nmsTLEVEn
Ds C. LINDEBOOM t
HET ONDERWIJS IN 1937
MAANDAG 17 JANUARI 1938
DERDE BLAD PAG. 9
KERK EN ZENDING
IIED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Sloten (Fr.), cand,
D. J. Karres te Apeldoorn.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Stad aan 't Haringvliet,
cand. A. A. v. d. Hoorn, hulppred. te' Mid
delburg.
BEROEPBAAR VERKLAARD
De heer W. P. Kramer te Velp, cand. aan
<Je Vrije Universiteit, is door de classis:
Arnhem geëxamineerd en beroepbaar
klaard in de Geref. Kerken.
FEDERATIE VEREEN. VROUWEN
EN MEISJES
De Bijbelstudie-conferentie voor leiding
gevenden in de vereenigingcn aangesloten bij
de Federatie van Chr. Vereenigingen va
voor vrouwen en meisjes zal van 2830 Mei
a.s. op kasteel Hemmen worden gehouden.
RESERVE-VELDPREDIKERS
Tot reserve-veldpredikers voor den tijd
van oorlog bij het leger te velde zijn bij Kon.
besluit vam 11 Januari j.l. benoemd de Chr,
Geref. predikanten Ds. A. M. Franss en te
Kapelle-Biezelinge; Ds. D. Henstra te
Haarlem-N. en Ds. W. M e ij n h 0 u t te Am
sterdam-N.
Prof. P. J. M. de Bruin
Wordt 1 Februari 70 jaar
Dinsdag 1 Februari hoopt Prof. J. J. M.
de Bruin, hoogleeraar aan de Theol.
School der Chr. Gerëf. Kerk te Apel
doorn, dén 70-jarigen leeftijd te bereiken.
Prof. Dc Bruin heeft gestudeerd te Kam
pen aan de Theol. School, waar hij echter
zijn studie niet kon voleindigen, daar hij in
1892 zich niet met de vereeniging der Chr.
Geref. Kerk met de Kerken der Doleantn
kon vereenigen. Hij ontving daarna coile
ges van wijlen Ds. Wisse in Den I-Iaag en
nd deed eind-examen voor de Generale Synode
te Utrecht 25 Juli 1893. De Synode riep hem
o toen tot reizend predikant. In 1S95 werd hij
te Apeldoorn beroepen. Hij ontving hier 21
ianberoepen, voor welke hij alle bedankte. 20
I Juli 1905 benoemde de Synode hein tof
^itj hoogleeraar der Theol. School, destijds ge
vestigd te Rijswijk (Z.-H.). Op 19 Septenv
her d.a v.. hield hij zijn inaugureele ,i;ede
I over: „De beoefening der'Historische Theo-'
logie".
II. M. de Koningin benoemde hem in 1024
tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau
en in 1934 tot Officier in de Orde van den
Nederlandschen. Leeuw.
Wij komen natuurlijk op deaen gedenk
dag terug en volstaan thans met deze
korte mededceling.
HERVORMDE SCHIPPERSRAAD
Dr. G. Oorthuys, lid van den Her
vormden Schippersraad, is benoemd tot
sulent van de waterwijk der Ned. Hervormde
gemeente te Amsterdam. Dr. Oorthuys zal
leiding geven aan het werk onder de schip-
pers te Amsterdam.
DE PREEKENBUNDEL VAN WIJLEN
Ds. P. A. E. SILLEVIS SMITT
Naar wij vernemen is de geheel belange
loos ten bate van den bouw van een eigen
bedehuis der Geref. Kerk in H.V. te Haarlem
uitgegeven preekenbundel van wijlen Ds. P.
A. F. S i 11 e v i s S m i 11, den in Juni j.l. zoo
plotseling overleden voorganger dezer ge
meente „Jezus is Overwinnaar" geheel uit
verkocht en bereids een tweede druk ter
perse gelegd.
De Z. AFR. PS/LMBERIJMING
„Die Kerkblad" geeft een breedvoerig ver
slag van de feestelijke invoering der nieuwe
Z. Afr. psalmberijming in de Oranje-Vrij
staat, welke heeft plaats gehad te Redders
burg, de moedergemeente der Geref. Kerken
in den Vrijstaat. Met deze, plechtigheid waren
3 dagen gemoeid: 12, 13 en 14 Nov. j.l. Een
koor van 50 leden zone bij wijze van afscheid
van het oude Psalmboek Ps. 68 9, waarna in
't Nederlandsch gezongen werd Ps. 68:4 en
5. Den tweeden dag werd het nieuwe Psalm
boek ingeleid met het zingen van Ps. 130 1
door het koor en van Ps. 89 1 en 3 door de
Gemeente. Er zijn door tal van sprekers
goede en blijde woorden gesproken, o.a. door
Prof. du Toit, den dichter der nieuwe berij
ming, die de feestrede gehouden heeft.
