Chr.-Sociale Cursus te Lunteren
Met de Lichte Brigade in den Achterhoek
K,
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1937
Er heerschte een goede
geest en een prettige
verstandhouding
Naast inspanning ook ont
spanning
De laatste cursusdag
Op onverklaarbare wijze zijn wij eerst
hedenmorgen in het bezit gekomen van
het verslag van den lnatsten cursusdag
der Chr. Sociale Conferentie te Lun
teren. Hoewel dit raadsel tot dusver
niet is opgelost, kunnen onze lezers
toch gerust zijn: de Chr. Sociale Cursus
is tot het laatst toe op prachtige wijze
verloopen. Er heerschte steeds een goede
geest en naast de inspanning was er
ook ruimschoots gelegenheid voor ont
spanning. Zoodoende is ook het uitwen
dige van den cursus op uitmuntende
wijze verloopen. Lunteren 1937 zal in de
Chr. sociale beweging niet gemakkelijk
vergeten worden!
Dat de vrcolijke noot tijdens deze cursus
niet ontbrak, bleek o.a. uit de geestige wijze
waarop de heer W. J. Bossenbroek
leiding gaf aan de maaltijden. Verder ver
zorgde onder voorzitterschap van den heer
G H o r d ij k een feestcommissie prachtige
avondprogramma's: een bonte avond, waar
van „de neef van ds. Bos" gedurende de ge-
heele cursus bleef voortleven, een film
avond, verzorgd door de Ned. Chr. Film
centrale met medewerking van de Zwitser-
sche gasten, die een prachtige Palestina-
film hadden meegebracht, een „rechtbank"
en een „kampvuur", waaraan de heer J. B.
Oosterwelde öp meesterlijke wijze ver
telde. Ten slotte was er ook een kamp
krant, die zeer veel stof tot vroolijkheid gaf.
Terecht kon de heer S m e e n k tijdens
de slotzitting wijzen op de goede geest er
de groote beteekenis van dezen cursus,
waarbij hij vooral dank bracht aan de or
ganisatoren van den cursus, de heeren J.
Schipper en W. de Jong.
De Prot. Chr. Arbeiders-Internationale
Vóór het echter tot de slotzitting kwam,
is er nog heel wat verhandeld, dat
vermelding verdient. Daar was allereerst
het referaat van den heer H. A m e 1 i n k
over „Ontstaan, taak en werk
zaamheden der Prot. Chr. Arbei
ders International e".
Nadat in 1927 op aandrang van het Prot.
Chr Vakverbond van Zwitserland opnieuw
getracht was, te komen tot internationale
samenwerking, kwam, na langdurige voor
bereiding, op 10 April 1928 in Duitschland
een internationaal Congres bijeen, waar be
sloten werd tot oprichting van de Protes-
t antsch-Christelijke Arbeidersinternationale.
Spr. liet vervolgens de geschiedenis der
Internationale de revue passeeren. Het uit
treden der Duitschers, nadat in Duitschland
het Nationaal-Socialisme aan de macht ge
komen was. was voor de Internationale een
zwaar verlies. Thans zijn een viertal landen,
Amerika, Denemarken, Nederland en Zwit
serland aangesloten. Vervolgens behandelde
Spr. de taak der Internationale. Naast al
lerlei ander werk zal vooral aandacht aan
de propaganda moeten worden geschonken.
Daarvoor is echter geld noodig, om de Ne-
derlandsche en Zwitsersche sociale litera
tuur in andere talen te kunnen vertalen, en
geld is noodig voor het aanstellen van een
man, die in de landen, waar thans nog geen
Christelijk-sociale organisatie bestaat, daar
zelf de propaganda kan ter hand nemen.
Voor eenige weken is een brochure versche
nen in het Engelsch, Duitsch en Deensch.
Dit werk moet worden voortgezet. Daarvoor
doet Spr. een beroep op de aangesloten
organisaties.
Over dit referaat werd slechts kort gedis
cussieerd. waarbij de referent gelegenheid
had, nog krachtig aan te dringen op den
plicht, om gelden beschikbaar te stellen,
opdat ook in landen als Hongarije en Zuid-
Af ri ka een Intense propaganda gevoerd kan
worden.
Mr. P. Borst sprak hierna over:
Na een beschrijving van de begrippen
sociale wetgeving, arbeidswetgeving en ar
beidsrecht, wijst Spr. er op, dat arbeids
wetgeving slechts één der bronnen van het
arbeidsrecht vormt, en daarnaast in de ar
beidsovereenkomst, de C.A.O. de gewoonte,
etc. andere deelen van het arbeidsrecht be
staan.
