TUINBOUW.
P
TABAKSTEELT
POKON """s-
Structuur van den bouwgrond
AGENTEN GEZOGHT
UNICUM"
RAATUURTJE
WOENSDAG 27 OCTOBER 1937 No. 406
Nieuwe pogingen in de
Geldersche valei
Vroeger een belangrijk
cultuurgewas
In verband met het feit, dat er in de
'Geldersche Valei door de Ned. Heide-Maat-
schappij pogingen aangewend worden om
de tabaksteelt weer in te voeren, vertelt de
N.R.Ct. het een en ander over die cultuur
in de buurt van Amersfoort,
Hoe kwam Amersfoort aan de tabaksteelt
.vraagt dit blad. En het antwoord luidt:
Van overzee.
Wamie< r. is niet op enkele jiaren na te
zeggen. Het begon voorzichtig met enkele
plantjes uit het fijne zaad dat binnenge
smokkeld was, gewonnen. In Februari of
Maart werden de zaadjes in overdekte
houten kisten gezaaid en later op bedden
uitgepoot. Tegen felle of onverwachte tem
peratuurwisseling werden de jonge plantjes
beschermd door rijshout, dat los op de bed
den gelegd werd. Overdag begoot men den
gioni, 's nachts werd er hooi over het
rijshout gelegd. Groeiden ze voordeelig op,
dan brak men het hart er uit, daarna nam
men in Augustus er twee onderste bladen
af om ze in kelders te laten broeien. Later
werden die bladen in tabaksschuren
luchtig gebouwd met de planken een eindje
van elkaar af nog eens gebroeid en ten
slotte verkocht. Zulk een tabaksschuur had
aan de lengtezijde openslaande blinden. In
het Amersfoortsche museum Flehite is een
model van zulk een tabaksschuur te zien.
In de zeventiende eeuw nam het aantal
tabaksvèrbouwers in Amersfoort zeer toe. In
1619 waren er 36, die samen 1G2.476 pond
.tabak aan de waag brachten.
Langzamerhand kwamen de lasten van
overheidswege, omdat de Staten in geldnood
verkeeiden. Bovendien begon er ook con
currentie te komen uit andere streken. In
1798 waren er echter nog over de zestig
planters en handelaars met 810 werklieden
zoowel vrouwen en meisjes als mannen. In
den Lranschen tijd ging de handel en dus
cok de Sianplant weer vooruit. Gedurende
het jaar 1799 kwamen er 15 planters bij en
276 werklieden, doch in het begin der
negentiende eeuw liep het aantal door de
zeer wisselende tijdsomstandigheden sterk
terug en in 1S03 waren er slechts 24 werk
gevers met 197 werklieden, welke getallen
in 1804 daalden tot 17 en 147. De pootsters
vonden geen werk meer en in menig gezin
kwam armoede. In 1815 had Amersfoort
Tiog 131 winkels, waar tabak verkocht werd,
maar de glorietijd was voorbij.
De tabaksspinnerijen, waar de pruimtabak
in elkaar gedraaid werd, bleven goed gaan,
maar de rooktabak, verreweg het belang
rijkst, werd door dg^overheid ook belast.
Import werd dat officieel genoemd. Daar
tegen bestonden echter groote bezwaren bij
de gebruiker»
Dat er overigens wel wat aan de tabak
.verdiend werd, blijkt uit de geschiedenis
van de familie Cohen die rijk geworden is
door den tabakshandel. Benjamin Cohen
b v. liet een fraai huis bouwen op den
Zuidsingel, waar in 1787 Prins Willem V
verblijf hield, toen hij op verzoek der
Utreciitsche Staten naar Amersfoort kwam
Jn dit huis heeft de Prinses haar coup de
force ontworpen, haar Haagsche reis die
verhinderd is en tot Pruisens gewapende
tusschenkomst leidde en tot het herstel van
het gezag van den Prins.
bi, d. bloem- en laadwink.ls 40 P8r "8S
vele verzorgingjaanwijzingen geheel gratis
De Amersfoortsche tabak genoot tal van
jaren algemeene bekendheid, ook in andere
landen. Het was een vrij grof en zwaar
product, gewoonlijk gebruikt om te snijden
voor de pijp en tot bereiding van pruim
tabak. Er werden echter ook wel sigaren
van gemaakt, die dan bij de goedkooper»
soorten werden ingedeeld. Amersfoortsche
tabak was de algemeene naam van het
gewas, waarvan de cultuur zich door de
geheele vallei uitstrekte. Vele landbouwers
verbouwden bijna niets anders.
