KERK EN ZENDING
Een nieuwe triomf van de film
MAANDAG 15 NOVEMBER 1937
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Winschoten, (Ev.)
F. R. A. Henkels te Uitwijk (N.Br.}. Naai
Deventer (Evangelisatie), P. Lugtigheid te
Ommlanderwijk-ZuidwendLng)
Bedankt: Voor Almen-Harfsen, J. W.
van Petegem te Heerenveen-Nijehaske.
Voor Minnertsga, C. War molts te Heemse.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Schiebroek-Hillegersbers
Centrum, Jac. Jonker te Zuid'broek.
Aangenomen: Naar Steenwijk, L
Kuiper te Oud-Loosdrecht.
CHR. GEREF. KERK
Aangenomen: Naar Boskoop, L. Klei-
sen te Vlissingen.
Bedankt: Voor Noordeloos, W. F. Laman
te Middelharnis.
EV. LUTH. KERK
Drietal: Te Delft, J. Bergman te
Leeuwarden, J. N. Bieger te Bergen op Zoom
en A. W. C. de Wit te Stadskanaal.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Oosirum
Cand. Joh. Bijlsma, cand. te Gouda,
hoopt Zondag 2S November 1937 zijn intrede
te doen in de Ned. Herv. Kerk te Oostrum
(Fr.), na bevestigd te zijn door Ds. F. G.
Hospers van Zeist.
Ds. C. W. J. VAN LUMMEL
Inzake den gezondheidstoestand van den
thans 81-jarigen em.-predikant der Geref.
Kerk van Zuidland, Ds. C. W. J. van
Lummel, vernemen wij, dat hij eenigen tijd
absolute rust moet nemen; overigens is zijn
toestand bevredigend.
Ds. G. PLOOS VAN AMSTEL
Sedert 1933 emeritus en sedert Mei 1935
hulpdiensten verrichtende in de Geref. Kerk
van Kockengen, hoopt Ds. G. Ploos van
Amstel binnenkort twee herdenkingsdagen
te beleven: 16 November zal hij 70 jaar wor
den en 18 December 45 jaren predikant zijn.
De grijze prediker vervult nog steeds met
lust zijn taak in Kockengen en mag met
voldoening op een langen staat van dienst
terugzien. Zijn vader was de bekende Herv.
predikant van Anjum, later Reitsum. Ds.
J. J. A. Ploos van Amstel. Hij heeft' de ge
meenten van Wons, Ijlst, Ulrum, Elburg,
Oppenhuizen gediend, totdat hij op 26 Maart
1933 den herdersstaf neerlegde en zich te
Beekbergen vestigde. Van hier ging hij in
Mei 1935 naar Kockengen, waar de begaafde
prediker in een gemeente van 1S5 zielen nog
regelmatig preekt en zeer gewaardeerde
diensten bewijst.
KERKELIJKE HOOGLEERAREN
COMMISSIE
Door het Ptov. Kerkbestuur van Gelder
land werd benoemd tot primuslid der com
missie, die de Kerkelijke Hoogleeraren aan
wijst voor benoeming Ds. J. J. C. K a r r e s
te Apeldoorn; door het provinciaal kerkbe
stuur van Noord-Holland mr. H. F. van
Meer, ouderling te Amsterdam en tot diens
secundus dr. J. Weener, predikant te
Haarlem.
KERKRESTAURATIE
Naar wij vernemen zal het geheel ver
nieuwde kerkgebouw der Ned. Herv. Gem. te
Beesd (Gld op 21 November in de mor-
gengodsdienstoefening in gebruik genomen
worden.
Dr. SCHEURERS HOSPITAAL
De Vereeniging „Dr. Scheurers Hospitaal"
zal haar 12de openbare Ledenvergadering
houden op Woensdag 17 Nov. a.s. te 2 ure,
de Kerkeraadskamer der Keizersgrachtkerk
ingang Kerkstraat 109 te Amsterdam.
Dr. W. M. P r u y s van Djokja zal spreken
over het onderwerp: „Van zorgen en zegen
in het hospitaal."
PROT. CHR. RECLASSEERINGS-
.VEREENIGING
In verband met het aftreden als penning
meester van de Prot. Chr. Reclasseerings-
Verg. door den heer J. P. Thierry te Was
senaar, heeft te Amsterdam een buitenge
wone ledenvergadering plaats gehad onder
leiding van Prof. Dr. H. Dooyeweer
Met alg. stemmen is nu tot bestuurslid ge
kozen de heer Ph. H. S1 u y t e r, hoofd
ambtenaar der Administratie van de Kon.
Ned. Marine en diaken der Ned. Herv. Ge
meente te 's-Gravenhage, die zich bereid
heeft verklaard het bestuurslidmaatschap
tevens ook het penningmeesterschap der
.Vereeniging te aanvaarden.
