ruoot orüm vxou/uwn KNIPPATROON „EN FA" K*G WEKELIJKSCHE BIJLAGE rscantie voor de moeders De vacantie-periode loopt op een eind. De verre reizen in den vreemde, of de genoeg lijke uitstapjes in het eigen, toch ook zoo mooie land, zijn achter de rug. Het dorp is weer voor de buitenmenschen en de stad voor de reppende, bleeke stedelingen; de onderlinge uitwisseling van bevolking is tot het oude evenwicht herleid. Zoo draait het leven weer zijn dagelijksohcn, eenderen gang, waaraan wij allen zijn gewend ge raakt, evenals aan het denkbeeld, dat jaar lijks deze routine eenigen tijd dient te wor den onderbroken, wil men frisch en monter van zin blijven. Vroeger waren het in hoofd zaak de scholieren en hun onderwijzers en de menschen uit de vrije beroepen, die van het zomer-verlof profiteerden. De arbeider jn zijn werkplaats; de kantoor- en winkel bediende, en tallooze anderen wisten toen ternauwernood, wat een dag vrijaf betee- kende, met uitzondering dan van den weke- lijkschen rustdag. In de maatschappij is in dit opzicht heel wat veranderd, laten wij er aan toevoegen, verbeterd. Er blijft echter nog steeds één categorie van arbeidende vrouwen, voor wie gebruik noch wet 't recht op rust waarborgen. Het zijn, gunstige uit zonderingen nu daargelaten, de huisvrou wen en in 't bijzonder onder haar de jonge moeders. De jonge moeders zijn met hun taak bezig van den morgen tot aan den avond. Huis- .vrouw-zijn moge niet als een beroep worden aangerekend, feitelijk verricht de goede huisvrouw een arbeid, die wel een stuk of twintig beroepen omvat, terwijl men 't niet meer dan vanzelfsprekend acht, dat zij dit alles zoo uitstekend doen, en bovendien nog een glimlach gereed hebben voor elke moei lijkheid, die zij ontmoeten. Ook des Zondags ligt hun werk niet geheel stil; de noodzake lijke zorgen voor de huishouding kunnen immera geen oogenblik worden achterwege gelaten. Zelfs de gebruikelijke namiddag wandeling eischt nog ononderbroken oplet tendheid, dat er met de kleintjes, die zoo parmantig voortstappen, niets gebeurt, dat ten nadeele komt van henzelf of van de mooie Zondagsche pakjes. Een huismoeder, die het zonder betaalde hulp moet stellen, heeft een arbeidsdag, die langer is dan van den man, en minstens even gevuld. De rationalisatie van den ar beid, die in fabrieken en kantoren haar in trede heeft gedaan, aarzelt nog op de drem pel van de middenstandswoning. Wij zijn nog niet zoover als in Amerika, waar het eten „zichzelf kookt" en tallooze electrische apparaten en technische vindingen als de kabouters uit het sprookje zich met het NUTRICIA- KINDERMEEL werk belasten, waarnaar de mensch nauwe lijks meer omzien heeft. Veel van die mooie moderne toestellen en ideeën zijn nog veel te kostbaar, om uit een beurs te kunnen worden betaald, die elke week gevuld moet, werden. Hoeveel huizen zijn nog onpractisch van bouw en inrichting, echte werknesten, die den arbeid onnoodig verzwaren en com- liceeren! Daarbij komt, dat het algemeen levenspeil omhoog is gegaan, wat de behoef te aan comfort en hygiëne aanbelangt, en aan veel van deze eischen kan slechts wor den voldaan, zoo moeder-de-vrouw van aan pakken weet. Hoezeer het huishoudelijk werk overigens ook vergemakkelijkt kan worden, de jonge moeder en huisvrouw heeft toch steeds een massa dingen aan het hoofd, waaraan ge dacht moet worden, want elke vergetelheid, elke nalatigheid dreigt het ingewikkelde .wereldje van een normale huishouding 'dadelijk te doen spaak loopen. Maar bij dit alles en tussclien dit alles door, is