KERK EN ZENDING
ECONOMIE EN FINANCIEN
waar
WERK
WOENSDAG 25 AUGUSTUS 1937
EERSTE BI AD PAG. 3
NED. HERV. KERK
Viertal: Te Foudgum, cand. H. Bartlema
te Voorburg, cand. J. de Groot te Amers
foort, cand. P. J. van Leeuwen te Arnhem
en cand. J. van Leusden te Steenwijk
Beroepen: Te Eek en Wiel en te Foud
gum cand. J. de Groot te Amersfoort. Te
Leerbroek (toez.) en te Zegveld, cand. H. S.
J. Kali te Amsterdam. Te Woltersum,
cand .G. Meyer Drees te Zutphen. Te Vor-
den (toez.), B. C. Visser te Okkenbroek.
Te Raalte, J. C. J. Dijkstra te Opperdoes.
Aangenomen: Naar Nieuw-Beijerland,
cand. C. M. Langeveld te Maassluis.
EVANG. GEMEENTEN
Beroepen: Te Wormerveer, P. D. v. d.
Togt te Haarlem.
HULPPREDIKERS
De heer A. Flinterman, cand. en hulp
prediker bij de Geref. Kerk te Voorburg, is
beroepen als hulpprediker te Sta d-H a r-
d e n b e r g.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
LathumEnschedé.
Ds. S. C o o 1 s m a, Ned. Herv. pred. te
Lathum (Bahr en Gresbeek), zal 26 Sep.
iember a.s. van zijn gemeente aldaar af
scheid nemen en 3 October zijn intrede als
hulppredikant te Enschedé doen.
Stad Hardenberg en V/ijhe.
Ds. Th. Hoek, Ned. Herv. pred. te Sta'1
H a r d e n b erg, zal van zijn gemeente af
scheid nemen op 12 September en 19 Sap
tember intrede te doen te W ii h o.
Zwartsluis.
Zondag j.l. deed cand. A. Zwaan Jr. rijn
intrede in de Geref. Kerk te Zwartsluis. Be
vestiger was Ds. D. H o e k. van Enkhuizer»
die preekte over Ezechiël 33 79. De tek"t
van Ds. Zwaan was Deuteronomium 33 27.
Toespraken volgden van Ds. P. de F o ij 11 r
namens den Kerkeraad, Ds. J- H. Kuiper,
van Zwolle, namens de Classis en Burge
meester de Koning namens B. en W
KERKDIENSTEN TE HARSKAMP
De Ned. Mil. Bond heelt aan de Geref
Kerk te Ede toestemming verleend tot het
gebruiken van de groote '-acJ van het Chr.
Militairen Tehuis te Harskamp, voor 'l
houden van kerkdiensten. Deze diensten
worden gehouden des Zondagsmiddags om
half drie.
INDISCHE KERKEN
Ds. P. N. Vellek o op. Indisch predikant
te Ambon, hoopt in October met Neder-
landsch verlof te gaan.
Zendeling S. S. de Vries en echtgenoote
Vertrokken half Augustus naar Nederland en
verkrijgen na afloop van het verlof pen-
sionneering. Zendeling De Vries kwam in
1898 naar Java en heeft dus bijna 40 jaar In-
dischen dienst achter den rug. Hij werkte te
Modjowaxno, Segaran en Swaroe (Oost-
Java).
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
iV ertroawensadcessen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. Sanatoria. Instellingen. Tehuizen.
PONTIER &KARREMAN
MAKELAARS
IN ASSURANTIËN
GELDERSCHE KADE 21
ROTTERDAM
TELEFOON 11187/8
VRAAGT PREMIES/CONDITIES
ALG. PROTESTANTEN-VEREEN.
Herdenking 40-jarlg bestaan
Naar wij vernemen, zal op 25 en 26 Sept.
en op 5 Oct. a.s. te Utrecht net feit hei-
dacht w.orden, dat 40 jaar geleden wijlen de
bekende Hervormde predikant Ds J. Q u a s t
Hzn. de Algemcene Protestanten-Vereen,
oprichtte. De juiste datum is eigenlijk 16
Juli 1S97, maar omdat de Julimaand geen
vergadertijd is, heeft '4 bestuur der A.P.V.
gemeend /beter te doen dit jubileum in Sep
tember te vieren.