De voorzitter herdacht met groote dank
baarheid den arbeid van den heer Thierry
die om gezondheidsredenen meest aftreden,
en die destijds het penningmeesterschap
der zeer moeilijke omstandigheden heeft
aanvaard, doch er in geslaagd is de finan
ciën op gezonde basis te brengen. Dank
bracht spr. ook aan mr. P. Thierry, die
steeds en vooral ook in den laatsten tijd zijn
vader in de administratie heeft terzijde ge
staan en daardoor de vereeniging zeer
zich heeft verplicht. Het hoofdbestuur heeft
bij de besprekingen inzake de vervulling der
vacature gedacht aan de mogelijkheid
mr. Thierry candidaat te stellen, doch deze
heeft om verschillende redenen gemeend
zich niet beschikbaar te kunnen stellen.
De vergadering was voorts gewijd aan
zaken van internen aard.
HET NOORSCHE KERKJE
TE ROTTERDAM
Het schilderachtige Noorsche kerkje aan
dén Westzeedijk te Rotterdam, dat in ver
band met den tunnelbouw verrold werd, is
gistermorgen opnieuw in gebruik genomen,
in aanwezigheid van eenige Noorsche predi
kanten uit het buitenland, de burgemeester
van Rotterdam en andere autoriteiten.
Koning Haakon van Noorwegen had een
telegram van gelukwensch gezonden.
Bisschop Fleischer uit Bergen heeft
een predikatie gehouden over Matth. 25 35,
waarna hij de plechtige inwijding verrichtte
en dank bracht aan de medewerking van de
zijde der overheid bij de verplaatsing.
HELPT ELKANDER
In de Dordtsche Kerkbode leest men daï
de kerkeraad zich al eenigen tijd heeft bezig
gehouden met de vraag, op welke wijze het
mogelijk zou zijn, om die broeders en zus
ters. die door verren afstand nooit ter kerk
kunnen gaan, af te halen.
Thans hebben verschillende broeders, die
zelf een auto bezitten, zich bereid verklaard
om bij 'toerbeurt zichzelf en hun auto be
schikbaar te stellen om verafwonenden in
de gelegenheid te stellen de morgengods
dienstoefening bij te wonen.
Onder hartelijke dankzegging voor deze
bereidwilligheid, heoft de kerkeraad deze
aanbieding gaarne aanvaard.
Ds. H. SNEL t
Te 's-G ravenhage is in den ouderdom
van 73 jaar overleden Ds. H. Snel, rustend
O. I. predikant. Zijn stoffelijk overschot zal
as. Woensdag om 2 uur op de Alg. Begraaf
plaats te den Haag worden ter aarde besteld.
Tevoren vindt ten sterfhuize een rouwdienst
plaats, waarin zal worden voorgegaan door
Ds. H. IJsebrands van Ter Heide (Z.H.).
NAAR DAVOS
Nad-at gedurende het afgeloopen zomerhalf
jaar ds. J. J. L. Middendorp te Klosters
de behartiging van de geestelijke be
langen van de Nederlanders te Davos heeft
zorggedragen, heeft de Raad van Beheer van
de stichting „Predikantsfonds-Davos", den
heer J. Fortgens, oud-Ind. predikant te
Hoenderloo, die in den vorigen winter reeds
eenige maanden te Davos werkzaam was,
wederom bereid gevonden om gedurende de
as. winter den arbeid te Davos op zich te
nemen. De heer Fortgens hoopt tegen het
einde van deze maand naar Davos te ver
trekken.
MORGENLAND-ZENDING
Mcj. C a t o de Witte, de bezielde pleiï-
ster voor het werk der Morgenland-Zending
(in Armenië), houdt in den lande lezingen
over liet leed der Armenische Christenen en
over de leniging van dat leed. Zoo sprak zij
dezer dagen te Beekbergen, waarbij ook
handwerken van Armenische vrouwen wer
den werden verkocht (in de pauze), hetgeen
76,15 opbracht; een collecve verhoogde dit
bedrag tot f 109 75.
In een lezing van bijkans twee uren heeft
mcj. de Witte de geschiedenis van het Arme
nische volk geschetst en met aangrijpende
voorbeelden aangetoond, welk een zee van
rampen over dit volk is gegaan, het volk,
dat w..ont iu de streek, waar men... de Hof
\an F.den en de berg Ararat vindt. Het was
ook een groot volk, dat zeer verbreid woon
de en niet gemakkelijk uit te roeien was.
Naar alle zijden zijn zii gevlucht in de jaren
1915 rot 1918, zoodat men ze kan vinden in
Frankrijk, Griekenland, de Balkan. Egypte.
Syrië en in de Libanon, waar heden ten dage
er circa 160.000 worden gevonden, voor het
overgroote deel van alles beroqfd en in de
meest bedroevende omstandigheden
Daar begon de Morgenlandzending, w-aar-
voormej. Cato de Witte nu meer dan elf ja
ren arbeidt.