JAARBOEK GEREF. KERKEN
Blijkens het heden ontvangen Jaarboek
1938 der Geref. Kerken, waarvan de redactie
nu bestaat uit Ds. F. C. Meyster en Prof.
Dr. K. Schilder, tellen de Geref. Kerken
in ons land thans 626.877 zielen, 315.238 be
lijdende leden, 783 predikanten en 755 ge
meenten. Deze getallen zijn te vermeerderen
met de cijfers van 29 gemeenten op Java,
Z. Amerika en West-Duitschland. Vergele
ken bij eind 1936 zijn er thans 2 kerken, 15
predikanten, 9.626, zielen en 6.951 belijdende
leden meer, en 8 vacaturen minder. Het Jaar
boek bevat de necrologieën van de predikan
ten J. P. Visscher, E. Buurman, E. Prinsen,
W. J. Goedbloed, J. Snoek, T. Kramer, A. S.
j Schaafsma, S. Groeneveld, H. Thomas, J.
Meijer, D. Vrieling, S. Kamper, A. M. Doraner,
J. Estié, J. Visser en G. Boekenoogen.
Het kerkelijk overzicht is weer verzorgd
door Prof. Schilder,
GIFTEN EN LEGATEN
Ds. J. G. Knotnerus, Ned. Herv. pre
dikant te Varseveld heeft een gift van
f 1000 ontvangen, waarvan de rente moet
worden besteed voor het jaarlijksch uitstapje
voor de ouden van dagen van dat dorp.
TECHN. HOOGESCHOOL
Prof. dr. J. Bö es eken, hoogleeraar in
de organische scheikunde en haar topassingen
i aan de Technische Hoogeschool, zal aan het
einde van den loopenden cursus, wegens het
bereiken van den leeftijdsgrens, zijn ambt
neerleggen.
In wijden kring zal met leed
wezen worden vernomen, dat Ds.
C. L i n d e b o o m, sedert Mei 1937
emeritus-predikant der Geref. Kerk
van Amsterdam, welke hij
rt 23 jaren gediend heeft, op
65-jarigen leeftijd is overleden.
Reeds jaren lang droeg Ds. Lindeboom
9011 zwak lichaam om. Verschillende keer
moest hij tot zijn zeer groot leedwezen zijn
arbeid ten deele opgeven. Na Üjn emeritaat
geleek het er eerst op, alsof zijn lichaams
toestand zou verbeteren. Dit hield eenige
maanden aan. Vóór enkele weken echter
verergerde de toestand weer. En bestond tot
voor kort nog hoop op verbetering na deze
krasse inzinking, zij is helaas niet meer
ge-treden. De laatste dagen deden een spoe
dig einde vreezen. Gistermiddag te half vijf
is Ds. Lindeboom rustig ingeslapen.
Slechts kort heeft Ds. Lindeboom van zijn
emeritaat genoten. .Nadat op 16 Oct. 1936
zijn d0-jarig ambtsjubileum gepasseerd was
(liij had dit stilzwijgend willen voorbijgaan,
doch zijn benoeming tot ridder in de orde
Oranje-Nassau verijdelde dit voornemen
overigens den eenvoudigen prediker
endê), verkreeg hij met 1 Mei 1937
emeritaat, waarmee een langdurige, ten
olie benu-t en rijk gezegende ambtsperiode
•as afgesloten. Wie de korte, ietwat ineen
gedrongen gestalte van Ds. Lindeboom de
laatste weken zag hoe goed moet hem de
promotie van zijn dochter nog gedaan
hebben! kon zich wel eens bezorgd
maken voor een onverwachte inzinking.
Zoo is het ook gegaan; het hart, dat reeds
zoo moeizaam z'n plicht deed, is na ern
stige aanvallen bezweken en het is niet
alleen de gemeente van Amsterdam, die bij
de baar van dezen trouwen dienaar treurt.
Als zoon van den bekenden Prof. L. Lin
deboom zag Ds. Lindeboom op 12» Juli 1672
het levenslicht. I-lij studeerde te Kampen en
f in 1895 candidaat. Zijn eerste gerneen-
,as Sprang; zijn tweede Bolnes (1900;;
olgens diende hij de kerken van Apel
doorn (1905) en Görincliem (1908), om aan
13 Mei 1914 te Amsterdam zijn intrede te
doen. I-lier heeft hij 23 jaren gearbeid.
Niet alleen echter in 's lands hoofdstad,,
ook in breeden kring heeft Ds. Lindeboom
met zijn talenten gewoekerd. Tot die talen
ten behoort het schrijven, waarmede hij
zoowel de Heraut als de Bazuin en Noord-
Hollands Kerkblad gediend heeft! Op nog
menig ander terrein heeft Ds. Lindeboom
aande.el in den opbouw genomen; toeu
Prof. Grosheide hem in 1936 in N. H. Kerk
blad herdacht, heeft hij gewezen op het ge
bied van de school en de barmhartigheid,
het jeugdwerk en het maatschappelijk
leven, waar Ds. Lindeboom in een of andere
functie mee-arbeidde.
