KUNST EN
LETTEREN
MAANDAG 7 FEBRUARI 1938
DERDE BLAD PAG 10
BINNENLAND
F. P. Fuykschot
Zijn toekomstige werkzaamheden
De nieuwe secretaris van het Chr. Nat.
.Vakverbond, de heer F. P. Fuykschot te
Amsterdam is bestemd om in het internatio
nale werk den heer Amelink, lid der Tweede
Kamer en eveneens secretaris van het C.N.V.
te vervangen. De heer Fuykschot zal optreden
als secr.-bestuurslid van de ProL Chr. Ar
beiders Internationale en als het bestuur van
deze Internationale daaraan in zijn vergade
ring in Aug. as. in Zwitserland te houden
zijn sanctie geeft het secretariaat overnemen.
Voorts ligt het in het voornemen om den heer
Fuykschot een propagandareis van een half
jaar in Amerika te doen maken, terwijl ook
een propagandareis naar Zuid-4merika op
het programma staat.
Ook aan het nationale werk zal de heer
Fuykschot zich geven in verband waarmede
Biet dag. bestuur het werk der gesalarieerde
bestuurders opnieuw verdeelen zal.
School voor reserve-officieren
{Kieuw gebouw te Amersfoort
Onder groote belangstelling van militaire
aijde is Zaterdag op het terrein van de kazer
ne bereden wapens te Amersfoort het
aiieuwe gebouw van de school voor reserv
(Officieren der cavalerie geopend.
In zijn openingsrede schetste kolonel H. F.
M. baron van Voorst tot Voorst de
S.R.O.C. als een belangrijk militair instituut,
waar de reserve-officieren op uiterst nauw
gezette wijze worden bekwaamd voor hun
gewichtige taak in het leger.
Namens de oud-leerlingen werd het woord
gevoerd door den reserve eerste-luitenant
Van Pallandt. Deze bood een volledige
6erie uniformen aan, door de cavalerie sinds
JL813 gedragen.
Nadat een gevelsteen, voorstellende St.
Joris en de draak, eveneens een geschenk
van de oud-leerlingen, was onthuld, werden
nog enkele toespraken gehouden en maakte
men een rondgang door het nieuwe gebouw.
Nieuw Statenlid in Gelderland
Pe opvolger van den heer H. de Liefde
Het centraal stembureau heeft in de vaca
ture ontstaan door het overlijden van den
heer H. de Liefde, als lid van de Prov.
Staten van Gelderland benoemd verklaard den
heer B. de Klerk (c.h.) te Zetten.
Ged. Staten van Gelderland hebben voorts
aan de Kroon machtiging verzocht tot het
bijeenroepen van de Prov. Staten in een bui
tengewone zitting op Dinsdag 22- Februari as.
yoor de verkiezing van een lid van Ged.
Staten in de vacature ontstaan door het over
lijden van den heer de Liefde (c.h.).
Het vraagstuk der
particuliere pensioenen
Instelling van pensioenraad verlangd
Naar het ,-Nws. v. d. Dag V. N.-I.** ver
neemt, wordt in het rapport van de com
missie inzake de particuliere pensioenen oe
Itegeering in overweging gegeven om den
311 het rapport voorgesteldCn pensioenraad
reeds aanstonds in te stellen en dit lichaam
!te belasten met het ontwerpen van een
iordonnantie voor de pensioenen van parti
culiere werknemers.
De commissie acht deze werkwijze noodig
Om een nieuw uitstel van lange jaren te
voorkomen.
Aan het rapport der commissie zijn drie
ïninderheidsrapporten toegevoegd, welke
lechter slechts handelen over onderdeelen.
De commissie heeft ruim vijftig verschil
ïende reeds bestaande pensioenregelingen bij
•Indische maatschappijen onderzocht. Zij
Constateerde, dat van dertigduizend parli-
Culiere werknemers er zestienduizend een
bepaalde pensioenvoorziening genieten en
ide overige veertienduizend niet.
Het rapport der commissie vraagt de in
voering van een voor alle Europeesciie
particuliere werknemers geldende wettelijke
pensioenregeling, waarbij door den werk
gever 7^ pet. en door den werknemer
V2 pet. van het salaris moet worden go-
fctort.
Het pensioen kan' op 50- of 55-jarigei«
leeftijd beginnen, op voorwaarde, dat de
betrokkene meer dan de helft van zijn
pensioengerechtigden leeftijd heeft gewerkt
en een bepaalden tijd over welken duur
1de opinies verschillen hij dcnzelfdcn
[werkgever.
Do bestaande pensioenfondseri bij parti
culiere lichamen kunnen blijven hestaan,
mits voldaan wordt aan de wettelijke voor-
Vaarden en mits zij onder toezicht staan.
Van den pensioenraad.