Het oude ideaal, dat voor het sociale leven
het overheidsrecht geleidelijk zou worden
vervangen door het organisch bedrijfsrecht
(C.A.O., bedrijfsorganisatie) is nog slechts
zeer ten deele in vervulling gegaan.
Bij de C.A.O. treft men verschillende
leemten en gebreken aan: zij geldt alleen
voor degenen, die zich verbonden hebben en
niet voor het geheele bedrijf; de duur der
C.A.O. is beperkt en ze loopt telkens weer
gevaar te worden vervangen door den
machtsstrijd van staking en uitsluiting; de
C.A.O. heeft slechts vat op een betrekkelijk
gering deel van het totale aantal arbeiders.
Het is dan ook geen wonder, dat velen
zich mismoedig van dat „organisch be
drijfsrecht" afwenden en uitsluitend heil
venvachten van de wetgeving. Hieruit ver
klaart Spr., dat blijkbaar ten aanzien van
belangrijke punten als ontslag en vacantie
voornamelijk wordt gestreefd naar wijziging
van de wet en weinig aandacht wordt be
steed aan de ontwikkeling van het vrije
bedrijfsrecht. Dit is te betreuren, daar zeker
punten als ontslag en vacantie een alge-
meene rechtsregeling behoeven. Ten deze
staat Nederland niet vooraan maar, komt
het eerder iets bij andere landen ten achter.
Toch kan een regeling door de wet in deze
geen volledige baat brengen, daar een alge-
meene wettelijke regeling te weinig reke
ning kan houden met de gedifferentieerd
heid van het sociale leven. Iedere bedrijfs-
kring heeft ten opzichte van die punten
weer eigen behoeften.
Voorzoover door organisatorische omstan
digheden de C.AO. in die behoeften niet
kan voorzien, kan echter een derde weg
worden gekozen, n.l. een speciale rechter of
arbiter, die opteekent de gebruiken en ge
woonten, die in de verschillende kringen
bij behoorlijke ondernemingen bestaan. Dit
is de oude gedachte van de rechtsvinding.
De rechter behoeft immers niet alleen recht
te spreken naar geschreven regelen, maar
is vrij om den rechtsregel in het concrete
geval aan de hand van gewoonte en rechts
overtuiging op te sporen.
Deze rechtsvormende factor is tot dusver
bij het arbeidsrecht, naar het oordeel
Spr., te zeer verwaarloosd en het verdient
aanbeveling te onderzoeken of niet langs
dezen weg nieuw leven kan worden gege
ven aan het bedrijfsrecht, zooals dat van
onderen op in de maatschappij groeit.
Dr. Ir. H. G. van Beusekom sprak
over:
„Het ontwakende Oosten in zijn
beteekenis voor het sociaal-
economische leven van Europa"
De ontwaking van het Oosten is te be
schouwen als een reactie op de eeuwen
lange expansie van het blanke ras, welke
begon in de 16e en 17e eeuw met het aan-
knoopen van handelsbetrekkingen tusschen
Oost en West. Drie oorzaken waren er. die
daartoe dreven, n.l. de behoefte aan grond
stoffen, aan afzetgebieden en aan beleg-
gingsgebieden voor de kapitalen, die in het
Westen werden gevormd.
De toenemende bevolking der aarde sti
muleerde deze ontwikkeling.
De blanke heeft den Oosterling aan het
werk gezet en laat hem hard werken, om
het Westen in staat te stellen, een levens
peil te handhaven, dat ver uitgaat boven
dat van het Oosten.
„De blanke meende te goeder trouw, dat
dit altijd wel zoo blijven zou."
Dit is echter niet het geval geweest. Een
maal moest het Oosten tot ontwaking ko
men. Tegen den expansiestroom van het
Westen moest een tegenstroom ontstaan.
In Britsch-Indië groepeert de ontwaking
zich om Gandhi, die den technischen voor
uitgang verwerpt en terug wil naar de
oude productiemethoden.
Gandhi's bezoek aan Engeland in 1931
heeft het Engelsche volk getoond, dat zijn
welvaart berust op de levering aan een
volk. dat in veel kommervoller omstandig
heden leeft dan de armste Engelschman.
