KERK EN ZENDING enttollandsch MlKoopman VERKADE VRIJDAG OCTOBER Ï937 GEREF. KERKEN Beroepen,: Te Strijen, cand. D. S. A. Hagenbeek, hulppred. te Groote Lindt, NED. HERV. KERK Beroepen: Te Engelen (N.-Br.), cand. A. N. Brouwer te Utrecht. Aangenomen: Naar Zegveld, cand. A. J. Brinkman te Ooltgensplaat. TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST Voor de classis 's Hertogenbosch der Ge ret Kerken, heeft met goed gevolg peremptoir examen afgelegd Cand. B. A. v. Lummel, beroepen predikant te Sprang. Ds. L. O. LOS Met de ziektetoestand van Ds. S. O. Los te Giessendam, die reeds 4 maanden buiten ambtsbediening is geweest, is het de laatste dagen weer minder gunstig. Een speciaal medicus heeft hem weer 3 maanden absolute rust voorgeschreven. KERKELIJKE PERS Met ingang van 1 Oct. heeft Ds v a n D ee- 2en wegens drukke bezigheden het eind- redacteurschap van „Nieuw Kerkelijk Le ven", het orgaan van „Kerkherstel", neer gelegd. Onder goedkeuring van het H. B. benoemde de redactie tot haar secretaris Ds J. Douwes van 's-Hertogenbosch. „OM SIONS WIL" Tot de redactie van „Om Sions Wil", het door wijlen Ds. S. Kamper, in leven predi kant bij de Geref. Kerk van Meerkerk, ge redigeerde weekblad, is toegetreden Ds A. Jansens te Scheveningen, emeritus predikant van de Gereformeerde Kerk van Langerak. Met genoemden predikant vormen thans de redactie de heeren Ds. C. de K r u ij k, Geref. predikant te Kamerik, M. A. de Looff, Hoofd eener Chr. school te Geersddj'k en B. v. Mazijk, uitgever te Rotterdam. RIJKSSUBSIDIES VOOR KERKRESTAURATIE Blijkens hoofdstuk VII van de Rijksbe- grooting zijn voor 1938 bestemd subsidies voor de restauratie der volgende Herv Kerken: Te Bergen op Zoom 11.000, Breda i 24.170, Brammen 6840, Delft 14.000, Gin- neken 32.500, Gouda 5000, Haarlem 2500, Koudekerke 1.920, Krimpen 13.000, Leer- sum 4470, Leiden 5975, Stedum 16.000, Strijen 3.920, Utrecht (Dom) ƒ35.000, Was senaar 36.800, Workutm 19.680, Zaltbom- mel 18.000, Zwartewaal ƒ9000. Voor de Kerk te Alkmaar is pijn. 46.000 beschikbaar, doch dit is in verband met d< komende groote restauratie, slechts een voor- loopig cijfer. KERK EN STAAT IN TURKIJE In de Turksche grondwet is, nadat reeds eerder de zin, dat de Islam de godsdienst van den staat was, geschrapt werd, thans door de nationale vergadering gezet, dat de Turksche staat neutraal is, geen enkele godsdienstige gemeenschap officieel erkent en ook geen enkele godsdienstige gemeenschap subsi dieert. Proef ze - en U vraagt zich af, hoe Verkade er in slaagde weer zoo iets fijns van chocolade te makenDat blijft het geheim van Verkade! Maar U neemt nög /-% een Crakelé. Per llj2 ons BEGRAFENIS Ds. K. ENGELSMA Nadat gisteren in de Ned. Herv. Kerk te Ierseke een rouwdienst had plaats gehad in verband met het overlijden van Ds. K. Ewgelsma, Ned. Herv. predikant aldaar, welke dienst werd geleid door Ds. D. J. Pe terse, Herv. predikant te De Meern en waar ook gesproken hebben Dr. Schmidt van Capelle, namens de classis Ds. P o s t m a van Schore en de heer H o n d e r s namens den kerkeraad, had gisteren op de algemeene begraafplaats te Zwolle de ter aarde be stelling plaats. Nadat in het gebouw „A-plein" de familie en genoodigden waren samen gekomen en daar een korte Godsdienstoefening