rödiÖJ)
PERMANENT DM
4\aakki\ ii\j\üjJidk
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
I
#1
m
u
fH
i
11
11
r i
m
m
B
m
m
au
81
M.&
u
\m m
n
11
Wanneet fuvd en zenuwen
genoeg heMen van de piih~
ketende wcikingdetcoffeine.
WERK
DE MALENBURG
DINSDAG 26 OCTOBER 1937
DERDE BLAD PAG. 9
HET MOND- EN KLAUWZEER
Als een schaduw over het
land trekkend
Serum is niet meer te krijgen
Zooals we Donderdag 1.1. in ons blad
schreven is het mond- en klauwzeer in
s billende deelen van ons land aan het
minderen, doch in andere gedeelten breidt
liet zich nog uit.
't Gaat er mee als meestal bij een epide
mie, de ziekte trekt als de schaduw van
cm wolk over het land. In het Zuiden be
ginnen trok hot over Zuid-Holland, waar
zoo goed als alle icestapels aangetast wer
den. Wij kennen gemeenten waar op een
gegeven moment geen enkele veehouderij
zonder deze ziekte was.
Thans is het rondom Rotterdam zeer aan
hot minderen, ook uit de omgeving van
Botterdam trekt de kwaal zich terug. Docli
uit andere deelen van ons land konion nog
berichten over liet toenemen der ziekte. Zoo
uit Friesland, dat thans vror zoover we na
Kunnen gaan geheel besmet is.
Streng wordt op de markten uitgezien,
Want geen lijdende dieren worden toege
laten. Alle aangevoerde dieren worden
nauwkeurig door veeartsen onderzocht.
Maar dit is slechts een weinig betcekenen-
do voorzorgsmaatregel, de ziekte gaat toch
.van boerderij tot boerderij, van de eene ge
meente naar de andere, de geheele provin
cie, het geheele land door.
Jn de provincie Utrecht is naar we liooren
EO van de veestapel aangetast.
En Zwolle is zoo goed als geheel inge
sloten door mond- en klauwzeer. Zoo zijn in
ide gemeente Zwollekerspel 600 hoeven besmet
'pen aantal, dat hooger is dan in 1932.
Uit do Alblasserwaard bereikt ons weer
liet bericht, dat de kwaal daar min of meer
'doorgeziekt schijnt te zijn. Tenminste, me
nig veehouderijbedrijf is ontsmet verklaard.
Ilct valt op, dat ender bet jonge vee de
ziekte niet ernstig is geweest. Bijzonder
kan dit. gezegd van de kalveren. Het mond
en klauwzeer is in de Alblasserwaard wel
niet kwaadaardig geweest, doch heeft toch
bij sommige veehouders meer dan één dier
gedood.
De bekende fokveedag te Hoornaar, die
■Uitgesteld was wegens de veeziekte, kan
Jdeze week gehouden worden.
Dit is al weer een goed teeken.
AVat dc bestrijding aangaat: het juiste
middel is nog niet gevonden, althans niet
oltremecn bekend.
De inspuiting met bet hoog-immuun-
fcemm dat door de Rotterdamsche Rijks-
seruminrichting geleverd wordt is heel
duur, n 1. 10 gulden per inspuiting, naar
Uns gezegd wordt en... de immuniteit duurt
slechts een 10 a 12-tal dagen. Als voor
behoedmiddel is het dus heel duur. Als be
strijdingsmiddel kan het eenige dienst doen.
Bovendien is een groote .hoeveelheid noo
'dig en dip is bij zooveel ziektegevallen niet
1e verkrijgen. Thans is b.v. de voorraad uit
geput. Men moet voor iedere koe y2 liter
gebruiken. Voor een gemiddelde stal van
25 koeien is dus 12'liter noodig en om dit
te verkrijgen moet het serum van vier
koeien afgetapt worden.
Men zal begrijpen, dat het ondoenlijk Is
\oor onze geheele veestapel serum in vol-
jdoende hoeveelheid te bereiden.
De boerenleenbank
5n de Wieringermeer
|Een nieuw bankgebouw
Zaterdag is to Middenmeer het nieuwe
bankgebouw van de Coöp. Boerenleenbank
Wieringermeer" in gebruik genomen.
