VLAGGEN
J. N. VREEBURG
Abonneert Uod ons blad
BOEKH.
STOOMVAART MAATSCHAPPIJ „ZEELAND'
4 pCt. Eerste Hypothecaire Obligatieleening
groot 2.000.000,-
NEDERLANDSCHE HANDELMAATSCHAPPIJ, N.V,
LABOUCHERE Cd. N.V.
DROSTE
n.v. handelscompagnif
DE GROEI VAN EEN WERELD-
PETROLEU MCONCERN
N K WE l.EIDSCHE COURANT
MAANDAG 10 JANUARI 193W
Alle familie-advertenties opgegeven
nan do Nieuwe Leidsche Courant
worden zonder prijsverhooging
opgenomen in De Rotterdammer,
Dordlsch Dagblad, Nieuwe Haagsche
Courant, Nieuwe Leidsche Courant,
Nieuwe Utrechtsche Courant. Op deze
■wijze bereikt men het grootste
deel van het Christelijk publiek in
Nederland.
I>e HEERE verblijdde ons met
do voorspoedige geboorte van
een Zoon
WIJNAND.
P. v. WEIJEN.
C. v. WEIJEN—Kluit
Hoogvliet, 3 Januari 1938.
Met blijdschap geven wij kennis
van de geboorte van onze
Dochter
M AARTJE MARIA.
C. VAN DER HUCHT.
M. M. VAN DER IUCHT—
den Boer.
Dordrecht, 10 Januari 1938.
Madoerastraat 11.
Heden overleed tot onze
diepe droefheid, zacht en
kalm, na een langdurig
doch geduldig gedragen
lijden, in haar Heer en
Heiland, onze innig gelief
de Dochter, Zuster, Be-
huwd-Zuster, Verloofde en
Tante,
ANTJE DIJKSTRA,
op den leeftijd van 23 jaar.
Utrecht, 7 Januari 1938.
Croesestraat 39.
Uit aller naam:
S. DIJKSTRA.
De leuaardebestelling zal
plaats hebben op Dinsdag,
11 Januari a.s., vertrek
van het sterfhuis 11 uur
v.m. naar de le Algemeene
Begraafplaats „Soestber-
gen".
Heden ontHiep zacht en
kalm. in haar Heer en
Heiland, onze geliefde
Moeder, Grootmoeder, Zus
ter en Tante,
JOHANNA MARIA KÜH,
Weduwe van
Gosewinus van Bleek,
in den gezagenden ouder
dom van 80 jaar.
Mede namens
verdere familie:
M. MEIJNER—
van Bleek
H. MEIJNER
G. W. DE JONG—
van Bleek
JOH. DE JONG
ANNIE
's-Gravenhage, 9 Jan. 1938
Loosduinschekade 27.
Geen bloemen
De teraardebestelling zal
plaats hebben Donderdag
a.s. op de begraafplaats
Oud Eik en-Duinen. Ver
trek van het sterfhuis te
2 uur.
Algemeene Kennisgeving
Met diep leedwezen geve»
wij kennis van het over
lijden van Mejuffrouw
JOHANNA FENNA
ELISABETH HARMINA
VAN ZOOMKREN
die met groote zorg -mi
toewijding ons Huis gein
rende bijna 14 iaar heef'
gediend.
Het Restuur van het
Doorgangshuis en de
Directrice,
M. L. I)E GA Al J KORTM AN
Dordrecht, 7 Jan. 1938
Vest 57
Hiermede vervullen wik
den treurige» plicht D
kennis te geven- dat na
een kortstondig lijden van
slechts enkele dagen, tot
onze diepe droefheid is
overleden, ons innig geliefd
Dochtertje. Zusje. Klein
dochtertje en Nichtje
CORRIE,
in den aanvalligen leeftijd
\an 5 jaar.
Mede namens de Familie,
J J. VAN PROOI JEN
J VAN PROOIJEN—
Bokhout
en Kinderen
Dordrecht, 8 Januari 1938
Voorstraat 96.
De begrafenis is bepaald
op Dinsdag 11 Januari a s
Vertrek van het sterfhws
1115 uur.
Heden nam de Heere tot
Zich in Zijn heerlijkheid
onzen lieven Man, Vader
en Grootvader,
DIRK VAN BAREN,
in den ouderdom van ruim
73 jaar.
