De uitgewezen journalisten
De Japansch-Chineesche
verwikkelingen
N'
NATUURLIJK in VOORBURG!!
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1937
EERSTE BLAD PAG. a Z'
Een appreciatie van
standpunten
(Van
1 Duitschen correspondent)
OF van de journalistiek hetzelfde gezegd
kan worden zullen we buiten be
schouwing laten, maar de journalist zeker
.voor zoover hij buitenlandsch correspondent
3s gaat er ontegenzeggelijk op vooruit.
Het is nog maar nauwelijks een half
tmenschenleven geleden, dat hij eenvou
dig niet werd meegeteld door de menschen,
wier roem en bekendheid hij tot ver buiten
'de grenzen van hun vaderland verbreidde.
Tegenwoordig geniet hij in bepaalde omstan
digheden de eer, die vroeger alleen aan ge
zanten te beurt viel: men geeft hem plechtig
te verstaan, dat op zijn aanwezigheid niet
langer prijs wordt gesteld, men is gaarne be
reid, om hem een escorte te geven tot aan
de grens, zijn naam circuleert in de wereld
pers, ten zijnen gunste worden diplomatieke
6tappen gedaan, parlementaire interpellaties
ingediend, ministerieele verklaringen afge
legd, moties aangenomen.
De eenige schaduwzijde van dit alles is,
dat „onze correspondent" al deze tamtam
in den regel verafschuwt en het allerliefst
maar doodgewoon „onze correspondent"
blijft. Hij is steeds een anonymus geweest
en bevond zich daar wel bij. Hij haat de
reclame van het schandaal.
Dat deze opvattingen zeer algemeen zijn,
kan men op het oogenblik al heel makkelijk
vaststellen te Berlijn, waar verscheiden
buitenlandsche correspondenten zooal niet
rekenen op hun uitwijzing, dan toch ern
stig rekening houden met de mogelijkheid
.daarvan.
Men kent de feiten. Nadat de verblijfsver
gunning van een aantal Duitsche journalis
ten door het Londensche Foreign Office niet
meer verlengd werd, gaf de Duitsche regee
ring langs diplomatieken weg te kennen,
dat zij geen prijs meer stelde op de aanwe
zigheid te Berlijn van den meest eminenten
Engelschen persvertegenwoordiger, den
„Times'-correspondent Norman -Ebbutt
.Klaarblijkelijk op hoog bevel meldde in aan
sluiting hierop de Duitsche pers, dat de au
toriteiten een onderzoek naar ae activiteit
der overige leden der buitenlandsche pers
bijna beëindigd hebben en dat degenen, die
de ongeschreven wetten der gastvrijheid over
schreden hebben, binnenkort den weg vau
Ebbutt zullen moeten gaan.
Obscure elementen genoeg
Nu zijn er natuurlijk gevallen denkbaar,
Waarin een land met het volste recht een
journalist over de grens kan zetten. De ver-
leniging der te Berlijn geaccrediteerde bui-
Itenlanosche journalisten nam dezer dagen
.weliswaar een motie aan, waarin het uitwij
zen van journalisten principieel werd afge
keurd, doch ook deze „Verein der auslan-
dischen Presse" kan de fout niet vermijden,
welke aan alle organisaties van journalisten
kleeft, namelijk dat zij niet kan uitmaken,
wie wèl en wie niét journalist is en wie dooi
zijn bevoegdheden te buiten te gaan, niet
langer als journalist kan worden beschouwd.
De Vereeniging der Buitenlandsche Pers
heeft alleen rekening te houden met volwaar
dige persvertegenwoordigers, die door be
kende kranten op behoorlijke wijze van ge
loofsbrieven zijn voorzien, en over wier al
of niet toelating geballoteerd wordt De
Duitsche regeering en meer in het bijzonder
het Propaganda-Ministerie kan het lidmaat
schap der vereeniging moeilijk verplichtend
stellen al was het alleen maar, omdat er
ook nog een „Verband der Auslandspresse"
bestaat en zoo kent zij te Berlijn een
massa „journalisten", die in den kring der
buitenlandsche pers hoegenaamd niet voor
ivol worden aangezien.
