«dol NEDERLAAG VAN KERES! Heinemann üslwald ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1937 DERDE BEAD PAG. Q BINNENLAND Salarieering overheidspersoneel Teleurstelling onder de betrokkenen De mededeeling van Minister de Wilde in de Millioenen-Nota, dat voorloopig niet kan worden gedacht aan salaris- en loons- verhooging heeft in de betrokken kringen groote teleurstelling gewekt. Het Comité ter behartiging van de alge- jneene belangen van overheidspersoneel l(A.CO.P-) is reeds in spoedvergadering te 's-Gravenhage bijeengekomen. Door de verklaring in de Millioenen-Nota [wordt naar de meening van het A.C.O.P., niet alleen opnieuw een veel te nauw ver band gelegd tusschen den stand van 's Rijks financiën en de salarispositie van het per soneel, maar ook vooruitgeloopen op de a.s. besprekingen daaromtrent in de cen trale commissie voor georganiseerd over leg. Het comité besloot, in de centrale com missie voor georganiseerd overleg in amb tenarenzaken zijn ernstige bezwaren tegen het vooruitloopen op het overleg door de re geering in te brengen en verder met klem te pleiten voor verhooging van de salarissen en Ioonen van het rijkspersoneel en de on derwijzers, welke verhooging ook groote be- teekenis zou hebben voor het personeel van provincies, gemeenten, waterschappen, enz. Na-de op 5 October a.s. te houden verga- 'dering der centrale cQmmissie voor georga niseerd overleg waarin deze aangelegenheid aan de orde komt, zal het A.C.O.P.-bestuur opnieuw in spoedvergadering bijeenkomen om zich over de dan voor het overheids personeel ontstane situatie en eventueel in verband daarmee te nemen maatregelen 'te beraden. EEN ZWEMBAD TE N AARD EN? Het gemeentebestuur van Naarden is in principe tot overeenstemming gekomen met de N.V. „Zwembad Naarden" tot stich ting van een open en van een overdekt ewembad aan den Amersfoortschcn Straat weg. De gemeente zal een bedrag van f 77.000 bijdragen in de bouwkosten, welke geraamd zijn op f 175.000. De gezamenlijke opper vlakte der terreinen is 16.000 M3. Het werk moet 1 Mei 193S worden opge leverd. ONS FEUILLETON KORTE INHOUD VAN HET VOORGAANDE Ook aan Enkhuizen ging 'f jaar 1566 niet ongemerkt voorbij. Wel kwam 't hier niet 'tot groote uitspattingen als in andere steden, maar toch ook hier zien velen met angst en vreeze de toekomst tegemoet. Alva kwam in het land met tienduiz d 'Spaansche soldaten. Filips beschouwde zijn erflanden als wingewesten van Spanje, waar Spanjaarden de lakens uitdeelen moesten. Het was een pracht-gelegenlieid voor een gemeenschappelijk optreden van roomsch en on-roomsch tegen dergelijke ïyrannieke methoden, tegen het vertrappen van de volksvrijheden en privileges. Maar op dat moment, toen het tijd was om te handelenstoven de edelen uiteen, liepen over, kusten ze de roede, die hen sloeg.. Luitgen Pietersz Buiskes, een rijke Enk- "huizer koopman-ree der, was heel slecht over 't optreden der Watergeuzen te spreken. \Want een tweetal zijner schepen hadden een groot gedeelte van hun kostelijke vracht aan de Geuzen moeten overgeven. t Was in dezen tijd, dat Buiskes bezoek "kreeg van een schipper, die zich weldra bekend maakte als Sonoy, de bevelhebber van den Prins van Oranje in het Noorder kwartier. Jeze kwam den koopman ver ken Oranje te steunen en mee te helpen "beweging onder 't volk op te wekken Na aanvankelijke weifeling, voelde Buis kes wel voor de zaak. Vooral, omdat het volk hevig verontwaardigd was over de invoering van de gehate tiende penning. Hierdoor werden