De gespannen toestand in China M/ ICTO RIA-W AT ER O/af a Wlsot hromln VRIJDAG g JULI ig37 EERSTE BLAD PAG. a DE VERHOUDING TUSSCHEN DUITSCHLAND EN OOSTENRIJK Ditmaal Duitsche „Gruelmarchen" (van onzen Duitschen correspondent) Officieel zijn Oostenrijk en DuitsohJand weliswaar goede vrienden, 6edert Duitsche zijde officieel en nadrukkelijk be loofd werd, dat men van Herlijn of van Munchen uit de nationaal-socialistische l>e- weging in Oostenrijk op goen enkele wijze 'meer zal ondersteunen. Maar in werkelijk heid is er to diien opiiohle in officieele kringen te Weenen altijd een zeker wan trouwen blijven voortbestaan en dat dit wantrouwen allerminst overbodig en on gemotiveerd is, blijkt thans weer eens dui- oelijk uit een conflict tusschen Weenen en Berlijn. Door het „Deuteche Nachrichtenbüio" werd het volgen-de verhaaltje doorgegeven omtrent de behandeling, welke Oosten-rijk sche nazi's, die zich in hechtenis bevinden, zich moeten lat-en welgevallen: „Een Rijks-Duitscher, die dezer dagen te Linz (Oostenrijk) vertoefde, kwam daar in het bezit van een vlugschrift, hetwelk aan alle Duitsche mannen en vrouwen gericht is. Uit dit pamflet blijkt, dat zich in de vangenis Careten. welke in de omgeving van de stad Steyr ligt, in een berucht mid deleeuw sch tuchthuis met folterkamers nog vele nationalisten bevindten, die rich sedert 1934 aan het vernietigend trommelvuur moeten onderwerpen. De kameraden, die voor de amnestie van het jaar 1936 niet in aanmerking kwamen, worden door den monarchistischen directeur van de gevan genis Carsten als honden behandeld. We gens deze voortdurende en ondraaglijke be handeling zijn al deze nationaal-socialisti sche gevangenen tot een hongerstaking over gegaan, daar zij liever gezamenlijk willen 6terven, dan zich langzaam maar zeker te laten doodmartelen." Het ligt voor de hand, dat men te WeencD met groote ontstemming van deze politieke actie kennis genomen heeft De „Politische Korrespondenz" te Weenen 'deelt mede. dat illegale natdonaal-socialisten in Oostenrijk inderdaad aan personen uit het publieke leven en aan vertegenwoordi gers der buitienlandsche peis een vlug schrift hebben gezonden met een uitvoerig verslag over een hongerstaking, welke begin dezer maand in de strafgevangenis Carsten heeft plaats gevonden. Aan deze honger staking is deelgenomen door 31 nationaal- socialisten, maar reeds enkele dagen later hebben de betrokken gevangenen er gethes! .vrijwillig een eind mee gemaakt Aan het officieel bericht der „Politischen Korrespondenz" ontkenen wij het volgende: „Het meerendeel dezer arrestanten is te zijner tijd wegens zware dy nam iet-aansla gen op spoorwegen en verkeersinrichtingen in de jaren 1933 en 1934 veroordeeld. Ande ren hebben misdrijven begaan, welke aan verscheidene menschen 't leven kostte wij herinneren aan den aanval tegen de Chris telijk-Duitsche gymnasten te Krems tor- wijl de overige gevangenen eertijds aan voerders waren van een revolutionaire be weging. - Bij het begin der hongerstaking zijn deze arrestanten afzonderlijk in verhoor geno men door den officier van justitie te Steyr en naar de redenen dezer staking onder,, vraagd. Alle betrokkenen verklaarden, dat zij hiermede hun ontevredenheid wilden demonstreeren over het feit, dat hun geen gratie is verleend, terwijl kameraden, die zich volgens hun oordeel aan dezelfde of nog ergere delicten hebben schuldig gemaakt allang in vrijheid zijn gesteid. Op de vraag van den officier van justitie, of deze honger Staking