Omtrent de ivdering van het 40-jarig ba-
staan kunnen wij mededeelen, dat het be
stuur het volgende programma heeft samen
gesteld:
Zaterdag 26 September: Des middags om
half drie kranslegging door het hoofdbe
stuur op het graf van Ds. J. Quast, de op
richter van de jubileerende vereeniging. Het
graf is op de Tweede Algemeene Begraaf
plaats. Daarna is eir receptie in Huize Mo
lenaar in de Korte Nieuwst raat.
Zondag 20 September: Des avonds 8 uur:
Herdenkingsdienst in de Domkerk. Sprekers
zullen zijn Ds. B. C. Koolhaas, de voor
zitter van het hoofdbestuur, en Ds. K. H. E.
G r a v e m e y e r, uit Den Haag. De za-ng-
vereeniging „Cantate", vroeger een onder-
afdceling van de A.P.V., zal deze samen
komst opluisteren.
Dan volgt op 5 October nog een bijeen
komst in de groote zaal wan K en W., waar
o.m. de heer J. Hard en bol, in samen
werking mat de vereeniging „Woord en
Spel" uit de wijk van Ds. P. de Haas, eenige
tafereelcn eal opvoeren uit het leven van
Luther.
BALTISCHE RUSLAND-ARBEID
Dr. E. Steinwand bezoekt ons land
Dr. F. J. Krop te Rotterdam meldt ons het
volgende:
De leider van den Baltischen Rusland-
arbeid, in Nederland vertegenwoordigd door
het Landelijk Werk-Comité Dr. O. Schabert,
Dr. E. Steinwand hoopt van 618 Sep
tember in Nederland te vertoeven en ver
schillende plaatsen te bezoeken. Wie hem
wenscht te laten optreden of te spreken
wende zich tot Dr. F. J. Krop, Willebrordus-
plein 19 te Rotterdam. Tot hetzelfde adres
wende men zich voor een Rusland-avond,
waar A. Russinow, schrijver van het aangrij
pende boek „Sowjet-Rusland als de moderne
toren van Babel", kan optreden. Vanaf 27
September tot 31 October vertoeft hij in
midden. Men vrage tijdig aan.
Zooals men weet wil het Landelijk Werk-
Comité Dr. O. Schabert (1ste voorzitter Dr.
F. J. Krop, 1ste secretaris J. E. Lasterie, 1ste
penningmeester G. J. K. baron van Lynden
van Horstwaerde, oud-penningmeester van
het voormalige Schabert-comité, aangesloten
bij den Bond van Inwendige Zending en
Chr. Philan tropische Inrichtingen), naast
hulpactie voor de vervolgde en verhongerde
geloofsgenooten in de Sowjet-hel, degelijke
en principieele voorlichting geven omtrent
den werkelijken toestand in het land der
bolsjewistische dictatuur en der officieele
godloosheid. De netto-winst van het colpor-
tagewerk dat daarmede verband houdt, wordt
gevoegd bij de giften. Accountant en finan
cieel advieseur van het Landelijk Werk-
Comité is de heer J. Duyverman, lid van het
Nederlandsch Instituut van accountants. Meer
dan 150 vooraanstaande mannen, zoowel uit
Hervormde als Gereformeerde kringen, beve
len dezen arbeid van harte aan, o.a. de hee-
ren Prof. Dr. H. H. Kuyper, Prof. Dr. G.
Wisse, Mr. Dr. J. Schokking, Dr. J. Chr.
Kromsigt, Dr. W. A. van Es, Dr. J. R. Callen-
bach, enz.
WIJLEN DE HEER M. C. WIJNBEEK
In 't Diac. Correspondentieblad voor de
Geref. Kerken schreef de heer J. H. Veen-
kamp een woord ter nagedachtenis aan dan
heer M. C. Wijnbeek, in leven 1ste secretaris
De Vefce radiator
herkent U aan de
VEHA"
ingeperst een de
onderzQde van
Iedere radiator
ftADWTOftW VOOft CMTKAIf YEBWMflMG
l?H.WF: BEINDORFF
Bureau voor waRmtetechniek
CENTRALE
VERWARMING
VOLGENS» ELK SYSTEEM
LAAN VAN POOT 126 TEL: 336I42
DEN HAAG
BRUYNZEEL'S
RIFTVLOEREN
duurzaam
hygiënisch
gemakkelijk te onderhouden
BRUYNZEEL'S VLOERENFABRIEK N.V-
ZAANDAM
De Lange Jonker
Vriezenveen
Lingeriefabrlek
Damast-linnen en katoenen goederen
Levering direct aan particulieren
Voor instellingen speciale prijzen
Offertes op aanvraag
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
PROF. Dr. P. GEYL
Buitengewoon hoogleeraar aan
de Handelshoogeschool
Prof. Dr. P. Geyl, hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht, is benoemd tot
buitengewoon hoogleeraar aan de Neder-
landsche Handelshoogeschool te Rotterdam
tot het geven van onderricht in de nieuwste
an het Comité der Centrale Diac. Confe
renties
.Meer dan zestien jaar heeft broeder
Wijnbeek dezen veelomvattenden arbeid
erricht en dat met een trouw en toewij
ding en plichtsbetrachting, die ons. jonge
ren. dikwijls beschaamd deed staan.
