iiÉÉii
De Legeroefeningen in Overijssel
RMANENTDJJPj
AKKERTJES
men óft faxi (jxuatm 7, ESSZZÏZSÏE]™
tiollandscli
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1937
DERDE BLAD PAG. 9
Rood houdt stand aan het
Zijkanaal. Blauwe aanval
op Rooden vleugel loopt vast
Zware luchtgevechten
DEVENTER, 23 September.
DE laatste nacht en de laatste
morgen.
Van den Lebuinus klonken hooge hel
dere tonen, gevolgd door weinige sla
gen, toen we im den donkeren, nevel-
dichten nacht voorzichtig den dijk naar
01st op zochten om voor het laatst Sal-
lamds gebied te betreden, dat in den
herfsttooi van zijn mooie begroeiing een
rijke, aanlokkelijke schoonheid vertoont.'
Voor de meesten der militairen to de
dag nog eerder begonnen. Nog zooveel uren,
telden zij toen, en dan is het uit. Het werd
Ikort.Voor den soldaat, hoe vlot en met
genoegen hij ook doet, wat van hem ge
vraagd wordt, zegt dat veel, zoo niet alles.
HU verlangt naar den gewonen arbeid en
rtaar huis.
j Olst bleek volledig ontruimd,
j Geen inlichting was er meer te krijgen.
I Dan maar in de richting van het gebied,
waarvoor heden de oefening zou plaats heb
ben: dat is in de omgeving van het Zij'kanaal
naar Deventer. Bij Heeten, tusschen Deven
ter en Raalbe kwamen we de mannetjes van
Blauw al tegen. En, toen we even later, met
zonder eenige sensatie, de vlotbrug over bet
Kanaal, die zoo heerlijk wegzakt, waren ge
passeerd, was het de auto van den C.V..
welke cxns den weg versperde.
Generaal v. Voorst zeer tevreden
De generaal v. Voorst kon ook niet al
Se veel meedeelen. En zicht was er heele-
imaal niet. Alles zat nog in den lagen, dich
ten ochtenddiamp.
Maar wel greep hij de gelegenheid
aan om ons te verzekeren „buitenge
woon tevreden" te zijn over deze ma
noeuvres. De mannen doen allen op
gewekt hun placht, zij weren zich wat
zij kunnen.
In één woord': de geest is voor
treffelijk. Wat de geoefendheid be
treft, zrijn er uit den aard der zaak
wenschen. Met het oog op den korten
oefentijd in het verleden, liet de gene
raal dit onderwerp verder rusten. Vol
hoop ziet hij de aangekondigde rege
ringsvoorstellen tegemoet.
Opstelling van Rood
Een deel van 25 R.Ï., dat van Zuid
Noord het Kanaal heeft bezet, lig; hier in
stelling. Mitrailleurs en twee stukkeu v
jVeld beheerschen de brug over hot Kanaal
en tevens den weg, die naar bet Westen
voert en waarlangs de vijand ongetwijfeld
het Kanaal zal zoeken te naderen. Achter de
infanterie zijn de wielrijders opgeteld, ter-
Wijl rechts daarachter weer, N O. van Raa>-
ibe, bij Lutteniberg, de cavalerie als reserve
is gelegerd.
Zij heeft gistermiddag laat nog een stoot
■-01 m
branden buitengewoon rulnli)
(87 nuttige warmte).
Sierlijke modellen in prijzen
van <L 63.75 ai.
in de richting van Olst trachten uit te voe
ren. Deze manoeuvre kon echter niet tot
volle ontwikkeling komen en daarom wordt
voor heden een da capo niet onwaarschijn
lijk geacht.
Blauw
heeft Woensdagmiddag de aangegeven lijn:
Ncord van Deventer, Wesepe, Broekland be
reikt. Zijn opstelling is thans: rechts 31 R.I.,
midden 42 R.I. en liniks 12 R.I., dat de plaats
ingenomen heeft van het achter opgestelde
29 R.I. 12 R.I. had het 2 dagen makkelijk
gehad en 29 R.I. omgekeerd. Men ziet, dat
met alles gerekend wordt. Op den linker
vleugel staat nog het 8e esdadron wielrijders
en 29 R.I. en de Verkenningsafdeeling als
In den mistigen voornacht, en de vroege
ochtenduren zijn beiderzijds de aangewezen
stellingen opgezocht. Dait kon door de infan
terie, die nog al uit elkaar gelegerd is in de
dorpen en tentenkampen, eerst geschieden,
nadat de eenheden bij elkaar waren. Dat
kostte echter meer tijd, dan waarop gere
kend was. Gevolg: eenige vertraging in den
gang van de oefening.
