Overdracht van Rectoraten
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1937
EERSTE BEAD PAG. 3
Redevoeringen van de aftredende
rectores magnifici
'Aan verschillende
U niversiteiten
Na het Lager en het Middelbaar heeft
thans ook het Hooger Onderwijs de
zomerpauze beëindigd en heeft vandaag
aan de Universiteiten en Hoogescholen
de plechtige overdracht van het recto
raat plaats gehad.
Sommige aftredende rectoren hebben
zich beperkt tot het releveeren der fata
en personalia van den cursus 1936/37,
anderen hebben van deze gelegenheid
gebruik gemaakt, een bepaald onder
werp van actueelen aard aan te snijden,
Rijksuniversiteit te Utrecht
De aftredende rector-magnificus Prof Dr.
|W. E. Ringer, heeft in zijn overdrachts
rede wijlen Dr. H. H. A. v a n Gy bland
Oosterhof f, den heer W. P. Hubc
van Blijenburg, een zestal studenten
■den heer Frits R. Coers herdacht.
Van het wetenschappelijke werk, door
velen van zijn ambtgenooten in binnen- en
buitenland verricht, noemde Prof. Rin
o.a. de expeditie van Prof. V. A, Veni_„
Meinesz met Hr. Ms. onderzeeboot O 16
door den Noord Atlantischen Oceaan, de uit-
noodiging aan Prof. P. C. A. Ge ijl door het
lezingen-comité der Zuid-Afrikaansche uni
versiteiten voor in totaal 25 voordrachten en
de opdracht aan Prof. van Vuuren om
een onderzoek in te stellen naar de
vaartsbronnen, waarmede in een gedeelte
van de provincie Utrecht rekening moet
worden gehouden.
Het gedenkboek voor het eeuwfeest
der Universiteit, dat door Dr W. A. F.
Bannier is samengesteld, staat op
het punt het licht te zien.
Bij het bespreken van de wenschen en
(verlangens van een aantal docenten, wijdde
Bpreker o.a. eenige aandacht aan het vraag
stuk der verbetering van de opleiding
der a.s. tandartsen. Hij herinnerde aan
het adres van het Tweede Kamerlid, mevr.
De VriesBruins aan den Minister van
Onderwijs, waardoor het tandheelkundig on
derwijs te Utrecht in het centrum der alge
meene belangstelling kwam te staan.
Aan de taak om naar den toets der
critiek het onderwijs te verbeteren, heb
ben curatoren, faculteit en lectoren in de
tandheelkunde zich in het afgeloopen
jaar met grooten ernst gewijd.
J Het aantal promoties is, vergeleken bij de
vorige cursus, vooruitgegaan met 14, van 70
(tot 84. Het totaal aantal ingeschreven stu
denten is niet gewijzigd, en op 1683 geble
ken.
Tenslotte hing spr. zijn opvolger, Prof. Dr.
ST. Boeke, den ketep om.
Leiden
Prof. Dr J. v. d. Hoeve bepleit scherpere
selectie voor de studie in de medicijnen.
Latijn dient een der hoofdvakken te zijn
bij de vooropleiding
De rector-magnificus der Leidsohe Univer
siteit, Prof. Dr J. van der Hoeve, heeft
vanmiddag het rectoraat overgedragen aan
Prof. Dr. J. A. J. B a r g e.
Hij herdacht het overlijden van acht stu
denten. Niet minder dan vijf hunner kwa
men door verkeersongevallen om het leven.
1 Wanneer in een betrekkelijk kleine
gemeenschap als de Leidsche Universi
teit, binnen acht weken tijd vier veel
belovende jonge levens als offers
van het snelverkeer vallen, komt
men tot de overtuiging, dat hiér iets
niet in orde is en dringend verbetering
behoeft.
1 In 1937 was het drie eeuwen geleden, dat
Voor het eerst klinisch onderwijs aan
het ziekbed te Leiden werd gegeven. D e
plechtige herdenking van dit feit,
dat daarom zoo gewichtig is, omdat van Lei
den uit deze onmisbare onderwijsmethode
zich over de wereld verbreid heeft, zal in
(dit najaar plaats vinden.
In den afgeloopen cursus hebben de facul
teiten der wis- en natuurkunde en der lette
ren en wijsbegeerte voor het eerst de op
leiding voor het leeraarsambt ter
band genomen.
Men hoopt, dat binnenkort van Regee-
ringsiwege een algemeene regeling der
leeraarsopleiding in universitair verband
tot stand komt in den geest, zooals deze
thans te Leiden en aan andere Universi
teiten plaats heeft.
Het Academisch Ziekenhuis kreeg
in het loopende cursusjaar het verzoek, de
gelegenheid open te stellen, ook militai
ren in het ziekenhuis op te nemen. Voor
zoover de ruimte zulks toelaat zal aan dit
yerzoek gaarne gevolg worden gegeven.
Aan het Rijksmuseum voor Geologie en
Mineralogie werd verbonden de stichting
Nederlandsch Instituut voor wetenschappe
lijk onderzoek van edelsteenen en
p a a r 1 e n.
Het Universiteitsfonds heeft het initiatief
genomen tot het oprichten van een stichting
tot bevordering der universitaire opleiding
van candidaat-notarissen en belasting-amb
tenaren te Leiden.
