VRIJDAG 22 OCTOBER 1937
EERSTE BEAD PAG. 3
Het Zilveren Jubileum van de
Gero-Fabrieken te Zeist
IVIADAT 's morgens de directie,
namens het geheel© personeel
was gehuldigd door ir. J. J. F. Bar
tel s, had 's middags een buitenge
woon druk bezochte receptie in Hotel
Figi plaats.
Het 25-jarig bestaan der Gero-Fabriek te
Zeist is Donderdag op buitengewoon
feestelijke wijze herdacht.
's Morgens half. tien werd de feestdag in
gezet met de huldiging der directie.
Op het ruime terrein, achter de feestelijk
versierde fabrielcs. en kantoorgebouwen,
stond tegen dien tijd het uit ruim 800 per
sonen bestaande personeel aangetreden.
De vooi'zitter der Feest-commissie, ir. J.
'J. F. Bartel s uit I.aren (N.-H.) huldig
de de directie, bestaande uit de heeren Iï.
J. M. S i m o n i s ir. J. Kortlandt en
S. L. Vermeer, namens het geheele per
soneel.
Spr. complimenteerde de directie met dezen
dag en wees met voldoening op hetgeen, na
25 jaren van noesten arbeid, is verkregen.
Ook wees de heer Bartels op de buitenge
woon goede verstandhouding tusschen
directie en personeel, waaruit, in den loop
der jaren, een hechte band is ontstaan, die
het bedrijf in al zijn geledingen ten goede
komt.
De oudste directeur, de heer H. J. M.
Simonis, bracht dien heer Bartels dank
voor diens gelukwenschen en wees er op,
dat, na de moeilijke jaren, de toekomst voor
het bedrijf zich wat gunstiger laat aanzien.
Onmiddellijk hierna bracht de Gero-IIar-
anonie het „Gero-Jubileuimlied" ten gehoore,
dat door alle aanwezigen: werd mede ge
zongen.
Vervolgens werd de directie op het admi
nistratiekantoor gecomplimenteerd door den
heer C. Kjaer en op het bedrijfskantoor
bij monde van den heer Th. Hooft, terwijl
in het schaftlokaal de heer I m b e r g na
mens de werkmeesters het woorde voerde.
Tenslotte werden de zes jubilarissen uit
het personeel, die vanaf de oprichting aan
dit bedrijf zijn verbonden en die dus op
dezen dag eveneens hun zilveren jubileum
herdachten, nog persoonlijk gehuldigd. Dit
betrof de heeren H. J. M. Simonis, J. Ter
beek, W. van Dijk, A. de Langen, J. Ruskes
en W. Brouwer.
De officieele aanbieding van geschenken
vindt plaats op den voor het personeel ge-
organiseerden feestavond op Zaterdag 30
October a.s. in „Tivoli" te Utrecht.
De receptie
's Middags van half drie tot vijf uur hield
de directie receptie in de kleine zaal van
(hotel „Figi" te Zeist.
Zelden woonden wij een receptie bij die
zóó enorm druk bezocht werd als deze. Het
aantal bloemstukken, het een nog 6Chitte-
irender en fraaier dan bet andere, was over
weldigend groot. De wanden van de zaal en
,van de aangrenzende foyer gingen geheel en
al schuil achter de bloemenweelde, welke
uit alle oorden des lands was aangevoerd.
Onder de talloos velen, die hier hun op
wachting kwamen maken merkten wij o.m.
'op de heeren Bruinwold Riedel uit Leersum
en F. J. Kramer uit Bussum, beidien com
missaris der N.V. „Gero-fabriek".
Verder waren aanwezig: Ir G. W. J. van
lier Sluijs, waarnemend districtshoofd der
arbeidsinspectie te Utrecht; Mr W. Graadt
Van Roggen, secretaris-generaal van de Ned.
'Jaarbeuds; Dr G E Hoffnagel, secretaris van
het Departement Utrecht der Maatschappij j
Van Nijverheid; Jhr Dr M. L. van Holthe
(tot Echten, burgemeester van Zeist; Ir P.
Minderhoudt, namens „Werkspoor" te
Utrecht-Zuilen; Dr N. A. Kortlandt en fami
lie uit Zeist; de heeren: J. J. van Straalen,
Üid van den Gemeenteraad van Zeist; W.
(Hartog, namens de Ned. Ghr! Radio Ver.;
VJ. A. Metelerikamp, directeur der N.V.
„Sohaerweijder Bosschen" te Zeist; P. Hij-
adelaar, directeur van het Gemeentelijk Gas
bedrijf t te Zeist, benevens een ontelbaar
aantal afnemers en leveranciers uit binnon-
jen buitenland.
Tegen vier uur arriveerden een groot
aantal leden der Vereeniging van Handela
ren in glas, porcelein en aardewerk de Higpa
die met hun voorzitter, den heer Jos. ten
(Berg uit Utrecht aan het hoofd, die mede
(namens de Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Utrecht aanwezig was, hun ge-
tlukwenschen kwamen aanbieden.
De beer Jos. ten Berg zeide op dezen
Idag uiting te willen geven aan de gevoe
lens van hooge waardeering, dankbaarheid
«en vriendschap, die in de „Higpa" leven.
Spr. wees er op, dat dit 'bedrijf in een kwart
'eeuw gegroeid is van een kleine onderneming
Itot een Nederlandsche industrie met een
De Brandstoffenvoorziening
Limburgsche mijnen exporteeren niet teveel
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
den heer Wijnkoop betreffende de brand-
sotffen'voorziening in het a.s. winterseizoen
heeft de minister van Economische Zaken
geantwoord, dat hem niet is gebleken, dat
de Limburgsche mijnen, tot nadeel van haar
leveranties in eigen land, veel te veel naar
het buitenland zouden exportceren.
