cuocft <yn)z&
KBurteekens op zilver
ONS WEKELIJKSCH KNIPPATROON
v.DAM-BOOD
K&G
WEKELIJKSCHE BIJLAGE
Een practische
wetenswaardigheid
Als u tafelzilver bezit, of andere objecten
van edel metaal, zult u op een verborgen
plaats daarvan, bijvoorbeeld aan rug- of
achterzijde, meestal vrij spoedig kunnen
ontdekken, of dit inderdaad van de ver-
eischte samenstelling is. Zoek daartoe
6lechts naar 't keurteeken. dat de essayeur
erin heeft afgedrukt, zulk een klein, fijn
stempeltje, dat voor den leek dezelfde ge
heimzinnigheid vertoont als oud-Egyptisch
hieroglyphen-schrift. Gelukkig, dat het heel
wat gemakkelijker echter dan dit is toe te
lichten, hetwelk wij dan ook aanstonds
hopen te doen, aan de hand van de hierbij
gevoegde, zeer sterk vergroote afbeeldingen.
Keurmerken zijn geen uitvinding van den
modernen tijd, gelijk menigeen wellicht ver
moeden zou. Ook reeds in de grijze oudheid
besefte men, dat het noodzakelijk was, op
het gehalte van edele metalen min of meer
officieel toe te zien, daar deze nu eenmaal
zoo gemakkelijk te legeeren, d.w.z. met on
edele, b.v. met koper, te vermengen zijn. Het
niet ter zake kundige publiek zou al te ge
makkelijk de dupe van handige vervalschers
kunnen worden, zoo men 't niet met 't aan
brengen van officieele waardemerken te
hulp kwam. Zoo zien wij bijv., dat in
Engeland reeds in de 13de eeuw het laten
keuren van goud en zilver verplicht was.
Het oudste officieele stuk, dat wij in Neder
land dienaangaande bezitten, dateert uit 't
jaar 1484, en is een plakkaat van de kerke
lijke overheid uit het bisdom Utrecht De
verordening, daarbij vastgesteld, werd later
in ons land uitgebreid. In 1503 schreef
Philips de Schoone namelijk voor, dat op
zilveren voorwerpen een keur moest voor
komen, voorzien met een jaarletter.
Een zeer langen weg heeft het zilver af
te leggen, alvorens het in den vorm van ge-
bruiks- en siervoorwerpen onze woningen
binnenkomt. In Mexico, Canada en de Ver.
Staten worden in hoofdzaak de mijnen aan
getroffen, die het zilvererts in de aanzien
lijkste hoeveelheden naar de aardoppervlak
te brengen. Het is dan natuurlijk in zeer
onzuiveren toestand, meestal vermengd met
koper of met lood. Nadat het in zooge
naamde fineer-inrichtingen uitgezuiverd is,
wordt het in dezen puren vorm in den
groothandel gebracht. Het is echter als zoo
danig weinig geschikt, om verwerkt te
worden. Evenals het goud wordt het met
kleine hoeveelheden van ander metaal ver
mengd, om het de noodige hardheid te ver-
leenen.
Zoo zien we derhalve dat de zilversmid, m
wiens bezit het fijne zilver is geraakt, het in
zijn smeltkroes gaat vermengen met 6. 7%
koper. Hij krijgt hierdoor een alliage van
933/1000 fijn, hetwelk men het eerste gehalte
noemt, of ook wel de groote keur.
Van zilver in deze vermenging vervaar
digt de fabrikant de voorwerpen, welke hij
aan den man wenscht te brengen, doch hij
moet dan eerst met zijn producten de keur-
kamer, het kantoor van den waarborg pas-
seeren, waar de deskundigen zitten, die hem,
populair gesproken, op de vingers moeten
zien. Deze hebben de gewoonte, van elk
werkstuk een fragmentje af te knippen,
hetwelk vervolgens chemisch op zijn samen
stelling wordt onderzocht. Vandaar dat de
fabrikant zijn arbeid inzendt in halfgereed
gekomen toestand, zoodat het wegnemen
van zulk een brokstukje het voorwerp niet
tevens onbruikbaar maakt. Doorstaat het
verwerkte zilver de proef van den essayeur
met gunstig resultaat, dan wordt dit door
hem afgestempeld. Zilver met een gehalte
van 933/1000 ontvangt het kenteeken van
den staande leeuw. Deze staande leeuw kan
men in den regel aantreffen op voorwerpen,
die met de hand zijn gesmeed.