De statistiek der inschrijvingen toont hoe
vele jongelieden in de faculteit van rechtsge
leerdheid studeeren zonder aan de Universi
teit te zijn ingeschreven. In de laatste vijf
jaren werden in die faculteit voor de eerste
maal ingeschreven: 160, 155, 176, 164 en 160
studenten, zoodat men bij een studieduur
van 4 5 jaar zou verwachten, dat er 650
800 studenten in deze faculteit aanwezig
moesten zijn. In werkelijkheid zijn het er
slechts 404. Dit euvel breidt zich onder den
druk der omstandigheden en als indirect ge
volg van de regeling der collegegelden, ook
over andere faculteiten uit.
In het Academiejaar 1936/1937 waren in
het geheel ingeschreven 2374 studenten, van
wie 563 voor de eerste maal (aantal vrouwe
lijke studenten 570), in den cursus 1935/1936
Waren die totalen 2489, 571 en 616. Het aan
tal promotiën bedroeg 51 (rechtsgel. 9, ge
neeskunde 13, wis- en natuurkunde 19 (4
Srouwel.) en letteren en wijsbegeerte 10).
In de faculteit van rechtsgeleerdheid heeft
men aan 't doctoraal examen den meestertitel
verbonden, zoodat men door dit examei
den effectus civilis en een titel verwerft, in
andere faculteiten den effectus civilis zonder
titel. Men kan, aldus Prof. van der Hoeve,
het woord doctorandus afgekort tot drs., dra
moeilijk als een titel beschou-
Ingaand op de medische studie, zeide spr.
in dit- tijdperk zeer zeker geen v o
stander te zijn van verkorting van
den studietijd.
Er is een veel te groot aantal studenten ii
de geneeskunde, waardoor laboratoria ei
klinieken te klein zijn om aan hun bestem
ming te voldoen.
Spreker zou gaarne zien, dat voor eiken
medicus de kennis vyi het Latijn vereischt
werd en Grieksoh facultatief toegelaten werd.
De geneeskundige en pharmaceutisohe stu
die zouden alleen toegankelijk moeten zijn
voor personen met diploma eindexamen B of
daarmede gelijkgesteld examen of met
diploma van een inrichting waar Latijn als
een der hoofdvakken gedoceerd wordt.
Aldus handelend zou men verscheiden
doeleinden gelijk bereiken: aan den arts
het voor hem noodzakelijke Latijn te
verschaffen, zijn algemeene ontwikke
ling verhoogen en tevens een verminde
ring van het aantal artsen teweeg
brengen.
Met eenige toepasselijke woorden droeg
prof. van der Hoeve het rectoraat vervolgens
over aan prof. Barge.
De aftredende rector-magnificus Prof. Dr.
E. Laqueur stelde de vraag of het insti
tuut van lectoren eigenlijk nog
wel te verdedigen is.
Hij ziet daarin een onnoodige hand
having van verschillen in rang onder
de docenten, waarvan niemand voor
deel heeft, integendeel, waardoor de
betreffende en zijn vak worden gede
classeerd.
Spr. breekt ook een lans voor de positie
der privaat-docenten, die naar zijn
meening lang niet genoeg ingevoerd worden
in het academische kader.
Bij het overzicht van het aantal en den
aard van de ingeschreven studenten deelt de
rector mede, dat door de voor-de-eerste-maal
ingeschreven studenten het laagste cijfer
sinds 1920 is bereikt, n.l. 447. Het geheele
aantal haalt dan ook nog niet de 2500.
Van de ongeveer 2500 studenten hebben
zich in den loop van dit jaar 1753 voor een
examen aangemeld. Spreker geeft in over
weging, het probleem van de exa
mens als zoodanig, nog eens onder oogen te
zien. Hij vraagt zich af, waarom voor de
bevoegdheid van minister, kamerlid, bankier,
journalist, museum-directeur of concertdiri
gent, geen, en voor de andere categorie wel
worden vereischt.
Spr. zou den strijd tegen de examens
willen aanbinden, omdat zij de lang
zame dood van het hooger onderwijs,
dat zich op de examens moet instellen,
beteekenen en dit verlagen tot het ge
halte van meer uitgebreid middelbaar
onderwijs.
In Nederland, waar het wetenschappe
lijk onderzoek relatief weinig van particu
liere zijde wordt gesteund, verdient het aan
beveling, instellingen, die daartoe meewer
ken, zooals de universiteitsvereeniging en de
pas opgerichte vereeniging van vrienden van
de universiteitsbibliotheek, zoo veel mogelijk
te steunen.
Spr. besloot met zijn waardigheid over te
dragen aan zijn opvolger, prof. dr. A. H. M. J.
van Rooy.
Groningen
De „crisis" in de geneeskunde
Ter inleiding van zijn rede over de crsisis
in de geneeskunde, karakteriseerde prof.
R o c h a t de geneeskunde als de bescheiden-
ste der wetenschappen. Wat de beoefenaren
der geneeskunst aan de geneeskunde te cri-
tiseeren hebben, kan spr. begrijpen, maar
daarom hoeft men nog niet toe te geven dat
er een crisis in de geneeskunde bestaat.
Van geheel anderen aard achtte spr.
het bezwaar van degenen, die in ziekte
hun verwachting en heil in de my
stiek zoeken, want merkwaardiger
wijze geeft deze mystieke genezings-
verwachting, op waarachtig geloof ge
grond, nooit aanleiding tot moeilijkhe
den. De autoriteit van den priester
verdraagt zich hier immers met de
autoriteit van de wetenschap.
