jUruuic ^VHbrljr diirnnt N Stilte rondom het Paleis BFAMDELSH Vlaggen loVEN-HAAGI I V 1 PALTHE y Sbcmmmentsprijs: Per kwartaal in Leiden en in plaatsen waar een agentschap gevestigd is 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Per week0.18 Voor het Buitenland bij wekelijksche zending4.50 Bij dagelijksche zending5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7 '/i ct Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 No. 6291 DONDERDAG 13 JANUAR11938 18e Jaargang Sbbertentieprijjen: Van I tot 5 regels 1.17'/» Elke regel meer0227, Ingezonden Mededeelingen van 1—5 regels 2J0 Elke regel meer0.45 Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend0.10 BANG VOOR DE STEMBUS De laatste politieke verkiezingen hebben het Verbond voor Nationaal Herstel doen schrikken en het blijkt een heilzame schrik. Want in het laatstverschenen num mer van het orgaan wordt meegedeeld, dat de Centrale Raad vergaderde en de tendenz van de bespreking was o.m.: we moeten wel 'als b e w e gi n g blijven bestaan, doch „deel neming aan de verkiezingen dient voortaan praktisch uitgesloten te worden geacht". Die vrees voor de stembus is zeer ver klaarbaar. Ten eerste, omdat men met vreemde hulp in 1935 een Pyrrhus-overwin ning heeft behaald, waardoor n& de abso lute nederlaag in 1937 de nog al talrijke Nationaal-Herstellende raadsleden op zeer wankele zetels zitten. Ten tweede, omdat Nationaal-Herstel hier en daar lang niet overal wel knappe mannen afvaardigde, doch ze geen behoor lijk gemeente-program mee gaf. Om één voorbeeld te noemen denken we aan den voorzitter van „Onderneming en Vrijheid" in Den Haag, die alleen door het ontbreken Van een principieel program, ondanks zijn voortreffelijke eigenschappen en capaciteiten, als raadslid weinig invloed oefent. Dit wordt vooral betreurd door leden der orga nisatie, welke hij belangeloos dient, die het zakelijk vaak met hem eens zijn, doch niet tot zijn politieke vrienden behooren. „Nationaal Herstel" kan trouwens geen gemeenteprogram geven. Dat blijkt wel heel duidelijk uit hetzelfde nummer van zijn orgaan, waarin men een lange opsomming vindt van voorstellen uit openbare colleges, welke moeten aantoonen „hoe het staats socialisme geld perst uit de belastingbe talers". Het is subsidie hiervoor en meer geld gevraagd daarvoor; wat de klok slaat Volkomen juist. Maar men kan niet zon der meer daarover critiek uitoefenen, wan neer raadsleden van de eigen groep dapper aan zulke dingen meedoen. Want, kort ge zegd is de geschiedenis van deze nieuwe raadsfracties sedert 1935 dat is dus in seer kort tijdsbestek aldus: Eerst hakte men danig op de politieke partijen en sloeg men zich zelfverzekerd op de borst: men zou geen enkele partij naar de oogen zjen en alleen het gemeentebelang dienen. Het duurde niet lang of sommigen maakten zich door ongefundeerde en natto- paa 1-socialistische critiek onmogelijk en zij verdwenen van het tooneel. Anderen pasten zich bij het milieu aan en toonen over 't geheel, dat zij van huis uit tot de liberale familie behooren. Daarmee heeft „Nat. Herstel" als politieke ipartij afgedaan en kreeg men een heilzame vrees voor de stembus. Als b ew e g i n g zou dit verbond wel iets goeds kunnen doen. s.s. Hannah voor 43.000 verzekerd IQinister Palijn vraagt inlichtingen Het s.s. „Hannah", dat tusschen l. Valencia en Alicante is getorpedeerd, was op de Londensche verzekerings- markt voor 43.000 verzekerd. In verband met de torpedeering van 1 de „Hannah" heeft de Minister van Buitenlandsche Zaken nadere inlichtin gen gevraagd aan den Nederlandschen consul te Valencia. Bij de reederij