Het wordt dus wachten midden in de
stilte. Af en toe kraait een haan of loeit een
koe. In de verte klept een kerkklokje en
roept de parochianen op tot de mis. Straks
begint het aan de kim te gloeien, de duis
ternis wijkt en de majesteitelijke zon duikt
op uit de wolkenbergen en stijgt in branden
de kleuren hooger en hooger. De nevelen
verdunnen, maar het duurt nog eenigen tijd
eer de toppen der boomen, de boomen zelf,
de huizen en boerderijen en het lagere hout
er uit losgewikkeld worden.
Blauw aan het Zijkanaal gestuit
Intusschen zitten de partijen niet stiL
Het is kwart voor zeven als we, wande
lend in de richting Man Blauw, dat om
kwart voor zes in beweging zou komen, de
eerste regimentspatrouille van 42 R.I. tegen
komen. Spoedig ronken ook de vliegtuigen
hoog in de lucht, maar zicht benedenwaarts
hebben ze niet. Weldra is ontdekt, dat die
vlotbrug bezet is en een ordonnans per rij
wiel gaat de tijding aan den regimentscom
mandant brengen. Deze neemt zijn maat
regelen.
Daar nadert de voorhoede, gevolgd op be
hoorlijken afstand door de rest van het regi
ment dat zich nog al eens tegen vliegtuig-
verkermingen heeft moeten dekken en op
zijn oorlogsmarsch de zware mitrailleurs ge
reed heeft om ieder oogenblik te kunnen
losbranden op al te nieuwsgierige tegen
standers daar in de hoogte.
Rechts en links van het bataillon op den
weg dringen die tirailleurs door heggen
struiken en zorgen verband te houden met
den marcheerenden troep.
Zullen ze de vlotbrug, die ze nu dicht ge
naderd zijn, zonder slag of stoot vermeeste
ren?
Er is geen denken aan.
Rood bereidt hun een zoo warme ont
vangst, dat de opmarsch tot stilstand komt.
Geweer- en mitrailleurvuur en doffe ka
nonslagen verstommen geen oogenblik in in
tensiteit.
Aan de brug groeit de belangstelling voort
durend. De menschen zijn niet weg te krij
gen. En geen wonder. Hier speelt zich een
der levendigste momenten van den heelen
dag af, dat zoowel van belang is voor Rood
als voor Blauw. Blauw moet hier zijn op
marsch stoppen en Rood weet zijn positie
voorloopig te handhaven.
Ook het rechterregiment van Blauw (31
RI.) was niet zeer fortuinlijk geweest. Het
had reeds om half 8 gevechtsaanraking met
Rood, maar ook deze schermutselingen lie
pen vast. Rood wist van geen wijken. Het is
duidelijk Blauw zal eerst zijn artillerie
moeten aantrekken, wil het kans hebben
over de brug te komen.
Het wordt intusschen tijd noordelijker te
gaan,
naar de Cavalerie
We willen de aanval op den linkervleugel
van Blauw meemaken.
Over Heeten en Schoonheeten begeven we
ons naar Raalte.
Het dorpje Heeten, vernamen we later,
heeft gisteren den Prins en de Prinses op
bezoek gehad. Zij kwamen zien naar de
legering en de voeding der manschappen.
Men begrijpt, dat heel Heeten op de been is
geweest.
In Raalte staat de C.V. reeds in de nabij
heid van de kerk geposteerd.
Even later komt de geheele caivaleristische
macht en een bataillon wielrijders voorbij.
Het is alsof alle Raaltenaars vandaag het er
om van het levendige militaire
schouwspel in hun dorp te genieten. Geef
hun ongelijk! Zoo iets komt niet eiken dag
De cavalerie trekt voort.
Ze heeft tijd noodig om zich Z.W. van
Raalte te ontwikkelen.
We hebben dus een kleine pauze. Generaal
v. Voorst weet haar te vullen en laat
een demonstratie
geven met den Gelande Tempo-wagen. De
assen daarvan zijn niet uit één stuk, maar
gebroken en door scharnieren verbonden.