Als onze Secretaris een Conferentie had
oorbereid, dan was alles in dc puntjes
geregeld; aan do groote dingen, maar ock
aan kleinigheden was gedacht."
„Dank aan broeder Wijnbeek. Ja, maar
als er sprake is van dank aan een dienst
knecht dos Heeren, dan wordt die mensch
transparant en zien we door hem heen den
Gever alles goeds, die sommigen der Zijnen
toerust met bijzondere gaven om medearbei
ders te ziin in Zijn wijngaard"
Tn het. nnmmer is tevens een goedgehjkend
portret van dien heer Wijnbeek opgenomen.
ORANJE NASSAU-SCHOOL
VOOR VAKONDERWIJS
In September a.s. wordt de eerste dag
nijverheidsschool voor schippers door het
Onderwijsfonds voor de Scheepvaart ge
opend, aldus meldt .De Binnenvaart".
Het doel van deze school is, jongelieden,
e de lagere school hebben doorloopen.
voor ze naar het bedrijf gaan, alle mogelijke
practische werkzaamheden, die zich aan
boord voordoen en die een goed varensman
en heclendaagsch schip eigen moet zijn,
grondig te leeren. zoomede ta onderrichten
in kennis van den motor en eenvoudige
metaalbewerking, werkzaamheden waarvan
de kennis aan boord onontbeerlijk is voor
de opvarenden, maar die aan boord, waar
altijd in een snel tempo moet worden ge-
n, niet zoo goed in de grond kunnen
worden geleerd.
Hiernaast wordt den leerlingen de noo-
dige kennis bijgebracht, ten einde hen in
staat te stellen, na eenige jaren practijk
bij de vaart, de studie noodig voor het be
halen voor de diploma's voor de kleine zee
vaart en binnenvaart met succes te vol
brengen.
Dc lessen worden gegeven aan boord van
het opleidingsschip Prins Hendrik, waarde
leerlingen tevens worden gehuisvest en
welk schip ligplaats heeft te Amsterdam.
Jongens die de leeftijd hebben bereikt
van 14 jaar en niet ouder zijn dan 15 jaar
kunnen voor deze opleiding in aanmerking
komen.
DE SCHOOL MET DEN BIJBEL
TE MECHELEN
Het nieuwe gebouw wordt
op 2 September in gebruik genomen
Men schrijft ons:
Gaarne geven wij kennis van het volgen
de omtrent de School met den Bijbel te
Mechelen.
Als er geen verhindering komt, dan zal
het nieuwe gebouw voor het geven van
Christelijk Onderwijs in Mechelen (België)
op 2 September e.k. in gebruik worden ge
nomen.
De school heeft twee leslokalen en één
lokaal voor het huishoudondenvijs en is ge
bouwd op een terrein gelegen aan de Lake-
makersstraorf.
Ongetwijfeld zal voor deze gedenkwaar
dige dag groote belangstelling zijn, èn in
België én in Nederland,
Hoevele warme vrienden en vriendinnen
zijn er niet in Nederland, die met vreugde
in 't hart een gift zonder, voor deze school!
Laten velen die eenigszins kunnen, komen
Zeker zal de pers verslag doen van dien
dag; wij zullen met liet oog daarop niet
veel uitweiden.
Ongeveer de helft der bouwkosten is bin
nen en wij vertrouwen, dat de andere helft
ook zal komen, want dit is een werk, be
gonnen uit liefde tot Jezus. Die ons roept in
Zijn weg te gaan en de kinderen te onder
wijzen naar Ziin bevel. En (lat is niet
zwaar, want Zijn juk is licht, het geloof
daarin is rijk! Wilt U, lezer of lezeres, nog
eens nagaan of er niet een gift moet wor
den gezonden aan:
H. Diempr, Rotterdam, giro 45065
P. .T. Ko'iijn. Gouda, giro 88051
J. H. Helman, Bussum, giro 34592
Examens
Geal.