Zou er nu iemand, dank zij een duis
ter perskaartje uit een ver land, misbruik
maken van de groote en dikwijls zeer kost
bare faciliteiten, welke de Wjlhelmstrasse
guller dan onverschillig welk ander land
aan buitenlandsche journalisten verleent
om het Derde Rijk te bekladden, dan zien
iwij eerlijk gezegd niet in, waarom een der
gelijk individu, hetwelk de journalistiek
minstens evenzeer schaadt als Duitschland,
principieel gehandhaafd zou moeten blijven.
Het is bij voorbeeld voorgekomen, dat een
correspondent van een buitenlandsch, fel
anti-nationaal-socialistisch orgaan zich op
rverzoek zijner redactie bereid verklaarde,
om zoo fel mogelijk tegen het Derde Rijk
te ageeren, op voorwaarde echter, dat men
hem zwart op wit een goede positie garan
deerde, zoodra hij uit Duitschland werd uit
gewezen. Dat hij daaaop niet lang hoefde te
■wachten, spreekt vanzelf en wij gelooven
niet, dat men in dit geval het besluit der
Duitsche regeering zoo scherp veroordeelen
kan.
RIJ PLATEN
UIT GROOTEN VOORRAAD BLJ:
FRANK RIJSDIJK'S IND. ONDERN. N.V
HENDRIK-IDO-AMBACHT
Doch dit alles geldt in de verste verte
niet voor Norman Ebbutt die twaalf jaar
lang in een zoo belangrijk orgaan als de
„Times" onverschrokken op de bres heeft
gestaan voor Duitschlands „Gleichberechti-
gung", voor de annuleeriuc der voornaam
ste bepalingen van het Verdrag van Ver
sailles, voor de verbetering der Britsch-
Duitsche betrekkingen. En de houding der
Duitsche pers tegenover Norman Ebbutt, die
thans met de grofste verwijten overladen
wordt, is des te onbegrijpelijker, daar de
„Times"-correspondent zoowel voor als na
de „Machtübernahme" in diezelfde pers de
meest geciteerde man was, daar hij Duitsch
lands gerechtvaardigde eischen ten allen
tijde steunde.
Wat men in Norma Ebbutt veroordeelt en
wat ook de oorzaak dreigt te worden der
uitwijzing van nog verscheiden andere bui
tenlandsche correspondenten, is in de eer
ste plaats een moedwillig eenzijdige en ai-
brekende berichtgeving over het Derde Rijk
en ten tweede die voortdurende relatie en
samenwerking met contra-revolutionaire
stroomingen. Dit laatste wordt uitgekreten
als natuurlijk verboden inmenging in
de Duitsche binnenlandsche politiek en zou
bestaan in het bekendheid geven aan en
overschatten van clique's en groepjes-, die
in Duitschland doodgezwegen worden en
waaraan op de omschreven wijze in het
buitenland een beteekenis wordt toegekend,
welke in geen verhouding staat tot bun
werkelijke omvang.
Een rechtvaardig verwijt?
Als dit verwijt op waarheid berustte, dan
viel er misschien wel iets te zeggen voor
den maatregel, dien men ermee probeert te
rechtvaardigen. Doch wij herinneren ons,
dat er omstreeks Kerstmis 1935 door den
„Angriff' een felle campagne tegen Norman
Ebbutt werd ingezet. Het orgaan van dr
Goebbels drukte toen onder elkaar een
lange serie berichten af. welke de „Times"
in den loop van een maand of twee, drie
van haar Berlijnschen correspondent ge
publiceerd had.
Al deze berichten hadden slechts één en
kel onderwerp, namelijk het lot der Belijde
niskerk, die Minister Kerrl toendertijd
met zijn geruchtmakende „vijfde verorde
ning" practisch trachtte uit te roeien. De ge
citeerde berichten spraken elkaar op dave
rende wijze cegen. „Der Angriff" conclu
deerde daaruit, dat Norman Ebbutt niet te
rug schrikte voor de grofste leugens om het
Derde Rijk verdacht te maken. Terwijl in
werkelijkheid de berichten van de „Times"
voor verreweg het meerendeel juisc waren
en hun onderlinge tegenstrijdigheid alleen
maar veroorzaakt werd door het absoluut
ontbreken van een rechte lijn in de houding
der Duitsche Regeering.