Japan heeft zich in korten tijd ontwikkeld
tot een modernen industriestaat, doch met
een levenspeil, dat bepaald wordt door dat
van een arme boerenbevolking op een over
bevolkt platteland.
De Japansche geesteshouding, die door
organisatie, doelbewuste productie en ge
niale afzetmethoden aan de Japansche wa
ren de overwinning verzekert, bepaalt ook
het Japansche levenspeil, dat voor dit suc
ces de noodzakelijke voorwaarde is.
Langzaam maar zeker ontneemt Japan
aan de Westersche industrie haar afzet
gebied. eerst in Azië en daarna in Europa.
De ontwaking van Japan vormt een ernstige
bedreiging voor de economische en sociale
verhoudingen in Europa. Hiertegenover zijn
twee mogelijkheden gesteld:
a. Europa aanvaardt den concurrentie
strijd en brengt zijn levenspeil terug tot het
Japansche. Deze „aanpassing" moet vol
strekt onmogelijk worden geacht.
b. Europa sluit zijn markten voor de
Japansche waren. Ook dit is onmogelijk,
omdat de expansie voor Japan een kwestie
van leven of dood is.
Zoo gaat de stille strijd door.
Dit is intusschen nog maar een begin,
want de andere Aziatische volken, die tien
maal grooter zijn dan het Japansche, zijn
ook in de ontwaking begrepen. Het Westen
verdedigt zich in een wanhopigen strijd. Op
den duur zullen Oost en West moeten zoe
ken naar het afbakenen van hun plaats in
het economisch wereldgeheel.
De bevoorrechte positie van het Westen
is thans voorbij. Dit moeten wij rustig
onder de oogen zien.
Wanneer wij onze houding tegenover de
ontwaking van het Oosten willen bepalen,
moeten wij trachten, de volken van het
Oosten te verstaan. Als Christenen moeten
wij in hun moeilijkheden inkomen en hun
standpunt trachten te begrijpen.
Langs den weg van strijd komen wij niet
tot een oplossing. Wij moeten komen tot
een samenwerking.
Dit is niet gemakkelijk, omdat het bij
Oost en West gaat om economische belan
gen, om levenskwesties.
Misschien zal de Christelijke Kerk, die
thans feitelijk de eenige samenbinding is
tusschen Oost en West, een middel kunnen
zijn om een uitweg te wijzen.
Na de discussie over dit onderwerp, kwam
de slotzitting, waarin de heer Smeenk
het verhandelde nog eens samenvatte en
een kort slotwoord sprak.
De heer A. Stapelkamp heeft namer
de Commissie voor Samenwerking aan de
heer Smeenk dank gebracht voor zijn em:
nente leiding en daarna den cursus geslc
tien.
KUNST EN LETTEREN
Ter aanvulling van eenigen tijd geleden
gepubliceerde mededeelingen, diene dat de
Vondelherdenking te Amsterdam aanvangt
op Zaterdag 13 November e.k. met een ten
toonstelling in het museum Fodor, waar
Prof. Dr. H. Brugmans een rede zal hou
den.
Dinsdagavond 16 November organiseeren
jeugdverenigingen een fakkeloptocht door
de stad, besloten met een samenkomst in
het Concertgebouw.
Op den eigenlijken herdenkingsdag, 17
November het is dan 350 jaar geleden
dat Joost van den Vondel werd geboren
wordt 's morgens een gedenksteen ont
huld, waarbij Prof. B. H. Molkenboer
zal spreken. Daarna legt de burgemeester,
Dr. W. de V I u g t, een krans op Vondels
graf in de Nieuwe Kerk. waarna Prof. Dr. C
r e ts o n het woord zal voeren.
Middags komt de jeugd bijeen in het
Vondelpark, bij hét standbeeld van Vondel,
en 's avonds houdt Prof. Dr. N. A. Don
kersloot een gedachtenisrede in de aula
van het Koloniaal Instituut
Op 18 en 19 November vindt het Vondel
congres plaats in de aula van de Gemeente
lijke Universiteit. Het programma vermeldt:
Prof. B. H. Molkenboer over „Het dich
terlijke in Vondel"; Prof. Dr. Jozef Muls
over „Vondel en Zuid-Nederland"; Dr. Jan
Romein: „Vondels plaats in de Europee-
sche cultuur"; Balthazar Verhagen:
„Vondel als dramatisch dichter"; C. R. de
Klerk: „Het classsicisme van Vondel"; Dr.
W. A. P. Smit: „De waardeering van Von
del".
