TUINBOUW
Ons Praatuurtje
HET LOON VAN DEN BOER
A. BERGHOUT*;
AGENTEN GEZOCHT
Huisbrand- en InriustriRVn'Rn
„GRONINGEN"
nt ge
WOENSDAG 1 DECEMBER 19S7 No. kil
Wat de cijfers van de boek
houdbureaux zeggen
ln de laatste tijd zijn weer verschenen de
cijfers over 1936—'37 van verschillende
boekhoudbureaux der landbouworganisaties
Deze cijfers zijn vaak heel interessant en
ook nu zijn er, hoe dor de cijfers ook mogen
lijken, wel verschillende conclusies te
trekken-
Wij willen van verschillende van deze
boekhoudbureaux cijfers weerge\en en naar
aanleiding daarvan misschien enkele op
merkingen maken.
Men heeft in elke provincie bedrijven
van verschillende aard. meestal een gevolg
van de grondsoort en dus zijn, waar ieder
landbouw- of veeteeltproduct weer dooi
eigen invloeden wordt heheerscht, de be-
drijfsuitkomsten ook anders.
Met het publiceeren van de cijfers is dooi
de verschillende boekhoudbureaux hiermede
rekening gehouden en daarom zijn de cijfers
gegroepeerd naar den aard der bedrijfsgroe
pen.
Groningen
Door het landbouwboekhoudbureau van
de Gron. Maatschappij van Landbouw
werden in liet boekjaar 1936—'37 gecontro
leerd 5S9 bedrijven, die ieder gemiddeld
40 h.a. groot zijn.
De cijfers, alle berekeningen per h.a..
luiden:
Centrale Weidestreek: Bruto-op
brengst f 312.29. Bruto-winst f 133.60.
Noordelijke bouw streek: Bruto-
opbrengst f 332.55. Bruto-winst f 114.10.
Noordel ij k Westerkwartier: Bin
to opbrengst f 31S.32. Bruto-winst f 118.53.
Centrale bouw streek, f 295.24 en
f 92 49.
Ivlein-Oldambt: f 288.33 en f 95.9S.
Nieuw-OIdambt: f 280.27 en f 87.91.
Oud-Oldambt: f 261.67 en .f 62.08.
Wol ds treek: f 269.97 en f 76.06.
Gemiddelde van genoemde 8
1 andbouw gebieden: Bruto-opbrengst
f 294.83. Totale onkosten f 197.24. Bruto
winst f 97.59.
Dat lijkt al heel wat, want de oppervlak
kig lezende lezer zal gauw rekenen en zeg
gen: 40 h.a. a f 97.59. Dat is zoo 'n kleme
f 4000 inkomen: daar doe ik het ook voor.
En ook hij die de cijfers van verleden
jaar nog heeft, zal kunnen zeggen: het
gaat goed, want verleden jaar was de ge
middelde bruto bedrijfswinst per h.a. f 68.52.
En toch is het niet zoo florissant. Want
men moet niet vergeten dat de cijfers alle
omgewerkt zijn tot eigen bedrijven,
geen schulden hebben, waarop dus geen
huur, hypotheek- of andere schulden rusten
Nu is de waarde van deze 589 boerderijen
gemiddeld op f 2000 per h.a. te schatten,
waarvoor de boer dus tegen 3]/> pet. (wer
kelijk geen hooge rente) minstens 70 gulden
zou ontvangen. Daar komt bij de inven
taris van het bedrijf, voor de waarde waar
van gemiddeld, per h.a. berekend, f 7.55
rente verkregen kan worden.
Wanneer men deze rentederving van ïn
het bedrijf gestoken kapitaal totaal f 77.55
van de bruto-winst aftrekt, blijft er f 20.04
ove- die dus als bedrijfsinkomen aange
merkt kan worden. De boer ontvangt dus
voor zijn werk en voor zijn risico 40 maal
20 gulden, dat is 800 gulden per jaar.