Leest men op het oogenblik de nationaal-
socialistische pers, dan krijgt' men onwille
keurig den indruk, dat de buitenlandsche
correspondent zich niet langer bemoeien
kan met onderwerpen als de schaarschte
van sommige levensmiddelen, het gebrek
aan sommige grondstoffen, de wrijvingen
tusschen Staat en landbouw en industrie
als gevolg van het' vier-jaren-plan. de be
wapening, de betrekkelijke duurte van het
levensonderhoud en wat -hes meer rij, zon
der zich te mengen in de Duitsche binnen-
landsche politiek. Men is onwillekeurig ge
neigd, om zich af te vragen, of de buiten
landsche correspondent dan voortaan maar
liever niets anders moet doen dan over ve
schrijven, wat de Duitsche pers brengt over
Rusland en de rest der wereld, diena
tuurlijk zonder het zelf nog te weten in
het net van Moskou verstrik c is en voor het
overige reclame te maken voor het vreemde
lingenverkeer in Duitschland.
Het ergste lijkt ons intusschen nog de be
schuldiging van een samenwerken met en
een opblazen van cliques en groepjes, die
als contra-revolutionaire svroomingen ge
brandmerkt worden. Daar er zich niemand
onder de buitenlandsche journalisten te Ber
lijn bemoeit met het overschot van commu
nistische, sociaal-democratische en andere
partijen, immers, tot een actie van eeni
ge 'beteekenis kan het uit die richting voor-
loopig niet komen bestaat er practisch
geen twijfel, of men bedoelt hiermee, de buL
tenlandsche pers te waarschuwen, dar zij
zich voortaan buiten het conflict tusschen
Kerk en Staat heeft te houden.
In zooverre als het Derde Rijk er tegen
opkomt, dat het kerkelijk conflict wordt uit
gebuit, niet om de Kerk te steunen, maar
om het huidige Duitschland te fnuiken, kan
ons dit onverschillig laten. Er zijn inder
daad vele kranten, die zich nooit om Kerk
en godsdienst hebben bekommerd, die zich
daar hoogstens mee bezig hielden, om ze af
te breken en medelijdend hun schouders op
te halen voor hun aanhangers, welke thans
heele kolommen wijden aan de redevoerin
gen van Kardinaal Faulhaber en aan dé ge
schriften van Ds. Niemöller en die plots een
enorme belangstelling aan den dag leggen
voor het lot der Kerk in Duitschland, maar
dan ook in Duitschland alleen.
Doch voor de principieele pers ligt de
zaak heel anders. Voor haar is de Duitsche
Evangelische Kerk geen over het paard ge
tilde kliek en de Katholieke Kerk in
Duitschland geen opgeblazen groepje. En
voor haar is de strijd tusschen Christendom
en nationaal-socialisme in de verste verte
geen facet onder de vele facetten der Duit
sche binnen landsche politiek.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
De officieele woordvoerder van het recht-
sche Spanje ontkent ten stelligste, dat vlieg
tuigen van Franco's strijdmacht drie sche
pen in de Middellandsche Zee gebombar
deerd hebben.
Het is. naar hij zeide, volkomen onwaar,
dat de autoriteiten op Majorca op eeniger-
lei wijze erkend hebben, dat de aanval die-
de rechtschen is gepleegd.
Het betreft hier, naar zijn verklaring oei»
nieuw soort propaganda der regeering van
Valencia, mot de misdadige bedoeling, den
burgeroorlog in Spanje te doen uitgro*ieu
tot een internationaal conflict.
Deensch schip gebombardeerd
De maritieme gedelegeerde te Barcelona
deelt mede, dat Donderdagmiddag hetDeen-
sche schip Edith, dat ongeveer 30 mijl ten
Zuiden van Barcelona voer, door vier vlieg
tuigen der opstandelingen gebombardeerd is.
Twee visschersvaartuigen snelden te hulp.
De twintig opvarenden en de Franscne
waarnemer, die aan boord was, zijn gister
morgen te Barcelona aangekomen. Volgens
hun verklaringen is het Deensche schip ge
zonken, nadat de vliegtuigen 25 bommel»
hadden laten vallen.
De Spaansche vluchtelingen
De Fransche regeering heeft te Londen
medegedeeld, dat Frankrijk niet langer in
staat is Spaansche vluchtelingen op te ne--
men. Er bevinden zich thans reeds ongeveer
-15.000 Spaansche vlucheli-ngen op Franschen
bodem.