is gisteravond een tele gram binnengekomen van den kapitein van het getorpedeerde Nederlandsche s.s. „Hannah", den heer H. A. de Boer, die berichtte, dat de geheele bemanning onge deerd nabij Alicante aan wal is gekomen. Hiermede zijn dus de aanvankelijk onbe .vestigde berichten bewaarheid. Herhalingsoefeningen Voor dienstplichtigen, die in 1937 uitstel kregen De dienstplichtigen, wien door den Minis ter van Defensie in 1937 uitstel van herha lingsoefeningen is verleend, moeten thans deze herhalingsoefeningen vervullen van 10 tot en met 23 Februari a.s., de onderoffi eieren van 3 tot en met 23 Februari. Zulks geldt voor alle regimenten infanterie. Massa-ontslag bij de A.K.U. Tengevolge van terugloopende afzet Bij de A.K.U.-fabrieken te Arnhem en Ede zullen tegien het einde van deze maand 300 arbeiders worden ontslagen. Dit ontslag is het gevolg van verminderde afzet gedurende de vier laatste maanden, waardoor de voorraden aanmerkelijk zijn toegenomen. De werkloosheid te Arnhem vertoont den laatsten tijd een zeer ongun stig verloop. Een aantal van 5000 is be reikt, een record, dat in deze gemeente nog niet werd STAATSEXAMEN MUZIEK BU beschikking: van den Minist wijs Is voor 1938 ingesteld ee commissie voor de in dat jaar Dresden, directeur van het Kon. Conservatorium voor Muziek te 's-Gravenhage, prof. dr A. Sn lie rs. buitengewoon hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht en tot secretaris: E vau» BeiJnum, leeraar aan het Kon. Conaer- yatorium voor Muziek to 's-Gravenhage. Toch neemt het aantal wachtenden toe (Van onzen specialen redacteur) S 0 e s t d ij k, 12 Januari. Zoo levpndig en druk het gisteren hier was, zoo s-til is het nu. De zon heeft ons vandaag in het geheel niet bedacht. Het regent soms uren achtereen, en als het droog is, verwacht men weer een nieuwe 'bui. Vandaag zou het juist een interessante dag worden, meenden velen. De werkelijk heid is eenigszins anders. In de omgeving van het Paleis is nu na genoeg niets te bespeuren van de naderen de gewichtige dagen. Het was voor de vor stelijke bewoners geen weer om uit te gaan. En de belangstelling, die op den fraaien morgen van gisteren zich zoo prettig uitte, verdronk vand ag in de regenbuien. Nog gemakkelijker dan gisteren hebben het van daag de manschappen van de Rijksveld- wacht, die toezicht op het verkeer vóór het Paleis hebben te houden. Er wordt ernstig over gedacht om óf het eén-richtingsverkeer toe te passen óf het verkeer een poos geheel stop te zetten en dus om te leiden. Van daag is van de uitvoering dezer voor het auto-verkeer hinderlijke plannen nog niets te bemerken, en het valt misschien ten slotte nog wel mee. Dat hier ieder afwacht, behoeft niet nog eens vermeld te worden. Toch is het merk waardig, dat het aantal wachtenden hier toeneemt, ondanks de mededeeling van den behandelenden geneesheer der Prinses, die een vrij langen wachttijd doet vermoeden. In het Badhotel stappen iederen dag jour nalisten af, kersversch, gereed om de vooi hun lezers zoo begeerde berichten op de meest smakelijke wijze op te dienen. Vooral de buitenlandsche verslaggevt komen hier met een groote dosis optimisme heen. F.r zijn er, die in de meening verkee- ren, dat voor de Koningin der aarde ook hier alle deuren zich ontsluiten tot de ver trekken van de Koninklijke Familie toe! Als dit dan tegenvalt, slaat 1iet onstuimige optimisme wel eens om in zijn tegendeel. Ik heb verder bemerkt hoe ook nu de zucht naar nieuws zich concentreert op personen, wier bestaan voor sommige pers- dames en -heeren op eens zeer belangrijk wordt, b.v. een juffrouw die in een belang