GLIM
WORDT GEOPEND
KLEINE ADVERTENTIES
DICTATUUR EN KERK
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1937
Alle familie-advertenties opgegeven
aan de Nieuwe Leidsche Courant
worden zonder prljsverhoogtng
opgenomen In De Rotterdammer,
Dordtsch Dagblad, Nieuwe Haagsch»
Courant, Nieuwe Leidsche Courant,
Nieuwe Utrechtsche Courant. Op deze
w(jze bereikt men het grootste
deel van het Christelijk publiek in
Nederland.
Zoo de Heere wil en zij
leven hopen onze geliefde
Ouders
MART. LÜHRMAN
J. LüHRMANv. d. Kemp
den dag te herdenken dat
zij vóór 50 jaar in den
Echt werden verbonden.
Hunne dankbare
Kinderen, Behuwd- en
Kleinkinderen.
Rotterdam. Karei de Stoute-
plein 11a.
FOEK OVERBOSCH
's-Gravenhage, 14 Sept. 1937.
Thomsonlaan 67.
Atjehstraat 128.
Huwelijksbevestiging 29 Sept
te 1 uur. in de Oosterkerk, Z.O.
Buitensingel 232a, door den Wel
Eerw. Heer Ds. J. Attema.
Receptie: 23 Sept. 8—9.30 uur,
Atjehstraat 128.
JO VAN EIJSDEN,
die mede namens wederzijdsche
familie, danken voor de bij hun
huwelijk ondervonden belang
stelling.
Rotterdam. 15 September 1937.
Nobelstraat 100b.
W. F. M. LINDEBOOM,
die, mede namens ouders en
familie, hartelijk danken voor
de vele blijken van belangstel
ling en medeleven, die zij
mochten ontvangen.
Ten Post (Gr.). 15 Sept. 1937.
G. J. RIETVELD
en A. RIETVELD—Middelkoop
geven kennis van de geboorte
van een Zoon
GEERIT.
Panendrecht, 12 September 1937.
Voor de vele blijken van belang
stelling bij de herdenking van
ons 25-Jarig Huwelijk, zeggen
wij. mede namens onze kinde-
r- hartelijk dank.
D. v. d. KOOY.
A. v. d. KOOY—
Disselkoen.
berg. Hoofdweg 55.
we deelneming ons be
llij het overlijden van
lieven zorgvollen Man
Ier,
v ILLEM HOOGVLIET,
betuigt de familie U haar har-
telijken dank.
Uit aller naam,
G. HOOGVLIET—van Hulst.
Maasdijk, September 1937.
Ds. A. M. DONNER,
die èn als Vice-Voorzitter van het Centraal Bestuur, èn
als Voorzitter van het stichtingsbestuur van „Veldwijk", de
Vereeniging tot Christelijke verzorging van Krankzinnigen
in Nederland, gedurende een lange reeks van jaren met
groote trouw en toewijding heeft gediend.
Het leven was hem Christus, het sterven gewin.
's-Gravenhage, 13 September 1937.
Sweelinckplein 1.
Namens het Centraal Bestuur van voor
noemde vereeniging,
Mr. G. VAN BAREN, Voorzitter.
Mr. C S. VAN DOBBEN DE BRUYN,
Penningmeester.
Voor alle bewijzen van mede
leven, bij de ziekte en het over
lijden van mijn geliefd Zoontje
WILLEM,
mijn hartelijken dank, in 't bij
zonder de Doktoren en Verpleeg
sters van „Eudokia".
Wed. P. v. d. HEUVEL—
Potters.
Rotterdam, September 1937.
Corveretraat 58.
Aan de C. N. School te HEER-
JANSDAM wordt gevraagd voor
tijdelijk: een
KWEKELINGE MET AKTE
G. K. Verg. 40.per maand.
Brieven tot 20 Sept aan het
Hoofd d. Sch. C VAN LOENEN.
B. z. a.
HUISHOUDSTER
28 jaar G.G. Dame of kl. gezin.
Brieven: M. v. d. BOSCH, p.a.
P. van Spengen, Hoefweg 353.
Bleiswij k.
De Rechter-Commissaris in het
faillissement van J. ERADES,
Smederij te Leiden, heeft be
paald:
le. dat de schuldvorderingen bij
den curator moeten zijn inge
diend vóór of op 13 October 1937.