Dat is voor de eigen geërfde boer, die
heel zonder schulden is. Velen zijn dat er
niet. Degene, die pacht of hypotheekrente
moeten betalen, die veel hooger is dan de
berekende 3% pet. voor kapitaalrente,
komen op geen stukken na tot 16 gulden
per week.
Zóó was het in Groningen.
Wij zullen nu zien hoe het in andere
provincies is gesteld1 Wij blijven eerst in
het Noorden.
Friesland
Door de Coöperatieve Centrale Landbouw
boekhouding te Leeuwarden worden 1239
landbouwbedrijven gecontroleerd.
er de verschillende gebieden, waarin
Friesland verdeeld is zijn deze 1239 bednj-
als volgt verspreid:
1 in de kleivveide, met totaal 8400 h.a.,
in de veenweide met 5899 h.a., 411 in
de kleibouwstreek met 7934 h.a. en 372 in
■vouden (gemengde bedrijven, totaai
8615 h.a. beslaande.
De gemiddelde grootte per bedrijf is on
geveer 25 h.a.
De toestand is hier vrijwat beter dan in
Groningen. Wij lezen de volgende bedrijfs
winsten voor den boer:
In de kl e i w e i d e s t r e e k blijft er vooi
den boer per h.a over f 66.13; in de v e e n
weidestreek f 50.91; in de k 1 e i b o u vv
streek f 73.54, in de wouden f 50*.6.
Gemiddeld is dit f 60.22.
Uit de cijfers die het Leeuwarder boek
houdbureau geeft blijkt ook, dat van de
bruto bedrijfswinst, die op de boerderij ge
maakt wordt, de pachter de kleinste helft
krijgt en de verpachter de grootste. In de
vier genoemde gebieden moest voor den
verpachter gereserveerd worden resp. f 71.95
f 69.16; f 75.45 en f 60.18 of gemiddeld f 68.95.
Waar er voor den boer gemiddeld f 60.2"
overblijft, dat als bedrijfsinkomen per h.>
aangemerkt kan worden en de gemiddelde
grootte der bedrijven 25 h.a. bedraagt, kan
het jaarloon van den boer in Friesland be
rekend worden op 1500 gulden plus vrij
Zooals we reeds opmerkten lijkt het dat
er voor de boerenstand in Friesland weei
betere tijden aanbreken.
Noord- en Zuid-Holland
Door het boekhoudbureau van de Hol-
landsche Maatschappij van Landbouw wer
den in totaal 753 bedrijven gecontroleerd.
Van deze bedrijven liggen er 267 in Noord
en 486 in- Zuid-Holland. (Deze cijfers zijn
zéér laag, vergeleken met' Groningen, Over
ijssel en Friesland).
De gegeven cijfers leeren ons, dat wat
Noord-Holland aangaat de zuivere bedrijfs
winst per h-a. voor den boer was in: de
Meerlanden (bouw) f 55.60; de N. O.
polder (bouw) 43.64; de M e e r la n d
(weide) f 78.49; de Eiland e
f 60.30; de M i d d e n g e w e s t e
f 75.40; de N. Duinstree:
f 40 29; N. West Frieslam
f 70.84; Geestmer-ambach
f 73.67'; Z. Duinstreek (weide) f 48.35.
Uit deze cijfers in verband met. andere,
kan berekend worden, dat per weidebedrijf
(bouw)
(weide)
(weide)
(weide)
(weide)
inkomen genoten wordt van gemiddeld
f 1500 plus vrije woning. In de bouwbedrij-
waar deze c.a. 40 h a. groot zijn, zooals
in de Meerlanden en op de eilanden
het geval zal zijn, kan het jaarinkomen
gesteld worden op 1 2200 ït 1 2400 plus vrije
woning en in de N.O. polders, waar de
grootte c.a. 30 h.a. is, op 1800 gulden.