rijk milieu de telefoon zal moeten bedie PRINSES JULIANA WANDELT VEEL Prins Bernhard niet langer onder medisch toezicht Naar wij vernemen is de gezond heidstoestand zoowel van Prinses Juliana als Prins Bernhard uitstekend te noemen. De Prins is den geheelen dag op en heeft weer zijn vroegere belangstel ling voor alles wat er om hem heen gebeurt, volkomen terug. Het spreekt vanzelf, dat de Prins zich nog eenigs zins moet ontzien en zijn omgeving houdt daar dan ook ter dege rekening mee. Overigens gevoelt Z.K.H. zich uitstekend. De behandelende geneesheer van den Prins, Dr van V alkenburg h, die met den Prins uit het Burgerzie kenhuis naar Soestdijk is gekomen, is naar Amsterdam teruggekeerd, omdat een doorloopend medisch toe zicht op den Prins niet meer nood zakelijk werd geacht. Prinses Juliana wandelt veel. Indien het weer het eenigszins toelaat, gaat zij eiken ochtend en middag eenigen tijd in de paleistuinen wandelen. Hier kan zij, niet gehinderd door de pu blieke belangstelling, rustig dwalen door de mooie lanen van het park. nen; de veldwachters voor het Paleishek. En zoo meer. Al dit soort berichten vinden hun weg in buitenlandsche bladen. On schuldige lectuur, die trouwens steeds drenkt is met bewondering voor ons goede land, dat zulk een beste plaats inneemt het oude Europa. Intusschen lezen wij hier met belangstel ling de berichten over de toebereidselen, die men hoe langer hoe meer over het ge heele land treft om de blijde mare straks met feestelijkheid te beantwoorden. Mogen door Gods goedheid a vreugdeverwachtingen in vervulling De rijksveldwacht te Soestdijk is thans met twintig man versterkt, zoodat de wacht voor de ingang van het paleis verdubbeld kan worden DE MOEILIJKHEDEN IN DE SIGARENINDUSTRIE Het rapport der saneerings- commissie Ordening wenschelijk Verschenen is het rapport over de moei lijkheden in de sigaren-industrie, samenge steld door de saneerings-regeeringscommis- sie, bestaande uit Prof. Mr. C. W. d e Vries, J. M. E. Engelen en accountant E. A. Wijsmuller. In dit rapport wor den richtlijnen aangegeven in wat voor richting een oplossing gezocht moet wor den. De concept-nota is reeds aan de Regee ring toegezonden. Het rapport komt tot de conclusie, dat de kleine en middenbedrijven, een enkele uit zondering daargelaten, met verlies werken, terwijl anderzijds voor de groote bedrijven, bij de bestaande concurrentie, zoo goed als uitgesloten moet worden geacht, dat nog eenige winst wordt overgehouden. Het aan tal tabaksvergunningen is ook de laatste jaren met de helft toegenomen. De meening der commissie is, dat ge streefd moet worden naar een ordening, vast te leggen in een ondernemers-overeen komst, door de regeering bindend te ver klaren. De opzet zal daarbij in de eerste plaats economisch verantwoord moeten A. De productie van de o\ei productie zuiveren, of de productie meer in overeen stemming brengen met de consumptie; B. De winstmarges verbeteren; hetzij door: a. prijsverhooging van de bestaande merken; b. bepprking van het aantal mer ken; c. vaststellen van bepaalde calcula ties, winstpercentages, onkosten, opslagen. C. Wijziging van de productieverhouding w.o.: a. wijziging van alle prijsklassen; b. verhooging minimum banderoUeprijs; c. wijziging van bepaalde prijsklassen. D. Uniforme verkoopcondities (kortingen, verpakkingen, betalingen, e.a.), uniforme •oonen. E Vestigingseischen. Het rapport bespreekt deze punten apart, waarbij een verhooging van den minimum banderoUeprijs redelijk lijkt. De verschui ving naar de hoogere prijsklasse kan bereiken door: le. productiebeperking; 2e. productievaststelling