had plaats gevonden, waarbij Ds. Peterse voorging, ver trok de stoet naar de Algemeene Begraaf plaats, waar groote belangstelling was, voor al uit het nabije Zwartsluis, waar Ds. Engels- ma van 1916 tot 1931 predikant was. Aan de groeve De bijzetting had plaats in het familiegraf, waar in 1923 een zoon van Ds. Engelsma is begraven. Als eerste spreker trad naar voren Ds. J. A. R a a b e, de opvolger van Ds. Engelsma te Zwartsluis, die gewag maakte van de groote plaats, die Ds. Engelsma te Zwartsluis had ingenomen. Spr. sprak woorden van troost tot de familie, waarna namens den kerkeraad van Ierseke en de kerkvoogdij aldaar hartelijke woorden van waardeering over Ds. Engelsma en van medegevoel met de familie werden gesproken. Namens het bestuur van de aid. Ierseke van het Ned. Bijbelgenootschap werd Ds. Engelsma, die voorzitter dezer afdeeling was, herdacht. Ds. Bootsma, leger- en vlootpredikant memoreerde het werk van Ds. Engelsma als reserve-veldprediker voor het garnizoen te Bergen op Zoom. Ds. Peterse uit De Meern las daarna het laatste gedeelte van 1 Cor. 15 en de 12 artikelen des Geloofs. Ten slotte werd namens de familie harte lijke dank betuigd voor de betoonde belang stelling. Nadat het stoffelijk overschot aan de aarde was toevertrouwd, heeft Ds. Peterse nog het „Onze Vader" gebeden. In het gebouw „A-plein" was vervolgens gelegenheid de familie te condoleeren. Onder de aanwezigen merkten wij nog op den Burgemeester van Zwartsluis, den heer D. de Koning, den oud-burgemeester G. Oprei, den burgemeester van Ierseke, den heer B. C. de Mul en vele anderen. KERKFORMATIES ONDERLING Men schrijft ons: Het vorige jaar preekte Ds. Smit, Chr. Geref. predikant te SLiedrechit in de Geref. gemeente H.V. te Giessendam. De volg week hoopt in dezelfde gemeente voor te gaan Ds. de Groot, Chr. Ger. predikant Gorcum. Bij onderzoek is ons gebleken dat men hier niet te doen heeft met een zoeken naar vereeniging met een andere kerkelijke gemeenschap maar dat het bij de Geref. Gem. H.V. betreft een geval van ruime op vatting omtrent de Kerk van Christus, daar zij die nimmer beperkt acht tot ééne forma tie: dat er maar één kerk kan zijn, bestaande uit de ware kinderen Gods en dat kerkmuren door menschen opgetrokken niet verhinderen mogen dat leeraren die de ware leer kondigen, ook niet in and-ere gemeenten zouden optreden. HET PALEIS WILSON Thans Christelijk centrum Nu de volkenbond zijn nieuwe gebouw be trekt, komt het oude volkenbondspaleis, thans naar den vermaarden Amerikaanechen presi dent Woodrow Wilson .Paleis Wilson" ge noemd, vrij. Heden worden daar gevestigd: 1. De Zwitsersche Evang. Kerkenbond. 2, De Gereformeerde Wereldbond (oostelijke sectie). 3. De Wereld-Zondagsschoolorganisa tie. 4. Het Oecumenisch Seminarie. 5. De Europeeedhe Centrale voor kerkelijke hulp acties (leider prof. dr. Adolf Keller). NIEUWE GEREF. KERK TE HALLE Men schrijft ons uit Halle: Het was Woensdag j.l. voor de Geref. Kerk van Halle een blijde dag, toen het nieuwe kerkgebouw in gebruik werd genomen. De voorzitter der 'bouwcommissie, de heer G. W. L e g t e r s, memoreerde den steun van classe en kerken uit ons geheele land ontvangen. Daarna werden door twee leden der bouw commissie de sleutels der kerk aan den