De Zending heeft er verschillende takken
van arbeid gestichv. Medische arbeid, jeugd-
arbeid, ondersteuningsarbeid, melkcent, Chr.
school enz.
Voor f 10 per jaar wordt een kind naar
school gezonden. Voor f 10 per maand een
gezin van den ondergang gered, en ook uit
dat gezin een kind naar school gezonden.
Hoewel wij reeds meermalen dezen arbeid
hebben besproken en aanbevolen in aller
weldadigheid, onderstrepen we opnieuw en
gaarne de opwekking van onzen correspon
dent', waar hij schrijft:
„Als alle lezers, die van deze onmetelijke
ellende overtuigd, zijn, een gave zenden, dan
worden duizenden verkwikt en van den dood
gered.
Laat: het niet bij een medelijdende gedach
te, maar doe wat uw hand vindt om te
doen".
Het adres van het secretariaat der Mor-
gënlandzending is mej. Cato de Witte, Wil
lem Bar.str. 103 Utrecht' en haar giro
nummer 18 75 7.
RECLASSEERINGSCONGRES
Onder voorzitterschap van den heer J. G.
Kruis van den Haag, gedelegeerd lid van
het bestuur der reclasseeringsvereeniging
„Het Hoogeland' werd op Woensdag 10 dezer
de jaarvergadering voor alle directeuren ei
reclasseeringsambtenaren der vereenigin;
gehouden en wel op de jeugdkolonie „Wil-
helminahoeve" te Groninger-Opende. Ze
droeg een feestelijk karakter, omdat de Ver.
„Het Hoogeland" 45 jaar geleden met haar
opheffingswerk begon. Besloten werd in be
trekking tot het vraagstuk der jeugdige
werklooze voorwaardelijk veroordeelden om
de jeugdkolonie „Wilhelminahoeve" te Gro
ninger-Opende voor zestig jeugdige werk
looze voorwaardelijk veroordeelden van 17
tot 23 jaar open te stellen. De reclasseerings
vereeniging „Het Hoogeland" hoopt hier
mede het departement van justitie te helpen
in betrekking tot de oplossing van het pro
bleem en vraagstuk „waarheen met de jeug
dige werklooze voorwaardelijk veroordeel
den", waarover de laatste maanden nogal
werd geschreven.
De Ned. Herv. Kerk te Geertruidenberg is
i den laatsten tijd in het brandpunt van
de belangstelling komen te staan. De aanlei
ding daartoe was een artikel in het „Dag
blad van Noordbrabant en Zeeland", dd. 3
Juli 1937, waarin Prof. A. C. J. Commissaris,
van het R.K. Seminarie „Den Ypelaar" te
Ginneken (op soortgelijke motieven als on
langs t.o.v. de Groote Kerk te Breda werden
aangevoerd) betoogde, dat het geen zin heeft
deze kerk te gaan restaureeren voor de
kleine Ned. Herv. Gemeente van Geertrui-
denberg. Hij meent, dat de Ned. Herv. Kerk
alleen behouden, gerestaureerd en tot nieuw
leven gewekt' kan w orden, als zij overgedra
gen wordt aan de Roomsch-Katholieken. Ver
volgens wordt aan de Ned. Herv. Gemeente
in overweging gegeven haar kerk te verkoo-
pcn.
Uiteraard denkt de restauratie-commissie
te Geertruidenberg hier zelfs niet aan. Veel
eer is noodig versterking van bei' reeds be
staande restauratiefonds door een nationale
inzameling, waarbij men hoopt dat' de Pro
testanten in Nederland zich niet onbetuigd
zullen laten. Het' voor den eeredienst in ge
bruik zijnde gedeelte der Kerk verkeert in
goeden staat van onderhoud. Het overige
deel, dat door een muur gescheiden is van
het schip der Kerk, vertoont zichtbare tee
kenen van verval. Noodzakelijke herstellin
gen moeten er verricht worden, zooals het
repareeren van daken, goten, metselwerk,
enz. Mochten de bijdragen, die uit Neder
land binnenkomen, medevallen, dan kunnen
pogingen in het werk gesteld worden om
een restauratie tot stand te brengen, even
tueel met' steun van Rijk en Provincie. In
overleg met Monumentenzorg zullen anders
de giften bestemd worden om te voorzien
de allernoodzakelijkste herstellingen,
waarvoor reeds enkele duizenden guldens
benoodigd zijn.