met gewichtsbepaling in de lagere klassen, waardoor de consu ment gedwongen wordt tot verbruik van duurdere sigaren. Over de vestigingseischen zegt het rapport: Voor de geheele industrie zou het o.i. gewenscht zijn, dat van regee ringswege een zoogenaamd vestigings verbod werd ingesteld. Ofschoon aan een algemeene regeling voor de geheele productie de voorkeur zou worden gegeven, meent de commissie, dal waar het voor het bereiken van eenig suc ces, inzonderheid teneinde een absoluut noodzakelijken regeeringssteun te verkrij gen, een eerste vereischte is, dat er een plan is, dat de instemming erlangt zeer vele fabrikanten, waarbij zoowel hun aantal als de grootte hunner productie gewicht zijn, een ordening of regeling z:ch alleen dient te bepalen tot de allergced- koopste soorten. Daartoe wil de commissie een algemeene regeling, maar ook een vrijwillige overeen komst, waarbij fabrikanten zich verp'rih- ten geen 3 cents sigaren te zullen maken. Daartoe heeft de regeeringscommissie een plan C.C. nader gepreciseerd in de ontwerp overeenkomst uitgewerkt. Adhaesie netui- gingen van fabrikanten worden tot en 20 Januari ingewacht. WERKLOOSHEIDS VERZEKERING Het voorontwerp van wet bij den Hoogen Raad aanhangig gemaakt Voorziening in de geldelijke gevolgen der normale werkloosheid De Minister van Sociale Zaken heeft bij den Hoogen Raad van Arbeid aanhangig gemaakt een voor-ontwerp van wet inzake de verzekering tegen geldelijke gevolgen van werkloosheid. Voorts is bij K. B. van 6 dezer een staats >mmissie ingesteld, aan welke is opgedra gen de regeering van advies te dienen over de vraag in hoeverre in de huidige wijzen van hulpverleening met betrekking tot de groepen van valide, werkwillige personen, die voornamelijk tengevolge van maat schappelijke oorzaken niet in het onderhoud van zich zelf (en van hun gezin) kunnen voorzien, verandering behoort te worden ge bracht en voorstellen betreffende de rege ling van hulpverleening ten deze, anders dan bij wijze van armenzorg te doen. Terwijl het bij den Hoogen Raad van Ar beid aanhangig gemaakte voorontwerp be oogt de voorziening in de geldelijke gevol gen van normale werkloosheid, heeft de ingestelde staatscommissie ten doel, onder de oogen te zien, de wijzen van hulpver leening, welke aan de orde zijn, bij gemis aan arbeid buiten het evenbedoelde ter rein der normale werkloosheid. Amersfoort als garnizoensplaats Naar het Hbl. verneemt, zal het garnizoen van Amersfoort een aanzienlijke uitbrei ding ondergaan, 'n.l .van 2100 tot 6000 man De bouw van nieuwe kazernes is bereids aanbesteed. Een kazarne zal worden gö- bouwd op de Vlasakkerheide (voor het tweede eskadron pantserwagens), een au dere op de Leusderheide. Enkele legeronder- deelen zullen uit Amersfoort verdwijnen, andere zullen er voor in de plaats komen. Als garnizoensplaats blijft Amersfoort ten gevolge van deze veranderingen aan de Hoogloopende twist te Geffen In steekpartij geëindigd Tusschen den 22-jarigen S. en den 18-jarigen Van E. te G e f f e n, ontstond ruzie over een mollenklem. De twist liep 7.00 hoog, dat Van E. een mes trok, waarmede hij S. een steek in den borst toebracht. Aanvankelijk liet de toestand van S. zich niet ernstig aanzien. Gister échter vererger de deze dermate, dat overbrenging naar het Grootziekengasthuis in Den Bosch noodza kelijk was. Van E. is door de marechaussee aangehou den. Na door den officier van Justitie in Den Bosch te zün verhoord is hij ingcslo- AUTO IN DE SCHINKEL GEREDEN Twee menschen verdronken In den afgeloopen nacht omstreeks twee uur is een Ford-auto met vijf inzittenden te Berkenwoude