Daarnaast staat weer de mystiek, die wel
in voortdurend conflict is met de wetenschap
die gevonden wordt bij een zeer hetero
geen gezelschap van geletterden zoowel als
onbeschaafden, bijgeloovigen en gevoelsmen
sehen. Al grenst deze soort mystiek na aan
de kwakzalverij, bij haar ontbreekt het ele
ment winstbejag, en daarom is zij ook moei
lijker tegen te gaan dan de kwakzalverij.
Spr. noemde ook de anti-vivisectiebond, als
ïn instituut, dat het erg maakt.
Het is niet respectabel en eerlijk
tegen de andersdenkenden een soort
heilige oorlog te ontketenen met zoo on
heilige middelen als verdachtmaking
van de zedelijke waarde van hun te-
Meer aandacht wijdde spr. aan het verwijt,
dat van den kant der geneeskunde niet
genoeg notitie wordt genomen van allerlei
fantastische, dikwijls van natuurvolken over
genomen geneesmethoden.
De conclusies waarmede spreker be
sluit, zijn, dat er geen enkele reden is
om aan te nemen, dat de geneeskunde
zich in een crisis bevindt, en dat het
evenmin noodig zou zijn om te keeren
op den weg, dien zij thans in haar ont
wikkelingsgang gaat. Maar zij houde
de oogen en ooren naar alle kanten
open, en geest en gemoed ontvankelijk,
doch.zij zij niemands slaaf.
Lotgevallen
De scheidende rector-magnificus deelde
mede, dat het aantal ingeschreven studenten
in den afgeloopen cursus 1061 bedroeg, het
geen tegenover den cursus 1935/36 een ach
teruitgang van juist 50 beteekent. Een op
merkelijk verschijnsel is de aanzienlijke toe
name der promoties, van 29 tot 46, op grond
waarvan spreker de bewering bestreed, die
men tegenwoordig nogal vaak hoort, n.l. dat
het peil der studenten zoo achteruit gaat.
Na tenslotte de meer persoonlijke lotgeval
len van zijn collega's uitvoerig te hebben
nagegaan, droeg spreker zijn ambt over
prof. dr. K. V o g e 1, met het gebruikelijke
„salve reclore magnifice, iterumque salve".
R.K. Universiteit te Nijmegen
Ter gelegenheid van de overdracht van
rectoraat der R.K. Universiteit te Nijmegen
aan prof. dr. L. Bel Ion heeft de aftreden
de rector-magnificus prof. dr. Th. Baa
een rede gehouden, waarin hij o.m. zeide:
„Dat de uiterlijke verschijning van een
versiteit, die slechts veertien jaren telt, nog
niet'den indruk kan maken van volgroeid te
zijn, behoeft geen woorden van verontschul
diging: totdat de door de wet gestelde termijn
voor de opening van de vierde faculteit zal
afgeloopen zijn, hebben wij nog elf jaren,
voor de vijfde dus nog 36 jaren.
Als de economische herleving, die in
het najaar van 1936 ingezet heeft, ge
stadig een ongestoorde voortgang
neemt, zal hopelijk met Gods hulp en
den goeden wil der Nederlandsche R.K.
het universiteitsfonds in die mate ver
stevigd kunnen worden, dat het binnen
de volgende elf jaren mogelijk zal zijn
tot de inrichting van een
vierde faculteit over te gaan.
Spr. verklaarde verder dat bij occasio-
neele klachten over te lange studieduur bij
sommige studenten rekening moet worden ge
houden met 'n oorzaak, die buiten de univer
siteit ligt: velen van de abituriënten kiezen
een studierichting, die niet aansluit bij hun
vooropleiding: b.v. vele abituriënten van
h.b.s. laten zich in het vertrouwen op een
vlug te bereiken aanvullend staatsexamen in
de faculteit der letteren of der rechten in
schrijven.
Tenslotte wendde hij zich tot zijn opvolger,
prof. B e 11 o n, wien hij de rectorale waar
digheid overdroeg.
Ned. Handelshoogeschool te Rotterdam
Bij de overdracht van het rectoraat aan d<
Ned. Handelshoogeschool, heeft de rector-
magnificus, prof. dr. P. E. V e r k a d e een
rede uitgesproken, waarna hij het rectoraat
overdroeg aan Prof. N. J. Polak.
Spr. maakte allereerst vermelding
van het feit, dat bij de wet van 22
April 1937 een aanvulling en wijziging
van de hooger onderwijswet tot stand
is gekomen, tengevolge waarvan de
hoogeschool thans spoedig een
wettelijken grondslag zal
hebben verkregen.
In verband hiermede zullen reeds eerst
daags besprekingen beginnen over de nood
zakelijk geworden aanvullingen van het
academisch statuut.
Overeenkomstig de terminologie van de
wet, is reeds thans in de benaming van hét
door de hoogeschool verleende doctoraat en
van de daartoe leidende examens het woord
„handelswetenschap" vervangen door den
term „economische wetenschap-
p e n."
De stijging van het aantal der voor de
eerste maal ingeschreven studenten, welke in
den cursus 19301931 een aanvang nam,
heeft zich ook in het afgeloopen studiejaar
voortgezet. Het aantal eerstejaarsinschrijvin
gen bedroeg namelijk 194, tegenover 184, in
1935—1936, 178 in 1934—1935, 152 in 1933—
1934.