Geuzen en niet-Geuzen opstandig tegen den Spaanschen over heers ch er. In het geheim werden gelden bijeenge bracht om den Prins in staat te stellen een vloot uit te rusten om hiermee Enkhuizen binnen te vallen. Tot driemaal toe mislukten de pogingen. Haar de Prins gaf den moed niet op. Er kwamen berichten over een nieuwe onder neming. (Zie vervolg hieronder) DAVO HAARDEN EN HAARDKACHELS Gegarandeerd KOLENDAMPVRIJ Zeer voordeellg! Vraagt nieuwe pröac. bt) Uw leverancier ol rechtstreeks b. de N.V. .DAVO" Haardenfabr. Telef. 4272. Deventer Vrouw met zwavelzuur gedooid Een laffe aanslag Een man, die jarenlang in de psy chopaten-inrichting te Rekken ver pleegd is en die kort geleden omsla gen werd, stond gister te Amster dam terecht wegens een zeer ernstig misdrijf. Hij had de vrouw, waarmede hij samenwoonde, een halve liter zwa velzuur in het gezicht en hals gewor pen. De vrouw liep zware brandwonden op, waarvan zij thans nog niet geheel is hersteld. De man legde een bekentenis af. Hij had reeds eenigen tijd ruzie met de vrouw. Bij een drogist had hij een stopflesch zwavel zuur gekocht; den volgenden dag had hij het gevaarlijke goedje teruggebracht De op- losssing was hem nog niet zwaar genoeg/ zoodau hij verzocht het te mogen ruilen voor een meer geconcentreerde oplossing. Op 26 Juni zoo vertelde verdachte was er een hevige ruzie. „De vrouw sloeg me in het gezicht". P r e s. U hebt toch niet in drift gehandeld, want na de ruzie bent u naar de keuken gegaan en daar hebt u het zwavelzuur in een beker overgeschonken. Toen de vrouw zich even later bukte hebt u het haar in het gezicht geworpen. Na zijn misdaad had verd. zich uit eigen beweging bij de politie aangemeld; hij ver klaarde. dat hii zelfmoord had willen ple gen. Pres.: Het is mij een raadsel, dat u uit de Rekkensche inrichtingen bent ontslagen. De officier van Justitie was van meening, dat verd. wel degelijk met voorbe dachten rade heeft gehandeld. Op het straf blad van verd. staan zeven veroordeelingen vermeld. T-Iij is een treurig voorbeeld van iemand, die zijn eisren leven en dat van an deren verwoest. Zijn houding tegenover de vrouw was wel buitengewoon laf. Wegens zware mishandeling met voorbe dachten rade vorderde de officier een jaar met aftrek van voorarrest Vonnis 8 October. Doodslag te Emmererfscheidenveen Vier Jaar geëischt Voor de rechtbank te Assen stond te recht T. S. uit Emmererfscheide veen wegens doodslag op L. Voekens, ge pleegd op 27 Juli aldaar. Met een aan een stok bevestigd mes, een z.g.n. karmes, had de verdachte het slacht offer na een twist in het veen in de borst geslagen, waardoor L. kort daarna overleed Subs, was hem mishandeling met doodelij- ken afloop ren laste eeleed Een getuige h décharge verklaarde, dat V. hem veertien dagen tevoren had gezegd, dat hij S. zou doodtrappen. De verhouding tusschen beide mannen was zeer slecht De verdachte verklaarde, uit zelfverdedi ging te hebben gehandeld. De officier van justitie achtte den dood slag bewezen en eischte vier jaar gevange nisstraf. Uitspraak over veertien dagen. Auto botst tegen hotel-muur Een dame vrij ernstig gewond Te G o e s is een auto, bestuurd door mevr, van der H., uit M i d d e 1 b u r g, doordat de wagen geraakt werd door een van links komende auto, het trottoir opgereden ei botst tegen den muur van het hotel „Nieuw Goes", waarin een gat werd geslagen. Een heer, die zich juist op die plaats in 't hotel bevond, kreeg schrammen aan de beenen. De auto werd ernstig gehavend. Van de