Indien hier en daar stagnaties in den
aanvoer van bepaalde soorten ko en moch
ten optreden, dan houden deze verband met
de sterk toegenomen vraag naar die soorten
en de belangrijke voor raad vorming bij de
afnemers. Voorts herinnert de minister er
aan. dat zijn ambtsvoorganger reeds op 12
DE VERJAARDAG VAN HET
pUITSCH—JAPANSCHE VERDRAG
Het propaganda-comité van de vereeniging
Itot versterking van het Japansch-Duitsche
anti-Kominternverdrag heeft besloten, dat
de eerste verjaardag van het sluiten.van dit
pact den 25sten October a.s. te Tokio plech
tig zal worden gevierd en dat voorts ln To
kio, Osaka en andere steden van '3 tot 13
November meetings zullen worden gehouden
FRANSCH OVERHEIDSPERSONEEL
ONTEVREDEN
De Fransche vereenigingen van personeel
ïn overheidsdienst hebben gezamenlijk aan
gekondigd, da-t 23 en 24 October a.s. in 33
steden van de provincie protestvergaderin
gen gehouden zullen worden tegen de on
voldoende verhooging van salaris van de
ambtenaren en agenten van den veilig
heidsdienst.
EEN SUDETEN-BRIGADE IN SAKSEN?
Volgens beriohten uit Praagsche bron zou
'onlangs in Saksen een Sudeten-brigade zijn
opgericht, een dergelijke militaire formatie
als het befaamde Oostenrijksehe legioen, dat
uit geëmigreerde Oostenrijksehe nazi's be-
De Sudeten-brigade zou reeds omstreeks
8000 man groot zijn, onder bevel staan van
zekeren B i e r 1 e, en haar centraal bureau te
Dresden hebben.
DE ITALIAANSCHE LUCHTMACHT
De Italiaansohe ministerraad heeft op
nieuw talrijke besluiten genomen ten aan
zien van de landsverdediging, en in het bij
zonder regels vastgesteld voor recruteering
der militaire luchtvaart. Alle Italiaansche
burgers zullen aan deze recruteering onder
worpen zijn, indien zij daartoe geschikt zijn.
Zij zullen worden ingedeeld bij de drie dien
sten: vliegdienst, speciale diensten en hulp
diensten.
Tevens zijn voorbereidingen getroffen
voor de instelling van een gezondheidsdienst
voor de luchtmacht.
Gero-reputatie. Bijzondere hulde bracht spr.
aan de wijze van verzorging en distribuee
ring der producten.
Als stoffelijk blijk van waardeering werd
hierbij een tegeltableau aangeboden, ver
vaardigd in de Kon. Plateelbakkerij „Zuid-
Holland" en ontworpen door den beer P.
Swildens.
Dit fraaie tableau van respectabele afme
ting geeft het Gerofabrieken-complex in vo
gelvlucht weer. Het geheel ie omgeven met
een keten waarin de namen der „Higpa"-
leden voorkomen, terwijl, naast ieders naam,
't wapen van de plaats van inwoning prijkt.
Als persoonlijk geschenk bood de heer Jos.
ten Berg bovendien aan elk der drie direc
teuren een kostbare vulpenhouder aan.
In zijn dankwoord wees de oudste direc
teur, de heer Simonis, met groote vol
doening op den hechten en vriendschappelij-
ken band, die, in den loop der jaren, tus
schen het bedrijf en zijn afnemers is ont
staan.
Spr. verzekerde, dat dit fraaie tableau,
dat in de directie-kamer geplaatst zal wor
den, de herinnering aan deze hoogst aan
gename samenwerking steeds levendig zal
houd/en.
November 1936, bij de beantwoording van
soortgelijke vragen als thans zijn gesteld, er
op heeft gewezen, dat zekere vertragingen
in den aanvoer van kolen gedurende de
maanden Sept. en Oct. moeten worden be
schouwd als een seizoensverschijnsel, het
welk verband houdt met de bij het invallen
van den winter plotseling stijgende vraag
naar de meest gangbare soorten huisbrand
kolen. De ervaringen, in het vorige stooksei-
zocn opgedaan, hebben dit geheel bevestigd.
De brandstoffentoeslag
Over verhooging nog niets beslist
De Rageeringspersdienst meldt.: De®er da
gen is aan de gemeentiebesturen medege
deeld, dat de brandstoffenbijslag aan de
werkloozen, die van de rijkssteunregelingen
genieten, op denzelfdcn voet moet worden
geregeld a's het vorige jaar. Het besluit
daartoe is genomen moeten worden, ven
einde den gemeentebesturen tijd te geven
voor het nemen van de noodige voorberei
dende maatregelen. Het thans mededeelen
van dit besluit wil echter niet zeggen, dat
de wenschen tot eenige verhooging van den
brandstoffenbijslag, die door de vakcentra
les zijn geuit, daarmede van de baan zijn.
Die wenschen worden nog overwogen. Van
het resultaat daarvan valt echter op dit
oogenblik niets te zeggen.
Op 27 April had te Nederhorst den
Berg een hevige ontploffing plaats hij het
schuurtje van den brancLstoffenhandelaar
C. L„ tengevolge waarvan een 12-jarig
meisje ernstig w?rd verwond. De brand-
stoffenhandelaar bad een vat willen reini
gen door er eenige liters petroleum in te
gieten en er een vuurtje onder te stoken.
