POLITIEKE VRAAGSTUKKEN
De toestand der werkloozen
Fascineerende Scheepvaart
vooruitzichten
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1937
denkbeelden van
Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan
j In de „Groene Amsterdammer" heeft
Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan enkele
belangrijke artikelen gepubliceerd,
waarin hij zijn gedachten neerlegt over
verschillende politieke vraagstukken.
1 Het volgende is aan deze artikelen ont
leend:
IN tijden van internationale economische
en politieke ontwrichting gaat in de
Hëmocratische landen de stroom der nat
nalo politiek met onvermijdelijkheid naar
rechts. De ontwrichting zelve
teekent, dat de altijd voortgaande vernieu
wing der maatschappij moeilijkheden
Hervindt, spaak dreigt te loopen, tot
jivarring en vernietiging leidt"»
Twee nieuwe vraagstukken van wereld
jivijde heteekenis zijn plotseling op den voor
grond gekomen en beiheersohen eensklaps
de nationale politiek van elk Europeesch
land.
In September 1931 viel het Engelsche
pond, weldra gevolgd door een geheeli
(reeks andere valuta.
In de eerste maanden van 1933 kwam het
nationaal-socialisme in Duitschland aan
bewind.
Deze beide vraagstuk'k-én leggen de lui
ding van elke politieke partij, die haar
plaats in het volk wil handnaven, de taak
op, haar volgelingen zoo snel mogelijk over
de nieuwe moeilijkheden te onderrichten
cn duidelijk uit te spreken hoe onder deze
peheel nieuwe omstandigheden gehande!
moet worden. Hierbij doet ®ich voor elke
partij in wezen dezelfde moeilijkheid voo
dat men in één woord kan samenvatten als
den strijd dpr generaties.
Wanneer de ontwikkeling geleidelijk
tonder schokken verlooptt, is het niet meer
dan natuurlijk, dat de leiding van elke par
tij in handen is van de oudsten, die door
feen langdurige ervaring, opgedaan in een
tich zelf in hoofdzaak gelijkblijvend milieu
et beste kunnen oordeelen over den te vol-
pen weg. Onder deze omstandigheden is bij
de leiding ook geen groote mate aan acti-
(vitoit. geen snelle beweeglijkheid
veranderen van tactiek noodzakelijk.
De weg staat jaren vooruit reeds a
2nd. En het is volkomen begrijpelijk, dat
personen, die in het rustige klimaat
(vóór den oorlog zdjn groot geworden, in
jlrgenwoordigen tijd vóór alles hun hoop
stellen op een terugkeer naar „normale"
1 mstandigheden. Hun ietwat passieve
ïur vindt bevrediging in meer of mindei
aai gestyleerde dooddoeners in den geest
an:
,.\Vij leven in een bezeten wereld
Aan de verdwazing moet toch eens een
(eind komen,
friezen wij dood, dan vriezen wij dood.
Het is in elk geval niet onze eigen
kchulcl".
De jongere generatie is niet zonder idea
lisme, maar zij heeft geen respect voor de
nuasi-idealistische frase, die reeds
onheilen heeft gesticht. Haar oogen zijn ge
richt op de werkelijkheid en zij zoekt naar
practisch uitvoerbare daden om de af
schuwelijke realiteit van vandaag om te
rotten in de betere werkelijkheid van mor-
He't is geen ondankbaarheid, geen
k aan waardeering voor 'de toewijding
ouderen, die hen drijft. Maar wel een
o voel 'van eigen kradht en eigen ver-
"intii'oordelijkheid. Het is geen toeval, dat
bel extremisme zijn aanhangers vrijwel uit-
|s/üitend onder de jongeren vindt. Hoe pas-
|siever, hoe indolenter de houding der do
Imocratisohe partijen, des te sterker zullen
!eij de beste elementen van de jongere gene
ratie van zich vervreemden.
Daarom is het een eerste eisch van
goede tactiek en van welbegrepen ver
antwoordelijkheid, dat elke partij rveel
vlugger en sterker dan vroeger haar
leiding en haar vertegenwoordiging m
de openbare lichamen verjongt. En tege
lijkertijd is noodzakelijk, dat zij meer
dan vroeger zich open stelt voor elke
critiek, hetzij dat die van binnen of van
buiten komt. Tegelijkertijd is noodig,
dat de werkelijke leiding van elke par
tij zich minder aanhankelijk en d-us af
hankelijk betoont tegenover bepaalde
personen, hetzij ouden of jongen.
