LOSBLADIGE
BOEKEN
KAPS
Inslantine
EERSTE BEAD PAG. a
KANTOOR BO E. KENFABRIEK
A.KAPSeNBERG X. ZONEN
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Torrelavega door
I rechtschen bezet
i
[Vluchtelingenstroom
vaar Frankrijk
Radio Espana heeft gisteravond medege
deeld, dat de troepen van Franco aan het
front van Santander thans de stad Torrela-
yega zouden hebben bereikt.
De „zwarte pijlen" zouden het aan de kust
feelegen Laredo hebben bezet, terwijl de bri
gades uit Navarra zich in de nabijheid van
Ramales zouden bevinden.
„United Press" weet intusschen reeds te
melden dat Torrelavega de Navarreezen al
in handen zou zijn gevallen. Door de bezet
ting van deze belangrijke stad, zoo vervolgt
deze berichtgever, zijn thans 50.000 manldnk-
sche troepen afgesneden van hun hoofd
macht, welke Santander verdedigt.
Te Bayonne zijn inmiddels enkele Spaan-
sche visschersschepen b innengeloopen, mot
vluchtelingen uit Laredo. Onder hen bevin
den zich een honderdtal roode soldaten, waar
van enkelen aanzienlijke bedragen aan geld
bij zich hadden. De ontvanger van de poste
rijen uit Laredo bracht een bedrag van een
millioen peseta's over.
Voor Bayonne zijn nog meer booten waar
genomen, afkomstig uit verschillende havens
aan de Cantabrische kust
Een nationaal graanbureau
Generaal Franco heeft een decreet on-
derteekend, waarbij een nationaal graanbu
reau in het leven wordt geroepen, dat tot taak
zal hebben alle voorraden, die voor den ver-
ikoop beschikbaar zijn, tegen een officieelen
prijs op te koopen. De bezitters van graan
voorraden zullen hierin handel mogen drij
ven tegen den officieelen prijs, maar niet
met de meelfabrikanten. Dezen zullen het
graan moeten koopen van het nationale graan
bureau en zullen het meel moeten ver koo
pen tegen een officieel vastgestelden prijs.
Actie van onderzeeër
Uit Castellon wordt gemeld, dat volgens
mededeeling van den civielen gouverneur al
daar een onderzeeboot van onbekende na
tionaliteit verscheiden schoten heeft gelost op
twee in de haven van Burriana liggende koop
yaard ij schepen.
De projectielen troffen echter geen doel.
Direct nadat de schoten gelost waren, ver
dween de duikboot.
Faupels opvolger
Naar het DN.B. meldt, verwacht men in
politieke kringen te Berlijn, dat von Stoh-
r e r, die reeds in Juli 1936 benoemd was tot
gezant te Madrid, doch die wegens het uit
breken van den burgeroorlog zijn post nim
mer bezet heeft, benoemd zal warden tot
Duitsch gezant bij de regeering van Franco.
Von Stohrer is van November 1926 tot
Juli 1936 gezant te Kaïro geweest. Men zal
zich nog herinneren, dat hij in April 1936 met
zijn auto tengevolge van een zandstorm in de
woestijn verdwaald is geraakt en pas na vier
dagen met zijn chauffeur door Britsche vlie
gers is ontdekt en gered.
Von Stohrer, die afkomstig is uit Stuttgart,
33 55 jaar oud en is vroeger o.a. aan de ge
zantschappen te Sofia, Londen en Brussel
.verbonden geweest.
Franco's sympathie voor Portugal
Naar Reuter uit Gibraltar meldt, heeft de
overheid van de Spaansche opstandelingen in
La Linea gaster aan Tsjechoslowaken verbo
den van Gibraltar uit Spaansch grondgebied
te betreden. Als reden werd opgegeven de
sympathie voor het bevriende Portugal, dat
de betrekkingne met Tsjechoslowakij e heeft
■verbroken.
-SA'
De Britsche ambassadeur te Berlijn, Sir
Neville Henderson, zal 10 September naar
Neurenberg vertrekken, waar hij het natio
naalnsocialistische partijcongres zal bijwo
nen.
Vermoedelijk zullen ook de hransche ge
zant te Berlijn, Frangols Ponoet. en een ver
tegenwoordiger der Amerikaansche ambas
sade bij een deel der plechtigheden tegen
woordig zijn.