Deze bankinstelling is in 1932 begonnen
;en sedert zeer uitgebreid. De omzetcijfers
.wijzen dit wel uit. In 1933 bedroegen deze:
62.526.67, in 1934 55.892.66, in 1935
3f 347.126.—, in 1936 1.215.801.11, terwijl de
resultaten van de eerste tien maanden in
1937 de verwachtingen hebben gewekt, dat
'dit jaar reeds 2.000.000.zal worden be
reikt.
Het bankgebouw beeft ruim twintig dui
zend gulden gekost, de grond hiervoor heeft
men in erfpacht. De keuze van het dorp
Middenmeer als zetel van de bank is niet
vreemd aan de daar te houden wekelijksche
graanbeurs. Dit dorp ontwikkelt zich nog
icderen dag en is reeds een belangrijk cen
trum van handel en industrie.
Er worden daar 's Woensdags zeer drukke
Zaken gedaan. En dat zal nog vermeerderen
'daar de polder thans nog maar voor de
helft aan particulieren is uitgegeven.
branden buitengewoon rulnlg
(87 nuttige warmt»).
Sierlijke modellen in prijzen
van IL 63.75 af.
DE WOLHANDKRABPLAAG
V angmethoden
Wolhandkrab in blik
Over de plaa? \an de wolhandkrab heeft
de directeur van het Visscherijproefstation,
Dr. J. Olie Jr. het een en ander medege
deeld aan het U.D. Het is een merkwaardig
feit, zoo vertelde Dr Olie, dat in het Noor
den de stand der wolhandkrab aan het af
nemen is.
Wanneer het wijfje van de wolhandkrab
gepaard heeft, dan trekt het naar de zee
om kuit te schieten; de eitjes schijnen ab
soluut zout water noodig te hebben om tot
ontwikkeling te komen cn nu doet zich het
gelukkige geval voor, dat de Friesche en
Groningschc polders af cn toe zéér veel
zoet water op zee loozen. Dit zoete water
heeft oen funeste uitwerking op de eitjes
van de wolhandkrab, er ontstaat een soort
van schimmel op, die de kiom doodt. Daar
men juist in het Noorden zeer veel last
ondervond van de krab stemt het tot ver
heuging. dat de plaap daar thans aan liet
afnemen is.
Andere staat de zaak echter in het cen
trum van het land. Hier stroomen de be
richten over .het veelvuldig voorkomen van
dc wolhandkrab nog steeds binnen en daar
men niet te maken heeft met de gunstige
omstandigheden in het Noorden, omdat Pr
geen op zee loozende polders zijn, laat hel
zich aanzien, dat men in midden-Neder
land van een constante plaag zal kunnen
gaan spreken.
De commissie tot bestrijding van de wol
Landkrab acht den tijd dan ook nog aller
minst gekomen om het bijltje er bij neer
te leggen.
Men gaat binnenkort, vermoedelijk
in de Linge, proeven nemen met een
nieuwe \angmethode, waarbij men
dwars door de rivier, op den bodem,
een zinken of ijzeren goot legt, die aan
den voorkant een naar binnen omge
bogen opening heeft. De krabben die
deze goot ontmoeten, duikelen er in,
kunnen niet denzelfden weg terug door
de omgebogen randen, maar kunnen
alleen zijwaarts uitwijken waarbij zij dan
terecht komen in de aan beide uitein
den van de goot opgestelde reservoirs.
Het is daarbij vooral de bedoeling, de uit
zee terugkomende jonge krabben op te van
gen. die zich stroomopwaarts bewegen.
In Duitschland. waar de stroom op de
rivieren meestal sneller is dan bij ons. kan
men andere methoden toepassen, die vrij
wat eenvoudiger zijn. Zoo kan men daar
bijv. volstaan met emmers, die met jute om
kleed zijn, in de rivier neer te laten. De wol
handkrabben, die door den snellen stroom
worden meegevoerd, .hebben steeds de nei
ging, zich aan iets vast te klemmen, ze
vallen dus meteen op de jute emmers aan
en kunnen zoo om de paar uur verwijderd
worden.
Weet U, zoo vroeg de heer Olie, dat
er momenteel in Duitschland, in de
omgeving van Hamburg, een conser-
venfabriek is, die de wolhandkrabben
bewerkt Men kan daar wol
handkrab in blik bestellen,
wolhandkrab pastei en poe
der om soep van te maken.
Of het lekker zal smaken? De commis
sie heeft monsters over laten komen, maar
ten aanzien van het verbruik hier te lande
is zij niet optimistisch. We zullen het dus
voorloopig nog zonder wolhandkrabpastei-
tjes moeten stellen!