2e. dat de verificatie-vergadering
zal worden gehouden in een der
lokalen van het Gerechtsgebouw
te 's-Gravenhage aan het Korte
Voorhout No. 11 op 30 October
1937, des voormiddags te 10 uur.
De Curator:
Mr. E. J. GELDERMAN.
Kantoor: Langebrug 8a.
Het TANDHEELKUNDIG
INSTITUUT van
DR. J. POS
TANDARTS
Breestraat 51 - LEIDEN
TELEF. 3608. Spreekuren ook
ziekenfondsleden: dagelijks van
91 en 2—4 uur. Dinsdag- en
Donderdagavond van 70 uur.
HULP in de HUISHOUDING
goed k. koken en m. k. omgaan.
G.G., niet ben. 22 j„ v. z. sp. mo
gelijk. Inw. dienstbode aanw. Br.
m. volk inl. en opg. v. verl. sal.
Mevr. VISSER, „Casa Cara".
Harllngen.
De BURGEMEESTER der ge
meente VOORSCHOTEN maakt
bekend:
le. dat, ter voldoening aan ar
tikel 72a in verband met de
artikelen 63 en 10 der Onteige
ningswet, eene commissie uit Ge
deputeerde Staten der provincie
Zuid-Holland bijgestaan door den
daartoe door het algemeen be
stuur aangewezen deskundige en
het hoofd van het be6tuur der
gemeente, in het gemeentehuis
aldaar zitting zal houden den
7den October 1937 tp 11V2 ure
des voormiddags, ten einde de
bezwaren van belanghebbenden
aan te hooren tegen het plan van
onteigening ten name van de
provincie Zuid-Holland voor ver
betering van het wegvak Voor
buigde Vink, onder de gemeen
te Voorschoten van den weg
Rijswijkde Vink met zijtak
naar den Deyl, en noodigt be
langhebbenden uit om hunne
bezwaren, ter plaatse en ure
vermeld, mondeling of schrifte
lijk aan genoemde commissie
mede te deelen;
2e. dat de stukken, bedoeld in
het eerste lid van artikel 12 der
Onteigeningswet en ter voldoe
ning aan art, 72a in verband
met de bepalingen van de arti
kelen 64 en 12 ter inzage van
een ieder worden nedergelegd
ter secretarie der gemeente, van
21 September 1937, totdat de
commissie hare werkzaamheden
binnen de gemeente heeft vol
bracht
3e. dat het uitgewerkt plan van
het geheel e werk, bedoeld in het
laatste lid van artikel 12 van
meergenoemde wet, voor een
ieder ter inzage zal liggen ter4
secretarie der gemeente Voor
schoten van 21 September 1937
totdat de commissie hare werk
zaamheden heeft volbracht
Bezwaarschriften zijn vrijgesteld
van het recht van zegel.
VOORSCHOTEN, 14 Sept. 1937.
De burgemeester voornoemd,
M. F. BERKHOUT.
VULPENKLINIEK
SPECIAALZAAK VULPEN-REPARATIEBEDRIJF
HET DOET ONS GENOEGEN U TE KUNNEN BERICHTEN, DAT ONZE
NIEUWE ZAAK BREESTRAAT 145 MORGENMIDDAG 3 UUR
OOK IN DEZE NIEUWE OMGEVING ZAL WEER GELDEN
„EEN VULPEN VOOR ELKE HAND"
„EEN VULPEN VOOR ELKE BEURS"
WIJ ZOUDEN HET OP HOOGEN PRIJS SlELLEN, INDIEN U ONZE
ZAAK MET EEN BEZOEK WILT VEREEREN
MET HOOGACHTING G. WOLFSLAG
KEUZE UIT RUIM lOOO VULPENHOUDERS
BEZICHTIG VOORAL ONZE SPECIALE SWAN ETALAGE
Dagbladreclame ls
niet te vervangen
ZOÖ glimt d« Tin
fewreven met de
■leawe was van
GLI!L
Moor Idaor in een wip ee
minder gladl Zelfs geen
rubberhak is ki ctoat om
dien glans te bederven!
Dat b de nieuwe vinding
van GUM,de vinding waar
olie huisvrouwen opgeta
gen over zijnl
Onveranderde lage prijs I
Alleen verpakt tn de be
kende gele bussen Na
60 en 61.
