EVERSLEEP"
DINSDAG 8 FEBRUARI 1938
KERK EN ZENDING
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Stadskara-aal, H. Zand
bergen te Drachten.
Bedankt: Voor Dinteloord, O. van
Noort te Schoonrewoerd.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Haaften, J. G. van
Ieperen te Bermekom. Voor Oostwold, P.
Niermeyer te Garmerwolde.
Aangenomen: Naar Drongrijp, K.
Wybenga te WLosum-Baard
OUD-GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: Te Bolnes, E. Wijnen te
Kamperveen.
HULPPREDIKERS
Tot hulpprediker bij de Ned. Herv. Kerk
te En khuizen is benoemd cand. A. M.
C. Franken te Rotterdam; bij de Geref.
Kerk te Axel cand. W. J. de Ruiter, te
Capélfle a. d. IJeel.
Ds. B. L. LAMBERS
Maandag 14 Febr. a.s. hoopt Ds. B. L.
L a m b e r s, predikant der Geref. Kerk van
Rouveen (classis Zwolle) den 70-jarigen
leeftijd te bereiken.
Ds. Lambers is te Hasselt (O.) geboren
was aanvankelijk werkzaam in het boeren
bedrijf. Na eenige voorbereiding werd hij op
16-jarigen leeftijd ingeschreven als student
aan de Theol. school te Kampen. In 1895
candidaat geworden, aanvaardde hij 8 Dec.
van dat jaar het predikambt bij de Geref.
kerk van Sleen. Ds. Lambers was de eersh
predikant van de kerk van Sleen. In 189:
vertrok hij naar Onstwedde, waar hij zich
zeer beijverde voor het Chr. onderwijs. In
1901 deed de as. jubilaris zijn intrede te
Enumatil. Tijdens zijn verblijf daar werd de
kerk vergroot. In 1906 nam hij het beroep
aan naar de kerk van Avereest. In 1913 werd
ds. Lambers predikant te Loppersum, om zich
26 Nov. 1916 aan de kerk van Rouveen, in
de nabijheid van zijn geboorteplaats te ver
binden.
Ds. Lambers is class, deputaat voor de
kerkvisitatie en voor de Zending onder de
Joden.
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid, Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen, Tehuizen.
i c i v invaliden*
LL Li rijwielen
ALLE modellen
voorradig
40 Jarige ervaring
firma
P. i. d. LElïSr
Stille Veerkade 33, DEN HAAG, Telefoon 113614
NV
ALMELO TELEFOON 3096
De fabriek van
VILTMATRASSEN, STALEN
GEZONDHEIDSMATRASSEN,
LEDIKANTEN, ZIEKENHUIS-,
TUIN,- en SCHEEPSMEUBELEN
1887 50 1937
ELECTRISCHE INSTALLATIES
OP ELK GEBIED
«v.GROENEVELDv.d. POLL iCo's
ELECTROTECHNISCHE FABRIEK
Opgericht 1 September 1887
ROTTERDAM AMSTERDAM WORMERVEER
Techn. Installatie Bureau
„ROTTERDAM"
Centrale Verwarming
Sanitair
ROTTERDAM Tel. 37302. MAASSLUIS. Tel. 159.
Vertegenwoordiger re VENLO Tel. 2886.
Vertegenwoordiger te VLAARDINGEN Tel. 526.
Vertegenwoordiger te H. v. HOLLAND Tel. 25.
HOUTHANDEL A. BOOM
ROTTERDAM
DENNEN BEUKEN LIJSTWERK
VUREN EIKEN DETAIL
GRENEN TRIPLEX ENGROS
L. W. Schilperoort
Technisch-Bureau voor
Centrale-Verwarming
Warmwater-Voorziening
SNIJDERSSTRAAT 21
'S-GRAVENHAGE
TELEFOON 335561
Hek- en Rasterwerken
Vogelenzang (N.-H.)
Fa.C.A.Ruigrok en Zn.
ZOO JUIST VERSOHENEN:
DE HERVORMDE KERK
OP DEN TWEESPRONG
KERK OF GENOOTSCHAP?
door Ds. W. A. ZEYDNER,
met een inleiding v. Prof. Dr C. Gerretson
A. Voorhoeve v.h. J. M. Bredée's Uitg.
Mij. N.V., Rotterdam.