Brazilië en de
Amerikaansche vloot
Geen torpedojagers in huur?
Huil heeft bekend gemaakt, dat de ver
wezenlijking van het Amerikaansche plan,
om torpedojagers aan Brazilië te verhuren,
is opgeschort, tenei-nde eerst diepgaande en
vrijere besprekingen mogelijk te maken mot
allp daarbij betrokken Zuid-Amerikaansche
staten.
Men meent te weten, dat dit uitstel een
gevolg is van het onderhoud, dat de Argen-
tijnsche ambassadeur te Washington heeft
gehad met den plaatsvervingenden minister
van buitenlandsche zaken, Welles, wieii
hij een nota van den Argentijnschen minis
ter van buitenlandsche zaken, Saavedra Lfi
rn as overhandigde, welke 7 punten bevat.
In deze nota wordt stelling genomen tegen
hei door de Amerikaansche regeering voor
gestelde plan, aangezien dit in strijd is met
het vioolverdrag van 1930 en de Haagsche
conventie van 1907,
Staatsgreep in Paraguay
Kolonel Paredes verzet de bakens
Gistermorgen is in Asuncion, de hoofdstad
van de Zuid-Amerikaansche republiek Para
guay, een muiterij uitgebroken onder de
marine-troepen Óp initiatief van kolonel
Paredes eischten zij van den president
der republiek Fr an co de aftreding der
huidige regeering. Franco is voor deze drang
gezwicht en heeft de demissie van het kabi
net aanvaard. Zelf zal hij aan de regeering
blijven. De nieuwe beweging wil beletten
dat de liberalen in Paraguay weer aan de
macht komen.
De deeling van Palestina
Amerlka's positie
Uit een nota-wisseling tussctfèn het depar
tement van buitenl. zaken te Washington
en het Foreign Office te Londen blijkt, dat
Groot-Brittannië eertijds heeft toegezegd, de
Vcreenigde Staten steeds op de hoogte te
zullen houden, en de goedkeuring der Ame
rikaansche regeering te vragen voor iedere
wijziging in het Palestijnsche mandaat, die
betrekking zou hebben op de Amerikaansche
rechten.
Verder heeft de Amerikaansche regeering
verzocht, wijzigingsvoorstellen te harer ken
nis te brengen, opdat zij gelegenheid heeft
opmerkingen ten aanzien van haar rechten
te maken
VSilOl ÜW WINKELIER
V.Z. PAP IN BLIK
BETER DAN IN FLESSCHEN
GEEN STATIEGELD
NEEMT PROEF MET EEN BUK
V.Z. GORTEPAP of V.Z. BLOEMPAP
Blfjft geruimen tijd goed
N.V. Vereenigde Zuivelbereiders
Persoonsdam 18, ROTTERDAM, TeL 25030
Om Shanghai wordt
zwaar gestreden
Japansch geschut
veroorzaakt een paniek
A weken van onzekerheid hebben
de Japansche kanonnen bij
Shanghai hun geluid doen hooren; de
Chineesche bevolking in de binnenstad
is door een ware paniek aangegrepen.
Duizenden Chineezen vluchten uit het
gebied waar de strijd woedt naar de
internationale concessie.
In de tot dusver nog niet getroffen
stadsdeelen heeft het Roode Kruis voor-
loopige lazaretten ingericht, om de eer-»
6te gewonden te kunnen verplegen.
De Kiang-Wangrenbaan nabij Shanghai
kwerd gisteren niet alleen door houwitsers,
doch ook door de Japansche kruisers
„Sota" en „Kuri" van de Wang-Poo-rivier
af beschoten Het dubbele bombardement
bracht ook de moderne Chineesche regee-
ringsgebouwen in Shanghai in gevaar,
waarvan er eenige door granaten in brand
werden geschoten.
De Japanners gebruiken tanks, pantser
auto's, mortieren en zware mitrailleurs,
hetgeen er op duidt, dat zij de Chineezen.
zoo mogelijk zonder versterkingen te requi-
reeren, snel willen terugdringen.
Bij het invallen van de duistennas stond
de hemel boven de Tsjapei-wijk en het ge
bied van Kiang Wang tengevolge van het
hevige artillerievuur in een rooden gloed.