inzittenden bekwam mevr. van der H. slechts lichte verwondingen, maar een andere dame, mevr. W., eveneen: Middelburg, kreeg een hoofdwond en eeD gespleten bovenlip. Na ter plaatse te zijn verbonden, hebben de dames met een andere auto haar reis naar haar woonplaats voortgezet. De auto. waarmede de verongelukte war gen in aanraking was gekomen, is door gereden. Het incident op het Blauwe Zand De zaak uitgesteld Bij de rechtbank te Amsterda; thans door ir. A. A. Mussert hei' bezwaai> schrift ingediend tegen de tegen hem uitge brachte dagvaarding. De rechtbank zal dit bezwaarschrift in de loop van de voleende week in raadkamer behandelen. Een datum hiervoor is nog niet vastgesteld. De openbare behandeling, die aanvanke lijk op 30 September plaats zou hebben, zal dus dien dag niet doorgaan. Hetzelfde geldt voor de behandeling van de zaak tegen Melchers, die ook uitgesteld wordt, doch die geen bezwaarschrift tegen de dagvaarding I beeft' ingediend. Brand in een linoleumfabriek te Krommenie De droogkamer uitgebrand Gisteravond om tien uur is brand ontstaan een der droogkamers van de Ned. Lino leumfabriek te Krommenie. In de droogkamer, een gebouw van onge veer 15 meter hoogte, dat de vorm van een trechter heeft en geheel gesloten is, bevond zich een partij van ongeveer 2400 m3 lino leum, welke in lange strooken te droogen hing. In een oogwenk was deze zeer brandbare massa in een laaiende vuurgloed herscha pen, welke echter van buitenaf nagenoeg niet zichtbaar was. Daarentegen ontwikkel de zich een dikke, stinkende rookwolk, welke zich over de plaats verspreidde en uren lang tusschen de huizen bleef hangen. Aangezien de brandende droogkamer door betonnen schotten van de andere droog kamers is gescheiden, behoefde voor uit breiding van den brand niet te worden ge vreesd. De vrijwillige brandweer van Krommenie, onder leiding van den commandant Stuur- verscheen weldra met twee auto-spui ten, terwijl de fabrieksbrandweer eveneens aan het blusschingswerk deelnam. Tot het ddernachtelijk uur werd het vuur met drie stralen krachtig bestreden. De burgemeester van Krommenie, de heer H. Klerk J.zn en de heer K. Sypesteyn, direc teur der fabriek, waren bij het blusschings werk tegenwoordig. Tegen half één waren de vlammen in zoo verre gedoofd, dat de vrijwillige brandweer kon inrukken en de verdere nablussching aan de fabrieksbrandweer overlaten. Ongeveer twee jaar geleden heeft in de zelfde droogkamer brand gewoed waarbij eveneens de geheele inhoud door de vlam men werd verteerd. De oorzaak van den brand is nog niet vastgesteld. De fabriek is tegen brandschade verzekerd. Scheepswerf „De Nieuwe Maas" Gister is een conferentie gehouden ïur- schen de directie van de scheepswerf „De Nieuwe Maas" te Vlaardingen en de besturen van de samenwerkende organisa- De bespreking heeft tot resultaat gehad, dac de directie de toezegging heeft gedaan een collectief arbeidscontract te willen af sluiten op basis van de door de organisaties verlangde loonen, evenwel niet voor half October, zoodat dus thans het werk noc vegen de oude loonbases zou moeten worden hervat. Na een gistermiddag gehouden vergade ring met de stakers is echter met groote meerderheid van stemmen besloten op dit aanbod niet in ve gaan, doch het werk eerst dan te hervatten, indien door de directie onmiddellijk de nieuwe loonregeling zal worden toegepast Enkele ijzerwerkers, die gister klinkwerk hadden aangenomen, hebben dit op aandrin gen van de organisaties geweigerd en zijD met hun eigen werk