Alom in den boekhandel verkrijgbaar,
ca. 90 bladz. 75 cent
Het reorganisatie-ontwerp
Oordeel van dr. L. D. Terlaak Poot
In de 's-Gravenhaagsche Kerkbode wijdt
Dr. L. D. Terlaak Poot, Ned. Herv. predikant
te Den Haag, een bespreking aan het door de
synode voorloopig aangenomen reorganisatie-
ontwerp. Na de tegenwerpingen aangeduid te
hebben schrijft dr. Poot:
„In vele tegenwerpingen zit een waarheids
moment, éénzijdig uitgewerkt: wie echter
waarlijk wil meewerken tot kerkhervorming,
naar de richtlijnen van het Woord Gods én
onder de erkenning dat wat ons als Her
vormden samenbindt, niet in de lucht zweeft,
maar wèlomschreven staat in onze belijdenis,
moet niet éénzijdig, maar alzijdig pogen te
zijn. De openbaring Gods in Jezus Christus
zelve is alzijdig; gebonden aan het ééne Al-
dragende albeheerschende centrum, is zij uni
verseel. Het is verblijdend, dat uit alle groe
pen (gereformeerde, confessioneele, ethische)
medewerking is voor dit reorganisatie-ont
werp. Reeds is de contra-actie begonnen. Men
maakt, juist onder de rechtzinnigen, propa
ganda, om het straks op de classicale verga
deringen, op een of andere manier, te tor
pedeer en. Blijke het mogelijk, dat allen, die
onze kerk liefhebben, één zijn in hun houding
straks! Laten vooral onze rechtzinnige predi
kanten en ouderlingen zich niet laten bewe
gen tot het steunen van eenige amendement.
Als de classicale vergaderingen plus minus
3700 afgevaardigden tellen, dan moeten om
te beginnen ruim 2000 redhtsche afgevaardig
den als één man vóórstemmen! Zonder amen
dementen! Want amendementen verijdelen
het werk en het doel! De synode en de pro
vinciale kerkbesturen moeten weten, dat de
groote massa der wettige vertegenwoordigers
vóór dat ontwerp is; vóór zonder meer!"
Het telefoongesprek met Groningen
In „Nieuw Kerkelijk Leven", het orgaan
van Kerkiherstel, geeft Prof. H a i t j e m a
een toelichting op het welhaast door legen
den omweven telefoongesprek, dat' Prof.
Berkel'bach v. d Sprenkel ter Synode gehad
heeft met Prof. Haitjema te Groningen.
„In den vooravond van de laatste zitting
der buitengewone Synode", aldus Prof.
Haitjema, „werd ik opgebeld dor Prof. Ber-
kelbach van der Sprenkel, die mij de vraag
stelde, of het geheele Reorganisatievoorstel
voor mij onaanvaardbaar worden zou. wan
neer hij op eigen initiatief een redactie
wijziging voorstelde in het begin van Art'. 8,
ten 5e, in dier voege, dat i.p.v. „belijdenis"
zou gelezen worden „belijden", en de daarop
volgende woorden „door hervorming en
handhaven" zouden komen te vervallen.
Hij voegde er bij, dat naar zijn meening door
deze wijzigingen geen enkel beginsel van
het rapport werd aangetast; dal' de bedoe
ling alleen zou zijn, in de woordkeuze zoo
duidelijk mogelijk tot uitdrukking te bren
gen, dat belijdenis en belijdenisgeschrift
niex1 een «n hetzelfde zijn en dat bovendien
hier niet de letter van de drie Formulieren
van Eenigheid werd aangegeven* als de norm
voor de leertucht.
„Ik antwoordde, dat door deze overwogen
redactie-wijziging het reorganisatie-voorstel
voor mij niet onaanmemlijk werd, wijl ik
van overtuiging was, dat in ons Ontwerp
niets wezenlijks veranderde tengevolge van
deze verandering der bewoordingen. Zooweel
leertucht als herziening der belijdenisschrif
ten bleven dan immers beginselen van het
Ontwerp, en bleven, afgezien van andere
gedeelten van het voorstel, ook omschreven
en met het dubbele „opdat" in Art. 8,
sub 5.
„Ik beëindigde het' telefoongesprek met
nog te onderstrepen, dat ik tot deze redactie
wijziging zeker niet het initiatief nemen
zou en dat dit daarom voor de verantwoor
ding blijven moest van mijn ambtgenoot".
En het richtingsprobleem
Te Tilburg is dezer dagen een vergade
ring gehouden van predikanten der Ned.
Herv. Kerk die opgeroepen waren door een
convocatie, waarin gezegd werd: „Wij zouden
hier gaarne ontmoeten al die predikanten, die
er van overtuigd zijn, dat de traditioneele
beteekenis der' woorden „orthodox" en „vrij
zinnig" is uitgeholdWij verkeeren in een
groeiproces, waarvan wy ons rekenschap
moeten geven. Ondanks allerlei dogmatische
verschillen kan toch een Christus-prediking
centraal zyn, waarin deze tegenstelling over
wonnen is. De wil en de bereidheid om over
Ie verflauwende grenzen, die in de woorden
„orthodox" en „vrijzinnig" eenmaal getrokken
werden, héén te stappen, zouden wij gaarne
boven discussie aanwezig willen stellen."
In deze samenkomst, onder leiding van Dr.
W. Meindersma van Den Bosch (vrijz.),
heeft Ds. M. C. van Wij he van Vught
(eveneens vrijz.) gesproken over „het rich-
tingsprobleem en de Christusprediking".
Hij ziet een groeiproces. „Het is geen
„eenheidsbeweging". Het is» niet, dat links
groeit naar rechts, of dat rechts groeit naar
links. Maar èn links èn rechts groeien verder.