Hilversum: de he<
Ueerlnk. Afg<
dlpl. A de dai
«s N. Huctinck en A.
C. v. d. Riet en W.
:and. Gesl. voor dlp l B de
P.~ Brouwer en J. A de Joncre. en ao
heeren R. de Vries. R. Nije, H. de Raad, A.
Troost en D. v. Houdt. Afgew. 10 cand.
Hoofdakte
Arnhem. Gesl. de heeren J. W. Binnendijk
en W. .T. Verbeeten. Nijmegen; M. J. C. Kol-
Claessens, Olrlo; J. M. Wflühoff, Hoensbroelc.
C. H.
Venderboscli. Amsterdam; en de heeren E. Tel-
der. Zaandam: A. Groo -----
Hartog, Hul7.on (N.H.),
istordam; J. W. don
insch Jj.o. Utrecht Gesl. de heeren W.
v. Tuyl. Den Haag: S. T. Verdonk. Oudewater;
T. J. Vis. Hillegersberg; A. Visser. Kamerik;
J. A Visser. Rotterdam: J. de Visser. Renlcum;
Tandheelkunde. De minister van onderwps
brengt ter algemeene kennis, dat op 20 Sept.
en volgende dagen te Utrecht gelegenheid
zal worden gegeven tot het afleggen van de
practische en theoretische tandheelkundige
examens, bedoeld ln de artt. 8 en 9 der wet van
25 Dec. 1878 (Stbl. no 222). laatstelijk gewij
zigd bij de wet van 27 Dec. 1924 (Stbl. no B84).
NadeTo bUzonderhcdcn vermeldt de Ned. St.crt
Schtlljnlg
De minis!
eene kenn
tandlgheder
tot het verkrijgci
ling gedeelte
van de akten van bekwaamheid tot net gever
van middelbaar onderwijs ln het handteekenen
en het rechtlijnig teekenen (akten M.A. er
de akte M.A
19, 20, 21, 26, 27 en 28 October 1937 te Utrecht.
UIT OOST-INDIE
GEEN MISLUKKING VAN DEN
PEPEROOGST
In het rapport van een makelaarsfirma te
Batavia is de vorige week de verwachting
uitgesproken dat de Lampongsche peper-
oogst dit jaar niet meer dan circa 18.000
tons zal opleveren. In dat geval zou van een
oogsvmislukking gesproken kunnen worden.
Het Bat. Nwsblad verneemt thans uit vol
komen bevoegde bron dat de geruchten on
juist zijn. Er is geen enkele aanleiding om
eraan te twijfelen dat het oogsveijfer de aan
vankelijke taxatie van 37.000 a 42.000 tons
niet zal halen.
Dr. J. A. Gerth van Wijk
1837 27 Augustus 1937
Strijder voor het Chr. Onderwijs
Een bekend en geëerd predikant, die het
laatste kwartaal van de vorige en nog kor
ten tijd in het begin van deze eeuw de Ned.
Herv. Gemeente van Den Haag diende, was
Dr. Johannes Abraham Gerth van Wijk.
Daar het op 27 Augustus een eeuw geleden
is, dat hij werd geboren en vele ouderen
zich dezen trouwen Evangelie-prediker zich
nog wel zullen herinneren, geven we hier
een kort overzicht van zijn leven. Niet alleen
in Den Haag, maar, men kan gerust zeggen,
dat Dr Gerth van Wijk in geheel Nederland
bekendheid genoot, vooral bij de voorstan
ders van het Chr. Onderwijs.
Geboren in de oude Dorestad (Wijk bij
Duurstede) bezocht hij na de voorbereidende
studiën de Utrechtsche Alma Mater. Nog
geen 22 iaar was Dr Gerth van Wijk, toen
hij op 21 Juli 1859 op een Latijnsch Proef
schrift ,over de geschiedenis van dp. Dud-
Roomschen (de Jansenisten) „met den hoog-
6ten lof" bevorderd werd tot Doctor :n ue
Godgeleerdheid. Het beste bewijs, dat hier
een degelijk stuk werk was geleverd, was de
daad van den toenmaligen aartsbisschop der
Oud-Katholieken, die do promotie bijwoonde,
om deze dissertatie als leerboek op zijn
Seminarie te Amersfoort in te voeren. In het
Duitsch vertaald, deed zij ook op het Seme-
narie te Keulen dienst
Na in 1860 proponenl te zijn geworden in
Gelderland, volgde Dr Gerth van Wijk liet
beroep op. dat de Ned llerv. Gemeente van
Eemnes-binnen op hem uitbracht. Op 18 Aug.