De hoofdindruk is, dat het rapport der
pensioencommissie als geheel een voor deze
uiterst moeilijke materie bruikbare oploó-
eing geeft
Monument
fcler Graven van Nassau
Kranslegging te Hemmen
In de Ned. Herv, Kerk te Hemmen
Kverd Zaterdagmiddag een bijeenkomst ge-
üiouden bij het monument van de graven
van Nassau. Deze bijeenkomst werd georga
niseerd door de vereeniging „De Prineevlag"
te Nijmegen. Zooals ment weet houdt het
monument de nagedachtenis levendig aan
'de beide Graven Hendrik en Lode wijk van
Nassau die in den slag op de Mooker.hei
op 14 April 1574 zijn gesneuveld. Als een
bewijs van piëteit jegens beide helden had
'de vereeniging „De Prineevlag'' deze her
denking georganiseerd. Er werden verschil
lende toespraken gehouden, na afloop waar
van een krans aan den voet van het mo
nument werd neergelegd.
Renteverlaging gevraagd
De heer W. G el e e d st, benoemd tot burgc-
mester van Ouddorp, thans nog gemeente
secretaris van Vreeswijk
Daling van de Kindersterfte
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
publiceert een aantal gegevens over 1936 be
treffende de sterfte naar den leeftijd cif do
oorzaken van den dood.
Hieruit blijkt, dat de algemeene sterfte
over 1936 bedroeg 8.68 per 1000 inwoners
(v.j. 8.73). De kindersterfte is wederom be
langrijk gedaald. Voor 1936 bedroeg <le
sterfte der beneden 1-jarigen 3.89 per 100
levend aangegevenen, tegen 4.— in 1935.
Bij beschouwing van de sterfte naar doods
oorzaken blijkt, dat de sterfte aan ziekten
van het hart de voornaamste plaats inneemt.
Ruim 13y2 pel der sterfte was in 1936 aan
deze ziekte toe te schrijven (v.j. 15 pet). Een
bijna even belangrijke plaats neemt oe kan
ker in. Deze was do oorzaak van ruim 15 pet
der sterfgevallen in 1936 (v.j. 15y>). Een vrij
groote rol speelt voorts de ziekte der adem
halingsorganen (sterfte aan t.b.c. niet inbe
grepen). Zoowel in 1936 als in 1935 overleed
ruim 10 pet aan deze ziekte. De sterfte aan
tuberculose is belangrijk gedaald (hygiëni
sche maatregelen). In 1936 stierf 5.76 pet
tegen 5» in 1935. Van de overige doodsoor
zaken zijn nog als vrij belangrijk te noemen:
hersenbloeding (7.68 pet in 1936 tegen 7.69
pet in 1935), ziekten van het urogenitaal-
stelsel (5.37 pet in 1936 tegen 5.25 in 1935),
aangeboren lichaamszwakte (5.02 pet in 1936
tegen 5 29 in 1935), ouderdom (6.29 in 1936
tegen 7.18 in 1935). Ruim 3.20 pet der over
ledenen stierf in 1936 een gcwcldoadigen
dood (in 1935 3.06 pet).
Het aantal doodgeborenen blijft in do
latere jaren vrij constant en bedraagt per
1000 geborenen ongeveer 25.
Uit het overzicht van de sterfte zonder
geneeskundige behandeling blijkt, dat in
1936 ongeveer 5000 personen kort voor hun
overlijden niet geneeskundig werden behan
deld.
K.L.M. bestelt Iesvliegtuigen
Naar wij vernemen heeft de K.L.M.
de vliegtuigenfabriek Koolhoven
dracht gegeven tot levering van twee vlieg
tuigen.
Deze opdradht betreft 2 F.K. 43 toestellen,
kleine één-motorige les- of taxi-vliegtuigen.
De K.L.M. bezit zes van deze toestellen,
waarvan twee vervangen worden door de
thans bestelde.
De Bond van Vcreenigingen en Stichtin
gen, bedoeld in art 6 der Landarbeiderswet
in de Provincie Groningen, gevestigd te Gr>
liingen, heeft tot de Koningin het verzoek
gericht om op grond van de daling, welke
de algemeene rentestand heeft ondergaan en
idie met aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid nog verder 7al gaan, mede op
grond van de slechte economische omstan
digheden. waaronder de landarbeiders ver-
ikeeren en tevens voor een goede uitvoering
Itler Landarbeiderswet te willen bevorderen,
dat de rente, waartegen de 'voorschotten in
gevolge de Landarbeiderswett worden ver
leend, wordt gebracht van drie procent op
ïwee procent.
In een memorie van toelichting is een na-
tere motiyeering van Jict verzoek gegeveft.
UIT DE A.R. PARTIJ
Antirev. Jongeren-actie
Drie bestuursleden dit jaar aftredend
Als leden van het hoofdbestuur van de
Anti-Rev. Jongeren-Actie zijn dit jaar aan
de beurt aan aftreding de heeren J. J. G.
Boot, burgemeester van Wisoh, Dr. C.