er de on onderbroken zorg voor de kinderen. Hun ruzietjes onderling, die moeten worden ge stild: hun verveling, die moet worden ver dreven, en het verdriet, dat plotseling luid uitbreekt, vaak door een aanleiding, welke o zoo weinig te beteekenen heeftDan moet er maar weer worden getroost, om het humeur op gang te brengen, tegelijk met 't in de steek gelaten spel. Bij dit alles komen de zorgen voor het lichamelijk en geestelijk welzijn van kleinen en van grooten; moeder moet beschermen, leiden, raad geven, ei zijn tijd berispen. Van financieele puzzles, die vaak uiterst moeilijk op te lossen zij>n, vooral in een tijd als de onze, die kleiner inkomens aan grooter eischen paart, zwij gen wij hier maar Dan komt de vacantietijd aan, en als het wat mee wil loopen, gaat heel .het gezin naar buiten, om eens fijn van de natuur cn de nieuwe omgeving te genieten. Moeder ook? Voor haar blijft ook dan de constante taak van toezicht op haar klein tjes. En als ergens voor de zomerweken een een huisje is gehuurd, dan beteekent dit in den regel, dat zij het terrein van haar be slommeringen enkel maar heeft verlegd. •Haar werk verricht zij zóó onopvallend, 'dat de meeste gezinsleden het nauwelijks op merken; een niet bedoeld egoisme viert rond haar hoogtij, Is het wonder, dat ook de jonge vrouw met het aller-opgeruimdste humeur ter wereld wel eens haar stille tobberige dagen kent, of haar buien van plotselinge prikkelbaarheid? De boog zou eens een tijd heelemaal moeten worden ontspannen.... Men zou eens een dag of. wat het heerlijke, bevrijdende gevoel moeten terugvinden uit den ouden tijd, toen men nog niet zooveel erantwoordelijkheid op de schouders had.... Niet de wetgever kan daarin voorzien, zoo- n de verplichte week vacantie voor den handarbeider. De eigen echtgenoot alleen ou een geschikte oplossing moeten kunnen inden. „Onmogelijk" zullen heel wat vaders ant woorden: „wat moet ik dan met de kinde ren aanvangen?" „Onmogelijk!", zullen ook veel moedrs erzuchten. „Ik zou geen rust hebben..." Maar hoe moet het gaan, als moeder eens noodgedwongen op bed blijft liggen? Kan de huisvader, die nu tegen de afwezigheid van zijn vrouw als tegen een berg van bezwaren opziet, zich niet manhaftig door alle moei lijkheden heenslaan, zoodra zijn echtgenoote in een ziekenhuis, een kliniek of een rust oord is opgenomen? Onlangs ging het gerucht, dat in Groot- Brittannie een aantal huisvaders zich had aaneengesloten met de afspraak, om gedu rende moeders vacantiedagen haar zelf zoo veel mogelijk te vervangen. Hoe deze onder nemende heeren dat hebben klaar gespeeld hebben wij helaas nergens kunnen verne men. Het zou ongetwijfeld interessant ge weest zijn, dat eens te lezen. Misschien wa ren er wel goede wenken uit te plukken, om iets dergelijks ook elders te probeeren. Nu blijft het probleem, dat ook een moeder rust moet kunnen krijgen in den vorm van on bezorgde vacantie, even knellend als ooit. Gelukkig het gezin, dat een eigen, afdoen de aflossing er voor weet te vinden! HANDWERKEN Kleedje van lersch haakwerk Kleedje van Ieréch' haakwerk, 19 c.M. middellijn. Benoodigd materiaal: 1 kluwen haakgaren no 70 en een haaknaald no Dit kleedje bestaat uit 9 verschillende motieven en 3 afsluittoeren. Het middelste motief bestaat op zichzelf uit 5 deelen wel een vierkantje en 4 ovaaltjes. Vierkantje: men zet 64 lossen op en sluit ze tot een ring. Ie toer: 4 maal 15 vasten en 3 vasten op elke hoek. 2e toer: 4 maal 17 vasten en 3 vasten in elke hoek. draad afhechten. Ovaaltje: Men zet 40 lossen