mms
NATIONALE INDUSTRIE
KLACHTEN EN WENSCHEN
E.M.I. - UTRECHT
(EMI) Fabriek "van: Ventilatoren
VRIJDAG 17 DECEMBER 1937
TWEEDE BLAD PAG. 5
Overzicht Tweede Kamer
TWEE PUNTEN VAN MEER
PRINCIPIEELE BETEEKENIS
Mr Terpstra houdt een
belangrijke rede
Vergadering van 16 December 1937
Nachtelijk consult
In nachtelijk samenzijn heeft de Kamer
met den Minister van Waterstaat geconsul
teerd over spoort tram- en waterwegen.
Of de patiënten er veel heul van zullen
ondervinden, moet worden afgewacht. Wel
zijn de parlementaire Handelingen met'en-1
kele .tientallen redevoeringen verrijkt.
Klachten en wenschen, lof en blaam wis
selden elkander af. Men wordt moe van
de herhalingen.
Met een verwijzing naar het verslag
den we daarom volstaan, indien niet ook
twee punten van meer principieele beteeke-
nis aan de orde waren gesteld.
De heer Baas wijdde zijn maidenspeech
o.a. aan de bevordering van de Zondags
rust, niet alleen bij de spoorwegen, maar
ook bij andere vervoersbedrijven, die zich
op hetzelfde terrein bewegen als de spoor
wegen en op dit punt aan dezelfde voor
waarden zouden dienen te worden onder
worpen.
Dit logische standpunt vond bij den mi
nister een welwillend oor. Wel is het een
onmogelijkheid om op Zondag den treinen
loop geheel stil te zetten aangevraagde
ex tra-treinen b.v. kunnen niet worden af
gewezen maar de rust op den Zondag
zal toch zooveel mogelijk worden bevorderd.
Dit antwoord geldt ook voor den heer
Zandt, die eveneens over dit onderwerp
had gesproken.
Een ander belangrijk punt had betrek
king op de wijziging der Pensioenwet voor
het spoorwegpersoneel.
Gepleit werd voor een terugkomen op de
korting van 1936. De heer v. Houten diende
er zelfs een motie over in.
Iets bedachtzamer was de heer Baas. Deze
verzocht in ieder geval voor de lage pen
sioenen wat te doen, met name voor dege
nen, die indertijd de dupe zijn geworden
van een soc.-dem. sub-amendement op een
amendement van den heer Amelink om de
lagere pensioenen van korting vrij te stel-
y WAALWIJK
GROOTSTE KEUS
NIEUWSTE
CREATIES
leni. Er is toen iets gebeurd, dat de Kamer
eigenlijk niet wenschte.
We vernamen, dat de wijziging van de
Pensioenwet reeds in een ver gevorderd
stadium van voorbereiding is.
Nu de Regeering niet eens de verplichte
storting van 9 millioen in het Spoorweg
pensioenfonds kan doen, is het nog niet mo
gelijk op de kortingsregeling terug te ko
men en daardoor de verplichting van der
staat nog met 1% millioen te vergrooten.
Van de 720 pensioenen beneden 500 zijn
er 420 van wachteressen,, wier gezinsleder
andere inkomsten hebben.
Toen de Kamer om 5 minuten over vieren
haar arbeid onderbrak, was geen 10 pet
der leden meer aanwezig.
Nijverheidsonderwijs
Met de afwezigen in de avond en nacht
vergadering werd om 1 uur de dagverga
dering van Donderdag weer begonnen. In
tusschen maken we hierbij gaarne een uit
zondering voor voorzitter Smeenk en twee
of drie anderen.
Met de afdeeling Nijverheidsonderwij;
was de Kamer nog anderhalf uur bezig.
De minister betoogde door cijfers uit
de gewisselde stukken gerugsteund dat,
ondanks alle critiek, het nijverheidsonder
wijs over de geheele linie groeiende is.
De bij het leerlingenstelsel geconstateer
de achteruitgang wordt geheel verklaard
door den gang van zaken in de typografie
Het groote punt stak in de vraag: 2- of
3-jarige ambachtsschool. Voor een 3-jarigen
cursus had ook de heer Amelink zich nog
uitgesproken.
Het antwoord van verleden jaar en eer
verleden jaar kon slechts worden herhaald
De industrie geeft aan de tweejarige cur
sus, aangevuld door practisch avondonder
wijs, de voorkeur. Overgang naar den 3-
jarigen cursus zou bovendien ettelijke niet
beschikbare millioenen Kosten.