Beekenkamp te Leiden en J. Spaan
ie Den ILaag. De laatste heeft zitting namens
de Studentenafdeelingen. Het bestuur be
sloot na te gaan of deze aparte studenten-
eetel in het hoofdbestuur nog wel zin heelt,
liet mandaat van den heer Spaan met een
jaar te verlengen en dan in dat jaar een
definitieve 'beslissing dienaant aande te ne
men. De aftredende heeren eij-n niet direct
hierkiesbaar. Nu twee plaatsen in het hoofd
bestuur open komen, meent dit college dait
het billijk is dat het Noorden des lands, dat
thans geen vertegenwoordiging in het hoofd
bestuur meer heeft sedert burgemeester
Boot ivan Winsum (Gron.) naar Varssevcla
vertrokken is, daarin ook vertegenwoordigd
zal zijn. Daarom heeft het voor beide plaat
sen een drietal geformeerd, bestaande uit
personen die in het Noorden des lands
woonachtig zijn. In de vac. van den heer J.
,T. G. Boot zijn candidaat gesteld de heeren
Mr. T. Bout te Groningen, voorzitter van
de Gouw Groningen, G. v. d. Brink te
Coevorden, voorzitter van do Saksischs
Gouw en H. F. Broekstra te Bedum,
seer, van de Gouw Groningen en in de vac.
van Dr. C. Beekenikamp de heeren K. J. de
Jong te Leeuwarden, se er. van de club al
daar, G. Wapstra te Leeuwarden, voor
zitter der Leeuwarder club en M. Weima
te Leeuwarden, voorzitter ivan de Góuw
Friesland (It Fryslce Gea). Elke vijif clubs
kunnen gedurende de maand Februari can
didates bijstellen.
LAND- EN TUINBOUW
De eierprijzen
Minder vraag, prijsstijging tot staan
De groote vraag naar eieren voor binncn-
landsch gebruik is sterk verminderd, met
als gevolg, dat de in de laatste weken
plaats gehad hebbende stijging tot staan is
gekomen.
Invloed hierop heeft natuurlijk ook de
grootere aanvoer.
Ook in Londen zijn de eierprijzen bedui
dend teruggeloopcn. Dit vindt zijn oorzaak
in het feit, dat nu China niet meer op de
Londonsche markt van beteckenis invoert,
andere landen een kans wagen een plaats
op deze markt te veroveren. Met als gevolg
een groote concurrentie, waarbij de prijzen
niet bepaald worden door de vraag, doch
wel door de onderlinge naijver om te kun
nen leveren.
Voor de prijzen der Hollandsche eieren,
die door .hun naam gevraagd en hiernaar
betaald worden, is deze concurrentie voor-
loopig nog niet, van grooten invloed, wel
heeft de verminderde vraag invloed op den
prijs van onze eieren gehad.
Wat de Duitsche afname betreft, daarvan
is nog niet veel hekend, maar dc expor
teurs zjjn nogal hoopvol gestemd.
GEMENGD NIEUWS
Stamboek voor Shetlandsche
pony's
Erkenning aangevraagd
Onlangs is opgericht het Nederlandsch
Stamboek voor Shetlandsche pony's. Het
blijkt meer en nicer, dat dit stamboek
goede diensten zal bewijzen, zoo zelfs dat
er alle reden is geweest om wat thans ge
schiedde erkenning bij de regeering aan te
vragen. Deze erkenning is volgens artikel
16 van de Paardenwet mogelijk, waar ge
zegd wordt, dat onder bepaalde voorwaar
den vercenigingen, dio een paardenstam
boek hebben aangelegd bevoegd verklaard
kunnen worden om in het stamboek inge
schreven hengsten goed te keuren.
Reeds zijn in Gelderland verschillende
keuringen gehouden. Zoo treft men in
Maas en Waal, de Graafschap, de Noord-
Veluwe reeds verschillende ponyfokkerijen
aan. In de Betuwe wordt dezer dagen een
keuring gehouden, waar heel wat goede
pony's zullen verschijnen naar het zich
laat aanzien.
Voor klein werk op en bij do boerderijen
eigent de poriy, naai' meer en meer blijkt,
zich heel goed.
Russisch schip gestrand
Gister is het Russische s.s. „Ladoga", dat
trachtte het Russische vrachtschip „Aldan"
vlot te sleepen. op de Oos tergrond en aan den
grond geraakt. Een derde Russisch stoom
schip is in de nabijheid om eventueel hulp
te verleenen. Er zijn' vier 6leepbooten
de rccderij Doeksen bij de gestrande schepen
Vrachtschip aan den grond
Op de Oostcrgronden bü Terschelling
Zaterdagavond is het Russische vrachtschip
Aldan" met een lading fijne steen op weg
naar Gent, op de Oostergronden bij T
schelling gestrand. Het schip werd eerst
gister opgemerkt, waarna de sleepbooten
„Holland", „Oceaan" en „Texel" van de
derü Doeksen ter assistentie zijn uitgevaren.
Ook de motorreddingboot „Brandaris" begaf
zich om halfnegen naar het schip. De kapitein
heeft evenwel voorloopig van de aangeboden
hulp geen gebruik gemaakt, aangezien hij op
eigen kracht bij hoog water hoopte vlot te
komen. De „Brandaris" is daarop naar haar
station teruggekeerd. Er bevinden zich
geveer veertig personen aan boord.