ook samenhing met slechte voedsel voorziening, werd ontkennend geantwoord. Spontaan verklaarden alle betrokkenen zich bereid, hiervan desgewenscht een schrifts lijke verklaring af te leggen." Het „Bundeskanzleramt" voor buitenland- 6che aangelegenheden heeft naar aanlei ding daarvan in de Wilhelimstrasee protest aangeteekend. De nadruk wordt er hierbij op gelegd, dat het als een unicum be schouwd moet worden, wanneer een ano niem pamflet, door een officieel nieuws bureau van een bevrienden staat zonder commentaar wordt doorgegeven. Tenslotte heeft het „Bundeskanzleramt* 'te Weenen bevolen, dat alle Duitsche kran ten, die deze onware berichten bevatten, op Oostenrijksch gebied in beslag genomen moeten worden. GARANTIE-STANDGROEN GA R ANTIE - STAND BRUIN GARANTIE.STAND ROOD GAR ANTIE. STANDZ WART GARANTIE-STANDBLAUW Speciaal product voor Buitenwerk. HOUDT HET UZER ROESTVRIJ en BESCHERMT HET HOUT. Wordt 5 JAAR GEGARANDEERD Levering uitsluitend aan den Handel Tsjang Kai Sjek wil vreedzame schikking van het geschil De staat van beleg te Peiping In Kuling is in tegenwoordigheid van Tsjang Kai Shek en den chef van den Chineeschen generalen staf een re- geeringsconferentie gehouden. Besloten werd, het incident met Japan in der minne te schikken. Aan den be velhebber van het 29ste leger is order gegeven, het incident te localiseeren, terwijl aan de Japansche militaire auto riteiten het verzoek is gericht, de mi litaire operaties in Noord-China to sta ken. De Chineesche minister van bui- tenlandsche zaken is onmiddellijk na afloop der conferentie naar Nanking vertrokken om met den Japanschen ambassadeur aldaar voeling te nemen. Kolonel O k i d o. assistent van den Ja panschen militairen attaché te Nanking, heeft gistermiddag een bezoek gebracht aan het Chineesche departement van buitcn- landsche zaken in verband met het „inci dent van Wang Ping", zooals het te Nan king genoemd wordt. In officieele Chineesche kringen hand haaft men het standpunt, dat China niet verantwoordelijk is voor de gebeurtenissen. Men betreurt het gebeurde op een oogen- blik, waarop China groote verwachtingen koesterde van de pogingen van het kabinet- Konoje tot opheldering van de Chineesch- Japansche betrekkingen. Een verkoeling van de betrekkingen moet vermeden wor den. Nanking verwacht van Tokio een pas send ingrijpen in het ODtreden van het Ja pansche leger in Noord-China. Een ophel dering der feiten is echter als voorwaarde voor de bij legging van het incident nood zakelijk. Men verheelt niet den ernst van den toestand, aangezien de mogelijkheid in een verdere verwikkeling zeker bestaat. De Chineesche bladen wijden groote aan dacht aan de kwestie van het eerste schot dat volgens Japansche beschuldiging van Chineesche zijde gekomen zou zijn. Zij wij zen deze beschuldiging van de hand, met de wederheschuldiging van het bombardee ren van Wang Ping door de Japanners en stellen voorts den eisch dat de Chineesche regecring alles zal doen om het incident te beperken, doch dat zij daarbij niet opzij zal gaan voor ongemotiveerde Japansche eischen. In officieele kringen te Nanking heeft men gisteravond nog eens met nadruk ver klaard den toestand zeer ernstig te achten. Men hoopte echter dat Japan zijn troepen tot rust zou kunnen brengen en van verdere actie zou afzien; China zou een verder prijs geven van zijn positie in Noord-China niet kunnen verantwoorden tegenover de open bare meening van het land. Troepen legeren tegenover elkander Naar uit Tientsin wordt