pastor-loci, Ds. E. Z ij 1 s t r a, overhandigd. Z.Eerw. leidde den dienst en sprak over Ex. 20 24. Hij bepaalde de gemeente er bij hoe de Heere zelf Zijn eeredienst sticht, maar ook hoe hij, als we zijn bevel volgen, onze eere dienst wil zegenen. Toespraken werden gehouden door Ds. J. P. Schouten van Dinxperlo namens het moderamen der classe, Dr. A. Schouten, em. pred. te Aalten: ds. v. P e r n i s, oud- consulent van Halle en We-th. O o s t e r namens het College van B. en W. der ge meente Zelhem. De dienst werd door Ds. A. Schouten met dankzegging gesloten. Halle heeft een zeer aardig kerkgebouw gekregen opgetrokken onder architectuur van den heer W. H e b 1 y te Aalten. Er zijn pl.m. 180 zit- CALVINISTISCH WEEKBLAD Het grootste Gerefor meerde Weekblad Elke week 10 pag. Theologie Econo mie Politiek Literatuur Kunst Wijsbegeerte Opvoedkunde Ontspan ningsrubrieken Vervolgverhalen Denkopgaven met kostbare prijzen. De nieuwe jaargang begint 1 Oct. a.s. Prijs slechts 2.50 per halfjaar, .Wie zich abonneert ontvangt: dnatie Dr. J. C. Rullmann: gl allö 0NZE VOORTREKKERS. Een prachtboek! Keurig gebonden. 17 por tretten v. Kuyper, Bavinck, Bilderdijk enz. Een proefnummer van het „Calvinis tisch Weekblad" kunt U aanvragen door het zenden vap Uw visitekaartje aan de N.V. W. D. MEINEMA DELFT HET GOUDEN FEEST VAN „BETH-SAN" Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van het Chr. Observatiehuis voor Meisjes „Beth-San" te Amsterdam heeft het bestuur in het Huis aan de Nieuwe Heeren gracht 87 gerecipieerd. Onder de talloozen, die hier kwamen ge tuigen van hun waardeering voor het werk van „Betih San" bevonden zich wethouder G. Baas Kzn. namens het gemeentebestuur van Amsterdam, Mr. J. Everts, secretaris van den armenraad en vele anderen. Ook Ds. D ij ks tr a, Dr. Oorthuys, Jkvr. Hora S i c c ama namens den Centr. Bond van Inw. Zending waren aanwezig. Het bestuur van het jubileerende huis werd des middags verblijd met een brief, waarin mededeeling werd gedaan, dat de Koningin een gift had geschonken voor het werk van „Beth-San". DRIEHONDERD-JARIGE KERK De Kerkeraad van de Ned. Herv. Gemeen te te Breda heeft besloten op Vrijdag 8 October, 's avonds 8 uur, een plechtigen kerkdienst te houden in de Groote Kerk, ter herdenking van het feit, dat ongeveer op duen dag daar gedurende driehonderd j- de Hervormde Eeredienst is gehouden. Ds. E. Emmen, Ds G. van Dijk en H. van Oijen zullen een rede houden, ter wijl het Breda's Chr. Gemengd Koor en het Chr. Gemengd Koor „Looft den Heerte Ginneken, onder leiding van den heer Joh. Adriaamse, htm medewerking zuilen verlee- nen. Ie klassieke Schoonheids-Crème VIER GESLACHTEN OP EEN FOTO. Ge- heel links is de heer A GROENENDIJKwo nende te Heinenoord. die thans 81 jaar is. Daar naast zijn zoon. die 50 en zijn kleinzoon, die 26 jaar is. Tusschen beide laatsten in de 3-jarige achterkleinzoon. De heer A. Groenendijk heeft in totaal 88 kinde ren. klein- en achterklein kinderen. waarvan er 52 te Heinenoord wonen. De krasse grijsaard houdt nog zelf zijn tuintje in orde. Als een groote bijzonderheid, die hem zeer tot dankbaarheid stemt, kan nog gemeld worden, dat de heer Groenendijk nooit ziek is geweest. EVANGELISATIE IN N.