1861 deed hij hier intrede met een predika
tie naar aanleiding van Psalm 127 1. Ver
volgens diende Dr Garth van Wijk de ge
meenten van Kampen 1867, Groningen 1S7l
en deed op 2 Aug. 1874, als opvolger van
Dr R. Bennink Jansonius, te Den Haag in
trede met 1 Cor. 2 2.
Dr Gerth van Wijk was een wetenschap
pelijk gevormd man voor wien de studie der
Kerkgeschiedenis bijzondere aantrekkelijk
heid bezat
In de „Stemmen voor Waarheid en Vrede",
onder redactie van Dr A. W. Bronsveld,
leverde hij nog een artikel over het in zijn
dissertatie behandelde onderwerp onder den
titel: „De hoop der bisschoppelijke klere-
zie in 1774 verijdeld". Door zijn bewerking
van Wij lie's „Geschiedenis van het Protes
tantisme" en zijn bewerking van het „Leer-
Dr. J. A. Gerth van Wijk
boek der Kerkgeschiedenis" van J. H. Kurtz
maakte hij zich vooral naam. Voor de 2e
uitgave van Herzogs „Real-Encyclopaedie"
leverde hij nog meer artikelen over de Jan-
senistenkerk. Ook schreef hij voor genoemd
werk artikelen over „Da Gosta", „Het
Haagsch Genootschap" en „Christo Sacrum"
Verder verschenen van zijn hand nog aller
lei kleinere geschriften. Aan „De Heraut"
werkte hij een tijdlang mede voor de ru
briek: Apologetiek.
Uit een en ander blijkt wel, dat Dr Gerth
van Wijk een vruchtbare pen had. Zijn pu
blicaties getuigden van degelijkheid en wa
ren weloverwogen.
Genoot Dr Gerth van Wijk bekendheid
door zijn geschriften, niet minder was dit
het geval als
Strijder voor het Chr. Onderwijs
In den schoolstrijd heeft hij zich niet on
betuigd gelaten. Jarenlang was hij lid van
het hoofdbestuur der Vereeniging voor Chr.
Nationaal Schoolonderwijs. Krachtig werkte
hij mee aan het Volkspetitionnement in 1878.
en aan de oprichting van de Unie „Een
School met den Bijbel". Niet minder dan 245
maal trad hij hiervoor als spreker op. Van
1879—18S0 en van 1SS1—1SS3 was hii be
stuurslid van de Unie. In woord en geschrift
bepleitte hij het goed rocht van het Christe
lijk Onderwijs en bij zijn komst in Den Haag
sloot Groen van Prinsterer vriendschap met
hem. Naar aanleiding van een debat-avond
over de Schoolkwestie, werd hij in 1881 can-
didaat gesteld voor de Tweede Kamer voor
het district Leeuwarden.
In Den Haag gaf hij den stoot tot stich
ting van de „Moll-school", die aan Ds. J.
Moll, ter gelegenheid van zijn 60-jarige
ambtsbediening in 1S90, als feestgave werd
aangeboden.
Ter herinnering aan dat vele, dat Dr
Gerth van Wijk voor de uitbreiding van het
Christelijk onderwijs deed, werd éen van de
scholen der Ned. Herv. Gemeente te 's-Gra-
venhage, die in de Withuysstraat in Spoor
wijk, „Dr. J. A Gerth van Wiikschool" ge
noemd.
Bij alles wat Dr. Gerth van Wijk verrich'te
buiten zijn herderlijk werk. werd
de arbeid in de gemeente
niet verwaarloosd. In het prediken en be
zoeken der gemeenteleden was hij onver
moeid. Hij was hulpvaardig, gastvrij, een
predikant in merg en been cn een ernstig
en getrouw Evangelieprediker.