CALVIJN EERE-LID
Een niet onvermakelijk schrijven ontving
de uitgeverij de Westminster Press te Phila
delphia in de Vereenigde Staten van Ame
rika. Het luidde aldus: „Aan Johannes Cal-
vijn, schrijver van de Institutio, Westminster
te Philadelphia; Geachte Collega, in
de jongste zitting van het bestuur van ons
genootschap werd besloten in de lijst der
eereleden Uw naam op te nemen als auteur
die op bijzondere wijze tot verrijking van de
hedendaagsche litteratuur hebt bijgedragen".
Er volgt dan verder nog de mededeeling in
Wat „dundrti^"-Zakbijbels kosten
soepele prima echt chagriné lederen band
niet overslaande randen de z.g. „Engelsclie
Yapp band'", goud op roode ondersnee en
ronde hoeken 6.
deze met duimgreep 7.40
dezelfde met berijmde Psalmen,
Eenige Gezangen en voll. formul. 7.35
deze met duimgreep 9.10
Vraagt geïllustreerde catalogus bij Uw Kerk
boekhandelaar of bij A. JONGBLOED N.Vn
LEEUWARDEN.
den brief dat het diploma als eerelid zal
worden overgezonden en geen kosten mee
brengt. Voorts wenscht het bedoelde bestuur
hem een toenemend resultaat met zijn litte-
rairen arbeid.
De W. P. ziet in het schrijven en in het
eerediploma een bewijs dat de Institutie van
Calvijn nog niet uit den tijd is.
KENT ELKANDER
Op voorstel van de predikanten heeft de
kerkeraad der Geref. Kerk van Schiedam be
sloten, voortaan bij de bediening van den
H. Doop, bij het stellen van de doopvragen,
de namen der doonouders te noemen.
In Amsterdam deelt' de predikant vóór het
lezen van het Formulier aan de gemeente
mee door wie de doop is aangevraagd.
GIFTEN EN LEGATEN
De Diaconie der Ned. Herv. Gem. te Rot
terdam ontving een legaat van duizend
gulden van wijlen mej. H. Oerlemans
aldaar.
Voor den bouw van de nieuwe Noord er-
kerk te Hilversum ontving ds. P. N.
K r u ij s w ij k, Geref. predikant aldaar, een
gift van duizend gulden.
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
Het Amerikaansche maandblad Calvin
Forum, dat zich blijft onderscheiden door
frissche en principieele artikelen, is nog niet
uitgepraat over Dr. Kuypèr: in het Novem-
ber-nummer lezen we nog twee artikelen, een
van den ook in ons land niet onbekenden Ds.
Volbeda, een van Dr. J. W. Noteboom,
die resp. van den kerkelijken en van den po-
litieken kant het levenswerk van Kuyper
bezien. In het hoofdartikel treft ons een be
schouwing van de Oxfordbeweging (door
Prof. Henry Schultze), waarin haar
groote eenzijdigheid in scherp licht wordt
gezet: „De dezen zomer in Engeland bespro
ken kerkelijke verkeerdheden kunnen en
moeten teruggevoerd worden naar de bron
van het menschelijk hart. Hier is het, dat
men den Augiusstal zal vinden, vanwaar de
verstorende invloeden hun uitgang hebben."
En t.a.p.: „De weg naar ons Utopia leidt
over persoonlijke reformatie. De Kerk
draagt daartoe het meeste bij, als zij onafge
broken vuurt langs d i e frontlinie. Zij moet
geleid worden door haar eigen en eenigen
Getuige: Jezus van Nazareth. Z*ij moet
Christus in de wereld representeeren, en
niet het rationalisme, hoe helder zijn helden
ook zijn mogen." In dit nummer staat ook
een recensie van de standaardwerken der
hoogleeraren Vollenhoven en Dooyeweerd,
„die een team vormen en steeds team-werk
verrichten".
DIVERSEN
Een handvol kleinere schrifturen vraagt
om aankondiging; als de winter komt
schijnt ook de drukpers z'n tempo te verdub
belen.
Laten we beginpen met een oude bekende:
Tekst en Uitleg, de onder leiding vari
Prof. Böhl en wijlen Prof. van Veldhuizen
reeds tot tientallen nummers uitgedijde reeks
Schriftverklaringen, uitgegeven door J. B.
Wolters te Groningen. De nu ontvangen
commentaar is die op Leviticus, verzorgd
door Dr. W. J. d e W i 1 d e te 's-Gravenhage.
Na een uitvoerige inleiding wordt eerst de
tekst gegeven in een vertaling, die een begrij
pelijk, hedendaagsch, maar toch gewijd Ne-
derlandsch nadert, en dan volgt de zeer
leerzame, rijk gedocumenteerde uitleg. Overi
gens behoeft deze wijn geen krans. De n
en de qualiteit zijn gevestigd.
Dat kan men nog niet zeggen maar
zal wel komen van de reeks „Leve:
kennis", een handleiding voor het Bij-
belsch catechetisch onderwijs door Ps. P. t e n
Have, uitgegeven door Neerbosch
Boekhandel en Drukkerij.