Japanners handhaven zich in Shanghai
Chineezen zijn ingesloten bij
Nankau pas
Kalgan zou in Japansche
handen zijn
Volgens verklaring der Chineesche am
bassade te Londen heeft de Chineesche
regeering den Britsclien ambassade te
Shanghai medegedeeld, dat zij in beginsel
bereid is tot aanvaarding van het Britsche
voorstel inzake terugtrekking van de Japan
sche en Ghineesche strijdkrachten, met in
begrip der oorlogsschepen, uit 't gebied van
Shanghai, op voorwaarde, dat Japan het
voorstel eveneens aanneemt.
Van Japan is nog steeds geen antwoord
ontvangen op 't Britsche voorstel tot terug
trekking der troepen uit Shanghai, doch
Japansche kringen te Londen zijn van oor
deel. dat de Japansche strijdkrachten met
behulp van de nieuwe versterkingen weldra
de Chineezen uit Shanghai zullen verdrij
ven, waardoor het tooneel der vijandelijk
heden wordt verplaatst en er geen kwestie
meer zal zijn van noodzakelijkheid tot het
instellen van een neutrale zóne.
Ofschoon Frankrijk van den aanvang af
gunstig tegenover het Britsche voorstel ge
staan heeft, zijn de Vereenigde Staten, naar
men gelooft, van meening dat de doeltref
fendheid ervan geheel van dc Japansche
toestemmine afhangt. Het besluit van China
zal dan ook, naar het schijnt, geen andere
prnctische uitwerking hebben, dan dat de
verantwoordelijkheid voor de weigering op
Japan valt.
De zorg voor de vluchtelingen
I
Uit Hongkong wordt gemeld, dat daar in
militaire krineen verluidt, dat de Britsche
kruiser „Suffolk" van Woesoeng naar
Shanghai zal gaan, om het bataljon Brit
sche troepen, dat uit Singapore is aange
komen met bestemming voor Shanghai, ver
der te begeleiden.
Verder verluidt, dat aan de regeering van
Malakka is verzocht, een deel van de Brit
sche en Chineesche vluchtelingen op te
nemen, aangezien Hongkong meer dan vol
is. In Singapore zijn reeds gebouwen gereed
gemaakt, om de vluchtelingen onder dak te
brengen.
Naar uit Calcutta wordt geseind, zou een
regiment infanterie uit Rajputana en een
regiment uit Haiderabad aan bord van het
s.s. „Elcphanla" naar China zijn vertrokken.
De toestand te Shanghai
Een redacteur van Havas, die een bezoek
heeft gebracht aan het Japansche hoofd
kwartier te Shanghai en de Japansche linies
in den Noord-Westelijken sector tueschen
Hongkioe en Tsjapei, heeft kunnen vaststel
len, dat de gebetonneerde Japansche kazer
nes, die het hoofdkwartier herbergen, nog
vrijwel intact zijn en in staat aan een ern
stige belegering het hoofd te bieden.
Majoor lsamoe Ikeda heeft de vertegen
woordigers van de ipers ontvangen en bij dio
gelegenheid verklaard, dat het Japansche
landingscorps bij het uitbreken der vijande
lijkheden te Shanghai ernstig bedreigd werd,
doch dat het kritieke oogenblik thans voor
bij is.
Van Chineesche zijde wordt medegedeeld,
dat de Japansche troepen aan land zijn ge
zet bij Tsjapoe, tusschen Shanghai en
Hangtsjau aan de kust van Tsjekian-g. De
landing van Japansche troeipcn bij Woe
soeng en elders aan de Jangtse is geschied,
om de Chineesche troepen af te leiden.
Buitenlandsche militairen berichten, naar
de „United Press" meldt, dat de 9Sste Chi
neesche divisie terugtrekt, terwijl de 87ste
en 88ste divisie, welke zware verliezen heb
ben geleden, eveneens terugtrekken uit de
sectoren Kiangwan en Jangtse Poe. Men
gelooft echter, dat deze divisies door de 1ste
en 2de divisie zullen worden vervangen.
Andere berichten melden, dat de geregelde
Chineesche troepen den terugtocht ten Wes
ten van Honkioe zijn begonnen en dat
slechts het zoogenaamde „corps tot handha
ving van den vrede" daar is achtergebleven.
Het staat echter nog niet vast of deze troe
pen niet naar Woesoc-ng zijn vertrokken, om
de Chineesche verdedigers daar den gewei
digen Japanschen druk te helpen doorstaan.
De Nankau-pas
Uit Japansche bron te Peiplng wordt ge
meld, dat Japansche troepen langs den
spoorweg PeipingSoei Joean oprukken
naar den Nankau-pas, waar 50.000 man Chi
neesche troepen ingesloten zouden zijn.