In de „Nieuwe Kerk"-wijk en in de Evan
gelisatie „Opstanding en Leven", in de Ua
gijnestraat, die hij oprichtte, arbeidde iiij
met groote toewijding. Naderhand nam h"
de wijk „Koningin Emmakadc", van Da
Bryce, over en bleef daar tot. zijn emeritaat
werkzaam. Ook te Rotterdam cn elders trad
hij meermalen in Evangelisatiesamenkrari
sten op. Krachtig steunde hij het verecni-
gingsleven mi verschillende bestuursfunctie*
werden door hem vervuld.
Op IS Augustus 1901 herdacht hij onder
groote belangstelling zijn 40-jarige Evange
liebediening met een predikatie naar aan
leiding van Psalm 116 12. 13: „Van GoJ*
weldaden overstelpt".
Niet lang daarna moest hij om gezond
heidsredenen emeritaat aanvragen en 2<
April 1902 nam hij afscheid van de Haag
sche Gemeente met Hand. 20 32: „Gode auo
het Woord Zijner genade bevolen".
Ruim vijf jaar heeft Ds. Gerth van Wijk
van de rust mogen genieten. Op 23 Dec. 1.907
op ruim 70-jarigen leeftijd, overleed hij te
's-Giavenhage.
Bijna drie decenniën is deze trouwe war
ker in het Koninkrijk Gods reeds heenge
gaan, maar zij. die heim persoonlijk gekend
hebben zullen bij de herdenking van zijn
honderdsten geboortedag zijn vriendelijk*
gestalte weer voor oogen stellen. De jonge
ren zullen zijn naam aantreffen in de fce
schiedenis van het Christelijk Ondfrrwijs
naast zoo vele groote mannen, die met al
wat in hen was voor dat onderwijs op de
bres stonden.
De conversieleening Den Haag
Niet met succes bekroond
De 3 pCL conversieleening 's-Gravenhage,
tot een bedrag van f 13.612.000 waarop de in
schrijving Vrijdag 20 dezer openstond is
met succes -bekroond, tenminste wor
den de inschrijvingen ten volle toegewezen.
Hieruit behoeven geen voorbarige gevolg
trekkingen te worden gemaakt met betrek
king tot den toestand op de kapitaal* en be-
leggingsmarkt. Op het oogenblik kan het
publiek te kust en te keur 31/» pet Neder-
landsche gemeentelijke obligation verkrij
gen, zoodav het voor de hand ligt, dat het
niet gretig overgaat tot het inschrijven op
papieren van een 3 procent type. die tot den
koers van 99Vi procent worden aangeboden.
Indien de situatie op de geldmarkt niet
crandert en de rentevoet een dalende rich
ting blijft volgen, dan is het natuurlijk niet
uitgesloten, dat binnen afzienbaren tijd 3
procent gemeentelijke obligatiën gemakke
lijk kunnen worden geplaatst, doch op het
oogenblik schijnt de tijd daarvoor voch nog
niet rijp te zijn. Intusschen staat op Vrij-
27 dezer de inschrijving open op een
3 procent leening groot f 2.GOO.OOO van de
provincie Zuid-Holland. Nu is het bekend,
dat de schi/'dbrieven van deze provincie
sieeds tot de geliefkoosde beleggingspapie-
en hebben behoord, zoodai het lang niet
uitgesloten is. dat deze leening een goed
onthaal zal worden bereid. Over het geheel
genomen blijft de stemming voor eerste
rangs beleggingsmaveriaal gedecideerd vast.
DE AMERIKAANSCHE LANDBOUW
Hoogste inkomsten sinds 1929
In ons weekoverzicht hebben we de aan
dacht gevestigd op de verbeterde vooruit
zichten" van den Amerikaansehcn Land
bouw. Thans heeft het Ministerie van
Landbouw in de V.S. medegedeeld, dat de
hl'.- sten der boeien dit jaar het hoogst
zullen zij.n sinds 1929 en in totaal 9 mil
liard zullen beloopen.
DE JAPANSCHE CAMPAGNE
Milliardenuitgaven
In vergelijking met 1929 heeft Japan ge
devalueerd met een percentage dat ligt tus
schen 65 en 75 Lesniettemin is de finan-
cieele economische toestand van het land
slecht te noemen. Een groot deel der bevol
king is straatarm, de Regecring worstelt
met toenemonre begroolings-teknrteii en de
Staatscontrole neemt steeds ernstiger om-
Desniettcmin laat men zich in Japan
blijkbaar door een oorlog met China niet
f schrikken.