N.V.
FABRIEK
OVER5CHIE
Dinsdag 28 Sept. PIETERSKERK 8 uur
Uitvoering van Liedenen
door het Koor van het
RUSSISCH-0RTH. SEMINARIE te Parijs.
Leider: I. DENISSOV
PLAATSEN: 0.35, programma 0.25 en bespreken bij de
Firma EGGERS en 's avonds aan de Kerk.
Gevraagd
TE HUUR GEVRAAGD
door een vereeniging: Een Zaal
z. m. in de stad, lang ongeveer
17 Meter, breed 6 a 7 Meter. Br.
met prijsopg. enz. No. 694 aan
het Bui-, van dit blad.
Aangeboden
JONGE HENNEN
Prima jonge hennen aangeboden
van beste legstam, 0.85 per
stuk. Broederij A 15046. v. d.
VALK, Boumanweg No. 18, Lei
derdorp.
Handel
AUTOHANDEL EN SLOOPERIJ
Valkenburgscheweg 16, Haag-
sche Schouw, bij Leiden, Telef
2302. Inkoop van gebruikte
auto's. Alle onderdeelen in voor-
raad. Steeds goede vracht- en
luxe auto's voor verkoop voor
radig. Onderstellen, zwaar en
iirht
KOOPJES
Wij gaan verbouwen. Zie nu
onze prijzen. Koopt nu uw pas-
Iels, schilderstukken, etsen,
spiegels enz. Omlijsten van pla
ten. foto's enz. Alles tegen spot
prijzen. Electr. Lijstenmakerij
REMBRANDT, Haarlemmer
straat 208. Tel. 2919.
Verkoop tijdelijk: hoek Pelikaan
straat.
ONTVANGEN
buitengewoon mooie zending
dames en heeren gabardine
jassen in de nieuwste dessins en
modellen vanaf 12 50 (zuiver
wol). Tevens colbertcostuums,
pantalons enz., zeer vlakke mo
dellen. CORN. VAN VALDEREN
Oude Rijn 176, Telef. 3648. Ver-
huurinrichting van rouw-,
trouw- en gelegenheidscostuums
VEEL GELD ONTVANGT U
Brengt daarom uw lompen,
ijzer, koper, lood, zink, couran
ten, papier, enz. enz. naar
GEBRS. PALM. Janvossensteeg
31. Telef. 3078. Leiden.
J. STEENHART
Weeshuisstr. 2, Katwijk a. Zee.
Uw adres voor prima brood,
koek en banket. Speciaal adres
voor Zeeuwsch Tarwebrood en
Zeeuwsche Bolussen.
Rijwiel, Slaapk.ameubl., Geijser.
Als nieuwe Jongeheerenrijwiel
29. Damesrijwiel 19.50, enz.
met wit geëm. hanggeijser
55. Brandkasten 35, 85,
125. Pracht modern 2 pers. Sl.
kamerameublem. 85. Gasfor-
iis 19.50. Naaimachines, enz.
Heerengracht 25.
RIJWIEL, GEIJSER, NAAIM.
Als nieuwe Dames- en Heeren
rijwiel, lamp enz. 19.—. Raleigh
Heerenrijwiel, dubbel remmen,
25.Pracht Badgeijser 37.
Brandkast 45. Gasfornuis
22.50. Pfaff inlaadtrapnaai-
mach. 58. Kachelhaard 22.50
enz. Gasstel 4.—. Thorbecke-
straat 48, zijstr. Zocterw.s
GRAMOFOON EN RADIO
Steeds voorhanden goedkoope en
goede Radiotoestellen. Koffer en
Salonpathefoons. Mooie platen
10 cent, ruilen 5 cent. Luidspre
kers, plaatstroomappar., leege
kasten, onderdeelen, spoelen,
Motoren, Veeren, Reparaties al
les goed en spotgoedkoop. Jan-
vossensteeg 41, Leiden.
KACHELS FORNUIZEN
Als nieuw groote sorteering Sa
lamander-Kachels vanaf 4.50.
Stookfornuizen, eiken Bascule,
groote draagkacht, gewichten,
Visch en Aardapp. weegschalen
Snelweger, Keukenbuffet, Meubi
laire goederen. Van ouds adres:
A. J. HARTWIJK, Goederenbeurs
Burchtsteeg 4, telef. 4013. Nieuwe
Beestenmarkt 7.