Bij het passeeren van hindernissen is dat
een groot voordeel. Elk der vier wielen van
dezen twee-motorigen wagen wordt afzon
derlijk bestuurd.
Met een boomenhindemds van enkele deci
meters hoogte wordt een proef genomen,
welke prachtig slaagt. Vlot en zonder eenige
moeite komt de wagen met de vier inzitten-
;n er over heen.
De belangstelling voor dozen wagen hangt
samen met voornemens omtrent de motori
seering van het leger. Een regiment motor
rijders met zware mitrailleurs in dit soort
auto's zal een belangrijk en gemakkelijk
verplaatsbaar onderdeel van onze weer
macht kunnen worden.
Roode cavalerie valt Blauw aan
Na het intermezzo zoeken we de cavalerie-
groep op, die het op den blauwen linker
vleugel gemunrt heeft.
Het Ie Reg. Huzaren en het bataillon wiel
rijders gaan vooruit: het lie Reg. Huzaren
steunt op den linkervleugel met 2 motor-
batterijen Rijdende Artillerie.
Om 11 uur komt de aanval los, 1H K.M«
Zuid van Raalte.
Het wordt een spannende strijd. De Hu
zaren te voet en de wielrijders rukken ge
leidelijk op.
Blauw had echter een aanval uit deze
richting voorzien en bereids maatregelen
genomen.
De linkervleugel was versterkt, eerst met
de Verkenn in gsafdeeling, maar om 10 uur
ook nog met het in reserve gehouden 29 R.I.
Deze versterkte linkervleugel wordt in be
weging gebracht voor een aanval op Raalte,
zoodat beide partijen elkaar met een om
trekkende beweging bedreigen.
De strijders zijn elkaar omstreeks hall
twaalf zoo dicht genaderd, dat ze slechts
geseheiden worden door een paar knollen-
velden. Een al te overmoedige tirailleur van
29 R.I., die te lilt ens als een haas het hoofd
opsteekt, maar ook onmiddellijk weer terug
trekt, zit in z'n eentje tegenover een heele
linie van Rood. Zijn voortvarendheid was
echter in dit geval misplaatst en de scheids
rechter stelt hem buiten gevecht, nu zijn
kameraden nog zoo ver achter hem aan
komen.
Rood valt steeds heviger aan.
De artillerie grijpt in en pantserwagens
de wegen.
Luchtgevecht
Wel doen Blauwe vliegers hevige aanval
len, maar Rood laat zich evenmin onbetuigd
De blauwe machines moeten eindelijk de
lucht ruimen.
Dit groote en langdurige luchtgevecht,
waaraan 12 a 15 vliegtuigen deel namen,
vormde een uitermate boeiend schouwspel.
En onderwijl deed Rood alsmaar sprongen
voorwaarts.
Blauw had geen kans verder te komen en
>u ook niet verder komen. Want de hor
loges naderden het uur van twaalf en dal
beteekende automatisch het einde der ma
noeuvres.
Even nog kwam de Prins een kijkje ne
men. Te paard galoppeerde hij langs een
deel der frontlijn en kort na 12 uur keerde
hij te Raalte terug. Bij zijn vertrek werd hij
Rood houdt stand
Rood spande inmiddels zijn uiterste
krachten in om het 29e R.I. in bedwang te
houden en slaagde daar ook in, vooral ook
toen het Ie Reg. Huzaren, dat in reserve
was gehouden, de linies kwam versterken.
De positie werd voor het zoo zwaar be-
vuurde 29 R.I. onhoudbaar. Slechts terug
trekken bleef over.
De opmarsch van Rood zou stellig zijn
doorgegaan, indien niet de tijd zijn beslis
send woord had gesproken.
Te 12 uur schalden de trompetten: staken
der manoeuvre.
De troepen verzamelden zich en trokken
daarna naar hun concentratiepunten. Die
van Rood stellig met de prettige gedachte,
dat hun laatste inspanning met goeden uit
slag was bekroond. Er behoefde niet verder
te worden teruggegaan. Rood had, zonder
zich aan vernietiging bloot te stellen, zijn
algemeene lijn in de richting vain het zij-
kanaal naar Deventer weten te handhaven.
Zijn opdracht was daarmede vervuld. En
wat kon meer worden verlangd!