En, zoo besloot Prof. Grosheide: „De appel
alt niet ver van den stam", zegt een be
kend spreekwoord. Ons stemt het dankbaar
dat de Heere Ds. Lindeboom sterkte om m
de voetstappen van zijn vader te wandelen
te arbeiden, bezield met denzelfden ijver
>r al de belangen van het Koninkrijk
Gods.
„Wat Ds. Lindeboom op persgebied ver
mocht is onzen lezers bekend. Met wijlen
Dr. de Moor heeft hij ons blad opgericht er,
nu al ruim 18 jaren geredigeerd. Hij deed
het als een kerkelijk man in den besten
zin des woords. Allerminst enghartig, maar
niettemin waakzaam. De vinger leggend op
wondeplekken, den weg wijzend ter ge
nezing, op de hoogte van onze kerkelijke
toestanden als weinigen. Dat maakte het
steeds weer tot een genot zijn scherp onder
scheidende en indringende artikelen te
Uit het vraaggesprek, dat we in Maart
in het vorige jaar met Ds. Lindeboom
mochten liebben, citeeren we enkele ge
deelten, ter kenschetsing van den persoon
in den beminden prediker.
Over zijn opvoeding vertelde hij, dat die
niet zoo gemakkelijk was geweest. „Want
mijn vader, die een fel tegenstander van
den vaccinatiedwang was, wilde mij niet
naar school sturen. Dus privaatlessen. En
toen we naar Kampen verhuisden (ik wa®
toen tion jaar oud), ook niet naar hei
Stedelijk Gymnasium daar ofschoon 'l
niet duur was: 30 gulden per jaar. Er was
toen aan de Theol. School nog de z.g.
Gymnasiale afdceling en daar heb ik, van
18891892 de 3e5e klas dcorloopen. Daar
op volgde, tot 1895, de studie aan de Theo,
School."
Toen Ds. Lindeboom reeds op 23-jariger,
leeftijd candidaat was geworden, ging hij
nog niet dadelijk in het ambt. Eerst nog
een klein jaar naar Lausanne, wat zijn
vader voor zijn algemeene ontwikkeling
nuttig achtte. Hij was daar gelijk met den
lateren Dr. Keizer en heeft er aan de theol.
faculteit der Vrije Kerk en aan die van de
Universiteit gestudeerd.
De Kamper hoogleeraren, die den mecs-
n invloed op Ds. Lindeboom hadden
waren Bavinck en zijn vader. „Meesleepend
waren soms die colleges van Bavinck;
t kwam voer, dat je de pen neerlegde, om
geheel te kunnen opgaan in luisteren.
Hij begon nooit terstond met het dictaat,
praatte eerst nog wat met ons en ik zie
nóg voor me dat eigenaardig gebaar, het
zakmes in de rechterhand telkens op
gooiend onder het spreken."
Aan z'n vader vooral dankte Ds Lindeboom
zijn voorliefde voor de exegese. Hij heeft
in 1934 van hem nog een commentaar op de
Thessalonicenzen bezorgd, door Ds. Meyster
in een recensie „hoogstaand cathederwerk'
genoemd. Aan de colleges van zijn vacier
schreef hij óók toe, dat zijn preeken altijd
een exegetisehen inslag hadden. „En -dan
was er Biesterveld (die op 20-jarigen leeftijd
al dominee was!) met zijn sierlijk gesty-
leerde dictaten, Wielenga was streng logisch,
een denker, een echte Fries ook. Heel anders
Noordtzij, altijd vriendelijk en sjoviaal."
Wat de buiten het ambt staande werk
zaamheden betreft, wees Ds. Lindeboom
toen o.m. op zijn aandeel in het bestuur
Effatha, waarin hij 20 jaren zitting
had. Verder het voorzitterschap van de
stichting „Vogelenzang" te Bennebroek. van
d6 opening af, terwijl hij voorzitter was
an de commissie die de nazorg regelt..
Gevraagd naar zijn oordeel over het ver
schil tusschen 1896 en 1936 antwoordde Ds.
Lindeboom:
Als je oud wordt, heb je spoedig neiging
tot verheerlijking van het verleden die
goeje ouwe tijd. Maar dat acht ik niet bil
lijk. Wij hebben bijv. tegenwoordig een
keurcollectie jonge dominees."
