Angstig avontuur op de
Nieuwe Maas
DINSDAG 37 JULI 1937
EERSTE BLAD PAG. j
DE JAPANSCH-CHINEESCHE
VERWIKKELINGEN
Een ultimatum afgewezen
Bij Peiping is strijd ontbrand
Op grond van een nieuw Japansch-
Chineeseh incident te Langfeng heeft de
Japansche opperbevelhebber Katsoe-
k i aan den Chineeschen opperbevelheb
ber S o e n g een ultimatum doen toeko
men, waarin de terugtrekking wordt ge-
eischt van de Chincesche troepen, die te
Loekautsjau en Papausjan vertoeven.
Generaal S o e n g heeft dit ultimatum
van de hand gewezen. De Nanking-re-
geering heeft aan S o e n g verzocht, alle
noodige maatregelen te treffen, teneinde
zich met kracht tegen een eventueelen
opmarsch der Japansche troepen te ver
zetten.
Intusschen is het reeds voor de
Kwang Gan-Men-poort van Peiping tot
hevige Japansch-Chineesche botsingen
gekomen.
Japansche troepen, die op vrachtauto's
naar de kazerne terugkeerden, vonden de
poort bezet door Chineesche troepen, die wei
gerden hen door te laten, hoewel de Japan
sche officieren van te voren toestemming
hadde-n gekregen van den burgemeester van
Peiping.
De Chineezen op den stadsmuur en op het
poortgebouw openden plotseling geweer- en
mitrailleurvuur op de Japansche troepen, die
daarop hun kanonnen op Peiping richtten.
De strijd was gisteravond laat nog in
vollen gang. De hemel werd vrijwel zonder
onderbreking rood gekleurd door het mon-
dingsvuur der Japansche artillerie en loop
graafmortieren.
De troepen van het 29ste Chineesche leger
bieden verbitterden tegenstand, ofschoon zij
tengevolge van den hevigen aanval der Ja
panners het poortgebouw en de aangrenzen
de muren hebben moeten ontruimen.
De Japanners hebben tot dusver een ge
bied van 300 M. binnen de stad bette t.
In allerijl werden Chineesche versterkin
gen aangevoerd, met het doel de Japanners
in den rug aan te vallen.
De toestand is inmiddels nog verergerd,
doordat sedert het uitbreken van den strijd
bij de Kwan-Gan-Men-pooart, de Japansche
luitenant-kolonel Sakoerai, de militaire
adviseur van het 29ste leger, en de Japan
sche tolk Kawaga, vermist worden.
Een twintigtal Japanners zou gedood zijn
buiten de westelijke poort van Peiping, toen
drie vrachtauto's in de lucht vlogen tenge
volge van de explosie van handgranaten, die
door de Chinee7.en geworpen waren.
De telefonische verbinding met Peiping
werd te middernacht plotseling verbroken.
Volgens even voor middernacht ontvan
gen berichten, eischen de Japanners dat
men hen Peiping door bedde stadspoorten
laat binnenrukken
Uit Tientsin wordt de aanvoer van nieuwe
Japansche troepen-versterkingen en de con
centratie van Japansche troepen ten noor
aen van den Grooten Muur gemeld.
Naar men hier verder beweert vernomen
te hebben, zouden op de Mandsjoerijsche
spoorlijnen alle Japansche militaire posten
door reservisten zijn afgelost.
In Oost-Hopei zouden alle stations Japan
sche chefs hebben gekregen. Ook het hulp
personeel zou gedeeltelijk met Japanners
zijn uitgebreid.
De botsing bij Langfeng
Van Chineesche zijde wordt gesneld, dat
bij het bombardement van Langfeng van
een heel Chineesch regiment slechts 200 man
het leven hebben behouden.
De Japansche vliegtuigen hebben ook een
aantal brandbommen neergeworpen.
Onder de slachtoffers bevonden zich niet
alleen honderden soldaten, dooh ook een
aantal burgers.
