PBNA
PBNA
ÊEN CONGRES dat klonk als een klok
het instituur voor
ARNHEM technisch briefonderwijs
KUYPER-NUMMER van 3e Vijf Samerïwérl<en3e Christelijke Dagbla3en 29 OCTOBER 1937 BLZ. 33
met 25-jaar ervaring en
officieel erkende diploma's
dankt. Niettemin was" er zooveel belangstelling
voor de rede van Dr. Kuyper, dat voor de eerste
maal het Concertgebouw werd gehuurd, waar de
gevierde 76-jarige spreker zijn vermaarde rede
„Heilige Orde" uitsprak onder spannende belang
stelling van het geheel gevulde Concertgebouw,
lede: der aanwezigen hechtte groote waarde aan
het feit, dat Dr Kuyper na vele jaren weer eens
temidden van de Amsterdamsche broeders ver
toefde. De toenmalige Bondsvoorzitter, Prof. Mr.
P. A. Diepenhorst, vertolkte de dankbare stem
ming door er op te wijzen, dat Amsterdam en Dr.
Kuyper onafscheidelijk aan elkander waren ver
bonden. Hier toch, zei de president der vergade
ring, heeft hij zijn groote kracht in verschillende
functies ontwikkeld. Het is dan ook een combi
natie, welke zich veel gemakkelijker laat hooren
dan: Dr. Kuyper en 's-Gravenhage. Hij is derhalve
jure suo de onze, eerst als stichter van on^n
Bond, daarna als zijn steeds bezielende leider. In
de Staten-Generaal werd indertijd door Mr. W. H.
de 'Beaufort gesproken van Dr. Kuyper en zijn*
bomvrije kasemat op de Prins Hendrikkade. Steeds
is Dr. Kuyper volbloed Amsterdammer gebleven,
Prof. Mr D. P. D. Fabius
voornai ïelijk In dezen zin, dat hij met de Jordaan-
bewoners en met de Bijltjes eenzelfde taal des ge-
loofs spreekt.
Deze machtige, samenkomst is, wat de Amster
damsche politieke organisatie betreft, Kuypers
zwanenzang geweest.
Weinige jaren daarna, op 11 November 1920, kwam
het Amsterdamsche Antirevolutionaire volk in
diepen rouw in de Keizersgrachtkerk bijeen om
te treuren over zijn van God gegeven leider, die
door den Heere was opgeroepen. Aan den voor
avond van de begrafenis vertolkte zijn oud-leer
ling Ds. T. Fenverda op treffende wijze wat er
omging in het hart van de opgepakte schare. Den
volgenden dag stonden onder de tienduizenden,
die rondom Kuypers graf waren saamgestroomd,
ook zeer vele Amsterdammers, die mede de plech
tige gelofte aflegden om de beginselen, door Dr.
Kuyper op onnavolgbare wijze vertolkt, getrouw
te blijven en te verbreiden.
Die belofte is de Amsterdamsche politieke orga
nisatie tot heden nagekomen.
De Zuiderkerk te Amsterdam, waar Dr Kuyper
t 1872 lijn onderwijs-program ontvouwde.
lid van Patrimonium, een dominé, een Kamerlid
jn een journalist. Met dezen laatste bedoelde hij
gchzelf.
Terwijl Mr. Heemskerk tijdens de bespreking
ran Kuypers candidatuur voor Amsterdam IX
presideerde, gaf de heer Bijlevcld „inlichtingen"
)ver dezen candidaat: hij beaamde het Program
ipan Beginselen, onderschreef het Program van
fictie, was een goed journalist en zou zich aan
sluiten bij de Kamerclub-Van Alphen (de club-
.ohman was die der vrij-antirevolutionairen, de
atere Christelijk-historischen)! Het was dus dik
n orde en Mr. Heemskerk constateerde op humo-
•istische manier „de verrassende en geruststellen
verklaringen" omtrent dezen candidaat, die
panzelf onder daverend applaus van de ruim 900
eden als zoodanig werd geproclameerd.
De stembus van 1S97 bracht evenwel nog geen
■echtsche meerderheid. Kuyper.werd wel in Slie-
Jrecht, niet voor Amsterdam IX gekozen, hoewel
tiij hier de meeste A.R. stemmen haalde. Eerst in
1902 ging IX om, toen de heer H. Bijleveld het in
befaamde stembuscampagne van Mr. Troelstra
von.