Toen wij opmerkten, dat het geen .vredes
tijd was, waarin hij den actieven dienst
verliet, luidde het antwoord:
„Ach neen, het is een onaangename ge
schiedenis. Zeker, vroeger werd er ook gc-
disDuteerd en ik denk nog met vreugde
aan het kruisen der degens van de groote
tguren van toen. Maar nu is de toon zoo
geheel anders. Ik had gehoopt, dat na de
Gen fc>yn( de een periode van rust zou aari-
reken Helaas, het is anders gegaan. En
wie zei het halt toeroepen?
De bezorgdheid over deze dingen is dm
altoos volijverigen en belangstellenden
leeraar nu ontnomen. I-lij heeft de rust ge
vonden. welke nimmer meer door wanklan
ken verstoord zai worden. En zijn werken
olgcn hem.
Van het overlijden van Ds. Lindeboom
werd gisteren tijdens den avonddienst in
de kerkgebouwen van' de Gerei. Kerk te
Amsterdam-C. melding gemaakt. Vooral in
de Waalkcrk, de kerk, welke staat in de
wijk, die door Ds. Lindeboom zoovele jaren
is bearbeid, wekte de niededeeling diepe
ontroering. De woorden, door Ds. Mulder
ter nagedachtenis gesproken, werden staan
de aangehoord.
Kerk en Staat in Duitschland
Dr. Niemollers 46e verjaardag
Dr. Martin Niemöller werd Vrijdag j.l. 46
jaar. Met Nieuwjaar ontving hij in de cel
1100 schriftelijke en telegrafische gelukwen-
schen. Vrijdag j.l. werd mogelijk dit getal
nog overtroffen.
Behalve Dr. Niemöller bevinden zich thans
nog vijftien zijner medestanders in hechte?
hls*Hét' cijfer'verandert echter' règèlmétfg.
Iü de gemeenten der 'Belijdenis-kerk wordt
nog eiken Zondag Dr. Niemöller in den ge-
bede herdaoht.
De pastoor en het nat.-socialisme
Twee berichfen, één. van Nederlandsche
R.K. zijde uit Berlijn en één van het N.C.P.
werpen van twee kanten e'enig licht op de
moeilijkheid', waarmee de R.K. Kerk in
Duitschland ook in eigen kring te doen heeft.
Het eerstbedoelde bericht meldt, dat in den
loop dezer maand te Berlijn een conferentie
van nationaal-socialistische R.K. geestelijken
zal plaats hebben. Tot deze conferentie wor
den uitgenoodigd dienstdoende geestetójlten,
die lid van de NB.D.A.P. of van de S.A. zijn,
of van wie bekend is, dat zij met het Derde
Rijk en met het nationaal-socialisme sympa-
thiseeren.
Het eigenaardige is nu, d'at het vorige jaar
zich een groot aantal R.K. geestelijken voor
het lidmaatschap van de N.SJD.A.P. had aan
gemeld. Deze priesters konden echter niet
tot de N.S.DA P. worden toegelaten, en wel
op grond van het Concordaat, waarin de be
paling voorkomt, dat R.K. geestelijken niet
tot eenige'politieke partij zullen mogen be-
hooren!
Thans beroept zich echter de Kerk op die
paragraaf, om te voorkomen, dat geestelijken
zich bij de N.S.D.A.P. aansluiten.
Enkele juristen staan evenwel op het
standpunt, dat de N.S.D.A.P. niet als een
politieke partij moet worden beschouwd,
omdat het begrip „partij" in het Derde Rijk
niet meer bestaat. Partij is een gedeelte des
volks. De N.S.D.A.P. is echter de eenige. po
litieke organisatie des volks! Zij is, strikt ge
nomen, dus geen partij, al draagt zij het
woord „partij" in haar naam.
Het tweede bericht bevat de mededeeling,
dat onder de R.K. te Berlijn nogal beroering
heerscht. Er zijn daar n.l. sterke groepen
R.K., die vurig nationaal-socia-list zijn en
met de houding van den bisschop van Ber
lijn in diverse opzichten zich niet vereenigen
kunnen. Een teekenend incident deed zich
thans weer voor. Een der pastoors weigerde
onlangs demonstratief om de Duitsche vlag,
de hakenkruisvlag, uit te steken. Het geval
werd ruchtbaar. De bisschop van Berlijn,
graaf Preysingh heeft thans dezen pastoor
tot deken bevorderd. Vele R.K. geven
hierover openlijk hun misnoegen te kennén;
zij beschouwen dit als ,een onnoodige uit-
ONDERWIJS
UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM
B. en W. van Amsterdam stellen den raad
dier gemeente voor, op ae desbetreffende ver
zoeken eervol ontslag te verleenen aan mej.
prof. dr C. C. d e L a n g e, met ingang van
1 Mei-'prof. dr. H. B r u g m a r. s. mit ingang,
op 19 September, en prol. dr. P. R u i t i n g a,
eveneens met ingang op 19 September.