Uit Japansche bron wordt vernomen, dat
door het bombardement van Langfeng ze*
Chineesche regimenten gedecimeerd en ver
spreid zijn.
Gezanten-besprekingen te Nanking
De Duitsche ambassadeur in China,
Trautmann, heeft een onderhoud gehad
ïOfit den Chineeschen minister van 'buiten-
landsche zaken, Wang-Tsjoeng-Hoe, over
de toestand in Noord-China. Trautmann
had verder besprekingen met de vice-minis-
ster Soe-Mo en Tsjang Tsje.
Ook de leider van de Italiaansche legatie
en de Amcrikaansche ambassadeur voerden
besprekingen met den minister van bulten-
landsche zaken.
Niettegenstaande de groote hitte in de
hoofdstad zijn de ambassadeurs van Duitsch-
land, Engeland, Italië, Sovjet-Rusland.
Frankrijk en Amerika uit hun zomerverblij
ven naar de stad teruggekeerd, om de ont
wikkeling <uan den toestand nauwkeurig te
volgen.
Alleen de Japansche ambassadeur .ver
toeft nog in de provincie Shantoeng.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Franco oefent krachtige druk uit
De door Franco's troepen in Brunete en
omgeving veroverde stellingen zijn herhaalde
malen door de linksche troepen aangevallen,
doch naar „Havas" meldt slaagden deze niet
erin, een bres te openen in de door de
rechtschen bezette linie. In het geheel heb
ben de Madrileensche troepen zeven aanval
len ondernomen, vier des morgens en orie
des middags. Er werd verbitterd gestreden.
Bij tegenaanvallen, waarbij gebruik gemaakt
werd van geschut, jacht- en bombardemenls-
toestellen, wisten de rechtschen nieuwe stel
lingen te veroveren.
De druk door de troepen van Franco uit
geoefend op de stellingen zuiaelijk van Vil
lanueva, duurde voort Versterkingsbrigades
leggen inderhaast verdedigingswerken aan
ten zuiden en ten oosten van Villanueva en
aan den rechteroever van de Rio Aulencia.
De deeling van Palestina
Heeft de moefti zich verschanst?
Naar uit Jeruzalem wordt vernomen,
heeft de moefti zich met een aantal aan
hangers verschanst in de Omar-moskee. De
moskee zou tot een ware vesting omge
vormd zijn. Op de muren moeten geregeld
wachtposten zijn geplaatst en reeds gerui-
men tijd geleden zou men begonnen zijn
met het aanleggen van een groot wapen- en
munitiedepót in de moskee.
Naar verder verluidt, is de moskee om
singeld door een sterke afdeeling politie en
militairen en zijn de straten, die er heen
leiden, afgesloten. Ieder,, die wil passeeren,
moet zich legitimeeren.
Het gerucht gaat voorts, dat de Britsche
autoriteiten den moefti, die de leider is van
de extremistische Arabieren, zouden willen
arresteeren.
Een auto, waarin de hertogin van Kent
en haar beide kinderen op weg waren naar
Sandwich, is te Wrotham in Kent in bot
sing gekomen met een andere auto.
Beide wagens werden beschadigd, 'doch
de inzittenden bleven ongedeerd.
Dc Kwan-Gan-Men poort irt het Zuid-Westen van Peipingwaar gisteren een
hevige strijd tusschen Japansche en Chineesche troepen is ontbrand
Havas meldt uit Madrid, dat de verovering
van Brunete ooor Franco binnenkort era
stige gevolgen kan hebben voor de stellin
gen, die de volksfronttroepen thans sedert
drie weken bezetten. Bij het offensief, dat zij
eenigen tijd geleden inzetten, was Brunete
hun eerste verovering en deze plaats ver
schafte hun een steunpunt van zeer groote
beteekenis. omdat men van daaruit den aan
voer van versterkingen voor den vijand kon
verhinderen en omdat oe verovering van
Quijorna en Villanueva de la Canada erdoor
werd vergemakkelijkt. Het verlies van Bru
nete kan thans dezelfde beteekenis hebben
ditmaal ongffhstig voor de linksche troepen.
