arbeidiers, die «zich hier
in bevonden, werden twee ernstig gewond,
namelijk T. uit Bro~k-Sittard en L. uit Bun-
de. De eerste kreeg inwendige kneuzingen
en is naar het ziekenhuis te S i 11 a r d ver
voerd. L. is met een schedelbreuk in zorg-
wekkenden toestand naar het ziekenhuis te
Heerlen overgebracht. Een derde arbei
der liep eveneens verwondingen op, maar
van minder ernstigen aard. Na te zijn «ver
bonden, kon hij naar huis worden vervoerd.
DE GOUDDIEFSTAL TE UTRECHT
In verband met den gouddiefstal in het
tandheelkundig instituut te Utrecht,
waarvan de daders reeds zijn gearresteerd,
is te Amsterdam nog een heler gearresteerd.
De man is overgebracht naai- Utrecht en op
last van den commissaris in de tweede af
deeling in verzekerde bewaring gesteld.
DE GRONDWETSHERZIENING
Plechtige afkondiging
op 22 Februari a.s.
Gelijktijdig in alle deelen
van het Rijk
Vandaag is uitgegeven Staatsblad No.
180, bevattende de „publicatie van 11
Februari 1938", betreffende de plech
tige afkondiging van de vastgestelde
veranderingen in de Grondwet, be
trekking hebbende op de volgende
onderwerpen: het inkomen der
Kroon; de schadeloosstelling en het
pensioen van de Tweede Kamerleden;
het openen van de mogelijkheid mi
nisters te benoemen niet belast met
de leiding van een ministerieel de
partement; het kiesrecht; het openen
van 'de mogelijkheid openbare licha
men voor beroep en bedrijf in te
stellen; het overgangsrecht.
De wetten op deze veranderingen be
trekking hebbende, zullen worden
geplaatst in het Staatsblad van het
Koninkrijk der Nederlanden, in het
staatsblad van Ned. Indië, in het gou
vernementsblad van Suriname, en in
het publicatieblad van Curagao;
Deze bladen zullen worden uitgege
ven 22 Februari a.s. 's middags om
half drie wettelijken tijd in Neder
land. Op dit tijdstip zullen de wetten
worden voorgelezen:
a. In Nederl an d:
In een plechtige openbare zitting van
den Hoogen Raad der Nederlan
den, van elk der Gerechtsnoven en
der Arondissements-rechtbanken;
b. In N e d e r 1 a n d s c h-I n d i
In een plechtige openbare zitting van
het Hooggerechtshof van Ned,-Indië;
c. In Suriname:
In een plechtige openbare zitting van
het Hof van Justitie;
d. In Curagao:
in een plechtige openbare zitting van
het Hof van Justitie.
Het tijdstip van inwerkingtreding is
als volgt bepaald:
a. In Nederland:
Klokslag middernacht tusschen 13
Maart en 14 Maart 1938;
In N e d.-In di Op Java en Ma-
d o e r a:
Klokslag middernacht tusschen 23
Maart en 24 Maart 1938;
Elders: Klokslag middernacht tus
schen 1 Juni en 2 Juni 1938.
In Suriname:
Klokslag middernacht tusschen 23
Maart en 24 Maart 1938;
In Curagao:
Klokslag middernacht tusschen 23
Maart en 24 Maart 1938.
Op het zooeven genoemde tijdstip zal
de publicatie worden afgelezen: In
Nederland: in iedere gemeente
van de pui of voor de deur van het
huis der gemeente; in Ned-Indië:
van het paleis te Batavia van den
gouverneur-generaal; en in Suri
name en in Curagao: van het
paleis van den gouverneur.
De ministers van Justitie en Binnen-
landsche Zaken en van Koloniën zijn
belast met de uitvoering van deze
publicatie.
zittenden van d© autobus, die op weg was
naar Katwijk, werd niemand gewond.