Wat Zuid-Holland bc-treft, waar 8 ge
bieden onderscheiden worden, worden de
volgende cijfers gegeven als bedrijfswinst
per h.a.: Hoekse he Waard f 48.95;
G o e r e c -Ov erflakkee f 39.23; Voor-
n e-P utten-Rozenburg f 46.62; IJ s
s e 1 m o n d e-D o r d t s c h e Waard f 34. ÏS
Droogmakerijen f 51.16.
Dit zijn cijfers die de bouw- of gemengde
bedrijven aangaan. Voor de wei debe drijven
worden de volgende netto-opbrengsten ge
geven Alblasserwaard en V ij f
heerenlanden f 29.84; Goud a-W o e r-
d e n f 59.79, Krimpener waard f 61.48;
N. Klei-en veengebied f 51.17, Z.-H o 11
bollen- en weidestreek f 38.13:
Delft- en Schieland f 60.69, West-
land f 66-49 en R ij n 1 a n d f 75.78.
Deze cijfers beteekenen een gemiddeld
jaarinkomen van ca. f 2500 in de Hoeksche
Waard, van f 1200 op Goeree en Overflakkee
van f 1400 op Voome, Putten en Rozenburg,
van f 1550 op IJsselmonde en de Dordtsche
Waard en van f 2050.— in Rijnland, Schie
land en Delfland.
Een volgende keer over de uitkomsten in
andere gedeelten van ons land.
DE CYCLAMEN
Cyclamen latifolium
De vroegere wetenschappelijke naam C.
jversicum mocht doen vermoeden, dat deze
fraaie kamerplant uit Perzië afkomstig zou
zijn, doch dat is niet juist. De plant komt
uit Griekenland en Palestina en komt ook
als wilde plant op Cyprus en Sicilië voor.
Dadr is het een plant met witte bloemen,
die een rood hart hebben.
We kunnen met de beschrijving wel be
ginnen met de bloeiende plant, die tegen
woordig te krijgen is en de huiskamer siert.
Als men de plant nog moet gaan koopen,
dan raden wij aan een uit te zoeken, waar
van de bladen donkergroen en groot zijn
met korte, krachtige bladstelen, en met
veel bloemknoppen tusschen deze bladste
len in. Als men zoo'n plant niet. warm,
doch wel vorstvrij zet en zorgt, dat zonder
directe zonnestralen, de standplaats toch
heel licht' is, dan kan men bi] verdere goede
verzorging weken en wekenlang van de
grarieuse schoonheid vari deze pl:
nieten. Dat vcrzoigen is niet zoo moeilijk.
Zorgen voor water is het eenige. Zoolang
er bloemstelen zijn moet gegoten wor-
den, dat deze niet nat worden. Ze beginnen
j dan Jicht te „smuchten", zooals sommige
j kweekers zeggen, d.w.z. de stelen beginnen
te rotten'* en de bloei houdt op. Wel kan
men voorzichtig langs de rand water van
boven geven. Beter is het nog de pot in een
diepe schotel te plaatsen en daar warm
ater in te doen. Goed warm, zoodat men
het met de hand nauwelijks lijden kan. Na
een half uurtje werpt men het overtollige
water weg en laat de pot uitlekken. Dit be
hoeft men niet alle dagen te doen. Als de
aarde weer droog wordt geeft men weer
•ater. Te veel vocht is niet goed. Maar als
ïen water geeft, moet het goed warm zijn
Ook als men het van boven (langs de rand
van de pot) geeft.
Als de plant uitgebloeid is kan men haar
meer in de zon zetten en minder water
geven. De bladeren sterven dan af. Men
laat de plant dan ruim een maand rusten
d.w.z. weinig water geven en niet bemesten
Geheel uitdrogen mag de potkluit echter
niet.
Dit is tevens de goede tijd om, als dit
noodig is. de plant te verjtotten. De jx>t
mag niet te groot zijn. Als aarde neemi
men goed voedzame tuinaarde of liever nog
potaarde, die de bloemisten ook gebruiken
Wij zagen ook wel eens de knol in klei
achtige grond staan en het buitengewoon
goed doen. Goed is het de pot, vóór de
aarde er in gedaan wordt van binnen in
te smeren met koemest.