Deze trekken thans terug op Villanueva de
la Canada, 5 km. ten noorden van Brunete.
De beide legers zijn in een gevecht gewik
keld op ongeveer twee km. van Villanueva.
Indien oe linksche troepen verder zouden
moeten terugtrekken, zouden zij gevaar loo-
pen tusschen Villanueva en Quijorna te wor
den afgesneden. De stellingen bij Quijorna
zouden slechts langs zeer slechte wegen op
Val de Morillo kunnen terugtrekken. Het
staat vast, dat de troepen van Franco hun
opmarsch zullen voortzetten en trachten Vil
lanueva te veroveren. Misschien kunnen de
linksche troepen dit verhinderen, omdat zij
de beide oevers van de Rio Aulencia bezet
houden en in het bezit zijn van Castillo de
Villafranca aan de samenvloeiing van Au
lencia en Guadarrama. De rechtsche strijd
krachten zullen zich dus moeilijk kunnen
vereenigen. Daarom hopen de troepen van
Madrid hun stellingen te kunnen behouden.
Aguiite naar Parijs
Aguirre, de president der Baskische
regeering, heeft zich per vliegtuig naar Pa
rijs begeven.
De excommunicatie in Zuid-Slavië
Ben heet hangijzer!
Bij telefonische navraag heeft de minis
ter van binnenlandsche zaken van Joego
slavië, aan een vertegenwoordiger van de
„United Press" te Weenen medegedeeld.dat
„de uitstooting uit de orthodoxe kerk van
de leden van het Joego-Slavische kabinet,
die het concordaat hebben verdedigd, niet
effectief kan zijn, om de eenvoudige reden,
dat alleen de patriarch de excommunicatie
kan uitspreken, en er op het oogenblik
geen patriarch in leven is".
„Wat er na de verkiezing van een nieu
wen patriarch zal geschieden, blijft nog een
vraag", aldus de minister.
De kwestie van de excommunicatie der
orthodoxe leden van het kabinet is oa.
hierom van groot belang, aangezien slechts
de orthodoxe leden der regeering als lid van
de commissie kunnen worden gekozen,
welke de drie candidaten stelt voor de ver
kiezing van den patriarch. Uit deze drie
candidaten maakt prins-regent Paul zijn
keuze.
Eenerzijds verluidt uit betrouwbare bron,
dat patriarch V a r n a v a nog voor zijn
overlijden in de excommunicatie heeft toe
gestemd, terwijl de regeering staande houdt
dat de beslissing tengevolge van den dood
van den patriarch onmogelijk is geworden
Roemeensch bezoek aan Brussel
Koning Carol van Roemenië is gisteren
in Brussel gearriveerd voor een kort parti
culier bezoek aan België. Hij werd aan het
Brusselsche station door koning Leopold
verwelkomd.
DE KWESTIE DER
NON-INTERVENTIE
Britsch witboek naar de
regeeringen
De ondercommissie voor niet-inmen-
ging in deoi Spaanschen burgeroorlog is
gistermiddag om 4 uur op het ministe
rie van buitenlandsche zaken te Lon
den bijeengekomen, om officieel kennis
te nemen van de door de Britsche regee
ring uitgewerkte vragenlijst, door mid
del waarvan men het standpunt der re
geeringen ten aanzien van de Britsche
voorstellen van 14 Juli wil leeren ken
nen.
De Italiaansche vertegenwoordiger,
G r a n d i, diende in de bijeenkomst een
eigen vragenlijst in, die, naar hij zeide,
een getrouwe reproductie van de Brit
sche voorstellen is,
Grandi gaf den wensch te kennen, dat zijn
vragenlijst tegelijk met de Britsche bestu
deerd zal worden en dat rij ter aanvulling
en verbetering daarvan zal dienen op de
punten, waar de Britsche lijst een duidelijke
wijziging in de oorspronkelijke Engelsoho
voorstellen brengt.