voortgegaan. De staking bevat dus momenteel 35 40 personen. „ZWARE JONGENS" VEROORDEELD De rechtbank te Amsterdam veroor deelde drie recidivisten. Amsterdamsche „zware jongens", wegens inbraak en diefstal in een melkzaak aan de Jacob van Lennep- kade aldaar, gepleegd op Zondag 4 Juli. ieder tot twee iaar gevangenisstraf met af vrek. Schaken GROOTE VERRASSING IN DE TWAALFDE RONDE Nog twee ronden te spelen De groote verrassing van de twaalfde ronde was de nederlaag van Keres, die met zwart speelde, tegen den Oostenrijker Eliskases. Keres paste de Grüenfeld-verdediging toe. Aanvankelijk stonden beiden gelijk, doch toen ging Keres riskant op complicaties spelen, waarna een toreneindspel ontstond, dat gunstig voor Eliskases was. Hij won een pion. Op den 56sten zet wist Eliskases zijn pluspion eft-door te brengen. Keres moest Voor dc eerste koele herfstdagen een met Loutre-Colombie gegarneerd ensemble TL 45»- R'DAM - SCHIEDAMSCHESINGEL 15-17 DEN HAAG - PLAATS 18 zijn toren gieven om den pion niet te laten promoveeren. De Estlander trachtte nog op den anderen vleugel met zijn pionnen iets te bereiken, doch na 65 zetten gaf hij op. R a g o z i n verloor in 40 zetten van Cap b 1 an ca. Het was een Slavisch damegambiet waarin R a g oz i n door een offer aanval trachtte te verkrijgen. Dit mislukte evenwel, Capablanca nam het initiatief over en won door sterk spel. ReshevskyF1 ohr werd reeds na 20 zetten remise. Ook deze partij was een Slavisch damegambiet, waarin zeer veel ge ruild werd. P e t r o vFi n e, een geweigerd dame gambiet, verliep eveneens zeer rustig en werd na 22 zetten remise. Op dezen dag werd ook de partij Petro Re s he vs ky uit de achtste ronde voort gezet en beëindigd. Bij het afbreken, voor de vierde maal, stond Petrov een pion Bij de hervatting wist Petrov zijn koning naar den anderen vleugel te brengen, won een tweeden pion, waarna Reshevsky op gaf. De partij had 102 zetten geduurd. Capablanca heeft zijn partij tegen Eliskases uit de tiende ronde, welke glad verloren voor hem stond, gisteravond zonder verder spelen opgegeven. De stand is thans geworden: De stand na de twaalfde ronde luidt:. 1. Keres 8H punt 2. Fi n e 7 punten 3. Capablanca 614 punt 4. en 5. Reshevsky en Flohr, ieder 6 punten 6. en 7. Ragozin en Eliskases ieder 5 punten. 8. Petrov 4 punten Capablanca kan hoogstens nog gelijk met Keres eindigen. Alleen Fine kan den Esthlander nog passeeren. In de der tiende ronde speelt Keres met wit tegen Reshevsky en Fine tegen Eliskases terwijl in de veertiende en laatste ronde C pablanca met wit tegen Keres uit komt en Reshevsky tegen Fine. On danks zijn verliespunt staat Keres er dius ontegenzeggelijk het beste voor. De situatie na de twaalfde rogde Dr. M. Eu we schrijft ons: Het Oostenrijksohe schaaktournooi is wel bijzonder rijk aan verrassingen. Nadat men de vorige week getuige was van den on- weerstaanbaren opmarsdh van Keres, waarbij de wereldkampioenscandidaten C a- pablanca en Flohr ver achter bleven, en die schaakwereld zioh reeds van een ge makkelijke zege van Keres liet overtui gen, komt daar het onverwachte berioht uit Baden, dat de Est zijn partij tegen Eli kases verloren heeft. Hoewel de voo sprong nog altijd groot genoeg is, (114 punt bij slechts twee ronden te spelen) zijn ver dere verrassingen niet geheel uitgesloten. Keres heeft nog twee gevaarlijke tegen standers, Reshevsky en Capablanca. Vooral deze laatste partij kan zwaar genoeg ZONDAG 26 SEPTEMBER BLOEMENDAAL 245,9 M. Uitzending van Kerkdiensten uit de Geref. Kerk. Voor ganger Ds Joh. C. Brussaard. 