Zilver van tweede gehalte bestaat uit een
legeering van 833 deelen zilver op 167 deelen
rood koper, en is dus van iets minder goed
gehalte. Dit wordt aangeduid door een
stempel, hetwelk een loopende leeuw in een
zeshoek vertoont, doorgaans het merk voor
machinaal vervaardigd tafelzilver. Het is
van veel belang, dat het publiek met deze
waarborg-teekens op de hoogte is. Hel
laat zich dan niet licht knollen voor citroe
nen verkoopen. De loopende leeuw in den
zeshoek wordt ook wel de kleine keur ge
noemd.
Behalve deze beide hierboven genoemde
gehaltestempels kan men op zilver ook nog
het kantoorstempel, de jaarletter, en het
meesterteeken (fabrieksmerk) aantreffen.
Het kantoorstempel is een Mercuriuskop-
jc, met in de muts daarvan een letter. Voor
Amsterdam bijvoorbeeld staat in het kopje
een A, voor Utrecht B, Den Haag C, Rot
terdam D, Leeuwarden F, Arnhem H, Den
Bosch K, Schoonhoven M.
Op kleine zilveren voorwerpen van eerste
en tweede gehalte slaat men gewoonlijk
het Romeinsche zwaardje. Over het onder
werp zou natuurlijk nog heel wat meer
door een deskundige te vertellen zijn, doch
bij het hier vermelde zullen wij het maar
laten. Wie meer omtrent het een of an
der zou wenschen te weten, kan trouwens
altijd om inlichtingen gaan naar een der
kantoren van den waarborg op gouden en
zilveren werken, alwaar men gaarne gratis
de beteekenis verklaart van alle gehalte-
merken en rijkstempelteekenis, die op edel
metaal zijn aan te treffen.
De huidige waarborg-, tevens belasting-
teekens werden in 1815 ingevoerd. De fi
guren 1, 2, 3, 4 en 5 zijn gehaltemerken
voor het goud, resp. voor groote werken
1ste gehalte, 22 karaat goud; 2de gehalte,
20 karaat goud; 3de gehalte, IS karaat goud;
kleine werken 4de gehalte, 14 karaat goud;
kleine werken 1ste, 2de en 3de gehalte.
De figuren 6, 7 en 9 zijn gehaltemerken
voor het zilver, resp. voor groote werken
lste gehalte, 2de gehalte en voor kleine wer
ken 1ste en 2de gehalte.
De figuren 10 en 11 zijn kantooraandui
dende stempels, de leeuwenkop met letter
K, kantoor van 's-Hertogenbosch en de
Mercurius met in de helm/hoed letter K,
kantoor van 's-Hertogenbosch.
Figuur 12 is het belastingstempel op gou
den en zilveren Inlandsche en oude vorken,
gehalte 250/1000 en hooger, 13 is het belas-
tingstempel op gouden en zilveren vreem
de werken, gehalte 250/1000 en hooger, 14
is het stempel bij uitvoer op goud en zilver.
De figuren 15 en 8 zijn de merken voor
aanhangsels voor goud en zilver, cijfermerk
van 120.
De overige teekens zijn gehaltemerken en
rijksstempels die vroeger in gebruik zijn
geweest, maar thans nog gangbaar zijn.
Handige maniertjes
Als men zeer weinig citroensap noodig
heeft, neem dan een citroen en prik er met
een vork in en pers er eenige druppels
citroen uit. De citroen kan men dan verder
gaaf bewaren en deze zal niet zoo droog
worden, dan wanneer men hem open zou
hebben gesneden.