Het totale aantal der volledig ingeschreve
nen bedroeg derhalve 520, tegenover 486 in
1935—1936. Slechts in de jaren 1918—1919
tot 19211922 werd een grooter aantal in
geschrevenen bereikt. Het aantal vrouwelijke
studenten bedroeg 39, het vorige jaar 33.
BINNENLAND
HET ONTVANGST- EN
CLUBGEBOUW „SUNLIGHT"
Zaterdag te Vlaardingen
geopend
Zoowel ter ontvangst van de vele bezoe
kers. die in groepen van soms meer dan
honderd de Sunlight-zeepfabrieken te Vlaar
dingen bezoeken, als voor de personcelsver-
eenigingen „Sunlight", als clubzaal is door
de directie van de Lever's Zeep Maatschap
pij een gebouw gesticht, dat in fraaie land
huisstijl is opgericht en den architect Ir. M.
A. C. Me i s c h k e te Rotterdam alle eer
aandoet.
Op 1 Mei werd door den aannemer V e 1 -
lekoop te Rotterdam begonnen en Zater
dagmorgen om kwart over vijf was't gereed.
Vijf uren daarna werd het door den burge
meester van Vlaardingen, den heer A. v a n
VV a 1 s u m geopend, waarna de vele genoo-
digden het konden bezichtigen.
Het inwendige van het gebouw bestaat
uit een groote zaal, omgeven door gangen
en dienstvertrekken; de groote zaal, ruimte
biedende voor circa 300 (personen, is voor
zien van een tooneèl met een cabine voor
filmvoorstellingen. Aan de overzijde van de
zaal, waarvan de wand, die op het terras
uitkomt, geheel uit openslaande glazen deu
ren bestaat, bevindt zich een har en hier
achter ligt de keuken. De zaal is uitge
voerd in ivoorkleurige betimmering met
een donker roodkoperen lambrizeering, van
onderen afgezet met binten van coromandel
hout. Deze lambrizeering is omgeven door
een roodkoperen omlijsting. De zaal maakt
door de warme tinten en h-et veelvuldig ge
bruik van rood koper een gedistingeerden
en intiemen indruk. Deze wordt verhoogd
door een zeer ingenieus systeem van in
directe verlichting.
De uitvoering van de betimmering en ver
lichting is geschied door cn naar ontwerp
van den binnenhuisarchitect A. Th. Peet,
in Den Haag.
De groote zaal kan door opvouwbare
schotten volgens een geheel nieuw systeem
desgewenscht verdeeld worden in een groote
en een kleine zaal of in drie kleine zalen.
Het gebouw is voorzien van alle moderne
hulpmiddelen: centrale verwarming, stroo-
mend heet en koud water, bioscoop geluids
installatie en radio-installati-e met micro
foon en luidsprekers, welke vanuit een cen
traal punt kan worden bediend.
De stichting van dit fraaie gebouw ge
tuigt zeker van gezonden durf en initiatief
van de directie van de Lever's Zeep Maat
schappij op ,het gebied van sociale zorg voor
de employé's.
Hoogste stand te Vestmanör 762.8.
Laagste stand te Ingö 746.3.
Stand vanmorgen halftwaalf 750.1.
WEERVER WACHTING
Meest matige W. tot N. wind, aanvanke
lijk zwaar bewolkt tot betrokken met nog
kans op regenbuien, later opklarend, weinig
verandering in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEEROVERZICHT
Het de press iegebied dat zich Zaterdag over
vrijwel hot geheele waarnemingsgebied uit
strekte, verplaatste zich Oostwaarts. Heden
morgen lagen depressiekernen over Noord -
Scandinavië en over de Oostzee.
In het Westen op de oceaan ligt een rug
van hooge drukking; ver in het Westen na
dert een nieuwe zeer diepe depressie. De
wind waait matig tot krachtig rond de de-
pressiekernnn. In het geheele Oostelijk deel
van het waarnemingsgebied is de lucht
zwaar bewolkt tot betrokken met plaatse
lijke regen Alleen op het Westen van de
Britsche eilanden en in Zuid-Frankrijk is
de lucht opgeklaard. In Scandinavië en in
het Oostzeegebied is de temperatuur boven
normaal, overigens is zij overal daar bene
den.
Verwacht wordt, dat in onze omgeving de
wind naar het N.W. zal loopen met meest
matige kracht. Aanvankelijk wordt zwaar be
wolkte tot betrokken lucht verwacht met
nog kans op regenbuien, vermoedelijk zal-het
later opklaren. De temperatuur zal weinig
veranderen.
21 SEPTEMBER
Zonsopgang 6.45 uur, zonsondergang 7.01 uur
Maan op nam. 7.00 uur, onder vm. 8.01 u
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
21 SEPTEMBER
Van 's avonds 7.31 uur tot 's morgens 6.17 uur
Meerdere bloemstukken waren gezonden.
Door het personeel, dat bij monde van den
heer P. v. R ij n dank bracht, aan de direc
tie voor dit clubgebouw, werd een zonnewij
zer aangeboden.
De fabrieksdirecteur, de heer A. J. de
Jong deelde een en ander mede over het
tot stand komen van het gebouw.
Burgemeester v. Walsum sprak zijn vol-,
doening uit over de Sunlight Fabriek te
Vlaardingen, die voor de nlaats van zooveel
belang is en niet alleen voor zindelijkheid in
de huizen zórgt, doch als fabriek een toon
beeld van zindelijkheid is.