Om tien uur 's avonds nam het kanonvuur
plotseling toe. Terwijl de Japansche hou
witsers do Kiang-Wang-renbaan onder vuur
namen, beschoot de Chineesche artillerie de
Japansohe stellingen in de nabijheid van
de universiteit, waar de Japanners een
vliegveld trachten aan te leggen. Tegelijker
tijd rolden vrachtauto's met Japansche ver
sterkingen door de straten van de Japan
sche concessie in de richting van de uni
versiteit
Tenslotte brachten de Japanners ook
kleine twee-manstanks in actie, waarmede
zij blijkbaar erin slaagden, de Chiineezen
terug te dringen, want van dat oogenblik
af aan verwijderde zich het strijdlawaei
steeds meer van de internationale concessie
Een Japansch oorlogsschip heeft met zijn
geschut de Joekong-kade geleidelijk ver
woest De®e kade, die nog niet lang gele
den was aangelegd en vijf millioen Chinee
sche dollars heeft gekost is halverwege
Shanghai en Woesoeng gelegen. Zij bood
plaats voor de grootste mailbooten, die op
het Verre Oosten varen.
Chineezen versperren de rivier
Volgens een uit Japansche bron afkom
stig telegram uit Shanghai hebben de Chi
neezen in den afgeloopen nacht twee Chi
neesche schepen van 3000 toni dwars over
de rivier Wangpoo tot zinken gebracht op
vijfhonderd meter voor de Japansche ha
ven. Vervolgens brachten zij in den loop
van den nacht oen twintigtal jonken tot
zinken en versperden zoodoende de rivier ge
heel. De schepen zijn tot zón'ken gebracht
door de Chineesche rivierpolitie op bevel
van den commandant van het Chineesche
garnizoen te Shanghai en Wo-"6oer*g.
Een neutrale zone?
Uit goede bron wordt vernomen, dat de
autoriteiten der internationale nederzetting
zich indirect gewond hebben tot de Chinee
sche militaire autoriteiten, om een plan te
bestudeeren, dat ten doel heeft daadwerke
lijk een belangrijk deel van deze concessie,
gelegen ten zuiden en westen van het Ka
naal van Soetsjau Crcek, te neutraliseeren
en het geheele deel ten noorden en oosten
van dit Kanaal ter beschikking te laten
van de strijdenden der beide partijen.
Men meent te weten dat de autoriteiten
geen bezwaar zouden maken, mits de Ja
pansche troepen zich niet bedienen van het
deel ten auidien van het Kanaal als basis
voor krijgsverrichtingen.
Japansche poging tot onderhandelen
Een in de bladen gepubliceerd telegram uit
Shanghai meldt, dat de vlootattaché bij de
Japansohe ambassade in China, schout bij
nacht Honda, verklaard heeft, dat hij den Ja-
panschen ambassadeur Kawagoe verzocht
heeft, pogingen te doen, om te komen tot een
vreedzame regeling van den toestand.
In dezelfde verklaring wordt medegedeeld,
dat Honda later een bezoek heeft gebracht
aan een niet nader genoemden Chineeschen
leider, wien hij verzocht heeft, de Chineesche
regeering in kennis te stellen van Japans
wensch, om te komen tot een vreedzame
regeling. Uit dit alles blijkt, zoo gaat de ver
klaring verder, hoezeer Japan voortdurend
wenscht tot een vreedzame regeling te ge
raken, hetgeen echter van Chineeschen kant
volkomen genegeerd wordt.
Toen Honda terugkeerde van zijn onder
houd met bovenbedoelden Chineeschen lei
der, aldus de verklaring verder, bevond hij.
dat de Chineesche troepen met loopgraaf-
mortieren en houwitsers om vier uur begon
nen waren te vuren, waarbij zij de Patsoe-
brug vernielden. De Japansche landingstroe
pen beantwoordden dit vuur.
De verklaring eindigt met op te merken,
dat de Chineezen de verantwoordelijkheid
moeten dragen voor de verstoring van den
vrede en rust in Shanghai.
Rust- en Herstellingsoord „N I EUW RIJKSDORP"
Berkheistraat 40 WASSENAAR Telefoon 717641
Voor hen. die onder een volstrekt Individu eele behandeling en In een rustige huiselijke
omgeving het verloren evenwicht terug willen winnen.