De „Aldan" heeft een bruto-inhoud van
2172 ton en hoort thuis te Leningrad.
Nader wordt bericht, dat het schip niet op
eigen kracht is vlotgekomen.
De Bisamrat bij Budel
Het onderzoek gaat voorl
Uit een door den Plantenzicktenkundigen
Dienst te Wageningen ingesteld onder
zoek naar het voorkomen van de bisamrat
in de omgeving van Budel, is gebleken, dat
het dier, dat in December j.l. is gevangen,
inderdaad een bisamrat is geweest. Het
moeras, waar de rat gevangen is, is
gelegen in de gem. Budel, maar in de gem.
Weert.
Daar het niet uitgesloten is, dat ter
plaatse meer bisamratten voorkomen,
zal een onderzoek hiernaar worden in
gesteld en getracht zal worden alle
bisamratten op te ruimen.
Personen, die meenen op andere plaat
seri aan wij zingen voor het voorkomen
van de bisamrat te hebben gevonden,
worden verzocht den Plantenziekten-
kundigen Dienst te Wageningen daar
van in kennis te stellen.
Negen inbraken opgehelderd
Kantoorbediende bekent
De Haarlemsche politie is er in ge
slaagd een 19-jarige kantoorbediende
te arrestccren, die oen negental in
braken, alle gepleegd in de laatste
weken, op zijn geweten heeft.
Hij heeft bekend al deze inbraken ge
pleegd te hebben, of de poging daartoe te
hebben gedaan.
De aangehoudene was niet zonder werk,
doch zijn verdiensten waren zeer gering.
Een zijner vrienden, een lS-jarigcn musi
cus. heeft de jongeman een deel van de
buit toevertrouwd. Deze jongen, die f70
heeft ntvangen, is ook aangehouden. Hij
heeft toegegeven te hebben geweten, dat het
geld van diefstal afkomstig was. De twee
Jongens zijn ter beschikking van de justitie
gesteld.
Geldtrommel met 1500
ontvreemd
Van de daders geen spoor
In 'verband met het onderzoek van de
politie kunnen wij eerst thans mede-
deelen, dat vorige week Dinsdag te
Alblasserdam onbekenden zich op
de een of andere wijze toegang hebben
verschaft tot het hof .Souburg", waar zij
ten nadeele van den heer P. Hartkoora
een geldtrommel met 1500 hebben ont
vreemd.
De wijze waarop deze inbraak is 'geschied
deed aanstonds vermoeden dat men met de
omstandigheden daar ter plaatse goed De-
kend moet zijn geweest Aanvankelijk heeft
men het onderhoek met behulp van een
politiehond ingesteld, doch dit heeft ge=n
rcsul'taat opgeleverd.
Met kracht wordt het onderzoek door de
politie voortgezet, doch men heeft nog geen
bepaald spoor kunnc-n ontdekken.
Van kwaad tot erger
Op de verduistering volgde inbraak
De Haarlemsche politie heeft den
38-jarigen M. gearresteerd, die zich
schuldig heeft gemaakt aan verduiste
ring van een pari ij boter, ter waarde
van ongeveer 3300, ten nadeele van da
melkinrichting „I-Iafam", waar hij als
chauffeur in dienst was geweest
Hij bediende daar o.m. het rayon Zand-
voort, maar nam voortdurend grootere hoï-
veelhoden bolter mede, dan er door de klan
ten besteld was, hetgeen hij gemakkelijk
kon doen. daar er sleohts eens per drie
maanden gecontroleerd werd. De boter ver
kocht hij aan drie inwoners van Zandvoort
het daarvoor ontvangen geld wendde hij
ten eigen bate aan.
De zaak kwam aan het licht, doordat M.
steeds brutaler werd en grootere hoeveel
heden lx>ter wegnam, hetgeen ten slotte tit
onderzoek door de directie leidde. M. is
toen onmiddellijk ontslagen, maar de direc
tie deed van liet geval geen aangifte bij de
politie.
Toen echter dezer dagen in het kantoor
111 de „Hafam" werd ingebroken en de
politie een onderzoek instelde, waarbij zij
ook om inlichtingen vroeg naar personen
thans of voorheen bij de zaak werkzaam,
kreeg zij tevens kennis van de vroeger ge
pleegde verduistering van boter. Onmiddel
lijk stelde de politie een nader onderzoek in.
met het gevolg dat de gewezen chauffeur
M. gearresteerd werd en de drie afnemers
de boter in verhoor werden genomen.
Tegen deze laatsten is ter zake van heling
proces-verbaal opgemaakt, terwijl M. werd
•ingesloten.
U kunt ze herkennen aan
hun hartvorm, want Mijnhardtjes zijn geen
ronde, maar hartvormige cachets cu onder
scheiden zich van alle goede middelen die
tegen Kou, Griep en allerlei pijnen bestaan,
doordat zij veel vlugger en afdoende helpen
en zoo den duur van Uw ongesteldheid
belangrijk verkorten.