Voor deelname aan dit congres (toegangs
prijs f 2.50) kan men zich aanmelden ten
Stadhuize, kamer 166.
Donderdagavond 18 November wordt door
Concertgebouw-orkest en Toonkunst een
feestconcert gegeven in het' Concertgebouw
onder leiding van Prof. Dr. W. Mengel
berg.
Vrijdagavond 19 November wordt Vondels
.Phaeton" opgevoerd in den Stadsschouw
burg, terwijl de opvoering van den „Gijs-
breght van Amstel" vermoedelijk op Maan
dagavond 27 December zal geschieden.
Wij stellen met voldoening vast, dat' van
een opvoering op Zondag 26 December
zooals aanvankelijk in het voornemen lag
door het Comité blijkbaar is afgezien.
Zaterdagmiddag is te Dordrecht de nieti we tunnel aan de Krispijnscheweg officieel
voor het verkeer opengesteld. Na de officieele opening wandelen de autoritei
ten en genoodigden als eersten door den 250 M. langen tunnel.
KERK EN ZENDING
BUITENKERKELIJKE EVANGELISATIE
Tot hen, die door „Hervormd Amsterdam"
gevraagd zijn, hun meening kenbaar te ma
ken over de vraag: Kerkelijke of buiten
kerkelijke Evangelisatie, behoort ook Joh.
de Heer, de leider der Maranatha-Confe-
rënties. Hij zegt in zijn antwoord o.m. dit:
„Ik heb de Evangelisatie altijd aangezien
zooals ik dit ook thans nog doe ten op
zichte van de Conferenties en Maranatha-
samenkomsten als een wervings- en door
gangsplaats voor bestaande kerken en krin
gen, het daarbij aan de gewetens en geeste
lijken smaak overlatend, waar men zich het
beste thuis gevoelt. Als zoodanig is dus mijn
„buitenkerkelijk" Evangelisatiewerk steeds
„kerkelijk" geweest, al mis ik, behalve mijn
Ned. Herv. Lidmaatschap ook elke officieele
kerkelijke ondersteuning, erkenning of aan
moediging integendeel.
Het woord „buitenkerkelijke Evangelisa
tie" bevat een aanklacht tegen de kerk. Er
moest eigenlijk niets anders zijn dan kerke
lijke Evangelisatie; doch dan moest de Kerk
op haar plaats zijn, ook ten opzichte van het
„werk doen van een Evangelist"; en de Kerk
moest eveneens ruimte geven aan mannen
die ook zonder Theologische opleiding, de
bewijzen leveren of geleverd hebben, van
God tot Evangelist geroepen te zijn. Zoolang
de Kerk alleen Evangeliseert om de Kerk,
en ambt en roeping voor dat werk alleen via
de Universiteit aanvaardt, zal de kwestie een
kwestie blijven."
GEEN PERSPREDIKANT IN NED.-INDIE
De classis Batavia der Geref. Kerken heeft
het voorstel om een der kerken te verzoeken
z.g. perspredikant te benoemen, met 12
tegen 7 stemmen verworpen. De bedoeling
het voorstel was, dat de verzorging van
al-de periodieken: Zaaier, Kerkblad en Le
vensbron, in één hand zou worden gelegd,
waarvoor door een onbekende een jaarlijk-
sche steun van tweeduizend gulden was toe
gezegd. De classis had blijkbaar bezwaar, dat
de kerken door centralisatie van persarbeid
op de bovengenoemde wijze, zich voor Jaren
zouden binden
Ds C. Mak, Geref. predikant te Medan,
deze zaak in het Kerkblad van de Geref.
Kerken van Ned.-Indië besprekend, merkt
over deze kwestie op:
Hiermede is op deze classis één van
gewichtigste besluiten genomen. Voor Ds
Kuipers van Djokja persoonlijk een on
getwijfeld zeer teleurstellende uitslag. Nadat
het Evangelisatiewerk hem al meer ln een
richting gestuurd had, die hem als the right
man in the right plaoe aanwees in de door
deputaten voorgestelde organisatie var
perswerk, werd hij met één slag teruggesteld
tot het beginpunt: dominee zonder Zaaier-
werk. Bij de behandeling van deze zaak
hem de veelvoudige lof niet onthouden. Iii
uren van afscheid nemen of voorbereiding
daartoe, zijn wij mensehen vanzelf gei
tot gul en hartelijk prijzen. Wij willen er
met onze woorden maar geen exponent
dank en eer bij doen. Liever uiten we de
oprechte bede, dat voor hem en zijn gemeen
te „der Weg zurück" niet al te moeilijk zal
vallen. Persoonlijk vind ik het jammer, dat
zoo ineens een principieele decisie gevallen
is met zulke vérgaande gevolgen. Afgezien
van het wegschuiven van een tweeduizend
vrijwillig aangeboden guldens...."