De vierde Chineesche divisie heeft een
verwoeden aanval op de Japanners ontke
tend op 16 kilometer ten Westen van Nan
kau, om te trachten zich een weg naar l'ei
ping te banen. Bijna 24 uur lang werden
onder een stroomenden regen verbitterde in
vechten van man tegen man geleverd, doe n
de in allerijl versterkte Japanacho linivt
hielden stand.
Japansche militaire kringen vei klaren,
dat het Chineesche offensief aan het Zuid
westelijke front tot staan is gebracht en dat
de Japanners in den sector van Liangsiang
met succes tegenaanvallen hebt^n onderno
men en de Chineesche strijdkrachten naar
de bergen ten Westen van dein spoorweg
PeipingHankau hebben verdreven.
Een Chineesche oorlogsleening
De Chineesche regeering heeft een com
missie gevormd, aan liet hoofd waarvan de
oud-minister van financiën, Socng, staat,
ten einde den verkoop aan te moedigen van
de schatkistbons voor het nationaal wel
zijn, tot een totaalbedrag van 500 millioen
dollar, aflosbaar in twintig jaar.
Japan's plannen met Shanghai
In zekere Japansche kringen wordt
verklaard, dat Japan, na de Chineesche
legers uit het gebied van Shanghai te
hebben verdreven, doeltreffende veilig
heidswaarborgen zal eischen voor zijn
onderdanen te Shanghai, o.a. het ver
bieden van de aanwezigheid van Chi
neesche troepen in een zóne van vol
doende uitgestrektheid, om iedere be
dreiging van Shanghai onmogelijk te
maken.
Japan wil de regeering te Nanking
niet ten val brengen, doch volgens deze
kringen is het waarschijnlijk, dat de
regeering. als gevolg van de interne
conflicten, die uit den oorlog zullen
voortvloeien, zelf zal aftreden.
Buitengewone parlementszitting
Bij keizerlijk decreet, gecontrasigneerd
door de ministers, is, naar Domei meldt,
tegen 3 September een buitengewone zitting
van het Japansche parlement bijeengeroe
pen, welke vijf dagen zal duren.
In deze zitting zal een wet aan het par
lement worden voorgelegd, welke ten doel
heeft, het hoofd te bieden aan de buiten
gewone uitgaven, welke moeten worden
gedaan.
Verder zullen volmachten worden ge
vraagd voor de controle op de industrie,
den handel en de beleggingen.
Kalgan bezet?
Volgens uit Peiping afkomstige Japan
sche berichten zou Kalgan, de hoofdstad
van de Noord-Chineesche provincie Tsjahar
door de Japansche troepen zijn ingenomen.
Het vraagstuk Abessinië
Engelsche stemmen tegen Italië's erkenning
De „Times" publiceert een ingezonden
stuk, onderteekend door lord Cecil en
professor Gilbert Murray, beiden be
stuursleden van de VolkenlDondsvereeni-
ging, waarin zij verklaren, dat kort geleden
het gerucht ging, dat overwogen wordt in
de eerstkomende vergadering van den vol
kenbond de positie van Italië in Abessinië
te regelen.
Beide inzenders wijzen er op, dat de in
val in Abessinië en de bezetting van oen
deel van het land een duidelijke overtre
ding was van de verplichtingen, welke het
volkenbondsverdrag aan zijn onderteeke
naars oplegt. Zij achten liet ondenkbaar,
dat de bond een actie zou ondernemen tot
het erkennen of goedkeuren van een han
delwijze, welke de meesten van zijn leden
beschouwen als een internationale misdaad
_,Wij hebben allen grond om aan te ne
men. dat onze regeering aan zulk goed
praten geen deel zal nemen. Lord Bald
win zeide verleden jaar Mei, dat „de ver
overing van Italië nief zou worden erkend
en dat geen leeningen zouden worden ver
strekt". Wanneer wij juist zijn ingelicht,
dan heeft het ministerie van buitenlandsche
zaken onlangs deze verklaring bevestigd."
In verband met deze verklaringen be
schouwen lord Cecil en professor M u r-
v de geruchten als ongegrond en in
ieder geval vertrouwen zij, dat de Britsche
regeering zich niet schuldig zal maken aan
een dergelijk verraad aan de internationale
wet en de rechtvaardigheid.