De practijk bij de stichting van nijver
heidsscholen is zoo, dat ook confessioneeU
scholen worden toegestaan, al staat de wet
niet op dit standpunt. Zij kent de oprichting
van scholen, waar zoo noodig gelegenheid
voor godsdienstonderwijs wordt gegeven
Het systeem van: het zout. bij het eten. In-
tusschen zal deze aangelegenheid nog na
der worden onderzocht. Het gaat hier om
de vraag of het godsdienstonderwijs niet in
de rooster kon worden opgenomen.
Op enkele vragen van den heer Roosjen
bleef de minister het antwoord schuldig,
wijl hij misschien later ter zake tot een
advies aan de Kroon geroepen kon worden
Mag hier reeds een gunstige conclusie vooi
Amsterdam uit getrokken worden?
17 X H
Bij Lager Onderwijs wachtten reeds aan
stonds 17 sprekers ieder een half uur.
Dat de leerlingenschaal in het centrum
der belangstelling zou staan, viel te ver
wachten.
De eerste spreker, Dr. Vos schoof de
kwestie al dadelijk naar voren en dreigde
zelfs met een motie. De parlementaire ma
nieren van den Vrijheidsbond gaan er
blijkbaar niet op vooruit. De onderwerping
aan Volksonderwijs in de bekende verkla
ring van den heer Wendelaar, jaagt hen
voort en brengt er toe mee te doen in een
politieleen concurrentiestrijd op dit gebied,
terwijl een ieder weet, dat voor 't oogen-
hlik practische resultaten voorshands niet
zoo gemakkelijk te verkrijgen zullen zijn
Men herinnere zich slechts het algemeene
begrootingsdebat.
De heer Thijssen, als goed soc.-democraat
legde het er 'n groote kunst is dat niet
nog 'n beetje dikker op en overdreef
daardoor niet zelden.
Het wachten was eigenlijk op den heer
Suring. Wat zouden de Katholieken doen?,
't Viel mee. Zeker, hij hield na een,
naar onzen smaak, ietwat gewrongen be
roep op het Regeeringsstandpunt in het be
grootingsdebat een krachtig pleidooi
voor verlaging van de leerlingenschaal om
onderwijskundige en sociale redenen, maar
zoo liet hij er op volgen ik kom niet
met een motie. Zij kan weinig nut stichten
en mist bovendien bij verwerping overtui
gende kracht. Het werd aan de Regeering
zelf overgelaten om de 3% millioen te vin
den, welke z. i. met een matige verbetering
vanaf 1 April 1938 gemoeid zouden zijn
Naar de meening van den heer Suring zal
dit bedrag, dat een jaar later 5 millioen
zal zijn niet ontwrichtend werken.
We moeten zeggen, gedachtig aan erva
ring in het verleden, in de berekening van
den heer Suring niet alle vertrouwen te
hebben. Zij schijnt zeer geflatteerd en bo
vendien zijn we er met dit bedrag niet. Ook
de gemeentebesturen, die zich juist iets be
ginnen te herstellen, worden op niet onbe
langrijke kosten' gejaagd.
Zijn we dan ongevoelig voor het euvel
der groote klassen, die er inderdaad zijn?
Geenszins. Maar men overdrijve op dit ge
bied niet. We kennen ook de klassen van
nog geen dertig leerlingen. Gelukkig zijn
de groote, te groote klassen ver in de min
derheid. Althans in de groöte steden. 0
Daar zou men met meer boventallige 'on
derwijzers zich kunnen redden, indien de
concentratie van scholen en klassen iets
minder ver werd doorgevoerd en in kleine
lokalen niet een overdadig groot aantal
kinderen werd opgeborgen.
De gemeentebesturen kunnen in dat op
zicht veel doen. Het bijzonder onderwijs
volgt dan van zelf de openbare school. En
als men bovendien weer eens iets offeren
ging zou er ook nog wel eens een extra
onderwijzer kunnen worden betaald.
Op het platteland zijn de moeilijkheden
weer anders, maar ook daar komt men met
wijziging der leerlingenschaal niet tot
ideale verhoudingen. Bij elke leerlingen
schaal uit de laatste 15 jaar waren er steeds
ernstige klachten. Van „onhoudbare toe
standen" werd steeds gesproken, al geven
we toe dat het onder den bezuinigings-
dwang van de laatste jaren wel erger is
geworden, al is het niet erger dan in de
moeilijke jaren van voor 1920-
Ook'Mr. Terpstra had een voornaam deel
an zijn belangrijke rede aan „het" onder
werp gewijd.