-AMERIKA De Ameriikaansohe Kerkenbard heeft be sloten naar ons uit New York gemeld wordt, de evangelisatie als kerkelijke taak ker kelijk regelmatig ter, hand te nemen. Dezen winter zullen 20 der bekendste Amerikaan- sche predikanten van hun gewone dienst werk worden vrijgemaakt om naar een vast schema in alle steden der Vereenigde Staten in overleg met de plaatselijke kerken de evangelisatie te leiden. Voorts heeft de Kerken bond prof. dr. Adolf Keller van Genève, den bekenden leider der Kerkelijke Centrale Voor internationale hulpactie, uitgenoodigd om aan de actie deel te nemen, met name door cur sussen over internationale kerkelijke relaties in een groot aantal steden te geven. De „dundruk" ZAKBIJBEL slechts 14 m.m. dik, is uitgave van A. JONG BLOED N.V., LEEUWARDEN. Vele mooie uitvoeringen, ook met Berijmde Psalmen enz. kan Uw Kerkboekhandelaar U toonen. ONDERWIJS EN OPVOEDING ONDERWIJSBENOEMINGEN Amsterdam Geref. Gymnasium en Chr. H.B.S. Tot leeraar: Drs. W. J. Car on, onderw. Groen v. Pr. school aldaar. Amsterdam Groen van Prinsterer- school. Tot onderwijzer: de heer H. Bos. Dordrecht Da Costaschool. Tot onder wijzeres: Mej. T. A. K. W. de Waard. Tot kw. m. a.: Mej. A. J. Zuur veen, beiden te Dordrecht. Emmen. Ry'kslandb. winterschool: Tot leeraar: Ir. J. R. te Velde te Goes. St. Nicolaasga. Herv. Ohr. school. Tot hoofd (vac. J. de Jong): de heer H. Busch, onderw. Chr. school te Balk. Zwolle. D. Wijrubeekschool. Tot onder wijzer: de heer G. J. te Winkel, onderw. Chr. ULO-school. te Drachten. PROF. Dr. KARL VöLKER f Op 51-jarigen leeftijd iste Weenen overleden Prof. Dr. Karl Völker, hoogleeraar in de kerkgeschiedenis aan de Evangelisch- tJheologische faculteit der Weensche univer siteit. AFSCHEID A. TJEPKEMA Een om zijn persoon en arbeid in den Haag hoog gewaardeerd schoolhoofd, de heer A. Tjepkema, verlaat vandaag na 34 jaren hoofd van de Elout van Soeter- woudeschool te zijn geweest, met pensioen het onderwijs. Gezondheidsredenen noopten hem, het werk, dat he. zóó lief was en waarvoor hem bijzonder talent geschonken was, neer te leggen. Bij de afscheidsreceptie is wel gebleken, hoezeer de heer Tjepkema geacht en bemind was èn in den onderwijs kring èn daarbuiten. Gisteravond heeft hij in een bijeenkomst h de aula vam de le Chr. H.B.S. afscheid ge nomen van zijn werkkring en is zijn opvol ger, de heer J. Bol, te Alphen a. d. Rijn, geïnstalleerd. Den heer Tjepkema werd een huldeblijk aangeboden van oud-leerlingen van ouders van leerlingen en oud-leerlingen. Dat daarbij vele woorden van hulde en dank zijn gesproken, laat zich denken. MIDDELB. SCHOOL IN SURINAME Comité ter voorbereiding Op 19 Augustus 1937 is te Paramaribo gesticht het „Comité ter oprichting van een volledige middelbare school in Suriname". Dit comité bestaat, op enkele uitzonderin gen na, uit onderwijzers, die de leemte op onderwijsgebied voelen (dat er geen opleiding is voor ambtenaren e.d. in Suriname zelf), en zich ervan overtuigd zijn, dat de onder wijstoestanden in Suriname een dringende verbetering noodig hebben. Zij hébben de overtuiging, dat het comité werkt voor groot doel, n.l. de Nederlandsche cultuurwor- tels h-dhter te laten schieten in den ruci- naamschen voedingsbodem. Suriname wacht op Neerlands nationale 1, de steun van Nederland om tot een middelbare school te