In ..Buitenleven" schrijft iemand over
een cyclamen, die hij reeds 33 jaar heefi
(zelf gerooid nog wel) en die de laatste vijf
tien jaar geen andere pot gehad heeft
Soms kwamen bij deze plant meer dan 400
bloemen uit de ongeveer 27 cm in doorsnede
metende knol.
De plant wil graag in de zomer buiten
zijn en dan goed in het licht, doch niel
graag in de felle zon staan. Vaak, liefst
dagelijks, sproeien, is dringende eisch, als
men goede, bloeibare planten in de herfst
wil hebben.
Eisch voor goede bloei is het echter niel,
dat de plant des zomers buiten staat. Boven
genoemd oud exemplaar, dat soms 400 bloe
men gaf, heeft in die 33 jaar nooit buiten
gestaan, doch verhuisde zomers
zolderkamer, waar het soms erg heet kon
zijn. Maar in den bloeitijd stond de plant
ook altijd in de koude kamer of serre.
Heeft men de plant 's zomers buiten, dan
wordt het in September tijd deze binnen
een koude kamer te plaatsen.
In den zomer en ook in den bloeitijd geve
men geregeld mest. Heel goed voldoet
kamerplantenmest, die men volgens voor
schrift geeft. Ook om de 14 dagen een dun
giertje van koemest is heel goed.
Het Landbouwverslag 1936
Het Verslag over den Landbouw in
Nederland over 1936 verscheen Drecies
op dezelfde tijd als verleden jaar nl.
na midden November. Al zijn we ons
ten volle bewust, dat het groote moei
ten geeft dit verslag vroegtijdig te
doen verschijnen, tooh komt het ona
voor, dat het wel wat laat in het jaar
is, als belanghebbenden en belangstel
lenden pae na midden November, de
belangrijke cijfers, die deze jaarver
slagen bevatten, onder de oogen krij
gen.
Vergissen wij ons nieï, dan was het
voorheen de gewoonte, dat omstreeks
Juli deze verslagen verschenen. Daar
na is er enkele jaren een zéér groote
stagnatie geweest in het verschijnen
Zóó, dat ze zelfs anderhalf jaar na het
afloopen van het verslagjaar versohe
nen en dus veel van hun waarde ver
loren.
Met den nieuwen directeur-generaal,
ir Roebroek, kwam toen in eens 'n be
langrijke verandering ten goede. Maar
thans wordt het weer te laat.
Wat dit verslag over 1936 aangaat, dit
komt, wat de indeeling betreft, in hoofdzaak
met dat van vorige jaren overeen.
In dit verslag is wederom door de directie
in den Landbouw een overzicht gegeven
van den toestand van den akkerbouw, van
de verschillende onderdeelen van de veehou
derij, van de zuivelproductie en van de ver
schillende takken van tuinbouw, verwijl ook
weer aandacht is besteed aan de werking
der verschillende crisismaatregelen.
Evenals het vorige jaar is in dit verslag
opgenomen het kaartje van Nederland, dat
de indeeling der provinciën in landbouwge
bieden aangeeft, en de lijst van gemeenten,
gerangschikt naar de landbouwgebieden.
Verder is het. tabellarisch gedeelte van het
verslag eenigszins aangevuld en uitgebreid.
Zoo werd bij de vermelding der opbrengsten
voor de onderscheidene landbouwgebieden
de opbrénggt in kg per ha aangegeven en
werd de tabel „Opbrengst der verschillende
landbouwgewassen" uitgebreid met de voor
naamste landbouwzaden.
Dit nummer der Verslagen en Mededeelin-
gen van de directie van den Landbouw is
tegen betaling van f 1 per exemplaar ver
krijgbaar bij de Algemeene Landsdrukkerij
te 's-Gravenhage en kan ook besteld worden
bij de plaatselijke postkantoren.