Voorts stellen B. er W. voor, aan dr. W
van Bemtnelen op zijn verzoek eervol ontslig
te verkenen als lector aan de universiteit van
Amsterdam met ingang op 19 September.
H. F. ROOSJEN t
Te Haarlem is overleden de heer H. F.
Roos jen, tot 1936 onderwijzer aan de Chr.
M.U.L.O.-school te S o e r a b a j a. De over
ledene was een zoon van den bekenden on
derwijsman wijlen F. Roosjen in de Haar
lemmermeer. Hij was tot onderwijzer opge-
lei aan de „Klokkeniberg" te Nijmegen en
diende het Chr, onderwijs, te Hill-egersberg,
Nijmegen, VÖo'rsc'Hotèn, Stadskanaal éri* Ber
gen. Vervolgens ging de heer Roosjén: naar
Indië, waar hij verbonden was aan de Chr.
Mulo-School te Soerabaya. In September
wm^k
ZIJN VADER
ZIET HEM AL IN
TOGA EN BEF
'n Veelbelovend lid van de
balie.... 'n Jong jurist met een
schitterende toekomst!
Vele trotsche vaders hebben
zulke dagdroomen....
Gelukkig hij,diekanzeggen:
„Wat er ook gebeurt, voor
mijn zoon is gezorgdZijn
belangen zijn in handen van
'n vertrouwde, oersolide Maat
schappij van AMSTLEVEN".
Voor een kleine maandelijk-
sche premie kunt ook U de
zekerheid genieten, dat Uw
I'ongen later die loopbaan zal
tunnen kiezen, waar zijn hart
naar uit gaat. Ook wanneer
U daar zelf niet meer voor
zoudt kunnen zorgen....
En wanneer U 't moogt be
leven, dan zult U zien, dat
die kleine, gemakkelijk te
missen premie, aangegroeid is
tot 'n fiksch bedrag, veel
meer dan 't totaal Uwer be
talingen.
Het zal U een welkome ver
lichting zijn van de kosten,
die de studie met zich mee
brengt, welke
loopbaan Uw
jongen ook kiest.
o :zz
ren, welk» verzekering
ZENDT DEZE COUPON INGEVULD AAN A
AMSTLEVEN, N. SPIEGELSTR. 17, AMSTERDAM /k
of aanvullende verzeke-
praclische en meeif eco-
Gel,eve mil geheel vrijblijvend Uw brochure „STUDIE en UITZET M
VERZEKERINGEN" loe te zonden.
NAAM - Y
1936 was hij genoodzaakt met ziekteverlof in
het vaderland terug te keeren. Hij .vestigde
zich te Haarlem. De ongesteldheid echter nam
toe en na een langdurig ziekbed is het einde
gekomen.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Hoof Idorp. Chr. School voor U.L.O.
Tot onderwijzer: de heer J. C. Zaadnoor-
d ij k, ond. Chr. School te Minnertsga.
Huizen (N.H.) Keuchenisschool. Tot
hoofd (vac. H. Kooiker): de heer M. Goote,
ond. Bilderdij'ksch'ool te Den Haag.
Utrecht. Cand, rechten, de 1
Delft. Cand. werktulgk.
•ren-R. J. Henrich, Jet*- c'* T
F. de Jonge, Amsterds
r J. C. H. A
eur de hee-
Hooger Onderwijs
De gebeurtenissen in de academische we
reld gedurende 1937 zijn vrijwel geheel te
bei-perken tot personalia. In de redevoeringen
der hoogleeraren, die in September als rector-
magnificus afgetreden zijn, werd van meer
dan één zijde gewezen op den achterstand in
de wetenschappelijke toerusting, der Univer
siteiten en Hoogescholen, door de crisis ont
staan. Gegeven de onmacht der Regeering,
roor het onderwijs in het algemeen gelden
beschikbaar te stellen boven da periodieke
uitgaven, zal ook voor het Hooger Onderwijs
weinig gedaan kunnen worden in den
bovengenoemden zin.
In de rectorale oratie te Leiden werd
scherper selectie bepleit voor de studie in de
medicijnen; te Groningen werd afgevve-
de meening, dat de studie der genees
kunde zich in een crisis zou bevinden, doch
dat zij de oogen en ooren naar alle kanten
moet openhouden. Te Amsterdam werd'
de vraag gesteld, of het instituut van lectoren
eigenlijk nog wel te verdedigen is; voorts
wilde deze rector den strijd aangebonden zien
de examens, die z.i. den langzamen
dood van het Hooger Onderwijs beteekenen.
Aan de R.K. Universiteit te Nijmegen
werd binnen elf jaren een vierde faculteit
'oorspeld. En te Rotterdam verwachtte
men spoedig de regeling van den wettelijken
grondslag eter Ned. Handelshoogeschool.