medegedeeld, lig gen thans de Japansche en Chineesche troe pen, die beide in den loop van den dag ver sterkingen hebben ontvangen, aan weers zijden van den Yingting stroom en slechts door deze rivier gescheiden, tegenover elkaar. Ieder oogenblik kan het dus tot nieuwen strijd komen. Den ganschen namiddag dreunden door Tientsins straten de zware lastwagens der Japanners, die versterkingen naar het „front" voerden. Met een twaalftal tanks en veldgeschut hebben de Japanners bovendien een demon stratie door de Chineezenstad van Tientsin ondernomen, terwijl twee Japansche vlieg tuigen boven de stad cirkelden, om den be woners schrik in te boezemen. De tanks en het veldgeschut zijn daarna naar Fenghai gedirigeerd terwijl een extra-trein met dui zend Japansche soldaten eveneens ter ver sterking van de Japanners onderweg is. Voor de Japansche ambassade in Peiping en voor andere Japansche gebouwen zijn machinegeweren in stelling gebracht en zandzakken opgestapeld. De Chineesche autoriteiten hebben hier op geantwoord met afkondiging van den staat van beleg. Zij hebben ieder verblijf op straat na het vallen der duisternis verboden Dc Chineesche troepen hebben bovendien het vliegveld te Peiping bezet en den lucht- dienst PeipingTokio doen staken. Naar schatting zijn do Chineesche troepen langs den spoorweg Poiping-Hankau, een afstand van tien mijl, 3000 man sterk. Intusschen vreest men aan Chineeschen kant, dat de Japanners den spoorweg ping-Iiankau zullen afsnijden. De Spaansche burgeroorlog DE STRIJD ROND MADRID GEEFT GEEN SUCCESSEN Treiler maakt visschers- schepen buit Het offensief der volksfront-troepen ten westen van Madrid is voortgezet Het is het herigste offensief, dat aan deze rijde van het front tot dusver is ondernomen. Het front van den aanval ia ongeveer 18 K.M. lang. Naar schatting hebben de linksche troepen ruim 20.000 man in dezen sector in het veld gebracht Het terrein is uitgestrekt kaal, zonder boomen of plantengroei en ligt in de brandende zon. In den loop van den dag werd niet minder dan zes maal tot den aanval overgegaan, waarbij geringe resulaten bereikt en groote verliezen geleden werden. Van rechtsche zijde werden slechts eenige reserve-troepen in den strijd geworpen om tegenaanvallen te doen op de «vijandelijke eenheden, die er in geslaagd waren door te dringen in de richting van Brunete en die pogingen in het werk stelden zich te nestelen op den weg van San Martin Val de Eclosias naar Al- cordon. Aan het einde van den dag werd een herig geschutvuur geopend. De rechtsche artillerie onderhield daarbij een spervuur op de ach terhoede der linksche troepen, waardoor zij an hun basis werden afgesneden en onmid dellijk en terugtrekkende beweging maak ten. Men verwacht thans dat zeer spoed-g een stabiliseering op dit front zal intreden. Het is thans wel zeker dat het plan van het Volksfrontleger was den weg -Madrid— Talavera de la Reina te bereiken, om ai'e rechtsche stellingen ten Noorden van Naval Carnero in den flank te kunnen aantasten. Dit plan is mislukt. In het legerbericht der linkschen wordt gelegd, dat in den scetor van de Sierra de opmarsch, die Dinsdag is ingezet door eeni ge legercorpsen, gistermorgen met succes is voortgezet. Het vijfde corps maakte zien meester van Los Llanos, een belangrijk punt. Twintig vijandelijke soldaten en een voor raad oorlogstuig, waaronder een luchtafweer- kanon, vier machinegeweren en muni ie, vielen in handen der troepen. Vervolgens werden stellingen bij Mosquito, Romanillos