cvoot orüzji lAouumi
VAN RIJN'S
SS MOSTERD
Onze Naaimachine ONS WEKELIJKSCH KNIPPATROON
WEKELIJKSCHE BIJLAGE
Het wordt weer tijd
voor de kachel
HANDWERKEN
DAM BOOD
960b
mM
MODEVAKSCHOOL
K*G
„E N F A"
Hoe werd er vroeger
gestookt?
We hebben den 21sten September al weer
achter den rug, hetgeen beteekent, dat de
herfst, het seizoen van de najaarsregens en
de kille windvlagen, van de neerdwarrelen
de bladeren en van de bemonste wegen, op
nieuw zijn intrede heeft gedaan. We gaan
nu ook weer meer dan in den zomer de
waarde van een gezellige woning beseffen,
want de tijd is voorbij, om 's avonds nog
verre wandelingen te ondernemen, totdat
de late donker aanbreekt en de sterren uit
komen, of in den tuin te verwijlen, onder
den dikken kastanjeboom, terwijl de hemel
in het Westen de fraaie tinten van een
pauwestaart aanneemt Met het killer en
.vochtiger worden van de natuur buiten
gaan wij beseffen, hoe practisch onze huizen
voor den wintertijd zijn. We zitten zoo ge
zellig tusschen onze beschermende muren
besloten, de gordijnen voor de ramen zorg
vuldig dichtgetrokken, opdat geen regen
vlagen langs de ruiten ons aan nacht en
nattigheid kunnen herinneren, wij branden
de lamp boven de tafel, ende haard of
de vulkachel wordt weer aangestoken.
Wat zijn wij, moderne menschen, met
onze geperfectionneerde stookgelegenheden
eigenlijk bijzonder verwend. Onze verre
voorouders wisten geen ander verwarmings
materiaal bijeen te brengen, dan wat ge
sprokkeld hout. Als ze dat hadden, en het
niet al te erg dampte, omdat het vochtig
was, dan waren zij den koning te rijk. Toch
moest datzelfde houtvuur, of een tak, daar
uit genomen, hun tegelijk voor verlichting
dienen. Hun eischen waren derhalve wel
heel bescheiden! Maar het duurde niet lang
of uit leem werden ruw gevormde steenen
gebakken en tot een soort van haard te
zamen gevoegd, waarbinnen het hout- of
houtskoolvuur wat meer besloten en be
schut lag. Toen in later eeuwen de kunst
bekend werd, steenen met mortel aan el
kander te verbinden en men deze vinding
ging toepassen bij het bouwen van huizen,
werd de nu binnenshuis geplaatste haard
op dezelfde manier gemetseld. Eerst was
deze een nog gedeeltelijk open stookplaats,
later ontstond er door geheele afsluiting en
bekleeding met tegels een ding van, dat
heel sterk op een oven geleek.
Van omstreeks de achtste eeuw na Chris
tus tot in de latere middeleeuwen was dit
huizen centrale verwarming wordt aange
legd, is het eigenaardig, te bedenken dat
dit in het geheel geen nieuwe uitvinding is.
De Romeinen hadden reeds aardig kijk op
zulk soort van verwarming en zagen even
min tegen de kosten op. Onder de vertrek
ken, die kleine vloerroosters hadden, waren
lage kelderruimten, waarin de heete lucht
stroomde, welke in ovens op temperatuur
was gebracht en door de roosters zoo tot in
A Spaansche brasero.
B. Caféterras kachel.
het huis-interieur zich op aangename ma
nier verspreidde. Deze methode is tot ver in
de middeleeuwen toegepast, ook wel in som
mige groote gebouwen, paleizen enz.
Petroleum- en gasverwarming dateeren
reeds uit heel wat later tij-d, nl. de negen
tiende eeuw. Kolen werden echter ook reeds
door de Romeinen gebruikt, naast het hout
En het allernieuwste is thans de electri-
sohe verwarming, die nu op haar beurt
bezig is, terrein te
No. 1. Jabot gebreid van
Matte haakzijde
Benoodigd: 2 kluwen 10 gr. Matte Haak
zijde kl. 105 beige, 1 str. k 10 m. Matte Mou-
liné kL 07 groen, 1 str. 10 m. Matte Mou-
liné kl. 16 terra, 1 str. k 10 m. Matte Mou-
liné kl. 19 bruin, alles van de N. V. Artsik,
Breda, benevens 2 breinaalden no 3 Inox.