komen. Het comité is in Nederland vertegenwoor digd door ds. J. F. E. E i n a a r, van BaerLe- straat 8a, Leiden, die tevens belast is met de vorming van een sub-comité in Nederland. Examens t e r d a m. Ned. Handelshoogeschool. Ge- -eerd tot doctor in de Economische Wo- ippen de heer J. C. Kruisheer, geb. tterdam. od proefschrift, getiteld: „Het zijn beteekenLs voor de Acndcmiache Examens n s t e r d a m. Vrije Universiteit Gesl.: Wls- en Natuurkunde (A): cand.ex., de heer D. de Geus te St Maarten. Groningen. Gesl.: WLs- en Natuurkunde (hoofdvak Natuurk.): doet ex.. de heeren B. R. A Nüboer (met lof) en W. Sjoerdsma. Rotterdam. Ned. Handelshoogeschool. Gesl. Econ. Wetensch.: doet. ex., de heer C. A. Canne- gieter; cand.ex.. de heer S. Blokland Utrecht Gesl.. Geneeskunde, cand.ex.. A. J. G. Verburg. méj. L. A. R. A. Corman. A. Sohellekens, F. M. G. v. d. Meerendonk, M. L. v. di Moer. H. Knol. mej. J. S. Bliek, W. Nug- toren, mej. E. G. v. Merkeateijn. Rechten: doet ex., W. A. Bierens, mej. C. J. le Heux. Theologie: kerkel. voorber. ex., M. J. Top. Wlsknnde U.O. Den Haag. Gesl. de heeren G. Agemo, Ferwerd; G. A. J. C. Remmen, Den Haag: T. J. de Vries, 's-Gravenzande. Apothekersassistent. Amsterdam. Gesl. de heer M. M. Hendriks, Aatren (N.B.); mej. M. T. A. Peeters, Horst (L.). Vnkex. surnumerairs der reglstrntle en do meinen. Den Haag. Gesl. H. J. Doede: P. Sanderse. H. M. T. C. Gaa H. baron van Da wick. Mr J. G. Takki J. M. v. Kinderen. E. v. Hoff, M. Mi J. J. Ter pst rt uteronderwijs. Den onderwijs. Gesl. Akt en J. de Metz, Leeuw :adt v. Duinen. J. LAND- EN TUINBOUW De afd. Holland-Brabant der G.B.T.B. Een praatmiddag over tulnbonwbelangen Gister is te Naaldwijk een „praat- mid'dag" gehouden door de afdeeling Hol landBrabant vam den Chr. Boeren- en Tuinderebond. Door het praten zijn heel wat misverstan den en vragen uit den weg geruimd, ter wijl door enkele mededeelingen aan de worstelende tuinders nieuws is gebracht. De vergadering, die flink was bezocht door tuinbouwers uit het Westlaind, Pijn- acker, Berkel enz., stond onder leiding van den Bondsvoorzitter, den heer Chr. v. d. Heuvel. In zijn openingswoord wees deze erop. dat de C.B.T.B. thans door de tijdsomstandig heden mogelijk meer aandacht geeft aan de materieele, dan de geestelijke belangen van boeren en tuinders, doch diat laatstgenoem den toch de voornaamste behooren te blij ven. Daarna werd gelegenheid gegeven tot net stellen van vragen. Door een tiental personen werd hiervan gebruik gemaakt. De vragen betroffen de verdeeling der steungelden; de vaste lasten, invoer van perziken, de export-belemmerin gen, de maatregelen in de varkenshouderij enz. Nadat ruime gelegenheid was gegeven tot het stellen van de vragen, werd tot de be antwoording overgegaan. De heer B. Havenaar, uit Berkel, beant woordde enkele specifieke tuinbouwvragwn. Men heeft gevraagd of de Nederlandsche tuinbouw nog toekomst heeft, en spr. meent die vraag wel bevestigend te mogen beant woorden. Wanneer men ziet, hoe Duitschland het veilen van producten moest regelen, prijzen voor de ingevoerde producten moest vaststellen etc., dan blijkt daar uit wel, dat we indien er geld genoeg beschikbaar was in Duitschland nogal wat konden invoeren. De tuinbouw ls lange jaren