Er is van deze cultuur weinig meer over.
De oorzaak van dezen achteruitgang is
hoofdzakelijk gelegen in het feit, dat de
voornaamste afnemers zelf leveranciers ge
worden zijn. In Duitschland wordt tabak
over groote oppervlakten verbouwd; België
heeft een vrij uitgebreide tabakscultuur in
de vallei van de Semois, Zwitserland heeft
zijn Brissagotabak uit de dalen van de
Ticino. In ons land wil men trouwens de
grove tabak niet meer.
Thans wil men trachten weer wat van
het verloren terrein te herwinnen^ De ver
gane glorie van de tabakscultuur zal worden
vervangen door ernstige pogingen om deze
cultuur terug te krijgen. Er zijn al reeds
verscheidene akkers waarop de tabak
groeit.
LANDBOUWBOEKHOUDING
Nieuwe uitgave van het Internationaal
Landbouwinstituut te Rome
Door de Directie van 4e Landbouw wordt
het volgende medegedeeld:
De verzameling van statistieken gebaseerd
op de gegevens van de landbouwboekhou
ding over 1932—133 en 1933—'34, die in 1938
zal worden gevolgd door een nieuwe ver
zameling, waarin de resultaten van de land-
boekhouding over 1934'35 zullen worden
opgenomen, komt juist van de pers. Dit is
het zesde deel van de seriën, met de publi
catie, waarvan in 1931 is begonnen. Hoe
wel anders gerangschikt, zijn de mededee-
lingen, welke zij bevat, dezelfde als die in
de vorige deelen. De belangrijkste resul
taten: bruto opbrengst, productiekosten,
uitkomsten, zijn samengebracht in twee
hoofdtabellen. Dan volgen de aanvullende
tabellen, welke de cijfers bevatten met be
trekking tot de bebouwde oppervlakte, de
percentsgewijze samenstelling van de. bruto
opbrengst en van de productiekosten. Het
werk wordt voorafgegaan door een inlei
ding, waarin men eenige aanwijzingen aan
treft, die de bestudeering der cijfers verge
makkelijken.
De bruto opbrengst', de kosten der produ
centen, de netto opbrengst, welke niets an
ders is dan de rente der kapitalen, het ver
schil in netto opbrengst, welke het verschil
aangeeff tusschen de werkelijke rente van de
landbouiwkapitalen en de rente, die de
landbouwer zou hebben verkregen, indien
hij zijn kapitalen aan andere ondernemin
gen geleend had tegen het. gebruikelijke per
centage, het inkomen van den arbeid van
boerengezinnen, het maatschappelijk inko
men, of het globale inkomen der onderne
ming, hei' product van den arbeid per dag
en per man, dat vergeleken wordt met het
arbeidsloon voor een dag arbeid, al deze ge
gevens stellen in staat zich een juist denk
beeld te vormen van den toestand van den
landbouwondernemer in de volgende Euro-
peesche landen: Schotland, Nederland.
Duitschland, Denemarken, Noorwegen, Zwe
den, Finland, Estland, Livauen, Polen, Tsie-
choslowakije, Zwitserland, Oostenrijk, Hon
garije en Roemenië en. in vier districten van
de Vereenigde Staten van Noord-Amerika.
Het zijn cijfers, die gelegenheid geven aan
een ieder, die zich voor dèrgelijke vraagstuk
ken interesseert, de belangrijkste kwesties
der landelijke economie te bestudeeren.
Het boek verschijnt in twee talen: En
gel sch en Fransch.
ONZE GROENTEN
EN ONS FRUIT
Stand der gewassen op 21 October
In de 'aatste weken van September en de
eerste weken van October is de weersge
steldheid gunstig geweest voor een verdere
ontwikkeling der in den vollen grond ge
teelde late groenten. De gevolgen van de
bij de verschillende koolsoorten optredende
draaihartigheid werden iets minder ernstig,
zoodat van een lichte verbetering van den
stand dezer gewassen sprake is.