op en haalt deze volgens foto door het vierkantje, waar na men ze tot een ring sluit. Ie toer: 2 maal 19 vasten 2 maal 3 vasten op elke hoek. 2e toer: 2 maal 21 vasten en 3 vasten in elke hoekvaste. Het 2e ovaaltje is net als het le ovaaltje, doch de 2e der 3 hoek\ asten beves tigd men met 2 maal 5 1. aan de 2e der 3 hoekvasten van het le ovaaltje. Het ovaaltje bevestigt men zonder lossen aan de 3e der 5 lossen. Evenzoo het 4e ovaaltje aan de 3e der andere 5 lossen. Als het 4e ovaaltje klaar is, breekt men de draad niet af, doch haakt een toer dubbele stokji waartusschen picotjes van 4 lossen. Op elke zijde van een o'vaaltje komen 6 d. stokjes met één picotje en met 1 losse ertusschen. Op het vierkantje komen 3 d. stokjes met 1 losse ertusschen. Nu volgt nog een toer van d. stokjes met eenmaal 2 picotjes, 3 maal 3 picotjes en bij de hoek 5 picotjes ertusschen. 'an 8 blaadj m tot een ring Groot roosje met 4 rijen Men zet 7 lossen op, die m 0ONRADS Groote Markt No. 8 ROTTERDAM HANDWERK-BENOODIGDHEDEN sluit en waaromheen men als eerste toer 8 maal 1 stokje, 3 lossen haakt 2e toer: •aste, 1 h. stokje. 3 stokjes, 1 h. stokje, 1 vaste om de 3 lossen. 3e toer: 8 maal 5 lossen, 1 h. stokje, in de stokjes van de le toer (achter de blaadjes insteken). 4e toer: als 2e toer, doch nu 5 stokjes. 5e toer: le toer, doch nu 7 lossen. 6e toer: als 4e toer, doch nu 7 stokjes. 7e toer: als 5e toer, doch nu 8 lossen. 8e toer: als 6e toci doch nu 9 stokjes. 9e toer: 3 h. vaste op d€ eerste 3 steken van het blaadje, 2 lossen, 5 picotjes, 2 lossen, 1 vaste in het Se stokje 1 losse, 1 picotje, 1 losse, 1 vaste in het le •tokje van het volgende blaadje, enz. Vier an die groote boogjes bevestigt men vol gens foto aan het middelste motief. Klein roosje met 3 rijen vai Voor dit roosje zet men 6 lossen op sluit deze tot een ring, waaromheen men 6 maaJ 1 stokje, 3 lossen haakt. Verder erkt men geheel als bij de groote roosjes. Drie van de groote picotboogjes bevestigt men volgens foto aan de groote roosjes en aan het middelste motief, le afsluittoer: x Op de 2e en 4e picot van n boog van het groote roosje haakt men 1 d stokje, 1 picotje, 1 losse, 1 picotje, 1 d. stokje, tusschen welke groepjes men 1 picotje haakt; xx dan volgen 1 picotje, 1 losse, 1 picotje, vanaf x 2 maal herhalen en x tot xx nog 1 maal herhalen, x Volgt 1 d stokje op de 4e picot van het eerstvolgende boogje van het kleine -4 ^Jt^yruecJ tturJL 2V.V. .^rtsilk"-Breda roosje; dan 1 maal van x tot xx, 2 picotjes 1 losse, 2 picotjes, 1 maal van x tot xx; 2 picotjes, 1 losse, 2 picotjes en nu nog 1 maal van x tot xx. De 2e en 3e toer, die uit driedubbele stokjes bestaan met picotboogjes ertusschen, laten zich van de foto afkijken. Dit patroontje is overgenomen uit „Haak patronen" van de Libellenserie. Op school in Berberland Oe Berbers, een volksstam in Noord-Afri- ka, wonen in Algerije, Marokko en Tunis, en zijn van een zeer krachtig ras, dat ver moedelijk aan de Europeanen verwant is, daar er blondiharige typen in voorkomen. Zij zijn trouwe aanhangers van den Islam, en in overeenstemming daarmede is het kind, doch voor alles de jongen, bij hen de absolute heerscher. Indien dan ook van de kinder-opvoeding bij de Berbers gesproken wordt, wordt bij uitstek bedoeld de opvoe ding van de knapen. Want' zooals bij de anderé moslim-volken, met uitzondering van het moderne Turkije, nemen de vrou wen in het openbare leven een zeer onder geschikte plaats in. Om den jongen, om den man draait alles. In den knaap wordt de toekomstige