Door een drie-tal dochtertjes van het (per
soneel werden bloemen aangeboden. Daarna
werd het gebouw bezichtigd.
In de middag werden sportwedstrijden
door het personeel gehouden, voor wie deze
dag
ECONOMIE EN FINANCIEN
Hollandsche Stoomboot Mij.
Op 23 dezer wordt de inschrijving open
gesteld op 808.200 gewone aandeelen tegen
145 pet. der Hollandsche Stoom
boot Mij., uitsluitend voor aandeelhouders.
Storting moet geschieden op 1 October. De
opbrengst der uitgifte wordt bestemd tot uit
breiding en moderniseering van het bedrijf.
In het eerste halfjaar bedroeg het voordeelig
exploitatiesaldo 515.645, over het tweede
halfjaar wordt eveneens een gunstig resul
taat verwacht. Een hooger uitkeering van
dividend dan de 71/fe pet over 1936 wordt mo
gelijk geacht.
LICHAMELIJKE
OEFENING
VOETBAL
DE C.N.V.B.-COMPETIXiti
Uitslagen van 18 September
lib: SDO 1—DVS 3 4—1 Klasse III: OVV
1_CJV'ers 4—4.
Afd. Ilotterdnm. Klasse A: Stormvogels 1
Vitesse 1 4—0. Olympta 1WIA 1 3—3
3 e B- Centrum 1—Excelsior 1 1—1. TOG
(is Hooger 1 7—0 —Klas
Pro Patrla 2—Excelsior 2 3—4, Vitesse 2—
ormvogels 2 0—4 Res. klasse A TI:
idanboys 1—Zwaluwen 2 13— e» Res.
lasse Bil: DOTO 2—Condors 2 2—3. SDZ
KORFBAL
DE C.K.B.-COMPETITIE
Uitslagen van 18 September
ild-Holland (Noord). Klasse I: Fiks 1—
VES 1 3--1 Klasse lib: Ijsvogels 2—DES
1 4—1.
Zuid-Holland (Zuid). Klasse T: ZKC—ODI
terr. afgek. Klasse lib: Or. Nassau—Maas
sluis 1—4 Klasse Ila: TOP I—R'dam-Zuid
1 1—1 Kla'sse IIIc: R'dam-Zuid III—Or.
Nassau III 7—0
Utrecht. Klasse III: OWO—Quick 1—3.
TOETSWEDSTRIJDEN
Te Zeist zijm Zaterdag de jaarlijkeche
toetswedstrijden tusschen de tweede klasse-
kampioenen van den C.K.B. gehouden.
Gespeeld werd in twee afdeelingen, waar
bij D V.S.—Utrecht., Mik den bal—Arnhem
en ExcelsiorDelft in A en K.V.S.Schevo-
ningen, Oranje Nassau—Amsterdam
D.I.O.Rotterdam in B tegen elkaar mis
kwamen.
De uitslagen luiden:
Afd. A. DVS—Mik den bal 0—0, Excels:
DVS 00, Mik den balExcelsior 10.
Afd. B: KVSDTO 10. Or. NassauKVS
1—2. DIO—Or. Nassau 1—0.
Finale: KVSMik den Bal 1—0.
AMERIKAANSCHE
HANDELSBERICHTEN
NEW-YORK, 18 SEPTEMBER
Slol
TARWE. o. 1 Manitobi
No. 2 Harde winter
No 2 Roode winter
ROGGE. Can. No. 2. ;i9%
GERST. No. 2 79
MEEL. Sprlngclear 5.65
IJnmarkt op*ndt»
139%
.25% 126%
11974
1
!end e
hoogi
rb(i de koop- en verkooporders vrij we
egen elkaar opwogen, er vonden levendige het
:e-verkoopen door het Zuiden plaats. terwtJl d«
nnnen- en buitenlandsche handel als koop'en
CHICAGO. IS SEPTEMBER
TARWE. De fondsenmarkt opende prlish. en
c. hooger, steeg op aankoopen door den he-
oenshandel. op vermlnderdi
en sloot traag.
Sint Vor si
102% 103%
103% 104%
MAIS. De termtlnmnrkt opende rrllahondend
n c. hooger. waarna Sept. afwikkeling
irliep de markt
d onregelmatig
104%
pli
September
December
62%
62%
ROGGE. Slot tra;
PROVISIEN. De markt sloot onregelmatig.
Reuzel: Prima W. Steam loco 12.— 11.72%
September 11.60 11.27%
RIVIERBERICHTEN
HANSWEERT, 17 SEPTEMBER
Nell Ha
MAASBOMMEL: Irene, van Malden; Martha. V
der Broeclc: Laurence, v d Broeck
MAASSLUIS: Hoop op zegen, van Waarden
burg
DEN BOSCH: Estella 1. Strooband
DORDRECHT: Albatros. Molenaar
OOLTGENSPLAAT: Cornelia, v d Jaet
OTJDDORP: Hoop op welvaart, Sandlfort
LANGEND!JICAnna. Mines
ZWOLLENieuwe zorg. Bon
DEN BOMMEL: Spes Salutis. Jeller
WESTZAAN: Jantje. Zetsema
HETJSDEN: Energie. Norbaert
SCHIEDAM Hermes. Mol
AMSTERDAM: Gruno. Meper
Eiffler; Fenelon. Herm: Maria Christina, van
OoyenLimburg, van Eek: Marie Louise. Verley
Jeanne, v d Abbeele: Colette. Coomans: Leontine
van Dessel; Dwina-, tSoop: August. Bulens. Ro-
senhugel. Becker: Antekirta. Boshuizen: Leopol
dine, Wujjts: Rlchanto. van ICerkckhoven: Hen-
sid. Brans: Maria, Wendt: Vij^ma, Helllen: Zaan
brug. Koch; Mannheim 203. Muller; Mannheim
174. Bohringer; Mannheim 171. Trapp: Neptun 67
Eerns Adriana Heuvelmann; Oberon. Reitz; St
ca. Willems: Pleire. van Havenberghe; Emma.