De drie ons gezonden deeltjes (2 voor
O. T. en 1 voor het N. T.) zijn bestemd
de leerlingen, en bedoeld als een hulpboekje
voor den bijbel, ze zijn ontstaan uit de be
lijdenis, dat de gansche H. Schrift
Christus predikt. De indeeling is practisch:
telkens eerst inleiding, dan lezen en tenslotte
werk (vragen). De fijne penteekeningen
geven een nuttige afwisseling. Met de proef
od de som voor oogen. kunnen wij deze leer
boekjes aanbevelen; zij zijn ver van opper
vlakkig of „gemakkelijk", maar zullen blijken,
degelijke bijbelkennis te bevorderen.
De Reorganisatievoorstellen inzake de Re
glementen der Ned. Herv. Kerk beginnen al
een zekere literatuur te kweeken. De voor
zitter der Cortfessioneele Vereeniging, Ds. A.
B. te Winkel, leidt een bij 'H. Veen-
man Zonen te Wageningen verschenen
tweetal referaten in, een oud en een nieuw,
t.w. een van D-. Ph. J. Hoedemaker, uit
gesproken op 4 Juni 1892, en een van Ds. J.
Douwes, gehouden op 9 Juni j.l. Het op
schrift boven het eerste referaat: „Geen re
glementaire, maar geestelijke tucht!" weer
spiegelt duidelijk welk standpunt Dr. Hoede-
maker, indien hij nog leefde, in de komende
Synodale discussies zou innemen. Daarom ook
de verzameltitel van deze dubbele uitgave:
„Reorganisatie een gewetenszaak". Dat
het dit voor alle betrokkenen meer en meer
worde, is terecht de wensch van Ds. te
Winkel in zijn voorwoord.
Wel heel scherp steekt bij deze referaten
af de brochure van den em.-predikant P.
Bruining over Modern Christen
dom, uitgegeven door Van Holkema
Warendorf N.V. te Amsterdam. Een zoo
brute en absolute verloochening van God en
Zijnen Christus en diens verzoenend werk
lazen wij zelden. Waarmee we in ons blad
genoeg gezegd meenen te hebben.
Ten slotte een klein boekje: „Hoe te
b i d d e n", een „aanwijzing voor uw stille
tijd", van twee Engelsche schrijvers bewerkt
door D. F o k k e m a Sr. en uitgegeven bij
Gorcum Co te Assen. De goede
bedoeling schuiven wij gaarne vóór ons oor
deel, dat overigens luiden zou: dat bidden
olgens reglement ons niet aanlokt.
U moet vertellen
op het Kerstfeest?
Doet het uit de nieuwe bundel Kerst- en
Paasverhalen van H. te Menve. Prijs 1.65.
Of uit: „Rondom dc Kribbe", van P. de
Zeeuw. Prijs 1.50. Beide bundels worden
door elke Boekbcoordeeling hartelijk aan
bevolen. Verkrijgbaar in de boekh. en bij
de N.V. W. D. Meinema, Delft.
Te Rotterdam is gisteren de verrolde Noorsche Kerk weer officieel in gebruik ge
nomen. De Noorsche geestelijkheid, die uit alle deelen van Europa hiervoor naar
Rotterdam gekomen was, begeeft zich van de pastorie naar de kerk.
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
Prof. Dr. D. H. Th. VOLLENHOVEN
Naar wij vernemen geeft de toestand van
Prof. Vollenhoven alle hoop, dat het
levensgevaar geweken is. De crisis heeft een
zeer geleidelijk verloop gehad; wel liep de
temperatuur Zaterdag op, doch thans is die
weer lager. De behandelende geneesheer is
tevreden en den patiënt is het aan te zien,
dat de algemeene toestand vooruitgaande is.
PROMOTIE Dr. P. PRINS
Onder de foto van de promotie-plechtig
heid van Dr. P. Prins aan de Vrije Univer
siteit (zie ons blad van Zaterdag) schreven
wij, dat Dr. Prins naast zijn echtgenoote was
gezeten. Dit was onjuist. Mevr. Prins is reeds
jaren door ziekte aan huis gebonden, maar
heeft de promotie toch kunnen volgen, door
de goede zorgen van de gemeente te Deven
ter, die aan de P.T.T. opdracht gaf voor een
telefonische verbinding.
H.B.S. OF GYMNASIUM TE KERIvRADE
In 1938 eindigt de termijn, door de Regee
ring gesteld tot ontheffing van de verplich
ting tot het oprichten van een H.B.S. of Gym
nasium te Kerkrade. Er heeft zich nu een
vereeniging gevormd, die wil trachten een
H.B.S. of Gymnasium, of in combinatie een
Lyceum op te richten.