A n d ij v i e vertoont dooreengenomen
goeden tot zeer goeden stand, met uitzon
dering voor den Langendijk e. o., waar deze
goed tot matig is.
Bloemkool. Op de Zuidhollandsche
eilanden (centrum Barendrecht e.o.) zijn de
verwachtingen goed; in West-Friesland en
Friesland matig cot goed en elders matig.
Boerenkool staat er over het alge-
Koolrapen, waarvan de teelt vooral
in Friesland wordt uitgeoefend, geven daar.
matige tot goede vooruitzichten.
Roode kool. Aan den Langendijk e.o.
verwacht men een slechten tot zeer matigen
oogst; in West-Friesland zijn de vooruit
zichten matig, elders is de stand van dit
gewas dooreengenomen matig tot goed.
Witte kool staat er aan den Langen
dijk e.o. slecht tot matig, in West-Friesland
matig en in de overige gebieden goed voor.
In de omgeving van Bedum (Gr.) zijn de
verwachtingen zelfs zeer goed.
Savoy e kool vertoont een iets beteren
stand, welke aan den Langendijk e.o. matig
in West-Friesland matig tot goed en elders
dooreengenomen matig tot goed is.
Spruit k ooi ontwikkelde over het al
gemeen een goed gewas.
Prei staat er, met uitzondering voo?
Noord-Brabant, waar de ontwikkeling van
het gewas slecht verloopt, goed voor
Schorseneeren zullen dooreengenö
men een goeden en in West Noord-Brabant
een zeer goeden oogst geven.
De stand der druiven is over het algemeen
goed, uitgezonderd in West-Friesland, waar
het gewas zich matig tot goed heeft ont
wikkeld. De variëteit Black Alicante staat
er goed tot zeer goed voor.
BOTER TEGEN MARGARINE
Margarine knocked-out
in Italië
Zooals men misschien weet is in Italië
reeds vele jaren een strijd gevoerd tegen de
margarine.
Volgens mededeelingen van Dr. J. J. C.
van R ij n, onze landbouwconsulent te
Rome, is thans deze strijd beslecht met een
volkomen overwinning der boterproducen
ten De landbouworganisaties zagen in de
margarine een oneerlijke concurrentie met
de boter en waren niet voldaan met de be
perkende bepalingen, die, om misbruiken te
voorkomen, geleidelijk waren ingevoerd.
Twee Kon. Besluiten, thans gepubliceerd
ontnemen aan de margarinenijverheid ge
heel haar bestaansmogelijkheid.
Reeds in 1925 werd bepaald, dat het
woord boter alleen gebruikt mocht worden
vooi het product, dat uit rundermelk is be
reid, en schreef voor alle mengsels van
vetten geschikt om boter te vervangen, den
naam margarine voor. De margarinefabri
kanten werden verplicht de samenstellende
vetten te vermelden en de benaming mar-
gai ine aan te brengen zoowel op het product
qls op de verpakking.
Het gebruik van margarine heeft overi
gens in Italië nooit groote beteekenis gehad
hetgeen wel grootendeels moet worden ver
klaard' uit het feit, dat in een groot deel
van het land olijfolie de plaats van boter
inneemt, zoodat er weinig of geen behoefte
Een zeldzame bloem
In de Victoria kas der
Rotterdamsche Diergaarde
is de aasbloem Arislolo-
cliia Grandiflora uit Gua
temala en de Antillen tot
bloei gekomen. De 90 cm
lange cn SO cm breede
bloem, die voor het eerst
in Nederland in bloei is
gekomen. - De Aristolochia
hoort tot de aasbloemen en
trekt door haar onaan-
genamen geur vliegen aan,
die dan de bestuiving be
werken. De bloemen zijn
nl. op eigenaardige wijze
ingericht De groote opval
lende bloemkroon vormt in
het midden een trechter
vormig, donker hart, dat
in een eigenaardig gebogen
binnenste de meeldraden
en het vruchtbeginsel ver-
berqt. Door een stevigen,
naar binnen gerichtcn
krans van haren kunnen
de insecten die op den
geur afkomende, het bin
nenste van de bloem trach
ten te bereiken, daar wel
in, maar niet weer uit ko
komen, voor en aleer de
meeldraden, die later dan
het vruchtbeginsel rijp
worden, hun stuifmeel
hebben losgelaten en rijke
lijk over de gevangen in
secten hebben uitgeworpen.