De commissie zal verder nauwkeurige
gegevens gaan verzamelen omtrent het
voorkomen der krabben in het midden van
ons land. Zij zal daarbij een beroep doen
op de medewerking van de opzieners der
isscherij-inspectie die uit den aard van
hun beroep veelvuldig met de visschers in
aanraking komen.
En voorts zal men het op
prijs stellen, als particulie
ren die wolhandkrabben van
gen daarvan aangifte wil
len doen, hetzij bij de opzieners der
visscherij-insjiectie of bij de Heide
maatschappij te Arnhem.
Zoodra de goten gereed zijn, zal men dus
met kracht de bestrijding van de wolhand-
i land ter hand
De bietencampagne
Op vragen van den heer Kersten betref
fende het uitsluiten \an het varen van bie
ten van schipi>crs, die gewetensbezwaren
hebben tegen het varen op Zondag heeft de
heer v. Buuren, Minister van Waterstaat
geantwoord:
De Minister van Economische Zaken
heeft in Scp'ember 1934 toegezegd, dat pan
de bedoelde gewetensbezwaren zooveel mo
gelijk zou worden te gemoet gekomen.
liet is den Minister, die sedert kort de
verantwoordelijkheid voor de uitvoering
van de wet van 5 Mei 1933 draagt, gebleken
dat door de bevrachtingscommissies ern
stig in die richting is gest/eefd; door de
deswege getroffen regelingen is alleen niet
tegemoet gekomen kunnen worden aan de
gewetensbezwaren van hen. die ook voor
gevallen van uiterste noodzaak, n.I. als bet
continn-bedrijf der suikerfabrieken in be
paalde buitengewone omstandigheden zou
worden verstoord, die bezwaren onvermin
derd handhaafden.
De Minister is bereid de mogelijkheid
van verdere tegemoetkoming na te gaan,
doch acht het uitgesloten dat een eventu-
ecle wijziging der getroffen regelingen nog
in de huidige reeds vergevorderde cam
pagne van invloed zou kunnen zijn.
GEMENGD NIEUWS
Ernstig ongeval
Twee arbeiders gewond
Bij de werkzaamheden aan de Kade
muur te Arnhem is gistermorgen om
streeks half twaa'f een ongeluk gebeurd
waarbij een tweetal arbeiders, J. IJ. en
J. S., werden gewond. Een van hen
moest in het Gemeenteziekenhuis aldaar
worden opgenomen.
Door een tot nog toe onopgehelderde oor
zaak is een drijvende dok voorover geslagen
Daarbij werden de palen van de heistelling,
die op het dok was gebouwd, met kracht te
gen den wand van ijzeren p aatbalken ge
slagen. De twee ijveren baken werden daar
bij geheel verbogen en de houten geleide^
palen der stelling knapten af. Het twee'al
arbeiders, dat zich niet snel genoeg uit de
voeten kon maken, geraakten tusschen hej
gevaarte en den wal bekneld, uit welke p>
slfie zij door hun mederarfceiders verlos;
werden.
Per ziekenauto werden zij naar het ge
meente-ziekenhuis overgebracht, a waar
h'eck dat zij er nogal goed waren afgeko
men. .T. IJ. moest ter verpleging worden op
genomen wegens bekomen inwendige kneu
zingen, terwijl J. S., na verbonden te zijm
per taxi naar zijn woning kon worden ver
voerd.
EEN GEHEIMZINNIG LICHT
Gisteravond om zes uur werd in zee,
dwars van Terschelling een licht
waargenomen. Onmiddellijk vertrok d<
reddingboot „Brandaris". Na alles te heb
ben afgezocht is de reddingboot onverrich
ter zake teruggekeerd,
ARRESTANT UIT IN VOLLE VAART
ZIJNDE TREIN GESPRONGEN
Gistermorgen is uit den trein die om 10.3tjj
van Gouda naar Utrecht vertrekt, nabij blok
11 aan de Achterwillens te Gouda een ma
den toen in volle vaart rijdende Dieseltrein
gesprongen. De betrokkene bekwam hierdoor
ernstige verwondingen aan hoofd, handen en
rechterbeen. Niettegenstaande deze roekelooze
daad kwam de man er echter nog goed af,
want na ter plaatse floor een spoorwegarbeidci
voorloopig te zyn verbonden is de man op eer
geleend rijwiel naar de stad gereden. Onder
weg evenwel is hij door de inmiddels reeds
gewaarschuwde politie aangehouden, omdat hg
als arrestant door de Rotterdamsche politie
naar Utrecht werd overgebracht, verdacht van
diefstal. De arrestant, een 21-jarige Duitscher,
had kans gezien in een onbewaakt oogenblik
uit den trein te springen. Voorloopig is
thans in het van Itersonziekenhuis te Gouda
opgenohien en onder bewaking gesteld.
en U zult 's morgens „kiplekker*
uit bed springen.