En dan ziet hij bij een aantal van hen aan
weerskanten, gedrongen door den nood dezer
dagen en door de kracht van Christus een
naderen van elkander, mede door een gelijke
oplossing van nieuwe problemen van deze
tyden. Uit een ander verleden, met een
accent, gekleurd door een ander klimaat,
r toch hoe langer hoe meer naast elkaar,
eikaars bondgenoot in den strijd voor de
Christelijke levenswaarden en de Christelijke
levenswaarheid nu".
Slechts als symptoom van thans by de
vrijzinnige richting voorkomende gevoelens
(die overigens door de werkelijkheid voldoende
weersproken worden) hebben wü van deze
samenkomst melding gemaakt.
Mod. Kerktelefoon-
Installaties
Nieuwste Systemen Geluidversterking.
Aansluiting op het Lichtnet
W. G. SCHEERES
ELECTROTECHNISCH ING. BUREAU
(afd. Zwakstroom) HOOIGRACHT lc„
DENHAAG TeL 115170
AFSCHEID Ds. J. W. POLMAN
De J. W. Polman, aan wien met ingang
an 1 Febr. 1.1. eervol emeritaat was ver
leend, heeft Zondagavond in de geheel gc-
uloe Chr. Gerer. kerk te Almelo afecheid
genomen, die hij vanaf 16 Mei 1918. als her
der en leeraar heeft geddend.
voor zijn afscheidspredikatie
had hij gekoaen 2 Cor. 13 13 en sprak over
de Apostolische zegenwensch aan de Ge
meente van Corinthe en wees daarbij op
1. de grond der zaligheid, die verkwikt;
de bron der zaligheid, die ons drenkt; 3. de
vrucht der zaligheid, die troost, en ten slotte
op het groote gewicht en de verantwoorde
lijkheid waarvoor dit alles de Gemeente
plaatst.
In zijn slotwoord herdacht Ds Polman zijri
vorige gemeente Hoogeveen waar hij met
grooten zegen is werkzaam geweest. Vel
gedachten bestormen zijn ziel nu de dag is
gedaald en de levensavond is gekomen. Zijn
dienstwerk, gewogen in de weegschaal dos
Almachtigen, is te licht bevonden, doch
voor de gemeente heeft hij den vollen Raad
Gods tot verlossing gepredikt
De oasen op de pelgrimsreis w.o. zijn
zilveren ambtsjubileum en de viering van
Zijn 70en verjaardag (5 Maart 1937) zullen
hij en zijn echtgenoote nooit vergeten.
Ook in moeilijke wegen mocht hij den
vrede Gods ervaren en genieten.
Met een persoonlijk woord, waarhij Ds.
Polman meende, de gemeente een blik in
zijw zieleleven niet te mogen onthouden
werd deze diep ontroerende toespraak be
sloten.
Op verzoek werden geen toespraken ge
houden.
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE
Bellingwolde
Ds. D. K. Wiel en ga, die naar Capelle
a. d. IJsel gaat heeft Zondag j.L afscheid
genomen van de Geref. Kerk te Belling
wolde. sprekende over Phil. 1 27 en 2S.
Toespraken werden gehouden door de brs
Kemper, namens de gemeente van Bel
lingwolde; Ploos v. Amstel namens de
gem. van N. Schans; Ds. Heersink na
mens de Classis Winschoten; Ds. Van
Rossum als plaatselijk collega der Ned.
Herv. Kerk.
Des middags had Ds. Wielenga afscheid
genomen van de gemeente te Nieu
schans,, welke met die van Bellingwolde
gecombineerd is. Hier werd over dezelfde
tekst gepreekt en de scheidende leeraar
toegesproken door br. Boek hold, namens
de gemeente van Bellingwolde.
Aanwezig waren o.a. br. Hoeksema var
Bellingwolde, Ds. Berghuis namens
Classis, Burgemeester Wisman en Evan
gelist Van der Jagt
Toegezongen werd Ps. 1214
Groningen
Zondagmiddag heeft in de Geref. Kerk
van Groningen de bevestiging plaats gehad
vara Ds. S. Hoekstra, gekomen van
Naaldwijk. Bevestiger was Ds. P. D e d -
dens, die tot tekst gekozen had Jer. 15
vs. 19b. Verdeeling: le. Woordbediening
God; 2e. Woordbediening en prediker; 3e.
Woordbediening en gemeente
Ne de bevestiging werd den nieuwen
leeraar de zegenbede uit Psalm 134 toege
zongen.
De intrede heeft gisteravond plaats geihad;
daarop komen wij terug.