Papekop:
J. VAN BAREN—de Heer
A. N. VAN BAREN
Waarder:
M. D. HAGOORT—
van Baren
C. HAGOORT
en Kinderen
Lange-Ruige-Weide:
D. A. ZAALvan Baren
L. C ZAAL
en Kinderen
C. VAN BAREN
M. VAN BAREN—
Scherpenzeel
N. VAN BAREN
J. A. VAN BAREN—
Hoogendijk
Oudewater:
A. C HAGOORT—
van Baren
J. W. HAGOORT
Papekop:
C. VAN BAREN.
Papekop, 9 Januari 1938.
De teraardebestelling zal
plaats hebben D.V. op
Donderdag 13 Januari a s.
Vertrek van het sterfhuis
12 uur naar de Begraaf
plaats te Oudewater.
Heden nam God tot Zich
onzen geliefden oudsten
Brocdey en Zwager, den
Heer
DIRK VAN BAREN,
Echtgenoot van J de Heer,
in den ouderdom van 73
jaar.
Drempt:
J. P. VAN BAREN.
Oudewater:
G. C. JONGELING
van Baren.
H. H. JONGELING.
Doesburg:
J S. JANSEN—
van Baren.
J B. JANSEN.
Zevenhoven:
C. VAN BAREN.
C. VAN BAREN—Smit.
Utrecht:
M. VAN BAREN—
Van Hof.
Delft:
G. VAN BAREN.
J. B. VAN BAREN—
v. d. Voorn Grootenboer.
Papekop, 9 Januari 1938.
Voor direct gevraagd: een nette
DIENSTBODE P.G.,
bekend met alle voorkomende
huishoudelijke werkzaamheden.
Aanmelding: Dinsdagavond na
7 uur, Steenschuur 16.
Voor de vele blijken van deel
neming, ons betoond bij het
overlijden van onzen lieven
Vader, behuwd- en Grootvader,
den Heer
WILLEM WIETHOFF,
Weduwnaar van
Mevrouw S. Splinter,
betuigen wij onzer, hartelijken
dank.
Uit aller naam,
Mr. J. WIETHOFF.
Leiden, 10 Januari 1938.
Utrechtsche .Tanenad 9.
WIE HELPT?
een net Jongmensch, 17 jaar, aan
goede betrekking, onverschillig
wat. v.g.g.v., zoo noodig intern.
Rr. No. 13417 Bur. De R'dammer
Goudscbe Singel 105, Rotterdam
TANDHEELKUNDIGE
WATERSTEEG 2a,
TELEFOON 2522
Spreekuren dagelijks van 1112
en van 25 uur.
Ziekenfondsspreekuur: dagelijks
van 8%—10 uur en Woensdag
avond van 78 uur.
LEIDSCHE VEREENIGING
VOOR
M0NTESS0RI ONDERWIJS.
BIJEENKOMST op WOENSDAG
12 Januari, 's avonds te 8Vi uur,
het NUTSGEBOUW, Steen
schuur 21. Spreker: de Heer
H. FONTEIN, Hoofd van de
School voor Individueel Voort
gezet Onderwijs, te Bussum.
Onderwerp: „De Montesssori-
school, wat zij is en wat zij
bereikt". Toegang vrij.
Handelsrekenen, -recht, enz.
PRAKTIJK
LEERGANG
Volledige praktijkopleid.
ontdaan van alle ballast!
b EXAMEN
OPLEIDING
Serieuze training voor
alle praktijkdiploma's.
Prosp. op aanvr.
wijl.'
uitsluitend: BREESTRAAT 89a
KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE P0STVAART N.V.
gevestigd te VLISSINGEN.
UITGIFTE eener
(waarv9n reeds 500.000.op lnschrijvingsvoorwaarden zijn geplaatst)
in stukken aan toonder van 1000.
De uitgifte geschiedt onder voorbehoud van de totstandkoming van de aanhangige statutenwijziging.
Ondergeteekenden berichten, dat de inschrijving op de resteerende
ƒ1.500.000,- 4pCt. Obligatiën
van bovengenoemde leening zal zijn openge steld te AMSTERDAM ten kantore van de
NEDERLANDSCHE HANDEL MAATSCHAPPIJ, N.V. en LABOUCHERE Co. N.V,
en voorts te ROTTERDAM, 's-GRAVENHAGE en VLISSINGEN ten kpvit.ore van de
NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAP PIJ, N.V. op
DONDERDAG 13 JANUARI 1938
van des voormiddags 9 uur tot des namiddags 4 uur
tot den koers van 100^2 pCt.