WOL
SPECIALIST
DE NIEUWE
WOLBAAL
Jonkerfransstraat 117, Tel. 51992
bij de Goudscbeslngel
Schledamscheweg 65, TeL 31774
naast Bervoets.
ROTTERDAM
Voor 't kraagje 15 steken opzetten, steeds
recht breien (ribben).
Ie toer: recht
2e toer: 12 st. recht, omkeeren.
3e toer: 12 st. recht.
4e toer: 15 st. recht
5e toer: 15 st recht
6e toer: herhalen vanaf 2e toer.
Op deze manier verder breien tot men de
wijdte van de hals heeft (ongeveer 38 cm).
Voor de jabot 45 steken opzetten. 72 toeren
recht breien. Afkanten.
Het kraagje en jabot vochtig opspannen,
desgewenscht kan men het een weinig stij
ven. Het kraagje in model spannen, de
jabot 20 cm lang en 16 cm breed.
Nu werkt men op de jabot bollen van
schillende kleuren Matte Mouliné ongeveer
1 cm groot en op ongelijke afstanden. Dan
plooit men de jabot voor op 't kraagje en
sluit dit achter met een drukknoop.
No. 2. Jabot gehaakt van
Matte haakzijde
Benoodigd: 3 kluwen k 10 gr. kl. 10A en
1 haaknaald no 6.
Opzetten 170 losse steken.
Hierop haakt men:
le toer: le vaste, 1 losse, 1 steek overslaan.
2e toer: iedere 10 st. 1 st. meerderen.
3e toer: zonder meerderen.
4e toer: om de 10 st. 1st. meerderen.
5e en 6e toer: zonder meerderen.
Vervolgens 1 toer om de 10 steken meer
deren, 2 toeren zonder meerderen,
Alzoo 17 toeren.
17e toer: 1 vaste, 3 lossen.
Voor het jabotje 5 steken opzetten.
1 vaste, 1 losse, in de midden steek 2 maal
1 vaste, 1 losse.
Aan de kanten niet meerderen.
Alzoo haakt men 50 toeren.
Nu rijgt men in het midden ter breedte
van 2 cm een koordje van onder naar boven
en maakt daarvan een strikje.
I
Marmeren beeldjes, die geel en vuil ge
worden zijn, behandelt men met lauw
ter en een zacht schuurmiddeltje, zooals
er meerdere in poedervorm te verkrijgen
zijn. Het beeldje in de zon laten drogen en
bleeken.
de beste manier om een vertrek, waar ge
kookt, gegeten en gewoond werd, te ver
wannen. De rook behoorde te verdwijnen
door een gat in de zoldering en was ook in
den regel wel zoo vriendelijk zulks te doen,
behoudens dan bij heftige windvlagen. Dan
was het vertrek eensklaps als in een nevel
gehuld, en keken deszelfs bewoners elkan
der met roode, betraande oogen aan. Want
zoo'n haard werd aan drie kanten dicht met
zitbanken omgeven, anders had men van de
hitte in het geheel geen profijt.
De tichelsteenen, die als haardbekleeding
'dienden, werden „kachel" genoemd. Later
ging dit woord over op de losstaande stook-
gelegenheid. Van de late middeleeuwen af
zijn de kachels in Europa bekend, eerst die
uit ijzer, bekleed met faience-tegels, later
de geheel ijzeren.
Naast de uit steenen opgetrokken haarden
iheeft ook sinds overoude tijden de ijzeren
„vuurwagen", een soort van vuurmand op
pooten, dienst gedaan. Deze vuurwagens
werden dikwijls in nissen geplaatst, en
hieruit ontwikkelde zich het gebruik van
een schoorsteenmantel, die reeds in de veer-
tiende-eeuwsche Italiaansohe paleizen wordt
aangetroffen.
In de Zuid-Europeesche landen, evenals
ïn China en Japan, zijn dergelijke licht ver
plaatsbare vuurbekkens nog in gebruik.