Vergulde lijsten van schilderijen kan men
schoon maken met een sponsje, gedoopt in
wijnazijn, waarmee men het verguldsel
voorzichtig, zonder te wrijven, afneemt. De
azijn 5 minuten laten indrogen en vervol
gens met een sponsje met schoon water ver
wijderen.
MOEDERS
MOLENAAR's
KINDERMEEL
Het aangewezen voedsel voor
Uw lieveling!
Een gehaakte pas voor nachthemd
De Vijfling van Dionne
Dr Defoe heelt zware dagen
Heel de wereld kent de vijfling van
Dionne, het aardige stel van vijf kleine
meisjes, die gelijktijdig in één gezin ter
wereld kwamen, en wat misschien nog wel
merkwaardiger is, ook in het leven bleven.
De geneesheer, die zich In het bijzonder
met de zorg voor hun welzijn belastre, de
plattelandsdokter dr. Dafoe, en hen inder
tijd door de gevaarlijke eerste maanden
heeft weten heen te brengen, is thans een
beroemd man, en zal niet spoedig weder op
den achtergrond geraken. Ook al, omdat
de reclame zich van een zoo dankbaar on
derwerp als dit heeft meester gemaakt, zoo
dat iedereen de Dionnetjes heeft afgebeeld
gezien, stralend van gezondheid aan het
havermout eten, of met proper gewasschen
handjes en vriendelijke snoetjes, omdat ze
de een of ander zeepsoort zoo juist
nadden gebruikt
Wanneer de vijfling armelijk eruit zien
de, onaanzienlijke wezentjes zouden zijn,
zou zeker geen sterveling zich om hen be
kommeren, maar inderdaad zien ze er uit
als om te stelen en dus zijn ze de onge
kroonde koninginnen van alle sentimentee-
le menschenharten.
Aan al de eischen, die ze reeds stellen,
werden er nu weer een reeks bijgevoegd.
Want wat tot dusver nog nooit gebeurd is,
geschiedde dezer dagen. Eerst vatte Marie
een zware kou en nu niest heel de vijfling,
dat het een aard heeft
En werkelijk, heel de wereld maakt' zich
om hen bezorgd. Het spreekt vanzelf, dat
elke moeder, die wel eens een verkouden
dreumes heeft gehad, zich interesseert vbor
de niezende vijfling. En elke vader, die den
dreumes heeft moeten meehelpen vertroete
len, leeft in zijn hart ook mee, wanv hij kan
zich het geval levendig voorstellen.
Hij kan zich voorstellen, dat Dr. Dafoe
bijna ten einde raad is. Hij heeft eerst cate
gorisch tegengesproken, dat Marie verkou
den was. En daarna ven stelligste ontkend
dat ze de apdere vier had aangestoken en
dat de vijf zusjes met natte neuzen liepen.
Maar de wereld wensdhte de waarheid te
weten, en ze weet haar nu. Alle vijf zijn ze
zwaar verkouden. Aanvankelijk verklaarde
Dr. Dafoe, dat het meer om eenige ver
moeidheid van de kleini'jes ging. In Juni
hadden ze bezoek gekregen van niet min
der dan 119.723 personen, die allemaal de
vijf van achter een glazen afscheiding had
den aangegaapt, zich vermakend met hun
capriolen. Het schijnt dat een dergelijke
WOL
SPECIALIST
DE NIEUWE
WOLBAAL
Jonkerfransstraat 117, Tel. 51992
bij de Gondschesingel
Schiedamscheweg 65, TeL 31774
naast Bervoets.
ROTTERDAM
tentoonstelling de vijf eenigszins geagiteerd
heeft. Daarom wordt' volstrekte rust voor
geschreven en alle bezoek verboden. Offi
cieel werd bekend gemaakt, dat zelfs de
ouders kun kleintjes niet eens moohten be
zoeken.
De verkoudheid baarde heel wat zorgen.