Jsnssens: Rigel. Burssens: Josephine, de Leege-
Digna, Vermeulen; Leo 13. Kaufer: Pleter. van
Breugel: Belgenland. Mussche: Ski, Pauwels; El
vlre. van Biezen; Louis, van Winssen; Vertrou-
wen, Roger; Primula, v Buethem; Combinatie,
Bliek: De Hoop. Groen
BELGIE: Telegraaf 11. st; Amstel 9 en 4, ut;
Rïin en Schelde 10 en 7. st: Stad Amsterdam 8
en 4. st; Paul. Nleuwdorp; Dameo 27. de Jong;
"Inder; Risico, van Holt; Folrtschritt,
Kaufer: W
i Driel
Ondei
Bad.
Wachtel; Gent, van Dijk; Joma. van Meel; Jen
ny. Rogiers: Verandering; Bouman; Alpina 3.
Holthaus: Jelo, Willems; Gusta. Kloeck; Adwll
Kuhnle; Adriana Cornelia v d Vliet; Eendracht
Faasse; Gerard. Kremer; Seeldraajjers: Jean M»
rie, Hameiers; La Fontaine, Forner: Digo, van
Oord; Rheinfahrt 103, Melchelbeck; Cornelia, d»
Jong; Labor, Landa; Valkenburg, Coers; Maria
Ontonia, v d Vliet; Victor Regine, Verbeock; St
Antoine, Verhejien; Marcel. Wageman; Rupel 5»
Reels: Je Suive, Boom; Spes Salutis, van Oroezen
Bouvier. Smeets: Romaan, de Konlnek; Hillegon
da. Onstfedder; Jaantje. de Vries; Sani 7. Veld
DE GEVOLGEN VAN EEN FIETSTOCHT
door G. TH. ROTMAN fNadruk verboden)
13. Nu komen z' onderaan de straat, 14. Terwijl grijpt Jan de bedelaar
Waar op het plein vrouw Snebbe staat, Begeerig naar een stuk sigaar,
Ze heeft veel zin in een meloen, Maar als men stijf is, wil het bukken
Maar weet nog niet wat ze zal doen, Niet altijd da ad'lijk vlot gelukken.
XWordt vervolgd).
Pascal, oe Bra; Commandant Dupless s. de Jong
Luctor, Bermeer: Helena Jacoba. Muller; Corne
lia. Verburg; Hollandia, Kikker; Wilhelmina,
Diepeveen; Joko, van Parijs; Rheinunlon 7, stj
Tijdstroom. Hage: 7 Gebroeders, de Graaf; Per
nis. Dijkema: Risico, Smit; Pax, de Paepe; Delft,
Rink; Ebenhaezer. Vercammen; Transporteur,
Strtibos; Lucien. Buütaert; Berdina 2. de Kok;
Dankbaarheid, Broeken: Anna! Voskuil; Ambu
lant. Polie; Brabo. de Smedt; Nieuwe zorg. Ver
steeg; Cornelia. Vendevllle; Goede Gunst, den
Boef; Gebroeders, van Dijke; Bamaadsu, Vissers
Marie 2, de Wijs
ROTTERDAM: stoomschepen: Walsum 2; Nel
ly; Frits; Newa; Magnl; Eendracht; Beta; Har
monie I; Fiat Voluntas 7; Idem 12; BragiLud-
wig; Vlgila; Saga; Cornells Adrianus; Sancta
Maria. Gelderland 12,f Linden; Trinitas I, Stem
pel; Aschaffenburg, Gorter; Apollo, Brunla;
Franclska, Tromru- Bertha, Arends; Dumar, v.
d. Pluljm; Marls^ Ellse, Urmetzer; Fidusia, Page;
lata. Stoutjegshjk; Tega, Plasman; Guro, Spie
ker; Marcel Petit, IJpma; Adma, v. Strïen; Aga-
the, BracJïfc; R. S. G. 19. Kessel; Raab Kar-
cher 21t Dickman; Seam 15, Gast; Gelderland 1,
Kesse/heim; Carolina, v. Nispen; Taxandria,
Moraal; Chopln, v. Meel; Atlas 2, Hamm; Mars,
MAndschenk; Deus Rector, Muller; Fejalja, Snij
ders; Ideaal, Mulder; Andalusia, v. d. Beemt;
Chardln, Westerhout; D. A. P. G. 12. Laube;
D. A P. G. 9, Meyer; Unilever 10, Dahl; Al-
vracht, Kregting; Sigambrer, Grimberg; Maria,
Driesen. DORDRECHT: St. Alcyonst. Anton;
st. Maine; VLAARDINGEN: Malabar, de Graaf;
NIEIJWERSLUTS: En Avant, Bastiaansc;
VREESWIJK: Henrlca Adriana. Valkenburg;
LEEUWARDEN: 2e Gebroeders. Baars; WEURT
st. Janna Gerdlna; DINTELOORD: Maria, v.