Spanje bijvoorbeeld heeft zijn zoogenaamde
brasero's. de mooie, min of meer jour be
werkte koperen houtskoolbekkens, terwijl
men op de Parijsche café-terrassen eenvou
dige ijzeren houtskool-kachels aantreft, die
het mogelijk maken, dat gedurende den ge-
heelen winter de bezoekers hun café crème
of hun Anis Pernaud langs de rijstraat zit
ten te gebruiken.
Nu tegenwoordig tot zelfs in particuliere
MOEDERS
MOLENAAR'?
KINDERMEEL
Het aangewezen voedsel voor
Uw lieveling!
Haar onderhoud en
behandeling
Een naaimachine is tegen\Voordig een
schier onmisbaar meubelstuk in vele huis
houdens, vooral in gezinnen met veel kinde
ren, waar voor de naald haast immer werk
te vinden is Het snorren van het wieltje en
het getik der in beweging zijnde deelen
vormt dan bij den arbeid een gezellig soort
van muziek, haast even huiselijk als het
spinnen van de poes, wanneer deze het naar
haar zin heeft. Wie ziet er niev tegenop, in
onzen rappen tijd, lange naden nog uit de
hand te doen? Lange naden zijn zoo onge
veer als Jange afstanden langs den weg,
men legt ze liefst niet meer te voet af.
Een van de eerste voorwaarden voor het
goed funcvionneeren Is bescherming tegen
stof, vuil en wisselende temperaturen. Een
ochtige plaats is even verkeerd als een te
warme, terwijl regelmatig olieën van het
grootste belang is. Indien men een machine
dagelijks een groot deel van den dag ge
bruikt, is het olieën voor men b.egint te
naaien gewenscht en wel met de bes
te kwaliteit beender- of wel z.g. machine
olie; nimmer mag men slaolie of dergelijke
vetten aanwenden.
Van tijd tot rijd moeten ook de inwendige
deelen gereinigd worden, waardoor het
„zware gaan" voorkomen wordt Eerst ver
wijdert men de naald, het voetje, zijplaten
enz. en de plaat van het' spoeltje, dat
er eveneens uitneemt daarna laat men in
alle gaatjes petroleum druppelen. Even-
tueele schroefjes worden in een doosje bij
eengehouden, opdat er geen enkele verloren
gaat, daarna worden alle deelen weer in el
kander gezet en naait men schoïsch
scheef in alle richtingen op een schoon lapje
katoen, waardoor het mechanisme gereinigd
wordt.
Is de drijfriem van een trapmachine ge
rekt, dan zal deze niet goed meer werken
en verkort men de riem tol' 1 C.M. Knapt
hij af, dan blijkt de riem te kort te zijn en
moet het ontbrekende stuk met klemmetjes
worden ingezet.
Voor men aan het repareeren gaat over-
tuige men zich of het de moeite loont' en
een nieuwe riem niet gewenscht is.
Ergernis geeft het breken der draden, en
is de oorzaak niet te vinden in slechte kwa
liteit' garen, dan zal de spanning te strak
zijn of een der onderdeelen waarlangs de
garenspanning geleid wordt, b.v. het oog
van de naald of het gaatje, waardoor de
machine, naar de spoel geleid wordt, is
ruw geworden of heeft scherpe kanten.
Men kan het euvel «erst trachten te ver
helpen door het plaatsen van een nieuwe
naald of de vermeende scherpe kant met
fijn schuurpapier glad te maken en meteen
in benzine gedrenkt doekje na te wrijven.
Heeft' men een machine met een lang
spoeltje, dan kan de oorzaak van het breken
der draad te zoeken zijn in het verschoven
steekplaatje,
Breekt de naald waarvan men steeds
eenige in voorraad moet hebben dan
vindt dit zijn oorzaak in het feit, dat men
de stof bij het naaien te strak houdt of te
veel naar achteren trekt, soms ook door hei
naaien over dikke naden. De naald pakt het
steekgat dan niet, doch stoot op de steek-
plaat af en breekt. Een andere mogelijkheid
is, dat de naald scheef ingezet of verbo
gen is.
Kromme naalden gooit men weg, deze kan
men niet recht maken, scheef ingezette
brengt men in de juiste richting en op de
goede hoogte.