De rechtbank veroordeelde den onvoor-
zichtigen handelaar wegens veroorzaken
van zwaar lichamelijk letsel door schuld
tot veertien dagen hechtenis.
De officier Mr. Bosch .had vier maanden
gevangenisstraf geëischt.
RATTENKONING GEVANGEN
Op de boerderij van den landbouwer
Housel in de grensplaats Büngern, heeft
een knecht in een spreeuwennest een „gat
tenkoning" gevangen, zijnde negen ratten,
die met de staarten aan elkander gegroeid
waren.
ECONOMIE EN FINANCIEN
BLIJVENDE WERKLOOSHEID?
Het oordeel van
Dr ir Th. v. d. Waerden
Factorendie remmend werken
Na de praeadviezen van Prof. Dr. Ir. Gou-
driaan en den heer P. J. S. Serrarens, orut-
leenen wij thans nog enkele bijzonderheden
in de praeadviezen van Dr Ir. Th. v. d.
aerden en Mr. J. H. van Zanten
.-er het werkloosheidsvraagstuk.
Dr. Ir. Tb. v. d. Waerden komttot de
conclusie dat conj unctuuirbeheersohiiiig wen-
söheliijk, moeilijk maar mogelijk is. Zou deze
lagen, dan sluit zich hierbij aan, dat indien
mocht blijken, dat bij een gelijkmatig peil
bedrijvigheid een belangrijk aantal werk
loozen zou overschieten, een redelijke ver
deeling vain het beschikbare werk in het
maatschappelijk belang zou moeten leiden
tot verkorting van de werkperiode in het
arbeidsleven: op Tater leeftijd beginnen (uit
breiding leerplicht), op vroeger leeftijd ein
digen; en in de tweede plaats: verkorting
an de arbeidsduur.
De groote moeilijkheid blijft echter, dat de
'erkgelegenheid voor een groot deel bepaald
wordt door internationale factoren.
Wij kunnen hier te lande werkzaam zijn
door het scheppen van een goede monetaire
basis, wij bunnen door oredietverleeningen
de koopkracht aanzetten in depressietdjd,
nen in harusse-tijd en daardoor de speci
fiek Nederlandsche werkgelegenheid uit
smeren, vereffenen: wij kunnen de indus
trialisatie stimuleeren, een sociale niveliee-
ring ten aanzien van de loonen propageeren
bevorderen; wij kunnen aansturen op een
handelsverkeer met gelijkgezinden en daar
door de internationale arbeidsverdeeling be
vorderen; wij kunnen leiding geven aan ra
tionalisatie en mechanisatie om de schokken
te vermijden en de heilzame werking van de
technische vooruitgang zonder te groote of
fers van groepen ten goede te doen komen
het algemeen: wij kunnen door leerplicht
uitbreiding, vroegere pens ionneer ing, om
scholing, werktijdverkorting de werkloosheid
beperken. Maar wij kunnen niet, en een
klein land is hier in het bijzonder haast
machteloos, de politieke onrust wegnemen,
de wedloop in bewapeningen het meest
effectieve middel tot duurzame verarming
der volkeren stoppen, het streven naar
zelfvoorziening, de opsluiting, de economi
sche waanzin van onrendabele fabricage van
surrogaten tegengaan.
En zoolang door dergelijke maatregelen,
aaraan wijzelf ook gedwongen worden
©enigermate mee te doen, het redelijk goe
deren- en dienstenverkeer wordt verhinderd
zal het gevaar bestaan, dat wij, ook bij her
stel der conjunctuur, blijven onder het wel
vaart-niveau dat door doelmatige voortbren
ging, verkeer en verdeeling bereikbaar zou
zijn; en dat Nederlan-cL, met zijn sterk aan
wassende bevolking, niet meer aan alle han
den wenk zou kunnen verschaffen.
Praeadvles Mr J. H. van Zanten
Mr. J. H. van Zanten, de vroegere Di
recteur van het Amsterdaimsch Gemeentelijk
Statistisch Bureau komt uit een aantal sta-
tistisohe gegevens, door hem verzameld, tot
de conclusie, dat vóór 1930 elk jaar weder
het aantal werkloozen ongeveer gelijk was
het aantal van hen, die een nieuwe
functie zochten; dit beteekent dat het toen
er jaar gelukte deze in het be
drijfsleven op te nemen.
Tijdens de crisis zijn 216.(MX) personen be
schikbaar gekomen om uit het beroep tre
denden te vervangen, terwijl ruim 250.000
nieuw in een beroep wilden treden: im den
•r van 1936 waren er 482.700 werkloo-
dat beteekent, dat niet eens de uittre-
denden zijn vervangen, zoodat zij, die een
nieuw beroep zochten, daardoor vain zelf
reeds niet aan de beurt kwamen. Daaruit
volgt voor het beroepsleven als een geheel
beschouwd, dat tot dusverre nog slechts in
krimping van het bedrijf door niet-vervan-
gimg van uittredenden heeft plaats gehad,
slechts zeer weinig door opzettelijk
ontslag.
In de toekomst zal op de maatschappij de
last rusten: le. de tegenwoordige werkloos
heid op te heffen, voor zoover de huidige
werkloozen daarvoor niet te oud zullen zijn
geworden; 2e. de door overlijden of leeftijd
uit het' beroep tredenden te vervangen: 3e.
jaarlijks voor 40.000 tot 1946 en daarna voor
35.000 mannen nieuw werk te vinden,
De Amerikaansche koersen
Een „beursprofeet" aan het woord
Ro g e r W. B a b s o n, een bekend Noord-
Amerikaansch economist, die de depressie
in de Vereen. Staten in 1921 voorspelde,
heeft Britsche geldbeleggers via „Financial
News" bericht en op het hart gedrukt, niet
in paniekstemming te geraken betreffende
Amerikaansche fondsen, mits deze volgestort
zijn.