en Castillo de Villafranca bezet. Het dorp Quijoran is geheel door de linksche troepen ingesloten. De geest der troepen is bewonde renswaardig. Een gewapende treiler van de vloot van Franco, die voor de kust van Santander kruiste, heeft gisteravond drie vlsschersscho pen der linkschen buitgemaakt. Een dezer vaartuigen bevatte een groote hoeveelh-nd visch, terwijl dc twee andere miliciens aan boord hadden, die beweerden naar Frankrijk te willen vluchten. Deze beide schepen ver voerden ook automatische wapens en mu nitie. De minister van financiën en economische zaken te Valencia heeft besloten dat de ijzer mijnen in de provincie Almaria, welke ex ploitatie sedert eenigen tijd was stopgezet, om redenen van nationaal belang zullen worden gerequireerd. Portugals houding Cranborne heeft In 't Lagerhuis mede gedeeld, dat de Portugeesche regeering volgens de Britsche ambassade te Lissabon haar verplichtingen uit de overeenkomst van niet-inmenging getrouw -nakomt en dat de Britsche waarnemers aan de' Spaansch- Portugeesche grens geen pogingen tot ver voer van uit Duitschland afkomstige wapens of munitie hebben ontdekt. HITTEGOLF IN NOORD-AMERIKA De staten in het midden-Westen der Ver- eenigde Staten en die, welke aan het noor delijk deel van den Atlantischen oceaan zijn gelegen, worden door een hevige hitte golf geteisterd. De temperatuur bedraagt 36 èi 42,5 gr. Celsius. Voor zoover bekend, zijn 22 personen ten gevolge van zonnesteek om het leven ge komen. Te New-York heeft men gisteren de voor dit jaar hoogste temperatuur genoteerd. DE POSITIE VAN ZUID-AFRIKA Smuts waarschuwt voor breken met Engeland „Zuid-Afrika bevindt zich in de we- reld in een zeer gevaarlijke positie", verklaarde generaal S m u t s op een bij eenkomst te zijner eere door een afdee- ling der Unie-ioartij te Johannesburg. „De verwachtingen, welke de wereld oorlog had gewekt, zijn niet in vervul ling gegaan. Integendeel, het gevaar is op het oogenblik in de wereld nog veel grooter dan het in de periode voor het uitbreken van den oorlog was. Wij heb ben steeds onze geografische ligging beschouwd als een natuurlijke protectie, doch wij ervaren thans, dat deze ligging in het geheel geen bescherming is. Verbeeldt u toch niet, dat onze ge- isoleerde positie nog langer bestaat. Generaal Smuts Zuid-Afrika is een voorbeeld van een land, zooals de Europeanen zich wenschen. Wij zijn gekomen in het tijdperk van de mineralen. De groote mogendheden hebben daar behoefte aan en wij zijn in dat op zicht een rijk land. Deze buitengewone rijkdom aan minera len kan voor Zuid-Afrika pp den duur een groot gevaar blijken. De twee conclusies, welke ik uit 't voor gaande trek, aldus generaal Smuts, zijn de volgende: Het is noodzakelijk, dat Zuid- Afrika eensgezind is. Laat ons de toekomst niet incraan als afzonderlijke stammen: een Hollandsc.he afkomst en een tweede van Britsche en een derde van mogelijk og een ander land. Laat ons voorwaarts gaan als een eensgezinde natie, laten wij er ver zekerd van kunnen zijn, dat wij één volk zullen blijken, wanneer het er op aankomt het hoofd te bieden aan een ernstige crisis Dan zullen, wij ook beter in staat zijn ons zelf te beschermen. Mijn tweede conclusie is: Zuid-Afrika moet niet al te gemakkelijk spreken over de 'vriendschappelijke betrekkingen, die het met de wereld onderhoudt. Ik noem het Britsche gemeenebest pen groote vriendj- schap. Wij worden niet door wettelijke ban den aan deze groep gebonden. Wij zijn vrij. Onze status