Met het bovenstaande wil niet gezegd
lijn, dat de noodzakelijkheid van vernieu-
•ing en verjonging aan de Nederlandscho
ilitieke partijen tot dusver is voorbijge-
Integendeel. De beide grootste, de
ich-Katholieke Staatspartij en de So-
:iaal-Democratische Arbeiders Partij, heb-
n haar verantwoordelijkheid in dezen
•dege begrepen. De Ohristelij'k-Historische
j'nie is een goed stuk op weg en heeft nog
mlangs in de rapporten pro en contra or
lening getoond, dat de kracht van een d>
norratische politieke partij volstrekt met
ezooht behoeft te worden in het opleggen
ian haar volgelingen van een volstrekte
lenheid inzake den te volgen weg, maar
lóór alles in het handhaven van een be
taalde geestelijke sfeer. De Anti-Revolu-
ionnaire Partij heeft zioh nog zoo juist los
emaakt van de verslappende, door haar
eider gepropageerde, gedachte van een-
enheidskabinet, en is mede op de bres ge
reden voor de handhaving van de goede
iarlementaire practijk.
Het werkelijk samenbindendene element
a een politiek partij is een zekere gelijk
gestemdheid des gemoeds. Elke sterke po-
itieke partij heeft haar eigen geestelijk kli-
naat, waarin haar aanhangers door aanleg
n opvoeding zich van nature tehuis gevoe-
-n dat hen bijeen doet blijven ook wan-
hun inzichten over bepaalde concrete
naatregelen divergeeren. De groote poli-
ieke leiders zijn de creatieve artistieke
geweest, die dit psychologisch kli-
naat met zijn eigen nuanceeringen zoo ®ui-
er en zoo krachtig mogelijk hebben weten
twikkelen. En de onvergelijkelijke
terkte, die speciaal in Nederland de drie
onfessioneele partijen bezitten, is juist te
ianken aan het a-politieke religieuze ele-
nent, dat hen hijeen houdt.
Wanneer de linksche partijen een vasten
reep op het aan hun zorgen toevertrouwde
loiksdeel willen behouden, is het volstrekt
loodzakclijk, dat zij zich op hunne geeste
ïjke grondslagen nader bezinnen, het in-
uitieve gevoelselement zoo sterk mogelijk
ntwikkelen en uit hun beginselen al dat-
envijderen, dat niet intuïtief door 't.
entiment kan worden beslist. Alles wat
ic.h als beginsel aandient, maar betrekking
op bepaalde economische of sociale
naatregclen, verstart tot dogma, indien
zijn volgelingen voor altijd aan wil
linden.
DE S. D. A. P.
De S.D.A.P .heeft de laatste jaren voor
het uiterlijk een groote verandering onder
gaan, die alleen hen kan verbazen of met
wantrouwen vervullen, die met haar inner
lijke structuur weinig bekend zijn. Zij durft
thans te schijnen hetgeen zij in diepste kern
altijd geweest is: een radicale hervormings
partij.
Elke mogelijkheid van verbinding met de
communisten is voorgoed verworpen. Het
nieuwe program aanvaardt zonder voorbe
houd de democratie en verwerpt elke dicta
tuur. Het gaat uit van de juiste gedachte,
dat de taak van een massa-partij niet alleen
ligt in het behartigen van de belangen der
arbeiders, maar van alle economisch z
ken en misdeelden.
De dogmatische socialisatie der productie
middelen is vervangen door het „gemeen-
schapsbezit van de voornaamste productie
middelen". In het Plan van den Arbeid heeft
men een concreet programma gegeven voor
de naaste toekomst.
Toch is ondanks dit alles de S.D.A.P. bij
de verkiezingen slechts met pet. vooruit
gegaan. En de oude orthodoxie heeft reeds
laten weten, dat dit geringe succes te wijten
is aan het weinig principieel socialistische
van de gevoerde verkiezingscampagne.
De waarheid is, dunkt mij, precies omge
keerd. Dé expansiemogelijkheid van de so
ciaal-democratie ligt niet meer op eenigs-
zins belangrijke schaal bij de confessioneele
arbeiders. Deze hebben hun eigen organisa
ties en voelen zich daaraan steeds sterker
verbonden, zooals de teruggang van het so
ciaal-democratische stemmenpercentage met
name in de katholieke provincies duidelijk
aantoont.