krijgsman gezien, die niet te vroeg kan worden geoefend in het' juiste bruik van de wapenen. Gedurende him eerste levensjaren worden de jongens natuurlijk door hun moeders ver zorgd, gemeenschappelijk met de meisjes. Maar toch is ook daar al een duidelijke voorkeur voor de jongens op te merken. Zij verlaten bijna nooit het vrouwenverblijf en worden naar Europeesch inzicht bar wend. De gevolgen daarvan blijven niet uit: de moeder bederft den voekomstigen man, en de vrouwen hebben het later bij hun echtvrienden dan ook verre van makkelijk! Wanneer hij vijf jaar is, wordt de knaap aan de zorgen van de moeder onttrokken. worden gezongen, zorgden er voor, dat Van nu af speelt zijn leven zich af in de omgeving van mannen. De Berber-knaap moet zoo snel mogelijk in staat zijn, de voorgeschreven vijf dagelijksche gebeden in den oorspronkelijken tektsv, het Arabisch, yoor te dragen. Hij gaat dus naar school, deze school kent men slechts één. leer- het bidden. peaan een grappig schouwspel. Laat men zich een hut voorstellen, die meestentijds e nabijheid van de moskee is gelegen. Dat is de school. Op een mat zit in het midden met ge kruiste beenen de taleb, de piiester en on derwijzer. In een kring om hem heen ge- chaard zitten de kinderen. Onderwijzer en leerlingen dragen hetzelfde bovenkleed, de witte burnoes. Voor den onderwijzer ligt de Koran, waar uit hij een gedeelte, een soera, voorleest. Elke zin wordt door de kinderen in koor herhaald, waarbij zij het Iiohaam voortdu rend bewegen. Dit wordt zoo lang gedaan, tot zij den zin uit het hoofd kennen. De ééne zin wordt aan de andere geregen en ten slotte kan de knaap de geheele soera uit het hoofd opzeggen. Dit bidden klinkt' vreeselijk eentonig. Op klemtoon wordt niet gelet Alleen het geheu gen, niet het verstand, behoeft te werken. De beteekenis van de gebeden wordt niet erklaard. Het zou ook geen doel hebben op de 'beteekenis in te gaan, want de jonge Berber weet, evenals trouwens de volwas sene, niets van 't heilige Koran-Arabisch af. Dit primitief soort van onderwijs duurt vee jaren. Na deze harde periode is het den taleb wel met het dagelijks gebruik an het rietje gelukt zijn discipelen de vijf voorgeschreven gebeden in te stampen. De allereerste religieuse plichten zijn dus ver vuld. De gebeden worden voortaan op de daarvoor bepaalde vaste uren met een mer verzwakkend plichtsbcwustzijn uit gesproken. Uit de schooljongens worden vervolgens zij, die goed uit 'het hoofd kunnen leeren, uitgekozen om in de voetstappen van hun leermeester te treden en zelf tot priester te worden opgeleid. Niet zelden zijn dit tevens de lichamelijk minder krachtigen. Deze uit verkorenen krijgen van nu aan verder onder richt Zij leeren Arabisch, bestudeeren den Koran en de Hadith, en leeren van alles, wat hun in hun bijzonderp functie van nut kan wezen. De overgroots meerderheid volgt vanaf het bereiken van den zeven-jarigen leeftijd een andere „studie"-richting. Hun carrière is steeds dezelfde, de krijgskunst Eerst lee ren zij de wapenen hanteeren. Zij zijn tentijd leergierige scholieren en weten spoe dig uitstekend met de lange, licht gebogen messen om te gaan. De jonge krijgers ken nen slechts één eerzucht: zoo snel mogelijk in den „barut" in den oorlog, te trekken, vijanden, liefst „roumis", ongeloovigen, te dooden en zich met het bezit hunner doode vijanden te verrijken. Gedurende den grooten Rif-oorlog hebben Spaansche solda ten dikwijls genoeg met deze halfvolwassen krijgers kennis gemaakt Wee hun, die le vend in de handen van deze jongens ge raakten. Met vreeselijke wreedheid wer den zij gedood. Hoe meer vijanden een jon geling naar de andere wereld heeft gezon den, des te grooter is zijn prestige. Balla- den, die des avonds na het avondmaal Een aardige rok Op-c V|ak: Een Berbersch lesuurtje is voor den Euro- SGHUIM-OMELETTE: (vier personen). 