ZONDAGSSCHOOL-ONDERWIJZERS
Met 60- en 40-jarlgen dienst
Mej. F. Brink te Veendam (die 87 jaar
is) en de heer A. K1 u i t e n b e r g, te Apel
doorn, hebben na reep. 60 en 40 jaren de
Zondagsschool te hebben gediend, „emeri
taat" verkregen. Eerstgenoemde heeft 50
jaren lang iia haar eigen huis Zondags
school gehouden, daarna in een lokaal der
openbare school. Mej. Brink is in 1928 be
noemd tot broeder in de Oranje Nassau-
orde, iioi welke kwaliteit zij een uitkeering
geniet, welke haar als ventvrouw zeer te
stade kwam, toen de levensavond daalde.
De heer Fluitenberg heeft 40 jaren het
Zondagsschoohverk van Patrimonium ge
diend en bij zijn afscheid is zijn trouw en
toewijding geprezen door den heer A. d e
Ruiter, als voorzitter van het huldi
gingscomité. Verder voerden het woord de
heer K. P i 1 o n, namens" de sub-commissie
en Ds. E. I. F. N a w ij n voor het Centraal
Comité voor Evangelisatie. Vervolgens sprak
de heer J. Bouma, namens het personeei
der Zondagsschool.
JUBILEUM Ds. M, v. d. VIS
Ds. M. v. d. Vis, pred. bij de Vrije Evang.
Gemeente te Goes, heeft onder groote be
langstelling zijn zilveren ambtsjubileum
mogen vieren.
Velen hebben hem hun gelukwensch aan
geboden, zoowel uit zijn eigen, kerkelijke
gemeente als daarbuiten.
Zondag hield Z.Eerw. een gedachtenisrede
naar aanleiding van Psalm 31 22a. Des
avonds haa een feestelijke samenkomst
plaats onder leiding van een commissie uit
kerkeraad en gemeente, waarin het kerke
lijk koor liederen zong. Toespraken weraan
gehouden door dten heer J. Verboom, van
Bath; Ds. W erg es, van Wemeldinge; den
heer Stevening, van Iarseke; Cappon,
Breskens, en door den heer L. D u
kot, te Goes. Ook enkele familieleden voer
den nog het woord. De heer Duvekot bood
naipens de gemeente een schrijfmachine
harte! ij-
DE WAARDE VAN HET
WAARDELOOZE
Te Tokio, de hoofdstad van Japan, kwam
op zekeren dag een Zendelinge een snoep
winkeltje binnen, en bestelde een zakje sui
kerwerk. Middelerwijl keek zij het niet over-
zindelijke winkeltje eens rond en zag, dat de
wanden beplakt waren met de uitgescheurde
bladen van een of ander oud boek. Toen zij
dit merkwaardige behang wat nader bekeek,
ontdekte zij, dat het bijbelbladen waren.
Verbaasd vroeg zij aan de winkelierster,
hoe zij aan deze wandbedekking gekomen
was. Het oude vrouwtje antwoordde, dat zij
op zekeren dag een boekwinkel was voorbij
gekomen en vóór dien winkel een hoop weg
geworpen papieren gevonden had. En daar
het winkeltje een nieuwe wandbekleed ng
hard noodig had, had zij de papieren bijeen
geraapt en ze by wijze van behang op de
muren geplakt.
Op zekeren avond bezocht haar een klem-
>on, die lezen kon. Hij had haar een en
ander van den wand voorgelezen en wat zij
hoorde, trof haar zoo, dat zij iederen bezoeker
voortaan een stukje „behang"' liet voorlezen.
Kort daarna trad een jongeman den win
kel binnen, die haar vroeg, of zij ook
begreep, wat haar voorgelezen werd, en of zij
Dok een Christin was geworden. Het
gevolg was, dat hij haar den volgenden dag
afhaalde, om mee naar een samenkomst te
dit werd menigmaal herhaald, totdat
het vrouwtje begeerde gedoopt te worden.
Zij is een overtuigd volgelinge van den Hei
land geworden.
Kun je nog zingen,
zing dan mee!
ORANJEBUNDEL
32 liederen met pianobegeleidingen
en foto's.
1.90
IN ELKE BOEK- EN MUZIEKHANDEL
P. N00RDH0FF N.V. GRONINGEN
BOND VAN GEREF.
MANNENVEREENIGINGEN
De 16e jaarvergadering
De 16e algemeene vergadering van den
Bond van Gereformeerde Mannenvereenigin-
gen in Nederland zal Woensdag 3 Augustus
a.8. te Utrecht in „Tivoli" onder leiding
van Ds C. J. van de Boom van Overschie
worden gehouden.
Aan de orde komt oun. de verkiezing van
vyf leden van het bondsbestuur wegens perio
dieke aftreding van de heeren Ds G. W. A k -
k e r h u i s te Maassluis. D. Ekens te Gro
ningen, K. v. Spronsen te Raarn, Ds Y.
v. d. Z e e te Amsterdam-W. en R. Coulan-
d e r te Den Haag. De heeren Ekens en Cou-
lander stellen zich niet meer herkiesbaar.
Het ligt in de bedoeling om het secretariaat
penningmeesterschap dat tot dusver in één
hand was. te splitsen en nu de heer Coulan-
lander wenscht af te treden als secretaris te
benoemen de heer W. O. de Graaf te
Bennekom, die voor Gelderland in het Bonds
bestuur zitting heeft, zoodat deze provincie
een nieuwe bestuurder zal moeten aanwiizen.