Prospectussen en inschrijvingsbiljetten zijn bij de kantoren v. inschrijving verkrijgbaar.
AMSTERDAM, 8 Januari 1938.
Droste Cacao bij
een Droste Servies
Naast het reeds bekende por-
celein is voortaan ook boven
staand aardige ontbijtbordje ver
krijgbaar tegen inlevering van
40 bons.
VERPLEEGSTER CACAO
Voedzaam, lekker en voordeelig.
ALTIJD WELKOM!
Onu condttus luiden.
Voor l kop en icbotel.
Voor l beker
Voor l ontbijtbordje
Voor I ketel
of 100 bom 75 c
Voor l presenteerblad.
of 75 bons 60 cent
in alle malen (Nederl. Fabr.)
van zuiver wollen doek
ƒ3.-
Compleet met stok en beves
tigingsplaat
Oranje Rood-Wit-Blauw
KATOENEN VLAGGEN.
belangr'jk lager.
Boompjes 65, Rotterdam
Telefoon 24200 (5 lijnen)
Alleen op hechte grondslagen gebaseerde kennis leidt tot
verbetering van Uw positie. Volg onze degelijke en goedkope, |a£
schriftelijke opleiding tot g.
BOUWKUNDIG OPZICHTER L
Voor hen. die de lagere school bezochten en voor gevorderden. zc
GRATIS HULP BIJ SOLLICITATIE. rii
Vraag zonder verplichting inlichtingen bij A. S. S. 0„ se
Nieuwe Plein 31. ARNHEM. ri
SEIZOEN OPRUIMING
Haarden v.af 49.Haardkachels v.a. 39.75; Kachels,
enz. Zijden- en Perkamentlampen, Ganglantaarns,
Slaapkamerlampen, enz. - ALLES TEGEN SPOTPRIJZEN!
GEBR. ZAALBERG - Nieuwe Rijn 24
Telefoon 2525
Adverteert in dit blad
Economie en Financiën
De „Koninklijke" overwint
de ziekten der kinderjaren
Koopman Deterding bouwt
zijn levenswerk
Goens geest herleeft
II
EEN hoogst nerveuse en opgewon
den indruk maakte de Amsterdam-
sche beurs den 15den September van 't
jaar 1897. Reeds beginbeurs, zoo vertelt
een ooggetuige, maakten twee men-
schenmassa's in krakelingvorm opge
hoopt, uit te verte bezien de indruk, dat
er een hevige ruzie werd uitgevochten.
Het gedrang was zoo groot, dat de ge
heel e massa en bloc heen en weer dein
de! Wat was er aan de hand? De aan
val van de „Standard", het Amerikaan-
sche petroleum concern van Rockefeller
op de „Koninklijke Petroleum" was in
gezet. En de koers viel, viel, zakte
coor en belandde binnen enkele weken
tijds van 850 tot ver beneden 600.
De bedoeling was duidelijk: de „Stan
dard" trachtte door dit beursspel de
meerderheid der aandeelen in handen
te krijgen, de controle over de „Ko
ninklijke" te verwerven en op deze wijze
vasten voet in het Oosten te krijgen.
Het bestuur van de „Koninklijke" nam
aanstonds maatregelen om de kracht van
den aanval te breken. Een statutenwijziging
en de uitgifte van .preferent kapitaal werd
voorbereid teneinde te voorkomen dat mèt
de meerderheid der aandeelen ook de lei
ding in andere handen zou overgaan. Toen
vrijwel alles in kannen en kruiken was.
barstte de bom precies daar, waar men het
niet had verwacht: in Februhri 1898 ver
spreidde zich het gerucht, dat de op 5 Mei
1897 opgerichte Petroleum Mij. „Moeara
Enim" zich met huid en haar aan de „Stan
dard" had verkocht. Deze Petroleum Mij.
werkte in het Palemibangsche op Zuid-Su-
tra. De Koninklijke, naar men weet, in
Noord Sumatra. De „Standard" trachtte
zich op deze wijze in den Archipel vast te
nestelen en de markt in het Verre Oosten
voor zich te behouden door aldus het na
deel van den afstand te overbruggen en de
„Koninklijke" in haar eigen veste te ver
slaan.