Het ongeluk is te wijten aan hei feit, dat
dc bestuurder van de personenauto verzuim
de de autobus voorrang te verleenen. De
autobus kon op eigen kracht naar de garage
terugkeeren. De personenauto moest worden
weggesleept
Kolendampvergiftiging
tijdens Kerkdienst
Acht personen onwel geworden
In de Ned. Herv. kerk te Baarn onder
vonden gisterochtend, tijdfens den kerk
dienst, de bezoekers last van kolendamp,
vermoedelijk doordat de schoorsteen niet
wilde trekken. Acht personen, die zich mot
wett gevoelden, moesten het gebouw verla
ten. De 20-jarige G. werd bewusteloos. Na
maar buiten te zijn gedragen, waar hij nog
ecnigen tijd bewusteloos bleef liggen, is hij
nadat het bewustzijn was teruggekeerd, poi
auto naar zijn woning gebraoht. G. heeft
geen verdere nadeelige gevolgen van de
kolendampvergiftiging ondervonden.
„De Nachtegaal" zingt weer
Geheime zender opnieuw in den aether
Naar gemold, is Zondagmorgen 6 Febr. j.L
in een boerderij te Diepenveen de in den
achterhoek van Gelderland bekend© geheime
zender „De Nachtegaal" in beslag genomen.
Doch gistermorgen was deee weer op het
appèl en liet zooals voorheen zijn geluid
weer liooron. De omroeper maakte bekend,
dat. in beslag waren genomen voor ruim 600
gulden aan instrumenten, doch hij was van
plan voort te blijven gaan. Bovendien deelde
hij mede, dat hij een versterkte zender aan
het houwen was. Het adres van „De Nach
tegaal" was even als de andere in Henge
lo (O.).
WOONHUIS AFGEBRAND TE WAALWIJK
Gisternacht is te W a a 1 w ij k in de
ning. bewoond door en eigendom van den
schoenmaker A. van der Ven, in de Sta
tionsstraat, brand uitgebroken. Het vuur
greep in het oude huis, dat met riet gedekt
is, snel om zich heen. De drie zoons van
den heer van der Ven. die op zolder slie
pen, moesten, om zich in veiligheid te kun
nen stellen, door de vlammen naar buiten
gaan. Zij liepen hierbij «enig letsel op.
De brandweer slaagde er in de omliggen
de panden te behouden. Het pand van de
familie van der Ven is evenwel totaal af
gebrand. Omtrent de oorzaak van den
brand tast men in het duister. De schade
wordt door verzekering gedekt.
OUDE MOLEN AFGEBRAND
Tijdens een kort doch hevig onweer Is
gisternacht de bliksem ingeslagen in den be
kenden ouden molen te Kekerdom in
Gelderland. Er ontstond brand en de molen,
die een sieraad van de streek was, werd ge
heel vernield. De familie Huls, die den mo
len bewoonde, kon ziclh tijdig in veiligheid
brengen. Verzekering dekt de schade.
LAAIENDE VUURZEE
TE BREDA
Weverij door brand
verwoest
Brandweer streed met ió stralen
doch stond machteloos
Zondagochtend heeft een felle brand
de weverij van de N.V. Textiel
fabriek vh. J. V e r e s t, gelegen
aan de Markkade te Breda, geheel
verwoest.
De brand brak omstreeks elf nor
in den ochtend door tot nu toe onbe
kende oorzaak uit. Toen de brand
weer, die spoedig nadat zij gewaar
schuwd was, ter plaatse verscheen,
het blnsschingswerk aanving, stond
reeds vast, dat van het fabrieksge
bouw zelf niets te redden 2on zijn.
Aangewakkerd door den lellen wind,
grepen de vlammen snel om zich
In het gebouw, dat het eigendom was van
de N.V. „Alibouw", waren ongeveer veertig
weef toestellen opgesteld.