De jaarvergadering der Ver. tot Chr. ver
zorging van krankzinnigen, welke wij heb
ben aangekondigd in den regel worden
deze jaarvergaderingen te spaarzamelijk be
zocht brengt niet alleen het referaat van
Dr H u 11 e r over een in de volle belang
stelling staand onderwerp, maar ook het
verslag van het Alg. Bestuur. Voor de be
stuursverkiezing zijn aan de beurt van aftre
den de heeren: M. Fernhout (Veldwijk).
B. A. G. Ubink (Dennenoord) en Dr Ge
rard Bakker (Wolfheze).
Ter vervulling der vacature Joh. Weener
(Veldwijk) wordt voorgesteld Jhr. Mr L. M.
Quarles van Ufford te IJsselmuiden
en in die van R. Veldhuyzen van Zanten
(Vogelenzang), J. Veldhuyzen
Zanten Gzn. te Hillegom.
Zonder twijfel zal in deze vergadering ook
herdacht worden de man, die zoo veel voor
de Vereenigirig gedaan heeft: Ds A
Rood vermeestert Henaelo1 pen moesl allen ü'de ecvcchtiklair
j zijn.
Rlanw rot y'n tori„««.1 Bü een eventueelen aanval moest vertra-
Diauw zei Z n terugtocht voort worden teruggegaan naar een vierde
De geestelijke verzorging
der militairen
Arnhem, 17 September.
Bijna waren we verstoord op onzen
„frater Militarius", den mentor van
de broederschap van manoeuvre-journa
listen, welke zioh dezer dagen gevormd
heeft, toen hij voor de reveille een uur
aankondigde, gelegen tusschen 5 en 6
in den morgen.
We zeggen bijna.
Want hem werkelijk zwart aankijken Is
een onmogelijkheid.
Niet alleen is zijn voorliohting voor ons
onmisbaar, maar zijn zorg voor de hem toe
vertrouwde belangen is dermate volledig,
dat elke klacht bij voorbaat uitgesloten is te
achten. De man wien melkvoeding en een
zacht gekookt eitje op z'n nuchtere maag is
aanbevolen of dat standaard-menschen
zijn, zij in het midden gelaten deelt in die
zorg niet minder dan hij, die het banaantje
van zijn vroeg ontbijt in den steek laat, maar
het dan in den loop van den morgen keurig
verpakt zioh ziet aangeboden.
We deden dus alsof het heel prettig is door
kapitein v. d. Kloet te worden gecomman
deerd tot een voor de meesten niet normale
m&tineusheid.
En ja we moesten toch eigenlijk wel
wat vroeg op stap. Want het gevechtsterrein
lag een 35 i 40 K.M. van ons kwartier. Om
niets belangrijks te missen was het dus een
eisch van plicht om enkele uren nachtrust
te ontberen. Bovendien bestond het vooruit
zicht, dat de oefening op een niet te laat uur
zou eindigen. Dat maakte alles weer goed,
zoowel voor de deelnemers aan het groote
schaakspel als voor hen. die de rol van ac
tieve toeschouwers vervullen.
Maar ter zake.
We hadden Blauw gisteren verlaten in
zijn derde lijn: Hengelo-Ruurlo, waar na het
verlies van Zelhem een nieuwe stelling was
ingericht. Rood had zich daarna op een af
stand gehouden.
Echter, men wist niet wat de naoht zou
brengen. Blauw hield daarom ernstig
rekening met een vijandelijken aanval
in den vroegen morgen van Zaterdag.
Gelegerd werd in de ingenomen stelling
met toepassing van de noodige beveili
gingsmaatregelen. Een derde der voor de
bezetting der stelling aangewezen troe-
stelling, gelegen tusschen Vorden en Lochem.
Dat is ongeveer 8 K.M. noordelijker. Daar
zoo luidde het bevel diende hardnek
kig te worden stand gehouden.
Blauw heeft zich aan deze opdracht ge
houden
Nachtelijke verkenningen hadden plaats
om den vijand te verontrusten. Af en toe
liet ook de artillerie zich hooren om aan de
overzijde te doen weten: we zijn er nog en
zijn op aanvallen voorbereid. Er zat iets
somber-romantisch in.