Is er iet's niet ïn orde met de steekplaat,
dan schroeft men deze los en draait lang
zaam, zoodat men de werking van de naald
kan gadeslaan. Men kan het breken der
naald op dikke deelen voorkqpien door de
verkeerde kant te bestrijken met een weinig
vochtig gemaakte harde zeep. Stof en ma
chine mogen vanzelfsprekend niet* nat wor
den.
Is de steek niet mooi, dan moeten de
boven- en onderspanning nagezien worden.
Bij een onberispelijke steek mag men het
dooreenslingeren van boven- en onderdraad
noch op de goede noch op de verkeerde kant
zien, doch moet dit halverwege de stoflaag
plaats vinden.
Over het algemeen ïs naaien met' fijn ga
ren en kleine steek aan te hevelen. Bij zeer
dunne weefsels zal men de bovenspanning
wellicht iets moeten verstellen, om te voor
komen, dat door een slingering der draden
teveel de bovenkant te zien komt. Verder
verdient het aanbeveling om bij het naaien
van dunne weefsels vloeipapier op de ver
keerde kant mee te naaien, dat men later
gemakkelijk weer verwijderen kan.
Slecht opgespoelde onderdraden kunnen
eveneens oorzaak zijn van het maken van
leelijke steken. Slaat de machine steken
over, dan is de oorzaak in den regel te vin
den in een verkeerd ingezette naald, soms
ook doordat de laatste gebogen is of de punt
is afgëbroken. De naald kan echter ook in
960 B. Eenvoudige rok, te vervaardigen
van wollen stof. Benoodigd materiaal: 2
meter van 120 cm breedte. Het patroon is
te verkrijgen in maat ,44. Taillewijdte: 86
cm; heupwijdte: 110 cm; door het al of niet
aanknippen van naden kan men het pas
send maken voor het eigen figuur. Prijs:
26 ct, plus 4 ct voor porto- en administra
tiekosten.
960 A. Voor dit elegante manteltje heeft
men 2 meter stof van 120 centimeter breedte
noodig en wel bont voor den kraag. Het par
troon is vervaardigd op maat 44; bovenwijd
te: 102 centimeter; taillewijdte: 86 centime
ter; heupwijdte: 110 centimeter. Door het
of niet aanknippen van naden kan men het
passend maken voor het eigen figuur. Prijs
is 2§ ets.; plus 4 cvs. voor porto- en admini
stratiekosten.
Verkrijgbaar bij de „Afdeeling Knippatro
nen" van de Uitgevers Maatschappij „De
Mijlpaal", Singel 91, Amsterdam-Centrum.
Toezending geschiedt na ontvangst van het
bedrag, dat kan worden overgemaakt per
postwissel, of wel per postgiro: 41632.
Aan de lezeressen wordt vriendelijk ver
zocht bij bestelling het nummer van het pa
troon en naam en adres nauwkeurig op te
geven. Men voorkomt daardoor onnoodige
vertraging in de verzending.
Bovenstaande patronen zijn ook naar
maat te verkrijgen. Prijs is dan: 960 B. 35
ets.; 960 A. 45 ets. per stuk.
Verder leveren we niet alleen patronen
van de hier gepubliceerde modellen doch
van ieder gewenscht' model. Toezending van
CADEAUl
Knippatroon naar maat
Of
GRATIS i
Knippen, Rijgen,Passen
door 1ste klas Coupeuse
ALLEEN: Weste Wagenstraat 64.
ROTTERDAM Telefoon 10452
GROTE SORTERING: DAMES- EN
HERENSTOFFEN. PELTERIJEN, ena.
een afbeelding óf schetsje met vermelding
van maten is voldoende. Prijzen van deze
patronen naar maat zijn: een mantel 85 ets.;
een japon 70 ets.; lingerie en kinderkleeding
45 ets.; blouse 40 ets. en rok 35 ets. per stuk.
GOUDSCHESINGEL 219c ROTTERDAM
AANVANG NIEUWE CURSUSSEN 1 October a.s.
SPECIALE 3-MAANDELIJKSCHE KNIPCURSUS. AANVANG 15 Oct. a.s.
INSCHRIJVING eiken werkdag.
verhouding tot het garen üe fijn zijn of wel
licht-bij een ander systeem behooren.