De brandweer tastte met zestien stralen
het vuur aan, waarbij zij het grootste ge-
deele van haar kracht moest geven om de
belendend© perceellen, eveneens behoorende
aan oe N.V. „ATbouw" en de op aangrenzen
de terreinen liggende voorraden hout, te be
houden. Tevens dreigde het vuur over ie
slaan naar de opslagplaats vam kunstmest
stoffen van de firma Sol.
De brandweer s/laagde er evenwel in het
vuur tot de weverij te bepeolkien. De aan»-
gremwnde gebouwen kregen weliswaar
brand- en vooral veel waterschade, doch
kondien worden behouden.
Na ruim een uur werken, onder leiding
van den opper-brandmeester Korteweg, was
de brandweer het vuur meester en bestond
jen vrees meer voor verdere uitbreiding.
Vam de weverij zelf is niets blijven staan.
Het geheeQe gebouw is verwoest, zoodat hef
bedrijf voonloopig ndet kan worden hervaL
De schade is aanzden'liijk, doch wordt door
verzekering gedekt.
Luxe auto ramt autobus
Twee personen naar het ziekenhuis
Op het kruispunt Trompstraat-Frans Nae-
reboutstraat te iJmuiden-Oost zijn gis
termiddag omstreeks half twee een perso
nenauto en een autobus met elkaar in bot
sing gekomen. Van de personenauto werd
het voorstuk geheel ingedrukt, terwijl Ie
autobus aan den linkerkant werd openge
scheurd.
In de personenauto zaten twee heeren uit
Haarlem en twee kinderen uit IJmuiden-
Oost. Een der heeren kreeg een hersen
schudding. Hij is in het St. Anthoniuszieken-
huis te IJmuiden ter verpleging opgenomen.
Ook de andere heer, die ogenschijnlijk geen
letsel had opgeloopen. is daar ter observatie
opgenomen. De kinderen werden slechts
licht gewond. Na ter plaatse te zijn verbon
den, zijn zij naar huis gebracht. Van de in-
KERK EN ZENDING
Statistische cijfers
In aansluiting op ons Kerkelijk overzicht!
zendt een onzer trouwe lezers eenige ge
gevens, waarin verschillend© mutaties in de
Geref. Kerken zijn gegroepeerd. Zoo deelt
hij mede, dat van de 154 emeriti de volgende
elf D. d. W. zijn overleden: E. Buurma,
Achlum, 78 j.; E. Prinsen, Enschedé, 69 j
W. J. Goedbloed, Cubaard, 60 j.; T. Kramer,
Monster, 70 j.; A. S. Sohaafsma, Lunteren,
73 j.; S. Groeneveld, Terneuzen, 66 j.; J.
Meijer, Niezijl, 67 j.; D. Vrieling, Scheem-
da, 83 j.; A. M. Donner, Amersfoort, 78 j.;
J. Estié, Beekbergen, 35 j.; G. Boekenoogen,
St. Anna Parochie, 79 j.
Hun getal nam toe met tien, die geëme
ndeerd werden en wier emeritaat in 1937 is
ingegaan, zoodat er thans 153 emeriti zijn.
Onder hen bevinden zich 14 Hoogleerarvn
ïni de Theologie, onder wie de emeriti-Honig
en Kuyper; 6 geestelijke verzorgers aan
stichtingen van barmhartigheid en inrich
tingen van onderwijs; één legerpredikant in
Nederland (in algem. dienst) en één ir
Ned. Indië.
Candidaten
L. W. Korvinius te Hoeg (Keboemen); K.
Dronikert te Woubrugge; J. van Hoegee te
Weeterenden; D. Roest te Opperdoes; C
Spek te Nijeveen; N. Warner te Ter Aar;
A. J. van Sluys te Zonnemaire; A. Véllema
te Beetstorzwaag; P. H. de Kleer te Ovor-
sohild; D. A. Zijlstra te N. Beets; E. Zijlstra
te Halle; J. S. v. d. Weg te Zevenbergen; J.
v. d. Wielen te Wierum; A. B. Roukema te
Berkum; K. J. Schaafsma te Gameren; A.