RAAMLIJSTEN
SYSTEEM .NYHOF"
5 punten waar het om gaat:
Speciale ruitenhouder.
•S33 Stalen hoeken.
Koperen nagels.
Langere levensduur.
Goedkooper in 't gebruik
Wie ze gebruikt, bestelt na. - Vraagt vrij
blijvend inlichtingen:
J. BAK, H. BAK DE JONG
ELNDRIK-IDO-AMBACHT - Telef. 8
Ook alle andere soorten van raamlijsten,
Tuinderglas, L.O.B. en kasglas.
JONGE HENNEN EN
EENDEN
m 8 dagen vrij zicht. 100 W.L., 6 mnd. oud
1.30; 40 Rh. Isl. Reds, 6 mnd. oud, 1.40;
30 Barnevelders, 6 mnd. oud, 1.40; 100
Khaki Campb. Eend., 6 mnd.. 0.85. Flink
ontw. en kerngez. a. en t. de leg. Alle
werkd. te bez. Vanaf 12 st. vr. en verp. vrij.
Zend. remb. Bel. aanbev. W. v. d. BERG.
Stationsweg 541, WOUDENBERG (Utrecht)
MOND- EN KLAUWZEERZORGEN. In Duitschland wordt met alle mogelijke middelen gepoogd de verspreiding van de gevaarlijke veeziekte tegen te gaan en zoo veel mogelijk
dieren te genezen. Hierboven ziet u van links naar rechts: de koeien loorden met natron oplossing gewasschen vooral de hoeven; vóór de boerderij betreden wordt moeten de
schoenen gedesinfecteerd worden; ool&de melkknechts moeten voor ze de stal ingaan hun voetbekleeding ontsmetten, waarvoor een bak met zaagsel, gedrenkt in een desinfectie-
middel, gebruikt wordt; de gezonde dieren worden door een injectie zooveel mogelijk onvatbaar gemaakt
Kwaliteit Hennen en Eenden
Wt'l. Leerh. en
7 mnd f 1.35 p. st; Rh. 1st. Reds en
velders 6 mnd f 1.35, 7 mnd f 1.45 p.
kruiste hennen 6 mnd f 1.15 p. st.;
Cambel-eenden 6 mnd f 0.80. 7 mm
p. st. Honderden dankbet, ter
Zend. remb. verp. vrt). V.af 12 st.fr.
G. v. ASSRI/T, Ge«
D. VAN DEN BOSCH',
Telefoon 28 NAALDWIJK
Tuinbouwgereedschappen
KASSENBOUW IN IJZER f!
VERWARMING - WATERLEIDING
STALEN WAGENS en BURRIES
UW ADRES
voor de behandeling van I
Uw BOEKHOUDING en
BELASTINGZAKEN is
Belastingconsulent Ud N. L V. B,
Kantoor Kerkstraat 3,Tel. no. 62 en
BERKEL EN RODENRIJS
voor den verkoop van onze
TUIN-, BLOEM- eR
LANDBOUWZADEN
FA. GEBR. OUDIJK -
Als het waard is vee goed te voeren:
dan is het zeker waard
OHa VOEDERS
te koopenl
gegarandeerd met D-vitaminen en
Okra-Salts (minrealen)
Van Oijen's Handels-Mij. N.V.
Postbox 48 VENLO (L.)
P. DE VOGEL Pzn.
TELEF. 53
BERKEL Z.-H.
J. COSTER Zonen
GOUDA
TELEFOON 2502
ALLE HULPSTOFFEN
VOOR DE
ZUIVELBEREIDING
Alg. OnderL Maatsch. t VerzekerlnQ
van Paarden en Rundvee.
Catharijnesingel 75 - UTRECHT
TELEFOON 12138
Directie: Leopold.
Verzekering op billijke voorwaarden,
tegen lage onderlinge of vaste premie
RESERVE: f 178.799.44.