REGEN DEERT U NIET
als gij oliegoed draagt van
GOEMAAT Rijnsburg. Oliepijpen
1.70; gevoerde Oliepijpen 2.40;
Oliejekkers gevoerd 4.60; lange
Jassen gevoerd 5.90. Het aller
beste fabrikaat wat er gemaakt
wordt.
INSTITUUT VOOR PRAEVEN-
TIEVE GENEESKUNDE
lste Binnenvestgracht 22,
Het consultatiebureau voor Be
roepskeuze is tot nadere aan-
kondiging gesloten.
BAZAR—PAULUSKERK
te houden in Irene Endeg.str.weg
(Oegstgeest) 21 t.m. 24 Sept. a.s.
Geopend 10-12, 2—5 en 7—10 u.
Opening Dinsdag 21 Sept., 2.30
Entree 25 cent, overige da-
10 cent.
OPENBAAR SLACHTHUIS
4 pond 70 cent. Zaterdag voorm.
11.30 uur verkoop van een bui
tengewoon groote partij gesteri
liseerd Rundvleesch, Rundvet,
Reuzel en Rollade.
FRANKE.
REGENKLEEDING
Lederen Jekkers, Jassen„ Broe
ken enz. koopt U uitsluitend bij
Lederhandel VERHOOG. Wij
kunnen U kwal. en kleur ga
randeeren. Oliejekkers 8.95.
Pijpen, 1.50. Jassen 5.50. Rub
ber Knie-, Dij- en Heuplaarzen.
Lederhandel A. VERHOOG,
Haarl.str. 57, t.o. Roxy-Bioscoop
BINNENLAND
GEDENKBOEK „ONS LEGER"
Bij het vijf en twintig-jarig bestaan
De afleveringen van het orgaan der Kon.
.Vereeniging Ons Leger nemen van
maand tot maand in belangrijkheid tos;
maar het gedenkboek, dat thans verscheen
is van buitengewone kwaliteiten. Die lof
spraak geldt voor alles: voor de technische
uitvoering; voor de algemeene opzet en sa
menstelling door W. J. M. Linden, reser
ve-luitenant-kolonel der Jagers; voor het
(historisch overzicht door den kolonel der
Artillerie b. d. K. E. O u d e n d ij k, onder
voorzitter der Vereeniging; voor de rijkdom,
de schakeering en de volledigheid van foto's
en artikelen.
Het gedenkboek wordt geopend met foto's
van de Koninklijke Familie; daarop volgt
het portret van Dr H. C o 1 ij n met een uit
spraak van den Minister, welke als motto
dienst doet; dan komt de beeltenis van mi
nister J. J. C v a n D ij k met een inleidend
woord van den tegenwoordigen bewinds
man van Defensie en dan volgen in bonte rij
allerlei artikelen, welke verband houden met
het jubileum: allereerst een schets van de
lotgevallen der vereeniging in de afgeloo-
pen 25 jaar.
Het is hierbij niet te doen geweest om per
sonen naar voren te halen, doch om er op
te wijzen wat aan proogandistische kracht
is besteed om het doel te bereiken, dat de
vereeniging zich zelve heeft gesteld. Vooral
in het artikel van kolonel Oudendijk wordt
geschilderd hoeveel toewijding, hoeveel ar
beid en hoeveel uithoudingsvermogen noo-
dig waren in tijden van depressie. Hij heeft
niet beschreven hoe groot de financieele
moeilijkheden waren, doch evenmin hoe er
altijd verstandige menschen zijn gewekt,
die niet bevangen werden door de waan van
Volkenbond en ontwapening en zonder veel
ophef hun beurs beschikbaar stelden.
Uit zijn overzicht blijkt welk een geeste
lijke strijd noodig was om actief bezig ta
blijven, het hoofd 1e bieden aan het defaitis
me dat in allerlei vormen en met vaak hef
tige methoden zich rachtte te ontdoen van
de invloed van het nuchtere verstand over
de waan van den dag. Merkwaardig was
hierbij de worsteling in de geesten om de
nuttige invloed van „gezag en discipline".