Zwaan te Zwartsluis; Is. v. d. Linden te Ten
Post; B. A. v. Lummel te Sprang; A. J.
Radder te Ottoland; Y. v. d. Woude te
Arum; M. Feitsma te Sohellens-Schraard;
H. v. d. Weij te Munnekezijl; H. J. Spier te
IJselimonde (West); J. Blauw te Echten; A.
Bos te Hoogersmilde; H. Tien te Uhrhove
(Oost-Friesland, Duitsdhl.); L. Berger te
Kootwijkerbroek en H. v. Minnen te Zait-
bommeil.
A. B. C. Hofland naar Ooetkapelle; J. La-
feber naar Puttershoek; D. S. A. Hagenbeek
naar Strijen; A. de Boer naar Staphorst en
P. Westerloo naar Thesinge.
Ruim vijftig candidaten verrichten hulp
dienst in kerken óf ter hulpbieding van
den D. d. Woords óf voor Evangelisatie-
arbeid óf voor de bearbeiding van een
zwakke kerk, waar ze eigenlijk het werk
van een D. d. Woords verrichten, behalve
het bedienen van Sacramenten, het beves
tigen van ambtsdragers en van huwelijken.
Hun optreden draagt geen ambtelijk karak
ter, omdat het hulppredikerschap niet een
door de Kerken erkend ambt is.
Zóó bezit Wirdum een hulpprediker voor
Grauw, Goes voor 's-Gravenpolder.
.Andere kfleine kerken hebben voor zich-
zeflve een hulpprediker, die als plaatsver
vanger van 'n D. d. W. aangemerkt kan wor
den, zooals: Sloten, Middenmeer, Mont-
foort, Bergschenlioek, Bergambacht, Papen-
drecht. Rhenen. Moerdijk e.a., zelf6 Zwijn-
drechtGroote Lindt met 702 zielen heeft
een ca:ididaat tot hulpprediker benoemd.
Tenslotte hebben kerken een Cand. voor
evangelisatie-arbeid óf in eigen gemeente,
óf op plaatsen waar nog geen kerkelijk in-
stituut gevonden wordt; zooals 's Hertogen-
bosch voor Oss; Tilburg voor Oisterwijk; I
Sappemeer voor Foxham; Schiedam e.a.
Aantal en indeeling der gemeenten
Het getal, 779, is vermeerderd door de in-
stitueering van Schiebroek-HiMegersberg,
Bergschenihoek (beide Cl. Rotterdam), Pesse
(Cl. Meppel) en Bilthoven (Cl. Utrecht). Het
aam tal bedraagt thans 783.
Van deze kerken, ingedeeld in 56 classes,
telt de provincie Groningen 89, Friesland N.
73, Friesland Z. 74, Drente 40, Overijsel 55.
Gelderland 68, Utrecht 43, N.-Holland 74
Zuid-Holland 86, Zeeland 53 en N.-Brabant-
Limburg 33 kerken.
Het zielental
Zes en twintig kerken hebben elk nog
geen honderd zielen. Er zijn er zelfs bij met
eenige tientallen, zooals Abbenbroek mrt
26, Ankeveen met 42, Aalst met 41, Hoenza-
Driel met 31, Heusden met 52 zielen. (De
cijfers zijn ontleend aan het.Jaarboek voer
1937). Echter Amsterdam telt 13.900, Gro
ningen 12.865, Utrecht 8963, Rotterdam
10.833, Scheveningun 8044. Urk 2860, Andijk
1887, Rijswijk 1149 zielen (belijdende en
doopleden).