Onrustig Portugal
Aanslag op minister-president verijdeld
Naar thans te Lissabon eerst algemeen
bekend is geworden, heeft de Portugeesclie
politie ecnigen tijd geleden een nieuw com
plot. tegen minister-president S a 1 a z a r
ontdekt. De aanslag had op 1 Augustus
moeten geschieden, doch dc politie was
tijdig van do plannen op de hoogte.
Na het mislukken van den aanslag van
1 Juli. toen een electrisch tot ontploffing
gebrachte bom Salazar niet heeft kunnen
verwonden, hadden de samenzweerders het
plan beraamd, een gewone bom in zijn auto
ta werpen.
De boerenstaking in Polen
Nieuwe bloedige botsingen
in marktplaatsen
De Poolsche politie heeft wederom een
aantal leidende personen van de boerenvolks
partij, die zooals men weet, op het oogenblik
een staking van het leveren van levensmid
delen, vooral in Galicië, tracht uit te voeren,
gearresteerd.
De door de volkspartij bij het afkondigen
der staking gestelde eischen zijn ontbinding
van het parlement, terugkeer van de poli
tieke emigranten, met inbegrip van den
vroegeren partijleider, Witos, invoering
van een nieuwe kieswet, organisatie van
nieuwe verkiezingen voor de wetgevende ver
gadering en wijziging in de leiding van de
huidige buitenlandsche politiek.
De volkspartij heeft een algemeene sym
pathie- en solidariteitsstaking ten gunste
van de stakende boeren aangekondigd in
Krakau, Botsjinia en Wielicza.
Naar van officieele zijde wordt medege
deeld, is het in verschillende plaatsen tot
bloedige botsingen gekomen. Stakende leden
der boerenvolkspartij vielen nl. boeren, die
levensmiddelen op de markt wilden bren
gen aan.
Volgens de officieele mededeelingen wer
den daarbij zoowel in Jaroslaw als in Lima-
nowa vijf personen gedood.
Hiertegenover staan de mededeelingen, die
verstrekt zijn door de leiding der boeren
volkspartij, volgens welke in het geheel ze
ventig personen bij de botsingen het leven
hebben verloren.
De aardschokken op de
Philippijnen
Het kleine eilandje Al abat, honderd mijl
ten Zuid-Oosten van Manilla, wordt sedert
de laatste zware aardbeving op 20 Augus
tus voortdurend door geringere aardschok
ken geteisterd. De zesduizend inwoners
kampeeren In het open veld, aangezien de
meeste huizen zijn ingestort.
De bevolking vreest dat het eiland In zee
zal verzinken, aangezien volgens hen de
zeespiegel voortdurend stijgt. De autoritei
ten hebben deskundigen gezonden om een
onderzoek in te stellen.
De schade, welke de jongste aardbeving
reeds alleen op het zuidelijk deel van
Luzon heeft aangericht, wordt op drie en
een half millioen dollar geraamd. De „Ma
nilla Tribune" schat de totale schade op
zeven millioen dollar.
ROEMEENSCHE MANOEUVRES
De Poolsche maarschalk Smigly Rydz
en generaal G a m e 1 i n, opperbevelhebber
van het Fransche leger, zullen deelnemen
aan de groote manoeuvres van het Rbemeen-
schë leger, die in Sept rnber zullen worden
gehouden.
De Poolsche bladen voegen hieraan toe, dat
Roemeensche diplomatieke kringen groote
militaire en politieke be teekenis toekennen
aan de beide bezoeken.
HET „ZUIVERE" RUSLAND
De vergadering van de sovjet In het gebied
Moskou heeft haar voorzitter, Filatof, van
zijn functie ontheven. Hem werd verweten
de politiek te verwaarloozen, te weinig in
contact te treden met de leiders van de sov
jet en de Stachanof-beweging te verwaarloo
zen.
De „Leningradskaya pravda" bericht, dat
de krijgsraad van Leningrad negen leden van
een contrarevolutionnaire Trotskistische ter
roristische organisatie ter dood heeft veroor
deeld. De veroordeelden werden onmiddellijk
gefusileerd.
Zij werden beschuldigd van talrijke mis
daden, o.a. het vergiftigen van arbeiders en
het bewerken van een ontploffing, vermoe
delijk in en fabriek, waarbij de landsverde
diging belang heeft, waardoor arbeiders wer
den gedood.
en je voelt |e loom en je hebt
hoofdpijn, dan helpt Instantine.
-Onthoudt daaroM
en voorkomt pijnen!
1
I
BAYER
9
1
V R V
Inslantine
Prijs 70 cent.