Vóór Dr. Kuyper in 1S98 naar Princeton (Ver.
Staten), voor het houden zijner Stone-lezingen,
pertrok, heeft hij het gederailleerde Provinciaal
Comité van A.-R. Kiesvereenigingen in Noord-
Holland opnieuw geconstitueerd. In het voorjaar
van 1903, vóór de algemeene staking (de „mis
dadige woeling", had Dr. Kuyper haar terecht ge
doemd) heeft het Prov. Comité zijn oud-voorzitter
een hulde-telegram gezonden.
Op 14 Juni 1901 werd het liberalisme in eersten
aanloop verslagen. Amsterdam hield zich best,
Heemskerk bleek direct gekozen in district VII.
geestdrift bij de onzen was verheffend.
Uit de geweldige drukte voor de dagbladen, waar
Hoort gij aart deze groeve de klokken der eeuwigheid weem'len?
Boven heur somber brons jubelen zilver en goud!
Hoort ge in het zwellende lied van de rustlooze golven der eeuwen
't Stijgen van heilige vreugd boven haar murm'lenden rouw?
Zie, de Vader der Eeuwigheid heeft in zijn vreugde ontvangen
't Kind des tijds, dat Hij riep tol een taak voor allen te zwaar.
Hem was de God'lijke opdracht in heilige verkiezing gegeven:
Bouw mij den jdhgsten pijler in den bruisenden stróom,
Die, uit de zonde ontsprongen, de zee der verderfenis toesnelt:
Werp met een spanning van' eeuwen den boog naar den oever vooruitm
Waar mijn toekomst wacht aan allen, die op haar hopen.
God, hij heeft het volbracht: dank Uwe genade daarvoor!
Ach, ook voor hem moest de dood bezoldiging wezen der zonde
Neem dan, o aarde, zijn stofweenende staan wij 't u af.
Hoort gij aan deze groeve de klokken der eeuwigheid weem'len
Paaschklokken zijn het: het leven verwon in Christus den dood.
't Zijn de bronzene monden der profetieën van Patmos!
Stemmen der tweede advent, stemmen der heiligste vreugd
Maken het graf onzer dooden tot lichtende hemelportalen:
Door hun poort der verschrikking, door de triumfboog des doods
Staren met heilige vreugde de eeuwige zalen wij binnen
Want de God onzer doodetzie. Hij verwacht er ook ons!
120 Leeraren - 200 Leervakken - 4000 Cursisten
coupon
Zend deze coupon voor kostelooze toezending van het algemeene prospectus
Naam
de uitslagen werden bekend gemaakt, maakte zich
een groote schare Antirevolutionairen los om Dr.
Kuyper een bezoek te brengen. De groote leider
was ongeveer een jaar tevoren vertrokken naar het
huis naast de Vrije Universiteit, Keizersgracht 164.
Een deputatie wenschte Dr. Kuyper geluk bij
monde van den student Rutgers (den tegenwoor-
digen Prof. Mr. V. H. Rutgers) en daarna sprak
Dr. Kuyper de menigte op de stoep van zijn huis
in warme bezielende woorden toe. Men zong het
Wilhelmus en het lied van den stichter der Kies-
vereeniging, Da Costa's „Zij zullen het niet
hebben".
De band aangehouden
Door den gelukkigen stembusuitslag van 1901 is
de'directe band tusschen Dr. Kuyper en Amster
dam verbroken, al bleef deze ook vanzelf bij aller
lei gelegenheden trekken. Dr. Kuyer werd echter
minister en is daarna nimmer metterwoon in de
hoofdstad teruggekeerd.
In Februari 1903 vergaderd in het „Nut" (het
tegenwoordige geldkantoor) heeft de Bondsverga
dering in dien bewogen tijd haar oud-voorzitter een
telegram van sympathie gezonden, en in April 1906
een telegrafischen welkomstgroet na Dr. Kuypers
terugkeer van zijn reis „om de oude wereldzee".
Buiten de Kiesverecniging om had Dr. Kuyper
uitteraard nog aanraking met Amsterdam. In de
eerfete plaats door middel van de Vrije Universi
teit. Als bewindsman heeft hij voorts de Christe
lijke onderwijzers bij het gouden jubileum hunner
vereeniging opgewekt, toch met het kind in de
armen de wacht bij het Kruis te blijven betrekken.
En in 1906 hield hij hier zijn Bilderdijkrede.