Nauwelijks was hét jaar 1937 begonnen, of
het lang verwachte heengaan van Prof. Dr.
van Veldhuizen beroofde de Uni
versiteit te Groningen van een harer meest
sympathieke hoogleer ar en, en de Ned. Herv.
Kerk van een bekwaam voorganger, wiens
liefde voor de Schriftuur en de nabuur hem
sen bijzondere plaats in veler opleiding en
voorlichting deden verwerven. Hem volgde
>p Prof. Dr. J. H. S e m m e 1 i n k van Almen,
nadat Dr. F. J. Fokkema, een der Zen-
dingsdirectoren te Oegsbgeest voor de benoe
ming bedankt en daarmee de samenwerkende
Zendingscorporaties een zeer grooten dienst
bewezen had. Niet minder gebaat was de
Zending, toen Dr. H. K r a e m e r tot hoog
leeraar te Leiden werd benoemd, een keuze,
die de onweersproken rechtmatige erkenning
van de buitengewone talenten, dezen
nauwelijks 50-jarigen geleerde en Zendings
leider geschonken. Een eervolle onderschei
ding viel Dr-. A. van Selms te Culemiborg
te beurt, die in Juni een benoeming ontving
tot senior-lector in de Semietische talen aan
de Universiteit van Pretoria.
Voor de Vrije Universiteit te Am
sterdam was het afgeloopen jaar van betee-
kenis door het aftreden van haar oudsten
hoogleeraar, den 72-jarigen Prof. Dr. H. H.
Kuyper, die op 1 Juni zijn afscheidscollege
gaf na 38 jaren het hoogleeraarsambt bekleed
te hebben. Van vele zijden is teen in het licht
gesteld, dat Prof. Kuyper den naam der V.U.
hooggehouden en versterkt heeft door zijn
groote bekwaamheden, welke hem niet alleen
in, maar ook buiten de Universiteit een
erkend gezag, ook.als adviseur der Geref.
kerken, hebben verleend.
Het jaar van aftreden van den oudsten
zoon was ook dat van de herdenking van den
lOOen geboortedag van zijn vader, den stich
ter der V. U., welke herdenking uiteraard in
dezen kring breed was opgezet en vergezeld
ging van aanmerkelijke versterking der ge.d-
middelen tengevolge van de eerbiedwekken
de vrouwenactie „Plan 1937".
Een novum voor.de Vrije Universiteit was
de promotie van haar eerste vrouwelijke
moven-dus' Mej. Dr. F. T. Lindeboom,
een nog zeldzamer novum was op 5 Novem
ber de promotie der tweede vrouwelijke pro
movendus Mej. Dr. F. T. Lindeboom en
tegelijk met die van haar verloofde Dr. E.
D i e m e r.
Opmerkelijk is overigens het groote getal
promoties aan de V.U. in 1937. Wij noemen
nog eenige namen: Langed-ijk, Prins, Kunst,
Kroes, Westerink, v. d. Sluis, Berghuis,
Bouwman.
Te Kampen had op 22 Januari aan de
Theol. Hoogeschool onder groote belangstel
ling de inauguratie plaats van Prof. Dr. K.
D ij k, die de ledige plaats van wijlen Prof.
Hoekstra innam, terwijl tevens de lector. Di.
R. D a m geïnstalleerd werd. Op 1 Juli trad
de penningmeester der Theol. H. S., Ds. A.
M. Donner af, die 30 jaren lang op voor
beeldige wijze haar financiën beheerd had.
Zijn opvolger werd de heer G. Ph. W iele n-
g a. De Bibliotheek der Theol. H. S. werd
verrijkt met de waardevolle boekerij van
wijlen Prof. Hoekstra, die hij haar reeds bij
zijn leven ten geschenke had gegeven.
Tot de in 1937 aan het Hooger Onderwijs
ontvallen hoogleeraren behoorden Prof. Max
Weber, een even bekend zoöloog te Am
sterdam, als Prof. Aldershof te Utrecht
een bekend seroloog was. Voorts de bekende
astronoom Prof. Nierstrasz en de rector-
magnificus der Amsterdamsche Universiteit
Prof. van Rooij.
Tusschen Zuid-Afrik a en Nederland
heeft het jaar 1937 hvee waardevolle reizen
zien voltooien: die van Prof. Dr. J. D. du
Toi c naa' ons land, en die van Dr. P. T.
Iden burg naar Z. Afrika. Was de eerste
reis bedoeld als een persoonlijk weerzien,
het verblijf van den geleerden en bemin-nelij-
ken ToGus werd aangegrepen voor een har
telijke huldiging. De tweede reis had tot doel
besprekingen te houden ter bevordering van
de samenwerking tusschen Nederland en Z.
Afrika op het gebied van het H. Onderwijs en
de wetenschap en de cultureele betrekkingen.