Op dat oogenblik nl. ver
schrompelen de haren, die
den trechtervormig en ingang tot het binnen I beginstadium verkeert en waar ze hun s
ste van de bloem afsloten en de vliegen kun-1 meel op den stempel brengen, aldus een k
nen hun tocht vervolgen. Het stuifmeel I bestuiving op merkwaardige wijze tot
brengen ze dan in vele gevallen over nam I brengend,
een nieuwe aristolochiabloem die nog in hel
Van beteekenis voor een
gezond gewas
Op de achtste Iandbouwweek te Wagenin-
gen gehouden sprak Ir. Cleveringa te
Zutplien over: de beteekenis van de struc
tuur van de bouwgrond voor het voorkomen
van plantenziekten en beschadigingen.
Ir. Cleveringa, die heel de land- en 'tuin
bouw aan zich verplicht heeft door zijn
studie en daarop gevolgde publicaties over
de toestand van de cultuurbodem en met
name de oogen heeft doen opengaan voor
do kalktoestand van de bodem heeft op
genoemde bijeenkomst erop gewezen dat
het door hem sedert 1931 in navolging van
Görbing op ruime schaal toegepaste profiel-
onderzoek in velerlei opzicht een gewijzigde
opvatting gegeven heeft over tal van vraag
stukken, verband houdend met den ver
bouw van gewassen op bouw- en grasland.
Eén der belangrijkste algemeene ge
zichtspunten, waiartne het klinische onder
zoek heeft geleid, kan als volgt worden
De kringloop van minerale en organische
stoffen voltrekt zich in de levende natuur
in dien zin, dat de plant onder opnemen
van minerale bestanddèelen organische
bestond aan een surrogaat voor boter.
Intusschen bleven de zuivelbereiders zich
beklagen over de concurrentie der "marga
rine. Dit is aanleiding geweest, dat bij
Koninklijk Wetsbesluit van 15 Febr. 1934
de verkoop van vetten en mengsels van
vetten, die boter zouden kunnen vervangen
voor menschelijk gebruik werd verboden
alsmede het gebruik van die vetten en
mengsels voor het bereiden van levensmid
delen, daarbij inbegrepen het gebruik voor
de bereiding van spijzen voor consumptie
en verkoop in publieke lokalen. Uitzonde
ring werd gemaakt voor de vervaardiging
an droge biscuits en voor gebak dat be
stemd is om lang te worden bewaard; de
daartoe bestemde vetten en vetmengsels
moesten door de fabrikanten rechtstreeks,
dus zonder gebruik te maken van tusschen
personen, aan de biscuitfabrieken worden
afgeleverd.
Thans hebben de biscuitfabrikanten sa
menwerking gezocht met de landbouw
federaties en verklaard, dat ze het ook
zonder margarine kunnen stellen en alleen
met rund- en met cocosvet ook een goed
resultaat kunnen verkrijgen.
Gevolg is dat het invoerrecht op deze
producten is opgeheven en daarmede is de
nekslag aan de' margarine toegebracht.
stoffen opbouwt. Dit plantaardig materiaal
wordt door de dierenwereld onder afbraak
van een deel van het materiaal oipgebouwd
tot dierlijke, minerale en organische stof
fen, terwijl een vrijwel volledige afbraak
tot enkelvoudige grondstoffen, die op hun
beurt weer geschikt zijn voor de planten
voeding, in het algemeen plaats heeft door
kleine levende wezens, die in hoofdzaak in
het buitenste laagje der aardkorst (de
bouwvoor) optreden. Uitsluitend onder in
vloed der werkzaamheden dezer kleine
levende wezens (de plantenwereld vervult
hierbij een passieve rol) is het mogelijk
deze laag in zoodanige structuur te bren
gen en vooral te houden, dat deze de eigen
schappen van een vruchtbaren bouwgrond
vertoont
Onder deze omstandigheden zijn de twee
voor den verbouw van normale, dus ge
zonde en productieve gewassen belangrijk
ste voorwaarden voor een zooveel mogelijk
harmonische voeding zoo goed mogelijk
vervuld, n.l.
a. de beschikbaarstelling door den werk-
zamen grond' van een zoo weinig mogelijk
onderbroken en veelzijdigen stroom van
planten voedsel;
b. de normale ontwikkeling van de orga
nen van de plant (wortelstelsel), die het
plantenvoedsel moeten opnemen.