Als penningmeester zal dan optreden de heer
W. Beekman J.Wzn. te Zwolle.
De uitslag van de by referendum gehouden
stemming in betrekking tot de oprichting
van Prov. afdeelingen is dat in Friesland-
Noord, Friesland-Zuid, Overijssel Utrecht,
Noordbrabant-Limburg, Noordholland en
Zuidholand-Zuid de vereischte tweederde
van het aantal uitgebrachte stemmen voor de
oprichting van een prov. afdeeling is. In
Zuidholland-Noord, Zeeland, Gelderland,
Drenthe en Groningen werd de vereischte
meerderheid nog niet verkregen. In laatstge
noemde provincies zal dan ook tot oprichting
van een prov. afd. niet worden overgegaan.
BEDROEVENDE TERUGTOCHT
De sterke vermindering der inkomsten
noopte het bestuur der Stads- en Lands-
evangelisatie (Silo) te Brussel tot het in
voeren van strenge bezuinigingsmaatregelen.
Zoo zal de tweede predikantsplaats, die eeni
ge jaren geleden werd ingesteld, bij de Ned.
Vlaamsche Prot. Silogemeente to Brussel,
binnen afzienbaren tijd weer worden opge
heven. Ds. M. C. W. We gel in g. die deze
plaats thans bekleedt voordien Nederl.
Hervormd predikant stelt zich opnieuw
beroepbaar in de Ned. Herv. Kerk. Zijn adres
is: 72 J. B. Moyenstraat, Jet te-Brussel.
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN
Ter herdenking van den dies natalie der
Rijksuniversiteit te Leiden heeft vandaag ii
het groot auditorium der universiteit d'
rector-magnificus prof. dr. J. A. J. Barg-
een rede gehouden, waarvoor hij als onder
werp had gekozen: „Praeformatie en
epigenese".
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
De-n Haag. O. G. Heldringschool. Tot
onderwijzer: D. Hageman Dzn., ooderw.
Chr. Opleidingsschool te Apeldoorn.
Sliedrecht Geref. School. Tot ondor-
wijzeres: mej L. A. Harrewijn.
S-neek. Willem Lode wij kschoo! (vooi
schipperskinderen). Tot onderwijzer: de
heer VV. Smit le Zwoll?.
Wassenaar. Chr. School. Tot onder
wijzer: de heer J. Tuit, tijdel. onderw. Dr.
de Visserschool te Schiedam.
De minister van Econ. Zaken heeft bij
beschikking van 5 Febr. 1938 de diploma's
vastgesteld, welke algeheel e vrijstelling
geven van het examen handelskennis. De
genen die over een dezer diploma's beschik
ken, worden, ingevolge art. 4, lid 2, vara het
veetigingsbesluit slagersbedrijven, geacht
te voldoen aan de minimum-eischen van
handelskennis.
De volgende diploma's, akten en over
gangsbewijsstukken zullen op het examen
handelskennis vrijstelling geven voor:
a. boekhouden en handelsreikenen, practijk
diploma boekhouden afgegeven door: 1. de
federatie van handels- en kantoorbedienden-
vereenigingen; 2. door de vereeniging van
leeraren in de handelswetenschap; 3. door
de vereeniging van leeraren in talen en
handelscorrespondentie genaamd „Liteh"'
4 door de vereeniging van leeraren in het
boekhouden; 5. door de stichting handels
examens, tot 1935 afgenomen door de R.K.
vereeniging van leeraren tot bevordering
van het handelsonderwijs; 6. einddiploma
3- of 4-jarige handelsdagsohool;
b. Nederlandsche taal en handelscorres
pondentie: overgangsbewijs naar de 4e kl
H.B.S.; diploma 3-jarige H.B.S.; einddiploma
3- of 4-jqfrige handelsdagschool; pracujk-
diploma voor één der talen afgegeven door
de onder a. genoemde vereenigingen, fede
ratie of stichting; einddiploma (m).u.l.o.-
sohool; overgangsbewijs naar de 4e klasse
gymnasium of lyceum; akten l.o.
Binnen korten tijd zullen nog nader be
ilissingen bekend gemaakt worden in hoe
verre hierboven nog niet genoemde diplo
ma's voor bepaalde vakken vrijstelling ge
ven van het examen. Zulks is onder meel
het geval met de diploma's van de handels
avondscholen.
Ook voor alle andere bedrijven,
waarvoor vestigingseischen worden
afgekondigd, zullen de genoemde di
ploma's algeheele vrijstelling van het
examen handelskennis geven.
EXAMEN M.O.
STAATHUISHOUDKUNDE ENZ.