Eiken da* moet uw lever een liter gal ln de In
gewanden doen vloeien. Wanneer de galafsc'
1 gassen ln Uw llchaamfu
inisme wordt vergiftigd en
geheel herstelt. Een plantaardig, zacht, onover
troffen middel om de gal te doen vloeien.
Elscht Carters Ueverpllletjes, verkrijgbaar bij
apothekers en drogisten in flacons van 0.75.
De aanslag in het Liesbosch
Een gearresteerde weer vrijgelaten
De gemeentepolitie te Princenhage
zet met grootcn ijver het onderzoek voort,
naar den persoon, die de geheimzinnige
schoten gelost kan hebben Donderdag
avond in het Liesbosch op de 25-jarige
dienstbode L Hermans en tien 23-jarigen'
hoveniersknecht C. Aaits, beiden uit Etten-
Omdat de omgeving, waarin de dader ge
zocht moet worden, zeer begrensd is. on
dervindt de politie bij dit onderzoek groote
moeilijkheden. Degenen, die inlichtingen
kunnen geven, een chauffeur cn twee wiel
rijders hebben zich nog niet bij de .politie
gemeld.
Uit het onderzoek, ingesteld door den
Bredascheff politiedeskundige, is komen
vast te staan dat men hier te doen heeft
met e>en aansiag met voorbedachte rade.
Het vermoeden dat men .hier met een
moordaanslag te doen heeft en aan geen
ongeluk gedacht moet worden, wordt ver
sterkt door het feit, dat de dader iemand is
die in het donker uitstekend den weg in 't
Lie9bosch weet.
Rekening wqrdt gehouden met de moge
lijkheid, dat de schoten voor een ander
paar zijn bedoeld geweest, omdat geen en
kele aanwijzing bestaat, dat mej. Hermans
met andere mannen dan Aarts omging,
zoodat minnenijd uitgesloten is.
Met vrij groote zekerheid wordt aange
nomen, dat de dader in de buurt van Leur
woonachtig is.
In verband met de kermis te Breda werd
door de rijks- en gemeentepolitie Donder
dag èen scherpe controle uitgeoefend op dc
wegen. Een man mét een dubbelloops
jachtgeweer moest dus direct de aandacht
trekken.
Gebleken is echter dat zich Donderdag
avond nog een ander persoon in het Lies
bosch bevond, wiens meisje eenigen tijd
tevoren in relatie had gestaan met iemand,
die een dubbelloops jachtgeweer bezat en
die gedreigd had het meisje te zullen
neerschieten als hij ze met een ander zou
aantreffen,
Verscheidene personen zijn in verband
hiermee door de politie verhoord. Vele. aan
wijzingen kwamen tegen den minnaar
naar voren, waarom de politie met den of
ficier van justitie besloot tot aanhouding
van den verdachten man, die te Beek
Daar werden inderdaad een dubbelloops
jachtgeweer en hagelpatroncn gevonden,
waarvan het kaliber overeenstemde met
die, waarmee Donderdagavond de schoten
werden gelost.
De aangehoudene moest echter na
langdurig verhoor weer op vrije voeten
gesteld worden, want hij kon een alibi op
geven dat door betrouwbare getuigen werd
bevestigd.
De toestand van de beide gewonden was
Zondagavond niet direct levensgevaarlijk.
DE „AXEL" TE EMBDEN
Het Zweedsche s.s. „Axel", dat nabij
Terschelling in moeilijkheden was ge
raakt is gister tloor twee Nederlandsche
.«leepbooten te Embden binnengebracht.
Naar men weet, was het schip reeds door
de bemanning verlaten.