is op het oogenblik van dien aard. dat wij niet gebonden zijn door eenig formeel verdrag. Maar er is nog iets van grooter waarde en dat is. dat onze vriendschap van dien aard is. dat wij. in de ure des eevaars, naast el kander zullen staan. Wij stonden naast elkander in den grooten oorlog en dat moet ook in de toekomst zoo zijn". Onderhandelingen over vlootbouw De vlootonderhandelingen, die sedert het begin van het jaar gevoerd zijn door Enge land eenerzijds en Duitschland en Rusland anderzijds, naderen haar einde aldus verklaart men in officieele Britsche krin gen en weldra zal te Londen een over eenkomst worden geteekend. Het is de bedoeling, dat Moskou en Ber lijn zich aansluiten bij het in 1936 door Engeland, Frankrijk en de Vereenigde Sta ten aanvaarde verdrag, krachtens hetwelk deze mogendheden zich verplichten, elkan der mededeeling te doen van de vlootbouw- programma's. voor uuc; Ellendig door rheumatische rugpijn Thans nergens meer last van „Ongeveer 3 maanden geleden had ikvree- selijke rheumatische pijnen in mijn rug. Na drie weken van ellende zag ik een advertentie van Kruschen Salts en probeerde het. Na viermaal de kleine dagelijksche dosis geno men te hebben,.werden de pijnen geleidelijk minder en nu kan ik zeggen, dat ik nergens meer last van heb, dank zij Uw wonderbaar Kruschen Salts". Mevr. M. D. te S. De kleine dagelijksche dosis Kruschen Salts zorgt voor een geregelde inwendige schoon maak en houdt zoodoende Uw lichaam vrij van alle schadelijke afvalstoffen, waaruit rheumatische pijnen e.d. ontstaan. Bovendien zult U zich door de gezonde, geregelde wer king van Uw inwendige organen veel flinker en enegieker voelen. Kruschen Salts is ver krijgbaar bij alle apothekers en erkende dro gisten 0.40, 0.75 en 1.60 per flacon. Let op, dat op het etiket op de flesch, zoowel als op de buitenverpakking de naam Rown- tree Handels Mij., Amsterdam, voorkomt. Bonnets linancieele decreten De Fransche kabinetsraad heeft gisteren van half elf tot twee uur vergaderd, ter bestudeering van minister Bonnets fi nancieele decreeten. De besprekingen wer den ingeleid door een exposé van den eco- nomischen toestand en een overzicht van de maatregelen, die de minister heeft voor bereid tot herstel van de financiën en het in evenwicht brengen van de begrooting. Na afloop van de kabinetszitting vu. klaarden de leden der regeering, dat zij tot volkomen overeenstemming waren geko men ten aanzien van de decreten. De aan vullende ontvangsten, die van deze decre ten, welke de gewone begrooting voor 1937 in evenwicht moeten brengen, verwacht worden, zouden op ongeveer acht milliard becijfcn zijn. waarbij geen rekening wordt gehouden met de maatregelen tot het weg werken van het tekort op de spoorwegen. Bonnet was zeer voldaan over de in den kabinetsraad verkregen resultaten. De deeling van Palestina Felle protesten van Joodsche zijdo In antwoord op Britsche stappen heeft Mussolini de Britsche regeering laten weten dat alle mogelijke maatregelen zul len worden genomen, om te verhinderen, dat door het radiostation te Bari berichten worden uitgezonden, die blijk geven van vijandige gezindheid jegens het rapport der koninklijke commissie over Palestina. Gelijk men weet. was het in 't bijzonder dit Italiaansche radiostation, dat zich den laatsten tijd schuldig maakte aan uitzen dingen, waardoor de Arabisch-sprekende volkeren tegen Groot-Brittannië werden op gezet Wat het vraagstuk van de öeeling van 't heilige land aangaat, kan worden geconsta