Koker 12 st. 50 ct. Procfverpakking 2 st. 10 ct.
Verkrijgbaar bij Apothekers en Drogisten.
Steenfabriek in Vlammen
Zaterdagmiddag Is te Maastricht de
steenfabriek der firma van Loo en de Waal
genaamd „De Ringoven", gelegen aan de
Tongerscheweg aldaar, een prooi der vlam
men geworden.
De brand werd omstreeks 2 uur ontdekt
door eenige buurtbewoners, doch toen sloo
gen de vlammen reeds uit het dak.
De inmiddels gealarmerde brandweer be
gon aanstonds met zes spuiten het vuur te
bestrijden, doch ze kon niet meer verhinde
ren, dat de fabriek geheel uitbrandde.
In totaal waren negen kamers met
stoen.cn gevuld, zoodat pl.m. 150.000
steencn verloren gingen. De oorzaak
van den brand is onbekend. Het be
drijf is tegen brand verzekerd.
De zee verovert terrein
De duinenrij op de Wadden-eilanden
Ameland en Vlieland blijkt het tij
dens de jongste storm zwaar te verduren
gehad te hebben. Vele meters van het Noor
derduin zijn door de zee verzwolgen. Vooral
in de omgeving van het plaatsje Ho llum
wordt dc situatie langz.amer.hand critiek.
Op Vlieland zijn de duinen zoo afge
slagen, dat aij een loodrechten muur vor
men, waardoorheen diepe scheuren loopen.
ONDERWIJS
PAEDAGOGIEK M. O.
Nog kan gemeld worden, dat Dr. Th.
R u y s van Lisse wegens toenemenden arbeid
ontslag heeft genomen als examinator in de
kerkgeschiedenis voor de aanteekening van
G.S.V. op het diploma M.O. voor paedago-
giek en dat in zijn plaats zal optreden Prof.
Dr. D. N a u t a van Amsterdam.
MIDDELB. EN VOORBER,
HOOGER ONDERWIJS
Eenige cijfers van 1937
Blijkens de verslagen van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek (afdeeling Onder
wijs) waren er op 15 September 1937 in ons
land 53 gymnasia, 137 H.B.S., 55 Lycea, 19
Middelb. Meisjesscholen en 25 Handelsscho
len. Sedert de vorige opgave zijn opgericht
de (neutrale) Bijz. H.B.S. te Ede en
Stichtsche Montessori Lyceum te Leunden.
De 2S9 scholen werden in totaal bezocht door
60.215 leerlingen, waarvan pl.m. 2/3 jongens
waren; het beteekent een toeneming van 2130
leerlingen, vergeleken bij 1936. De specifica
tie geeft aan. dat er op alle scholen samer
157 klassen zijn met 3135 leerlingen, boven
dien nog 9 met 3640 leerlingen,
LICHT IN LIJDEN
Het aan zieken zoo welkome blaadje van
den ook in dit werk zoo gemist wordenden
Hollander, heeft het jaar ingezet met een
dubbel nummer. Ondanks de groote finan-
cieele zorgen is piëteitvolle toewijding
geslaagd, het werk voort te zetten. Hierbij
werd ook dankbaar de hulp van schrijvers
als Dr. Prins, Ds. Tee uwen, Ds. de
Gier, Ds. van Hoegee, Ds. van Bi
gen, Ds. Kamsteeg aanvaard, terwijl Dr
H. C o 1 ij n en Mr. J. D o n n e r met hun
naam de pogingen steunden. Niettemin is
nog altijd volle kracht noodig, om voort te
varen. Zij, wien de doels'elling van „Licht
Lijden" gratis verspreiding aan zieken,
lijdenden en ouden van dagen ter harte
gaat, willen misschien wel een steentje bij
dragen, bijv. door Mej. J. Luitinck, v
Swietenstr. 110, Den Haag, te verrassen met
een giro'tje (70057).
De Unie-collecte
Negen en vijftigste Jaarcollecte
voor de Scholen met den Bijbel
Transport van lüst 23 f «2 538
Bedum lil
Oude Pekela 71
Oudehorne 120
•Assen 318 05
Border 102 25
Dwlngeloo (Dr.) 91
x>ht (Tuindorp)
eenendaa]
Dletnen
Landsm
Melissant
Totaal van 575 Loei
582 8:
1.985.—
192 88
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
In El the to, orgaan der N.C.S.V., geeft
Prof. Dr. W. Leendertz een beschouwing
over de existen-tie-filosofie, Karl Jaspers
(Heidelberg) een verhandeling over „Wesen
und Wert der Wissenschaft".
Het Geref. Theol. T ij ds c h r if t be
vat o.m. een artikel van Dr. J. T h ij s
,,De Logos" en een uitvoerige bespreking
door Prof. Dri F. W. Grosheide van het
boek Van den Weenschen hoogleeraar F
h a t e c over Calvijn's leer van Staat
Kerk. In zijn Kroniek wijst Dr. Siets
erop, dat veel practische en exegetische,
maar heel weinig dogmatische voorlichting
in de theologische litteratuur te vinden i
vraagt: kan dat ook een gevolg zijn van de
tijd en kracht verslindende discussies?