GEREF. SCHOOLVERBAND
Vrijdag 26 November te 8 uur houdt net
Geref. Schoolverband district Rotterdam
e.o. een vergadering in Stroomberg, waar Ds.
F. C. M e y s t e r zal spreken over „De be
handeling der kerkgeschiedenis der 19e eeuw
op de interkerkelijke Chr. school".
ZUID-AFRIK. STUDENTEN IN ONS LAND
Van 20 Dec. tot 9 Februari zullen 18 man
nelijke en vrouwelijke studenten uit Zuid-
Afrika ons land, België en Duitschland
bezoeken. Dit bezoek is een ruil van de 12
Nederl. studenten, die in 1933 naar Z.-Afrika
zijn geweest, gevolgd door wederkeerige rei
zen in 1935 en 1936. Deze vierde „Dietsche
studiereis" zal de voornaamste cultureele en
industrieel® centra van ons land omvatten
en wordt geregeld door een Commissie, waar
van het adres is Stadionkade I/III, Am-
g t e r d a m-Z u i cL
ONDER WIJ SBEN OEMIN GEN
Pa pek op. Chr. School. Tot hoofd: de
heer G. Boon, onderw. aan die school.
De minister van Onderwijs heeft een rege
ling inzake de verleening van rijksbeurzen
ten behoeve van de opleiding aan dagscho
len voor lager nijverheidsonderwijs vastge
steld.
Volgens deze regeling komen in aanmer
king zij, wier ouders of verzorgers de oplei
ding niet' kunijen bekostigen en die voldoen
aan bepaalde eischen van bekwaamheid.
De verstrekte gelden moeten voor een na
der te bepalen datum, indien noodig in ter-
miinen, worden terugbetaald.
Nadere bijzonderheden zijn gepubliceerd
in de Staatscrt. no. 219.
CHR. SCHOOL TE OVERVEEN
De Gemeenteraad van Overveen heeft met
12 tegen 2 stemmen afgewezen een verzoek
van het bestuur der Ver. voor Chr. onder
wijs te Overveen, om voor de stichting van
een bijzondere school volgens artikel 74 der
Lager Onderwijswet 1920 benoodigde gelden
uit de gemeentekas te verstrekken.
B. en W. hadden gepraeadviseerd tot af
wijzing op de overweging, dat voor de stich
ting van een bijzondere school in deze ge
meente, die minder dan 2500 inwoners telt,
het noodig is, dat wordt overgelegd een ver
klaring, waaruit blijkt, dat de school door
tenminste 50 leerlingen zal worden bezocht.
Het was B. en W. gebleken, dat er zich 52
leerlingen zullen opgeven, waarvan er 7 in
de gemeente Bloemen daal wonen en 45 leer
lingen in de gemeente Haarlem (omdat de
school vlak bij de grens van Haarlem ge
projecteerd is).
De letter van de wet moge volgens B.
en W. nog zoo duidelijk zijn, een rege
ling in de kosten van Haarlem moge theore
tisch de lasten naar evenredigheid over de
beide gemeenten verdeelen, hetgeen in wer
kelijkheid niet het geval is. doch een toe
stand als hier geschapen zou worden, zal
h.i. moeilijk in overeenstemming zijn te ach
ten met de bedoeling van den wetgever.
Bij de stemimng bleek, dat drie der vier
R.K 'de C.H., de S.D.A.P., de V.B., de V.D
Nationaal Herstel vóór, en de vertegen
woordiger van de A.R. en één der R.K. frac
tie tegen het advies van B. en W. waren.
Examens
tmsterdam. Vrije Universiteit. Gesl.:
hten doet. ex.. de heeren J. H. Weber, Breda;
G. Smelt. Amsterdam.
Leiden. Gesl.: Rechten: doet. ex., de heer
A. F. Stemfoort.
Klass. Lett: doet ex., de heer W. K. Kraak
(met lof).
Utrecht. Gefll.: Theologie: kerkel. voorb.
Vicks VapoRub
ingrediënten verwerkt in de smakelijke
VICKS HOESTBONBONS;
x.. J. H. Renting.
r=ere WUkundr (akte MO. K5). Den
Uasl. de heeren W. S. Franken, Amster-
A. Kleijn, Den Haag.
.«kunde L.O. Den Haag. Gesl. mej. J. C.
v. Dieren. Krallngscheveer; de heer N. Roose-
minlstratle. Den Haag. Gesl.
van ex. B. het hoogere vakex.
te-admlnistratle, de heeren J. A.
isteTwük; J. X X M.