Inlichtingen en prospectus te verkrijgen bij den geneesheer-directeur: FLORIS IIERS.
Engelsch bezoek aan
Ts j echoslo wakij e
Belangstelling voor de Sadeten-Duitschers
Naar het Sudcten-Duitsche dagblad
„Die Zeit" mededeelt, bezochten Woens
dag twee medewerkers van den beken
den Engelschen geleerde, T o y n b e e,
tezamen met een der leiders van de
Sudeten-Duitsche partij de door de eco
nomische omstandigheden zoo zwaar ge
troffen Sudeten-Duitsche gebieden in
West Bohemen. Toen de Engelsche gas
ten het armenhuis van Chodau bezich
tigden, werden ze plotseling door de
gendarmerie gearresteerd en aan een
kruisverhoor, dat twee uur duurde, on
derworpen.
Tijdens dit verhoor werd den Engelschpn
herhaaldelijk de vraag gesteld, of ze de ge
teisterde gebieden hadden gefotografeerd <-n
of ze overigens toestemming hadden, om d»
ze gebieden, waar groote armoede en ellen
de heerscht, te bezoeken.
De Engelschen legden daarop de gendar
merie aanbevelingen voor van 't Tsjechisch
gezantschap te Londen aan het departement
van buitenlandsche zaken te Praag en intro
ductie-brieven aan den marxistischen afge
vaardigde Jaksch, waarna het verhoor werd
gestaakt.
Toen echter bleek, dat een der Engelschen
een foto-toestel bii zich had, dat niet op zijn
nas was aangeteekend. bracht men de F.n-
gelsche gasten, onder bewaking der gendar
merie, naar het politiebureau van Elbogen.
waar ze andermaal aan een langdurig ver
hoor werden onderworpen.
Na dit verhoor, dat ongeveer vier uur
duurde, werden de Engelschen vrijgelaten.
Zij zullen zich thans, naar het blad verder
mededeelt, naar Praag begeven, teneinde bij
het Engelsche gezantschap tegen deze be
handeling te protesteeren.
De poolvlucht Moskou-Amerika
Sterke bovenwind geeft vertraging
De sovjet-vlieger Sigismund Lewanefg-
ki is met zijn vijf metgezellen om 13.40 uur
de Noordpool gepasseerd
Het vliegtuig vloog op een hoogte van
6000 meter. De temperatuur was 35 graden
onder nul.
De vliegers hadden met sterken boven
wind te kampen; zij hebben daardoor reels
viei uur vertraging.
Kolonel G r o m o f f. de leider van de Rus
sische Poolvlucht in Juli. heeft voorspelt,
dot binnen twee jaar een regelmatige dienst
zal worden geopend tusschen Moskou en
San Francisco of New-York.
De overtocht zou slechts 24 uur duren, on
afhankelijk van de atmosferische condities.
DUBIEUSE
VORDERINGEN??
FIDUCIA-INCASSO'S - UTRECHT
STAAT TOT UW DIENST,
zowel op als zonder contract
VRAAGT BEZOEK PROSPECTUS
IN AMSTERDAM
Dan naai het kantooi van L. BOOMSMA,
Makelaar Bonwknndlge Expert
NASSAUKADE 118/119. TeL 82521—85421
Wij koopen en verkoopen, horen
en verharen, adminlstreeren en
verzorgen alle onderhoudswerk
zaamheden.
Wonlnglljst en Inlichtingen GRATIS.
de ideale randgemeente
der Residentie I
Kostelooze Bemiddeling:
WONINGBUREAU „VR0NESTEYN"
Park Vronesteyn 61, Pr. Mariannelaan 272
IIN UIILEGEP5BEI8G
*INII II HM lllll a ICtHN ic,
HMS( iiini ULH
UILLGGONDASTB. 7 TGLEPOON.42596
Wilt U een rostige GELDBELEGGING
KOOP DAN HUIZEN
Inlichtingen en adviezen worden gratis verstrek'
ZEIST Uw WOONPLAATS
Wendt U bij het zoeken naar een
WONING ol BOUWGROND tot
'T ZEISTER WONINGBUREAU
VAN AALDEREN
SLOTLAAN 77 ZEIST.