En het werd dr. Dafoe daarbij steeds dui
delijker, dat het bezoek de kinderen te veel
had opgewonden. Terwijl ze het anders uit
stekend met elkander kunnen vinden, zaten
ze elkaar geregeld in de haren. Er ontston-
ten telkens kleine vechtpartijtjes. In plaats
van het vroolijke gekir, dat anders altijd
in de speelkamers weerklinkt, klonk er
ieder oogenblik geschrei en gestamp van
kleine voetjes. Er werden zelfs haren uit
getrokken. Daarom werd het besluit geno
men, de vijf een heele week lang te schei
den. Op het oogenblik zijn de vijf dus niet
bijeen. Het besluit werd enkele dagen ge
leden genomen, nadat een kleine rustkuur
op bed niet heel veel geholpen had. Mis
schien, heeft dr. Dafoe gezegd, mogen ze
elkaar Zondag even zien. En als het goed
gaat, mogen ze weer als gewoonlijk geza
menlijk spelen.
Het heeft heel wat voeten in de aarde,
wanneer er vijf tegelijkertijd aan het nie
zen gaan!
Intusschen is dr. Dafoe om nog andere
redenen ernstig bezorgd. Er heerscht n.l.
in Canada kinderverlamming. En er hebben
zich reeds verscheiden doodelijke gevallen
voorgedaan. Het bezoek zal met het oog
hierop voorloopig stopgezet worden.
HANDWERKEN
Een gehaakte pas
voor nachthemd
Het nachthemd maakt men van toile de
s ie of lingeri» katoen in een veere kleur
volgens knipipatroon: (de cijfers op het
knippatroon geven de maten in c.M. aan).
De gehaakte pas en de deelen van het
mouwtje zet men erin, zooals de lijnen dat
aangeven. Het haakwerk wordt uitgevoerd
mei' haakgaren no. 100 en haakpen no. 12.
Afkortingen: d. st. is dubbel stokje; v. is
vaste; st. is stokje, volg. is volgende.
Men begint aan de onderkant van de pas
mét de eerste sterrenrij en haakt voor de
eerste sver: 10 losse in een gesloten ring. Ie
toer 4 lossen, 35 d.st.; 2e toer: afwisselend
5 lossen, 1 v. in het derde d.st 3e toer: af
wisselend 5 lossen, 1 v. om de lossenhoog.
De 2e ster begint men weer met een ring
lossen en haakt deze bij de 3e toer vast aan
no. 1, zooals het' voorbeeld laat zien. Men
gaat zoo door tot de eerste rij (5 sterren)
klaar is.
Nu haakt men de volgende rijen, goed let
tend op de halsuitsnijding. Is de pas klaar,
dan hecht men deze op de stof, volgens de
aangegeven lijn, cordonneer het haakwerk
aan de stof, knip deze voorzichtig weg.
De rand haakt men nu: le toer: aanslui-
Dit warm-kleedende manteltje is
vervaardigd van wollen schotsch
geruite stof. De cape wordt op de
schoudemaden vastgenaaid. Van
voren sluit het tegen elkaar. Men
heeft 4 meter wollen stof van 130
cm breedte noodig.
Het patroon is te verkrijgen in
maat 44; bovenwijdte: 102 cm; taille
wijdte 86 cm; heupwijdte 110 cm.
Door het al of niet aanknipipen van
naden kan men 't passend maken
voor het eigen figuur. Prijs is 26 ct,
plus 4 ct voor porto- en administra
tiekosten.
Dit patroon is te verkrijgen bij
de ,Afd. Knippatronen" van de
Ui tg. Mij. „De Mijlpaal", Singel 91,
Amsterdam C. Toezending zal ge
schieden na ontvangst van het be
drag, dat kan worden overge
maakt per postwissel of per post
giro: 41632.
Aan de lezeressen wordt vriende
lijk verzocht bij bestelling 't num
mer van het patroon en naam en
adres nauwkeurig op te geven. Men
voorkomt daardoor onnoodige ver
traging in de verzending.