Conclusies uit een
Amsterdamsch rapport
In het laatste dubbel-nummer vam
Anti-Revolutionaire Staatkunde is een
artikel opgenomen van den heer P.
Kculemans, bekend anti-revolutio
nair in de hoofdstad en directeur van
„Maatschappelijke Steun", over de toe
stand der Amsterdamsche werkloozen.
De schrijver geeft citaten uit en aantee-
keningen bij een rapport, dat in Januari
van dit jaar over dit onderwerp ver
scheen en welk rapport reeds de aan
dacht had van onzen Amsterdamschen
redacteur, die op een merkwaardige
houding van vele ouders tegenover
schoolvoeding en -kleeding wees; een
onderwerp, dat ook in dit eerste artikel
ter sprake komt en waarop wij in een
aparte beschouwing nog even hopen
terug te komen.
Voor ditmaal vragen we voornamelijk
aandacht voor die gedeelten, welke aan
sluiten bij hetgeen wij onlangs schreven
•er de kosten en moeiten van levensonder
houd voor werkloozen en welk onderwerp
nog steeds de volle aandacht heeft zoo in
de pers als in onze lezerskring, gelijk ons
dagelijks uit brieven en persoonlijk bezoek
blijkt.
Het feit, dat het onlangs verschenen rap
port handelt over slechts 78 gezinnen in de
laatste drie maanden van 193-4 verkleint de
•aarde der gegevens niet zoo erg als men
oppervlakkig zou meenen. Immers, de om
standigheden loopen in de werklooze gezin
nen niet zoo heel veel uiteen en de scha
keeringen vindt men ook in een betrekke
lijk klein aantal.
Ook wijkt de toestand van het heden niet
belangrijk af van die in 1934; men kan al
leen zeggen, dat de langdurige werkloos
heid slechts tot verhooging van de nood
kan leiden; met name geldt dat ten aanzien
van kleeding en huisraach
Wel moet men in aanmerking nemen,
dat hier alleen sprake is van groóte-
sta-dstoestanden; de nood onder de werk
loozen op het platteland is van geheel
andere aard en een rapport daarover
zou even belangrijk zijn.
Na deze Inleiding volgien we de gang van
het betoog van den heer Keulemans. Aller
eerst wijst hij er op. dat de enquête slechts
78 gezinnen betrof, maar dat ze op zich zelf
zeer uitgebreid was en met alle factoren
rekening hield. Dc feitelijke gegevens wer
den door de gezinnen, voornamelijk door de
huismoeders zelf verstrekt; de opgedane er
varingen werden door de vrijwillige inquê-
trices zorgvuldig bewerkt.
iver drie onder-
I. het budget-onderzoek;
De hoofden der 78 gezinnen, "die 13
weken in het onderzoek betrokken
den, waren allen langer dan een jaar
werkloos; 18 minder dan 2 jaren, 43 twee
tot 4 jaren, 17 langer dan 4 jaren.
Meer dan de helft der gezinnen had
als eenige bron van inkomsten den van
overheidswege verstrekten werkloosheids
steun; bij de overigen was die steun
toch de overwegende bron van inkom
sten.
In het beschouwen van de budgets is
rekening gehouden met de verstrekkin
gen in natura, w.o. schoolvoeding en
schoolkleeding aan kinderen van leer-
plichts-leeftijd.
De gezinnen, die enkel op steun waren
aangewezen, waarin dus geen verdien
sten van eenig gezinslid binnen kwamen,
ontvingen in geld gemiddeld 15.11%
per week en in natura voor een waarde
van 0.60 per week. In totaal 15.75%,
waarin begrepen was de brandstoffentoe-
slag a fl.Bij het totaal der gezinnen
was het gemiddelde steunbedrag in geld
ƒ14.81 per week, terwijl de gezinsgrootte
was 416 78 5.3 personen.
Het 'bedrag, dat aan huishuur werd
uitgegeven was over al de 78 gezinnen
gemiddeld ƒ5.92 of 30.7 pet van 't totaal
der uitgaven. Deze cijfers zijn voor ge
zinnen van niet-werkloozen resp. 6.51
en 18.3 pet.
Na de voeding is 'de huishuur de
zwaarste last in de rekening van den
werklooze en het laat zioh verklaren, dat
in de vroegere Rijkssteunregeling het
huurbedrag eep afzonderlijke factor uit
maakte.