EN U SLAAGT
Architect en Makelaar
W. J. BU LSI NG
TELEFOON 20 RIDDERKERK
Advies en bemiddeling
bij aan- en verkoop van
Vaste Goederen
Duitsch vliegtuig verongelukt
Acht dooden
Gistermiddag is nabij het Hannoverschü
vliegveld een vliegmachine verongelukt, j
Zoodra het toestel op den bodem neerkwam, I -■
explodeerde het en ging in vlammen op.
Alle acht inzittenden kwamen in de vlam»
men om. Volgens officieele Duitsche mede*
deeling waren zij van Duitscho nationaliteit,
doch behoorden zij noch tot de civiele, noch
tot de burgerlijke luchtvaart, zoodat de ver-
onderstelling gewettigd is, dat men hier
wellicht met de een of andere mislukte proef» 1
neming te doen heeft, 1
Kort Nieuws
In New Brighton in den staat NeW, I
York zijn twee woonhuizen ingestort.
In totaal zijn 20 lijken uit de puinen ge* 1
borgen.
Men neemt aan, dat de sterke regenval j
en 't binnendringende water de fundamen»
ben hebben ondermijnd.
Uit Belluno (Italië) wordt gemeld, dat
een autocar, waarin elf reizigers hadden
plaats genomen, in een ravijn gestort is.
Vier inzittenden kwamen om het leven,
terwijl zeven ernstig werden gewond.
i .zr-r—
DOOR JAN VAN*BATEN
.(47
HOOFDSTUK XIII
Brief van Victor de Grave aan den edelen Heer Van
•Noort, te Haarlem.
„Zoo ick U, edele Heer ende Vriendt, moet bedroeven
met de hier na volgende mededeelingen. daar bid ick U zeer
het mij te willen vergeven, bedenckende hoe bezwaerd ick
myselve ghevoele, vanweghe de wreede ende onrechtvaerdighe
'dood myns broeders, om niet te spreken van de moeyten ende
bekommeringen die zyn wyf en hare kinderen overkomen zyn.
Want niet tevreeden met de kwellingen die zy hem hebben
aenghedaen, zoo hebben zyne vyanden niet gherust. alvorens
zy hun gheheele wraack op hem konden koelen. Myn broe
der is terechtghesteld met den koorde ende daerna is zyn
Jichaem verbrand gheworden.
j Daer zynder zeer velen, die zyn saeck int gheheim voor-
Stonden, maer daervan niet openbaerlyck spreken dorsten,
twelck een bewys is van de sonderlinghe vrees voor de
bloeddorstighe tyrannen, die niet ophouden op verschen
prooy (te loeren. Dies zal het U verwonderen, ja verblyden,
dat er één man gheweest Is, die hem zeer sterek heeft willen
voorspreken, teweten de procureur, die zy met de verdedi-
gingh van zyn saeck belast hadden. Dese is daerin zoo vurigh
gheweest, dat de rechters daerover zeer gram wierden.
tWelck gheëindigt is met eene aanklacht tegen voornoemden
procureur, zoodat hy op beyde knieën vergiffenis heeft
moeten vragen aan burgemeester en de schepenen ende daer-
enboven de som van vierentwintigh Carolusguldens heeft
moeten betalen, ten behoeve van de Hulstersche kerk, die
voor enkele jaren door eenen grooten brand is verwoest ghe
worden. Hieruyt blykt duydelyck, dat zy onwilligh waren om
goedé reden te verstaen.
Oock merekt men zeer wel de lichtzinnigheydt ende
brooddronkenheydt deser lieden, als men bedenckt, dat de
burgemeester opten avond vande terechtstellingh een groot
feest is gaen maken, twelck den gheheelen nacht voortduurde,
om by hard ghedruisch ende laweit de stem vant gheweten
te smoren.
Myn broeder Jan, die ^yn dwase ghevoelens tot het laetste
heeft staende ghehouden, is alzoo als een onnoozel schaep
ter slachtbank ghevoerd.