PAKHUIS UITGEBRAND
Gister werd brand ontdekt in bet cen
traal magazijn van de Coöperatie „De Een
heid' staande aan de Westzijde te Zaan
dam. Weldra was de gealarmeerde brand
weer aanwezig, die met drie stralen het
vuur bestreed maar niet kon verhinderen
dat het pakhuis met de voorraden een
prooi der vlammen werd. Na een uur wer
ken wns de brand gebluscht. De oorzaak
van den brand is onbekend.
De strijd tegen de
zwendelbanken
Het gerechtshof te Amsterdam, gepresi
deerd door mr. Joh. M. Jolles zette de
behandeling voort van de strafzaak tegen
de beide directeuren van de Effectenbank
G. A. ten Hope en Co., den 41-jarigen effec
tenhandelaar C. J. N. K., en den 62-jarigen
rechtskundige mr. dr. J van O., verdacht
van zwendelpractijken. De rechtbank heeft
hen op 31 Maart ieder tot twee en een half
jaar gevangenisstraf met aftrek ran den
tijd in voorloopigc hechtenis doorgebracht,
veroordeeld. Het O. M. had drie jaar gere-
quireerd.
Nadat de zaak gister opnieuw was behan
deld persisteerde de procureur-generaal
mr. J. Versteeg bij zijn eisch, daar de
nieuwe getuigen geen nader licht op de
zaken werpen. Spr. requireerde tegen beide
verdachten wegens verduistering vier jaar
gevangenisstraf, thans echter met aftrek
van vier maanden voorloopige hechtenis,
daar de behandeling buiten de schuld der
verdachten moect worden uitgesteld.
Ais verdediger trad op mr. B. Stoppel
steen, die eveneens bij zijn pleidooi per
sisteerde. Hij drong aan op een voorwaar
delijke veroordeeling van v. O die onder
schikt was aan zijn medeverdachte cn van
wien hij door de drank een willoos werk
tuig was;
Arrest 8 November.
Het noodweer op Sumatra
Nog vier dooden
BENKOELF.N. 26 October. (Aneta). Door
hevige bandjirs in Doesoen Tandjongheran,
Lamongsche districten, zijn acht in den
Vischval Aer Beliti visscbende dessalieden
blijkbaar door de hevigheid van deze band
jirs verongelukt.
Een hunner bekwam een gebroken been.
Vier lijken zijn reeds gevonden.
In den weg van Padangoelaktanding 7fjn
minstens drie nieuwe bruggen wegeslagen.
LEELIJKE VAL
Gistermorgen, toen het tverk pas aan den
gang was, had de timmerman V. uit Go-
rinchem het ongeluk van een in aanbouw
zijnde zolder van de nieuwe loodsen aan
de Gasfabriek te Leerdam te vallen. Di
rect waren eenige personen van de eerste
hulp bij ongelukkpn ter tplaatse, die hem
naar de verbandkamer van deze fabriek
brachten. Dr Jonkers achtte opname in 't
ziekenhuis noodzakelijk, waar bij nader on
derzoek bleek dat er eenige ribben waren
gebroken. Gelukkig bleek de eerste vrees
van wervel fractuur nogal mee te loopen.
Schaken
NEGENDE PARTIJ
REMISE
Uitstekend spel aan beide zijden
De negende partij om het wereld-kampioen
schap schaken, gespeeld te 's-Gravenhage,
verliep aldus:
Wit: Dr. Euwe
1 d2d4
2 c2c4
3 Pgl—f3
4 Pblc3
5 a 2a 4
6 e2e3
7 Lf 1X c4
8 0—0
0 Ddle2
10 Lc4d3
11 b2xc3
12 De 2c2
13 Dc2Xd3
14 Lela3
15 Tal—bl
16 La3Xb4
17 Tblxb4
18 Dd3c2
19 Tfl—bl
20 e3e4
21 e4e5
22 Pf3—d2
23 Pd-2b3
24 Tb4—c4
25 f2—f4
26 d4xc5
27 Tbl—al
28 Tal—a3
29 Dc2—f2
30 Tc4xc5
31 Tc5—cl
32 KglXf2
33 g2—g3
34 Kf2—e2
35 Pb3d2
36 f4Xg5
37 Ta3—d3
38 Tel—c4
39 Pd2Xc4
40 Pc4e3
Afgebroken.
Slotstelling na 40 Pd5Xe3.