Bovenstaand patroon is ook naar
maat te verkrijgen. Prijs is dan:
85 ct per stuk.
Verder leveren we niet alleen
patronen van de hier gepubliceerde
modellen, maar van ieder ge-
wensoht model. Toezending van een
afbeelding of schetsje met vermel
ding van maten is voldoende. Prij
zen van deze patronen naar maat
zijn: een mantel: 85 ets, een japon
70 ets, lingerie en kinderkleeding
45 ets, blouse 40 ets, rok 35 ets per
stuk.
ten bij de eerste lossenhoog van de pas, x
6 lossen, 1 v. om volg. lossenhoog 6 lossen,
1 d. st., om volg. boog van dezelfde ster, 1
d.st. om eerste vrije lossenhoog van volg.
ster, 6 lossen, 1 v. om volgende boog van
zelfde ster, 6 lossen, 1 v. om volgende boog
van zelfde ster, vanaf x herhalen.
2e toer:aansluiven bij de v. van de eerst
lossen .boog, 4 lossen xx 2 lossen, 1 st om
dezelfde boog, 3 lossen, 1 d.st, 2 lossen, 1 d.
st. om volg. boog van dezelfde ster, 3 los
sen, 1 d.st. om de eerste boog van volg. ster,
vanaf xx herhalen.
3e toer: 1 st, 1 picotje (dit is 3 lossen, 1
v. in de eersfe 1.) 1 st, 1 picotje, 1 st, 1
picotje, 1 st. om de 2 lossen tusschen d.st
van vorige toer, 2 v. om volg. 3 lossen.
Door deze kantrand trekt men een zijden
lintje. De inzetstukjes in de mouwtjes wor
den op dezelfde manier gewerki' als de pas,
vast cordonneeren, stof wegknippen en de
rand met dezelfde picot afmaken als de
hals.
GESTOOFDE VISCH MET TOMATENPU
REE: (4 prs.) 1 flinke schelvisch, of eeni
ge mooten kabeljauw, of een ander soort
visch, ongeveer 3 pond, halve liter ko
kend water met 2 bouillonblokjes, 3 eetl.
dikke tomatenpurée, 1 uitje, wat peper en
zout, 1 eetl. gehakte groene kruiden (pe
terselie en selderij), half ons boter.
Smoor de fijngehakte kruiden in de boter
gaar, zoo echter, dat ze niet bruin worden.
Maak intusschen de visch schoon, zout' ze
en leg ze in de pan. Vermeng de gesmoor
de ui met de tomatenpurée en wat peper,
strijk het mengsel uit over de visch, giet
de bouillon op de bodem van de pan en
laat de visch op een zacht vuurtje gaar
worden, nu en dan bedruipen mei' het
sausje. Strooi er tenslotte de zeer fijngehak
te kruiden over en dien ze op.
APPELSOEP: Moesappels worden goed
gewasschen in lauw water, de appels in
vieren gedeeld, stelen en klokhuizen verwij
derd en met veel water opgezet. Zeef de ap
pelmoes en leng ze met zooveel heet water
aan als voor de soep noodig is, Men voegt
er suiker en wat' citroensap aan toe en dient
ze op.
PRUIMENSOEP: Men kookt parelgort
zeer ruim gedurende 1 uur, voegt er dan de
goed gewasschen gedroogde pruimen, die
van te voren geweekt zijn, aan toe en laat
Een oud en vertrouwd merk!
Dot wil zeggen: duizenden
huisvrouwen hebben hetvóór
U geprobeerd en deugdelijk
bevonden. Houd U aan het
beproefde, vermaarde
merk MAÏZENA fabr.
JAM-RIJSTPUDDING: 150 gram rijst in 1
Liter melk gaarkoken. Deze brij vermengen
met 100 gram frambozen-, aardbeien, prui
men-, of abrikozenjam, 1 lepel suiker en 20
gram opgeloste gelatine. Na bekoeling de
pudding in een omgespoelde puddingvorm
doen.