Het was nog vroeg in den morgen, toen
in de vredige dorpen en stille bosschen het
begon te leven en alle onderdeelen naar de
hun toegewezen stellingen zich begaven. Om
6 uur was de geheele Blauwe macht weer
gevechtsklaar na den ietwat killen nacht
Het was wel droog, maar een vrij sterke
koele wind joeg door bosch en veld.
Rood was inmiddels ook weer het
oorlogspad opgegaan. Het moest de stel
ling van Blauw gaan doorbreken. Om
half 7 werd daar een aanvang mee ge
maakt
De stoot zou gaan in de richting Keyen-
borg, Hengelo, Wiohmond, vanwaaruit Vor
den en den Berkelovergang voor het grijpen
zouden liggen.
Hengelo ln Roode handen
Om 8 uur was Rood al aardig opgeschoten.
Het He Reg. Huzaren had den aanval op
Hengelo ingezet; westelijk ervan trok een
bataillon wielrijders op. Twee motorbatte
rijen van 7 Veld steunden 2 K.M. zuid van
het dorp den aanval.
Het le bataillon wielrijders, dat de Blau-
e bezetting van Hengelo vormde, achtte
het omstreeks half 8 geraden om den terug
tocht te aanvaarden, nu zoo sterke troepen
macht tegenover hen een krachtigen stoot
deed in het hart van de stelling. Gevolg was
óat de IVe Verkenningsafdeeling op den
rechtervleugel en het Ie Reg. Huzaren op
den linkervleugel ook terug moesten, wilde
het verband niet worden verbroken en het
gevaar ontstaan, dat men de Rooden, die
ook in westelijke richting opdrongen, in den
rug kreeg.
Maar hard liep Blauw niet. Want 1 of 2
K.M. noord van Hengelo was een prachtige
tusschenstelling gevonden waar het een
poos was vol te houden en die beschermd
werd voor het vijandelijk vuur aoor een
boschrand.
In Hengelo zelf was het een druk gedoe
en niet het minst de Hengelosche school
jeugd interesseerde zich zeer voor wat zich
in en om het dorp afspeelde. Ook Prins
Bemhard kwam omstreeks half 9 den stand
van zaken eens opnemen.
We waren benieuwd hoe lang Blauw het
zou klaren in de nieuwe stelling, waar ze
op een paar honderd meter afstand
door de Roode vooruit geschoven posten
zorgvuldig en hoorbaar in de gaten werden
Verder terug
Om kwart voor 10 ongeveer kwam er in
de Blauwe rijen beweging. Bericht was inge
komen, dat de Roode linkervleugel in weste
lijke richting (naar Wichmond) reeds dus
danig was vooruitgedrongen, dat langer
standhouden tot geen enkel nuttig resultaat
meer kon leiden, maar wel gevaren zou ver.
groot en.
De beweging verplaatst zich nu in noorde
lijke richting in de bosschen en bongerds,
langs de wegen en door de weilanden. Het
gaat op Vorden en verder aan. Geleidelijk
maken de verschillende groepen zich los van
den vijand en trekken op de vierde lijn terug.
Nog was dit alles in vollen gang, toen de
tijding kwam: staken van de oefening. Het
was ongeveer 11 uur, een uur vroeger dan
verwacht werd.
We zien daarin een bewijs, dat de leider
van de Lichte Brigade rekening houdt met
Het terrein van oefening
op 18 September.
de prestaties van mensohen en dieren in de
laatste dagen. Die zijn niet gering, al werden
ze met opgewektheid vervuld.
Daarom temeer is zoo'n vroegertje een te
waardeeren geste, welke zeer zeker door den
troep op prijs gesteld zal zijn.
Rood had ongeveer Vorden bereikt Uver
den Berkelovergang behoefde niet meer te
worden gestreden.
Het krijgsbedrijf ligt thans stil tot Maan
dagmorgen. Voor de vredeslegering zijn de
troepen ondergebracht in Borculo, Ruurlo,
Geesteren, Gelselaar, Laren, Barchem en
Lochem.
De Zondag zal er in gepaste rust kunnen
worden doorgebracht Ook is aan
de geestelijke verzorging
der troepen de noodige aandacht besteed.
Van den legerpredikant Ds. J. Groene-
wegen, vernamen we, dat alle militairen
vrij zijn om naar de gewone diensten in de
kerkgebouwen hunner gezindte te gaan.