gebonden geweest kan de Clearing, doch nu er gelden vrijgekomen zijn, moet getracht worden dot daarvan een behoorlijk deel aan hem wordt toegewezen, en, de Regeering is bereid oin inderdaad, het zonder rust werkende hart moet ontzien wor-' den! Waarvoor de prikkeling door coffeïne, en daardoor storing van de normale functies? Er is Koffie Hag, gegarandeerd coffeïnevrij overeenkomstig de be palingen der Neder landscheWaren- wet. Bovendien worden door het ver maarde Hag-procédé de krachtige smaak en het kostelijke aroma van de fijnste hooglandkoffie voor 100% gewaarborgd. Ook de tweede soort, „Sanka" ge naamd, is heel goed en kost slechts 44 ets. per pakje ioo groot mogelijk bedrag voor den tuin bouw beschikbaar te stellen. De exportkamsen voor den tuinbouw in het komende jaar worden in leidende tu'n- bouwkringen optimistisch beoordeeld. Spr. gaf toe, dat bij het bepalen van de steun bedragen, de richtprijzen en juiste perioden daarbij als voornaamste vids gelden. Reeds heeft de Kweekersoommissie uit de Ned. Groenten- en Fruitcentrale dezer dagen op dracht ontvangen om een nieuwe bereke ning van deze richtprijzen samen te stellen. De heer M. v. Berkel uit Maasland, hee't vervolgens enkele vragen betreffende de varkenshouderij behandeld. Mr Rip, secretaris van het Bondsbureau, heeft enkele vragen omtrent de mogelijk heid tot emigratie beantwoord, waarbij spr. moest waarschuwen tegen al te on voorbereid en onvoldoende ingelicht emi- greenen naar Australië b.v. Tenslotte heeft de heer v. d. Heuvel onder streept, dat voor den tuinbouw momenteel nog kansen voor de toekomst bestaan. Nadat im tweede instantie nog enkele vra gen wanen gesteld en beantwoord, werd de vergadering gesloten. BOEKEN EN GESCHRIFTEN Paps fotografeert zijn kleuters, door A. Carré. Uitgave N.V. v./h. van Staal Co., Rotterdam. Dit kostelijke boek over Kinderfotogratie van den bekenden cineast en amateur-foto graaf A. Carré heeft ons van de eerste tot de laatste bladzijde geboeid. Wij hebben geno ten van de schitterende foto's, doch niet min der van de prettig geschreven tekst. Op vlotte en dikwijls humoristische wijze ver telt de deskundige schrijver van zijn erva' ringen, van zijn aanvankelijke teleurstellin gen 'en van zijn dankbare eindresultaten, welke hij op het terrein der kinder-fotogra fie heeft weten te bereiken. Doch hij vertelt niet alleen, hij onderricht ook tevens, en doet dit op zulk een smakelijke, onderhou dende wijze, dat de lezer als het ware s»» lenderwijs vertrouwd raakt met de gehei men en moeilijkheden, die zich on dit ter rein voordoen. In zijn inleidend woord merkt de schrij ver zeer terecht op, dat het fotografeeren van kinderen buitengewoon dankbaar is en dat elke vader en moeder, die een foto-toe stel bezit moge bedenken dat niemand meer dan hij of zij de gelegenheid heeft kinde ren in een natuurlijke omgeving en zonder pose te fotografeeren. Al de kleine bijzon derheden uit hei' dagelijksche leven onzer kleuters hebben de aandacht der ouders. T<r zijn tal van gebeurtenissen in het kinderle ven. die wij met behulp van de camera voor het later leven kunnen bewaren; hpr- inneringeil die met den dag dierbaarder worden. Voor alles moet het kind op een foto natuurlijk blijvenDat dit mogelijk. en voor den serieuzen