10 v.m. Tekst Rich teren 6 32 „Jerubbaal". 5 n.m. Heidelb. Catech. Zondag 25: >rDe Genademiddelen". HILVERSUM I 1875 RL 8.55 VARA. 10.00 VPRO. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 8.00— 12.00 AVRO. 8.55 Gramofoonmuziek. 9.00 Postduivennieuws. 9.05 Tuinbouwpraatje. 9.30 Gramofoonmuziek. 9.45 Causerie „Van Staat en Maatschappij". 10.00 Zondags school. 10.30 Protestantsche Kerkdienst. 12.00 Orgelconcert. 12.10 Filmpraatje. 12.35 Kovacs Lajos' orkest en solisten. 1.15 Orgelspel. 1.30 Vervolg Kovacs Lajos. 2.00 Boekbespreking. 2.30 Het Omroeporkest. 3.45 AVRO-Dansorkest. 4.15 „De Ver- eenigde Zangers". 4.45 Gramofoonmuziek. Sportnieuws ANP. 5.00 Meisjeskoor „Jong Leven" en Gramofoonmuziek. 5.30 Kin deruur. 6.00 VARA-orkest. 6.30 Voetbal- praatje. 6.45 Sportnieuws ANP. 6.50 Ver volg concert. 7.00 Tusschen Zeven en Acht. 8.00 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.15 Omroeporkest en solist. 9.00 Radiojour naal. 9.15 Het Harpkwartet. 10.00 Radio- hoorkrant. 11.00 Berichten ANP. Hierna: AVRO-Dansorkest. 11.40—12.00 Gramo foonmuziek. HILVERSUM n 301 RL 8.30 KRO. 9.30 NCRV. 12.15 KRO. 5.05 NCRV. 7.45— 11.00 KRO. 8.30 Morgenwijding. 9.30 Or gelspel. 10.00 Gereformeerde Kerkdienst. Hierna „Parkkerkkoor" en Orgelspel. 12.15 KRO-orkest (Om 1.00 Causerie „Naar een Internationaal Katholiek Pers bureau"). 2.00 Godsdienst-onderricht ouderen. 2.30 Feestuitzending van die St. Jozefgezellenvereeniging, Rotterdam. 4.30 Ziekenhalfuur. 4.555.00 Sportnieuws. 5.05 Jeugddienst-Kerkkoor en Orgelspel 6.00 Gewijde muziek (gr.pl.). 6.20 Nederd. Hervormde Kerkdienst. 7.45 Sportnieuws. 7.50 Causerie „De Katholieke actie in het huisgezin". 8.10 Berichten ANP. Mededee lingen. 8.25 Gramofoonmuziek. 8.30 Vroo- lijk programma. 9.30 Gramofoonmuziek. 9.40 Causerie „KRO-Wereldapostolaat". 9.45 Stedelijk orkest Maastricht. 10.30 Be richten ANP. 10.4011.00 Epiloog. DROITWICH 1500 M. 2.20 Declamatie. 2.40 Salonorkest. 3.35 Koor. 6.35 Orkest. 7.20 Zang. 8.15 Kerkdienst. RADIO PARIS 1648 M. 11.50 OrgeL 12.40 Gramofoon. 12.50 Orkest en zang. 3.20 Zang. 8.35 Zang. rssrr. 322 en 484 RL 322 M.: 11.20 Zang. 11.35 Orkest. 12.20 Salonorkest. 8.20 Om roeporkest 484 M.: 7.35 Pianovoordracht. 8.20 Gra mofoon. 8.50 Orkest. UTSCïïLANDSENDER 1571 M. 8.20 Or kest. 10.501.15 Orkest en orgel. MAANDAG 27 SEPTEMBER HILVERSUM I 1875 M. Algem. Programma, verzorgd door de VARA. 10.0010.20 v.m. VPRO. 8:00 Gramofoonmuziek. 10.00 Mor genwijding. 10.20 Declamatie. 10.40 Gra mofoonmuziek. 11.00 Vervolg declamatie. 11.20 Orgelspel. 12.00 „Fantasia". 12.30— 1.45 VARA-orkest en gramofoonmuziek. 2.00 Gramofoonmuziek. 3 00 Declamatie. Zuivere toonweergave met WALDORP RADIO N.V. WALDORP RADIO DEN HAAG 3.20 Fluit, piano en gramofoonmuziek. 3.50 Gramofoonmuziek. 4.30 Kinderuurtje. 5.05 Orgelspel. 5.30 Gramofoonmuziek. 6.00 „The Lucky Birds" en solist. 6.30 Muzikale causerie (met gT.pl.). 7.10 „Iets over de geschiedenis der schepping", cau serie. 7.30 Pianorecital en gramofoonmu ziek. 8.00 Herhaling SOS-Berichten. 8.03 Berichten ANP. 8.10 VARA-Orbest en so liste. 9.00 Declamatie. 9.20 „Fantasia". 10.00 Berichten ANP. 10.05 Vervolg con cert. 11.0012.00 Gr?imofoanmiuziek. HILVERSUM O 301 M. NCRV-Uitzendlng. 8.00 Schriftlezing, meditatie, gewijde muziek (gr.pl.). 8.30 Gramofoonmuziek, 9.30 Gelukwenschen. 9.45 Gramofoonmu ziek. 10.20 Morgendienst. 11.00 Chr. lec tuur. 11.30 Gramofoonmuziek. 12.00 Be richten. 12.15 Gramofoonmuziek. 