Over deze kwestie ontstonden opnieuw In
gewikkelde discussies. De Duitsche en Ita
liaansche gedelegeerden toonden zich niet
bereid hun standpunt ter wille van het Brit
sche te laten varen. Tenslotte is besloten, de
Britsche vragenlijst maar te lat^n varen en
aan alle vertegenwoordigde regeeringen een
afschrift van het witboek van 14 Juli te
zenden, met een brief, waarin gevraagd
wordt, dat iedere regeering zoo kort moge
lijk haar meening over de negen Britsche
punten uiteenzet. Verder wordt gevraagd,
het antwoord zoo mogelijk voor Woensdag
namiddag 3 uur te zenden, zoodat de sub
commissie Donderdag weer kan bijeenkomen
De Italiaansche vertegenwoordiger in de
commissie Grandi, viel in een lange uit
eenzetting de Fransche pers aan, welke vol
gens hem de feiten verdraaide. Vervolgens
verdedigde hij het standpunt, dat de vraag
stukken moeten worden behandeld in cle
'olgorde van het Britsche plan. Italië is
bereid in een geest van verzoening al deze
vraagstukken te bespreken.
In antwoord op Grandi zeide Lord P1 y-
mouth, dat de volgorde van behandeling
er weinig toe doet, aangezien het antwoord
op alle vragen tegelijk moet worden inge
diend.
Verder verklaarde Plymouth in antwoord
op het voorstel van Grandi, om zekere pun
ten onmiddellijk aan beide partijen in Span
je voor te leggen, dat dit geen politiek zou
zijn, aangezien men zich eerst de toestem
ming van de commissie moet verzekeren.
M a i s k y. de vertegenwoodiger van de
Sovjet-Unie, stelde voor, het zenden van
waarnemers naar de Spaansche havens en
het terugroepen van de vrijwilligers aan de
beide partijen in Spanje voor te leggen, aan
gezien de overige punten niet afhankelijk
zijn van het aannemen door deze partijen.
Verder zeide hij, dat de Sovjet-Unie in geen
geval het toekennen van de rechten van
oorlogvoerende aan Franco zou goedkeuren.
De Duitsche vertegenwoordiger Von R1 b-
e n t r o p, steunde Grandi. Duitsohland is
bereid, de Britsche voorstellen aan te nemen,
evenals Italië, indien ook de overige mo
gendheden dit doen.
Nadat nog de vertegenwoordigers van Por
tugal en België het woord hadden gevoerd,
werd het voorstel van Plymouth aangeno
men, het witboek voor te leggen aan de ro
geeriingen.
Sociale onlusten te Cleveland
Twintig gewonden, één doode
Te Cleveland (Ver. Staten) is een aantal
postende stakers voor de fabrieken van de
Republic Steel Company slaags geraakt
met de politie, toen deze in auto's werk
willigen langs de stakersposten wilde bren
gen.
In het gevecht werden twintig personen
gewond, van wie twee politiemannen.
Elf personen werden gearresteerd.
Een der gewonde arbeiders is aan de be
komen kwetsuren bezweken.
GEMENGD NIEUWS
RIJWIELDIEVEN AANGEHOUDEN
Verzoek om Inlichtingen
Zaterdagnacht hebben Amsterdamsche
rechercheurs drie rijwieldieven aangehou
den. Het bleek, dat van de vier fietsen, die
de mannen bij zich hadden, twee een kwar
tier tevoren op de Leliegracht en in de Le
liesvraat gestolen waren.
In verband hiermee verzoekt de politie
van het bureau Marnixstraat den eigenaar
van een zwartgelakt Simplex heerenrijwiel,
framenummer 13.294, voorzien van een
Simplex neo dynamo met electrische lan
taarn, en van een trommelrem aan het
achterwiel, zioh bij het bureau aan te
melden.
MOTORVRACHTBOOT
„ALPINE IV" GEKAPSEISD
Acht opvarenden met
moeite gered
Redder moest met een i•jarig
kind te water springen
Rotterdam. Dinsdag.