TOMAATJES IN HET ZUUR: 1 K.g. kleine
gave tomaatjes, 1 flesch wijnazijn, een
Spaansche peper, 10 kruidnagels, een
paar takjes dragon, 1 ui, 25 gram mosterd
zaad.
De tomaatjes 1 minuut laten koken, daar-
na uit het water nemen en af laten koelen.
Ze dan met kruiden en een paar ringen van
de ui in een goed schoongemaakte inmaak
flesch schikken, er dan de azijn op gieten.
Indien de azijn niet sterk is, moet ze eerst 5
minuten gekookt en weef afgekoeld worden.
De pot afsluiten met perkamentpapier.
MAISVLOKKEN MET WARME MELK: 20
gram maisvlokken (corn-flakes), drie-kwart
liter melk. Zet de maisvlokken in een koeke.
pan of ijzeren pan even in de oven of droog
ze op 't vuur, zoodat ze bros worden. Breng
de melk aan de kook. Dien de vlokken op
in een schaaltje, de heete melk in een kan
netje. In een diep bord bedient men zich
eerst van melk, dan de brosse vlokken en
tenslotte suiker naar smaak en desge-
wenscht vruchten.
VEGETARISCHE WIENERSCHITZEL: 4
gekookte aardappels, 4 eiwitten, zout, pe
per, nootmuskaat, wat uiensap en mar-
mite naar smaak, 50 gram boi'er.
Wrijf de aardappels fijn, roer er het eiwit
door met de kruiden. Maak van dit mengsel
in de koekepan vier dunne lapjes. Bak ze
in heete boter aan beide kanten lichtbruin.
Garneer het met een ringetje, in boter ge
smoorde ui.
CADEAU
Knippatroon naar maat
of
GRATIS
Knippen, Rijgen,Passen
door lste klas Conpeoso
ALLÉÉN: Weste Wagenstraat 64,
ROTTERDAM Telefoon 10452
GROTE SORTERING: DAMES- EN
HERENSTOFFEN. PELTERIJEN, enz.
rr
EEN HAARVERF,
DIE PRACHTIG VERF®
EN LANG HOTJDTJ
INSTANTO V1TE Is <3s
volmaakte haarverf vooi;
grjjs haar en tevens i«n
goede vriend van de per-
manent. U behoeft niet
bang te zijn voor lee-
HJke nuai.cen: de kleu
ren, die U met INSTAN
TO VITE verkrijgt *tjn
natuurlijk en mooL
Vraag Uw kapper IN
STANTO VITE, maar
weiger zonder aarzelen
alle andere merken, want
er gaat niets bovon
INSTANTO VITE. Imp.!
H. MKSKER, v. Boetzelaerlaan 241, Den Haas
LATEXO ELASTIEK
bestand tegen wasschen,
koken en transpireeren
AJOUR- EN
BORDUU RIN RICHTING
v.h. WESTERVELD—SPOOR
FESTONNEEREN PLISSEEREN
MONOGRAMMEN, ENZ.
Middellandplein 4, Rotterdam
UW DAGELUKSCH KOPJE KOFFIE
UW DAGELIJKSCH KOPJE THEE
maar
allebei
van
N.V. Kanis Gunniak, Importeurs, Kampen
STOOMWASSCHERIJTh.BOMBEKE
OOSTMAASLAAN 239 Telefoon 52545
ROTTERDAM
FIJNGOED, onze SPECIALITEITI
Wat zullen wij eten?
HEERLIJKE gerechten van:
WOUD A's ZELFRIJZEND
BAKMEEL
WOUDA'S VLUGKOKEND F
HAVERMOUÏ
WOUD A's MAÏZENA
WOUD A's .,PUDDINA"de fijnste custard.
Vraagt ons receptenboekje: „Hoe moet ik
bakken".
Voor winkeliers bij:
Fa RIEM-VIS, Nwe Molstraat 10, Den Haag
M. BOUWMEESTER, Lange Baanstraat 55,
Rotterdam.
Aüvertcsrt in Kooi Onze Vrouwen