teerd, dat In het bijzonder de Joden fel zijn in hun verzet Wladimir Jabotinsky, de leider der nieuw-Zionistische organisatie (d© Revisio nisten), heeft In r*n interview aan Reuter verklaard, dat het raipport aangaande Pa lestina. „feitelijk een einde maakt aan de immigratie en een bedreiging vormt voor 't wereldjodendom". „Het Joodsche volk" vervolgde hij. „wijst unaniem het plan van de hand en het zal zijn uiterste best doen, om de verwezenlij king ervan te dwarsboomen". „Ik ben er zeker van", aldus Besloot Ja botinsky, „dat het plan over de geheele wereld weinig sympathie zal verwerven, vooral in Groot-Brittannië". Met uitzondering van eenige extremisten toonen de Arabieren zich niet zoo fel tegen het Britsche plan. Zij schijnen geneigd, ge hoor te geven aan de aanmaning tot ge matigdheid en redelijkheid. Lid van Danzigschen landdag ontvoerd? De „Daily Herald" meldt, dat de vrouw van Karl Plenikowski, een anti-fascistisch lid van den landdag van Danzig, heeft me degedeeld, dat haar man „door nationaal- socialisten is ontvoerd, naar een concentra tiekamp is overgebracht en misschien ver moord is". Plenikowski is een paar dagen geleden uit Siediitz. een voorstad van Danzig, vertrok ken. Sinsdien heeft men hem niet terug gezien. Volgens nationaal-socialistische leiders te Danzig zou Plenikowski naar Kopenhagen zijn gegaan, om er een geheime bijeenkomst der communisten bij te wonen. Zijn vrouw spreek4 dit tegen. Het zoeken naar Miss Earhart Duizenden Amerikaansche bezitters van ulta korte golf-toestellen hebben hun instru menten ingesteld op de golflengte, van Ear- harts zendapparaat in de hoop een nieuw sein van de vermiste aviatrice op te van gen. Echter voor zoover bekend is geen boodschap van Amelia Earhart meer ont vangen. Men schat dat alléén langs de 'Ameri kaansche Westkust 5000 radioluisteraars dit opsporingswerk deelnemen. Twee sterke korte golf stations in Los Angeles, die aan radio-amateurs toebehoo- ren, hebben een 24-urige radiodienst inge. richt, om eventueele nieuwe seinen van het vliegtuig van Amelia Earhart op te vangen en onmiddellijk aan de Amerikaan- sche kustwacht door te zenden. Intusschen wordt de hoop, de aviatrice nog redding te kunnen bieden, steeds ge- ringer, daar de „Lexington", het vliegtui. genschip, niet vóór Zondag ter plaatse waar Earhart moet zijn neergekomen zal kunnen aankomen. Kort Nieuws De partieele staking, die in het Par ij sche hotel bedrijf is uitgebroken, duurt voort. In de hotels Grillon en Royal Monceau werkt ongeveer de helft van het personeel. De hotels Colisée en Rond Point, alsmede het café de la Paix en café Weil zijn ge sloten. Op uitnoodiging van president Lebrun zal koning Carol op 14 Juli voor een offi«| cieel bezoek te Parijs aankomen. Hij vertrekt heden uit Boekarest en zal zijn reis onderbreken voor een niet-officieel bezoek aan Zuid-Slarië. In Frankrijk zal de koning verscheidend dagen blijven. De president der justitie te Berlijn deelt mede. dat drie personen, die door de juryrechtbank te Berlijn wegens moord te* dood waren veroordeeld, zijn terechtgesteld. Zij hebben deel gehad aan een overval, welke in October 1931 is gepleegd op hot lokaal der S. A. in de Richardstrasse te Npiikoelen. Twee andere personen, die bij deeelfda aangelegenheid betrokken waren en even* eens ter dood waren veroordeeld, hebben van rijkskanselier Hitier gratie gekregen. Hun straf is gewijzigd in tien jaar tuchthuis»] straf, zulks met het oog op den nog jeug-ii» gen leeftijd der