Negen en zeventig kerken hebben tus-
sdhien 100 en 200 zielen. Van de kerken be
neden 200 zielen kan slechts en enkele uit
eigen beiurs beroepen en een D. d. W. on
derhouden. Andere zijn in het bezit
een predikant met steun van d'e classis of
van het comité, destijds in het leven ge
roepen tot steun van zwakke kerken.
Toch blijven tientallen kerken jaar in
jaar uit verstoken van het bezit van een
eigen herder en 1-eeraar. Hierin zou verbe
tering kunnen treden, wanneer enkele ker
ken konden en wilden combincereri, gelijk
de vier kleine kerken in de classis Tiel ge
daan hebben, n.l. Rossum, Aalst, Hoenza-
Driel en Well, die gezamenlijk een D. d. W.
bezitten.
Uitgebrachte beroepen
In 1937 zijn uitgebracht 90 beroepen, waar
van 60 op 50 D. d. W. en 30 op 29 candi
daten.
Verleden jaar bedroeg dit getal 62.
Twee en zestig kerken hebben één of
meer beroepen uitgebracht. Zeven en vijftig
zagen haar pogi::g bekroond; 40 hiervan
werden reeds bij het uitbrengen var
eerste beroep verblijd.
Van de bijna 800 D. d. W. ontvingen 50
een beroep.
Twee en veertig werden éénmaal, zeven
tweemaal en één driemaal beroepen.
Van de 50 beroepen predikanten hadden
8 den leeftijd van 2629 jr.; 30 den leeftijd
van 3034 j.; 11 den leeftijd van 35—40 j.
en één was 42 jaar oud.
Op 29 candidaten zijn uitgebracht 30 be
roepen; slechts één candidaat vereenigae
twee beroepen op zioh.
Vacatures in de Geref. Kerken
Groningen: Stadskanaal, Wagenbor
gen, Bellingwolde-Nieuweschans, Hornhui-
z©n-Kloosterburen, Groningen, Helipman,
Zuidbroek.
Friesland N.: Stiens, Beetgum.
Friesland Z.: Hemelum, Munnekebu-
renl), Sloten 1), Lippenhuizen 1), Stavo
ren 2), Tjerkwerd.
Overijsel: Haaksbergen 1), Goorl),
OTdemarkt, Vollenihove (Stad) 1), Kamper
veen, Olstl).
Gelderland: Poederoyen, Vuren.
Utrecht: Kookiengen 3), Nichtevecht,
Benschop, IJselstein, Montfoortl), Linscho-
ten, Maartensdijk, Renswoude 3), Tienho
ven, Amersfoort, O.-Loosdrechit.
Noord-H o 11 a n d: Bergen. Kolhorn 1),
Wieringenl), Ankeveen, Schenmerhonn 1),
Vijfhuizen, Monnikendam.
Zuid-Holland N.: Bergambacht 1),
Oudewater, 's-Gravenzande.
Zuid-Holland Z.: Ameide, Den Bom
mel, Abbenbroek, Papendredht 1), Stad aan
't Haringvliet, Kralingen, Zwartewaal 2), De
Hey-Tuindorp, Zwijndrecht-Groote Lindt 1),
Oud dorp.
Zeeland: Geersdijk, Oosterland, Poort
vliet, 's-Gravenpolder 1), Nieuwerkerk.
Noord-Brabant-Limburg: Heusden
Dinfeloord.
Graafschap Bentheim: Brandleckt
O 06 t-F r i es 1 an d: Neermoor.
Classis Batavia: Magelang, Soera-
ba ja.
Class. Buenos-Aires: Tres Arroyos.
1) Hier wordt hulpdienst verricht door
een candidaat
2) Hier wordt hulpdienst verricht door
een oefenaar.
3) Hier wordt hulpdienst verricht door
een emer. D. d. W.
UIT OOST- EN WEST-
INDIE
Auto-ongeluk bij Toba-meer
Vijf menschen verongelukt
Woensdag 26 Januari heeft een ernstig
auto-ongeluk plaats gehad op den wee van
Prapat naar Porsela (beide aan het Toba-
meer, Sumatra), dat vijf menschenlevens
heeft gevorderd.