Een tekort aan werkzaamheid van den
bouwgrond zal zich steeds uiten in struc-
tuurverval. Hiermede gaat onvermijdelijk
samen een storing in de circulatie van
p antenvoedende stoffen en een storing in
dp ontwikkeling van het wortelstel der
plant en dus van haar opnemend vermogen.
Gevolg dezer structuurfouten zal dus zijn
een min of meer onharmonische voeding
der plant, die zich naar den grond der
storing kan uiten in een tastbare ver
zwakking der weefsel:', (legering) en ver
mindering der opbrengst, gebrekziekten, in
de eerste plaats terug te brengen op onvol
doende mobilisatie, en gemakkelijker aan
tasting door nadeelige factoren van para-
sitairen en niet-parasitairen aard.
Men denke slechts aan het uitwinteren
door Fusarium, bietenbrand en zrwarte hout-
vatenziekte door Pynthium, de voetziekte
in granen, Rhizoctonia in aardappelen,
klaverkanker, knol voet, aaltjesziekte in
rogge en draaihartigheid van kool.
Tenslotte bestaat vooral op de lichtere
gronden een zeer nauw verband tusschen
structuur en zaaidiepte.
Voor cultuur op grasland geldt in be
ginsel hetzelfde als voor die op bouwland.
De door ir. Cleveringa verdedigde lichting
beoogt ontwikkeling van de gezondheidsleer
der gewassen, gedragen door een gezonden
bouwgrond.
RAAMLIJSTEN
SYSTEEM „NYHOF"
5 punten waar het om gaat*
Speciale ruitenhouder.
Stalen hoeken.
Koperen nagels.
Langere levensduur.
Goedkooper in 't gebruik
Wie ze gebruikt, bestelt na, Vraagt vrij
blijvend inlichtingen:
J. BAK, H. BAK DE JONG
EENDRIK-IDO-AMBACHT - Telef. 8
voor den verkoop van onzo
TUIN-, BLOEM- e«
LANDBOÜWZADEN
FA. 6EBR. OUDIJK - WADDINXVEEN
BELASTINGZAKEN - BOEKHOUDEN
Voor ALBLASSERWAARD
la Uw aangewezen adres:
J. VAM HOVEN SLIEDRECHT1
Tel. 271 - D 15 (by de Tolsteeg)]
Centrale Boekhouding voor alle bedrijven
Kwaliteit Hennen,Kippen en Eenden
ied zti'n of ln 6 da&en op mijn kosten retour,
•isico. W. Leg-h. 5% mnd f 1.30 p. st..
Rh. Isl. Reds 5%
f 1.40 p. St., 6V4 mnd f 1.50'p. st; Exch.
Legh. 5 mnd f 1.35 p. st., 6 mnd f 1.45 p. s
Barnevelders 5ifc mnd f3 40 p. St., 6Vz mi
f 1.50 p. st.: W. Legh. kippen ged. d. de r
br. '36. 75 ct p. St.: Excheg. Legh. en Barn
velders br. '36, ged. n. leggen, 90 ct p. s
Khalcie Camb ree-kleurige eenden 5% m:
80 ct p. st. Zend. remb. verp. vrij, van
12 st. franco sfhtion.
IIOEVDEIIPARK, G.
De meest volmaakte
Hooi- en Graanelevator!
GEBR. OLD EN HU IS,
Transpor teurbouw
BIERUM (GR.), TELEFOON 6
Het klimaat van Texel Is bij uitstek gunstig
voor de teelt v^n zaaizaad en pootgoed. De
gemiddelde windsnelheid gedurende de maan
den Juni/Jull/Aug. bedraagt 6 m per seconde:
De gemiddelde temperatuur 18 gr. C., waar
door besmettingsgevaar tengevolge van degene-
ratieziekten tot een minimum wordt beperkti
GOED ZAAIZAAD en POOTGOED
vormen de BASIS van UW BEDRIJFJ
Betrekt daarom Uw zaalzaad en pootgoed van
N.V. Verkoopbureau van het Selectie-
bedrijf v.h. M. D. DIJT l.i.