Maakt de machine lussen, en verwarren
boven- en ondergaren, dan kan dit zijn,
doordat men heeft zitten draaien zonder
dat' de stof onder het voetje wa9 gelegd of
wel men heeft bij het begin vergeten de
draad naar achteren te leggen. Bij de ma
chine met het lange schuitje schuift men de
dekplaat boven het schuifje af, neemt dit
er uit en maakt de draad los.
Zit het schuitje vast door de verwarde
draden, dan verwijdert men de tegenoverlig
gende draad, terwijl men bij de centrale of
ronde schuitjes den dekring verwijdert,
daarna de draad voorzichtig uittrekt en een
weinig olie indruppelt; daarna schroeft men
den ring weer op.
Werkt de stofschuiver niet voldoende, dan
is deze te hoog of te laag en moet versteld
worden.
Werkt het voetje of stofdrukker te veel of
te weinig, dan wordt' de schroef, die zich op
de stang bevindt, versteld. Komt een naai
machine uit een koud in een warm vertrek,
dan zal zij lichter gaan, dan wanneer ze
eerst na eenigen tijd gebruikt wordt, terwijl
het aan te bevelen is de machine steeds op
een vilten onderlaag te plaatsen bij bet
naaien. Het fijne mechanisme schudt' min
der heen en weer en blijft meer gespaard
voor eventueele beschadigingen.
STOOMWASSCHERIlTh.BOMBEKE
OOSTMAASLAAN 239 Telefoon 52545
ROTTERDAM
FIJNGOED, onze SPECIALITEIT!
BEENDERBOUILLON TREKKEN: 1 L. wa
ter, 300 gram beenderen.
Wasch de beenderen in lauwwarm water
goed af. Zet' ze daarna met het koude water
en zout (1 glad afgeStr. eetl. per anderhalve
L. water) eenige uren weg en breng ze dan
langzaam aan de kook. In tegenstelling met
de vleeschbouillon moet deze bouillon heel
lang koken om ten volle tot zijn recht' te
komen. Zeef ze daarna door een doek en
meet ze na, want door het langdurig kokrf
is het water verdampt. Men moet ander
halve liter hebben overgehouden.
Bijzonder aan t'e bevelen voor het trekken
van bouillon is een runderknie. Wanneer
ben aan dit kooknat per anderhalve liter
men aan dit kooknat per anderhalve liter
lage prijs een heel goede bouillon.
Wanneer vleesch wordt gebruikt, dat la
ter in de soep als vulling dienst' moet doen,
dan wordt dit met kokend water opgezet en
Inplaats yan trekken moet het vocht nu heel
OSSENSTAARTSOEP: 1 ossenstaart, iy2 1.
water, 54 lepel zout, 70 gr. boter, 1 groote
wortel, 3 uitjes, 1 bosje selderijgroen, 5
peperkorrels, 3 laurierbladen, 4 kruidna
gels, 45 gram bloem, 2 lepels Engelsche
saus, soja en soepwijn, bv. madeira.
Wasch de staart in lauw water goed
schoon, snijd hem telkens tusschen de gele
dingen in kleinere stukken en bak hem met
de gesnipperde uit, wortel en de blaadjes sel-
derygroen in de boter bruin. Doe er dan het
kokende water bij en laat de staart 2 uur
heel zacht koken. Zeef de bouillon, vul de
hoeveelheid water bij tot lVz 1. en bind het
vocht met de aangemengde bloem.
Laat de soep nog 10 min. doorkoken. Neem
ondertusschen de mooie stukjes vleesch van
de staart en warm die weer in de soep op.
Maak de soep op smaak af met madeira,
soja of Engelsche saus. Madeira moet enkele
minuten meekoken.
BRUINE BOONENSOEP: 1 1. water waarin
bruine boonen gekookt zijn, wat bruine
boonen, 50 gram boter, 25 gram bloem,,
zout, een ui, laurierblad, peperkorrels,
kruidnagel.
Wrijf purée van de gekookte boonen en
voeg deze bij het boonennat. Fruit de ge
snipperde ui met de boter en bloem mooi
bruin, voeg de kruiderijen toe en langzaam
steeds roerende het boonenwater. Laat de
soep nog een half uurtje doorkoken. Laat
desgewenscht wat gehaktballetjes meekoken.