Een angstig avontuur, dat geluk
kig nog heel goed is afgeloopen, heb
ben gisteravond omstreeks 6 uur de
acht opvarenden van de motor-
vrachtboot „Alpine IV", eigendom
van de Nederlandsch-Zwitsersche
Rijnvaart Maatschappij Rotterdam-
Bazel, meegemaakt. Kort na het ver
laten van de IJsselhaven is het schip
namelijk gekapseisd en gezonken.
Slechts met moeite is men er in ge
slaagd de opvarenden te redden.
De motorboot „Alpine TV" meet 440 ton en
is 57 meter lang bij 5% meter breed. Een
flink rijnschip dus. Tegen zes uur vertrok
de boot uit de IJsselhaven, geladen met 440
ton stukgoeceren, namelijk tabak, chemica
liën en cellulose, waarvan het laatstgenoem
de als deklast vervoerd werd.
Bij het uitvaren van de IJsselhaven merk
ten ooggetuigen op, dat de Alpine naar stuur
boordzijde overhelde. De kapitein, de 37-
jarige I. Breit bach uit Sa I zich am
R h e i n meende evenwel dat dit geen kwaad
kon en hij voer door, wat hem nooalottig
werd.
Langzaanaan naar stuurboord
Toen het schip de IJsselhaven uit was en
wilde bijdraaien, werd de 6lagzij sterker en
de kapitein, die eerst nu de ernst van de
situatie begon in te zien, trachtte bakboord
roer te geven. Tengevolge van de vrij sterke
sterke onderstroom bleven pogingen even
wel vruchteloos en heel langzaam ging de
motorboot steeds meer naar stuurboord
overhellen.
De toestand werd ieder moment gevaar
lijker en de aoht opvarenden begaven zich
in allerijl naar het voorschip, in afwachting
van hulp.
Deze opvarenden waren, behalve de kapi
tein diens echtgenoote en drie kinderen
een meisje van 11 jaar, en twee jongens van
resp. 8 en 1 jaar. Voorts de 26 jarige matroos
G. Breitbach een broer van den kapi
tein en diens vrouw, ook afkomstig uit
Salzich am Rhein en de 16-jarige
jongen O. K e i n h a r d uit Muiborg.
Da „Neutraal" snelt te hulp
Spoedig kwam hulp opdagen. De 48-jarige
schipper J. E., wonende aan de Prins Hen
drikkade, van het motorbootje „Neutraal"
van de Fa. Taselaar. zag het gevaar, waarin
de menschen op de „Alpine" verkeerden en
full-speed koerste hij naar de plaats, waar
een drama zich haast zou voltrekken. Onge
lukkigerwijs voer op het laatste moment de
Pernisser-boot tusschen de „Neutraal" en oe
thans reeds gevaarlijk overhellende „Alpine"
door, waardoor de redding nog eenige kost
bare oogenblikken vertraagd werd. Toch
kwam men nog zqo tijdig bij de „Alpine"
aan. dat zeven van de acht opvarenden op
de „Neutraal" koncen overspringen.
Redder in levensgevaar
Inmiddels was ook de 29-jarige
G. Fransen uit de Tuindersstraat
met een roeiboot bij het zwaar slagzij
makende schip gekomen en om beter
hulp te kunnen verleenen begaf hij
zich aan boord van de „Alpine". Toen
zeven van de acht opvarenden in vei
ligheid waren, bevond Fransen zich
nog alleen aaD boord met de baby van
den kapitein en de toestand werd wel
heel critiek, wantde „Neutraal"
dreef af en Fransen kon het nu bijna
kapseizende schip niet meer verlaten.
Tenslotte zag hij zich genoodzaakt ge
kleed met het kind ln de armen, in het
water te springen! Goed zwemmer
zijnde, wist hij tot ieders groote gerust
stelling de „Neutraal" te bereiken,
waar hulpvaardige handen hem met
het kind aan boord heschen. Hulde
aan dezen koenen redderl
Eenige oogenblikken later ver
dween de „Alpine IV" in de diepte...