Het gaat gemakkelijker om goedkooper
voedsel te nemen dan naar een goedkooper
woning te veThuizen.
Van de 78 besproken gezinnen waren
er dan ook slechts 12 gedurende de werk
loosheid naar een goedkoopere woning
vertrokken.
Maar van deze 12 waren er dan toch
ook 5 gekomen in een woning, die tekort
aan slaapgelegenheid had..
Van de onderzochte 78 gezinnen waren
er verder nog 11, die slaapgelegenheid
te kort kwamen. Wel was dit reeds vó"
de werkloosheid het geval, maar door
ouder worden van dc kinderen was
toch verergerd.
Bekend is, dat sedert September 1936
de huurbedragen geen invloed meer heb
ben op het steunbedrag. De huurtoeslag
is afgeschaft voor nieuwe gevallen
de oude gevallen is hij bevroren.
Dc bedoeling is, dat aldus de huurtoe-
slag niet meer een sla-in-in-dcn-weg
zijn voor huurverlaging of voor 't zoeken
van een goedkoopere vorming.
Hoe weinig geld aan huisraad, kleeding
en schoeisel besteed kan worden, blijkt
deze citaten:
Het onderzoek leert', 'dat aan huisraad
(meubilaar, dekens, stoffeering, linnen
goed, keukengerei, electr. benoodigd-
heden) door de 78 gezinnen in 3 maan
den tijd in totaal is aangeschaft (waar
onder ontvangsten in natura begrepen
zijn) voor ƒ251.46. d.i. ongeveer 0.25
per week in een gezin. Voor niet-werk
looze arbeiders bracht een onderzoek het
bedrag van 1.35%.
De enquêtrices rapporteerden, 'dat
de meeste gezinnen aan het onderhoud
van meubilair een dergelijke bijzondere
zorg werd besteed en dat dit dan de taak
van den man was geworden.
In 17 gezinnen waren eenige 'deelen
van het huisraad onbruikbaar geworden:
zooals vloerbedekking, gordijnen, stoel
zittingen.
(Is het wonder, dat men er moeilijk
toe komt om te gaan verhuizen?)
Aan kleeding en schoeisel wen
besteed ƒ0.68 en ƒ0.26 er week. In niet-
werklooze arbeidersgezinnen mag men
dit. stellen op 2.40% en ƒ0.64 of ruim
vier maal zooveel. Van het geheele bud
get der werkloozen maakt het uit 4.8 pet
en van de niet-werkloozen 8.6 pet.
Uit de getallen voor huishuur en
ding blijkt, dat de belangrijke verminde
ring van de totale inkomsten sterken in
vloed heeft op de kleeding en 't schoeisel,
Hoofdstuk II handelt uitsluitend over 'de
voeding. Dat ook daarop in de gezinnen
der werkloozen, waar het inkomen zelden
weinig meer is dan de helft van dat der
kenden, sterk bezuinigd moet worden be
hoeft geen betoog
Duurdere stoffen als "vleesch en ïruit
worden minder gebruikt. Brood, erwten
en boonen, die naar verhouding van de
voedingswaarde, zeer goedkoop zijn, wer
den in groote hoeveelheden gekocht, zoo
ook verhoudingsgewijs aardappelen.
Hoewel er meer brood gegeten wordt,
wordt de hoeveelheid boter (margarine
voor den werklooze) in totaal gerin
ger. Belegging van het brood wordt ge
mist.
De hoeveelheid vleeséh is bij het werk
looze gezin gering, het vleesch wordt bij
den warmen maaltijd (die zich ook niet
altijd dagelijks voordoet) meestal gemist.
De eiwit- en vetvoorziening ging hier
door achteruit.
Werd in enkele gezinnen nog een aan
merkelijke hoeveelheid vleesch gegeten,
dan was dit veelal regeeringsblikvleesch.
Het gemiddelde vleesch verbruik over de
78 gezinnen was iets meer dan 1/3
van dat van werkende gezinnen, het
broodverbruik gemiddelde was 6/5
van en het aardappelenverbruik iets
minder dan dat in werkende gezinnen.
De verhoudingen voor beschuit en koek.
natuurboter en voor fruit zijn resp. 1/8,
1/19 en 1/6.
Werkloozen eten 2 maal zooveel erwten
en boonen, iets meer dan de helft van
de suiker en 4/5 van de groenten van
werkenden.