De koers van het fonds zakte dan ook
in tot 480. Doch men had buiten den waard,
in dit geval buiten het nationaal gevoel ge
rekend. Er barstte een storm critiek los.
Pers en publiek bemoeiden zich met het ge
val en de openbare meening was la.ng niet
mals! Men verweet IJzerman, de direc
teur van „Moeara Enim", dat hij de geheele
Indische nijverheid aan de Standard had
verraden en de caricatuur stelde hem zelfs
voor als Macbeth! Tenslotte kwam er van
de geheele overeenkomst niets doordat de
Koninklijke op heel handige manier den
Minister van Koloniën wist in te schakelen
en hem het belang wist voor te spiegelen
van een samenwerking tusschen de voor
naamste petroleummaatschappijen in Ned.
Indië. Het pleit was spoedig beslecht: Moe-
afa Enim ging onderhandelen met de Ko
ninklijke en al zou het nog jaren duren
voor het ideaal van een combinatie der be
langen in Indië zou worden verwerkelijkt,
voor het moment was het gevaar van
buitenaf bezworen.
De productiecrisis van 189b
Van buitenaf- Want inmiddels dreigde
het grootste gevaar voor de schijnbaar zoo
bloeiende onderneming van binnen uit
Op 25 Mei 1898 bereikte de Jobsmare Ne
derland, dat de productie op de terreinen
snel terugliep. Wat niemand had voorzien,
wat ieder onmogelijk had geacht werd
werkelijkheid: het terrein Telaga Said, dat
onuitputtelijk scheen, raakte aan het einde
van zijn krachten en begon te verwateren.
De productiecrisis, die het bedrijf op haar
grondvesten zou doen schudden, was be
gonnen. Het slechte nieuws lekte spoedig
uit en 9 Juli 1899 deed een beurpaniek
de koers der aandeelen terugvallen tot
ca. 400. Een tweetal zeer moeilijke jaren
volgden, waarin koortsachtig werd gezocht
naar nieuwe terreinen. Dit verslond massa's
geld doch leverde niets op. omdat men het
wetenschappelijke element bij.de opsporing
verwaarloosde. Na maanden zoeken en
en tasten bracht tenslotte Atjeh's Oostkust
de uitkomst. Aan de ontdekking van aard
olie in Perlak op 128 Km. van Telaga
Said, waarhpen een pijpleiding werd aange
legd dankt de maatschappij haar red
ding in een tijdperk, waarin haar toekomst
hopeloos scheen. In Januari 1901 kwam de
pijpleiding tot stand en begon het recht
streeks vervoer van de Perlak petroleum
naar Pangkalan-Brandan.
Deterding directeur
Bij al deze tegenslag trof de Mij. tenslotte
nog het verlies van haar directeur, den
heer Kessler, die in 1900 overleed. Hij was
het die het bedrijf door de ziekten der kin
derjaren had heengeholpen. Zijn durf, zoo
schrijft Dr Gerretson. zijnvertrouwen, zijn
verbeten doorzetten toen de nood neep heb
ben de Mij. gebracht waar zij stond toen hij
haar ontviel. Zijn dood sloot de jeugd
der Koninklijke af. Overeenkomstig
zijn laatste wensch werd de jonge Deterding
directeur, en deze is het die voortbouwend
op de grondslagen door zijn voorganger ge
legd, het wereldbcdrijf heeft opgebouwd.
Wij kunnen deze ontwikkeling slechts in
enkele groote lijnen aangeven: in 1902 ver
bond de Koninklijke zich met de Shell. Het
doel was een prijsstabilisatie in het Verre
Oosten, een opzet waarin Deterding vol
komen slaagde. Onder zijn leiding kwam
ook de vroeger reeds zoo vurig begeerde
samenwerking dér Indische Mijen (Moeara
Enim. Dordtsche Petroleum Mij., Moesi Ilir.
de Shanghai Langkat, Oost-Borneo) en ook
de amalgamate met de Shell (in de verhou
ding 60 40) tot stand tengevolge waarvan
Balikipapan op Borneo de oliemetro
pool en de belangrijkste fabrieksstad van
Ned. Indië werd. De exploitatie der Indi
sche Mijen werd aan de Bataafsche toe
vertrouwd, terwijl andere dochtermij en be
last werden met het vervoer, de Anglo
Saxon en de verkoop in Oost-Azië,de
Asiatic. Dit alles is het werk geweest
van den koopman Deterding. Onder z
leiding ontstond een bedrijf dat heel de
oude wereld omspande en voor de poort
stond van een nieuw tijdperk, waarin het
zou oversteken naar de Nieuwe Wereld, om
zich tot een wereldmaatschappij te ont
wikkelen.