De oud-minister merkte op, dat het
klassegemiddelde bij ons 37.7 is, lager dan
:n vele andere landen
Zouden we de schaal van 1923 herstellen,
dan zou dat 11.7 millioen kosten. De onder
wijzersorganisaties vragen zelfs meerl Era
stig werk is dat niet.
Voor verbeteringen ontbreekt thans het
geld. En als er geld was, moet dan niet ook
gedacht aan ons Hooger en Middelbaar On
derwijs en het buitengewoon onderwijs? Er
zij geen eenzijdige belangstelling!
Met genoegen zal ook de anti-rev. fractie
meewerken aan een matige en blijvende
er is op dit punt rust noodig veria
ging der schaal, mits het geld ervoor aan
wezig is.
Nog enkele grepen
Uit het overige, dat onze ooren opvingen,
doen we slechts enkele grepen.
Mr. v. Dijken, die zich verheugde over
het meer belijndc standpunt van den mi
nister ten aanzien van het ontslag der ge
huwde onderwijzeressen, drong aan op in
stelling van een beroepsinstantie voor de
vakonderwijzers bij het bijz. L. O. en, op een
VOOR NEDERLAND EN NEDERLANDSCH-INDIE
Nederlandsche vliegtuigen
zijn beter dan
Buitenlandsche vliegtuigen
KOOLHOVEN VLIEGTUIGEN ZIJN NEDERL FABRIKAAT
N.V. KOOLHOVEN VLIEGTUIGEN
WAALHAVEN ROTTERDAM
Willem Smit&Co'sTransformatorenfabriek N.V. Nijmegen
DfNAMODRAAD
LASCHTRANSFORMATOREN
LASCHAUTOMATEN LASCHELECTRODEN
ELECTRISCHE OVENS
voor elk vermogen en elke spanning. voor warmte-behandeling en smelten.
Kleine Elecfromoloren
verbetering van h.t K. B. voor de bijz.
kweekscholen in de richting van de komen
de gelijksteUing met de openbare inrich
tingen.
Het onderwijs voor schipperskinderen
had de aandacht van den heer Krijger, ter
wijl de heer v. Sleen voor meer buitenge
woon onderwijs een aanbevelend woord
sprak. Op de beteekenis van het tuchti-
gingsrecht en op de noodzaak van meer en
beter vakopleiding voor de onderwijzers
wees Mr. Truyen. En gelijk had hij.
Met groote klem heeft Mr. Terpstra voorts
gepleit voor meer hulp en steun voor werk-
looze jeugdige onderwijzers. Er is een toe
slagregeling noodig ter ondersteuning van
het werk der bestaande comité's. welke zich
het lot dezer jongelui hebben aangetrokken.
De minister, zoo drong hij aan, make ernst
met de zaak en sture de menschen niet
van het kastje naar den muur.
Met instemming zal in breeden kring
van dezen aandrang worden gehoord. De
minister doe nu eens wat! Aan zijn pres
tige kunnen daden slechts ten goede ko
men. Is zijn energie niet wat te latent?
Gevolg is, dat hij aen indruk gaat maken
een weinig daadkrachtig bewindsman te
zijn. die moeilijk tot definitieve beslissin
gen komt. Dat dientengevolge het vertrou
wen in hem kan verzwakken, ligt voor de
hand. Maar het behoeft zoo ver niet te
komen.
Voor de derde maal de trap op
Toen we 's avonds voor de derde maal
deze week het kippentrapje bestegen, be
antwoordde minister v. Buuren de sprekers
over de Waterwegen.
Voor de „Landwegen" stonden reeds een
elftal gegadigden ingeschreven.
Over de wegen in het noorden spraken
de heeren Ebels, Duymaer v. Twist en Bak
ker. De bruggenmisère in Z.O. Drenthe had
de aandacht van den heer Hilgenga. In een
spoorwegtunnel naast een verkeerstunnel
onder het Noordzeekanaal bij Velsen, zag
Ir. Vos de oplossing voor een groot ver
keersprobleem ter plaatse. Ook de heer
Baas achtte door een spoorwegtunnel een
groot belang van de scheepvaart gediend.
Mr. Mes wenschte door een brug over de
Zandkreek ten gerieve van de bewoners
van Noord-Beveland het contact met Zuid
Beveland tot stand te brengen. Sneller
tempo voor de wegenverbetering in Fries
land oordeelde de heer Posthuma nood
zakelijk.