„Staalmaatschappijen en andere groote
industrieën, die door Lewis zijn aangevallen,
zijn verheugd over deze „break". De werk
krachten waren niet meer in bedwang te
houden en de eischen kenden geen perk
meer, terwijl de labourleiders zelve op de
effectenmarkt speculeerden. Deze „break"
brengt de menschen weer tot zinnen en moet
de bezitters van Amerikaansche industrieën
ten goede komen.
Engelsche beleggers moeten niet vergeten,
dat de geheele wereld op weg naar inflatie
is. hetgeen materieele voordeel^n voor maat
schappijen, die groote natuurlijke bronnen
bezitten, beteekent. Het is nu tijd om selecte
Amerikaansche aandeelen te koopen. Oorlog
of geen oorlog!"
Simplex
Dividend 6 (v. J. 2J/2
Naar wij vernemen, zal op de a.s. alge-
meene vergadering van aandeelhouders van
Simplex Machine- en Rijwiel fabrieken een
dividend van 6 (v. j. 2y2 over het per
31 Aug. geëindigde boekjaar worden voor
gesteld.
Schoenindustrie te Dongen
Derde fabriek wordt stopgezet
Naar verluidt zal thans binnen het kort
tijdsverloop van slechts enkele maanden
reeds de derde schoenfabriek te Dongen
de poorten sluiten. Eerst kwam het bericht
van de liquidatie der bekende Upper Ten
Shoe Works, de Holl. Amerika Schoenen-
Mij, daarna de surséance-aanvraag van de
firma Leijten, wier accoord is geaccepteerd
en waarvan het bedrijf hoogstwaarschijnlijk
zal worden stopgezet en thans heeft de firma
Van Tuijn en Co aan al het personeel ont
slag aangezegd. Dat zijn drie fabrieken, die
vele jaren als flinke bedrijven, ieder voor
zijn product, de Dongensche schoenindustrie
hebben gemaakt tot een der beste van het
Van Vlissingen Katoen
Omzetten aanmerkelijk gestegen
over 1936/'37
In het Jaarverslag o-
V11 s s I li g e n en
ordt medegedeeld, dat
fabrieken
wsterk zijn
igen. Na April J.l. zijn de prijzen der grond
s'offen echter gedaald, zoodat terughoudend
heid ln het plaatsen der orders ls Ingetreden.
De fabriek is echter nog behoorlijk van werk
voorzien. Na reserveering etc. resteert f260.000
(v. j. f 250.000) ter verdeling. Voorgesteld
wordt op de pref. aandeelen 6è% dividend uit
te keeren (v.j. 68) en op de gew. aandeelen
10 (v.j. 94).
LIMBURGSCHE STEENKOLENMIJNEN
Aantal arbeiders gestegen
,nd September 1937 1.238.264
I.203.586). Twee maanden gelede:- was de pro
ductie een record op 1.245.898 ton.
Het aantal arbeiders ln dienst bij de geza
menlijke mijnen steeg wederom en wel met
232 man tot 31.737. nadat vorige maand een
stijging met 256 geboekt was t.o.v. de maand
Juli 1937. Vorig Jaar bedroeg het aantal arbei
ders per 1 October 29.017.
Het aantal arbeiders bovengronds bedroeg
II.144 (v. m. 11.098) en ondergronds 20.593 (v.
Tide Water Associated Oil
Gunstige resultaten
Naar uit New-York geseind wordit heeft
de Tide Water Associated Oil Co.
in het 3e kwartaal 1937 een netto winst ge
maakt van 4.472.000, uitkomende op 0.62
per aandeel.
In het tweede kwartaal 1937 had de winst
4,368.000 bedragen of 0.60 per aandeel
en in hef 3e kwartaal 1936 3.226.000 of
0.39 per aandeel.
In de eerste 9 maanden 1937 bedroeg de
winst 1.61 per aandeel, tegen 0.99 per
aandeel in deaelfdle periode 1936.
SCHAAKRUBRIEK
Kampioenschap van Rusland
Botwinnik wint achtste partij
Ook de achtste partij van de sdhaak-
maich om bet Kum pioenschap van Rusland
tusschen Botwinnik en Loewenfisch is door
Botwinnik gewonnen.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Ned. Keurboekerij,
het ondernei
i, China 'en Abessiniö
U langdurfg Palestina
Joodsche troebelen. Zijn reisverhaal is eei
zeer boeiend en bont geschakeerd relaas ge
worden. Hij vertelt van zUn kennismaking me
de drie Arabische bevolkingslagen: effendib
landbouwers en bedoeïnen; van de Joodsch
immigranten, die naar hun herkomst Oost
Europa Jemen. Marokko, Duitschland, zulk
een rijke verscheidenheid van typen en aanleg
vertoonen; en van de ingewikkelde verhou
dingen welke In een land. kleiner dan Bel
mandaatmogendheid tevergeefs wordt
tracht, ai deze ongeltikaoortige elementen
de snel als een wonderstad uit het zand
rezen plaats Tel Aviv, de trots van de Jc
betrekkelijk klein aanl
iteeds herhaalde daden
lenig oppervlakkige bladzij-
te danken. Waar de auteur, zonder kennis
i de semlti'sche talen, zich bijvoorbeeld gaat
;even ln uiteenzettingen omtrent oud en
uw Hebreewsch, of een oordeel uitspreekt
r Arabische letterkunde, daar leest men
ens glimlachend hetgeen Emir Abdallah
i Tr8nsjordanie hem toevoegde: „Mijn
irde heer, leert U eerst eens Arabisch!"
nam vroeg hij zijn Arabische vrienden: „Er
nog 88 pCt. voor jullie ovi
willen de menschen dit recht juist
ibische boeren
sch-Arabische I
door tegenstrijdlgf
ge verlangens, maar belden geloovén. overeen
komstig hun godsdienst, dat de Messias nier
in Jeruzalem voor hen zal verschijnen. Van de
zeven poorten van Jeruzalem ls er een dicht
gemetseld. De legendo zegt, dat zij pas zal
opengaan, als de lang verbeide Messias komt.