12.30 Amsterdamsch Salon-Orkest 2.00 Voor de scholen. 2.35 Gramofoonmuziek. 3.00 „Ka merplanten voor de Herfst", causerie. 3.40 Gramofoonmuziek. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Berichten en gramofoonmuziek. 5.00 Voor de kinderen. 5.45 Gramofoonmuziek. 6.30 Vragenuur. 7.00 Berichten. 7.15 Vragen uur. 7.45 Reportage. 8.00 Berichten ANP, Herhaling SOS-Berichten. 8.15 Arnhem- sche Orkestvereeniging. 9.00 „Hoe houdt gij Uw huisarts in goede stemming", cau serie. 9.30 Vervolg concert (Om 10.0-0 Be richten ANP). 10.45 Gymnastiekles. 11.00— 12.00 Gramofoonmuziek. Hierna: Schrift lezing. DROITWICH 1500 RL 11.06 Orgel. 1.35—2.20 Orgel. 3.203.55 Orkest. 4.50 Gramofoon. 6.00 Zang. 6.40 Causerie en zang. 7.00 Orkest en solist 7.50 Gramofoon. 8.20 Muzikale causerie. RADIO PARIS 1648 RL 12.20 Orkest en zang, 2.50 Zang. 3.05 Gramofoon. 5.20 Orkest. 7.23 Piano. 7.50 Zang. 8.05 Cello. 8.50 KEULEN 465 RL 8.50 Orkest 12.20 Orkest. 1.35 Symphonie-orkest. 2.35 Concert. 4.20 Concert. 9.20 Viool en piano. 10.50 Orkest, BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gra mofoon. 12.50 Orkest. 1.30 Kleinorkest, 1.502.20 Gramofoon. 5.20 Omroeporkest, 6.50 Gramofoonmuziek. 7.20 Kleinorkest 8.20 Omroepsymphonie-orkest en gramo foonmuziek. 484 M.: 12.20 Gramofoon. 12.50 Orkest, 1.30 Orkest. 1.502.20 Gramofoon. 5.20 Orkest 6.35 Omroeporkest 7.20 Piano, 7.35 Gramofoon. worden, omdat de Cubaan wit heeft en stel lig een uiterste poging zal wagen om dit tournooi nog tot een redelijk einde te bren gen. Capablanca zal daarbij eenige aan moediging ondervinden van zijn gisteren ge speelde partij tegen Ragozin, welke tot een vlotte overwinning voor den Cubaan leidde. Keres' eenige concurrent is Fine, die nog met Eliskases en Reshevsky heeft te spelen. Gezien Eliskases' over winningen tegen Capablanca en Keres schijnt het een beetje gewaagd in de ont moeting F i n eE1 i s k a s e s een overwin ning voor eerstgenoemde te voorspellen. Men dient echter niet te vergeten, dat E1 i s- VRAAGT UW WINKELIER V.Z. PAP IN BLIK BETER DAN IN FLESSCHEN GEEN STATIEGELD NEEMT PROEF MET EEN BLIK V.Z. GORTEPAP of V.Z. BLOEMPAP Blijft geruimen tijd goed N.V. Vereenigde Zuivelbereiders Persoonsdam 18, ROTTERDAM, T«L 25030 kases met de zwarte stukken veel minder gevaarlijk is dan met de witte. De uitslag van de partij ReshevskyFine kan zeer belangrijk worden en daar Reshevs ky reeds in de eerste partij ternauwernood aan een nederlaag ontsnapte, is een over winning voor Fine in de tweede ontmoeting niet uitgesloten. Alles bijeengenomen is echter Fine's kans op den eersten prijs niet bijzonder groot, omdat er twee dingen moeten gebeuren: Keres moet falen en Fine moet winnen. Maar er is tenminste nog eenige spawning. Capablanca heeft slechts theoretische kan sen om met Keres gelijk te komen, omdat het hem wel niet gelukken zal, zijn concur rent F lo h r voor den tweeden keer te ver slaan. Te minder, daar Capablanca in: deze belangrijke partij met de zwarte stuk ken speelt. De strijd tusschen extra-klassers en ande ren heeft een merkwaardige wending geno men. Na ons vorige artikel, toen de stand 144 was (100 8) heeft de extra-klasse het leelijk laten liggen en niet minder dan vier nederlagen geleden. De stand van het oogenblik luidt: 18 10 (12 4 12) en deze is inderdaad zeer weinig overtuigend voor het werkelijk bestaan van een extra klasse. Ook als men den stand na de twaalf de ronde bekijkt (Keres 814, Fine 7, Ca pablanca 614, Flohr en Reshevsky 6, Eliskases en