4 eieren, 25 gram suiker, stukje geraspte citroenschil. De eierdooiers even kloppen, de geraspte citroenschil toevoegen. Het eiwit zeer stijf kloppen en luchtig vermengen met de dooiers. Iniusschen wat boter in de koeke- pan goed heet laten worden, hierbij de eiermassa gieten en de omelette vlug aan een kant mooi bruin bakken, vervolgens bestrooien met de suiker en dichtslaan. Meteen opdienen. ZOETE APPELTJES: (zes pers.) .3 pond zoete appeltjes, kwart liter water, sap van één citroen, half ons basterdsuiker, 3 eetl. boter, wat' sago, dun citroenschil letje. Schil de appeltjes, snijd ze in vieren, ver wijder klokhuizen en pitten. Zet ze op met het water, de boter, .het gezeefde citroen sap en het schilletje. Laat ze heel zachtjes gaar stoven in c.a. 1 uur, maar doe het laatste kwartier de suiker er door. Nu en dan even roeren. Haal ze met een schuim spaan uit de pan en bind het vocht met de sago en giet dit over de appeltjes. GORT MET ROZIJNEN: (zes pers.) 3 ons gort, 2 ons rozijnen, anderhalve liter wa ter, theel. zout. Wasch de gort zorgvuldig en zet ze eeiV nacht te weeken in het water. Breng ze met het weekwater aan de kook, doe er het zout MAIZEKA fabrikaat Duryea brengt nooit teleurstellingen. Het beste bindmiddel, nimmer terugslaand, voor soepen, sausen en groenten. MAIZEMA FABRIKAAT DURYEA |Qct. PER PAK bij en laat ze op een zacht vuurtje onge veer twee uur koken. Doe er dan de uitge zochte en gewasschen rozijnen bij en laat alles samen nog een uurtje koken. Geef er gesmolten boter en suiker bij, of stroop. WENTELTEEFJES: (zes pers.) 12 sneedjes oud brood, halve liver melk, 1 ei, 1 thee lepel kaneel, half ons suiker, 1 ons bo- Klop het ei met de suiker, waardoor de kaneel geroerd is, giet hierbij de melk, ont doe het brood van de korstjes en week de sneedjes in het vocht. Zorg dat ze door en door vochtig zijn, maar pas op voor bre ken. Bak ze in de koekepan in bover aan beide kanten knappend bruin en bestrooi ze met suiker. ANDIJVIE WECKEN: Maak de andijvie zoed schoon, snipper ze, laat ze 20 min. .'oorkoken zonder water, doe ze in de fles- schen (niet heelemaal vol) en vul ze aan met het kookvocht tot de andijvie onder staat:. Sluit de flesch stevig en doe de klem- er op. Kook ze Vï a 1 uur bij 100 gr. Celsius, laat ze afkoelen, neem de klemmen en controleer of de deksels goed vast ritten. 2 pond pruimen, 1 pond PRUIMENJAM: suiker. Leg de pruimen vijf minuten in kokend water en verwijder de velletjes en pitven. Doe ze met de suiker in een pan al roe rende tot ze kookt, laat ze koken tot ze dik genoeg is, d.w.z. een druppel mag in een beetje water niét' meer uitvloeien, maar als het ware naar de bodem zakken. Schep het schuim er af en vul met de massa de pot jes. Deze moeten met sodawater zijn uitge kookt en in schoon water zijn nagespoeld, leg bovenop de jam een rond svukje perka ment en hierop een laagje suiker, zoodat de oppervlakte 'bedekt is. Sluit de potjes zorg vuldig met schroefsluiting en een stukje perkament. De hierbij - rok is van een gemak kelijk te maken model, en kan zoowel dienen voor winter- of zomer- gebruik, zoo men niet een te dikke stof in een neutrale tint kiest. Men heeft er voor noodig tweemaal de hoogte