WILLEM MENGELBERG
Wordt te Berlijn verwacht
Ook een avond voor
,JCraft durch F rende**
(Van onzen Berlijnschen correspondent)'
„Het heuglijk feit, dat Men gel berg
reeds na ander
half jaar opnieuw
naar Duitschland
■comt. hebben
voor een belang
rijk deel te dan
ken aan uw land-
genoot Van Kem-
pen, den dirigent
van de Philhar-
nonie te Dresden.
Zooals u zich zult
Herinneren, was
rij vroeger violist
>nder Mengelberg
m Amsterdam en
uit deze min of
meer officieele
relatie is een per
soonlijke vriend
schap ontstaan, welke ook haar practische
arde heeft. Mengelberg was eenige malen
Dresden en het schijnt hem daar uitste
kend bevallen te zijn, want tijdens zijn
laatste oponthoud beloofde hij aan van
Kempen, binnen afzienbaren tijd naar
Duitschland terug te komen. Ongetwijfeld
zal ook de financieele kant van de zaak
hier wel van invlo.ed zijn geweest, want de
opbrengst der vorige Mengelberg-concerten
beteekenden alleen reeds voor Berlijn een
record."
Deze interesante bijzonderheden lieten wij
ons vertellen door Rudolf Vedaer, den direc
teur van het concertbureau aan den Pots-
damer Platz, die reeds bij oen vorige ge
legenheid de zakelijke leiding dezer concer
ten in handen had. De Nedcrlandsche Week
te München heeft met deze Mengelberg-
tournee in zakelijk opzicht niet uitstaande,
maar ook .hier zal na voordrachten van mevr.
AmmersKuiler, iprof. H. van Loon en den
heer van der Ven, een Mengelberg-Concert
•aardig slot zijn van zeer geslaagde
dagen, die door 't initiatief van onzen con
sul te Münchcn, den heer Willem Dvse-
rinck tot stand zijn gekomen. En waar juist
tijdens een dezer Nedcrlandsche Dagen het
heuglijk bericht uit Soestdijk ook te Mün
chen binnenliep., spreekt het vanzelf, dat
de aanhankelijkheid tot het Huis van
Oranje op waardige wijze op den voorgrond
is komen te staan.
Mengelbergs tournee door Duitschland. zal
:n rondreis zijn, welke meerdere weken in
beslag neemt en wanneer men bedenkt, dat
de minder gunstige weersgesteldheid in
Engeland voor onzen ook daar gevierden
landgenoot een aanval van griep tengevolge
had. dan moet de ondernemingslust van
onzen dirigent des te meer op prijs gesteld
worden. Want Mengelberg is de jongste
niet meer en men zal zich herinneren, dat
zijn verplichtingen met Amerika hem inder
tijd lang geen goed hebben gedaan. Een
langdurig verblijf in Zwitserland bleek
noodig om hem weer zijn vroegere energie
terug te bezorgen en het is dus waarlijk
geen wonder, wanneer men in zijn naaste
omgeving sedertdien bezorgdheid is blijven
koesteren.
In Duitschland hoopt Mengelberg achter
eenvolgens Frankfort a. d. Main, Wupper-
tal-Elberfeld, Halle a. d. Saaie, Berlijn en
Hamburg te bezoeken, om waarschijnlijk la
ter nog even in Aken op te treden, want
ook daar woont een groote schaar zijner be
wonderaars, die hem gaarne zouden be
groeten.
Tusschendoor vliegt hij naar Weenen en
Budapest, waar achtereenvolgens de Mat-
t.haus-Passion en de 9de Symphonie van
Beethoven met koor uitgevoerd zullen wor
den. Wij herinneren er terloops nog even
aan. dat Mengelberg reeds lang voor den
oorlog meerdere jaren in Frankfort a. d.
Main als dirigent is opg.etreden. maar de
dikwijls onverdiend scherpe critiek in de
toenmalige Duitsche pers leidde tot conflic
ten, welke zijn verder optreden onmogelijk
maakten. Thans schijnt deze critiek plaats
gemaakt te hebben voor een waardeering.
welke beter laat dan nooit tracht goed
te maken, wat men twintig jaar geleden
bedorven heeft!
Te Berlijn zullen wij onzen landgenoot 20,
21 en 22 Februari mogen meemaken en naar
wij vernamen, zal thans voor de eerste
maal een avond speciaal voor de organisatie
..Kraft durch Freude" gereserveerd blijven,
waardoor ook 't arbeidende deel der bevol
king in de gelegenheid wordt gesteld, van
hooge muzikale kunst te genieten.