Er zou, aan het einde van deze, gelukkig
zonder eenig ongeval verloopen oefeningen,
stof zijn voor „napraten". Over tekorten en
zwakke plekken in onze weermacht zou
kunnen worden uitgewijd. Is het echter noo-
d'ie,'' Ieder kent ze wel en bovendien de
Regeering werkt wat zij kan om den achter
stand op velerlei gebied in te halen, om
den Nederlaindsch en soldaat een nog beter
soldaat te kunnen maken dan hij reeds was
Hij is in het algemeen van goeden wille en
bereid te doen wat van hem verlangd wordt.
Dat is ook nu weer gebleken. Maar zijn ge
oefendheid kan nog verbeteren en zal ver
beteren, waardoor ook het effect onzer tech
nische en materieele uitrusting belangrijk
zal kunnen worden vergroot.
Voor zoover we hebben kunnen waarne
men en die gelegenheid is er veelvuldig
geweest hebben allen van hoog tot
laag die aan de oefeningen deelnamen,
hun beste beentje voorgezet.
Ons volk moge dat waardeeren.
Tenslotte onzen dank aan de legerautori-
teiten, die aan alle manschappen een kaartje
van het oefeningsterrein deden uitreiken. Ze
konden daarop nagaan wat ze deden,
In 't bijzonder mogen we onze erkentelijk
heid uitspreken voor de ruime en vlotte
voorlichting, die tijdens den duur desr oefe
ningen mocht worden ontvangen van den
kapitein van den Genera len Staf, den heer
S. v. d. Kloet, en bij de oefening van het
Veldleger bovendien van den kapitein
Lezer.
Met dankbaarheid zijn we van hen ge
scheiden en aan beiden zij een vriendschap
pelijk: tot weerziens toegeroepen.
BINNENLAND
Toeslagregeling
van Minister Romme
De bedragen vastgesteld
In het communiqué van den Regeerlngs-
persdienst inzake de plannen van minister
Romme voor onze werkloozen was meege
deeld, dat de minister voor inwonende kin
deren, die vroeger goed verdiend haddeu,
maar nu werkloos geworden waren, een toe
slag zou geven op den steun.
De bedragen van den toeslag waren echi'er
niet meegedeeld. De minister heeft echter
naar „Ons Noorden" verneemt, dezen toeslag
thans gepubliceerd en zij bedraagt voor de
steunklasse I tot en met III f 2 per gezin eo
per week.
Voor de steunklasse IV tot en met VT
f 1.50 en voor de steunklasse VII tot en met
IX f 1. Verder is vastgesteld, dat wanneer
een van deze inwonende kinderen iets ver
dient 2/3 van deze verdienste zal worden
afgetrokken. Verdient een der kindereu du»
f 3 dan krijgt men niets meer.
Bovendien is bepaald dat wanneer d(
der meer verdient dan de steun en bijslag
samen, ook van dit meerdere 2/3 in minde
ring wordt gebracht van den bijslag.
Wanneer bovendien een dezer kinderen
meer verdient dan f 4 dan wordt volgens
de aftrekregeling van 10 Mei dit meerdere
in mindering gebracht van den steun van
den vader. Ook voor de werkverschaffing
gelden deze zelfde regelen.
De heer O. L P. van de Loo, burge
meester van V e n r a y, heeft wegens ge
zondheidsredenen tegen 1 November a.s. uit
zijn ambt eervol ontslag verzocht.
Voor Vrouwen vooral
zijn "AKKERTJES" een ideaal middel
een opkomende migraine, zoo'n nare zenuw
hoofdpijn, die U blijft kwellen, telkens
terugkeerende zenuwpijnen, die maai niet
verdwijnen willen, of andere klachten op
gezette tijden, die U het leven vergallen.
Hoofdpijn, Kiespijn, Spierpijn,Zenuwpijn,
Rheumatische pijnen, Lendenpijn, Vrou-
wenpijn. Migraine, Onbehaaglijkheid.
Overal verkrijgbaar. Per 12 stuks 52 cent.
Volgens recept van Apotheker Dumont
Werklooze Acte-Bezitters L.O.
In April 1937 is een ministerieele commis
sie ingesteld eer bevordering van de oplei
ding in technische richting van jonge werk
looze bezitters van de akte van bekwaam
heid als onderwijzer, die weinig kans heb
ben op een aanstelling bij het onderwijs.