Een voorloopige indruk
Wanneer wij getracht hebben in het
kort enkele markante gedeelten weer te
geven uit het boek van Dr C. Gerretson. de
„Geschiedenis der Koninklijke" houde men
in het oog, dat deze indruk allerminst vol
ledig kan zijn. Daarvoor is het werk te
omvangrijk en te breed opgezet. Bovendien
moet het derde deel in den loop van 1938
nog verschijnen, zoodat men het zal bil
lijken, wanneer wij ons eindoordeel op
schorten tot de schrijver zijn arbeid heeft
voltooid. Zonder hierop vooruit te loopen
durven wij echter reeds thans wel zeggen,
dat de auteur zich op voorbeeldige wijze
van zijn taak heeft gekweten. Hij is er niet
alleen in geslaagd een zeer boeiende be
schrijving te geven van de geschiedenis van
ons wereldpetroleumconcern. hij geeft bo
vendien een bij uitstek interessante en des
kundige beschrijving van de opkomst en
ontwikkeling der industrie in de laatste
eeuw.
Vandaar, dat men in dit boek ook aan
treft verhandelingen over de opkomst der
Amerikaansche en Russische petroleum-in-
dustrie; de Roemeensche industrie; de ver
overing van de Europeesche benzinemarkt
door Deterding, een lezenswaardige schets
over de ontwikkeling van Rotterdam als
petroleumhaven; een historisch overzicht
van de wording onzer koloniën in den lootp
der eeuwen en wat al niet meer. Geen
detail is vergeten. Wij zouden onze conclu
sie ook aldus samen kunnen vatten:
Wie van het onderwerp „Petroleum" met
één slag volkomen op de hoogte wil geraken
leze dit boek, dat bestaan zal uit drie kloe
ke deelen. fraai uitgevoerd in warmrooden
band, tegen zeer billijken prijs. Ook tech
nisch ziet het er welverzorgd uit. Alleen
een meer overzichtelijke inhoudsopgave
ware wel gewenscht geweest. Deze is thans
wat in het gedrang gekomen.
Coen, Deterding en Van Heutsz.
Ten besluite van dit artikel geven wij nog
even Dr Gerretson zelf het woord. Men kan
zich aan het best een oordeel vormen om
trent de origineele wijze, waarop hij zich
van zijn taak heeft gekweten. We ont-
leenen de volgende passage aan het
tweede deel, waarin melding wordt ge-
Geschiedenis der
Koninklijke
Het tweede deel van Dr. C. GER-
RETSONS boek. waarin hij de Ge
schiedenis der Koninklijke" be
schrijft, handelt over de bewogen
jaren waarin ons wereldpetroleum
concern uitgroeide van volwassen
Indische onderneming tot een bedrijf,
dat heel de Oude Wereld omspanae
Het is de eerste periode van Deter-
dings koopmanschap, aan het einde
waarvan het bedrijf gereed stond de
sprong naar de Nieuwe Wereld te
wagen. In een bijgaand artikel doen
wij een greep uit de interessante ge
schiedenis van de „Koninklijke",
welke ook in het tweede deel van
Dr. Gerretsons boek een veelszins
meesterlijke beschrijving vindt.
maakt van de reis van Deterding door
Indië na de Amalgamatie van 1907 en hij
zijn opwachting maakte bij G. G. van Heutz:
„Het was een merkwaardige ontmoeting
tusschen die „generaals", symbolisch van
al wat in dat tijdperk verwonnen en ge
wonnen was. Daar stoaiden zij dau tegen
over elkaar, de Koopman en de Soldaat, en
zagen elkaar in 't gelaat.
Coen was, Coen moest zijn, koopman en
soldaat tegelijk. Dat was zijn grootheid,
daarin lag de kiem van zijn levensdrama.