In het tijdelijk militair tehuis (een tent)
te Hengelo spreekt bovendien Ds. Groene-
wegen; in Geesteren-Gelselaar wordt
dienst geleid door den legerpredikant Ds.
Bootsma eveneens in een tent.
In de voornaamste centra, waar troepen
zijn ondergebracht zijn tijdelijke militaire
tehuizen geopend. Comité's uit de burgerij
hebben daarvoor veel en verdienstelijk werk
verricht. In zulke tehuizen die open staan
voor ieder te Burculo, Laren, Lochem, Bar
chem, Geesteren-Gelselaar en Ruurlo, kun
nen onze jongens „rust en ontspanning"
vinden. Er zal goed voor hen worden ge
zorgd.
Maandag, de laatste oefen dag van de
Lichte Brigade, wordt de actie verplaatst,
noord van het Twenthe-kanaal.
Rood zal over dat kanaal trekken en zich
het bezit van Markelo en van den Marke
r-berg trachten te stellen. Baron Creutz,
commandant van het He Reg. Huzaren is de
aanvoerder.
Blauw heeft opdradht het doordringen van
den vijand in de richting van Rijssen te be
letten. Overste v. d. M a n d e le, commandant
van het Ie Reg. Huzaren voert hier het com
mando.
Dinsdagmorgen zullen de oefeningen van
het Veldleger beginnen op de Noord-Veluwe
in Z.W. Overijsel, aan weerszijden van
den IJssel dus.
Verbetering
Het artikel van Vrijdagavond over de ma
noeuvres der Lichte Brigade zal bij het lezen
eenige moeilijkheden hebben opgeleverd. Bij
het „opmaken" is blijkbaar een stuk op de
verkeerde plaats gekomen.
Na den 19den regel van de tweede kolom
behoort te volgen een gedeelte dat begint
met den vierden regel van onderen van de
tweede kolom en eindigt met den 15den re
gel van de derde kolom.
De 16e regel van die kolom (beginnende
met het woor.d „Loorbeek") behoort aam te
sluiten na den vijfden regel van onderen van
de tweede kolom, dus na de woorden reeds
om 11 uur.
KOPER voor dakbedekking FABRICEERT da
N.V. Koperpletterij Metaalhandel v.h.
H. DE HEUS ZOON
ROTTERDAM - POSTBUS 650
In de laatste 10 jaren het koper
geleverd voor ca. 200 gebouwen,
waaronder vele Kerken en Kloosters. j
Schaken
FLOHR VERLIEST
WEDEROM!
Keres nestelt zich stevig
op de eerste plaats
Fine remise met Capablanca
De achtste ronde van den achtikamp
in Oostenrijk bracht wederom een sen-
eationeele beslissing: Keres won in 24
zetten van Flohr. De jeugdige Estlan-
der heeft zich daardoor steviger op de
eerste plaats genesteld en het ziet er
meer naar uit, dat het tenslotte tus
schen Fine en Keres zal gaan om de
uiteindelijke zege.
K e r e 6—F1 o h r 1—0.
R a g o z i nE1 i s k a s e s 01.
F i n eC apablanca y2y2.
P e t r o v R eshevsky afgebroken.
E 1 i s k a s e s—F i n e (6e ronde) V6H&
K e r e s—F1 o h r was een Koning-Indl«
sche partij. Flohr paste de G r n f e 1 d-
verdediging toe, evenals in de partij tegen
Capablanca. De vierde zet van den
Tjsech was echter van twijfelachtige waarde.
Bij een ruil in het centrum nam Flohr
met een paard terug, in plaats van met den
pion. Daardoor verkreeg Keres het initia-
tief en bovendien een uitstekende positie,
toen Flohr nog in moeilijkheden kwam bij
de ontwikkeling van zijn damelooper. Op den
19den zet leidde Keres een fraaie combi-»
natie in, waardoor hij een stuk won. Na 24
zetten kon Flohr opgeven.
De partij R a g o z i n—E 1 is k a s e s was
een Orthodox Damegambiet. Eliskases
zette een goeden aanval op den konings-
vleuge] in en na dertig zetten kon de Rus
de partij opgeven.
FineCapablanca was een rustige
partij (Damegamib-iet), welke na 22 zetten
snel tot remise voerde. De partij had bij de
opening veel weg van die, welke in de match
om het wereldkampioenschap tusschen Al-
jechin en Euwe te Ermelo werd ge
speeld.