De oplossing van het probleem Is waarlijk eon
WJj hebben dit boek, dat over het algemeen
een goeden kük op de Palestünsche problemen
geeft, en ook de meeste prominente^ figuren
bische als net Joodsche kamp met groote be
langstelling gelezen.
,,OLDEXBARNF,VEI,DT», door Theun
de Vries. H. P. Leopold, Den Haag
1937.
Johan van Oldenbarneveldt kunnen w(j ln
vele opzichten bewonderen; hem liefhebben
kunnen wij niet
Met deze woorden besluit Theun de Vries
deze blografie van den beroemden Advocaat.
dat de schrijver er in
at van Holland, als
welke hij een overwegende invloed uitoefende
op de besluiten en houding van het rijkste der
opgestane gewesten, feitelijk dus de dictator
der zeven Provinciën. Oldenbarneveldt heeft in
alle ambten, die hij bekleed heeft, uitgemunt:
pensionaris van Rotterdam, als lid der Raad
van State, als gezant aan buitenlandsche ho
ven, met name dat van de onbetrouwbare Eli
sabeth, als tegenstander der Leycest-eir, als
leider en raadsman der Staten van Holland.
Steeds „de anonymus die hij bijna levens
lang kon zijn, een machtig en gevaarlilk man:
door
Er
ge is Prins Maurits, doch deze ontbloot
politieke scholing en ambities laat den Ad
vocaat gaarne de kronkelige wogen der diplo
matie bewandelen.
Meesterlijk was Oldenbarneveldt's plan tot
stichting der Oost-Indische Compagnie, hierin
openbaren zich geniaal doorzicht, het verme
ien om onmogelijke plannen te erwezenlüken
en een „geraffineerd koopmanschap". En niet
•ninder meesterlijk de wijze waarop het hem
ïelukt, de pandsteden weer uit Engelsche han-
len te bevrijden!
Maar helaas het karakter van Oldenbar-
leveldt had ook zwakke kanten, welke ten
slotte noodzakelijkerwijze zijn val ten gevolge
noesten hebben.
Daar was zlin „men zou geneigd zijn to
schrijven kenschetsend Hollandsche eigen
schap: zijn baatzucht".
ZUn vereering ven en liefde tot Willem I zijn
ïooit „geheel oprecht" geweest. Inzake de op-
iracht van de souverelniteit aan den Prins
bljlkt duilelijk, dat Oldenbarneveldt „de regen-
in zaken, waarover hij ongenoegzaam le
oordeelen vermocht of waarover het hem niet
iaste te decldeeren. De doorgedreven tocht
laar Vlaanderen in 1600 „een briljant en ge-
lurfd stuk koopmanspolitiek", noemt de Vries
hen de beide machtigste lc
Jhliek!
Hoe langer Oldenbarneveldt z(1n meesters
dient, beter beheerscht, hoe meer hij zich aan
belangen en inzichten associeert en hoe-
alles wat hij onderneemt of voorstaat
..de typische uiting wordt van een factie-poll-
het karakter van natlo-
ii er iets in voelen als
uitvloeisel van het volksge-rlcht zelf".
Dat neemt echter niet weg, dat wil. gelijk
ok De Vries, tegen de wijze, waarop de pro-
edure-Oldenbarneveldt gevoerd is en de rol,
'elke Prins Maurits daarbij heeft gespeeld, de
rnstigste bezwaren hebben.
Oldenbarneveldt was ontspoord. h« had
oor de scherpe Resolutie inderdaad het land
an den rand van den burgerkrüg gebracht
t1 had de eenheid der Unie gebroken, het is
lies waar! En toch wl1 zlin ervan over-
uigd. onder Willem van Oranje ware het zóó
n! Wat had het
HANDELSBERICHTEN
NEW-YORK, 21 OCTOBER
Slot Vor. slot
TARWE. No. 1 Manitoba 159% 157%
No. 2 Harde winter 122% 122%
No. 2 Roode winter 115% 115%
ROGGE. Can. -W. no. 2 88% 88%
GERST. No. 2 loco 72% 72%
MEEL. Sprlngclear 5.60 6.6-9
KOFFIE. De termünmarkt ofende nauwelijks
Hoogste stand te Boedapest 768.2
Laagste, stand te Maünhead 743.5
Stand vanmorgen half-twaalf 753.8
WPÜRVERWACRTTNG
Matige tot krachtige zuid-oostelijke tot
zuidwestelijke wind. Meest zwaar bewolkt
met eenige kans op regen. Weinig veraii-
1 dering in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT
Het hoogedruk gebied over het vasteland
trok zich nog iets naar het oosten terug.
Die in het westen op den Oceaan, week
verder naar het westen terug. De secundai
re. welke gisteren over de Britsche Eilan
den lag, ontwikkelde zich tot een afzon
derlijke kern van lagen luchtdruk, welke
thans ten i^ordwesten van Ierland ligt,
met een uitlooper ver naar het zuiden.