van de stof, welke 120 cm breed is. Het patroon is verkrijgbaar in maat 40, taillewijdte 70 cm, heupwijdte 98 cm, en kan door het al of niet aanknippen van naden voor het eigen figuur passend gemaakt wor den. Prijs is 26 ct, plus 4 cent voor porto- en administratiekosten. Na toezending van 't' verschuldigde bedrag aan de Afd. Knippa tronen van de Uitg4 fOy Mij „De Mijlpaal", Sin- Bi 40 Amsterdam-C,- giro 41632, volgt zoo spoedig mogelijk toe zending. Nummer van het gewenschte. patroon en naam en adres svp. zoo duiden lijk mogelijk opgeven, Bovenstaand patroon is ook naar maat verkrijgen. De prijs is dan 35 st. per stuk. Verder leveren we niet alleen patronen van de hier gepubliceerde modellen, maar van elk gewenscht model. Toezending van oen afbeelding of schetsje met vermelding van maten is voldoende. Prijzen van dezd patronen naar maat zijn: een mantel: 85 ct, een japon 70 ct, lingerie en kinderkleeding 45 ct, blouse 40 ct en rok 35 ct per stuk. _j ALLES wat U noodig hebt voor JAPON- of MANTELSTOFFEN yindt U he* yoordeeligst bij: STOFFEN HUIS J. M0NNICKENDAM, HOOGSTRAAT 351 HOEK SPUI ROTTERDAM Ook kimt U Uw Japon laten knippen voor L—knippen en rijgen 2.Mantel knippen 2.—; knippen en rijgen 3.— Japon geheel gemaakt f 7.50, Nieuwste platen ter Inzage. heldendaden aan de vergetelheid ontrukt worden. Wanneer er geen oorlog vegen een vreem den vijand is, bestaat er toch genoeg ge legenheid om zijn dapperheid te toonen. Bij het kiezen van de middelen is men niet zeer kieskeurig. De huizen der Berbers zijn meestal eenige honderden schreden van el kaar verwijderd. Om een kleinigheid ont staat er twist tusschen twee families. De geweren paffen, familieoorlogen beginnen en eindigen pas met de volledige vernieti ging van één der familiegroepen. Haar ver mogen komt aan den overwinnaar. Heeft de Jongeling zich van zijn zevende tot zijn achttiende jaar genoeg in de krijgs kunst geoefend, dan is het tijd dat zijn va der eens uitkijkt naar een vrouw. Hoe dap perder de jonge man is, des te gunstiger staan zijn kansen op een goede partij, en dit beteekent weer, dat een bruid goedkoo- per ïe krijgen zal zijn ST00 MWASSCHERIJTh. BOMBEKE O OSTMAASLAAN 239 Telefoon 52545 ROTTERDAM Wij WASSCHEN en STOOM EN ALLES! HAVERMOUT VLUGKOKEND AQ CENT PER O PONDSPAK KOU fOLEXU JERCUUUr irotmvEEL HUIZE „WESTEINDE" TE 's-G RA VEN HA GE biedt aan Dames en Meisje® een aangenaam Tehuis voor korten of langeren tijd. Zeer matige prijzen 1.50 k S.— p. d.) voor logiea met volledig pension; desgew. alleen kamers met ontbijt. Gevestigd sedert 1868. jeheel verbouwd en gemoderniseerd. Westeinde 31, TeleL 113932 Westeinde 27, Telef. 110573 Stoom-Wasch- en Strijkinrichting AURORA" W. SPIERENBURG C.Wzn. UTRECHT KONINGSWEG 56 Telef. 11165 Postrekening Na 43430 Opgericht 1856 Geheel naar de eischen des tijds ingericht Wascht uitsluitend met nortonwater VRAAGT TARIEVEN EEN HAARVERF, DIB PRACHTIG VERI-'T EN LANG HOUDT! INSTANTO VITE ls do t U behoeft Diet bang te zijn voor tee- Iflke nuancen: de kleu ren. die U met INSTAV- TO VITE verkrijgt zijn natuurlijk en mooL Vraag Uw kapper IN STANTO VITE, maar LATEXO ELASTIEK Vervaardigd van de orig. gespoten Lactron rubberdraden. Vernieuwing onnoodig. TARIEVEN MOGEN WIJ NIET PUBLICEEREN „PRIMA en GOEDKOOP STOOMWASSGHERIJ „PIET HEIN" W. G. VAN SLAGMAAT Telefoon 32257 VOORHAVEN 80 ÜW DAGELIJKSCH KOPJE KOFFIE UW DAGELIJKSCH KOPJE T H maar allebei van N.V. Kanis Gunnink, Importeurs, Kampen HOOFDKANTOOR LEEUWARDEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 12