Petrov—R eshevsky was een Dame-
gambiet met Slavische verdediging. Na 62
zetten werd de partij afgebroken, met nog
zeer veel stukken op het bord. Pe t r o v
heeft een iets betere stelling.
De partij tusschen Eliskases en Fine
uit de zesde ronde werd voortgezet en na 74
zetten remise gegeven.
De uitslagen van de negende ronde luid
den:
K e r e sR a g o z i n 1—0.
Reshevsk iE1 i s k a s e s 10.
F 1 o h r—F i n e y2—Y2.
Capablanca—Pet'rov
De stand na de negende ronde luidt: 1'.
Keres 7 punten, 2. Fine 5 punten plus 1
afgebroken partij: 3. Capablanca 5 pun
ten; 4. Reshevskj 4 punten plus 3 afgebr.
partijen; 5. Flohr 4 punten plus 1 afgebn
partij; 6. Ragozin 3Y2 punt; 7. Eliska
ses iy2 punt; 8. Petrov 2 punten plus 1
afgebroken partij.
Men schrijft ons!
De eerste helft van den Achtkamp is ach
ter den rug. De kansen beginnen zich lang
zamerhand af te teekenen en de capaciteiten
van de verschillende deelnemers vallen thans
met eenige zekerheid te beoordeelen. En
hierbij mag zonder eenigen twijfel de volle
aandacht worden gevestigd op de prestaties
van den 21-jarigen Estlander Keres, uiter
lijk een „broekje", maar een schaaktalent
van den eersten rang. Wel niemand had
verwacht, dat hij spelere als Flohr, Fine
en Capablanca achter zich zou latem
Wij wezen reeds op de taaiheid, welke zijn!
spel kenmerkt. In de eerste drie ronden be
vocht hij drie remises, na materieel achter
gestaan te hebben. Hiermede scheen hij vol
komen ingespeeld te zijn, want in de 4e, 5e
en 6e ronde boekte hij drie winstpunten
achtereen. En wat voor winstpunten! Com-
binatierijke partijen, met. gewaagde openin
gen en welberekende offers, zooals wij ons
herinneren van Aljechin in zijn besten tijd.
Het is verheugend, dat thans weer tens
een nieuwe ster naar voren komt, die over
een frisschen gedurfden stijl beschikt. Want
tenslotte zien talrijke schakers toch liever
een partij met een moedigen aanval dan het
weliswaar verfijnde, doch geenszins leven
dige positiespel van meesters als b.v. Flohr<
Vol spanning wordt thans tegemoet gezien,
of Keres over voldoende uithoudingsvermo
gen beschikt.
Het is zeer waarschijnlijk dat F i n e na het
uitspelen van zijn afgebroken partijen, resp.
tegen Eliskases en Reshevsk y, met
Keres gelijk komt te staan. Zelfs !s het
niet uitgesloten, dat hij hem voorbijstreeft,
want in beide partijen staait hij een pion.
óór. Doch de stelling tegen Eliskases taxeert
men op remise, terwijl Reshevsky wel het
onderspit zal moeten delven. De partij F i n
—Reshevsky was zeer moeilijk. Uit een
Spaansche opening ontstond een ingewik
keld middenspel, waarin Reshevskv twee !oo-
pers bezat tegen Fine twee paarden. Deze
paarden waren echter geenszins zwakker
dan de raadsheeren en na de eerste tijd-
contróle stond Fine iets beter, dank zij een
pionnen-overwicht op den Dame-vleugel. Op
merkelijk^ was het, dat Re6hevsky ditmaal
niet zoo in tijdnood was als gewoonlijk, hij
had zoowaar nog 5 minuten voor 3 zetten.
Dit scheen hij echter te veel van het goede
te vinden, want in de middagzitting was het
weer mis. Ongeveer tien zetten moest hij in
tempo spelen. En zijn lange nadenken hielp
niet
F i n e majioevreerde buitengewoon goed
met zijn heide paarden en vrijen c-pion en
won tenslotte een pion. Daar hij er in slaag
de. de dames af te ruilen, terwijl bovendien
de zwarte e-pion zwak is, ziet het er naar
uit. dat Fine het eindspel van 4 nionnen dIus
paard tegen 3 pionnen plus looper kan
winnen.
Eliskases is er totaal uit. Hij verliest
-partij op partij en legde het zelfs
af tegen Petrov, die tot dusver nog slechte
een remise had weten te boeken.