De thuiskomst van beide reizigers heeft ge
noegzaam bewezen, dat de nog steeds in
hechtheid toenemende band tusschen Zuid-
Afrika en ons land door hen op uitnemende
wijze is gediend, zij het in verschillend op
zicht.
De versterking van het Nederland
sche element in het buitenland
met betrekking tot het H. Onderwijs is in
1937 zoowel te Gent, Leuven en Brussel als
te Parijs en te Upsala bevorderd door het in
stellen of hervatten van colleges in de Ned.
Taal- en Letterkunde.
Eenige aandacht verdient het verslag der
resultaten van het Staatsexamen tot toelating
aan de Universiteiten. De commissie heeft
n.l. opnieuw zioh beklaagd over het bedroe
vend aspect van de examens in het Neder-
landsch. De betrokken subcommissie was
zelfs verontwaardigd, dat ondanks de ern
stige, harde waarheden, die haar voorgang
sters over het opstel reeds herhaaldelijk heb
ben moeten zeggen, de resultaten dezen zomer
nog slechter zijn geweest dan die der vorige
jaren.
De examens in de klassieke talen en de
wiskunde gaven vrijwel over de geheele linie
verbetering te zien, vergeleken bij 1936. Toch
werden er nog te veel werkelijk slechte
examens gedaan.
In den kring van het Voorbereidend H. O,
was 1937 het jaar van aftreden van Dr. G.
Bolkestein, den Inspecteur der G y m-
n a s i a, die tal van jaren deze verantwoor
delijke positie bekleed-, en dat blijkens de
grootsche huldiging in het Kolon. Instituut
te Amsterdam cp voortreffelijke wijze gedaan
heeft.
Dat ook in dezen kring het nijpend vraag
stuk van de leerlingenschaal volle
aandacht vraagt, bleek o.m. ter vergadering
in Sept. van de Verg. van Leeraren aan Gym
nasia,- waar de Minister van Onderwijs aan
wezig was en gewezen heeft op de ook z.i.
enorme overlading der leeraren bij het Gym
nasiaal en Middelb. Onderwijs. Hoewel Z.Exc.
hoopte maatregelen te kunnen nemen, waar
door het max. aantal lesuren zou terugge
bracht worden van 30 op 27, en de klasse
splitsing weer gelijk werd aan die van 1923;
hebben in December de betrokken vereeni
gingen van leeraren hem een adres gezonden,
waarin zij zeggen, den toestand niet langer
verantwoord te achten. Inbusschen heeft de
Staatsbegrooting ook voor het M. O. ten deze
weinig perspectief geopend. De militaire de
fensie gaat blijkbaar aan de culbureele vooraf.
In de stu denbeweging was 1937 een
kalm dit woord cum grano satis op te
vatten in verband met den leefUjd jaar,
wat nog niet zeggen wil een stil jaar want
uit de studentenbladen en -almanakken b'eek
geregeld, dat de Chr. Studentenwereld in
duurzame en actieve reactie is op de gtes-e-
lijke gesteldheid van onzen tijd.
De intern. Conferentie te Birmingham
in Januari gaf daarvan ook blijk; bovendien
was zij een Zendingsconferentie, waar bleek,
dat de Zending grootelijks behoefte heeft aan
jonge wetenschappelijke arbeiders.
In Februari kwam de verheugende bijding,
dat de Minister van Onderwijs den studen-
'enru.il met buitenlandsche universiteiten
wil bevorderen, ten einide dc kennis van
Europeesche volken en talen te bevorderen.
Een lofwaardig voornemen, dat reeds in dit
jaar tot uitvoering zou komen.
Studenten uit 14 landen hebben in Septem-
ter te Boedapest dc Intern. Calvin. Stu
dentenconferentie bijgewoond, die welge
slaagd is en velen heeft gesterkt voor hun
wetenschappelijke taak, bijzonderlijk t.a.v. de
Calvin, levensbeschouwing en de geestelijke
nood-en van onzen tijd.
Enkele dagen na dit afscheid had de V. U.
opnieuw een belangwekkend feit te boeken
BOND VAN NED. HERV.
MANNENVEREEN. OP G.G.
De vijfde jaarvergadering
In aansluiting op ons verslag van Zater-»
dag j.l. is nog te melden, dat de jaarver-»
gadering geleid werd door Prof. Dr. H*
Vissch r, die in zijn openingswooicl
wees op de donkere omstandigheden, welke
alle volkeren bedreigen. Spr. gaf aan dö
hand der historie een overzicht van den
groei der reformatie. De WeStersche macht
werd door Engeland en Nederland over do
aarde verspreid. Het Calvinistisch beginsel
is evenwel verdonkerd en 't geestelijk leven
zonk in. Flet rationalisme bracht het z.g*
democratische leven, dat in zijn ontaarding
niet strekt tot verhooging der volkskracht*
Er is grond voor de vrees, dat de rijkste
cultuur ten ondergang zal neigen, omdat'
het Oosten slechts de moderne ontkersten
de beschaving uit het Westen kreeg. Ook
Nederland deed dat in Indië. Het heiden-
sche Japan heeft een machtig zelfbewust
zijn gekregen. De wereldcrisis is een der;
vruchten van de ontkerstening en spr.-
wijst op'het naderende einde, dat zal zijn!
de ondergane: van de beschaving.