Deskundige vertegenw. gevraagd!
WAT IK HOORDE EN ZAG, LAS EN DACHT. OP REIS EN THUIS
Die redacteur van het Land- en Tuinbouw
blad is ook een vent van niks zult ge verle
den week gezegd hebben, toen bij het plaatje
van de pop van de draaihartigheidsmug
heel ieuk stond vermeld: „Ware grootte is als
het streepje er naast", maar het streepje
stond er heelemaal niet bij.
Nu. die kwalificatie van den landbouw-
redacteur is misschien niet zoover mis. Maar
met dat streepje, dat 3 mm lang had moeten
zijn, was het wat anders. Het streepje dat er
naasv moest staan, was er naast. Heel keu
rig. Maar 't was er te ver naast. Zóó ver.
dat het naast de kolom terecht kwam en
dus niet mee afgedrukt werd.
T' Was dus met recht een ding van niks
geworden.
Maar of daarom die redacteur nu een vent
van niks is, dat durf ik niet beoordeelen.
Wij kennen elkaar te goed, weet ge, gemak
kelijk is hij niet en hij zou het mij eens niet
gemakkelijk kunnen maken.
Zooals een deel der kippencontroleurs het
ook niev gemakkelijk zullen krijgen. Zij zul
len namelijk
NACHTCONTROLE OVER DE
PL UIMVEEBEDRIJ VEN
moeten uitoefenen.
Ge weet, dat vele kippenhouders teneinde
de winterleg te bevorderen de winternachten
voor de kippen bekorten door de hokken
electrisch te verlichten. Daar hebben ze heel
mooie automatische inrichtingen voor en die
avond- en (of) ochtendverlichting heeft vol
gens sommigen heel wat voord eel en, wat an
deren, zooals te doen gebruikelijk is» weer
tegenspreken. Maar over 't algemeen brengt
verlichten wel voordeelen. Trouwens,
mijn vader deed het 50 jaar geleden al met
petroleumlampje en had toen al veel
succes met die primitieve manier.
Maar nu is het verboden door de Kippen-
centrale. Erkende fokkers en vermeer
deraars mogen in hun kippenhokken de dag
niet meer verlengen. Volgens de Centrale
worden de broed resultaten van deze „ver
lichte" kippen ongunstig beïnvloed. Daarom
zullen thans ambtenaren goed naspeuren of
ook 's morgens of 's avonds de hokken
der fokkers en vermeerderaars verlicht zijn.
Zoo. ja dan staan ze op de bon. Niet de kip
pen, doch de houders. Het eerste dusdanige
bonnetje is reeds uitgereikt aan iemand in
Barneveld.
Daar zou men trotsch op kunnen zijn,
zoo'n eerste bekeuring als gevolg van een
uitwas van de crisisbemoeiingen. Wij kun
nen niet anders dan zulk een verregaande
inmenging in het particulier bedrijf afkeu
ren. Dat loopt te ver.
Wanneer het nog bescherming van het al
gemeen belang geldt, dan zijn bepalingen,
hoe lastig ook, voor een gedeelte wel te bil
lijken. Maar ook dan moet billijkheid be
tracht ivorden. Of deze betracht werd bij de
ZwitserschFransche grens weten we niet,
doch
BOEREN EN AMBTENAREN
BEOORLOOGDEN ELKAAR IN
OPTIMA FORMA
naar we vernamen.
Dat was een gevolg van het mond- en
klauwzeer, dat al heel wat heete hoofden
heeft gemaakt, omdat het nu eenmaal noo
dig is om maatregelen van hoogerhand te
nemen. Maar, zooals we zeiden, men moet
dan ook billijk zijn. De autoriteiten uit een
Zwitsersch kanton, waarin Genève en Lau
sanne liggen, hadden bepaald, dat Fransche
boeren niet in Zwitserland mochten komen.