daders toen de misdaad werd gepleegd. SCHAKEN Het tournooi te Kemeri Verschillende afgebroken partijen Verscheidene partijen der 17e, tevens laat ste ronde in het tournooi te Kemeri, zijn gister afgebroken en zullen vandaag worden afgespeeld. De spanning duurt voort, daar} omtrent het resultaat der afgebroken partijen nog niets te voorspellen valt. De uitslagen waren: OsolsRellstab Vi—* A'< StahlbergTartakower afgebroken; Boe- oekReshevskl afgebroken; PetrovFlohr afgebroken: KeresFeigin afgebroken; Ha- senfussLandau afgebroken: FineMikenaa Ar- A'< BergAljechin afgebroken; Steiner— Apschenek 10. De stand is: 1 Reshevskl 12 pnt plus 1 af gebroken partij; 2 en 3 Petrov en Flohr leder 1114 pnt., plus 1 afgebr. partij: 4 en 5 Alje chin en Keres, ieder 11 pnt., plus 1 afgebr, partij; 6 Steiner 11 pnt.: 7. Tartakower 10 pnt. plus 1 afgebr. partij; 8 Fine 9 pnt.; 9, Stahlberg 8 pnt., plus 1 afgebr. partij: 10, Mikenas 8 pnt.; 11 en 12 Apsohenek en Rell stab ieder VA pnt.; 13 Boeoek 6A pnt., plus 1 afgebr. partij; Berg 6 pnt. plus 1 afgebr,: partij: 15. Feigin 5 pnt., plus 1 afgebr. partij; 16. Landau 4^2 pnt., plus 1 afgebr. partij; 17? Hasenfuss 3A pnt. plus 1 afgebr. partij; 13. Osols 3 Ai pnt. U niet a&#tVraaqfc Uw rijwielhandelaar Helden wasgoed en niet duur ZOWEL PER K.G. ALS PEB STUK Bovendien zeez voordelige abonnement* prijzen. Beleefd aanbevelend: JAN SNEL ST00MWASSERIJ „NEDERHORST" NEDERHORST DEN BERG Wed. Boonstoppel Zn. Lak- en Vemisfabriek WADDINXVEEN - TELEF. 50 [DOOR JAN VAN'BATEN SURG»^S^^?s I (16 1 Ze buigt zich tot dicht bij het oor van haar zoon en zegt nadrukkelijk: „Ik zal een priester halen, m'n jongen, die mogen ze je niet weigeren, nee, dat mogen ze niet In zijn verhelderde blik en in zijn stille glimlach ziet ze zijn instemming met haar woorden. Dit is niet haar vroegere zoon, de onwillige, de eigenzinnige. De ontdekking, dat hij zich niet van de vertroosting der kerk afwendt in zijn laat ste uur, maakt haar blij in haar droefheid. Vrouw Tabbaart haalt voorzichtig haar arm onder zijn hoofd vandaan en staat op. Ze keert zich naar de deur, maar bemerkt tot haar schrik, dat deze gesloten is. Deze bittere teleurstelling is meer dan zij dragen kan. Ze drukt wanhopig de gebalde vuisten tegen haar hoofd. „O heilige Moeder Gods, geef uitkomst'', stamelt ze, „doe nu een wonder Hulpeloos staart ze naar den stervende, die zijn oogen op haar gericht houdt. Ze loopt op hem toe, aarzelt, maakt ;\yeer een beweging naar de deur, keert zich dan nogmaals om en valt bij hem neer, klagend, snikkend, terwijl ze zijn handen omvat houdt. Maar weer staat het wild verzet in haar op. Dat er nu geen doen aan is! Dat er geen wonder gebeurt! O, die beu len, die hem zoo aan zichzelf overlaten in deze uiterste noodAls een furie vliegt ze op en is in een oogenblik bij de deur. Ze beukt er op met haar magere vuisten, ze schreeuwt hard en schel, buiten zichzelve. Ze beschuldigt en scheldt, dwaas en onredelijk, in het wilde weg, met van boosheid gloeiende oogen. Tot ze tot bezinning komt, terugwankelt en neerzinkt, afgemat, sprakeloos. Maar een lichte beweging van den stervende spant even later haar aandacht weer. Berustend knielt ze naast hem, houdt zijn hand vast en staart in zijn mager, verkommerd gezicht. Zoo verstrijkt de tijd. Zoo houdt ze de wacht tot zijn laatste oogenblik. Ze ziet de teekenen van de naderende dood en haar bidden voor hem houdt niet op. Als zijn lip pen zich bewegen, bukt ze zich diep over hem heen, maar zijn laatster