SELDERIJ (4 pers.): 4 bos selderij, 4 dL.
selderijnat, 40 gram boter, 20 gram bloem,
zout.
De selderijstengels in vingerlange stukken
snijden, schrappen, wasschen en gaarkoken
in weinig kokend water en zout. Ze op een
vergiet laten uitlekken en stoven in een
sausje, gemaakt van de bnt"r, de bloem en
het bewaarde selderijnat.
GARNALENGEHAKT (4 pers.): 250 gram
gepelde garnalen, 2 flinke sneden brood
zonder korst, wat peper, zout, nootmus
kaat, een scheutje warme melk, 1 eetl. ge
hakte peterselie, 1 ei, theel. aroma, wat
paneermeel en voor het braden 3 afgestr.
eetl. boter.
Hak of maal de gewasschen garnalen fijn,
vermeng ze met het in de warme melk fijn
gewreven en daarna flink uitgedrukte brood,
het zout, de kruiden, de gehakte peterselie
en de aroma. Vorm het' gehakt tot niet te
groote balletjes ongeveer 6 stuks, wentel ze
rondom in het paneermeel en braad ze In
de heete boter op de gewone wijze mooi
bruin, ca. een half uur, onder af en toe be
druipen.
GESTOOFDE BRUINE BOONEN (4 pers.):
1 pond bruine boonen, 1 groote ui, wat
zout, 1 blokje Delfia of Delfrite of 3 eel'l.
slaolie.
Laat de gewasschen- boonen een nacht
weeken, zet ze de volgende dag met hetzelf
de water op, voeg er wat zout bij en laat de
boonen zachtjes gaar wprden zoo, dat ze
vooral heel blijven (1 k 1 y2 uur). Fruit in-
tusschen de fijngesnipperde uit met het vet
lichtbruin, desverkiezende onder toevoeging
van een theel. kerry. Laat tenslotte de boo
nen op een vergiet uitlekken, bewaar het
nat voor soep, roer er de gefruite uien door
ea laat alles nog even stoven.
EEN HAARVERF,
DIB PRACHTIG VERFT
EN LANG HOUDTl
V volmaakte haarverf voi
'i gTüa haar en tevens oe
- goede vriend van de per-
U behoeft niet
ancen: de kien-
U met INSTAN-
TO VITB verkrijgt zijn
natuurlijk en mooL
Vraag Uw kapper IN
ST ANTO VITE, maar
weiger zonder aarzelen
alle andero merken, want
er gaat niets bovon
INSTANTO VITE. Imp. 3
H. MESKER. Boetzelaerlaan 241, Den Haas
LATEXO ELASTIEK
bestand tegen wasschen,
koken en transpireeren
Wat zullen wij eten?
HEERLIJKE gerechten van:
WOUD A's ZELFRIJZEND
BAKMEEL
WOUDA'S VLUGKOKENDE
HAVERMOUT
WOUDA's MAÏZENA
WOUD A's ,,PUDDINA"de fijnste custard*
Vraagt ons receptenbookje: ,,Hoe moet ik
bakken".
Voor winkeliers bij:
Fa. RIEM-VIS, Nwe Molstraat 10, Den Haag
M. BOUWMEESTER, Lange Baanstraat 55,
Rotterdam.
UW DAGELIJKSCH KOPJE KOFFIE
UW DAGELIJKSCH KOPJE THEE
N.V. Kanis Gunnlnk, Importeurs, Kampen
HAVERMOUT
VtUGKOKEND
«f Q CENT PER
lö PONDSPAK
KOK. fOLEWJ JHERCURlOr
HUIZE „WESTEINDE"
TE 's-GR AVENH AGE
biedt aan Dames en Meisjes een aangenaam
Tehuis voor korten of langeren tijd. Zeer
matige prijzen 1.50 k f S.— p. d.) voor
logies met volledig pension; desgew. alleen
kamers met ontbijt Gevestigd sedert 1863.
ïeheel verbouwd en gemoderniseerd.
Westeinde 31, Telef. 113933
Westeinde 77, Telef. 110573