Blijkens de Staatscrt. van 2 Febr. j.l. zullen
de eischen voor het examen voor de acten
M.O. staathuishoudkunde en statistiek (KX)
de gronden der gemeente-, provinciale en
staatsinrichting van Nederland (KXI) ook een
onderzoek naar de kennis in de theorie van
onderwijs en opvoeding, hoofdzakelijk in be
trekking tot het middelbaar onderwijs om
vatten. Dit examen zal uitsluitend mondeling
afgenomen worden, en wel op afzonderlijke
tijden aan het pinde van de examenperiode.
JEZUS IMPERATOR MUNDI
Corpsvergadering van
„F. Q. I." te Kampen
Voor de Buitengewone Corpsvergadering
sprak 4 Febr. j.l. Prof. K. B o r n h u s e r,
van Marburg, over het onderwerp: „Jezus
Imperator mundi", naar aanleiding van
Filip. 2 vs. 5-11 en 3 vs. 20 en 21.
Spr. bedoelt iets te laten zien over de
methode van exegese die bizonder uitgaat
van de kennis van levensomstandigheden
van schrijver en hoorders, respectievelijk
ontvangers van de N. Testamentische
woorden en geschriften.
Uitgangspunt van dit inzicht is dat
Jezus tot menschen gesproken heeft,
die op in een bepaalde tijd en in een
bepaalde plaats en onder bepaalde om
standigheden de woorden van Christus
konden verstaan zonder daarbij een uit
voerig commentaar noodig te hebben.
Hetzelfde geldt mutatis mutandis voor
de N. Testamentische brieven. Het is
daarom noodzakelijk vooral te vragen
wie de hoorders waren en in welke om
standigheden zij leefden. Jezus' werk
bestond voor een zeer groot
deel in polemiek met de Fari-
zeërs, en daarom is het nood
zakelijk als het ware zelf
Farizeër te worden, om deze
redevoeringen van Christus
te verstaan.
Spr. kiest nu bizonder de brief aan de
Filip. om deze methode van exegetiseeren
te illustreeren. Filippi was niet de hoofd
stad van Macedonië maar een stad van een
van de vier districten waarin Macedonië
was verdeeld en dan een militaire kolonie.
Terwijl de eerste 4 gemeenten die Paulus
stichtte gefundeerd werden, in steden die
een militaire kolonie hdd den moet van
Filippi gezegd worden dat het een militaire
kolonie wAs. Na de overwinning van
Octavianus op Anthonius in 42 vóór Chris
tus had hij naar Filippi de veteranen van
Anthonius' legioenen gestuurd, met het
dubbele doel om ze eenerzijds uit zijn na
bijheid te verwijderen en ze anderzijds gun
stig te stemmen door hen naar Filippi te
sturen dat voor hen een zeer gunstige
woonplaats beteekende. Nietzsche's hypo
these dat het oer-christendom een proleta
rische revolutie tegen Romeinsche heeren
beteekende is hiermee gelogenstraft. De
huisvaders in Filippi waren geen proleta-
ren maar milites imperii Romani. die in
zeer gunstige positie verkeerden. Dit maakt
ook duidelijk, dat Paulus alleen van Filippi
geld heeft durven aannemen. Wat nu de
laatste van de beide plaatsen betreft die
Spr. bizonder wil behandelen: in de daar
aan voorafgaande verzen diskwalificeert
Paulus het gedrag van hen die van hun
buik hun God maken en hun eer zoeken
in zinnelust. Hoe is dit beter te verstaan
dan tegen den achtergrond van het feit,
dat Paulus' adressanten veteranen waren,
die het kazerneleven jarenlang hebben
meegemaakt Daartegenover stelt nu Pau
lus, dat Jezus Christus hun leven, beheer-
schen moet. De naam Christus is hier een
belijdenis, evenals ook de Romeinsche Kei
zer aanspraak maakte op de wereldheer
schappij ligt in den naam Christus deze
zelfde aanspraak opgesloten. Kurios ia ook
een titel van de Romeinsche Keizers even
als de titel Sooter tou Kosmou. Al deze
machtsaanspraken draagt Paulus op Chris
tus over. Zooals de Romeinsche veteranen
hun staatsburgerschap in Rome hebben
zoo hebben de Christenen hun staatsbur
gerschap in den Hemel vanwaar uit Chris
tus zijn heerschappij over de wereld voert
Komende tot Filip. t vs. 511 betoogt
Spr. dat deze plaats niet duidelijk kan
worden eer men zich levendig voorstelt dat
onderscheidene veteranen van Filippi's ge
meente onder den verwaten Keizer Caligula
hebben gediend. Caligula houdt zich voor
den hoogsten God, en dwingt zijn onder
danen onvoorwaardelijk hem als zoodanig
te erkennen en hiertegenover stelt Paulus
dat Jezus, die inderdaad God was, niemand
dwingt dit te erkennen maar integendeel
in de gestalte van den lijdenden knecht des
Heeren (de plaats herinnert bijna woorde
lijk aan Jes. 53) zich op aarde vernederd
heeft tot in den dood, ja tot den dood des
kruises. Wat deze laatste toevoeging betee-
kent voor veteranen die zelf zoo vaak den
kruisdood voltrokken hadden behoeft geen
betoog. En pas na dit dieptepunt wordt
Christus verhoogd, als de waarachtige Im
perator mundi.