Wat was Amboina anders dan het handels
belang beschermd met het zwaard van de
staatsmacht? Maar in Van Heutsz en Deter
ding waren waren zijn krijgsmansgeest en
zijn koopmansgenie, gescheiden, tot zclf-
standiigen wasdom gekomen; was het won
der, dat, toen zij elkaar ontmoetten, zijn
geest als een tong van vuur, tusschen hen
spelen ging? Zij zagen het niet, de nuchter-
lingen. Zij spraken over „zaken", over
wegenbouw; waarover spreken kolonialen
liever?; over een weg, waartoe het Land en
de Maatschappij botje bij botje zouden leg
gen. Het moest maar een doodgewoon weg
getje zijn, van Samarinda naar een boor-
terrein; maar hoe kwam het, dat Coen's
geest vaardig over hen werd, dat in hèn op
laaide de groote passie des Mans: bouwen,
stichten, scheppen: „iets groots" doen?
En steeds breeder en langer werd de
weg
„En dan doortrekken naar
„Dwars door Borneo1"
Waarom niet? Er i s in Indië iets groots
verricht Er blijft veel groots te doen. Tn de
droomen van gister zijn de daden van mor
gen".
Groothandelsprijzen in November
Het indexcijfer gedaald
Het indexcijfer van de groothandelsprijzen
is in December jl. gedaald tot 75.6 tegen 76.3
irn November. Voor voedingsmiddelen bleef
het indexcijfer onveranderd. Een daling
trad in bij de rubrieken huiden (van 50 5
tot 47.3), metaalwaren (van 97.6 tot
95.6).
De sterkste daling trad in bij papier,
waarvan het indexcijfer daalde van 102.2
tot 88.9, hetgeen neerkomt op een daling
met 13
Stoomv.-Mij. Zeeland
Uitg. van iy2 milL i% le hyp, obligaties
Tegen 100y»%
De Nederlandsche Handel-Mij. en de H.H.
Labouchère Co. berichten, nat de inschrij
ving op f 1.500.000 4% obligatiën van f 1000
nom., deel uitmakend van de 4% Eerste Hy
pothecaire Obligatieleening groot f2.000.000
(waarvan reeds f 500.000 op inschrijvings-
voorwaarden is geplaatst) der Stoomvaai-t-
Mij. „Zeeland" (Koninklijke Nederlandsche
Ppstvaart N.V.) 100y2% te hunnen kan
toren zal zijn opengesteld op Donderdag 13
Januari 1938.
Betaling Dinsdag 15 Februari 1938.
De noteering ter beurze van Amsterdam
zul worden aangevraagd.
De uitgifte geschiedt onder voorbehoud
van de totstandkoming der statutenwijziging
betreffende deze uitgifte. De leening loopt
tot 1 Februari 1959. Vervroegde aflossing is
vóór 1 Februari 1914 niet toegestaan.
De coupons vervallen 1 Februari en 1
Augustus, te beginnen met 1 Augustus 1938.
De leening is aflosbaar in 20 jaar door uit
gifte k pari.
De leening is verzekerd door een eerste
hypotheek op de twee motor-passagiersche-
pen, bestemd voor den geregelden dagelijk-
schen dagdienst Vlissingen/Harwich vice
versa.
De opbrengst van &e leening is bestemd
voor twee nieuwe motor passagiersschepen,
die in het voorjaar van 1939 in de vaart
komen. Hiervoor is echter in totaal f6 r
noodig. Het resteerende bedrag wordt
volgt gedekt:
f2 mill, kasmiddelen; en f 1,5 mill, door
uitgifte van 4y2 cum pref. winstdeelende
aandeelen, waarvan de plaatsing k pari
door het Rijk verzekerd is.
Het ligt in de bedoeling t. z. t oen hou
ders van de gewone aandeelen seriën A en
B een voorkeursrecht te geven op een deel
van de nieuwe pref. aandeelen k pari.
Ten slotte verschaffen Wm. Müller Co.
f 500.000 in ruil voor inkomsten-obligat:
met een niet-cumulatieve rente van 4Y2%.
Voor 1937 wordt het bruto-bedrijfsover-
schot op ruim f 800.000 geraamd (v.j. totale
bedrijfswinst f 645.537).
Verkoopen General Motors
In December gedaald
De handelaren in de Vereen. Staten heb
ben in December aan de verbruikers 89.680
(v. mnd. 107.216; v. j. 173.472) wagens ver
kocht. De verkoopen aan hancelaren in de
Vereenigde Staten, Canada enz. beliepen in
239.114 wagens).