De geredden werden overgenomen door de
inmiddels eveneens gearriveerde „Politie III'
die allen naar het gebouw van de Neder,
landsche Zeemans Centrale aan de Veerha
ven overbracht.
Vergeefsche poging tot blnnensleepen
Terwijl men bezig was met oe redding^
pogingen, heeft de ook ter plaatse gekomen
„Havendienst III" nog gepoogd het in gc.
vaar verkeerende schip binnen te sleepen,
Men heeft zelfs .nog een tros weten vast te
maken, doch de toestand werd te gevaarlijk
en men moest de Alpine weer laten schieten
Heel spoedig is het schip dan ook gezonken
Waar de „Alpine" midden in de rivier,
tegenover de Koushaven lag, leverae hei
■rak gevaar op voor de scheepvaart, reden:
■aarom men het vandaag zoo spoedig mo
gelijk zou lichten.
De lading, die een waarde van f 50.000 had-
as verzekerd. Een groot deel daarvan, dat
op de rivier dreef, heeft men nog kunnen)
opvisschen.
Slippende auto botst tegen
een boom
Twee gewonden, van wie één ernstig
Gisteravond is op den rijksweg Tilburg—
Breda onder Huiten een ernstig auto-ongeluk
voorgevallen. Op weg naar Bergen op Zoom
reed daar een luxe bedrijfsauto, bestuurd
door den 40-jarigen T. A. uit 's-Hertogen-
bosch.
Op een gegeven moment slipte de wagen
en sloeg met kracht tegen een der langs den
weg staande boomen, schoof door de
door en kantelde tegen een tweeden boom'
De gevolgen waren ernstig.
De bestuurder T. A. liep een schedelbasis-
fractuur op en kreeg een zware hersenschud
ding; de ongeveer 30-jarige A. van L., even
eens uit 's-Hertogenbosch, die naast hem was
gezeten, kreeg een lichte hersenschudding en
snij- en scheurwonden over het geheels
lichaam, terwijl de 14-jarige A. van D. uit;
's-Hertogenbosch een onbeduidende scheur-
wonde aan het achterhoofd opliep.
De terstond ontboden geneeskundige dienst
van Tilburg heeft de drie slachtoffers naar!
het ziekenhuis St. Elisabeth vervoerd, vanj
waar de jongen, na verbonden te zijn, naar
zijn woning kon terugkeeren.
De beide andere gewonden zijn ter verple
ging opgenomen. De toestand van A. is hoogst
zorgwekkend.
RONSELAARS AANGEHOUDEN
De centale reoherohe heeft Zaverdag te
Amsterdam de hand gelegd op een com-
munistischen bewoner van de overzijde van
het IJ. tegen wien reeds geruimen tijd
ernstige verdenkingen bestonden, dat liiji
zich schuldig maakte aan ronselaarsprak
tijken. Nadat was komen vast te staan, dal1
hij een eveneens in Amsterdam-Noord wo
nende werklooze had trachten te bewegen
naar Spanje te gaan om dienst te nemw
bij de regeeringstroepen, is hij in verzeker
de bewaring gesteld.
Daar van de ronselaarspraktijken ook de
hoofdstad haar deel krijgt, is de centrale
recherche voortdurend op onderzoek ui]
naar feiten, welke zooals in het onderhavig'
geval voldoende materiaal opleveren oc
met kracht op te treden. Gisteren is, i:
verband met de arrestatie van Zaterda*
opnieuw een aanhouding geschied. Ditmaa
was het een man uit de Jacob van Len-
nepbuurt, tegen wien eveneens ernsriRt
aanwijzingen bestaan dat hij als ronselaar
is ongetreden
De aangehoudene is in het hoofdbureau
van politie opgesloten.
MAN DOOR TREIN GEDOOD
Gisteren is nabij de spoorttrug te Bare-
veld, bij Wildervank, het deerlijk vermink
te lijk gevonden van den 42-jarigen haring-
koopman G. B. Timmer, afkomstig uit
Winschoten.