Het geschiedde, naar wij in de Sum. Post
lezen, op een afstand van ongeveer acht km
van Porsea, dat e©n Ford-vrachtauto door
volkomen onverklaarbare oorzaak de
wagen bevond zich op een recht stuk weg en
er was geen tegenligger omsloeg en in de
slawah terecht kwam. De vrachtauto was ge
deeltelijk voor passagiersvervoer ingericht
en vervoerde verscheidene personen. Vijf
van hen waren op slag of nagenoeg od slag
dood, verschillende anderen werden ge
wond.
Alle inzittenden werden bedolven onder
carrosserie en lading van de verongelukte
vrachtauto en zakten ten deele in desawali-
moddcr weg.
De rampzalige gebeurtenis speelde zich af
tijdens een hevigen regen.
Kort iia het ongeluk passeerden Pastoor
Van Rossem en controleur Van der Zwaan.
Zij zagen wat geschied was en vatten met
de toesnellende bevolking direct het red
dingswerk aan. Dit ging met groote. moei
lijkheden gepaard; na verwijdering van
chassis en lading moesten vijf lijken en de
gewonden uit de modder worden op ge
trokken.
Een andere ernstige moeilijkheid was, dat
er ge«n dokter in de huurt wias. De twee
doktoren van het zendingshospitaal te Ba-
li ge waren niet in Balige aanwezig; een van
hen kon eindelijk in Naroemonda bereikt
worden en verscheen toen met bekwamen
spoed ter plaatse.
Er speelden zich in de nabijheid van de
plaats des onheils hartverscheurende too
neelen af. De doodon en gewonden waren
allen Bataks uit de streek zelf. zoodat zich
onder de omstander* verscheidene familie
leden van hen bevonden.
De gewonden zijn later doorgezonden naar
het ziendingshospitaal in Balige. j
Hoogste barometerstand 778.6 te Skudes-
naes.
Laagste barometerstand 751.0 te Marseille
Stand vanmorgen half-twaalf 766.8
WEERVERW ACHTING
Matige -tot krachtige, later afnemende
noordoostelijke tot oostelijke wind, afne
mende bewolking, weinig of geen neerslag,
lichte vorst des nachts, overdag om het
vriespunt.
BUITENLANDSCH WLEROVERZICHT
Na den storm van Zaterdag heeft do
hooge drukking zich snel over Scandinavië
uitgebreid en de depressie verdween iri
zuidoostelijke richting. Bij IJsland en in,
Noord-Scandinavië verschenen nieuwe da
lingen, die wellicht binnen enkele diagen
weer zachter weer zullen brengen. In Scan
dinavië is plaatselijk de vorst weer zeer
streng geworden, maar op het vasteland
komt bijna overal lichte vorst voor. In de
bovenlucht is de temperatuur op vijfdui
zend meter tot onder min dertig graden Cv
gedaald. Noord-Scandinavië heeft storm
achtige westelijke winden met natte
sneeuw. Ook uit Frankrijk wordt sneeuw
gemeld. De Britsche eilanden zijn bijna
zonder vorst. Om de Noordzee waait het
nog krachtig uit noordoost. Zwitserland
meldt betrokken lucht met lichte vorst Op
de Alpentoppen valt sneeuw bij vijftien tot
twintig graden vorst. De hoogste toppen
hebben helder weer met meer dan twintig
graden vorst
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half-twaalf 0.0 gr. C.