Er wordt thans eomeld, dat in het bf\riti
an de volgende maand credi'ten zullen
worden aangevraagd tot een bedrag van 2
lliard yen, zoodat men tot eind Janunri
1938 in China vooruit kan. Met behoeft geen
betoog, dat Japans financicel-economische
tuatie door deze nieuwe milliarden-uit-
gaven verder wordt ondermijnd.
Dit blijkt o.m. ook uit de koeiï-noteeringeii
•oor Japansclie fondsen, welke sinds Juli
aanzienlijk zijn gedaald. De 4% leening
Japan 1910 is te Londen met li punten ge
daald tot 42 en voor andere fondsen is 'le
daling nog sterker geweest. De Japansclie
fondsen zijn thans tot een noodpeil gedaald
en men begint er rekening mee te houden,
dat Japan op een gegeven moment zijn
verplichtingen niet meer zal kunnen na
komen.
DE CLEARING MET DUITSCHLAND
Stand per 23 Augustus
23-8-'37 14-8-'37
2. Stortin
land. n
Clearin;
vall. vordering-en 173.691.709 165.751.599
all. vorderin-
mindering komend
t bedrag onder ld) 165.760.300 160.344.200
ad 565.790) 2.786.700 2.089.109
Uitbetal. in Nederland 1.729.400 1.569.300
Overgebracht naar al-
De voedingskosten
van den Javaan
Het Bat. Nieuwsblad van 14 Augustus
solirijft:
Een in verband met de koelieloonen in
de cultures zeer belangrijk en actueel pro
bleem, dat den laatsten tijd in den Volks
raad herhaaldelijk tor sprake werd gebracht
is de vraag: hoeveel voedsel voor dat loon
kan worden gekocht en of de voedings
waarde van dat voedsel voldoende is om li
gezondheidstoestand in de désa op redelijk
peil te houden.
Dezer dagen is een voedsel-onderzoek In
gesteld in het district Tjermee in het regent
schap Soerabaja. Hot was nog maar een be
gin, ofschoon uitvoerig en gromdig genoeg
om een leerzame conclusie te trekken, welke
is, dat wanneer een Javaan tien cent per
dag aan voedsel kan besteden, een gezin
van zes personen daarvan voldoende cn
goed ia den zin van energie-waarden
kan eten.
Een dier onderzochte gozinnen bestond
uit mam, vrouw, twee kinderen en groot
ouders. De maaltijden bestonden uit rijst,
visch, nooit vleesch, 6ajoer, welke negen
ingrediënten bevat, zooals een beetje kemiti,
kentjoer, koenir e.d., lombok en zout
Het voedsel werd geanalyseerd op eiwit,
vetten en koolhydraten.
Verder werd van el'k onderdeel van het
menu de prijs berekend, zoodat voor elk
proefgezin een goed overzicht kon worden
samengesteld.
Het bedoelde gezin van 6 personen had
aan energiewaarden noodig 164.430 calorieën
per maand en kreeg 173.000 calorieën, zoodat
van ondervoeding dus geen sprake was.
De ko6ten waren f 2.70y2 per maand,
dus 9 oent per dag, waarmee in elk ge
val beweizen is, dat de gobang-theorie
van een vroegeren directeur B. B., dat
een geein van 2y2 cent per dag kan le
ven, ongerijmd was, temeer daar toen de
levensmiddelen nog niet den laagsten
prijs van 1936* hadden bereikt.
De ondervoeding zaJ men dan ook niet
onder de loontrekkenden constateeren, die
geregeld arbeid hebben.
HET AMSTERDAM—RIJNKANAAL
De Rijkswaterstaat te Utrecht heeft
aanbesteed het maken van het kanaalge-
deelte onder de gem. Utrecht en Oudenrijn
in het Amsterdam—Rijnkanaal. Laagste in-
schrijfster was de N.V. Aann. Mij. v.h. Fa
T. den Breejen Van der Bout te
Berg-en-Dal met 12-46 000.
Verder is aanbesteed het maken van dij
ken langs het Merwedekanaal in de gemeen
ten Diemen. Muiden, Weesperkarspel en
Nigtevegt met bijkomende werken, eveneens
behoorende tot het Amsterdam-Rijnkanaal
Laagste inschrijfster de N.V Aanne
mingsmaatschappij v/h. Fa. T. den
Breejen v. d. Bout te Berg-en-
Dal met f 735.000
WONINGBOUW TE AMSTELVEEN
De R.K. Woningstichting St-. Joseph te
Nieuwe r-A mstel heeft aanbesteed het
bouwen van 50 een gezinswoningen op ter-
terinen van de voorm. Witte Stad te Am
stelveen. Ingekomen 47 biljetten. La.agste
inschrijvers Gebr. Bot te Amsterdam
voor 113.175.