Over wegen en fietspaden oreerde de heei
ter Laan. die besloot met een betoog, dat
de Rotterdamsche tunnelkosten voor' een
groot deel door het Rijk behooren te wor
den gedragen.
Minister v. Buuren zal den achterstand
ir het noorden zoo spoedig mogelijk zien
in te halen. Verder deed hij een aantal
Het Engelsche s.s. „Nollington Court" liep bij de Bahama-
eïlanden op een rotswaardoor het schip een lek opliep en
zonk, waarbij eenige opvarenden van het vaartuig den dood in
de golven vondenEen opname van het zinkende schip.
Links: Tijdens dikken mist kwamen op de Theems te Londen
de „Andania" en de British Statesman" met elkander in bot
sing. Een opname van de groote schadeaan boord van laatst
genoemd vaartuig.
Deze sigaretrookende Midcleleeuwsche ridder was te zien Van het winterseizoen wordt te Schevenmgen gebruik gemaakt om alles eens goed onderhanden Jong Japan houdt zich druk bezig met soldaatje-spelen. Een stormaanval in
bij 'n historische optocht te Genève, toen een der figuran- te nemen. Men is sinds eenige dagen bezig met het herstel der pier. de straten van Tokio, waarbij het er zeer realistisch aan toegaat,
ten tijdens een reparatie aan zijn hèlm, lustig dampte.
ROFFELR1JMEN
NIEUWE HOOP
We hebben nu De Vries-Te Winkel
Mitsgaders Terpstra en Marchaht
En voorts van deze drie een cocktail
In staatsstuk, tijdschrift, boek en krant.
Drie lichtingen van onze kindera
Zijn met Marckant vertrouwd geraakt
En wijzen ons op massa's „fouten"
In ieder penproduct gemaakt.
Het Onderwijs schijnt zeer tevreden;
De eenvoud wint het bij Marchant.
De Letterkunde geeft ten deele
Haar vruchten in de oude trant,
Maar in de spelling-vier en dertig
Verscheen reeds meer dan men bevroedt
Dat aan de deftigheid der tale
In geenen deele afb&euk doet.
Nochtans bestendigt de Minister
De spelling cock tailmixerij
En sleept daar, naast commissie-zooveel
De Belgen met de haren bij,
Alsof het den briljanten Vlaming,
Die hier zoo graag gelezen wordt,
Niet absoluut, totaal aan eerbied
Voor ons verdeftigd Hollandsch schortA
Ik zeg niet, nu de Tweede Kamer
De motie-Moller heeft aanvaard,
Dat daarmee het gelukkig einde
Des spelling-oorlogs is verklaard;
Ik hoop alleen dat de Regeering
Met manlijke zelfstandigheid
De theorie-v0l-kronkels omzet
In praktische eenvoudigheid.
(Nadruk verboden) LEO LENS
mededeelingen omtrent de voornemens op
het gebied van den wegenbouw..
's Ministers ambtsvoorganger heeft voofl
een gewonen verkeerstunnel bij Velsen be*
slist. Deze zal 8 millioen kosten. Met een
spoorwegtunnel gecombineerd komen er 8%
millioen bij. een afzonderlijke spoorwegtun*
nel kost 10% millioen. Naar de scheep*
vaartbezwaren wordt een onderzoek inge
steld.
Rotterdam krijgt van het Rijk een rente
loos voorschot voor den tunnelbouw, juisi
omdat de brug in den Stormpolder nog en
kele jaren zal uitblijven.
Bij d< hegrootinf van het ZuiderzeefondS
werd nieuwe aandacht geschonken aan dei
uitvoering van de Zuiderzeesteunwet.
Het was de heer v. d. Zaal, die daarin
vooropging. Hij werd door vele anderen
gevolgd.
Tot laat in den nacht heeft deze begroo
ting de aandacht van de Kamer in beslag
genomen.
KWAKZALVER VEROORDEELD
De nog al bekende kwakzalver te Oegst-
geest is ooor de Haarlemsehe rechtbank toti
f 300 boete subs. 30 dagen hechtenis veroor
deeld.
Verdachte behandelde vele t.b.c.-lijders
naar uit het verhoor bleek. Reeds tweehon-
derdmaal was hij veroordeeld en nu moest
de zaak bij verstek behandeld worden om
dat de kwakzalverzelf ziek was.
Twee patiënten van verdachte waren ge
storven en dit bracht hem weer voor de twee
honderd en zooveelste keer met de justitie
in aanraking met het bovenstaande gevolg»