Megen; LEMMER: Germlch, v. Ee; DONGEN:
Adriana, Oerlemans; VLAARDINGEN: Sagilla,
Pijl; SOMEREN: Jolles, Hendriks; NIJMEGEN:
Triton, Balk; HENGELO: Roelof je. Hartman;
WAGENINGEN: De tijd leert alles, Furman;
GROOTE LIND: Tine, Kerst; UTRECHT: Geer-
trulda, Rehorst; ST. MAARTENSDIJK: Vlos, de
Bruin; NIJMEGEN: Corry, Ballegooy; ZEVEN
BERGEN: Watergeus, Hoefnagel; OUD BEIJR-
LAND: Frederika, Geux; DEN HAAG: Risico,
Heuvelman; WAGENINGEN: Broedertrouw, do
Beyer; SCHIEDAM: Nooit Gedacht, Schouten;
LEMMER: Arminius, Keller; HARLINGEN
Trude, Willemsen; VLAARDINGEN: Alioth,
Magielsen; DEN HAAG: Bonte, Hellings; LO-
BITH: Nieuwe Zorg, Horestadt; ZWOLLE: st.
Alpha; STEENWIJK: Mijn verlangen. Wegh;
DEVENTFR: Dina III, Fricke; HARLINGEN:
Triö, Oudakker; HILVERSUM: Hergona, Huis-
st. 's Hertogenbosch; WIJK
Rika, de BieDOETINCHEM
Cito, v. Liet; VLISSINGEN: Tantirs, Oerlemans;
LEUWEN: Res Nona, Stegers; ZWOLLE: st.
Waterveer; Karl Lulse, Strauths; ARNHEM:
Excelsior, Haek; VLIEREEDE: Welly, Lutje;
St. Jozef, Bolle; Meteor, Balk; Koningsdiep, Vos;
EELGIë: 'y'~
Spes; Laur
ric, Willems; Lisomar. Ceulem
Mimosa, Seip; Corma, de Jonge; Sardina, Buijks
Hontestroom, Bouterse; ViteBse, Buisman; Kelly,
11, v. Oosten; Esperance, Blomberg; Westfalen,
zyimans; Espoir, Tanis; Yvonne Adolf, Nauwe-
laers; Paula Jean, Devaart; Eveline, Haule;
Tony, Everaerts; Scheldenry, de Prins; Jas, So-
mers; Batavier, de Hoog; Locarno, Schuddink;
Martha, Vertongen; Clothilde, de Valck; Rosa,
Janssen.
DUITSCHLAND: Louisa, v .d. Maas; st.
Chriemhilde; Styntje, Schilt.
Gepasseerd na des middags 12 uur en bestemd
ROTTERDAM: stoomschepen: Gerard; Fiat
Voluntas XI; San Antonio; Ceres; Maja; Hein-
rlch; Morgenster; Nordri. Rhenania 43, Guliker;
Duinsword, Lenting; Gallia, de Groot; Monto,
Dappers; Johanna 2, Vrienten; Dokkum, Ter-
stegen; Mannheim 244, Monsieur; Idem 220,
StumpfJaeora, Kanters; Koln Neussen 6. Jost;
M. Stinnes 28, Zöller; Joseph, de Wachter;
Sterre der Zee, de Geus; Hassia, Wilhelm; Wil-
lebrorda, RamsdonkBalmung, Niveen; H. Na-
bor, Verwys; Rhenania 13, Beekman; Alfredshof,
Wacher; Rhenus 48, Albers; Voor den tyd, Cor
net. AMSTERDAM: st. Tema; st. Troostwyk;
St. Dya; Wykdienst 17, Tempeliers; Rival, Oud
akker; Wiladcor, Narbarth; Nibelnaut, Donck;
Allgem, Kikkert; Arel. Rook; VREESWIJK: st.
K. Vaart 17; st. K. Vaart 12;, PANHEEL: st.
Verandering; ZWOLLE: Lechrlm, v. Maanen;
TILBURG: Hoop op Welvaart, v. Lopik; SCHIP
HOL: Pema, de Boer; AALST: Maria, Schreu-
ders; St. Antonlus, Leenders; BUSCHERBRUG:
Neutraal, Berends; BUIKSLOOT: Spontaan.
Volker; STEENWIJK: Addriana, VerheyPAN
HEEL: st. Isere; VLIEREEDE: Wilma, Lit-
meyer; Ruya, Fekkes; SCHIPHOL: Maria Peu
len, Hulsman; DE STEEG; Nenuphar, Stoter;
ALPHEN a.d. RIJN: Maria, Vermaas;
UTRECHT: Pro et Obntra: Famllietrouw, Smit;
Vertrouwen: Wagemakers; ECK EN WIEL: Jan,
v. Ent; DE KEMPEN: Elpé, Peelen; LEIDEN:
Zeldenrust, Trouwborst; MEDEMBLIK: Corne
lia, Aarnoutse;
BELGIë: st. Röhne; st. Loire; Mannheim 232,
Bierweiler; Marila, Drazewski; Elsa, Mechelen
Clara, Ebbing; Waal, v. Vliet; Dorothea, Sal;
Ltso. Wanders; Stad Doorninck, Malentjes;
Betty, van Steen'; Emile, Cauwenbergh; Levien,
de Vos; Caby, de Meijer; Wilma, JiskootS.H.V.