Nu hebben die grensboeren zoowel op Zwit
sersch als op Fransch gebied hun land lig
gen. Over en weer. Dat is lange onze grens
ook wel zoo: de grensbewoners doen, alsof er
geen grens is. De bepaling van Zwitsersche
autoriteiten was den Franschen boeren een
doorn in het oog. Temeer, omdat de Zwitser
sche boeren zelfs met hun paarden vrijelijk
de grens overtrokken en weer terugkeerden,
zónder eenige beperkende bepaling. Protes
ten in woord en schrift hielpen niet en daar-
om besloten de Fransche boeren met de
daad te protesteeren. Met hun burgemeester
als aanvoerder bestormden de boeren uiteen
Fransch dorpje de grens. Met wagens en
andere zaken werden barricaden opgebouwd,
de grens op het drukste uur van de dag ge
heel versperrend. De douane riep gendarmes
te hulp, die kwamen en overgave vorderden.
De burgemeester antwoordde niet te zulten
wijken voor hun genoegdoening was ver
schaft. De gendarmes bestormden de barri
caden vuurwapenen werden gelukkig niet
gebruikt doch werdf n teruggeslagen door
de Marseillaise-zingende boeren. Tegen de
avond kwam de perfect en diie beloofde da
delijk met de Zwitsersche autoriteiten te zul
len praten om het conflict te regelen. Toen
stemden de boeren er in toe zich terug te
trekken en hun barrirades af te takelen. Of
ze hun zin hebben gekregen melden de be
richten niet.
Wel melden de berichten, dat'
DE AARDAPPELEXPORT UIT
FRIESLAND NOG ZEER DRUK
loopt. Voor een paar weken was het zelfs
op het hoogtepunt met de uitvoerdrukte.
Niet alleen in de kleidorpen, waar de aard-
aopelen vandaan komen, ook in de export
plaatsen als Harlingen, Franeker en Leeu
warden is men druk in de weer. Wij waren
er nog een week of drie geleden en merkten,
die buitengewone drukte op. Het buitenland
vraagt sterk naar poters, doch ook naar
consumptie-aardappelen. In Frieslands klei
streek was ongeveer 11.000 ha met aardap
pels bebouwd. Er kan dus heel wat geleverd
worden.
Wat de pootaardappels aangaat, daarvoor
zijn de groote afnemers Frankrijk en België
en ook Italië en Duitschland. De twee eerst-
genoemden nemen driekwart van onze ge-
heele export van pootaardappelen. En Fries
land levert heel veel poters. Verledep jaar
alleen al voor 4 millioen gulden.
De vraag naar consumptie-aardappelen is'
eveneens groot en doet in belangrijkheid
voor die in 1936 niet onder.
Wij vonden het een gezellige drukte in dat
gedeelte van de provincie, al was het dan
ook met het reeenachrige weer, dat wij trof
fen, op zich zelf genomen minder fraai en
had het snelverkeer wel eens een beetje op
onthoud.
Ook in een ander deel van ons land is het
druk geweest. In het kooldietrict van Noord-
Holland was ook een prettige drukte, want
DUITSCHLAND VROEG KOOL
Midden November kwam Duitschland einde
lijk op de koolmarkt. De eigen productie was
opgeraakt en nu was de vraag naar late
reuzekool. die zoo goed als alleen in „de
Streek" verbouwd wordt. Het begon toen
aan de veilingen weer te gelijken op de ex
portveilingen van voorheen, 't Waren weer
de exporteurs die op de knop drukten en dat
steeds vroeger: de prijzen liepen als maar
op. Met sprongen ging het. Dat bracht agi
tatie. Men wreef zich weer eens in de han
den, wat in lang niet gebeurd was.
Zoo hoort men van hier en daar weer
prettig aandoende berichten. Al moet men
niet meenen, dat het nu maar dadelijk bo
tertje tot den boom is nu het met een enkel
product een enkele keer weer goed gaat. Dat
zijn in den regel wel blijde tijden, doch vaak
van heel korte althans van te korte duur.