Dir. C. J. DE LUGT DEN BURG-TEXEIi
Als het waard is vee goed te voeren;
dan is het zeker waard
OHa VOEDERS
te koopenl
gegarandeerd met D-vitaminen en
Okra-Salts (mlnrealen)
Van Oijen's Handels-Mij. N.V.
Postbox 48 VENLO (L.)
387
Niet alleen in ons land, ook elders, men
\veet het wel, heeft de landbouw vooral na
de wereldoorlog bijzondere belangstelling
genoten van de zijde der regeeringen.
Dat was zoo in Duitschland, dat was zoo
in Italië, dat was zoo in Engeland.
Wat dit laatste land aangaat heeft de
laatste jaren de
BRITSCHE LANDBOUW VEEL
STEUN VAN DE REGEERING
mogen ondervinden. De regeering van En
geland huldigt de juiste leer. dat de belan
gen van de landbouw identiek zijn met de
belangen van de geheele natie en laat zich
blijkens een verklaring die de Britsche
minister van Landbouw enkele maanden
geleden in het Lagerhuis heeft afgelegd
bii de bepaling van haar landbouwpolitiek
leiden door het. streven „naar een welvaren
de landbouwende bevolking en naar een zoo
ruim mogelijke voorziening van de bevol
king met levensmiddelen door den eigen
landbouw in geval van oorlog".
Het Engelsche PaxTemeqt heeft, door het
yoteeren van de noodige gelden, de Regee
ring in die politiek gesteund en deze heeft,
in dezelfde boven gememoreerde verklaring
van den minister van Landbouw, te kennen
gegeven, dat „verdere voortgang zal worden
gemaakt met de reeds sinds eenige jaren
gevolgde politiek om tot grootere eigen pro
ductie te geraken, waarbij tegelijk getracht
wordt tot een redelijke belooning te komen
voor den producent".
Het behoeft' geen betoog, dat een derge
lijke politiek groote uitgaven vergt. Het
juiste bedrag van die uitgaven te bprekenen,
is niet mogelijk, maar de regeering heeft en
kele cijfers gegeven. Daaruit blijkt, dat .voo?
Wat ik hoorde en zag, las en
dacht; op reis en thuis
bietensteun, voor veehouderij, voor melk en
voor tarwe tezamen per jaar ongeveer 14
millioen pond sterling is'uitgegeven de laat
ste jaren. Maar er is nog meer, dat niet zoo
gemakkelijk in juiste cijfers is weer te geven.
Dr. Venn, .president van de landbouwafdee-
ling der British Association, heeft voor 1935
den netto steun aan den landbouw geschat
op f 23% millioen.
Nu zegt zoo'n bedrag ons zoo weinig als
we niet weten hoeveel dat per eenheid, per
koe, per hl tarwe, per 1000 kg bieten, per li
ter melk is.
Wij zullen ons daarin niet verdiepen,
doch zien naar de resultaten. En dan zeggen
we met het semi-officieele orgaan „Economi
sche Voorlichting", dat van eenige opbloei
in de landbouw door deze steun niet veel
blijkt. Integendeel, de groote financieele
steun was niet bij machte de bebouwde op
pervlakte te vergrooten. Zelfs niet op de
zelfde grootte te houden.
DE BEBOUWDE OPPERVLAKTE
GROND VERMINDERDE.
Het zijn alleen de middelgroote bedrijven
(van 50—100 acres), die eenige vermeerde
ring te zien geven. Bii alle andere is een
vermindering te constateeren, welke echter
bii de kleine bedrijven verreweg het sterkst
is. Vele van hen hebben klaarblijkelijk den
«t.riid om bet bestaan niet verder kunnen
voortzetten en zijn in dien strijd voor een
gedeelte te gronde gegaan.
Zooals in den aanvang reeds is opgemerkt,
hliikt de landbouw de sterke aandacht te
hebben der Regeering. Enkele maanden ge
leden is een nieuwe Landbouwvvet aangeno
men, die 6teun in uitzicht stelt voor verbete
ring van den grond (aankoop van kalk en
thomasslakkenmeei) en van dien steun ook
de kleinbedrijven laat profiteeren door de
subsidie tevens beschikbaar te stellen voor
coöperatieve vereenigingen voor aankoop
van landbouwbenoodigdheden. Bovendien is
de mogelijkheid geopeiil om tot 1941 mini
mumprijzen te garandeeren voor haver en
gerst, van welke regeling reeds bedrijven
kunnen profiteeren die 0,4 ha groot zijn. Men
kan dus niet zeggen, dat de Regeering de
ontwikkeling in den landbouw op haar be
loop laat. Of intusschen dezen nieuwen maat
regelen meer succes zullen zijn beschoren
dan den ouden, zal de toekomst moeten
le eren.