Zwart: Dr. Aljechin
Zwart: Dr. Aljechin
d7—d5
c7c6
Pg8—f6
d5Xc4
Lc8—f5
e7e6
Lf8b4
Pb8d7
Pf6e4
Lb4xc3
Pe4xc3
Lf5Xd3
Pc3—d5
Pd 5b4
a5xb4
0—0
Dd8—c7
Tf8b8
Ta8a5
h7h6
c6—c5
Ta5a8
b7b6
Dc7c6
b6Xc5
Dc6-b6
Db6a7
Pd 7b6
Pb6Xa4
Da7Xf2f
Tb8b4
Ta8d8
Pa4b6
f7g5
h6xg5
Pb6xd5
Tb4Xc4
Td8—a8
Pd5xe3
F,
Wit: Dr. Euwe
De partij zou gisteravond worden voort-
In den laten middag deelde dr. Alje
chin echter aan dr. Euwe mede, dat hij
de beslissing omtrent het al- of niet voort
zetten der partij aan den wereldkampioen
overliet, waarop besloten werd de partij als
remise te beschouwen.
De stand is dus thans: Dr. Euwe 3^
punt, dr. Aljechin 5\'2 punt.
BOTWINNIKLOEWENFISCh
De negende partij van de match Botwin-
nik—Loewenfisch om het kampioenschap
van Rusland eindigde in remise.
daH: KOFFIE H/1G
WOENSDAG 27 OCTOBER
HILVERSUM I 1875 M. Al«ei
Kd dwor de NCRV. 8.00 Schrlftlexlm
gewijde
SchrffT
(gr.pl.
Gramofoonmuziek. 10.30 Mongendlenet. 11.00
Gramofoonmuziek 11.15 Eastmble van der
Horst. 12.00 Berichten. 12.15 Gramofoon
muziek. 12.30 Vervolg concert 1.30 Gramo
foonmuziek. 2.30 Chr. Lectuur. 3.00 Zang en
plano. 3.45 Gramofoonmuziek. 4.00 Berichten.
Gramofoonmuziek. 4.15 Het Nederl. Strijk
kwintet en soliste. 5.45 Gramofoonmuziek.,
6.30 Voor tulnliefhebbers. 7.00 Berichten. 7.15
7.45 Reportage. 8.00 Be
richten ANP. Herhal
SOS-1
srichten. 8.15
nfging Hilvers
strumcntaal eeisembie en solisten. 9.uo cau
serie- „Monumenten uic het verleden". 9.30
Vervólg concert. 10.00 Berichten ANP. 10.05
„De luchtverdediging»dag te Amsterdam",
causerie. 10.45 Causerie over tafeltennis.
11.0012.00 Gramofoonmuz. Hierna: Schrift*
lezing.
HILVERSUM II 301 M. VARA-Ultsendlnic. 10.00
10.20 v.m. VPRO. 6.307.00 KVU. 7.308.00
VPRO. 8.00 Gramofoonmuziek. 9.30 Keuken
praatje. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Causerie
over rassentheorie en erfelijkheid (gr.opn.L
gramofoonmuziek en orgelspel. 11.30 Cause
rie: ..Werkverschaffingsproblemen". 12.00
Gramofo .r.muzlek 12.30 VARA-Orkest. 1.15—
1.45 De Ramblers. 2.00 Knlples. 2.39 Voor de
.Weten, begrijpen, handelen", cau-
Koorcccicert. 7.30 „De roep naar
lerie, 8.90 Herhaling SOS-Berlchten
!Uen ANP. VARA-varia. 8.15 Radio
30 Orgelspel. 10.90 Berlohten ANP.
beim Abschled lelse Servua",
gT.opn.) 11.00 „Jeugd en puberteit",
11.20 „Fantasia". 11.45—12.00 Gra-
RADIO PARIS
i02.20 Gramofooo. 5.20 Klela*
ROTTERDAM—ZWIJNDRECHT
Op Dinsdag 23 November 1937, des voor"
middags te 11 uur, zal door den Rijkswater
staat te 's-Gravenhage, worden aanbesteed:
het onderhoud van het gedeelte Rotterdam
Zwijndrècht Van weg no. 16 van het Rijks-
wegenplan 1932 met verbindingswegen ge
durende het jaar 1938. Raming f7000.
RAADHUIS TE ALBLASSERDAM
TeAïblasserdam bestaan plannen to£
den bouw van een nieuw Raadhuis, waar
voor medewerking van het werkfonds zal
worden gevraagd. Voorts zal een Rijksvoor
schot worden opgenomen van I7S000, voor
den bouw van 38 woningen.