Op IJsland waait een stormachtige noord
oostelijke wind met sneeuw. Overigens is
in het geheele waarnemingsgebied de wind
nog zuidelijk met alleen langs de Noorsche
kust en op de Britsche Eilanden betrokken
lucht, met plaatselijk regen. In het ooste
lijke deel van het waarnemingsgebied bleef
de lucht nog meest helder tot licht be
wolkt .echter plaatselijk nevel of mist. De
temperatuur daalde op het noordelijke
deel van IJsland en in midden-Zweden tot
onder het vriespunt. Zij was oD IJsland, in
ons land en in Duitschland onder normaal.
Overigens was zij meest, boven normaal.
Verwacht wordt, dat de depressie haar
invloed geleidelijk over onze omgeving uit
zal breiden. De wind zal nog zuidelijk blij
ven, doch vermoedelijk in kracht toenemen.
Ook de bewolking zal toenemen, met mo
gelijk eenigen regen. De temperatuur zal
waarschijnlijk niet veel veranderen.
TRERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half-twaalf 13.0 C.
23 OCTOBER
Zonsopgang 6.40 uur, zonsondergang 4.48 uur
Maan op nam. 7.13 uur, onder vm. 11.08 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
23 OCTOBER
Van 's avonds 5.18 uur tot 's morgens 6.12 uur
prjjsh., daalde daarna op bultenl. verkoopen. la-
eer kost- en vrachtaanbod en trager stemming
te Hafre, herstelde zich ten deele op aankoopen
door den handel en sloot pdüshoudend.
Rio No. 7 loco 8% 8%
Santos no. 4 loc 11% 11%
Rio contract:
mber
9.23
9.33
KATOEN. De termünmarkt opende prdsn er
5 p.hooger en was daarbij zeer ongecnimeerd
waarbij hedgeferkoopen algeheel ontbraken tei
wijl koopers zich afzijdig hielden in afwachting
pan het verloop der gebeurtenissen; vervolgens
steeg de markt op depeches uit Liverpool, rea-
8.52
8.51
RUBBER. Slot prijshoudend.
CHICAGO, 21 OCTOBER
TARWE. De markt opende priish. en c hoo
er tot c lager, handhaafde llch aanvankelü^
a sympathie met de fondsenmarkt en Winnipeg
laalderijen, daalde* onder leiding van den bei
oepshandel op het tragere slot te Liverpool.
Het slot was nauwelijks prijshoudend.
99%
MAIS. De termünmarkt opende prüsho
c hooger. waarbij de Invloed van de
loco-situatie teniet werd gedaan door d'
:hting van opklarend we
sloot prüshoudend.
Decei
Mei 61%
HAVER. Slot prüshoudend
December 31
Mei 30%
ROGGE. Slot zeer prüshoudend.
December 72%
69%
61—
MARKTEN
LEEUWARDEN, 22 Oot. Vee. Aanvoer
-üzen: 47 enterstieren 115—230, 98 twenl
leren 230—345,45F. vette koelen 120—250,
ik, idem 0.46—0.66 per kg; 1072
•n kalfkoelen 110—256, 62 pinken 65-15-5,
i vette kalveren r 2260, 1463 graskalverr
20—80, 317 nucht. kalveren 4—9, g02 vet
in 15—36, 190 weideschapen 13—i
mmeren 10—20, 306 vette karkei
40—145, per stuk, Idem 0.52—0.58 per kg.; 40
magere varkens 22—50, 161 kleine biggen 9
ƒ916, 59 bokken of geiten, 24 paarden. Totaal
4883 stuks vee.
handel goed en prüshoudend. Vette
koeien iets ruimer aanvoer, handel iets vlugger
iim prüshoudend. Melk- en kalf-
eoort tamelijk vlug en prijshou
dend verkocht, overigens gedrukte handel. Pin
ken kalm. Graskalveren: grootere aanvoer, -han
del aanvaneklük redelijk, doch later stugger en
iets lager. Vette kalveren: weinig aanvoer en
geringe handel Nuchtere kalveren; zeer traag
i Iets lager. Varkens: lts vlugger, prüzen iets
aoger. Wolvee door beperkt aanbod vluggeren
andel tegen hoogere prüzen.
Gisteren nam de N.V.C. 253 varkens over.
UTRECHT, 22 Oct. Kaas. Aangevoerd 52
partijen, wegende 16.800 kg. Prijzen: met rüks-
merk: le kw f 29—30: 2e kw f 27—28; zwaardere
f31.50 alles per 50 kg. Handel kalm
ZWOLLE, 22 Oct. Boter. Aanvoer 205 kg.,
waarvan 17/8. 2/16 vaten en 170 stukken van
kg. Prijs f 1.551.G0 per kg; per 1/8 vat van
20 kg prima f 2828.50: per 1/16 vat van 10 kg
f 14—14.50. Handel kalm
Eieren. Aanvoer 25.009 kipeleren. Prüz-sn:
f 3.25—5.75 per 100 stuks
?llen 21 ct. stierenvellen 17 ct. vette vellen 25
Hulden. Prijzen: koehuiden 21 ct pinken-
grasvellen23 ct ales per kg„ paardenhui-
f den per stuk. Handel zeer flauw met terug-
loopende prijzen
larkt. Aangevoerd 2381 stuks, als: 832
I. 583 gra^kalveren, 223 nuchtere kalve-
schapen, 5 gelten, 133 schrammen, 26
varkens. 466 biggen
Met besteedde voor neurende en versch ge
kalfde koelen ƒ150—240, dito vaarzen en schot
ten 140—205, gustekoelen vofcr de vetwelde
if stal 120—180. dito vaarzen 125—180,
•oorjaarskalvende koeien 100—175, 1%-jnrlge
ipringstleren ƒ100155. 1%-Jartgepinken 100
-150, jonge fokkalveren 30—85. nuchtere
kalveren 611, v«tte koelifci en ossen aan
50—60
kalve
et„ d-lto schapen 1128, 6-
dito 5585, per stuk; vette dito 6055 c.