Als gevolg van de bemoeiingen van die
commissie zullen reeds te beginnen met den
cursus 1937/1938 een aantal van deze gega
digden hun nieuwe siudie aanvangen, in
hoofdzaak aan de middelbaar technische
scholen (vooral in de vakrichtingen: werk
tuigbouwkunde, scheepsbouwkunde, electro-
techniek, weg- en waterbouwkunde) en aan
zeevaart- en machinistenscholen (vakrich
tingen: stuurman en machinist ter koopvaar
dij en radiotelegrafist). In deze vakrichtin
gen bestaat den laatsten tijd voor goed on
derlegde krachven een behoorlijke kans op
plaatsing. Aangezien de meeste gegadigden
niet in staat zijn, de kosten van deze oplei
ding te dragen, is een speciale rijksstudie-
beurzenrogeling voor deze groep getroffen.
Voor het jaar 1938 is voor deze beurzen
f 45.000 uitgetrokken.
ZATERDAG 25 SEPTEMBER
HILVERSUM I 1875 M. VARA-Uitzending:.
10.00—10.20 v.m. en 7.308.00 VPRO. 8.00
Gramofoonimuziek. 10.00 Morgenwijding.
10.20 Fantasia, Radiotooneel en gevarieerd
programma (Opnamen). 12.001.45 Gra-
mofoonmuziek. 2.00 Filmpraatje. 2.15 Gra-
mofoonmuziek. 3.15 Damcursus. 3.30
VARA-orkest en solist. 4.30 Causerie over
luchtbescherming. 4.45 Gramofoonmuziek.
5.05 Vervolg concert. 5.40 Literaire cause
rie. 6.00 Orgelspel. 6.30 Betuwsche uitzen
ding. 7.00 Filmland. 7.30 Causerie „Chris
tus Triumfator". 8.00 Herhaling SOS-Be-
richten. 8.03 Berichten ANP. VARA-Va-
ria. 8.15 VARA-orkest. 9.00 Radiotooneel.
9.15 Vervolg concert. 10.00 Berichten
ANP. 10.05 De Lucky Birds en solist. 10.30
Zang en orgel. 11.1512.00 Gramofoon
muziek.
HILVERSUM D 301 M. KRO-Uitzending.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuur. 12.00 Berich
ten. 12.15 KRO-orkest (Om 1.00 Postdui-
vennieuws en Gramofoonmuziek). 2.00
Voor de rijpere jeugd. 2.30 Gramofoon
muziek. 3.00 Kinderuur. 4.00 Gramofoon
muziek. 4 15 De KRO-Melodisten, solist en
gramofoonmuziek. 5.30 Esperantonieuws.
5.45 De KRO-N ach legaal t jes6.20 Jour
nalistiek weekoverzicht. 6.45 Gramofoon
muziek. 7.00 Berichten. 7.15 Causerie „De
meesters van de nieuwe tijden". 7.35 Ac-
tueele aetherflitsen. 7.55 Causerie „Wat
heb ik aan Esperanto". 8.00 Berichten
ANP. Mededeelingen8.15 Overpeinzing
met muzikale omlijsting. 8.35 Gramofoon
muziek. 9.00 Revue-programma. 10.00 De
KRO-Melodisten en solist. 10.30 Berichten
ANP. 10.40 Filmpraatje. 10.55 De KRO-
Boys en solist. 11.15—12.00 Gramofoon
muziek.
DROITWICH 1500 M. 11.30 Gramofoon. 12.03
Orkest. 1.20 Orkest. 2.20 Gramofoon. 3.00
Orkest en solist. 6.40 Harmonie-orkest.
7.20 Viool en piano.
KEULEN 465 M. 2.35 Gramofoon. 4.20 Mili
tair orkest. 6.25 Concert. 8.30 Omroep
orkest.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 1.50—2.20
Gramofoop. 2.23 Orkest. 3.20 Gramofoon.
6.20 Alpaerts-Trio. 7.20 Zang. 8.20 Ca
baret. 9.20 Orkest.
484 M.: 1.50 Gramofoon. 2.20 Viool. 2.3?
Zang. 2.46 Piano. 2.50 Zang. 3.12 Piano.