Het groote moment in deze na-periode is geweest
Dr. Kuypers optreden in de groote zaal van het
Concertgebouw tijdens de stembuscampagne van
1913. Met den „geachten afgevaardigde van
Ommen", wiens herkiezing in 1909 ook te Am
sterdam zulk een blijdschap had gewekt, had het
A.R. volk niet zoozeer kennis gemaakt. Men zou
het ook nu niet doen, want in 1912 had Dr. Kuyper
voor het lidmaatschap der Tweede Kamer be-
r 17 September j.l. herdacht onder groote belangstelling uit officieele en technische
l (ringen PB NA Arnhem zijn 25-jarig bestaan..... met een door 1600
cursisten en oud-cursisten bezocht Congres
Wanneer een instituut met schrif
Studeer techniek
thuis met
Bouwkunde
Waterbouwkunde
Werktuigbouwkunde
Chemie
Foto Polygoon i Electrotechniek
BURGERLIJKE BOUWKUNDE
ARCHITECTUUR, MEUBEL- EN
SCHILDERTECHNIEK.
Bouwkundig Opzichter, Bouwkundig
Tekenaar, Burgerbouwkundige, Archi
tect, Technisch Ambtenaar Bouwtoe
zicht, Uitvoerder, Aannemer (groote en
kleinere werken), N.O.-acten, Meester
en Gezel, Meubelteekenaar, Binnen
huisarchitect.
WATER- EN WEGENBOUW;
BETONBOUW
Waterbouwkundig Opzichter, Techn.
Ambtenaar bij de R.W., Waterbouw
kundige, Uitvoerder, Landmeetkundi
ge, Betontechnicus, Staticus, Wegen
technicus.
WERKTUIGBOUWKUNDE,
AUTO-, VLIEGTUIGTECHNIEÜ.
Machineconstructeur, Werktuigbouw
kundige, Staalconstructeur, Autotech
nicus, Vliegtuigtechnicus, Verwar
mingstechnicus, Koeltechnicus, Mon
teur, Vliegtuigmecanicien, Machinist,
N.O.-acten, Meester en Gezel.
ELECTROTECHNIEK,
RADIO-TECHNIEK.
Electr. Opzichter, Electro-technicus,
Radiotechnicus, Installateur, Monteur,
Meterijker, Voorman Electr. Tractie,
Dieselmachinist, N.O.-acten.
CHEMISCHE TECHNIEK
Technisch Chemicus, Gas-technicus,
Analyst, Algemeene Scheikunde, Olie-
en Vet-industrie, Textielindustrie.
SPECIALE CURSUSSEN
Boekhouden, Lagere wiskunde, Toel.
examen M.T.S., Lucht vaart-keri is.
Reclame assistent, Teekenen voor
reproductie.
Het graf van Dr A. Kuyper op Oud Eïk-en-Duinen te s-GravenhageOp den eenvoudigen steen staat
vermeld: „Familiegraf Dr A. Kuyper. Geboren 29 October 1837 en in zijn Heiland ontslapen 8 Nov. 1920'
Mr Th. Heemskerk, die Dr Krnjper als voorzitter
van „Nederland en Oranje" vooraf ging
lelijk onderwijszóó sterke band
piet haar leerlingen kweeken
\an.... Wanneer zooveel in de
echniek geslaagden van hun ent
iousiasme blijk gevendan
bewijst dit toch wel DE WAARDE
het PBNA-ONDER WIJS
'BNA-onderwijs wordt volgens de
PERSOONLIJK schriftelijke me
hode gegeven.... en door BE
VOEGDE leeraren gecorrigeerd
*BNA-diploma's hebben
KERKELIJKE waarde
Het Zilveren feest van P B N A
Het congres in Musis-Saarum
Hedenmorgen is in de nieuwe Concertzaal
van Musis Sacrum het Congres van het Poli-
technisch Bureau Nederland te Arnhem, dat
georganiseerd wordt ter gelegenheid van het
vijf en twintig jarig bestaan van deze onder
wijsinrichting, en waaraan door ongeveer zes
tienhonderd leerlingen en oud-leerlingen
wordt deelgenomen, aangevangen. Het con
gres werd door verscheidene autoriteiten bij
gewoond. We merkten o.a. op den Commis
saris der Koningin in de provincie Gelder
land, mr. S. Baron van Heemstra, het Ge
meentebestuur van Arnhem, vertegenwoor
digd door den burgemeester, den heer
H. P. J. Blocmers, den gemeente-secretaris,
Dr J. B. A. Kipp, en den wethouder, den
heer H. Matser, en den voorzitter en secre
taris van V.V.V.., de heeren F. J. ten Kate en
Mr. A. E. André de la Porte. Vertegenwoor
digers van inrichtingen voor technisch on
derwijs, van industrie en nijverheid, publi
citeit, Vereen, van Directeuren van Electri-
citeitsbedrijven, Gasfabriek, Waterleiding,
Staatsmijnen, K.L.M., Ned. Inst. v. Architec
ten, Bond v. Ned. Architecten.