fluistering gaat voor haar verloren. Alleen vangt zc het woord „genade" op, vóór zijn laatste zucht. Ze blijft in geknielde houding liggen en verroert zich niet. Haar denken heeft haar begeven en werktuigelijk zegt ze haar gebeden. Zoo vindt haar Koen van laarden, die, als hij begrijpt wat hier gebeurd is, haar ruw beduidt, dat ze heen moet gaan. Even blikt ze nog naar haar dooden zoon, kust hem op het bleeke voorhoofd en drukt zacht zijn oogen tóe. Dan gaat ze zonder te spreken heen. HOOFDSTUK VI Vrouw Maayke, wier man in de gevangenis verblijft en daar waarschijnlijk zijn doodvonnis afwacht, die zelf met haar kinderen het vooruitzicht heeft straks dak- en broodeloos te zullen zijn, doet vandaag haar werk met bijzondere opge wektheid. Ze heeft moed gevat. Haar zwager, Victor, heeft haar het voorstel gedaan om samen een bezoek te brengen aan Hubrecht Dhulle. burge meester van Hulsterambacht. Het staat wel niet in diens mqcht om Jan de vrijheid terug te geven, maar hij heeft wel zooveel invloed, dat hij het lot van den gevangene kan ver zachten, als hij dit wil. Maayke is gretig op dit voorstel ingegaan. Ze was er onmiddellijk zulk een vurig voorstandster van, dat Victor meende haar te moeten waarschuwen voor al te hooge ver wachtingen. Hubrecht Dhulle stond nu eenmaal niet bekend om zijn humane gevoelens. Maar Maayke ziet hier uitkomst Die zich alle uitwegen versperd ziet. neemt soms een sprong, welke hem anders dwaas zou lijken. Vrouw De Grave is bijna aan het einde van haar draagkracht. Het harde lot van haar man, die buitenge wone ontbering lijdt, is haar bitterder dan dat ze het zelf zou moeten doormaken. Ze kan hem niet terzijde staan, noch zijn last verlichten. Ze zou hem willen bezoeken om hem te voe den en te dekken ten koste van zichzelve, maar die gunst wordt haar niet toegestaan. De ontbering moet immers zijn verzet, zijn halsstarrigheid breken? Ze kan alleen voor hem bidden, Zoo is haar zorg voor hem ontoereikend. En dan zijn er de kinderen, om wie ze bekommerd is. WaC hangt hun boven het hoofd? Wie weet hoe spoedig ze met die kleinen van huis en erf zal worden verjaagd, en de winter staat voor de deur. De jongste is nog maar een paar maanden oud. Deze overwegingen draagt ze als een zware last. want haar staat geen onredelijk schrikbeeld voor de geest, maar naderkomende werkelijkheid. Ook haarzelf zal het moeilijk vallen haar huis te verlaten en het bedrijf, waaraan ze gehecht is. op te geven. Daartoe zal het immers komen. Ze heeft oogenblikken, dat ze het niet gelooven kan. Het lijkt haar dan zoo wreed, zoo onge rijmd, dat een mensch beroofd wordt van datgene, waarmee hij is samengegroeid. En ze heeft een bang vermoeden van de pijn, die dit losscheuren zal veroorzaken. Haar tobbend denken maakt de dagen somber en naar» Een waas van droefheid ligt gespreid op moeder en kinderen» op hun spreken en doen, op alle geluiden van alle dingen. De bedruktheid heeft zich van alles meester gemaakt. De molenwieken treuren in de loodgrijze lucht in erbarmelijke naaktheid. Maar vandaag is het anders geworden. Vandaag Is de zort doorgebroken. De hoop is opgestaan, die het treurigste hart herschept in een sterke bron van moed en kracht. De gang naar Hubrecht Dhulle zal uitkomst brengen Mag de burgemeester al een hard mensch zijn. wie zal tenslotte de smeekbede van een zwakke vrouw kunnen weerstaan, ala haar sterke liefde het rechte woord spreekt? [(Wordt vervolgd]]

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 2