Zelfs een opsomming van de titels der ar
tikels en de schrijvers daarvan, zou ons le
ver voeren: wij moeten echter wijzen op de
afnemende combinatie van burgerlijke en
militaire medewerkers; op de groote ver
scheidenheid der onderwerpen, welke zoo
wel het militaire als het financieele en eco
nomische belang der natie raken; op het
feit, dat niet alleen aan de stoffelijke be
langen der militairen gedacht wordt (een
scherp artikel tegen werkgevers, die hun
personpel ontslaan, omdat dit zijn plicht
moet vervullen gptuigt daarvan bv.) maar
ook aan de ?ppsteliike nooden, zoodat leger
predikanten en aalmoezeniers van hun ar
beid kunnen vertellen.
De samenstelling van het gedenkboek
heeft plaats gehad om de viering van 't
25-jarig bestaan, dat slechts in kleine
kring is gevierd, vast te leggen in de
herinnering der publieke opinie en wij
betwijfelen geen oogeriblik, dat dit doel
bereikt zal worden. Het is de eenvou
digste, maar ook ds beste en doelmatig
ste feestviering.
Want, hoewel dit niet te bewijzen is met
cijfers, noch in grafieken is uit te drukken,
kan uit dit boek worden afgeleid hoe groot
de invloed van een beweging als die van
„Ons Leger" is geweest om het zelfstandig
volkskarakter van de Nederlanden» te be
waren*
WETENSCHAP EN KUNST
Pygmeeën-onderzoek in Afrika
Een Nederlandsehs wetenschappelijke
expeditie in de oerwouden van Kameroen
Dr. Paul Jul i en, de Utrechtsche spe
cialist op het gebied der dwergvolken, die
ter voortzetting van zijn onderzoek in het
West-equatoriaal Afrika vertoefd heeft, is
Maandag j.l. teruggekeerd. Dr. Julien be
gon zijn eerste onderzoek in 1933 in het ar
beidsgebied van de thans voltooide expedi
tie, het dun bevolkte Zuidwest-Kameroen,
dat met dichte wouden overdekt is, en had
ten doei het gecompliceerde probleem van
ethnologischen aard ten aanzien van de
verschillende pygmeeën stammen tot oplos
sing te brengen, inzonderheid door de bloed
groepen vast te stellen waartoe de veelal
ver uit elkander wonende stammen behoo-
ren. Sommige van de dwergvolken of -volk
jes, die Dr. Julien bezocht, leven in een er-
barmelijken toestand, hetzij door de ziekten
die hen teisteren en decimeeren, zooals de
pqkken, hetzij doordat ze in een volkomen
afhankelijkheid van de omgevende zwarten
leven,, een toestand, die nauwelijks van de
slavernij verschilt Een van de dwergstam-
men, de Kabola-pygmeeën, acht de onder
zoeker ten doode opgeschreven. Een andere
stam, die hij bezocht, de Bakah, hebben
evenwel een zeer hoog geboortecijfer en
beter levensvoorwaarden.
In totaal slaagde Dr. Julien erin bij meer
dan 600 dwergen en bijna 900 negers bloed
groep- en bloedfactorbepalingen te verrich
ten, waartoe 3000 analyses noodig waren,
die alle te velde werden uitgevoerd. De
sera, die ervoor noodig waren, zijn, evenals
die voor de vorige expeditie, door Dr. A. B.
F. A. Pondman vervaardigd. Deze moes
ten onder uiterst ongunstige klimaatscon
dities houdbaar blijven en zijn ook geble
ken dit te zijn, hoewel het onmogelijk was
zich voldoende ijs daarvoor te verschaffen,
wat den onderzoeker tot snel handelen
dwong. De sera doorstonden de proef schit
terend en Dr Julien verklaarde: Laat men
dat in het buitenland Pondman maar eens
nadoen!