■DE ZINKTABRIEK TE BUDEL
De zinkfabriek te B u d e 1 profiteert van.
den goeden gang van zaken in de staats--
mijnen. Zij zal worden uitgebreid met een.
super-grillagefabriek en een ketelhuis met
nieuw§ turbines
l
RIJKSZEEHAVEN „HET NIEUWE DIEP"
Op Vrijdag 26 November 1937 zal door of
vanwege den hoofdingenieur-directeur van
den Rijkswaterstaat te Haarlem, worden
aanbesteed: het vernieuwen van een plan-
kiergedeelte behoorende tot werken van de
Rijkszeehaven „Het Nieuwediep", Raming
f16.000
WERKEN OP DE WADDENEILANDEN
Op Vrijdag 26 November 1937, zal, door of
vanwege den hoofdingenieur-directeur van
den Rijkswaterstaat te Leeuwarden, worden
aanbesteed: het onderhoud van de duinen en
oeverwerken op Ameland, de duinen op
Schiermonnikoog en van de veerdammen te
Nes op Ameland, te Holwerd en te Oostma-
horn in 1938.
door K. LANTERMANS
(4
,,Ik loop even met je mee, Paul, ik moet nog in de kerk zijn,
fcn dan wil ik je vader eens over je spreken", zei de dominee.
Dat vond Paul niks akelig. Die morgen, een Dinsdag, had de
clominee het op de catechisatie gemerkt, dat Paul jarig was,
.veertien.
„En wat moet je nou worden, jongen?"
„Vader weet het nog niet, dominee: arbeider bij Hekman,
iof knecht bij bakker Stevens".
I „Ik kom nog wel met je vader spreken", had hij gezegd.
En zou dat nu gebeuren?
Paul liep inwendig juichend naast dominee heen. Uitwen
dig niets te zien. Het was zoo prettig, dat de dominee zich met
[je bemoeide. En dan zeggen ze van zoo'n dominee, dat hij
zoo slecht preekt. Maar bij alle zieken en gezonden kwam hij
,toch maar. Als dominee tegen je praatte, dan was het net,
jmeende Paul. of hij je met zijn hand, nee, met zijn woorden
Over je hoofd aaide: alles deed prettig aan, als je bij den
[dominee in de buurt was.
De heele weg over, tot thuis toe, praatte dominee maar, en
het was Paul. of dominee zijn groote armen om hem heen ge-
Slagen had. Maar dat was niet zoo. Dat leek maar. Maar
Onder één paraplu, die van dominee, liepen ze toch wel.
„Zie zoo, jongen, nu zullen wij eens kijken, of we wat voor
je doen kunnen. Me dunkt van wel",
I Zoo stapten ze binnen.
r „Ja Strikforst, dat weet ik nog niet. of die lijst zoo afge
floten kan worden: dat moet je Meneer vragen'j
„Dan moet het wachten tot vanavopd".
„Loop dan even naar hem toe, en vraag het".
„Eenmaal, toen ik pas koster was en ik aan de poort belde
om inlichtingen te gaan vragen, heeft meneer me gezegd, dat
ik niet meer aan de poort mocht komen".
„Ja", zei dominee met een zucht, „de Malenburg en beleefd
schijnt niet bij elkaar te willen passen. Maar meneer meent
het niet kwaad. Het is nu eenmaal zoo zijn karakter. En
troost je maar: we ondervinden dat allen op onze beurt, ik
ook".
Altijd had er bij Paul een schrijnende wond gezeten, als
hij er aan dacht, dat vader eens door „Meneer" als een
schooier van de poort weggejaagd was. Dat hield natuurlijk
ook verband met die „lange vingers", maar weggejaagd als
een bedelaar, dat was iets om je over te schamen. Geen woord
was er ooit van over Pauls lippen gekomen. Maar de wond
zat er. En nu goot de dominee door zijn woorden olie op die
wond: dominee werd ook wel eens onbeleefd door meneer be
handeld. Het lag dus niet aan vader, aan vaders vingers.
„Wacht dan eenvoudig tot vanavond en zeg hem, als hij
er over begint, dat ik je opgedragen heb om er mee te
wachten".
Was dat nou niet duidelijk gezegd: ik hoor bij je. Als hij
het nog eens zou wagen, om je te ontslaan, waar je inwendig
toch altijd nog een beetje angst voor hebt, dan ben ik er
ook nog.