Ghy kunt nagaen, edele Heer. met welck ghevoelen ick
dit alderzwaerste uur teghemoet gegaen ben. Ick en wist
selve niet of ick daerby tegenwoordigh wilde zyn. Het heeft
my zoozeer in twyfel ghebracht, dat ick in myn vertrek heb
heen en weder gheloopen, telckens myn ghenomen besluyt
verwerpende. Tot ick door een sonderlinghe drangh voort-
ghedreven wierd ende op het Marktplein tusschen het volk
omzwierf. Ick heb myn hoed diep over het voorhoofd ghe-
trocken ende myn ghezicht in de kraag van myn mantel ver
borgen,, om niet door de menschen herkend ende aenghespro-
ken te worden. Dies hield ick my oock niet langh op één
plek, maer 't gheviel bywylen dat ick vooraen kwam ende
myn ongheluckkighen broeder int ghezicht zien konde. Het
was deerlyck om aen te zien, gheëerde ende goede Vriendt.
hoe ongheluckkigh hy daer henen ghestrompeld is, nochtans
met eene sonderlinghe moed ende blydschap. Wilt my ver
geven dat ick hier niet veel over schryf, want myn hart
krimpt tesamen by het overdencken van dese jammerlycke
saecken. Voorwaer, God zal het zyne vervolgers vergelden,
die wel door hun gheweten zeer ghekweld zullen worden.
Ghelyck de baljuw, die hem ghevangen ghenomen heeft,
naer het my toeschynt, reeds klaarlyk betoont, dewyl hy
zyne oogen schielyk nederslaet, als wy elckander ontmoeten.
Dan. zooals het dikmaels gaet. het eene gheval sleept het
andere mede. zoo oock hier. Ick verneem, dat Jan Brouwer,
eenen landman hier uyt de streeck, die wat onvoorzichtig is
gheweest in zyne woorden, door deselfde gheweldenaers
is ghevangen ghenomen. Hoe dit verder zal afloopen. ick en
weet het niet. maer het is zeker dat zy hem niet spoedigh
zullen loslaten. De arme man bevindt zich inde zelfde kerker,
waerin myn broeder gesucht heeft, twelck menigheen een
voorteeken is. dat hy oock ten leste eenselfde vonnis zal
ondergaen. Zoo hy maer naer goeden raad wilde luysteren.
daer zou noch uytkomst mogelyk zyn, maer die lieden staen
zoo op hun stukken; dat het lichter is een steen te vermurwen,
dan hen tot redelyke ghedachten te brenghen.
Dit alles tesamen maekt my zeer droevigh. edele Heer. Ick
heb U al onderscheydene malen bericht, dat de toestand
deser landen, die al donkerder wordt, my byna doet wan
hopen. Want niet allen, die de Roomsche Kerk verlaten,
ende zich by de Calvinisten voeghen, zyn van zoo stillen
aard ende oprecht ghemoed als myn broeder. Daer zynder
onder hen met een opstandighen geest, die niet anders en
bedencken, dan hoe zich met boosheydt ende gheweld te
kunnen wreken. Desulcken wachten hunnen tyd, tot zy hunne
moedwil niet meer behoeven te temperen. Zy zunen over ons
arme volck nogh veel onheil ende verwarringh brenghen,
ende dan zal U in ghedachten komen, tgeen ick U heb ghe-^
schreven.
Echter na dit alles blyft er noch een sonderlinghe saeck
te bedencken over. Als ick myne broeder Jan als exempel j
voorstel, dan vrage ick my af. vanwaer die rust ende kloeck->
heydt magh komen. Moge dit al ordinayre dapperheydt zyn,
zoo kan ick toch niet uytlegghen, de blyde glans op zyn
lydend gezicht in dat jammerlycke uur, waerin God ende
menschen hem hebben verlaten. Ick moet myselven hiervan
met gheweld afbrenghen, opdat ick door het vruchteloos I
peinzen ten leste niet in het dolhuis gherake.
Vergeef my. edele Heer. dat ick U ditmaal niet uytvoerigher
schryf. Myne ghedachten zyn zoozeer verward ende
myn handen beven soodanigh. alsof ick een stokoud mensche j
waar. Als ick na al dese beroeringhen wat tot myselve zal
ghekomen zyn, hoop ick spoedigh tot U te reizen, welck uyt-t
zicht my niet weinigh bemoedigt.
God zy ons land en ons arme volck ghenadigh. opdat allen
eenmaal als deugdzame en goedwillende menschen mogen
leven. Moge die tyd spoedigh aanbreken.
U, edele Heer ende Vriendt. ende de Uwen hartelyk groe
tende. blyf ick altyd Uw nederighe dienaer.
VICTOR DE GRAVE*
EINDE