beoefenaar niel zoo moeilijk is, daarvan getuigen de vele fraaie foto's waaraan dit prachtige boekwerk zoo rijk is. Tabellen en formules zoeken wij tever geefs...... doch wij missen deze in het ge heel niet. De weg van de eerste mislukte kinderfoto tot de briljante opnamen en ga ve negatieven, beleven wii in woord en beeld. Dit rijk geïllustreerde boek is uitgegeven op zwaar kunstdrukpapier in groot royaal formaat. De prijs is bovendien zeer biiliik. Wie interesse heeft voor het fotografeerea van kinderen of er mede beginnen wil. kun nen wii de lezing van dit boek in alle op zichten aanbevelen! Hef is interessant en leerzaam. branden buitengewoon zuinig (87 o/# nuttige warmte). Sierlijke modellen in prijzen van II. 63.75 «I. .h. GEERS 8, ZOON-BERGEN OP. ZOOM iiiiliiiiiyiiJiJiiiiiiiJi'Door K.NOREL (40 „Ik heb bevel de poorti gesloten te houden"» antwoordt de jwachter. „Bevel?" roept de burgemeester uit „Van wie? I k heb hier te bevelen!" „Heer Buiskes heeft mij bevolen", zegt de wachter. „Buiskes?!'' De burgemeester lacht schril. „Die is morgen gebannen!'' Meteen keert Vesterman zich om. Achter zijn rug klinkt dreigend gemor; het wordt roepen, schreeuwen. „Houd dicht de poort!" „Leve Buiskes!" „Geen Spaanschen cr in!'', gilt de menigte. Een drom van burgers rukt op het poortgebouw aan. Op !de wallen is het eensklaps zwart van volk. Hopman Quikkel staat met zijn soldaten op de brug voor een gesloten poort. Daarboven, tusschen de kanteelen, dreigen de trompen van musketten. Burgemeester Vesterman bevindt zich iiï een penibelen toestand. De soldaten weet hij vlak bii maar onbereikbaar. Ontzag heeft hij niet onder het yolk. Als hij volhoudt met zijn aandrang om de poort open te krijgen zal het op hem aanvallen. Hij moet hier vandaan. „Laat me door", zegt hij half-dreigend, half-smeekend. En het volk laat hem gaan, nu de burgemeester de terugtocht aanvaardt. Maar de spot en de verachting staan in de oogen van de burgers duidelijker te lezen dan ooit. Verslagen komt Vesterman op het stadhuis. „De stad is volledig in oproer; met geweld kunnen we niets beginnen. De eigen stadswacht is tegen ons. Als we niet doen wat de burgers willen, brengen zij ons nog om hals". Reyniersz meent, dat de soldaten binnen moeten. Hun aanwezigheid is nu nog meer noodig dan tevoren. Met listig heid moeten de oproerige burgers worden verschalkt* Als de burgerij er dan bezwaar tegen heeft, dat er gewapend volk binnen komt, wel laat Hopman Quikkel met zijn mannen dan ongewapend binnen. Aan de poort komt de order van het stadhuis: de soldaten binnenlaten; hun wapens in de poort achterhouden. Dit krijgsvolk is voor de schepen bestemd. Even mompelen de menschen bij de poort. Maar de wacht commandant vindt dit bevel aanvaardbaar en zijn mannen zijn er wel mee ingenomen. Zij, doodgewone schutters, zullen de vuurvreters van hopman Quikkel ontwapenen! Terwijl de musketten gericht blijven, gaat het kleine deurtje in de groote poort open en een voor een komen de soldaten, de adelborsten en de officieren binnen. Eén voor één leggen ze hun wapens af. En straks marcheert de troep de stad in: hellebaardiers zonder hellebaard, adelborsten zonder ponjaard, een hopman zonder zijn rapier. Zwijgend met verbeten kop pen gaan ze door tusschen