Ten slotte wees Spr. er op dat de arbeid,
waarvan hij hier enkele illustraties gegeven
heeft, arbeid is in het voorhof, maar dan
in het voorhof van het heiligdom: de
prediking van dezen Imperator aan de
wereld.
Prof. Schilder sloot deze vergadering met
dankgebed.
HET CONFLICT IN SPANJE
EN HET VOLKENRECHT
Lezing Mr. T. Bout
Over het bovenstaande onderwerp sprak
Mr. T. Bout, advocaat te Groningen,
voor de Gron. afd. der S. S. R. (V.e.r.a).
Spr. begon met op te merken dat het Vol
kenrecht het principe der non-interventie
huldigt, wat betreft de bemoeiingen van de
eene Staat met de interne moeilijkheden van
een andere Staat. Tot deze interne moeilijk
heden moet men een opstand, met haar even-
tueele gevolg, een burgeroorlog, rekenen.
Heel anders wordt de situatie als de beide
partijen als „oorlogvoerenden" erkend wor
den, wat alleen mogelijk is in geval leger, en
bewind der opstandige partij voldoende deug
delijkheid hebben bewezen. Voor beide par
tijen geldt dan het oorlogsrecht, wat hen in
staat stelt het conflict op meer intensieve
wijze te beslechten.
Ook kan men de agressieve partij als „op
standelingen" erkennen, een tusschenstand-
punt, waarbij gevangenen b.v. als krijgsge
vangenen worden behandeld (wat in Spanje
het geval is) en niet als hoogverraders. Dui
delijk grensde spr. deze drie posities tegen
elkaar af en besprak de daaraan voor elk der
beide partijen vast zittende vóór- en nadeelen.
Vervolgens werden deze overleggingen op
het Spaansche conflict over gebracht, waar
door de verschillende gebeurtenissen in een
ander licht verschenen dan ze den oppervlak-
kigen beschouwer, die alleen zijn rechts
gevoel laat spreken, wel toeschijnen.
Het referaat werd met veel belangste'Mng
aangehoord.
UNIE VAN CHR. ONDERWIJZERS
Blijkens het jaarboekje 1938 is de Unip
nog stijgende in ledental, sedert het hoogte
punt in 1920 (met 174.8 leden) is zij na 1
diejx'epunt van 1927 (755 leden) we«r
delijk gegroeid tot nu 1704 leden. Hm
boekje bevat de gebruikelijke gog
Unieilied op muziek, een uitgebreid
slag, enz.
SNSDAG O FEBRUARI
HILVERSUM I. 1875 cn 415.5 M. VARA-Ult-
zending. 10.0014.20 vin. cn 7.308.00 VPRO.
8.00 Gram.muziek. 9.30 Keukenpraatje. 10.00:
Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders In de
Continu-bedrtiven. 11.30 Causerie
ding van de werkloosheid". 12.00 Gn
12.30 VARA-Orkest. 1.15—1.45 Gram.
2.00 Kniples. 2..!0 Voor de vrouw. 3.00 Voor
de kinderen. 6.30 Gram.muzlek. 7.00 Zang.
7.30 Cyclus „Ons werk en ons geloof". 8.U0
Herhaling SOS-Berlchben ANP., VARA-Varla.
Gram.muzlek. 8.20 De Ramblers, C. Steyn'r
accordeon-Orkest „The Four Blue SU)
'richten ANP. 10.06 VARA-
HILVERSUM II. 301.5 M. NCRV.-Ultzcn
6.30—7.00 Onder wy ii fonds voor do Sch
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewUde
(gr.pl.) 8.30 Gramofoonmuziek. 9.30 Geluk-
wenschen. 9.45 Gramofoonmuziek. 10.30 Mor-
gendlenst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15 So-
*o. 12.00 Berichten. 12.15 Gra-
iofo<
2.30
3.no
Voor /eugdig# postzegelverz
Frlesdh programma. 3.30 Gra
4.00 O'gelspei. 4.45 Felicitaties. 6.00 Voor
jongens en meisjes. 6.45 Grs 'mmummM I
6.00 Land- en tulnbouwhalfuur. C.30 Taalles
en Ouserie over het Blnn-enaanvarlngsregle-
ment 7.09 Beriohten. 7.15 Declamatie enj
Gramofoonmuziek. 7.45 Reportage. 8.00 Bc-:
richten ANP. Herhaling SOS-Berlchten. 8.15
Zangavond van de Nederlandsche Vereenl-j
ging voor den Volkszang. 9.15 Causerie De
Wederkomst des Heeren (IV)". 9.45 Gramo-
Koor. 10.35 Band.
8.50 Kamermuziek. 9.20 Variété.
BRUSSEL 322 «n 484 M. 322 M.: 12.50 Orkest.'
5.20 Zang. 7.20 BlaaskwlnteL 10.30 FolkL
programma.