Een nieuwe Amerikaansche
dwaasheid
New-York houdt praat-
en zwijgtournooi
Te New-York is een wedstrijd gehouden
tusschen 86 zwijgende en pratende mannen.
Er werd een even groot aantal praatgragen
als zwijgzamen gekozen en van iedere soort
werd er één in een cel gezet ,waar de paren
voortdurend onder controle stonden. De wed
strijd bestond hierin, dat de zwijger zijn
naam steeds eer moest aandoen en de prater
geen oogenblik mocht zwijgen. Kampioen van
deze wedstrijd was het paar, dat de „kwel
ling" het langst volhield. Vijf en dertig uur
na den aanvang van den wedstrijd waren er
nog slechts zeven paren over, de anderen
hadden successievelijk den moed opgegeven.
Vier uur laten waTen het nog drie paar, tus
schen wie de wedstrijd ging en in het een en
veertigste uur werd het winnende paar ein
delijk uit zfjn cabine verlost.
De prater vertelde na afloop, dat hU in het
begin van den wedstrijd nog wel geweten
had, wat hij al zoo vertelde, doch langzamer
hand was hij totaal den draad van zijn ver
halen kwijt geraakt en had maar van allerlei
dingen verteld, die geen verband met elkan
der hielden..
De zwijger was er zoo goed in geslaagd ab
soluut niet te reageeren op hetgeen zijn cel
genoot vertelde, omdat hij tevoren zijn aan
dacht sterk op andere kwesties had geconcen
treerd, daardoor had hij er geen erg in gehad,
wat zijn tegenpartij gezegd had. Beiden heb
ben verklaard, hun levenlang niet meer aan
een dergelijken wedstrijd te zullen deelnemen.
Het Amerikaansche Congres is na zeven
en een halve maand van onafgebroken werk
zaamheden op reces gegaan. In d» laatste
dagen zijn nog met groote haast eenige
wetsontwerpen aangenomen en aan presi
dent Roosevelt ter onderteekening
voorgelegd, o.a. het wetsontwerp betreffende
den verkoop vain helium aan het buitenland
en de wet over het opruimen van krot
woningen.
Eenige andere zeer belangrijke wetsont
werpen zullen eerst na het reces in behan
deling komen.
Naar verluidt zal de prsidenit het groot
6te gedeelte van zijn vacantie op zijn bui
tengoed Hyde Park doorbrengen, met uit
zondering van zijn reis naar Warm Springs,
waar hij ieder jaar de Thanksgiving-day
pleegt te vieren.
Schaken
DE BONDSWEDSTRIJDEN
TE HILVERSUM
De heer H. J. J. Sl avekoor de schrijft
ons uit Hilversum d.d. 24 Augustus:
Het deelnemen aan de Bondswedstrijden
beteekent ontegenzeggelijk een genoeglijke
vijf dagen medemaken, doch dit genoegen
is niet geheel onvermengd. Verreweg het
grootste gedeelte van de deelnemers moet
in die vijf dagen -zeven partijen spelen. De
bonden-kampioenen zelfs acht. Gedurende
twee of drie dagen moet m«n dus twee par
tijen spelen om klaar te komen, terwijl een
deel van den vrijblijvenden tijd nog moet
worden besteed om de afgebroken partijen
uit te spelea Om in dergelijk klein tijdsbe
stek zulk een omvangrijk programma te
kunnen afwerken, verdeelt de geroutineer
de deelnemer zijn krachten zoo economisch
mogelijk. Hij vermijdt als het eenigszins
mogelijk is, dat zijn partijen moeten worden
afgebroken en geeft liever een half puntje
prijs, dan zich urenlange zorg te berokke
nen voor twijfelachtige winst, welke hem
wellicht tegen het einde op een inzinking
komt te staan. Verlies vermijden in de eer
ste ronden is gewichtiger dan moeizaam
verkregen winst. Want terwijl men voor
al onder gelijkwaardige tegenstanders
dikwijls vrij gemakkelijk remise krijgt en
zich daardoor niet overmatig behoeft in te
spannen en dus fot 't einde toe frisch blijft,
ziet men niet zelden, dat de spelers, die zich
reeds in de eerste ronden bovenmatig in
spannen en dus verscheidene hangpartijen
moeten afwerken en daaraan in hun
vrijen tijd nog de noodige aandacht beste
den tegen het slot de kracht missen om
zich tegen hun minder vermoeide tegenstan
ders staande te houden.