Ragozin 5, Petrov 4) ziet men slechts een geleidelijken over gang tusschen de beide groepen van deel nemers. (Copyright „De Rotterdammer")! r^feollollandseh *^^^^bSSÏ7iiiiiiLi]ui]iLiJllllpD^'f K. NOR EL (35 Op een van die frissche Maartsche dagen komt er een ren bode voor Buiskes. „Houd u n u gereed. Lumey ïs met vier en twintig schepen fen zevenhonderd man uit Engelsche havens vertrokken. Hij zet koers naar Enkhuizen en kan ieder oogenblik op uw reede Verschijnen". „Wij zijn gereed", geeft Buiskes als bescheid terug, „en de fcijd is weer gunstig. De tiende penning wordt met hardheid afgeperst, het verzet tegen Alva leeft weer op. En de stad ïs nog altijd vrij van Spaansche bezetting! Alva ziet klaar blijkelijk geen gevaar. Hij is met blindheid geslagen". Voor de v i e r d e maal heeft Buiskes zijn maatregelen ge- Iroffen: wachters gesteld aan de haven en wachters aan de iVen; een hoeker onder bevel van Outjert Bankertsz uitge zonden naar Nieuwediep om de Geuzenvloot te praaien en haar nadering te melden. De Geuzen binnen de stad zijn van de komende gebeurtenissen op de hoogte gebracht en ze kennen hun taak. Déze zal de Watergeuzen tot gids dienen als ze voet aan wal hebben gezet; die groep zal de stads- wachts voor haar rekening nemen; anderen hebben tot taak 'de Princevlag op het stadhuis te hijschen. Buiskes zelf zal Samen met Lumey zich bij de burgemeesters vervoegen en het stadsbestuur van hen overnemen. Nog zwijgen de Enkhuizer Geuzen£ zooals ze fwee jaar lang gezwegen hebben, zóó prompt, dat niemand lucht gekre gen heeft van de drie voorgenomen aanslagen op Enkhuizen. Maar hun blik is vroolijk en als de eedgenooten elkaar ont moeten, dan gaan er triumfante lachjes om hun lippen. Het is Buiskes ook anders te moede dan voorheen. De laatste tijd heeft hij met zekere gelatenheid de toestand ver dragen. Hoop zag hij nergens lichten. Alleen zijn geloof heeft het kracht gegeven om niet alle moed te verliezen. En zelfs bij de vorige aanslagen heeft hij niet in een spanning verkeerd als nu. Drie keeren was immers vóór het moment van de aanslag komen kon, de kans verkeken. De storm, de vorst, de aanval van Boshuizen op de Eems, ze fnuikten de kansen in de kiem, nog voor de strijd ontbranden kon. Nu staat de verrassing vlak voor de deur, en ditmaal, zegt een stem in Buiskes' binnenste, zal de aanslag eindelijk gelukken. Zijn hart klopt soms wild. Hoe zal de burgerij reageeren? Er is ontstemming over Alva's schrikbewind, maar zal die op het beslissende moment leiden tot opstand, of zal men zich uit vrees voor Alva's wraak tegen de bevrijders keeren? Buiskes weet het niet, en de mogelijkheid om de stemming van de burgerij te peilen ontbreekt. Een zinspelen op de be vrijding, zou een alarmsignaal zijn voor de stadsregeering en zou de aanslag doen mislukken. Buiskes heeft in deze dagen rust noch duur. Hij is telkens aan de buitenkant om over zee te turen of de Geuzenvloot de hoek bij de Ven nog niet rondt. Hij schrikt op van een hoef slag, omdat de ruiter een bode uit Nieuwediep zou kunnen zijn. Hij luistert 's avonds, als hij bij de haard zit. en 's nachts wanneer hij wakker ligt, gespannen naar de klopper. Voor het eerst realiseert hij zich scherp wat er gebeuren zal wanneer de Geuzen komen. Dan is de tijd van wachten uit; dan slaat het uur van handelen en strijd voor hem. Hij ziet zichzelf reeds staan in de Schepenenzaal tegenover den zelfbewusten Vesterman en den geslepen Reyniersz. „In naam van den Prins 'eisch ik de sleutels der