Prof. Visscher wees op op den achteruit
gang van de kerk en den groei van het on
geloof. Langzaam schrijdt Nederland voort'
op den weg van cultureele verwording,
waarmee een verroomsching gepaard gaat*
Met een opwekking tot nauwere aaneen
sluiting, om te voorkomen, dat de Ned.-
Herv. Kerk niet wordt verloochend, ver
klaarde spr. de bijeenkomst geopend.
Het jaarverslag van den secretaris, Ds*
J. G. Abbingh te Hoevelaken, zal in het;
bondsorgaan worden gepubliceerd.
Tot bestuursleden werden gekozen de he®-
ren Ds. P. B o u w te Bensdorp, J. A. M u l-
d e r te Amersfoort en- herkozen de heer M*
Noteboom te Hilversum.
Ds. K. J. v. cl. Berg, Herv. predikant!
te Amersfoort, heeft een referaat gehouden*
waarvan wij reeds verslag gaven.
DINSDAG 18 JANUARI
HILVERSUM I 1875 M. en 415.5 M. AVRO-Ult-
zending. o.:tO7.00 RVU. 8.00 Gramofoon-
muziek. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramo-
foonmuziek. 1 >.30 Jetty Cantor's ensemble*
concert. 12.30 AVRO-Dansorkest. 1.00 Het
11.00 Huishoudelijke wenken. 11.30 Vervolg
Omroeporkst. 1.45 Gramofoonmuzlek. 2.00:
Omroeporkest en soliste. 2.45 Knipcursus*
3:45 Lyra-Trlo. 4.30 Kinderkoorzang. 5.00
Kinderhalfuur. 5.30 Gramogoonmuziek. 6 30
Biologische ca.iserte. 7.00 Voor de kinderen*
7.05 Orgelconcert. 7.30 Engelsche les. 800.
Berichten ANP. Mededeelingen. 8.15 Gramo
foonmuzlek. 8.30 Bonte Dinsdagavondtrein.
10.15 Film-deportage. 10.45 ActualLteitsflit-
s-en. ll.O Berichten ANP. Hierna: AVRO-
Dansorkest. 11.4012.00 Gramofoonmuzlek*
HILVERSUM it 301.5 M. KRO-Uttzcndhig. 4.00
5.10 HIRO. 8.009.15 Hoogmis. 10.00 Gramo
foonmuzlek. 11.30 Godsdienstige causerie*
12.00 Berichten. 12.15 KRO-OrlcesL 1.00,
Gramofoonmuzlek. 1.20 De KRO-Melodlstctt
en solist 2.00 Voor de vrouw. 3.00 Mode
cursus, 4,00 Gramöfoonmuziek. 4.05 „Nieuw®
stroornlngen in de Roomsoh-Katholleke
Kerk", causerie. 4.30 Gramofoonmuzlek. 4.351
HIRO-Post 4.40 Gramofoonmuzlek. 4.45
„Harmonia als HIRO-Schakel", causerie*
5.10 KRO-Orkest. 5.45 Gelukwensclven. 6.00
Vervolg concert 6.40 Esperauto-les. 7.09
Berichten. Causerie namens het Roomsch-
Katholiek Werkliedenverbond. 7.35 Sport-
praatje. 8.00 Berichten ANP. Mededeelingen*
8.15 StedeUik Orkest Maastricht en soliste*
9.00 De KRO-Boys en solisten. 10.20 Gramo
foonmuzlek. 19.30 Berichten ANP. 10.40 KRO
Melodisten en solist. 11.30—12.00 Gramo
foonmuzlek. i
DROITWICH 1500 M. 11.50 Strijktrio. 12.35 Ka*
ditotooneel. 1.20 Trio. 2.20 Orkest 3.20 Or
kest. 3.50 Orgel. 4.50 Filmmuziek. 5.20 Cello,
5.40 Salonorkest. 6.45 Cello en Piano. 7.IS
Orkest 7.50 „Progi^ss". causerie. 8.10 Plano
20 Radlotooneel. 9.55 Strijkkwartet. 11.98
Declai
RUSSEL 222 en 4S4 M. 322 M.r 12.50
Orkest 5.2) Orkest. 5.50 Concert 8.20 Orkest
ol. 6.50
ie. 11.20 Orkes
i 484 1