6.35 Orkest. 7.35 Gramofoon. 8.20 Sym-,
phonie-orkeet
PHILIPS RADIO EN
OP CONDITIE
Bel ons op, schrijf een kaartje of
kom persoonlijk. Alle inlicht, bij:
RADIO BAKKER
Kaasmarkt 8, TeL 5,5.0.8-8, Rotterdam
DE GEVOLGEN VAN
dom G. TH. ROTMAN
EEN FIETSTOCHT
(Nadruk verboden}
17. Vrouw Snebbe is als 'n kreeft zoo rood, .18. De bedelaar, die niets misdeed,
Haar woede is geweldig groot: Heeft aanstonds al de klappen beet:
Heel haar gezicht zit vol gelei, I Wacht, oude schelm, ik zal je leeren
De pitten zijn er ook nog bij. I Een arme vrouw te koejeneeren!
(Wordit vervolgd).
dan schenkt men thee van de be
roemde Goalpara plantage. Het
fijnste deel van den oogst wordt
op de plantage zelf gemêleerd, ver
pakt in lood en dicht gesoldeerd,
waardoor de sublieme eigen
schappen dezer voortreffelijke
thee volkomen bewaard blijven.
Voeg U bij de selecte groep, die
deze thee drinkt en serveert en
vraag Uw winkelier de Goalpara in
de origineele theeloodverpakking.
Indien Uw winkelier geen ecnie Goalpara looduerp.
heeft schrilue U rechtstreeks aan de imp. Sweers
H. mil. Heerengracht 051 - Amsterdam - Postgiro 18735
TÏÏÏÏTTTi'Door K. NOR EL
r (34
Het leven in de koopstad aan de Zuiderzee gaat zijn ge
wone gang. De buizenvloot is uitgevaren en teruggekeerd. De
koopvaarders zweven uit naar zuid en oost. Op de werven
roffelen de hamers; de gaten in de Wierdijk worden gedicht.
iVan de Geuzenvloot verneemt men niets dan dat ze rond
zwalkt tot onder de Fransche en Duitsche kusten en nu en
'dan een Spaansche koopvaarder opbrengt naar Embden of
Hamburg. Aan een aanslag op Enkhuizen schijnt men niet
ïneer te denken. De kooplieden betalen morrend de tiende
penning. Hun hoop. dat de Prins hen van Alva's juk ver
lossen zal. is verdwenen. Zij denken nauwlijks meer aan de
Mogelijkheid van gewapend verzet.
Alleen in de kring der Calvinisten blijft men hopen en ver
langen. Daar wordt men ook gesterkt door brieven uit
Duitschland. De Prins blijft werken, staat er in die brieven.
Hij geeft de moed niet op, ondanks alle tegenslagen. Hij be
reidt weer een nieuwe aanval voor. En hij verwacht daarvoor
Weer steun van u. Hij rekent ook op uw volstrekte stil
zwijgendheid met betrekking tot de plannen voor bevrijding
de Nederlanden,
Een derde poging zal worden ondernomen om vaste voet
te krijgen in Holland en wéér zal Enkhuizen het doel zijn
van de tocht der Watergeuzen.
Driemaal is scheepsrecht, heeft Outjert Bankertsz uit
Embden aan Buiskes geschreven. God zal ons werk nu doen
gelukken. De heele Geuzenvloot, welbemand en goed bewa
pend, ligt zeilree. Volgende week varen wij van Embden af.
De hoop leeft weer op in den kring der Geuzen te Enkhui
zen. De redding zal toch dagen. Het lijden der geloovigen
zal eens een einde nemen.
In de voorbijgegane weken hebben de burgemeesters hun
trouw aan Kerk en Landvoogdes opnieuw betoond. Willem
Pieter Ketelboeter is verbannen terzake van geuzerij en zijn
goederen zijn verbeurd verklaard. Anna Cornelia in 't Hof
werd ook verbannen en beboet, omdat zij met roepen en krijten
gezocht heeft Willem Pieter aan den Schout .te overweldigen,
zoo meldt het Crimineelboek. Symen Baertsz en zijn huis
vrouw. zoomede Dirk Pauwelsz en zijn huisvrouw, zijn ver-[j
bannen. Hun misdaad? Het echtpaar Baertsz heeft een over-;
leden kind buiten de ordonnantie der kerk doen begraven;
het echtpaar Pauwelsz heeft een kind niet hier maar in
Embden laten doopen! Burgemeesters en Schepenen zijn zéér
getrouw in de naleving der plakkaten!
Maar thans zal uitkomst dagen.