De Dinsdag is voor alle deelnemers de
eerste krachtproef geweest. In de morgen
uren moest een volledige ronde worden ge
speeld, in de avonduren eveneens. Het was
opvallend, dat van de och tend partij en in de
hoofdgroepen slechts weinig hangpartijen
voorkwamen, hetgeen er op wijst, dat deze
heeren verstandig genoeg zijn om hun
krachten voor het slot te sparen. Zoo kwa
men alle partijen in de hoofdklasse I ten
einde, terwijl de Maandagavond in deze
groep gespeelde partijen alle moesten wor
den onderbroken.
De uitslagen van de belangrijkste op Dins
dagmorgen gespeelde partijen waren aldus:
DONDERDAG 26 AUGUSTUS
HILVERSUM I 1875 M. AVRO-Uitzending.
8.00 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgen
wijding. 10.30 Omroeporkest en solist. 1.30
Zang en gramofoonmuziek. 2.10 Mode
praatje. 4.00 Voor zieken en thuiszitten
den. 5.00 Kinderuurtje. 5.30 Aeolian-
orkest. 7.30 Radiojournaalflitsen. 8.00 Be
richten ANP. 9.00 Radiotooneel. 11.00 Be
richten ANP.
HILVERSUM n 301 M. 8.00—9.15 KRO. 10.00
NCRV. 11.00 KRO. 2.00—12.00 NCRV.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuur. 12.15 KRO-
Orkest, en gramofoonmuziek..3.00 Voor de
vrouw. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Cursus han
denarbeid voor de jeugd. 5.15 Bas-bariton
en piano. 6.15 Accordeonsoli en gramo
foonmuziek. 6.45 Geheelonthouderspraatje.
7.00 Berichten. 7.15 Journalistiek week
overzicht 7.45 Reportage. 8.00 Berichten
ANP. 8.15 Haarlemsche Orkestvereeniging
en solist. 9.10 Bijbelsche causerie. 9.40
Vervolg concert. 10.20 Berichten ANP.
10.2512.00 Gramofoonplaten. Schriftle
zing.
DROITWICH 1500 M. 12.05 BBC-Midland-
orkest. 1.05 Sopraan en bariton. 2.05
Kwintet. 2.50 Declamatie. 3.35 Orkest
6.40 Causerie over Samuel Sorbière. 7.35
BBC-Harmonie-orkest. 8.00 „Cricket pro
fessionals", causerie. 9.40 „They had been
warned", causerie. 9.45 OrgelspeL 10.20
Radiotooneel.
RADIO PARIS 1648 M. 12.50 Orkest. 8.05
Duetten. 8.50 Amati-kwartet, en solisten.
10.05 Omroeporkest
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Om
roeporkest. 5.20 Kleinorkest. 8.20 Omroep
orkest
484 M.: 12.50 Salonorkest. 5.20 Vioolvoor
dracht. 8.20 Kleinorkest. 9.20 Symphonie-
concert. 11.0011.20 Gramofoonmuziek.
Doesburgh—De Jong afgebroken in gelijke'
stelling; Selman speelt gelijk tegen" Wolt
huis; Van der Nat verliest van De Ronde,
In deze groep heeft Selman met 2Y2 uit 3
de leiding.
Damesgroep (2de ronde)mevr. Schel*
fens wint van mevr. Keyzer—Bronsveld;
mevr. Winter verliest van mevr. van Aalst;
mej. Heemskerk speelt gelijk tegen mej.
Klerk: mevr Roodzant wint van mevr. Mell
van Teffelen. Mevr. Roodzant en mevr,
van Aalst leiden, beiden met 2 punten.
Hoofdklasse I (2tle ronde): Mulder
wint van Prins; Polak—v. d. Tol remises
Baay—Boersma remise; De Haas—Wester-
mann remise. In verband met de omstandig
beid, dat alle partijen uit de eerste ronde
onderbroken zijn, neeft liet geen zin hier
een stand op te geven.
Hoofdklasse II (2de ronde): Sohuc*
kink Kool wint van v. Veen; De Vries ver
liest van Morrison; Orbaan—Witteman af
gebroken; Van Epen verliest van Deckers,
In deze groep heeft Deckers met 2 punten
de leiding.
De middag werd besteed aan een bezoek
van het Hilversumsche stadhuis, vooraf
gegaan door een ontvangst der schakers
door het gemeentebestuur. Burgemeester
Lam boo ij sprak vriendelijke woorden tot
de aanwezigen en sprak den wensch uit, dat
men niet zou verzuimen eens in Hilversum
rond te zien.