De cijfers wijzen dus een sterke ver
sobering aan en 't blijkt, dat de huis
vrouw van den werklooze haar bezuini-
De voorrangswegen in ons land, waarop het verkeer met ingang van 15 Augustus voorrang heeft boven het verkeer, dat van
de zijwegen komt.
ging, misschien onbewust, bereikt door
het afschaffen (geheel of gedeeltelijk;
van dure en het aanschaffen van g
koope voedingsmiddelen.
Natuurlijk is bij dit alles van groote he
teekenis of de huisvrouw voor haar taak be
rekend is. Niet allen verstaan de kun6t om
voor het weinige geld dat beschikbaar is de
grootste voedingswaarde te krijgen, al ge
beurt dat meer als vanzelf „dan men theo
retisch" zou vermoeden. Wel kregen de
enquêtrices heel vaak de indruk, dat de
meeste huisvrouwen de naai- en verstel
kunst uitnemend verstaan en vaak van oud
wat nieuws weten te maken. Helaas is het
oude niet zelden zóó versleten, dat de best-
bedoelde pogingen niets opleveren.
In 'n slotartikel hoopt de heer Keulemans
iets te zeggen over de .huiselijke en sociale
omstandigheden der gezinnen. Zoo mogelijk
zullen wij ook daaraan eenise aandacht be
steden. Het verheugt ons intusschen dat in
dit tijdschrift en van zoo bevoegde zijde
belangstelling voor dit brandende vraag
stuk wordt gevraagd. Het mag ons, het mag
ook de Regeering niet loslaten.
VACANTIE-ADRESSEN
Nu dc vacantietijd is aangebroken
en velen onzer lezers de krant aan him
vacantie-adres willen ontvangen, ver
zoeken wij dezen vriendelijk de tijdelijke
adressen zoo spoedig mogelijk, liefst
drie dagen van te voren aan de ad
ministratie schriftelijk op te geven,
met duidelijke vermelding van bet vaste
adres en het v a c a n t i e-adres, de
data van begin en einde der va-
cantie.
Komen deze aanvragen op het laatste
oogenblik, dan is het niet zeker, dat men
aan het nieuwe adres direct den eersten
dag de krant ontvangt, terwijl dit toch
zeker door de lezers, evenals door ons
op hoogen prijs zal worden gesteld.
Natuurlijk brengt deze verzending
voor onze expeditie extra-kosten met
zich.
Onze lezers zullen er geen bezwaar
tegen hebben indien deze extra-kosten
welke \V2 cent per Jag bedragen, door
ons worden berekend. Indien mogelijk
gelieve men bij de opgave van het tijde
lijk adres de kosten in postzegels bij te
voegen. DE ADMINISTRATIE
VRAAG EN ANTWOORD
4118 Wij meenden dat Uw vraas al
reeds in de rubriek beantwoord was. Waar->
schijnlijk hebt U het dan over 't hoofd gezien.
Wij kunnen op deze kwestie moeilijk in deze
rubriek ingaan. Wilt U er dus meer over weten,
geeft U dan Uw adres op. dan zullen wü IJ
advertentie bekend li
enkele schuld betaalt dl
kan men hem nerger
Overigens kan van buitel
goede verstandhouding
deeld, d
helft
n onder de drie kindei
'en.de echtgenoot ontv;
der kinderen 1. Bij het
•ekening gehoud-
lan worden,
n zaak tusschen man en
iets in te zeggen hebben»
t geval, door
oot ontvangt
iet
.rde va
contanten en gelds-
f 8500 en ls de wa
f 500, dan ls de erfenis
De overlevende echtgen
is f 5625 en leder der kinderen f 1125.
levende echtgenoot krijgt dan, aLs hij
boedel behoudt, slechts f 512S In cont*
•echten bedragen in hel
genoemde geval voor
f 1125 dat is f 33.75.
tvangt de overlevende echtgenoot dei
-een kindsgedeelte, maar die helft is
nis, dlch Is zijn persoonlijk bezit, omi
en vrouw samen f 9000 bezaten,
vanneer de overlevende echtgenoot
m die helft als erfenis aangemerkt
roor de kinderen.
de kinderen bij acte toestemmen, dei
nverdeeld te laten, zoolang de over
levende echtgenoot in leven ls. dan is niettemin
noodig en betaling der sue*
cessiereohten
erplicht.