stad op!" Es in een flits ziet hij wat hierop volgen zal: Hoorn, Edam, Alkmaar voor den Prins. Enkhuizens overgang zal het sein wezen voor de bevrijding van heel Holland en Zeeland! Vandaag, morgen, overmorgen op zijn laatst zal het uur der vrijheid voor de Nederlanden slaan Op een avond bonst de klopper dreunend op de deur. Buiskes ijlt naar voren. Een bode bij een dampend paard. Hij reikt een brief Daar is de tijding! Bevend verscheurt de reeder het zegelHij komt van Outjer.t Bankertsz. Een harde noordooster heeft de vloot van Lumey belet het Marsdiep binnen te vallen. Ik heb den vlootcommandant verzocht te wachten; zoodra de wind draaide zou hij kunnen opzeilen. Heer Lumey wilde dat niet doen. Hij wenschte geen tijd te verliezen, en duchtte ook een aanval van Admi raal Boshuizen indien hij voor het Marsdiep bleef liggen. Daarom heeft hij zijn vaarplan gewijzigd en koers gezet naar het Zuiden. Hij wil nu een aanval beproeven op een der mon den van de Maas Buiskes is bleek geworden onder het lezen. Wéér een mislukking! Het uur der bevrijding, zóó vlak bij naar het scheen, zal niet slaan. Voor de vierde maal heeft God in de plannen geblazen. Naar het zuiden vaart Lumey, naar de monden van de Maas. Wat zal hij daar kunnen doen? Rotterdam en Dordt hebben Spaansche bezetting: overige steden van belang zijn er niet, en Alva is daar dicht in de buurt Lumey zal met de kous op de kop teruggeslagen worden, indien hij ergens voet aan wal zet Moedeloos geeft Buiskes zijn orders. Laat de wacht aan de haven maar inrukken: stuur maar een boodschap naar de Ven, dat de uitkijkpost niet langer noodig is. De Geuzen komen toch niet. De kans op redding is weer verkeken, en nu voorgoed. .Voorgoed?" vraagt Anna. „Weet je dat zoo zeker? Kan de vloot daar in het zuiden niet wat goeds yerrichten?" „Neen", zegt Buiskes. „Dat bestaat niet Je zult zien: ze doen daar niets", Een week later. 1 Buiskes ontvangt de tijding, dat Lumey voor Den Briel verschenen is en die stad in naam van Oranje ingenomen heeft s Hij zucht bij het bericht Het Is nog erger dan hij ver moed had. Den Briel is een stad zonder waarde voor de goede zaak. Het ligt geïsoleerd. Zijn verovering heeft hoegenaamd geen nut: ze is integendeel gevaarlijk, want nu zijn de oogeu van den Landvoogd opengegaan voor het gevaar van de Watergeuzen. Nu legt hij bezetting in alle watersteden. De dolle streek van Lumey maakt dat er nooit weer een aanslag kan worden ondernomen. Deze „overwinning"' is een onge luk. 1 Een brief .van Sonoy bevestigt Buiskes' kijk op het wapen* feit. Ook de Prins is bezorgd over dit verloop van de expedi tie. De inname van Den Briel doet aan de zaak der vrijheid geen nut, maar zal haar schaden. De Prins is verstoord op Lumey. omdat deze zijn consignes niet opgevolgd heeft, maar op eigen gezag gehandeld. Sommigen onzer schrijft Sonoy zijn der wanhoop nabij, maar de Prins beurt ons op. Het is niet noodig te hopen om te ondernemen, zegt hij, en men behoeft niet te slagen om te volharden. Buiskes leest de laatste woorden meerdere keeren over. Ja. zóó is de Prins. Geen tegenslag, hoe groot ook, kan hem de moed benemen: geen teleurstellingen, hoe menigvuldig, kunnen hem doen versagen. Dit onwankelbaar vertrouwen richt ook Buiskes weer op uit zijn moedeloosheid. Zoolang de Prins blijft hopen en ge* looven, zal ook hij de zaak der vrijheid niet laten varen. f Maar de toekomst is duisterder dan ooit te voren. (Wordt vervolgd.)^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 9