,T*N MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
15 Febr. Van 's av. 5.41 u. tot 's morg. 6.47 u.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Conversieleening Haarlem
Ter aflossing van de V-A leening 1937
De gemeenteraad van Haarlem kwam iü
sipoedeisohende vergadering bijeen ter be
handeling van een voordracht van B. en
W. tot algeheel e aflossing op een nader door
B. en W. te bepalen datum van de 3Vjs
leening groot 16.420.000 aangegaan krach
tens raadsbesluit van 29 Januari 1937, ien
laste der gemeente aan te gaan een leening
tot een bedrag van 11.921.000 nominaal
■kapitaal ren/tiende 3 per jaar, verdeeld in
obligaties van 1000, en ten loste der
meente aa^i te gaart een leening tot een be<
drag van ƒ4.224.000 nominaal rentende 3l/2?£
per jaar, verdeeld in andere door B. en \V4
vast te stellen coupures.
De voordracht van B. en W. werd zonder
bespreking aangenomen.
Wool worth Co
Nettowinst 1937 33.176.509 (32.624.988)
in 1937 33.176.509. na aftrek van alle
n en belastingen of 3.40 per aandeel
tegen 32.624.988 of 3.55 per aandeel ln 1936
31.247.230 of 2.33 per aandeel in 1935.
verkoopen bedroegen in 1937. exclu.3:
opeeache dochtermlji
lef
S 3.14 774.655 of 14.387.719
rgaande jaar. waarmede een nieuw record
d gevestigd. De kosten stegen ln 1937 met
hoofdzakelijk te wijten aan kosten
r nieuwbouw en uitbreidingen, hoogere be
dingen, loonsverhoogingen, enz. In totaal
-d 4.410.105 of 1.17 per aandeel aan bee
lastlngen betaald.
Britsche en Duitsohe doohtermljen heb-
in 1937 eveneens met succes gewerkt.
FIN A NCIEELE
KALE1DOSCOOP
Van heden af zullen Louis Korijn
Co. ter beurze van Amsterdam doen ver
handelen certificaten van „Vier Amer i-
k a an s che S p o o r w e g-o bligatië n",
groot nom. 400, uit te geven door het Hol-
landsch Trustkantoor.
Blijkens het jaarverslag over 1937 van
de N ederlandsche Accept Mij. be
droeg de winst 40.334 v.j56.211), waar
van voorgesteld wordt toe te voegen aan de
bijzondere reserve 35.000 50.000), ter
wijl op nieuwe rekening overgaat f 5334
6211).
Volgens de trPraijda" zullen de S ov-
j e t-R ussische staatswijnbedrij-
v en te Rostov aan de Don dit jaar een mil-
lioen flesschen champagne afleveren, het
geen neerkomt op een verdubbeling der af
levering van 1937. Het bedrijf zou, indien
in drie ploegen dag en nacht doorgewerkt
werd, zoo noodig jaarlijks drie millioen
flesschen champagne kunnen afleveren.
De voor aandeelhouders en oprichters
volgens het plan van uitkeering beschikbare
bedragen der Nederlandse h-Z u i d-
Afrikaansche Hypotheekbank in
liquidatie zijnde in totaal 1053.40 voor een
volgestort aandeel, 737.38 voor een aandeel
met 70 storting, f 150.34 voor een aandeel
met 10 storting en f 56.37 per oprichters
aandeel zijn betaalbaar van 16 Februari 1938
af ten kantore der vennootschap.
De Standard Brands Inc. boekte
over 1937 een nettowinst van f 9.865.358
(14.471.393.In het vierde kwartaal van
1937 bedroeg de nettowinst 1.817.516 (u. kw.
2,326.490, v.j. 3.433.911).
De president van de Repub li cS te el
Corp. verklaarde in zijn commentaar op het
jaarverslag, dat de winsten tengevolge van
de staking in het midden van het jaar en
de conjunctuurdaling in het vierde kwartaal,
sterk waren gedaald.
Hij verwachtte dat de in het begin van
1937 overgenomen Gulf States Steel Corp.
en de onlangs klaargekomen nieuwe blik-
fabriek, de resultaten in het nieuwe jaar
gunstig zouden beïnvloeden.