'4120 -■ K. t, d. G. Ie It. Bij een zuiver,
ikomen van f 1053 is de aanslag in de Rijks-
ikomstenbelasting (inclusief gemeentefonds-
elasting en werkloosheidssubsidiefondsV
24.95. De aanslag ls dus Juist.
•egenjas. Wij raden
llstilleerd water gedoopt, over de vlekken te
wrijven. Lukt dit niet, dan valt wellicht met'
ihemisch reinigen iets te bereiken. Aangezien-
fumml niet mag worden blootgesteld aan dei
nweTking van min of meer blitende stoffen,
noet wel degelijk deskundige voorlichting won
den gevraagd. Hetzelfde geldt voor het water*
dichtmaken.
het algemeen kan gezegd worden", dat
kleedingstukken, die 12 uur liggen in een vijf-
mts azijnzure aluinaarde (acetas alurni-
en daarna te drogen worden gehangen,
vrü goed waterdicht zijn.
.arschijnlilk kan een apotheker U wer
zeggen, of gummi zulk een behandeling toe
laat.
Financieel weekoverzicht
Florissante bedrijfsresultaten
over 1937 verwacht
In den aanvang eener
bloeiperiode
Hooge raming van den
katoenoogst in de V.S.
Vrij "dagavon
De Stoomvaart Mij Oostzee heeft gister
voor f 750.000 nieuw kapitaal uitgegeven
tot een -koers van 150 pCt. Deze inschrijving
is een eclatant succes geworden-. Nagenoeg
alle aandeelhouders hebben van hun claim
recht gebruik gemaakt, hetgeen temeer
spreekt, wanneer men bedenkt, dat deze
Mij. pas drie jaar geleden een drastische
afschrijving op het aandeelenkapitaal he-ft
doen plaats vinden, waarbij de aaindeelen
van -f 1000 tot f 150 werden teruggebracht
In het prospectus dat bij deze emissie werd
uitgegeven deelde d-e Directie mede, dat de
winst over het eerste halfjaar van 193!"
f 423.678 heeft bedragien, terwijl tevens
medegedeeld, dat de winst in het tweede
halfjaar die van (het eerste belan-grijik zal
overtreffen.
Wanneer men naast dit laatste cijfer van
425.000 eens zet het winstcijfer over heel
)36 (f 220.000), dan is verder commentaar
overbodig. Immers verdiende de Mij. in het
eerste halfjaar van 1937 vrijwel het dubbele
van wat zij in het geheele jaar 1936 ver
diende en over heel 1937 zal de win6t zelfs
grooter zijn dan het geheele kapitaal van
de Mij. vóór bovenbedoelde emissie.
Een en ander demonstreert duidelijk hoe
zeer de toestand in het scheepvaartbedrijf
het laatste jaar is verbeterd. Eni het zijn
vooral de optimistische mededeelingen van
'e Directie van de „Oostzee" die de laatste
reken zoo fascineerend op het publiek heb
ben gewerkt en aanleiding hebben gegeven
tot de aanmerkelijke koersstijging voor
scheepvaartaandeelen op de beurs, de lichte
reactie van de laatste paar dagen buiten
'beschouwing gelaten.
De florissante bedrijfsresultaten
.Oostzee" beperken zich trouwens miiet tot
één enkele Mij., zij zijn een symptoom van
yvat er over de geheele linie gaande is. Men
^)ie bijv. maar eens naar
gemiddelde vrachtprijs,
- in de wereld liet laatste jaar met ca.
pCt. gestegen is. Daarnaast is ook het
personen vervoer aanzienlijk toegenomen.
Van 1 October 1936 tot 1 Juli 1937 steeg o.a,
l^et personenvervoer van Noord-Amerika en
Europa vaini 258.000 personen tot 316.000.
•Sedert 1920, hetgeen een der (beste jaren
•was die de scheepvaart ooit heeft gekend,
ls het verkeer niet meer zoo belangrijk ge
weest als thans en in 1928 tijdens de hoog
conjunctuur stona de gemiddelde vrachten
index op 130 tegen tihans 154.