Waterstanden van den Rijn
AMSTERDAM, 22 October. De watei
van den Rijn waren hedenmt
Rheinfelden 2.27 (onv.); Bre
Kehl 2.38 2): Ma:
3.92 5): Mannheim
2.79 1): Lolir 1.35 4); Mainz 0.50 7)
Jingc-n 1.60 5); Caub 1.76 3): Coblenz
.78 1); Trier 0.21 2): Keulen 1.43
RIVIERBERICHTEN
Regina, v. Rooyen; Elwi, Wal
Fisscher; Hassia, Schoibach; M. Stlnnes 30,"
Wolz; M. Stinnes 27, Vohwinkel; Dymphina,'
Bruininckx; Ahrtal, de Rover; Baden 24, Jas
pers; Kurwenal, OdentalGrani, de Rover; Ri-j
beouville, Ebling; Anna, Vermeeren; Urmaio,
v. d. Meer; Wuta, Verhoeven; Harpen 33,!
Brahm; Batoer, Behm; Ludovicus, Driessen;j
Johan, Linz; Gadang, Keizer; Henriette, Eer-*
kes; Wilhelm, Baumcr; Ratti, Visser; S. H. VJ.
97, Smaal; Locoteill, Punt; Hanseat, Mohra
Maartje, Goumalre; Valencia, v Drunen; Bangj
v. d. Zee; Nomade, Kielen; Zes Ceveunes]
Schneider; Aschaffenburg, Gorter.
AMSTERDAM: Wijkdienst 24, Roebersen; On-I
derneming, Mastenbroek; Thohair, Tomassen J
Antemael, v Dongen; Henriette, den Besten a
DORDRECHT; at. Richelieust. Colbert; sta
Vauban; Gothard, de Boer; VREESWIJK: s%
K. Vaart I; BLAUWE HAND: Maria, Erdhui-l
zen; BREDA; Wilhelmlna, Reymers; Theodorai
Catharlna, v. Dijk; Wilhelmlna, Paal; MEP-
PEL: st. Johannes; Bertha, Schroder; HAS
SELT: Gerda, Mölier; ASSEN: Johanna, Ste-
gers; IJMUIDENSiem Jac, Klomp; Markwarc,
UdesKOEDIJK: Renolda, Evers; ST ANNA-.
LAND; Avontuur, Neef; BURGSLUIS: Johan-
Neef; GELDERMALSENProcyon, Me>
Octave. Engelen; Wilhelm Elise, Losken; Wal-
sum 10, Heijnen; Saint Simon, Musset; Cambod-.
ge, BetzDieze, Driess; Melanie, Smolders;
Renuin, ProttiecaNaphta 9, Kuhnle; Gladia-
teur, v. Hackt Tunisie, Thato; Brazaviile, He-j
rens; Risico, v. Holt; Jambo, Leenars; PlefsJ
Phuijlaert; Naphta 4, Ramgraf; Airam, Fran-:
ken; Anm&rthe, Schoots.
DUITSCHLAND: st. Willem 3,
^Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
ROTTERDAM: st. Oblst. Rheinfahrt 7; st.!
Beta; st. Paul; et. Camt.la; st. Rival 2; stJ
Willem Marie; st Saga; st. Franz; st. Berta;'
st. Tolima; st. K. Vaart 8; st Wingi; st Ir-I
mingr&dDeuts gumbernator, AtsbachErft, Lier-
Verschuren; Nalite, Meijer; Wester-
Chratldas, Aasse; Lento, dë Bot; Rijn zeevaart
2, Pruim; Hoendecoenter, BoojjTruro, Neefy
Leendert, Jiskoot; Harloff 2. Bechtold; Rhein-.
fahrt 10, Kissel; Sijambre, Gimb«rg; Wilhelmlna,!
v. Steen; Yorwarts, Ldst; Krlemhlide, Schu
macher; Welsum 2, v. Hove; Hendrika, denj
Oiden; Huijgens, v. Maaren; Amfortos, Bo-
•- :dam, de Graaf; Vermeer, Huns-,
v. d. Zande; Rhenai -- - 1
manbinnen
Uri, Fuchs.
ivaart 2, Verweij; Minerv
Dim
st. Lavoisier; VREESWIJK: st. Hai
ZWOLLE, st. Eben Haezer; ZUTPHEN: st.(
IsalaDEN HAAG: st. Nico; Aletta, de Vrn
ZUTPHEN; Mannheim 233, Nalbach; IJMUI
DEN: Mercurlus, v. Zanten; BUDEL: Letrouw,
Koenen; OOSTENDAM: De Hoop, van Lopik;
UTRECHT: 5 Gebroeders, Geerling; ZIERIK-
ZEE: Neeltje, Ruitenberg; WEURT: Corsperatin,
3, v. Utrecht; IJMUIDEN- Fyo, Volker; DEN!