Timmer, die jaarlijks de veemarkt te Wil-
devank bezoekt, lae hier met zijn schuit
Bij onderzoek is gebleken, dat de man Zon
dagavond door den laatsten trein, die om1
10.10 uur uit Stadskanaal naar Zuidbroek
vertrok, is aangereden en gedood. Het
slachtoffer laat een vrouw met negen kin
deren achter.
MOTORRIJDER TEGEN EEN BOOM
De 33-jarige motorrijder J. K., wonende
te Stadskanaal, is op den Pekelderweg onder
Wildervank bij het uitwijken voor een auto
met zijn motorrijwiel geslipt en tegen een
boom gebotst.
De man bekwam een schedelbasisfractuut
en verschillende andere verwondingen en is,
na ter plaatse voorloopig te zijn verbonden]
per Groene Kruis-auto naar het Academisch
Ziekenhuis te Groningen vervoerd.
Zijn toestand is zorgwekkend.
[DOOR JAN VAN>B"ATENBURG^^^^?-
<31
In het begin van zijn gevangenschap Is er de spanning van
de twistgesprekken geweest, de felle woordenstrijd met lis
tige. of ook wel ernstig-denkende geestelijken. Maar aan
beide zijden vermoeid door die vruchtelooze kamp, werden
die bezoeken korter en schaarscher, om eindelijk geheel ach
terwege te blijven.
Doch van algeheele afzondering was toen nog geen sprake.
Op geregelde tijden kwam zijn vrouw hem bezoeken. Be
kommerd om het lot van man en kinderen, was zij niet altijd
in staat hem op te beuren en tot steun te zijn. Evenwel ont
brak het hem niet aan goede moed.
In die dagen brandde in hem nog de ijver, als een laaien
de vlam. Gelijk een soldaat, gekeerd naar den vijand,
schroomde hij de aanval niet. Hij duldde slapheid noch
aarzeling van eigen geloofsgenooten. Vele blijde uren be
leefde hij, als ze bij hem waren, en hij hen met zijn bezie
lend getuigenis bemoedigde. Hij schreef brieven aan de
Christelijke gemeente te Antwerpen, waarin hij aanspoorde
tot volharden»
Het was onbegrijpelijk waarom men hem zoovele voor
rechten vergunde, maar waarschijnlijk gebruikte men dit
groote geduld, om hem voor de kerk te herwinnen. De ketter
bleef echter halsstarrig. De geestelijken vermoeiden zich te
vergeefs. Hun verbazing over zijn standvastigheid, die bij
een enkele bijna tot bewondering groeide, maakte hem nog
onwrikbaarder. En zoo kwam, zonder dat hij er erg in had,
het streelend 'gevoel over hem, van iemand te zijn die wat
beteekende, die pal wist te staan en durfde te trotseeren.
Wist hij zich niet in het centrum der belangstelling, zij
het ook van een kleine kring geloovigen? Die gedachte hield
hem op de been, tot hij ondervond, dat hij uit die bron geen
kracht kon blijven putten. Kan men niet zichzelf zoeken
tot in het martelaarschap toe? Dus moest hij de diepe zin
leeren verstaan van het Schriftwoord: „Al ware het. dat ik
mijn lichaam overgaf, opdat ik verbrand zou worden, en de
liefde niet had, het zou mij geen nuttigheid geven." En dit
leerde hij. toen strengere bepalingen van zijn vijanden hem,
door strikte afzondering, het gebied der stilte binnendwon-
gen.
De welwillendheid, waarmee men hem tot nu -toe behan
deld had, hield plotseling op. Elk bezoek werd verboden,
zelfs zijn vrouw werd niet meer bij hem toegelaten. Hij werd
naar een ongemakkelijker cel gebracht en de gelegenheid
om te correspondeeren werd hem ontnomen. En dat was
nog niet alles. De gevangenbewaarder begon hem ruw te
bejegenen, het voedsel werd minder en slechter en alle be
dekking voor de nacht werd hem onthouden, waarin geen
verandering gebracht werd, toen het koude jaargetijde in
viel. Geen enkele afwisseling verlichtte zijn gevangenschap,
en de dagen werden tot weken en maanden van hopelooze
ellende.