te- water gereden, waarbij twee heeren om het leven zijn gekomen. De wagen werd bestuurd door den chauffeur C. Bos uit Stolwijk. Het ge zelschap keerde van een bruiloft in Stolwijk naar hun woningen te Ouderkerk a. d. IJssel terug. Onder de gemeente Berkenwoude is de auto door nog niet bekende oor zaak ira de Sohinked gereden. Drie in zittenden kondien op het droge wordien gebracht, doch de 3i-jarige J. van Herk en de 50 jarige J. de Boer heeft men niet meer kunnen redden. De Commissaris van Politie te Roosendaal en Nispen, maakt bekend, dat bij hem klachten zijn ingekomen uit het buitenland over benadeeling als gevolg van handelin gen (verkoop van Belgische Staatspremie- obligaties op crediet met zoogenaamde koop- bewijzen) van de Crediet en Effectenbank, directeur II. M. J. W. Engelen, vroeger ge vestigd aan de Spoorstraat 64 te Roosen- Sedert eenigen tijd is genoemde instelling niet meer te Roosendaal gevestigd. H. M. J. W. Engelen verblijft te Antwerpen. De post stukken, welke voor de Crediet- en Effecten- bank voornoemd binnenkomen, worden te Roosendaal afgehaald en medegenomen naar Antwerpen, alwaar „de zaken" worden behandeld. De Commissaris van Politie voornoemd waarschuwt tegen het aangaan van verbin tenissen met voornoemde instelling of met personen, die daarvoor werkzaam zijn. Haar kind vermoord Vrouw legt bekentenis af De 23-jarige H. L., huisMouw v«u J., te Venlo, die onder verdenking van moord op haar kind van veertien dagen in het huis van bewaring te Roermond is opgesloten, heeft thans een bdkentenis afgelegd. Zij had het slapende kind den verstik kingsdood doen sterven door een paar kus sens op het hoofd .van het wicht te leggen. UIT OOST- EN WEST-INDIE De eerste Statenverkiezing op CuraQao Katholieken winnen 6 van de 10 zetels Ingevolge de wet op de staatsinrichting m Curasao, laatstelijk gewijzigd in 1936, heef in de vorige maand in het gewest Curasao de verkiezing voor de koloniaie staten plaats gehad. Deze staten vormen een wetgevend lichaam, samengesteld uit 15 le den, van wie er 10 rechtstreeks worden ge kozen. Do overige 5 worden benoemd door den gouverneur, na raadpleging van den raad van bestuur, welke bestaat uit den gouverneur en drie door de Koningin be noemde leden. Ofschoon van de 2035 kiezers er nog geen 750 R K. zijn, heeft de Curagaoeche R.K. Partij zes van de tien Stabenzetels weten te bezetten, dank zij haar discipline en voor bereiding. De R.K. „Amigoe de Curasao", welke dit resultaat vermeldt spreekt de verwachting uit, dat gouverneur G. J. Wouters met dezen stembu6-uitslag zal rekening houden bij de benoeming der overige vijf Staten leden, zoodat ook in het totale zetel-aantal de katholieken de meerderheid zouden vormen. In den voormaligen Kolonialen Raad had den de katholieken jarenlang slechts twee Vrouwen in de gemeenteraden BATAVIA, 12 Januari. ((Aneta). Bij den Volksraad is ingediend een ontwerp-ordon- nantie tot toekenning van een passief kies recht aan vrouwen voor stadsgemeenteraden Uit de memorie van toelichting blijkt, dat de regeering instemt met het voorstel van de kiesrechtcommissie, om het passief kies recht voor genoemde raden toe te kennen aan vrouwen vara, alle landaarden. De memorie wijst er op, dat het lidmaat schap van de vrouw meer in het bijzonder van waarde zal zijn bij de behartiging van de gecneentetaak op sociaal gebjed, onder wijs en geeondiheidszorg. WETHOUDER OVERVALLEN Drie jongemannen gearresteerd Roof de drijfveer Gisteravond hebben drie jongemannen den landbouwer G. van der Kooi, in wiens schuur onder Nes (Westdongeradeel) zij zich verdekt hadden opgesteld, toen