De heer Van Trotsenburg, voorzitter
van den K.N.S.B., dankte den burgervader
en herinnerde er aan, dat in den loop der
jaren al heel wat belangrijke wedstrijden in
Hilversum hebben plaats gevonden en dat
men daaraan steeds de meest aangename
herinneringen heeft kunnen bewaren.
De uitslagen van de belangrijkste vijf
groepen, voorzoover deze op Dinsdagavond
werden gespeeld, luiden als volgt:
Bondenkampioen e.n (4de ronde):
WolthuisVan der Nat 10; De JongSel
man afgebr.; StumpersVan Doesburgh 0
1; Van SteenisVan Mindeno 0—1.
Damesgroep (3de ronde)mevr. Key-
zer-Bronsveld—mevr. Mell van Teffelen 1—
mej. Klerkmevr. Roodzant y2V2; mevr,
van Aalstmej. Heemskerk 01; mevr,
Scheltensmevr. Winter 01.
Veteranen (2de ronde)Schwenke—
Nielsen afgebr.; De Ruiter—Geus afgebr.;
jhr van ForeestBoekdrukker 1—0.
Hoofdklasse I (3de ronde)Prins—
Westermann, BoersmaDe Haas, Van den
TolBaay, allen afgebr. Mulder—Polak
ViVz\ Prins—De Haas (hangpartij) 1—0,
Hoofdklasse lf (3de ronde)v. Veen
—Deckers afgebr.; WittemanVan Epen 0
1; MorrisonOrbaan afgebr.; Schuckink
KoolDe Vries afgebr,
In de avondronde zijn thans ook de twee
de klassers begonnen, dio in groepen van
zes spelen. Er zijn drie van deze groepen.
Donderdae komen daar dan de derde klas
sers nog bij, die in groepen van vier spelen,
Van deze groepen zijn er vier, zoodat het
totaal aantal deelnemers ondertusschen tot
137 is gestegen.
t <9
T Dreunend ,valt Buiskes' vuist op -tafel. „Schaam je
Ruwaerdt, schaam je, dat je dat durft doen. Er zitten bij ons
een paar paters, die in de gevangenis hooren: drinkers en
dobbelaars, doorgaans onbruikbaar voor de dienst, infaam en
eerloos. Van henvan hen, Ruwaerdt, heb je de be
schuldigingen gekregen. En Kooltuyn, die de jongens uit del
taveerne, de meisjes uit het danshuis haalt, die half Enk-S
huizen regelmatig naar de kerk trekt, die maakt dat velen
een eerbaar leven zijn begonnen te lijden, diekooplui
over andere dingen leert denken, dan over geld verdienen*
alleen, hèm haal je uit zijn bediening en stopt hem in de ge-
vangenis. Dit moet je voor God verantwoorden, Ruwaerdt, ik
had het van mijn ouden makker niet verwacht".
De kettermeester frutselt met een vel papier. Het is het
vonnis van Kooltuyn, dat hij onderteekenen moet. „Ik heb
mijn voorschriften, waar ik mij aan houden moet", veront
schuldigt hij zich.
„Een rechter heeft toch vrijheid en zelfstandigheid genoeg
bm eigen oordeel in de schaal te mogen leggen! Geloof mij,
|e ouden vriend. Niet Kooltuyn is in Enkhuizen de verder-
ver, maar zij, de beschuldigers, die op het oogenblik waar
schijnlijk bij hun wijnkruik zitten".
Ruwaerdt Tapper schuift onrustig op zijn stoel.
„Hier", gaat Buiskes door. „Hier heb ik brieven van de
burgemeesters. Zij verklaren, dat Kooltuyn om de goede in
vloed die hij op de poorters heeft, wat het burgerlijk leven
aangaat, in elk geval consideratie verdient".
De kettermeester staart nadenkend naar de hooge zolde
ring van zijn kamer. Dat Kooltuyn menschen als Buiskes aan
zijn kant heeft verrast hem. Het gemeen volgt de ketters na.
Soms wat kleine luyden. De rijken en de gezagsdragers niet.
En nu komt daar een der meest geachte burgers van Enk
huizen voor dien ketter pleiten en hij brengt brieven mee van
den magistraat. Tapper voelt er weinig voor om de aristocra
tie van zijn vaderstad tegen zich in het harnas -te jagen.