En niet ieder kan van deze tijdelijk;, ople-
vingen profiteeren. Als deze bevoorrechting
van enkelen maar niet met opzet geschiedt
dan is het niet erg.
Maar dat kan niet altijd gezegd worden
bij exportaangelegenheden. Althans in da
paardenhandel heerscht ontevredenheid.
Men acht het
EEN ONRECHTMATIGE BEVOOR
RECHTING, DAT SLECHTS
ENKELEN, PAARDEN VOOR
DUITSCHLAND MOGEN LEVEREN
Slechts enkele handelaren zien kans om
loonend paarden te leveren aan de commis
sie, die Duitschland hier naar toe zond om
koud'bloedpaarden te koopen. Deze enkelin
gen kunnen onbeperkt leveren. Van anderen
wordt weinig of niets gekocht. Dat kan na
tuurlijk ook komen doordat deze laatsten
niet de gevraagde paarden kunnen leveren.
Maar hun wordt de kans dan ook niet r
gelaten. De reden van ontevredenheid zit
daarin, dat zij, die eenmaal aan het leveren
zijn, maar onbeperkte vrijheid krijgen te
leveren zooveel ze kunnen. En toch is inder
tijd door den minister bepaald, dat hij die
voor exporteur in aanmerking kwam zooveel
koudbloedpaarden mocht uitvoeren als hij
in daarvoor vastgestelde basisjaren ook had
gedaan.
Aan deze maatregelen wordt nu, zonder
dat ze ooit herroepen zijn, niet meer de hand
gehouden wordt beweerd.
Daarom is men ontevreden.
Als de Javanen ook maar niet ontevreden
worden, omdat ze
GEEN GRATIS KUNSTMEST
krijgen. Het was hun wijs gemaalkt, dat ze
gratis kunstmest' voor hun rijstbouw zouden
krijgen. Dat heeft men niet van officieele
zijde gedaan, doch het blad de „Javabode"
had dit bericht gelanceerd. Nu was zoo'n
bericht wel een beetje ongeloofwaardig, want
dat zou duizenden en nog eens duizenden,
dat zou millioenen kilo's dubbel-superfosfaat 1
(want over fosforzuur ging het) hebben ge
vraagd. Spoedig echter heeft het Departe
ment het bericht tegengesproken. Er was al-| j
leen door het Departement in verband met
de sterke prijsstijging van dubbelsuperfos-
faat een voorloopige bespreking gevoerd om
dit dure superfosfaat' te vervangen door een
natuurfosfaat. Maar uit deze bespreking was
nog heel geen conclusie te trekken en boven
dien was er nog heel geen voorstel aan de
regeering gedaan. En van gratis verstrek
king was uiteraard al heelemaal geen sprake
geweest.
Als ze er nu maar niet al te veel op ger^
kend hebben. j
De 1
TWINTIG BELGISCHE BOEREN
FAMILIES, DIE NAAR CANADA 1
GAAN P
hadden er zeker ook niet op gerekend, dat|
ze nog eens op zoo voordeelige wijze groot-j
boer zouden worden.
Een Belgische millionair, zekere baron*
Louis Empain te Brussel, heeft het plan op-j
"gevat 20 Belgische boerenfamilies naar Ca-L'
nada te zendon. Hij kocht voor dit doel reedsj
ca. zesduizend acres land te Oka in de buurt
van Montreal. De boeren, die daarheen zul
len gaan, alle tusschen de 30 en 40 jaar, ko
men eenst onder leiding van de Fransch-
Canadeesche boeren te staan, om vertrouwd
te worden met de Canadeesche werkwijze
om deze toe te kunnen passen op hun be
drijven. Ze zullen tijdens die vooropleiding
nauwkeurig gecontroleerd worden en krij
gen dan nadien een bedrijf, waarvoor ze het
meest geschikt zijn gebleken.
Mij is het thans het meest gesclïikt geble
ken om een eind aan dit praatje te maken;
Tot de volgende week.