rijen burgers, in wier oogen de spot flikkert. Maar als ze in de Gouden Wagen aangekomen zijn, kun nen de jonge kwasten hun woede niet meer verkroppen. „We zullen ze in 't kort leeren, dat ze een edelman zijn geweer afgenomen hebben!" barst een adelborst uit. De dikke waard uit de Gouden Wagen is nog nooit zijn bedaardheid kwij.t geweest. Hij kijkt bij deze uitval ook niet anders dan gewoon. Een versch glas bier zet hij voor den op gewonden krijgsman neer, en hij vraagt, zoo onderdanig als een herbergier maar vragen kan: „We zullen de heeren hier wel niet lang houden, hé? U gaat zeker wel spoedig naar de schepen?" „We blijven hier!!' bijt de adelborst. „En wij niet alleen, maar er komt nog een heel regiment om dat schuim hier mores te leeren''. De waard doet alsof hij van de boosheid niets merkt en de bedreiging niet voelt, „Zoo, zoo", zegt hij, zijn handen wrijvend, „dat doet me genoegen. Er zijn nog varkens in de kuip en er hangen nog hammen in de schoorsteen en de wijn in m n kelder is goed, heeren!" Met een genoegelijke lach op zijn breede gezicht schommelt de waard naar achter. Maar als hij de gelagkamer uit is, is de lach weg en tintelen zijn oogen. Hij roept zijn zoon. Vertel dit en dat direct aan Buiskes! Dan zorgt die wel dat de bur gerij de woorden van dat gauw-aangebrande adelborstje te herkauwen krijgt. Buiskes is content over deze gang van zaken. De burgerij houdt zich uitstekend. De kordaatheid daar bij de Koepoort aan de dag gelegd was grooter dan hij had durven verwach ten. En over het buigen van de burgemeesters voor de wil van het volk, wrijft hij zich de handen. Nu ze zoo gebukt hebben, zullen ze het been straks niet meer stijf kunnen trek ken. Nu zullen ze ook geen captie durven maken over de terugkeer van de vluchtelingen. Gister is Cornelis Pieter Rietlus al teruggekeerd. Vandaag verwacht hij Outjert Bankertsz met een schip vol Geuzen. Zijn zwager, Pieter Semeyns, zal aan boord zijn, Krommendijk en Blauhulck, al de oude vrienden keeren weer, heeft Rietlus hem verteld. Hij zal nu niet langer alleen staan tegenover het Spaansch- gezinde stadsbestuur. Zijn vrienden zullen hem terzijde staan, hem raden en hem steunen, en samen zullen ze overleggen, wanneer de greep geschieden moet. Die avond zit Jan Haan, de commandant der Burgerwacht, bij Buiskes in de kamer. We zijn op het stadhuis ontboden, alle officieren van de schutterij, heeft hij verteld. Dat gaat natuurlijk «over het geval van Hopman Quikkel, over de muiterij die vanmiddag door de stadswacht is gepleegd. Wat raadt u ons?'" „Durf je wat aan?" heeft Buiskes aan Jan Haan gevraagd, en toen deze knikte, sloeg Buiskes voor, dat alle officieren van de Schutterij op het stadhuis verschijnen zouden, niet alleen die van nu, maar ook de vroegere, ook de vluchtelin gen, die na hun vertrek van de schutterslijsten zijn geschrapt. Rietlus is al in de stad, vermoedelijk zijn morgenochtend ver schillende anderen er ook. Als die. tusschen de andere offi-< eieren in, voor de burgemeesters verschijnen, weet het stads bestuur meteen wat het aan de schutterij heeft, en de bur gemeesters zullen na hun knieval van gister wel niet de moed hebben om de teruggekeerden de deur te wijzen. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 10