„Vergeet niet, Strikforst, dat een koster in dienst is van de
kerkvoogdij en niet van den president-kerkvoogd".
Paul zat al weer aan zijn lijsten te schrijven, maar moest nu
even wachten en keek over de tafel heen. om die woorden tot
zijn binnenste te laten doordringen. Zei de dominee daar nu:
als „Meneer" kwaad wil, dan trek je je daar maar niets van
aan. want de heele kerkvoogdij en ik zullen je steunen.
„En wat moet er nu met Paul gebeuren? Die kan hier toch
niet blijven rondloopen?"
„Hekman zei vanmorgen, dat hij hem wel gebruiken kan".
„Dus boerenarbeider? Dat zal niet gebeuren. Strikforst. Dat
gebeurt niet, dat zeg ik je. Een jongen met zoo'n helder hoofd.
Van morgen heb ik hem nog op de heele bijbelsche- en kerk
geschiedenis gepolst: hij weet alles. Ik heb een plan. Die jon
gen moet studeeren. Daar ben ik expres voor gekomen".
„Ga je in de keuken zitten schrijven? Paul", zei vader
vragend.
Paul vertrok met zijn werk.
Paul pakte zijn werk in de keuken dadelijk aan. Maar zijn
gedachten waren in de voorkamer. Het gepraat en gebrom
klonk tot hem door. Het scheen wel, dat ze het niet met el
kaar eens waren. Dat was toch nog nooit gebeurd. Vader en
dominee het niet eens? Vader zou voor den dominee door de
Waal zwemmen. En er was in het heele dorp niemand, die
met zoo'n vriendelijke glimlach op het gezicht naar vader
keek. Dat deed toch zoo prettig aan, als Paul dat zag. Vader
was toch eigenlijk de knecht van den dominee, en meestal leek
het wel. of dominee de oudere broer van vader was.
Hoor, daar praat de dominee weer. Wat een stem heeft
hij toch. En hij vergeet zeker om zacht te praten. Dat was
anders wel noodig met die dunne wand.
„Nee Strikforst. Ze weten er hier geen van allen op het
dorp iets van. hoe dat alles eigenlijk in elkaar gezeten heeft.
Over de zaak in Amsterdam wil ik geen woord zeggen, omdat
je me dat eens beslist verzocht, ik kan wel zeggen, geboden
hebt. Maar toen ik er van hoorde, heb ik dadelijk gezegd: ik
zal Strikforst helpen. Vader kon niet meer, omdat hij net
in die dagen gestorven is. Was hij blijven leven, hij had het
zeker gedaan. Voor jou was zijn dood een even groote slag als
voor ons. Maar wij wachtten het al tijden, omdat hij een
zware hartkwaal had. Ik wist te goed. dat vader altijd van je
gezegd had: accuraat in het werk als een machine en trouw
als goud. Daarom heb ik je hierheen gehaald, toen je niets
had. Hier was ten minste een dak en een boterham voor je.
En later het kosterschap. En geloof me gerust: er is hier op
het dorp buiten mij niemand, die weet. dat jij op hetzelfde
kantoor gewerkt hebt, waar mijn vader directeur was".
Gebrom van vader Strikforst maar de zware stem van den
dominee er weer dadelijk overheen:
„Laat het hem maar hooren. Dat komt er niets op aan, vind
ik. Hij zal op het dorp genoeg gemompel hooren van dingen,
die hem minder aangenaam in de ooren klinken. Hij mag wel
weten, hoe i k over je denk. En als jij niet praat over dingen,
die je wilt verzwijgen, dan hij t«ch zeker niet. En nou zou ik
wel willen, dat je hem roept: dan zal ik jullie samen vertel
len. wat ik van plan ben".
Weer gebrom van vader, waar niets van te verstaan was in
de keuken.
Dan dominee's stem:
„Ook dat komt er niet op aan. Betuigt hij zijn ontevreden
heid van avond, dan zeg je eenvoudig, dat ik je verhinderd
heb om het werk af te maken. Ik weet nog beter: ik neem die
heele rommel mee. Dan kun je er niet aan werken. We zullen:
eens zien. bij wien de macht berust, als het er op aan komt:
bij de kerkvoogdij of bij den president-kerkvoogd. En roep
nou Paul, als je me een plezier doen wil, Strikforst."
Wordt vervolgd