Dr. Julien heeft op deze expeditie bij on
geveer 1000 personen de phenylthioureum-
reactie bestudeerd, waardoor het eerste
onderzoek op dit gebied in Afrika op Ne-
derlandschen naam werd gebracht. Eenige
duizenden metingen werden uitgevoerd,
terwijl ten behoeve van het onderzoek van
Dr. Dankmeyei te Leiden een 2400 tal vin
ger-afdrukken werden verzameld. Van het
dagelijksch leven van de dwergen, hun
jachtgewoonten e.d. werd een uitvoerige
film vervaardigd, terwijl in ruim duizend
fotografische opnamen een uitgebreide do
cumentatie, land en .volk betreffende, werd
Hitlerjeugd en eenheids-religie
„Een groepje kijflustige
predikanten"
Schijn-vrijheden
(Van onzen Duitachen correspondent)
In Italië zijn, zooals men weet, reeds ge-
ruimen tijd geleden alle kerkelijke jeugd
organisaties ontbonden, om als „balilla's"
onder het beheer van den Staat gelaatst te
worden. Natuurlijk heeft de Kerk vegen
deze ingrijpende maatregelen heftig gepro
testeerd, maar iets positiefs heeft deze actie
niet opgeleverd. Mussolini noemde den fas-
cistischen Staat immers katholiek en door
zijn wija beleid is er een verzoening met
het Vaticaan tot stand gekomen, welke de
vérhouding tusschen Kerk en Suaat ten
goede kwam. Hij zorgde er zelfs voor, dat
de jeugd haar kerkelijke plichten niet ver
waarloost en zoodoende kwam er een com
promis tot stand, hetwelk althans uiterlijk
den indruk wekt, dav de Kerk haar volle
vrijheid heeft behouden. De religieuse op
voeding blijft de taak der Kerk. terwijl de
politieke opvoeding door den Staat wordt
verzorgd. Bovendien kent men in Italië geen
anti-semietische beweging, welke de verhou
ding tusschen Kerk en Staat principieel zou
kunnen beïnvloeden.
In Duitschland is de toestand geheel an
ders. Ondanks alle verzekeringen, dat de
belangen en rechten der Kerk nooit aange
tast zullen worden, streeft de Rijksleider
der Duitsche Jeugd. Baldur von Schirach,
wel degelijk naar een soort eenheidsreligie.
October 1935 kon men hem tijdens een jeugd
demonstratie in Limburg hooren zeggen:
..Zooals men thans hier de jeugd aan
schouwt, welke noch katholiek noch evan
gelisch is, maar doodeenvoudig Duitsch, zoo
zal eenmaal de gansche natie samengaan
als een volk, dat niet meer door confessies
versplinterd wordt, maar door zijn geloof
aan den Führer en aan zijn heilige taak sa
mensmelt".
Ook Mussolini verlangt het vertrouwen
op zijn leiding en een sterk geloof aan
Italië, maar hij plaatst deze overtuiging
nooit tegenover die van hef kerkeliik geloof.
In Duitschland daarentegen worden de
jeugdleiders ertoe aangespoord, speciaal het
Oude Testament als een door en door
joodsch product te bespotten, uit het
„Deutschtum" wordt een nieuwe religie ge
maakt, welke in scherpe tegenstelling staat
tot de leer van Christus.
Baldur von Schirach volgt hiertrii de voet
stappen van Alfred Rosenberg, van wien
het „Sohwarze Korps" van 2 September 1937
op de voorpagina met opgetogenheid weet
vastgelegd.
Vooruitloopend op de definitieve publica
tie van zijn gegevens, stelt Dr. Julien zich
voor om in lezingen en filmvoordrachten
over de resultaten van zijn expeditie te
berichten.
te vertellen, dat er weldra een vervolg zal
verschijnen van .De duisterlingen van Ion-
zen tijd", waarmede toen speciaal de predi
kanten der Belijdende Kerk en de priesters
der Katholieke Kerk werden bedoeld. Het
veelgelezen weekblad van Himmler's Ge
heime Staatspolitie publiceert met toestem
ming van Rosenberg het laatste hoofdstuk
uit diens nieuwe brochure onder den veel-
zeggenden tivel „Ketterij en landsverraad"
en het wekt geen verbazing, dat hierbij spe
ciaal de pas dezer dagen vrijgesproken Ge-
neralsuperintendent D. Dibelius daarbij ge-
teekend wordt als een dier zwarte elemen
ten in het Derde Rijk, die de gelijkschake
ling op elk levensterrein eerder belemme
ren dan bevorderen 1
Rosenberg zegv dienaangaande: „Het tra-
gisohe hierbij is, dat uit de Duitsche revo
lutie van Maarten Luther nog slechts een
groepje kijflustige predikanten overgescho
ten is, die er door him optreden toe bijdra
gen, het groote erfgoed van de reformatie
te verspelen. Niet bewust, maar onbewust,
hetgeen veel erger is".