12, Junelet; Gerdl, de Bot; Maria, Schauwstra;
Finlan, v. d. Mussche; Rajide, Verweij; Alber-
tlne, Lessel; Rio de Janeiro, Cop/ens; Roelfina,
Belstra.
DUITSCHLAND: Aletuhhom, Reinlsch; st.
Frigga; Tenlers, Wilson; Guta, Bekkers; Pieter
de Hoogh, v. d. Wal; Raclne, de Wit; st. Greta;
Katharina, Keller; Cum Deo, Ewald; st. Taurus
1; Valona, Gilper; Sybilla Josina, v. d. Hooft;
Deplano, Mussche; Bertha, Hendriks; st. Tiijn-
cor; Cornelia Hendrika, v. Buren; Onderneming,
Mastenbroek; Jennie, Majoor; st. Scarpe; Mann
heim 224, Albers; Ribeauville, Ebling; Hen ia, v.
d. Zee; st. Mathilde; Estella, HeryEnkhulzen,
Clooyen; Hyaclnthe, de Roo; Salaire 2, Dobbe-
lalrePrior, Caupe; et. Bern; Baudelaire FeiJ
Mont Blanc 10, Petikowsky; Edelweiss 3, Licht-
steiner; Edelweiss 16, v. Rossum; Salve Regina,
de Jong; Edelweiss 7, Zaman; Richard 5, v. Laack
st. Johanna 2Neptun 2, FunkeRephl, Willems
Wupper, Hartman; De Hoop, Pieterse; st. Men
hir; Ostade, v. d. Zande; Rosselino, Sluimer; Joh,
Berdardina, Verhoeven; st. Garonne; Freiheit, v.
Leeuwen; Sparta, Bordewljk; st. Louvois; Virgi-
na, de Cap; Ursula, Francois; Lloyd 14, Kissel;
st. d'Alcmbert; GrUnwinkel 1, Hammer; Minos,
Rotterman; Hobbema, Florie; Morgenröthe II,
Maas; Voorwaarts, Dories; st. Frankfurt; st.
Harmonie 5; Atalante, Troost; Liberie, v. Koe-
veringen; Exlta, Zyimans; Catharina, Pols; Ex
pres 4, Eifler; st. Grea; Boreas, Schreiber; Trio,
Visser; st. CharitasK&the, Essenhut; Ansgar,
Haas; st. Ideaal; Babette, Fendel; st. H. Nouer-
burg 4; C. G. Mayer 17. Braun; Winschcrmann
54, Neuer; Wilan, v. Strien; st. Tolima; Meadio,
KirpelDamco 36, Hubbers; Espru, v. Donk;
Dymphina, Peulen; Binnenvaart 9, Werkhoven;
Michael, Gordelman; st. K. Vaart 8; Sardlhia.
Hutjes; Liguria, Janssen; Lindavia, Witte; Hen
drika, v. d. Adel; Palu, v. Heyghen; Mea Vota,
Vonk; Magdalena Klazina, Kleine; Neoltje,
Ghysels; st. Schulp; Emma Eliza, v. Megen: Do
Vader, de Boer; st. Splca; Banjak, Müllcr; Nep
tun 21, Ulrich; Gallia. Kruyshaar; st. Speculant:
Wtlrln, Evers; Brabandia. v. Deursen; st. Eduarcl
Elfriede, Dries: Onnallnde, Dahlen; Theli, Vis
sers; Johanna Maria, Suringh: st. Mercator; Spes,
Mooren; Wilhelm Joseph. Fink; Clamaradco,
Snellens; st. VaubanBaden 41. LerchAuvergne,
August; Kura, Nortler; st. Juturaa; Suzanna,
Claus; Ambitie, de Jong; Elisabeth, Ross: Dina,
Smlt; st. Atla; Hendrik Willem, EerlandKriem-
hilde, de Wit; Ullarls, Overink; Rival, Roose-
boom; st. Noordkaap; st. Kara; Vertrouwen, v.
Veen; Avontuur 6, v. Ooyen; Annie, Bordewyk;
Rival, Cornet; Maloja, FreschEnergie 7, Jansen,
freja, Koopman; Coöperatieve 3. v. Utrecht; st.
Keulsche Vaart 11; Parana, v. d. Broek; St. Pe-
Gepasseerd na 'a middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: Valhal, 'Hayemelster; Piri-
tersburg, v. Haren; St. Hubertus, Looyschelder
Johanna, Lenting; Amice, v. CapelleveenNieuwe
Zorg, Hovestadt; Zaanbrug, Koch; Vertrouwen,
Theunisse; st. Attractie; St. Franclska, de Vis
ser; Huan, de Bot; Minna, Kuhnle; Arte, v. d.
Werf; at. Johanna; Gerirulda, Roeberding; Wa
tergeus, Heymen; Eos, Hermes; st. Janna Ger
dlna; Vlos, Broekhoven; Francois, v. d. Donk;
Schelde, Buchel; st. Willem Marinus: August, v.
Nimmen; Adriana, v. Nlmmen; st. Rein; 5 Ge
zusters, Verboom; st. F. Haniel 21; Ancor, Oos
terwaal; Susco, FrommVios, Deurwaarder;
Gustavsburg,
-en; Result. Wynen;
r; St. Antoine, v. Dinter; Cormoran,
Jiuel, Jonker; Maria, Broekmeuler
5 en 10; Philippe,