In totaal werden in 1937 door de hande
laren aan de verbruikers in de Vereen. Sta
ten 1.594.210 (v. j. 1.720.210) wagens ver
kocht. terwijl de verkoopen aan handelaren
in de Ver. Staten 1.680.020 (v. j. 1.682.590)
wagens beliepen. De totale verkoopen aan
handelaren in de Vereen. Staten, Canada,
enz. bedroegen in 1937 2.116.900 (v. j.
2.037.690) wagens.
Financieele kaleidoscoop
Het verslag van de Handel Mij. H.
Alberi deBary&Co over 1936/'37 toont
een daling der netto-winst met ongeveer
f 450.000 als gevolg van den lagen rente
stand. De bruto-winst bedragt f 2.461.791
(2.S57.540), waaruit een dividend van 4
(5) wordt uitgekeerd, na vorming van een
speciale reserve ter beschikking van aan
deelhouders ad f 300.000 en storting van
f 100.000 voor een pensioenregeling. Er gaat
f 198.154 op nieuwe rekening.
Het Amerikaansche departement van land
bouw heeft medegedeeld, dat de regeering
tracht den aanplant van katoen in
193S te beperken met 8,5 mill, acres tot 26 j
mill, acres, waardoor de katoenoogst zou
verminderen tot 10.5 mill, balen. In 1937 be
droeg de oogst isy2 mill, balen.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Deux bénédlctions prophétiques en fa
veur de deux jumeaux, étude biblique,
par E. Mlchelin Moreau. Uitg. J. J.
Groen et Flls S.A. Leyde.
Dit boekje bevat een Bijbelstudie van den pre
dikant bij de Waalsche Kerk te 's-Gravenhage
don zegen, door Isakc uitgesproken over j
studie zich do<
nog komt, dat hierin ter sprake komt de tegen
stelling geweld en list, zoodat de BUbelstudie.
hier geleverd, actueele waarde heeft.
In „.-f&jah*' heeft Prof. Visscher een reeks
artikelen geschreven over het probleem van do
oorsprong der ziel. H(j heeft deze thans in een
bundel saamgebracht.
Men kan vragen of dit probleem moet worden
opgelost door de natuurwetenschap,. door de
wijsbegeerte of door G.ods Woord. De natuurwe- j
tenschap zou nooit proefondervindelijk eenlge
stelling op dit gebied kunnen bewijzen en wordt
dus meteen uitgeschakeld. Maar het is wol een
vraagstuk voor de wijsbegeerte. Uitvoerig wordt
dan gehandeld over de opvattingen die Plato 1
en vooral Aristoteles hadden en over wat de
Thomistische psychologie op het voetspoor van
den laatste leerde. Prof. V. meent een voortzet- I
ting van deze lijn te vinden In opvattingen die
tegenwoordig in Gercf. kring worden voorge- j
dragen. ZUn boek is er dan ook vooral op ge
richt de opvattingen van Prof. Waterink te be
strijden.
Gods Woord moet de norm zfln. aldus Prof. V.
en hli handelt daarover in het tweede deel van
zijn boek. Hjj zegt: ..de Schriftuurlijke gegevens
aangaande de ziel verdienenvertrouwen, omdat
zij uit Gods Woord zijn niet alleen, maar ook I
omdat zjj tevens rein menschellik den mensch I
wnardeeren". De genesis der ziel onttrekt zich
aan de exacte waarneming, en ligt buiten de
grenzen van ons menschelijk kennen. Om die
•hrb'ver tot voorzichtigheid I
loderr
•chologie.
De nieuwe pachtwet, toegelicht do<
Mr F. A. Helmstrüd. Uitg. N. Samsc
N.V. Alphen aan den Rlin.
Nu zü er eenmaal is. dient de wet uiteraard ge
heel te worden aanvnard. Om dit aanvaarden te
vergemakkelijken heeft Mr F. A. Helmstrijd in
een overzlchteltlk werkje op de wet een toe-
lichting gegeven, die een inzicht vermag te ge
ven In de voornaamste onderdeelen van de
nieuwe regeling.
De toelichting is ln het bijzonder op de ge
meente- en waterschnpsadminlstratie gericht.
De heer r,
leid bevordi
9 bestemd