Als een „groepje kijflustlgen" worden de
predikanten der Belijdende Kerk inderdaad
behandeld en den laatsten tijd is het zelfs
mode geworden. ook de vrouwen od een
lastwagen mee ïe nemen naar den Alexan-
derplatz. Op het oogenblik bevinden zich
rond honderd voorgangers achter slot en
grendel en hun behandeling is in geen enk.pl
opzicht beter dan die van den eersten den
besten misdadiger. Alleen zij, die van den
Alexanderolatz naarMoabit getransponeerd
worden, om daar in voorarrest te blijven
zooals op het oogenblik Ds. Martin Niemöl-
ler. die nu al twee maanden vastgehouden
wordt schijnen wat couianter behandeld
ïe worden. Maar het feit, dat men in de
toonaangevende kringen der N.S.D.A.P. de
vooraanstaande mannen der Belijdende
Kerk als een „groepje kijflustigen" be
schouwt en behandelt, doet zulk een uitzon
deringsgeval niets af.
Van kerkelijk standpunt bekeken, ligt het
groove gevaar juist in het feit, dat de anti
christelijke geest van de hoogste leiders der
Duitsche jeugd u i t e r 1 ij k den indruk van
reinheid en kameraadschap maakt. De jeugd
merkt nauwelijks, dat zij in anti-christehj-
ken zin wordt opgevoed, want de lichame
lijke ontwikkeling is hoofdzaak en de gees
telijke problemen beperken zich tot de lief
de voor Führer, volk en vaderland. Laat
men Rosenbergs „Weltanschauung" in het
midden, dan maakt de jeugd maar wat een
gezonden en levenslustigen indruk. De Hitr
ler-jeugd weet, wat moed en offervaardig
heid, kameraadschap en gehoorzaamheid
beduidt.
Wie echter den moed heeft, tegen de anti
christelijke stemming in te eaan. die wordt
als een medeplichtige van de reactionairen,
van de zoogenaamde „Dunkelmiinner' of
nog erger: van de joden gebrandmerkt en
zijn verdere carrière staat voor hem op het
spel.
Weliswaar heeft von Schirach kor
telings een verordening uitgevaar
digd. welke de jeugd theoretisch in
staat stelt, haar kerkelijke plichten te
vervullen, maar de practijk bewijst,
dat zij, die zich aan deze verordeninc
houden bii de bevoegde instanties als
^verdacht" worden aangeteekend
Slechts u 11 e r 1 ij k is de verhouding
tusschen den Staat en de opvoeding
der jeugd gelijk aan die in Italifl,
Men stelle zioh voor, dat in Italië een
jeugdleider in het publiek tegen de „jood-
sche veehandelaars en ronselaars" zou
ageeren! Hij zou als jeugdleider gefnuikt
zijn voor altoo& en de Kerk zou direct pro
test aanteekenen tegen zulk een schending
van het geloof. In Duitschland kan hoog-
svens de Kerk aan de ouders nadrukkelijk
verzoeken hetgeen juist Zondag jl. in
een officieel opgemaakt „Woord aan de Ge
meente" is geschied de kinderen in het
christelijk geloof op te voeden en ze door
eigen voorbeeld en invloed van de heiden-
sohe beweging af te houden.
Uit betrouwbare bron lieten we ons
vertellen, dat Mussolini meer dan
eens aan Hitier verzocht moet heb
ben, den kerkelijken strijd wat milder
ïe voeren.
Welnu, mocht zijn bezoek tijdens de
„Reichstagung" in Neurenberg werkelijk
heid worden, dan zal het aanbeveling ver
dienen, dat dit advies in mondeiingen vorm
nog eens nadrukkelijk wordt verhaald!
LAND- EN TUINBOUW
NED. POMOLOGISCHE VEREENIGING
De Nederlandsche Pomologische Vereeni
ging, Hoofdafdeeling „Fruitteelt" der Ne
derlandsche Heidemaatschappij, zal haar
Algemeene vergadering houden tijdens de
Nationale Fruittentoonstelling in het Apo!-
lo-paviljoen te Amsterdam op Donderdag
7 October.
Na afloop der vergadering wordt een
excursie gemaakt naar de fruitboomkwee-
kerij der N.V. G. A. van Rossem te Naarden
WAAR WERK TE VINDEN IS
De Rijksgebouwendienst heeft aanbesteed
het uitbreiden van het Rijksopvoedings
gesticht te Doetinchem. Laagste in-
schrijfster was de N.V. v.h. C. van A m e-
rongen te Arnhem voor ƒ37711.