Het is in de nazomer. Storm en ijsgang kunnen ditmaal
geen beletsel vormen. En de Prins drijft de Geuzen aan om
spoed te maken, want als de aanslag op Hoorn en Enkhuizen
tot een goed einde is gebracht, dan kan met Gods hulp des
te eerder het andere verricht worden
Ach, ditmaal hoeft Buiskes niet eens wacht te loopen op
Wierdijk of Havenhoofd. Nog eer de week voorbij is komt
de Jobstijding. Francois Boshuizen, de admiraal van Amster-
dam, heeft de vloot van den Prins op de Eems aangetast, uit
eengedreven en sommige schepen genomen.
We zijn verslagen, luidt het bericht, dat Buiskes ontvangt.
Sommige schepen zijn in Embden binnengevlucht; andere in
Hamburg; weer andere hebben hun heil moeten zoeken in de
vlucht naar het ruime sop. God geve, dat ze veilig in Engel-
sche havens moge aankomen.
Ook de derde poging is in de kiem gesmoord!
Weg is weer de hoop op uitkomst; verdwenen de kans op
redding. Driemaal is de glorende dageraad in duisternis ver
keerd; driemaal meldde de wachter, dat de morgen was ge
komenen zie, het is nóg nacht!
Er komen een paar zeelieden in de stad. Barent Barentsz
van Kampen en Pouwels Claesz van Hoogkarspel. De Schout
laat ze grijpen omdat ze op de vloot van den Prins hebben
gediend. Op 26 Januari 1572 wordt Barentsz onthoofd; twee
dagen later wordt Pouwels met den zwaarde gestraft.
Anna huivert bij deze terechtstellingen. „Man, man'', zegt
ze. ,wat zal jou. wat zal ons overkomen als de Burgemeesters
te weten komen dat jij de ziel bent van de actie om Enkhui
zen naar den Prins te doen overgaan? Waarom houdt de
Prins ook aan deze zlnnelooze onderneming vast. Tweemaal
kon de Geuzenvloot niet eens het Marsdiep binnenkomen;
de derde maal was ze verslagen eer ze de Eems verlaten had.
Stel dat ze de vierde maal al voor de stad komt. dan zijn de
Geuzen er toch nog lang niet in. Het is dwaasheid. Pieter, om
voor een zoo hopelooze zaak je leven voortdurend in de
waagschaal te stellen
Anna eindigt snikkend. Ze ziet voor zich het smalle plein
voor het stadhuis met in het midden de stellage, het blok en
de man in het rood met het breede slagzwaard in de vuist.
Het zwaard flikkerteen hoofd valt.
Nu trekt Buiskes zijn vrouw naar zich toe. „Anna. Anna,
wat heb jij tegen mij gezegd op die middag een paar jaar ge
leden toen de Abdij van Egmond in brand gestoken was?'*
Ze weet het nog wel. Ze herinnert zich helder de preek'
van Andries Dirksz over Elia
„Och", zegt ze. „Een mensch wordt wel eens moedeloos.
En als je dan ziet wat er gebeurt met menschen, die Oranje
helpen
Buiskes kust haar. „Ons leven is in Gods hand. vrouw. Hij
zal ons bewaren, zoolang Hij wil, en Hij zal verlossing zen
den op Zijn tijd!" i
Dat moet men gelooven, hoe zwaar het geloof ook beproefd
wordt.
Buiskes richt een brief aan Sonoy.
„Het is een moeilijke tijd. Voor u die arbeidt en al uw
werk ziet mislukken, en voor ons die wachten op hope tegen
hope.Wij missen zeer de leiding, de opbeuring van onze
predikanten. Onze onderlinge samenkomsten kunnen van
wege het gevaar slechts zeldzaam zijn. Maar onze hoop blijft
op den Heer gevestigd. Hij zal het werk Zijner handen niet
laten varen. Hierbij gaan de driemaandelijksche bijdragen
van Hoorn, Edam en Enkhuizen. Moge de Prins thans spoe
dig gelegenheid vinden zijn plannen te volvoeren
Opnieuw verstrijkt de winter. Het voorjaar nadert met
hooge Hollandsche luchten, met sterke wolkenstoeten, met
regenvlagen en scherpe noordenwinden. Het water in de
Zuiderzee, tot dusver grauw en grijs, wordt helder groen met
tinten van opaal. De schepen, opgekalefaterd, geteerd en
nieuw getuigd, varen uit voor de groote zomerreizen, en er
zou vreugde heerschen in het land als de hand van Alva niet
zoo loodzwaar er op drukte.
XWordt vervolgd.^