„Natuurlijk hadden wij graag Tschaikows-
ky of Berlioz op het program gezien
vertelde ons de Berlijn «Wie impresaric
maar daarvoor was de ..Meister" ditmaal
klaarblijkelijk niet te winnen. Met een
Beethoven-ouverture wordt dc eerste avond
ingeleid, gevolgd door de Unvollendete van
Schubert, terwijl na de pauze een Symphonie
an Brahms wordt geboden. Voor repetities
ijn er twee dagen gereserveerd en dat zal
el voldoende zijn. want onze Philharmo-
nikcr staan graag onder Mengelbergs lei
ding. Zooals gebruikelijk is de laatste gene
rale repetitie tegen lageren prijs voor het
groote publiek toegankelijk en dit concert
van 20 Februari is nu al weken van tevoren
uitverkocht. Met de andere concerten zal het
wel net eender gaan. want dc interesse in
de Berlijnsche muziekwereld ls zeer sterk."
Dat het bij deze gelegenheid ook van Ne
dcrlandsche zijde niet aan belangstelling
zal ontbreken, blijkt onder meer uit het feit,
dat ter eere van Mengelberg door de
Deutsch-Niederlöndi6che Gesellschaft reeds
19 Februari een „Abendcssen" in Hotel Bris
tol gegeven zal worden. Ook in het Neder
landsch gezantschap staat een ontvangst op
het program, terwijl heide Nedcrlandsche
vcreonigingen. ..Nederland en Oranje" en
„Hollandia" Mengelberg op een thé denken
uit te noodigen, welke dan in Hotel Kaiser
hof zal plaats vinden.
Uit nl deze feiten valt af te leiden, dat
Mengelberg ook ditmaaMn Duitschland. spe
ciaal te Berlijn, met hartelijkheid zal wor
den begroet en dat al deze aangelegenheden
met politiek hoegenaamd niets uitstaande
hebben is een feit, dat wij tcnslolte na
drukkelijk vastgesteld wenschen te zien.
In Nieuwe Theol. Studieën geeft
Prof. Dr. J. Th. U b b i n k, een oriënteerend
overzicht over de nieuwste literatuur betref
fende het N. Testament.
Ds. D. P o 1 geeft in de Macedoniër
voorlichting over de maatschappelijk-econo-
mische verhoudingen op Midden-Java ten
Zuiden. Verder vervolg-artikelen van Ds. B.
A 1 k e m a, over Kagawa en van J. W. Wol-
terbeek over den Islam in Ned. Indië.
Over Boerhaave, wiens 200ste sterfdag in
dit jaar valt, geeft Dr. J. H. Schuur-
mans Stekhoven in Refajah een
korte levensschets.
ECONOMIE
EN FINANCIEN
Na de Staatsconversie
Do houding der Rijksfondsen
Het succes der groote conversleleenlng heeft
de reeds hodg gespannen verwachtingen nog
overtroffen De toewijzing op de vrüo Inschrij
vingen zullen met nauwelijks 2«A pet wel teer
schraal blijven. Vooi zoover dit bet recht-
strecksch gevolg is van het groote percentage
dergenen. die direct converteerden of hun be-
die. het zekere voor
^nlg
nd, al
inds
wijze.
achter bet net vlsse..^„^„.aai
den. Minder geestdriftig was, volgens 't Week
overzicht van de firma H. Oyens en Zonen, ter
beurze echter de stemming over het feit, dat
de Rijksfondsen voor het gewaarborgde bedrn-g
ÉHBÜurltik
niet noodig was
schrüfbiljet I
elfdei
kan
het
vrö i
Rijksfondsen
sn of ze op hun
ïx nu 6 mlllioer
ind bezitten of n
ro echter ziet men hier wel heel o
i duidelijk de welhaast moordende
e tusschen de verschillende bob
pen. Nu de Nedcrlandsche bclegg
tijde der landsgrenzen het moed
meer rustig kan neerleggen (fii
drachtelilk gesproken). Is hU In een
te vlottende saldi' s
hands wel alle hoop laten varen. Voi
uitgegeven schatkistpapier konden zij
maandsbiljotten de kapitale rente van
percent touchecren, voor kortere termlir
minder. W(j
•ggende
hoofd
van bultenlandsche deposr
land
ten bew&arloon
glnt er toch al heel aardig op te lUken.
MIJ DE WERELDHAVEN
Dividend 5^2 over 1937
Aan het verslag der N.V. MIJ tot Expl. van
Onroerende Goederen „De Wereldhaven" over;
1937, ontleenen wij het volgende:
Het jaar 1937 is voor onze N.V. gunstig vér-
loopen. De ruime geldmarkt, het steeds dalende
rentetype, de meerdere vraag naar vaste goe
deren en het tot staan komen der huurverla-
glngen werkten hiertoe mede.
Het moolit ons toch gelukken van een en
onder te profiteeren, door 44 950 aandeelen te
de hypotheekrente te verlagen van
ƒ17.131 en het aflossen van ƒ13.125 op de hy*
pothecalre leeritngen.
De exploltaUewlnst bedroeg 6990, hetgeen
met de onverdeelde winst van 193C, rente, en
winst uit huizenhandel een winstsaldo geelt
van 24.402.