AMERIKAANSCHE
HANDELSBERICHTEN
NEW-YORK 14 SEPTEMBER
Slot Vor. slot
TARWE. No 1 Manitoba 128% 136%
No 2 Harde Winter 126% 124%
No 2 Roode Winter 119— 117—
ROGGE. Can. W. No 3 99— 98%
GERST No 2 77% 76%
MEEL. Sorlngclair 6.75 5.75
KOFFIE. De termljnmarkt opende rauwelijks
eptember 10.30 10.29
'ecember 10.11 10.09
KATOEN. De termljnmarkt opende prijshou-
end en 5 lager tot 2 p. hooger, steeg daarna
verband met de vaste fondsenmarkt. op aan-
koopen door den binnen- en bultenlan&chen
handel, op dekkingen en aankoopen door Bom
bay Liverpool; de handel deed goede aan-
koopen per o&büe maanden, waarbij vooral
October vast was: op de verlaging van gister
werd goede weerstand geboden en de prijs
houdender marktstemming droeg er toe bö om
het vertrouwen te herstellen en neutraliseerde
den Invloed ran hei aanhoudend gunstige weer:
later reageerde de markt ten deele op toegeno
men hedge-verkoopen en minder vlotte afzet
en het slot was prijshoudend. Loco prijshoudend
Middling Upland 9.06 9.01
September 8.81 8.76
October 8.90 8.89
SUIKER. Op de termljnmarkt waren nieuwe
contracten kleurloos en er vonden eenige liqui
daties plaats ondanks de prijshoudender stem
ming te Londen, terwijl handelaars hun zaken
beperkten ln afwachting van nieuwe gebeurte
nissen. oude contracten daalden op liquidaties
en hedge-verkoopen wegens de tragere loco-
markt cn onzekerheid ten aanzien van de quota,
doch herstelde zich ten deele op aankoopen
door den handel. Het slot was lusteloos voor
nieuwe en stil voor oude contracten. Loco traag.
September 2.45 2.45
November 2.33 2.33
RUBBER sloot onregelmatig.
Stand. No 1 B September 18.66 18.70
October 18.73 18.74
CHICAGO 14 SEPTEMBER
De graanmarkten stegen op herleving der
bullenlandsche vraag, waarbij groote zaken ln
Manitoba's naar het Ver. Kon. kerden afgeslo-
en, terwijl op flinke zaken ln Am. harde wln-
er naar het Cont. tot stand kwamen, alsook
<p berichten van beroefte aan regen ln Argen-
tlnlS, waardoor de Invloed van de gunstige
Australisch oogstberichten meer dan geneutra
liseerd werd: voorts werd gemeld, dat het moei
lijk 's om spoedige vrachtruimte te bekomen.
TARWE. De termljnmarkt opende vast en
2% c. hooger. steeg daarna op algemeene aan
koopen, terwijl het vertrouwen van koopers op-
monterd werd door de vaste fondsenmarkt,
ndere
i flinke locobelai
Harde Winter No 2
MAIS. De termünm
n c. hoger, steeg
n In sympathie met
i het I
108%
105—
108%' 101%
105— 102%
pende prijshoudend
op Sept.-dekklngen
en sloot onregel-
December 63%
HAVER. D etermijnmarkt sloot
September 31%
30%
drys Bellies Sept
1 11.05
10.60
10.57%
16.37%
kleiner eaanvoeeren
Hoot vast
OctobT
ROGGE per October
December
HAVER -.er October
December
GERST per October
December
LIJNZAAD per Octobe
10.90
10.45
10.42%
16 37%
15.65
12.40
12.—
14 SEPTEMBER
imarkt steeg op aankoo-
ixport-relaties, wegens de
verpool en Buenos-Ayres,
in goede exportvraag en
BUENOS-AYRES 14 SRI'TEM HER
Slot Voi
TARWE per November 13 60 1
Februari 10.96 1
MAIS per October 6.69
November 6.73
HAVER loco 6.85
LIJNZAAD per October 16.28 li
November 16.17 li