De eerste tijd van die zware periode -teerde hij nog op
ondervonden waardeering van vrienden, maar bij klimmen-
der nood werd dit een al te poovere troost. De ellende, nu
niet meer geïdealiseerd, werd hem, waar de vier sombere
muren rond hem oprezen, tot schrikbarende werkelijkheid,
zichtbaar, tastbaar. Welke sterkende realiteit stond daar te
genover? Lof van vrienden? De naam van standvastig te zijn?
Zijn ijver voor de goede zaak? 't Waren al uiterlijkheden,
zóó waardeloos, dat ze geen reden gaven om zoo groote
ontberingen te verduren. Was het daarvoor dat hij leed, af
takelde, langzaam verkwijnde? Als een bange schrik viel die
ontdekkende vraag hem in de ziel.
Dus begon hij zich te bezinnen op zijn verhouding tot God.
Waar alles hem ontviel en hij niets meer van zichzelf over
hield. daar kwam hij nu in zijn schamele armoe onder het
oog van dén Alziende en Doorziende. Zoo ontdaan van alle
zelfverworven goed, kwam hij weer open te staan voor de
volheid van Gods gemeenschap en ervoer hij de werkelijk
heid en zekerheid van het hoogere, geestelijke beginsel,
waarnaar hij reeds lang was begonnen te leven. Als een
openbaring zag hij opeens hoe dit beginsel niet anders dan
in conflict kon komen met het beginsel van beneden. Nu
greep hij weer moed. Nu kon hij dulden, met een glimlach
op het vermagerd gelaat, omdat hij de vaste gang van het
geestelijk Koninkrijk ontdekte, dwars door geweld en tegen
stand. Zoo moest het gaan, want alleen in die weg kon hot
komen. Dus werd het lijden hem een voorrecht, een bege
nadiging, wijl in hem gemanifesteerd werd, hoe de heerlijk
heid die van boven is, niet accordeert, maar zich dwars door
de verderfenis van beneden handhaaft. Een tempel, een
Godsgebouw werd hem zijn vunzig hol. als hij deze dingen
proeven mocht. De dagen en nachten van lichamelijk leed
werden zoo menigmaal tot feesturen van geestelijk Godsven
verkeer.
Dit duurde tot het lichamelijk lijden bovenmatig zwaat
werd.
De winter naderde, de felle, meedoogenlooze. Al heviger
begon de kou in zijn cel door te dringen. Het verzoek om
tenminste één deken te mogen hebben, werd ontwijkend
beantwoord en bleef zonder gevolg. Het eten werd slechtei
en minder. Zijn weerstand werd zóó gering, dat hij ten laat
ste niet meer bij machte was de brits te verlaten. Hij ver
zonk in een starre berusting, zich toch in zijn onderbewust-!
zijn hieraan vasthoudende, dat hij dit alles moest blijven ven
duren tot het einde, waarvan hij de heerlijkheid echter niei
meer vermocht te zien.
Zoo bevindt hij zich deze morgen, in deerniswaardige
toestand, op zijn harde leger. De dag ligt weer voor hem,
maar hij zal zijn als gisteren en morgen, eentonig, ellendig
Zal hij hier moeten sterven? De vraag gaat even door hefl
heen, maar voor hij een antwoord weet, is hij haar weer kwijt]
kan hij de beteekenis ervan niet grijpen, niet vasthouden,
Als de dag maar eens gebroken werd door iets onverwachts,
door een bezoek, een verhoor of iets dergelijks, misschien
zou zijn geestkracht door het ongewone voor korte tijd te<
rugkeeren. Maar de dag zal wel zijn als altijd, eindeloos lang,
tot de nacht komt, waarin de uren zullen kruipen naar de
morgen, die geen verlichting brengt.
(Wordt vervolgd)