De Unie-Collecte
Negen en vijftigste Jaarcollecte
voor de Scholen met den Bijbel
Akkcrwoude
Vorden l.d. Wlldcnboi
Ridderkerk (dorp)
Schoondijke
Westkapelle
i ItJst 12 f 33.690.25
71.6
56.4
71.10
73.80
100.25
23.61
63.50
168.74
72.9
46.-
54.54
107
350.64
883.10
98.63
Totaal van 325 Locale Comités 36.740 89
Mr X X HANGELBROEK,
secretaris van de Unie
„Een School met den Bijbel'
KUNST
Een kerkorgel in de huiskamer
Organor: het nieuwe huisorgel
Het Christelijk volksdeel is nu een
maal een volksdeel, dat aan het orgel,
gehecht is.
Daarbij is 't tot nu toe zoo gegaan, dat
het kerkorgel en het harmonium elk
een eigen plaats kregen. Werd het een
in het weidsche kerkgebouw onderge
bracht, het andere kreeg een plaatsje
in de huiskamer.
Thans evenwel schijnt deze harmonieuze
souvereiniteit in eigen kring op doortas
tende wijze te worden verstoord. Laat ons
er echter ter geruststelling terstond aan
toe voegen, dat we nu eens melding kun
nen maken van een overschrijding van
historisch-ontstane grenzen, waarover nie
mand zich behoeft te bedroeven.
Wat toch is het geval?
Men is nr in geslaagd, een instrument te
vervaardigen, dat alle voordeelen biedt
van het harmonium het is bescheiden
van vorm maar dat tevens de nadeelcn
van het harmonium, gelegen in vorm en
klank, heeft ingeruild voor de fraaie toon
van het kerkorgel.
Dit nieuwe orgel heeft twee voordeelen
boven de bestaande harmoniums. De
klank is nagenoeg gelijk aan die van een
kerkorgel. De bekende neus-klank, welke
nu eenmaal aan het harmonium eigen is,
is geheel verdwenen en in plaats daarvan
is gekomen de volle, rijpe toon van het
kerkorgel.
Het andere voordeel is, dat het traditio-
neele trappen plaats heeft gemaakt voor
eleetrische windvoorziening. Ook deze me
thode werd reeds toegepast, maar het op
merkelijke bij het organor zoo noemt
men het nieuwe instrument is, dat het
toevoegen van een eleetrische motor is ge
schied zonder dat dit de prijs in wezen be
ïnvloedde. Daarnaast heeft dit tweede voor
deel weer het gevolg, dat de hinderlijke
balg. als stofnest terecht door iedere huis
moeder gevreesd, en die bovendien aan hef
harmonium 'n altijd ietwat loggen vorm gaf,
verdwenen is. Het resultaat is nu een slank
en sierlijk meubel.
Het organor telt een tweetal treden, to
weten een crescendo-trede, die in elke wil
lekeurige positie kan stilstaan, en daar
naast een trede voor het volle werk, een
trede, welke kan worden vastgezet
Van beteekenis achten we ook het feit,
dat dit orgel een half octaaf meer telt dan
een gewoon harmonium, zoodat de moge
lijkheden zeer zijn toegenomen. Ten over
vloede melden we nog. dat de motor om-
schakelbaar is en derhalve overal te ge
bruiken, waar maar een eleetrische leiding
en aansluiting is. Het stroomverbruik is
het wel zeer geringe bedrag van een der
de cent per uur.
Vertegenwoordigster voor dit fraaie orgel
is de firma D. A. Rippen in Den Haag.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Britsch crediet aan Frankrijk
Wordt afgelost
4D mlllioer
Februari 1937 door een groep Engelsche banken
aan de Fransche Spoorwegen werd verstrekt.
wordan afgeloi
De verbeterin;
Frankrijk stelt
de monetaire situatie In
.artoe in staat. W(j zijn de
oowel als de Londensche
en doeltreffenden bijstand,
credietverleening hebben
ANACONDA COPPER
Sterk gestegen winst
of 0.90 per aandeel (v. j. 4.113.000 of 0.47
per aandeel). Gedurende de eerste negen maan
den van het loopende jaar bedroeg de netto
winst 26.955.000 .(v. j. 9.940.000).
Met Röntgenstralen ziet men
's menschen inwendig lichaam
in actie 1
(Van onzen Duitschen correspondent)
Te Berlijn draait op het oogenblik een
film, waarvan men met recht getuigen kan,
dat zij iets „Nochniedagewesenes" beteekent,
de eerste Röntgen-klankfilm, die ooit ver
vaardigd is
Het plan om Röntgenfilms te vervaardi
gen stuitte steeds af op technische moeüij-
heden, die thans voor de eerste maal over
wonnen konden worden. In groote lijnen
weet ieder, hoe een film en trouwens ook
een foto ontstaat. Een beeld wordt opgevan-
een door een lens, die de lichtstralen om het
zoo uit te drukken bundelt en concentreert
in een brandpunt. Röntgenfilms nu waren
tot nu toe onmogelijk, omdat' Röntgenstralen
zich niet laten bundelen en concentreeren.