De opening
Na het zingen van het Wilhelmus werd
door den voorzitter van het curatorium
ir. H. E. P. van Dijk, geopend, die zijn rede
aanving met een woord van welkom tot óe
diverse autoriteiten en tot de sprekers van
dezen dag.
Zioh tot de congressisten wendend, wees
spr. er op, dat het PBNA van den aanvang
af er naar gestreefd heeft zijn dynamisch ka
rakter te behouden en het heeft steeds de be
langen der leerlingen het zwaarst doen we
gen, hetgeen weer blijkt uit deze reünie, die
is opgezet in den geest van het arbeidsbesef
van het PBNA
Feestrede prof. dr. A. Slzoo
Professor Dr. A. Sizoo sprak daarop de
feestrede uit.
Toespraken
De Commissaris der Koningin in de pro
vincie Gelderland mr. S. Baron van Heem
stra bracht namens het provinciaal bestuur
de gelukwenschen over aan de leiding van
het PBNA
De burgemeester van Arnhem, de heer
H. P. J. Blocmers verklaarde, dat 't gemeente
bestuur met klimmende belangstelling heeft
gadegeslagen hoe het PBNA is ontwikkeld
en gegroeid.
De heer Ir. P. J. Ott de Vries als vertegen
woordiger van den Raad van bestuur van het
Kon. Instituut van ingenieurs gewaagde van
't wantrouwen, dat er aanvankelijk bij het
Instituut bestond jegens het PBNA Uiteinde
lijk echter het gebeurde in 1924 werd
toch besloten eenige gecommitteerden naar
de PBNA-examens te zenden en van dit
oogenblik af kwam er waardeering voor het
werk van het PBNA en sindsdien bestaat
er een aangename samenwerking tusschen
het Kon. Instituut en deze particuliere onder
wijsinstelling, die zonder eenigen overheids
steun een belangrijke taak van de overheid
heeft overgenomen.
Prof. Ir. J. G. Wattjes, sprekend namens het
N.I.V.A., wees op den grooten dank, dien
technisch Nederland aan dit onderwijsinsti
tuut brengt en besloot zijn rede met de beste
wensohen.
Tenslotte richtte dr. D. J. A. Westerhuis,
rector van het Chr. Lyceum in een geestige
redevoering zijn gelukwenschen tot de
PBN A-directie.
In de morgen- en middagbijeenkomst spra
ken:
Ir. J. F. H. Koopman, adviseerend inge
nieur te 's-Gravenhage, gecommitteerde van
't Kon. Instituut van Ingenieurs bij de
PBNA-examens, over „Het belang van den
ingenieur bij een doelmatige opleiding van
technici".
Prof. dr. F. Roels was de laatste inleider
van dezen morgen. Hij behandelde het on
derwerp „Aanleg voor techniek".
De eerste spreker van den middag was
luit.-kolonel P. W. Scharroo, die als onder
werp voor zijn rede koos „De maatschappe
lijke beteekenis van schriftelijk onderwijs".
Daarna werd aan de orde gesteld de be
handeling van de vraag: kan een vereeni
ging van bezitters van een PBNA-diploma
zoodanig nut voor haar leden afwerpen, dat
oprichting van een afzonderlijken bond ge-
wenscht is?
De heer G. J. v. d. Berg hield een pleidooi
vóór de oprichting.
De heer J. Eering, secretaris van den Ned.
Bond van Technici, lichtte het standpunt van
de tegenstanders toe. Een afzonderlijke bond
zal de groote verwarring, die reeds bestaat,
nog vergrooten.
De voorzitter, ir. H. E. P. van Dijk, gaf den
partijen in overweging de argumenten der
voor- en tegenstanders nauwkeurig te over
wegen.
De heer G. Feenstra richtte vervolgens nog
namens den B.N.A. zijn gelukwenschen tot
de directie van het PBNA