HAAG: Atma, Tromp; KATERVEER: Goed®
Verwachting, de Vries; PANHEEL: Inf&tigab'e,
Simon; LESCESVEER: Broedertrouw, de Beijer;
VLAARDINGEN: W. v. Driel 32, Wens; VIER-
VERLATEN: Ora et Labora, Schuilenbe.g;
DEN HAAG: Dirkje, Heikoop; BUIKSLOOT:
Leentje Cornelia, Volker; MIDDELHARNIS:
Karei, Schrot; VELSEN; Mahler, Gubbels; URK
VuUck Sr., Kok; LOBITH: Hortense, Savclkou-;
STEENWIJK: Ellen, Comille; LOCHEMHil-
legonda, Bolijn; RHEDEN: Frederika, Geux;
OUDERKLRK a/d IJSSEL: Geertruida, v dj
BÉ
Krer
Ursula, Frangois; Baleine, Welvis
Buisman; Rijn Schelde 14. Boer; Grace de Dien,;
Verbraeken; Erlinde. v. Geels; Karei Eugeen,
Boods; Francisca, Peters; Angeliqua, Huisman;1
Hilda, DammeMarlea, v. d. Poel; Quo Vadis,
Fortuin; Rijn Schelde 16, v. Camp; Tertia, Pass
man; Leontine, Wissen; Standaart, Marse; Em
ma, BoodtsJohanna, Doro; Paula Jean,
DyartRejosoullems, de Baets; Stad Dender-
monde, Gerritsen; Onrust, Wormsbecker,
DUITSCHLAND: Verandering, Meinen; Quo
Vadis, Kamphuizen: Edjogre, Groeneveld; Luc-
tor, Bakerma; st. Jean Mlllot; St. Petrus 2, Sep;
Louis, v. Wlnssen; Aventure, v. Strijdonck; Ura
nus, de Lee; st. H. Neuerburg 5; Zuidvliet, de
Ree; Therese. Wijkmans; Comptoir 24, Gerritsenjj
La Brie, Kornelst. Janna Gerdiena; Anpateli,
VlezeeTrio, Oudakker; st. Bema; Josejh, de
Wachter; Josephine, Pecker; Meibot, Meijer;
Leendert Marie, Alewijnen; st. Heinrich; 2 Ge
broeders, Janssen; Piejo, Boom; Elpe, Peelen
Perago, de Hoeck; de Hoop, Maasbach; st. Dya;:
Salaine 2, DobbelaireIsabella, Clausde Peauw,
Mussche; Luka, v. Kerkhoven; Prior, Coupe;
Limburgia, Maarschalk; Emiie, v. Couwenberg;
Mutwe, d'Hooge; Nautilus 11, Brouwer; st. Lou-
6, v. d. BöomVaterland,
lonlus, Baijens;
■ouuiiiu.auv-iasina, zvoenenAlpha, Sto-
Arvie; Jelo, Wlllems; Maria, de Roeck ;i
DijkRhenus 109, Dann; st. Excelsiory
Nauheimer; st. Frits;
DUITSCHLAND: Ingear, v Bakker; st. Gerard;
st. 4 Gebroeders; Eiovie, v. Biezen; Walsum 27,
Schreuder; st. Fiat Vol 3; Maria Elise, Urmet-
zer; Friede, Fendelst. Albatros; Angeele, v.
Ackelaar; Pierre, v. d. Dussen; Mevo, Reitsma;
Cem I, Zaal; st. Mazarin; Tomalhout, Lenz;,
Emerance, Costers; Joseph, Deijaert; Stad Dix-
muiden, Klaasen; st. Midgard; Hertha, Heill;
GUnther, Hoefnagel; Miereveld, Kehl; st. Modir;
Pieter Breugel, Rijkers; Dankwart, Hamingen;
Herzeleide, Both; st. Wangard; Brekelenkamp,
Drevers; Goethe, Donck; sL Herman; Capella,
Joosten; Rheinland, Zijlmans; st. Voorwaarts;
Morgenland, RetsnltzeckGeertruida, Roeberding;
et. Fulla; Ida, Kornet; Gelria, Bulsman; Binnen
vaart 30, Lagerwaard; Margrltha, Bootsman; Quo
Vadis, Lintel; Frieda 6, Jurgens; Risico, Heuvel-
-nan; Savornin Lohman, Kruijt; Star. Dondelaire;
t. Anton; Alvracht 5, Rooding; Acra, Cornelis-
en; Sparta, Bordewjjk.
Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: 'sis niet anders, v. Dam; st.
Wodan; Walsum 26, Schreuder; Themasi, Pass;
man; Pirifiya, Koopman; st. Iris, Vos; st. Barba;
Karang, Poot; Lamongan, Schmitt; Elise Maric.
Visser; st. Johanna; Barbara, Link; Carolina
Sophie, Knecht; st. Archlmee3Jacobus, van
Alphen; Verco, Verbeek; St. Anna 1, de Lor;
Jos, Somers; st. 's-HertogenboschWalsum 13,
Becker; Pax, Tillema; st. Taurus 2; Pierre, v.
Hoorenbeeck;... Diamant, Bal; Flandria, Willems
Carolina, Cleenpoel; Gutenfels, Fuchs; st. Clara
ElisabethPaul, AsbeckBraunschweig 1, Schade
Vol. 17; Emma. Haas; Patria. Joho; st.
Ada; Parcifal, Bout; st. Spica, Proserpina, v.
Rudolf L Ziss; st. Leba 2; Wllhelm'ina,"
Eendracht, Brijder; Fievo, Soht
n: st. Schulp; Cornelia, Jansen'; Schilt-
ik; Risico, Berends; st. Harmonie 4; Jos.
inn 39, Mahl; Gcorg Reltz 4, Baumann
Albatros, Beeckmann; Joal, Tangest. Walsum
I; Anna, Bungert; Nooit volmaakt, Pols; Ma-
Engelaar; Johanna, Trouwborst; Simploi
h, v. Ee; Express 14/ S"'
Scam 10, Kohier.