deze omstreeks tien uur daarbinnen kwam om zijn paarden te voederen, aangegrepen en met stokken bewerkt, waarna zij op de vlucht sloegen. De landbouwer is vannacht naar het ziekenhuis te Leeuwarden ver voerd. De drie daders zijn aangehouden. Zij heb ben bekend den overval te hebben gepleecd. Hoewel dit nog niet geheel vast staat, schijnt men hier met een wraakneming to doen te hebben. De landbouwer Van der Kooi is wethouder van WestdongeradeeL Roof de drijfveer Omtrent den overval op den wethouder van Westdongeradeel, den heer G. van der Kooi, vernemen wij nader nog 't volgende Omstreeks half tien ging de veehoudei Van der Kooi naar de stnl om de paarden te voederen. Plotseling werd hij door een drietal jongemannen overvallen, die e^o bedrag van duizend gulden van hem eisch- ten. Toen de aangevallene hieraan niet voldeed en zich trachtte te verweren, werd hij door het drietal met ploertendooder? op het hoofd geslagen. Hij werd ernstig aan het hoofd gewond, echter zonder het bewustzijn te verliezen. Onder het voor wendsel, het geld te zullen gaan halen, wist Van der Kooi een wapen te bemach tigen. De aanvallers meenden, dat zij met een geladen jachtgeweer werden bedreigd en namen de vlucht Door inmiddels toegeschoten hulp werd direct geneeskundige hulp ingeroepen. Een dokter achtte overbrenging naar het zie kenhuis te Leeuwarden noodzakelijk. De toestand van het slachtoffer is niet levens gevaarlijk. DE BLIJDE DAG. Gisteren werd te Wassenaar het huwelijk voltrokken tusschen de heer J. van Anken, oudste zoon van Ds. K. van Anken te Delft, en mejuffrouw Lies Btinkers. Het bruidspaar bij het verlaten van het raadhuis. MlDAfU£5 .INSIGNES KRANSEN TAKKEN VOORNAAMSTE NIEUWS Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen Verschenen is het rapport der Sanee- rings-commissie in de Sigaren-industrie De Eerste Kamer heeft gister een aanvang gemaakt met de algemeene beschouwingen inzake de Begrooting. De Synode der Ned. Herv. Kerk oveü de Reorganisatie-voorstellen. Het Kerkelijk jaar 1937 (VI.) Te Berkenwoude is een auto te water gereden, waarbij twee personen zün verdronken. Te Heemstede is een auto geslipt, waarbü drie wielrijders zün aange reden. De Amerik. vliegboot „Samoan Clipper" blükt met haar geheele be manning te zü'n verbrand. Fransche politie doet nieuwe ontdek king in verband met de C.S.A.R.- affaire. Tsjingtau is door Japansche troepen bezet. De gemeente-politie, die men onmiddeL lijk van het gebeurde op de hoogte bracht, stelde, onder leiding van burgemeester A. E. Hoving en in samenwerking met de rijksveldwacht en marechaussee een nauw keurig onderzoek in. Toen bekend was, dat twee der aanvallers in de richting Holwerd waren vertrokken, werd in deze richting gezocht. Het bleek, dat twee patrouilleeren- de gemeente-veldwachters, die van dezen overval niet wisten, de vermoedelijke daders waren tegengekomen. Beide jongemannen, de 21-jarige U. K. en de 18-jarige J. S. uit Holwerd, werden van hun bed gelicht en gearresteerd. Zij legden een volledige be kentenis af. Even later is ook de derde ver dachte, de 24-jarige W. T. van Z. uit Wie rum, van zijn bed gelicht en gearresteerd. Hij legde eveneens een volledige bekentenis af. Het parket te Leeuwarden, benevens do districts-commandant van de rijksveld wacht en de marechaussee hebben direct ter plaatse een onderzoek ingesteld. Dr. H. Nanning's TANDPASTA in tuben van 25 en 60 ets. Neerlands beste Tandpasta! SNEEK (Fr. TIJDELIJK 20 pCt. KORTING OP ALLE PRIJZEN VAN CHEMISCH REINIGEN EN VERVEN Ook op ONTVLEKKEN en OPPERSEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1