Men wil het dus met alle geweld probee-
ren.
Laat Engeland maar een industrieland en
handelsnatie blijven. En daar zijn heil in
zoeken. Ons land van ouds een landbouw-
land kan evenals voorheen nog wel aan En
geland leveren. Laat de oude tijden maar
terugkeeren. En de natiën elkaar aanvullen
Voor wat de eene te kort komt heeft de an
dere natie wel een i:eveel.
Maar men meent ook wel eens een teveel te
hebben, dat niet altijd inderdaad bestaat.
Zoo b.v. met de ondermelk in ons land.
Voor dit teveel zou de kunstwolproducrie
een uitkomst zijn. Dat kan het ook wel zijn.
Doch er is een groote maar aan verbonden.
Het orgaan van de F.N.Z. waarschuwt er
voor dat het goed is de noodige
VOORZICHTIGHEID MET
CASEïNEBEREIDIN G
VOOR KUNSTWOL
te betrachten.
„Het kunstwolbedrijf zit, schrijft dit blad,
in handen van enkele, zoo niet één groot con
cern. Dit treedt als kooper op in een markt,
die uit vele kleine producenten bestaak Het
s duidelijk, dat deze laatsten hierdoor ge
makkelijk in de zwakste positie kunnen ko
en, indien zij niet doen wat in zoo'n geval
geboden is, nl zich ook organiseeren om
tegenover het koopend grootbedrijf ook één
verkoopend lichaam te plaatsen.
De meeste ondermelk in Nederland, die
eventueel voor caseïnebereiding in aanmer
king zou kunnen komen. zit in handen der
coöperatieve zuivelbereiding. Laat deze het
hoofd koel houden e.n niet onberaden ingaan
op aanbiedingen, die een onevenwichtigen
toestand tusschen kooper en verkooper
scheppen.
In den F.N.Z. is een commissie aan het
werk, die de problemen der bereiding
van den verkoop van caseïne voor textiel-
doeleinden nagaat en tracht tot een g
oplossing en voorlichting op dit gebied voor
de aangesloten bedrijven te komen.
Vele vraagstukken, die zich op het gebied
der caseïnebereiding voor textieldoeleinden
voor de leveranciers voordoen, zijn van zoo-
danigen aard, dat alleen een oplossing
langs organisatorischen weg mogelijk lijkt.
Hieraan wordt gewerkt en men hebbe even
geduld tot hieromtrent nadere mededeelin
gen kunnen worden gedaan".
Sommigen zijn wel eens wat al te gauw
met hun besluiten en wat al te bang voor
gevaren, die bij gemeenschappelijk bestrij
den niet zoo gevaarlijk zijn, als wanneer de
enkeling er voor staat. Gemeenschappelijk,
organisatorisch optreden is hier de weg, die
voordeel geeft.
Niet veel voordeel gaf het den
ARMEN STAKKER, DIE EEN
BIGGETJE OPFOKTE. DAT
ECHTER VERBEURD
VERKLAARD WERD.
Dat een arme stakker een biggetje opfokt
is niet zoo ongewoon. Meermalen toch komt
het voor dat bij een toom biggen een achter
blijvertje is, een die het niet zonder bijzon
dere zorg zal doen. Od een boerderij kan
men nu eenmaal niet de tijd en moeite er
voor nemen deze bijzondere zorg aan zoo'n
diertje te besteden en wordt het meestal af
gemaakt. Of, wat ook heel vaak voorkwam,
aan den arbeider of een anderen minder goed
bedeelde geschonken, die het dan vaak weet
od te fokken tot een flinke big.
Zoo gebeurde oók in een dorp bij Gouda.