Wij «tellen voor van de winst 14.000 te be
stemmen voor afschrijving van de boekwaarde
der pandep en van net restant ad 10.402 aan
g&ndeelhpiuders uit te keeren 51
i\Vij stellen voor het bestuur te machtigen
wederom <Je gelegenheid open te «tellen tot uit
gifte van aandeelen tegen den koers van 100
en zoodra naar zijn oordeel oen te groote toe
vloeiing van kapitaal zou plaats hebben, do
koers van uitgifte te stellen op 102J
verkrijgbaar stelt
Aan houders, zoowel van reeds aflosbaar ge
stelde als van nog riet aflosbaar gestelde 5
pandbrieven harer Bank, wordt tot 25 Febr.
1938 gelegenheid gegeven deze pandbrieven om
Tsseb
koers van 99J me
renteverschll tot 1 Ma;
In de toelichting wordt medegedeeld, d.-
jedeeld.
heeft ondervonden
bedrijf de i
van de opleving in de RUn-
rentabiliteits-mogelijkheid is aanzienlijk groo-
ter geworden door de aflossing van alle 6 en
5} pandbrieven en de gedeelteijke conversie
van de 5 pandbrieven in 4} stukken. Ook
de innerlijke toestand van de Bank ls belang
rijk verbeterd door het overgaan in kapitaal
krachtiger handen van een aantal vaartuigen
en ook als gevolg van de stijging dei scheeps-
Het binnenkomen van rente en
1937 stemde tot groote tevredenheid
achterstand verminderde wederom l
.flossing In
LICHAMELIJKE OEFENING
VOETBAL
DE C.N.V.B.-COMPETITIE
Uitslagen van Zaterdag 5 Februari
Afd. Rotterdam. Klasse A: Pro PatrlaVSC
nltgest.. Groen Wit—Excelsior Maassluis 5—1,
VVOStormvogels uitgost., MVH—Unicum 1—3,
Vitesse—HBS uitgest. Klasse B: Olympla—
Steed Hooger 5—2, Oranje Wit—Excelsior Per-
1—1, ODS—TOG 1—5, WIA—Z.W. 1—8
sse C: ASW—Rijsoord 4—2. Zwerver-
Condors 3—0, Groote Llndt—Zwaluwen 4—3.
SH—HSM 1—3, WE—Doto I 5—2 Res
sse A 1: Pro Patrla 2—VSC 2 uitgest,
ai vogels 2MVH 2 uitgest., HBS 2—Vitesse
2 uitgest., Unicum 2Excelsior Maassluis 2 8—0
Res. Klasse A 2: Stormvogels 3—ABS 1
uitgest., Jodan Boys 1—DOS 2 12—5, Groen Wit
2—Unicum 3 2—1 R e s. IC 1 a ss e B 1: Oranje
Wit 2—Excelsior Pernis 2 2—6. Steeds Hooier
2—Centrum 2 3—5, VVO 2—Zwerver 2 5—0
Res. Klasse B 2: Condors 2RUsoord 2 3—u.
TOG 2Groote Lindt 2 60, Zwart Wit 2ABW
*—2 Res. Klasse B C: BSM 2—Groote
Llndt 3 2—0. DOS 3SDZ 1 0—9. Excelsior Per-
3—Unicuim 4 07 Junioren: Zwa'.u-
e)Steeds Hooger uitgest.. Rijsoord
Zwaluwen a—Centrum 2—3 - Jo-
Zwaluwen bPro Patrla uitgest..
—TOG n.b
Doto—Unh
Afd. Utr
ODO 1D'
se 1: Z en S 1—EDO I,
a ss e 2- Blauw Wit 2—
wegens feestelijkheden.
V 1—Go .Ahead 1 1—4. Sportclub 1—
DOS 1—Volharding 1 1—0 K 1 a s-
ad 2Sportclub 0 uitgest.. Be
CSV 1
2A: Go
Quick 2—Rival 1 uitgest.. DOS 2—Olympla 2
2B: NSC 1HVV 1 2—2.
CSV—Be Quick a 1-
(O)AMJV 1 3—2
dua 2 2—0. SOS 2 kim.
t 2 4—4 Junior* Qj
it b 5—0. V en V b—Fa-
HGM 1 uitgest. Klasse 2A: Gazelle'
2 6—2. Vlos 1Sparta 1 uitgest.. GW 1
HGM 2
2 1—4
uitgest. IC 1 a
DVS 2 uitgest.. SDO 1—Voll
De CJV'ers 2—SSS 2 uitgest., OW,
—Vlos 2 4—1. GW aCJV'e
Afd. Zuid Gelderland. K I a
ichaar 1Mulo 1 1—8. DVO
ief 3—0 Klasse 2: Blai
2 Uitgest., DTS 2—SKV 2 1-
Afd. Groningen. Oranje Nassau Excelsl<
—Wit Zwart 1 3—2, Vitesse 1—Oranje Nas31
Afd. Twente. Achilles aSportlust a 52.