AANBESTEDING TE LEEUWARDEN
Door den Directeur van Gemeentewerken
te Leeuwarden is aanbesteed de bouw
van een vaste brug tusschen Hoeksterend en
Arendstuip, met bijkomende walmuren en
andere werken. Er waren 39 inschrijver»
Hoogste was de heer H. v. d. Zeo te Pietera-
bierum met 58050 en laagste de heer P. d9
Jong en Westermans te Leeuwarden met
37988. De gunning is aangehouden,
Hoogste barometerstand 768.4 te Va lent ia.
Laagste barometerstarid 740,4 te Janmaycn.
Stand vanmorgen half twaalf 767.2.
WEERVEBWACHTING
Meest zwakke wind uit oostelijke rich
tingen, licht tot half bewolkt, droog warm
weer.
ALGEMEEN WEEROVERZICHT
Het strookvormige gebied van hoogen
luchtdruk waarvan de as reikt van den
oceaan bezuiden 50 graden Noorderbreedte
tot Lapland, neemt in liet westen snel in l>e-
teekenis toe. zoodat thans het westelijk
maximum het voornaamste wordt.
Doch ook in Scandinavië en Finland steeg
de luchtdruk. De diepe IJsland-depressie
wordt snel naar het noorden gedrongen cn
verdwijnt in de Poolzee. In het Zuidoosten
ligt nog een laatste rest van (le continentale
depressie en deze geeft nog rezen en betrok
ken luchten in Oostenrijk en Zwitserland.
Behalve ver in het noordwesten lieorsch'S
thans overal mooi zomerweer en de tempe
raturen in Noord-Scandinavië tot binnen
den poolcirkel evenaren thans die aan de
kusten van de Middellandsche Zee. Het
wolkendek, dat dagenlang het geheele wes
ten bedekte, is thans verdwenen en de laat
ste resten zijn nog aanwezig in het noorden
van Zwitserland echter als een wolkendek
boven de hooge Alpentoppen.
Op vele plaatsen in Engeland, België en
Noord Frankrijk wa/» de ochtend mistig.
De kans op dioog. warm weer met ooste
lijke winden is thans weer veel grooter ge
worden dan zich gistere.n liet aanzien.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 20 gr. C
26 AUGUSTUS
Zonsopgang 6.01 uur, zonsondergang 8.01 uur
Maan op nam. 9.22 uur, onder
11.4U
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
26 AUGUSTUS
Van 's avonds 5.31 uur tot 's morgens S.31 uur
DE GENIE BESTEEDT AANI
Op Maandag 6 September a.s. zal de eerst
aanwezend ingenieur te Utrecht in liet
bureel der Genie, Mineurslaan 8 aanbeste
den Bestek no. 250: bet bouwen van maga
zijnen cn werkplaatsen op bet terrein van
de IlojelUazeme te Utrecht (5e gedeelte).
Raming f 103.600.
DE WEG ELAUWKAPEL—SOESTDIJK
Door het Provinc. Bestuur van Utrecht
is aanbesteed het aanbrengen van de be-
tonverharding op het gedeelte van don weg
Blauwkapel—Soestdijk, gelegen tusschen de
Gezichtslaan en het reeds verbeterde ge
deelte in de gemeente de Bilt. Laagste
inschrijver J. H ij m a n s te 's-H ertogen-
b o s c h voor 29.680.
DE BRAZILIAANSCHE HANDELSVLOOT
Twaalf nieuwe schepen worden aanbesteed
De Braziliaansche legatie te 's-Gravenhago
deelt mede, dat de Llovd Brasileiro (eig-n-
dom der Braziliaanschr regeering) een aan
besteding heeft uitgeschreven voor den duur
van 90 dagen, voor het bouwen van twaalf
6chepen voor de handelsvloot
Dit zijn twee schepen voor passagiers in'
vracht voor de vaart op Europa, vier vracht
schepen voor de Trans-oflantische vaart,
vier vrachtschepen voor de kustvaart cn
twee motorschepen voor passagiers en vracht
voor de lijn Porto Alegre—Corumba.