„Ik kan me aan de plakkaten niet onttrekken", zegt hij op
weiwillenden toon. „Ik moet die handhaven. Maar als gij op
de sermoenen van Kooltuyn gesteld zijt, dan is er wel een
weg om hem te handhaven in zijn ambt. Als hij de ceremo
niën maar voorstaat, het vagevuur predikt, de menschen ver
maant om Maria aan te roepen, en de dienst van de heiligen
onderhoudt, dan zal het andere hem geen overlast berokke
nen. Je moet niet meenen, dat ik er iets op tegen heb, dat hij
ondeugden striemt, dat hij ook paters op zonden wijzen durft.
Je moogt ketterij niet verwarren met ijver en deugd! Kunt gij
het klaar spelen, dat Kooltuyn zijn dwalingen varen laat, dan
kan hij preeken zooveel als hij wil!"
Buiskes denkt na. Ruwaerdt is niet onbillijk vindt hij. Wat
zou er tegen zijn, als Kooltuyn die ceremoniën verrichtte? Dat
is toch eigenlijk ondergeschikt werk. En als hij er vrij door
wordt, als hij ongehinderd zijn dienst waarnemen kan, wei
dan is dat een heel geringe prijs voor zooveel goeds. Laat hem
dan voor de schijn de mis bedienen".
„Ik wil hem morgenochtend vrij laten", biedt Ruwaerdt
aan, „op voorwaarde, dat gij hem beweegt de dingen te doen,
waar ik zooeven van gesproken heb".
„Aangenomen!"
„Dan is hij morgen vrijEn laat ik nu een glas goede
Rijnwijn voor u mogen inschenken. We moeten een gezelli
ge avond hebben, ondanks dit begin".
Ruwaerdt vult twee glazen, en als die leeg gedronken
zijn, neemt hij het vel papier van de tafel en houdt het in de
kaarsvlam. Het vonnis van Kooltuyn smeult weg in een
roode gloed.
Er rammelen sleutels achter de celdeur: het slot knerst.
tVoor het open luikje schemert een pij.
De lippen van den gevangene worden een dunne streep; zijn
blik is vast. Hij zal nu geroepen worden om .te strijden voor
Koning Jezus
Pastoor In 't Woudt komt de cel binnen met een honig
zoete glimlach.
„De Kerk is genadig jegens haar dwalende zonen. Ge zijt
vrij!" boodschapt hij.
Kooltuyn is hevig verrast Meent deze pastoor dat? Of
speelt hij met hem?
„Ziehier!" De assessor reikt hem een bevelschrift over.
Ontslagen van rechtsvervolging!
Met bevende hand neemt Kooltuyn het stuk aan. Dit
overweldigt hem. Hoe is deze plotselinge ommekeer tot stand
gekomen?
„Je had het wel goed daar in Enkhuizen, hé? De parochia
nen mochten je wel".
Kooltuyn zegt er niet veel op. Hij is verward. Deze vrien
delijkheid van den assessor staat in al te schril contrast met
zijn hatelijke bitsheid van gistermiddag.
„Je wilt daar natuurlijk graag blijven, hè?" gaat de asses
sor door. „Dat kan, m'n zoon, dat kan".
Smartelijke verbazing licht in de oogen van den gevan-*
gene.
„Plaagt »t me niet", smeekt hij. „Zeg mijn vonnis maar".
„Ik plaag niet. Wij hebben nader informaties gekregen
omtrent je arbeid in je parochie. Die waren gunstig. Wij
willen je helpen om dat werk ginds voort te zetten. Je hoeft
je alleen maar als een goed Katholiek te gedragen. Waarom
zou je de Lutherije blijven aanhangen? Als je dat doet. blijf
je in deze cel. of roosteren ze je misschien. Kun je dan dc
menschen stichten en troosten? Kun je dan den Verlosser
verkondigen? Je werk. je mooie herderlijke werk kun je alleen
doen in de Katholieke kerk".
Nu buigt de assessor zich dicht naar den gevangene over:
„Het zal je geen nadeel brengen als je doet wat ik je zeg. Je
bent een man met gaven; je zult groot geacht worden in de
Kerk. Je hoeft ook niet in armoe door het leven te gaan. Ik
zal je helpen aan een parochie van honderd kronen
„Neen, neen", weert de pastoor af, als Kooltuyn een be
weging maakt. „Ik begeer geen onmiddellijk bescheid. Denk
maar eens na over mijn woorden; reis maar af naar Enkhui-i
zen, en bericht ons na je aankomst, of bericht ons ook niet*
Maar toon in je leven, dat je een trouw zoon der Kerk bent*
En kom nu mee, mee naar de vrijheid
'Wordt vervolgd)