4S4 M.: 12.50 Orkest 6.35 Orkest 6.55 Plano
duetten. 8.20 Symphonle-orkest 10.00 Orkest
DEUTSCHLAXDSEXDER 1571 M. 6.S0 Orkest,
JEUGD EN CRIMINALITEIT
Wanneer wij hoorden of lazen van de ont-:
zettende verwildering der jeugd in Sowjetn
Rusland, zich hierin uitende dat jongens en
meisjes, de kinderschoenen vaak niet eens
ontwassen, zich organiseerden tot benden,
die van de grootste misdaden hun beroep
maakten, en zich aan goed en leven ver-I
grepen, dan ging er een rilling van afschuw
door ons heen. Maar we zeiden: „Ja, maar!
dat is ook Rusland!"
En wanneer we voor eenige maanden'
vernamen, hoe in Frankrijk een aantal jon
gens, in politieken haat opgevoed, een ka
meraad te hebben vermoord, is er door ons
heengegaan een gevoel van ontzetting om:
zooveel ontaarding. Maar we zeiden: „Ja,
maar dat is in Frankrijkl"
We kunnen ons niet voorstellen, dat zoo
iets hier, in Nederland zou kunnen gebeuren*
Echter: ieder wete, dat de jeugd óók in
Nederland, al meer vervalt tot bandeloos
heid, welke doet vreezen, dat het te eeniger
tijd ook hier tot ernstige gevallen zal ko
men.
Dr I. N. Th. Diepenhorst vermeldt in een
artikel in Stemmen des Tijds over dit
vraagstuk, hoe in Den Haag per maand
drie- A vierhonderd gevallen van straat'
schenderij door de jeugd moeten worden be
handeld, hoe twee jongens van 14 jaar zon
der eenige aanleiding een toevallig passee-
rend meisje aanvielen, dat met hersen
schudding en bloedende wonden werd oi>-
genomen, hoe een dame door twee jongens»
n.b. van 8 jaar!! van haar fiets werd ge
trokken, waarbij zij leelijk kwam te vallen
enz. enz.
Niet alleen te Den Haag, maar in vrijwel
ale groote steden neemt de kindermisdadig
heid sterk toe. Gelijk in vrijwe alle landen,
blijkt ook de Nederlandsche jeugd zich al
minder te bekommeren om de eerste rege
len van fatsoen, orde en tucht. Wegens
rechtbankzaken werden in 1935 niet minder
dan 2515 jeugdige personen van 10 tot en
met 14 jaar schuldig verkaard aan misdrij
ven.
„Van de 515 schuldig verklaarden wegens
diefstal, pleegden er 482 diefstal in vereeni
ging, zoodat ook in Nederland de vorming
van diefjesbenóen op groote schaal valt te
constateeren", aldus Dr Diepenhorst.
Met kracht zal moeten worden gestreden
tegen het voortwoekerende onheil der
jeugdmisdadigheid. Een verdorven
jeugd, een verdorven volk.
Een natie, welke prijs stelt op een ge
zonde en gezegende volkstoekomst, mag
geen moeite en inspanning sparen, de jeugd
te behouden.
Positief door het bevorderen van alle
maatregelen, welke de opvoeding ten goede
komen. Ik denk aan vervolgonderwijs, ver-
eenigingsleven, werkkampen enz. Waar
naar het woord van Prof. Carp de kinder
misdadigheid in de eerste plaats een gevolg
is van een defecte opvoeding kan juist de
jeugdbeweging voor velen zulk een zegen- j
rijke vergoeding bieden voor wat het gezin I
den jongen of het meisje niet geven kan.
Maar ook negatief moet alles gedaan, om
aan het voortschrijdende kwaad paal en
perk te stellen.
De politiecommissaris te Den Haag heeft
order gegeven krachtig op te treden tegen
iederen straatschender. De overtreder wordt
meegenomen naar het politiebureau, waar
na het "hoofd zijner school in kennis wordt
gesteld met het misdrijf. In overleg met de
onderwijzers kan een straf worden vastge
steld, bijv. het maken van strafwerk op
vrije Woensdag- en Zaterdagmiddagen op
het politiebureau.
Ofschoon wij er over het algemeen geen
voorstander van zijn, de school te betrek
ken in dingen, die met het onderwijs niets
te maken hebben, gelooven we toch, dat
gezien den ernst der situatie de school in
dit geval den plicht heeft, ten volle mede
werking te verleenen. Er staan hier hooge
belangen op het spel, belangen van de jeugd
aan wier welzijn en toekomst de school zich
wijdt, in de eerste paats.
Er moet een einde gesteld worden aan
wat onze jeugd en ons volk tot schande en
schade strekt en het begin zou kunnen zijn
an vee] erger; van dat wat we in het bui
tenland hebben verafschuwd.
r aapte opvoeding heeft onnoeme- i
waad gesticht, het is meer dan
's weer krachtig aan te halen
°er eerbied voor pezag en wet-