De. boer had zoo'n prulletje en gaf het aan
een armen man, die 's zomers met negotie
loopt en 's winters wat steun trekt. De man
erg blij met deze gift, verzorgde het
dier als een schoothondje. Eerst kreeg het
de flesch en zoo kwam het door de eerste
moeilijke tijd heen. 't Groeide goed, heel
goed zelfs. En de bezitter zag al vleeschpot-
ten op het vuur, worstristen aan de zolder
en pekelvleesch in de kuip. Maar eens waar
de rond de woning des armen een crisis-
spook rond, in de gedaante van een ambte
naar het woord spook moet in dit ver
band niet letterlijk opgevat worden Deze
ambtenaar stelde vast, dat het oormerk ont
brak, dat ook een vergunning om een var
ken te houden ontbrak. Het dier werd in
beslag genomen. De eisch was vier dagen
voor den eigenaar, niet voor het varkentje
De uitspraak van den rechter, die de si
tuatie begreep, was vier dagen voorwaarde
lijk. Maar het varken werd verbeurd ver
klaard. Dat ging niet voorwaardelijk. Jam
mer voor den stakker! Slachtoffer van de
crisisrompslomD!
Voor het varkentje eveneens een droef
einde van een weliswaar korte doch onge
twijfeld prettige levensloop.
Want' ook dieren kunnen een prettige le
vensloop hebben. Soms een eigenaardige
ook.
Zoo bv. dat
WERELDBEROEMDE
CONCOURSPAARD, DAT EEN
ROMANTISCHE LOOPBAAN
had.
Dat is 't paard „Hanko" dat op de Olympi
sche spelen de hoogste onderscheidingen
behaalde en vele hooge en kostbare prijzen
won. Zoo heeft dit paard b.v. in 1928 op de
Olympische spelen de gouden medaille voor
Duitschland gewonnen.
Tijdens de oorlog werd het door een sol
daat buit gemaakt. Zoo kwam de officier
der uhlanen Freiherr von Langen er aan.
Hij koos het' tot zijn rijpaard en dat bleef
het tot bijna aan het eind van den oorlog.
Eigenaar en paard hechtten zich, zooals dat
soms gaat, aan elkaar. Maar bijna op het
eind van den oorlog werden beiden, Freiherr
von Langen en Hanko zeer ernstig gewond.
Het paard genas en werd door de legerauto
ritciten aan een boer verkocht.
Heel toevallig ontmoette von Langen zijn
vroegere trouwe makker voor een melkwa
gen gespannen. Hij kocht het dier dadelijk
terug en dresseerde het tot een van de meest
bekende, rijpaarden. Thans is het dier ge
storven. Zijn meester overleed reeds voor
drie jaar.
Zelfs in een paardenleven kan het raar
loop en.
Haast even raar als in de internationale
politiek. En daar worden soms heel vreemde
middelen aangewend. Zoo heeft Lloyd Geor«
ge willen trachten
MET EEN POT HONING DE
NON IN TERVEN TIEK WES TIE
IN GOEDE BANEN
te leiden.
Deze beroemde staatsman, die ook eert
groot liefhebber van het landleven is en
daadwerkelijk het leven van den boer mee
maakt, heeft verleden week een groote fruit-
tentoonstelling te Birmingham geopend. In
de openingsrede zeide hij o.a.:
„Toen ik Maandag jl. uit mijn bongerd
terugkeerde vond ik thuis een bericht, dat
Mussolini erg boos op mij was en een gewel
digen aanval op mij had gericht Een vol
gende mededeeling bracht mij de weten
schap, dat ik den eersten prijs had gewon
nen op deze show, met den grootsten appel
ter wereld, een Cox Orange Pippin, en dit
bericht maakte alles weer goed. Aangezien
ik ook een prijs behaalde met mijn honing,
geloof ik goed te doen een deel daarvan aan
Mussolini te zenden om zoodoende tot betere
betrekkingen te komen, want een mensch'
die boos is, is een slecht onderhandelaar,
zoodat een pot honing wel eens nuttig werk
zou kunnen verrichten in zake de non
interventie-kwestie".
Hij was zoo vol van dit plan, dat hij het
doel van zijn komst vergat en zich gauw
herstellend eindigde: „o ja, ik zou heelemaal
vergeten, waarvoor ik hier feitelijk gekomen
ben. Ik verklaar de tentoonstelling voor ge
opend".
En ik, die ook wel eens een pot honing ont
ving, niet om een noninterventiepoging door
te voeren, ik verklaar dit praatje voor ge
ëindigd.
Tot de volgende week.
PRAATJESMAKER.