De uitvinding of liever de inval, welke
het plotseling mogelijk maakte om een
Röntgenfilm te dwiaien, is in wezen even
weinig gecompliceerd als het ei van Colum
bus. Iemand zijn naam bleef onbekend
kwam plotseling op de gedachte: Röntgen
stralen laten zich bij den huidigen stand der
techniek niet vastleggen op een gevoelige
plaat. Het is echter wel mogelijk zulks
gebeurt tenslotte dagelijks in alle ziekenhui
zen een Röntgenbeeld te projecteeren op
een matglazen raam. Als we nu eens dood
gewoon het Röntgenbeeld op dat matglazen
raam verfilmen?
Nu, zoo doodgewoon was het geval tenslot
te ook niet. Het Röntgenbeeld toch is voor
het' menschelijk oog zeer goed waarneem
baar, doch in de verste verte niet lichtsterk
genoeg om er momentopnamen, zooals de
film die vereischt, van te maken. Er moest
een speciaal objectief ontworpen worden, dat'
veertjgmaal zoo sterk is als de lens van een
normaal filmtoestel. Dat er gebruik werd ge
maakt van een uiterst gevoelig celluloid,
spreekt vanzelf. Doch ook toen slaagden de
proeven nog niet. Men moest' langzamer
draaien om daardoor langere belichtingspe
riodes te kunnen bewerkstelligen. Eerst
toen ontstond een scherp filmbeeld.
De film begint met een huldebetuiging
aan den grooten R n t g en, die weigerde op
zijn geweldige uitvinding octrooi aan te
vragen, opdat geen financieele belemmerin
gen de lijdende menschheid in den weg zou
den staan, wanneer zij er gebruik van wilde
maken Een paar snapshots pogen een in
druk te geven van de beteekenis der Rönt
genfotografie. in de eerste plaats voor de
medische wetenschap, maar daarnaast ook
voor den kunsthandel eq de techniek.
Vervolgens komt de film toe aan haar
eigenlijke doel: te bewijzen, dat het ver
filmde X-stralen-beeld van enorme beteeke
nis is voor het onderwijs en meer in het
algemeen voor de wetenschap
Zoo zien we een half dozijn witte muizen
in een kooi, die daar naar hartelust spelen.
De Röntgenstralen verraden ons, hoe het
skelet van de loopende en springende dieren
werkt, hoe ze ademen, hoe hun hart klopt
enz. We zien een kat eten en drinken, wt»
kijken dwars door een aap heen die zijn
gewone acrobatische toeren verricht. Onge
twijfeld heeft de leek in den uitgebreidsien
zin van dit woord nog nooit zoo schitterend
het prachtig mechanisme van de kleinste
kootjes, de grovere beenderen en allerlei ge
compliceerde gewrichten kunnen bewondo-
ren.
Ook de mensch komt aan de beurt'. Men
laat iemand een voor de X-stralen ondoor
dringbare stof inademen en daardoor krijgt
men iets te zien, dat ook voor de medischo
wereld nog absoluut nieuw is, daar het tot
heden toe een absoluut' onzichtbaar proces
was, namelijk de ademhaling. Men ziet den
adem de longen binnendringen, zich verder
en verder verspreiden, een onontwarbaar
kreupelbosch van ontelbare longspruiten
wordt ermede gevuld en eindelijk heeft men
het scherpe zwart en witte beeld voor zich
van de reis, die de lucht maakt door heC
menschelijk lichaam, voor de afgescheiden
zuurstof wordt medegedeeld aan het bloed.
Een fraaie serie opnamen toont ons de
mooie werking der menschelijke gewrichten.
Dan krijgen we de werking van het meest
vitale onzer organen te bewonderen, name
lijk van het hart'. Door middel van speciale
apparaten heeft men ook het kloppen van
het hart op het gevoelige celluloid weten
vast te leggen. Zoo zien wij een hordenloo-
per, die rond vijfuien seconden noodig heeft
voor honderdtien meter en tien hindernis
sen, zoodra hij aan de finish komt, meteen
geröntgend worden. Zijn hart gaat tekeer als
een speelsche jonge hond. Zijn geluid ervan
wordt als door een reusachtige stethoscoop
verduizendvoudigd. En dan is het', of we
naar een oorlogsfilm zitten te kijken: het ge
dreun van verre kanonnen klonk zelden zoo
natuurlijk.
Intusschen leide mea uit een en ander
niet af, dat de film „Röntgenstrahlen" een
geweldige verovering is voor de medische
wereld. De makers van d^ze film hebben
den weg aangewezen, dien men zal moeten
volgen, zoo men de archieven der medische
faculteiten wil voorzien van materiaal,
waarvan momenteel de juiste waarde nog
niet te schatten valt. De vervaardigers
Kaufmann en Rikli wilden slechts
populair zijn en zich begrijpelijk maken voor
het groote publiek.