Tal van factoren o.a. de oorlogsdrei
ging in het Verre Oosten, de sünds 1934 be
staande samenwerking tusschen de reede-
rijfn, de saneering van overtollige scheeps-
rujmte in de depressiejaren werken er
too mede de gunstige positie van de scheep
vaart te accentueerden en zoo zien we niet
clers, dan dat voor de scheepvaart een
bloeiperiode is begonnnen, welke voorloopig
nog geen einde zal nemen. Waar de voor
uitzichten gunstig zijn en bij ontspanning
d»r interna'ionale betrekkingen een verdere
Onit-ploojing van de internationale handel
mag worden verwacht, daar zijn ongetwij
feld de mooie toekomstverwachtingen nog
slechts ten 'deeTe ïn 'de koerden der aan'dee*
len verdisconteerd.
De locale mairkt heeft overigens niet te
klagen over gebrek aan belangstelling. De
omstandigheid diat Wallstreet nog al eens
aam den gedru-kten kant was, kon hieraan!
niet6 veranderen en men trok zich van al'
deze dingen vrijwel niets aan. Dat is ook-
geen wonder, want de gang van zaken iri
het Aimerikaansche bedrijfsleven laat nu
eenmaal mdets te wenschen over. De kwar-*
taalsresultaten die deze week weer zijn ge
publiceerd leveren er weer de staaltjes van,
Men lette maar eens op de mooie resultaten
van de populaire Anaconda Copper, welker
nettowinst in het tweede kwartaal 1937
10.591.000 bedroeg tegen slechts 3.019.000
jaar geleden. Over het eerste halfjaar 1937
is een winst gemaakt van S 19.128.000 (v. j,
S 5.827.000). Ook de resultaten vam andere
Mijen zijn meegevallen, zoodat er wat dit
betreft
geen vuiltje aan de lacht
is. De stoornis kwam dan ook van andere
zijde, met name maakte het een minder
prettige indruk dat het prijsverloop op de
graan- en katoenmarkten tegengesteld is aan'
aan dat op de metaalmarkten. Het prijsver
loop voor agrarische producten staat sinds
jaar en dag in de V. S. in de aandacht om
dat men nu eenmaal aan den lijve heeft
ondervonden dat de conjunctuur in hooge
mate gevoelig is voor de ontwikkeling van
de koopkracht van de landbouwende bevol
king. Nu staat men in de V. S. voor het feit,
dat dit jaar de kavoenoogst bijzonder groot
zal zijn en dit heeft een gevoelige prijsda
ling veroorzaakt, hetgeen een weinig onge
rustheid heeft gewekt. Nu is de prijsdaling
niet direct van groote heteekenis maar voch.
heeft men een onbehaaglijk gevoel gekregen'
en er viel dan ook niet aan te ontkomen
dat Wallstreet een'onzeker verloop had.
In ons land breekt zich intusschen de ojw
leving meer en meer baan en diverse aan-'
deelen hebben hiervan kunnen profiteeren,
Philips en Aku plaatsten zich weer eens op
der. voorgrond, waaraan de gunstige export -
cijfers over Juli niet vreemd zullen zijn.
De handel in claims is de laatste maanden
op de beurs aanzienlijk. De claim Oostzeö
zong haar zwanezang, doch dc claim Borse»
my kwam er voor in de plaats. Zij steldo
zich al dadelijk vrij aanzienlijk boven haar
theoretische waarde van ca. f 130 en mon
teerde tot f 148. De ruibberafdeeling lag wat'
verlaten, vooral nu de prijs niet verder ver
mocht aan te trekken. Voor Unilevers be
stond vrijwel geen belangstelling. De ver"
wachvingen over den invloed van de nieuwa
maatregelen zijn blijkbaar niet hoog gespan
nen. I
Op de beleggingsmarkt zet de rentedaling
rverder voort
Op de pandbrievenmarkt is dat even
eens bet geval. Er zijn al hypotheekbanken
die de uitgifte van 3% pet. pandbrieven heb
ben gestaakt. Fransche guldensobligaties
•aren opnieuw hooger, daar men vermoedt
dat de valutaclausules door Frankrijk zul
len geëerbiedigd worden. Het mag nog wel
even worden opgemerkt, dat de situatie iri
hev land van Marianne gaandeweg beter
wordt en de maatregelen van Bonnet meer
en meer effect sorteeren. I
2% pCt. Nederland
pCt Nederland 1936
pCt. O. I. 1937
Koninklijke Olie
H.V.A.
Nisu
K.U.
Unilever
Philips
Amsterdam Rubber
Deli Mij.
Ned. SdheiepVj Unie
H.A.L,
5 Aug. 12 Aug,
82A 82%
558%'
175%
339%
148%
140%
