Instantine
Engeland en Palestina's toekomst
DONDERDAG 8 JULI 1937
EERSTE BUAD PAG. a
Buitenland
LONDEN IN AFWACHTING
Naar minister Eden in het Britsche par
lement heeft verklaard, zal Vrijdag a.s. de
.Voltallige niet-inmengingscommissie te Lon
den bijeenkomen, teneinde te beraadslagen
over de geschillen, welke in don boezem
.Van het sub comité inzake de Spaansche
controle zijn gerezen. Gelijk wij reeds eer-
'der uiteenzetten, is de opschorting van het
patrouille-varen ter zee op de kuststrooken,
welke aan Duitsch-Italiaansche hoede waren
toegewezen, een gevolg van het over
haast optreden dezer beide landen, welke
een niet-bewezen duikboot-aanval op den
kruiser „Leipzig" met een gemeenschappe
lijke vlootdemonstratie der vier controle-
xnogendheden tegen Valencia we nachten te
zien beantwoord. Toon deze door niets ge
motiveerde eisch werd afgewezen, meenden
de (Jictatuurlandon niet beter te kunnen
doen, dan hun medewerking aan de non
interventie px-actisch te staken, door welk
impulsief oütreden zii niet alleen een noi*-
male ontwikkeling der internationale samen
werking, doch eveneens de Europeesche
Vrede opnieuw ernstig in gevaar hebben
gebracht.
Het ziet er niet naar uit. of de geslagen
breuk spoedig zal kunnen worden hersteld.
Parijs en Londen staan er op, dat de con
trole op de Spaansche toegangswegen zal
.Worden bestendigd, met of zonder de daad'
.werkelijke medewerking der dictatoren.
Van hun kant hebben dezen het voorstel
te berde gebracht, de beide Spaansche par
tijen algemeen als oorlogvoerenden te er
kennen. Gevolg daarvan zou wezen, dat de
bellingei-enten zelf er volgens internationaal
recht toe bevoegd worden, schepen met con
trabande aan le houden, zoodat de controle,
thans door de elkander wantrouwende
groote mogendheden verricht, terecht zou
komen in eigen Spaansche handen.
Van verschillende juridische zijden is er
reeds bij herhaling op gewezen, nog eer 't
laatste incident de verhoudingen opnieuw
.vertroebelde, dat een erkenning van beide
partijen als strijdvoerenden de beste metho
de zou zijn om de atmosfeer in rechtskun
dig opzicht te doen opklaren. De figuur,
welke men tot op heden heeft aanschouwd,
namelijk van een officieel ei-kende republi-
keinsche regeeringt die ondanks deze er
kenning erin werd' verhinderd, zich tegen
opstandelingen te weer te stellen, was ook
inderdaad al te wonderlijk. Zij is niet an
ders te verklaren dan uit een opportuni-
teits-ipolitiek, welke den Europeeschen sta
tus quo cn den vrede wilde behouden, met
over het hoofd zien .van allerlei andere
obstakels.
De Duitsch-Italiaansche voorstellen willen
'dezen toestand opheffen, door beide partijen
juridisch in eenzelfde positie te plaatsen.
Het voorstel zou toe te juichen zijn, zoo 't
.voortgekomen ware uit een meer zuivere
bron. Thans proeft men daaraan maar al te
zeer de bijsmaak van politieke eigen-belan
gen, welke trouwens ook aan het totstand
komen der allereerste non-interventie-maat
regelen evenmin vreemd is geweest.
Nu de kleinere kring der sub-comitéleden
waarin de onderling tegenstrijdige interes
sen wellicht ook al te zeer zich naar den
voorgrond dringen, het over de verdere
koers der Spaansche aangelegenheden niet
eens kan worden, zal Vrijdag de commissie
in pleno vergaderen. Daarin he/bben vrijwel
alle belangrijke mogendheden zitting. Het
is nog niet te voorzien, hoe het oordeel van
die allen over het punt in kwestie zal
luiden, al zijn we geneigd tot de veronder
stelling, dat de Fransch-Britsche these
meer aanhangers zal vinden dan deDuitscli-
Jtaliaansche.
Inmiddels heeft ook Franco zelf zich tot
'de mogendheden gericht met een nota-,
Waarin hij om erkenning van zijn recht als
Oorlogvoerende verzoekt. Misschien zal hem
zóó nog toevallen, wat hij door bemidde
ling zijner politieke vrienden niet kon be
reiken.
Op zoeK naar Amelia Earhart
.Vliegtuigen naderen de inspectie-zóne
I Het Amerikaansche slagschip „Colorado"
nadert met volle snelheid het eilanden-ge
bied, waar, naar men vermoedt, de vermiste
'Amerikaansche aviatrice, Amelia Earhart,
is neergedaald.
Zoodra het schip bij Winslowbank, aan het
Noordelijk einde van de Phoenix-eilanden,
zal zijn aangekomen, zullen drie vliegtuigen
met een actieradius van 300 K.M., welke het
aan boord heeft, opstijgen, om de eilanden
en de zee af te zoeken.
De hoop, dat men Amelia Earhart en
haar begeleider, Noon an, nog levend zal
aantreffen, is weer gestegen, wijl een drietal
radio-amateurs in California en twee in
Honoloeloe opnieuw sein-en hebben opgevan
gen op de golflengte van het zendapparaat
.van Amelia Earhart,
IfcUihtHcf
Om wat migraine, zoo'n beetje schele
hoofdpijn de afspraak niet nakomen?
1 of twee tabletten Instantine en de
pijn is verdwenen!
Dus onthoudt
stilt en voorkomt pijnen!
Instantine
Het rapport der
koninklijke commissie
Twee souvereine staten
en tnandaatsgebied
Er kan geen sprak® zijn van een
samensmelting of aanpassing tusschen
de Joodsche en Arabische beschavingen,
de reeds breede kloof tusschen de beide
rassen zal voortgaan breeder te worden,
wanneer het tegenwoordige mandaat
gehandhaafd blijft, aldus de twee
voornaamste conclusies van de histori
sche analyse, opgesteld door de ko
ninklijke commissie van onderzoek in
Palestina.
De commissie beveelt derhalve aam. een
einde te maken aan het huidige mandaat en
onderhandelingen te openen over verdra
gen met de Arabieren en de regeering van
Transjordanië aan den eenen en de Zionis
tische organisatie aan den anderen kant
ten behoeve van een verdeeling van het
land in drie stukken:
1. een met Transjordanië vereenigd Ara
bisch gedeelte;
2. een Joodsch gedeelte;
3. een enclave onder Britsch mandaat,
welke zich zal uitstrekken van een puntten
Noorden van Jeruzalem tot een punt ten
Zuiden van Bethlehem, met een corridor
naar de zee, zich uitstrekkende van Jeru
zalem tot Jaffa.
Ook zou een mandaat moeten worden
verleend voor het bestuur van Nazareth,
met de bevoegdheid de heiligheid der wate
ren en de oevers van liet meer van Tibe
rius te waarborgen en de godsdienstige
eigendommen etc. te beschermen, welke in
de Arabische en JooBsche staten respectie
velijk voor de Joden en de Arabieren heilig
zijn.
Voor de Joodsche en Arabische staten zijn
de volgende grenzen getrokken: Van Rasan-
naguera volgt de grens de tegenwoordige
Noord-Oostelijke grenslijn van Palestina tot
het meer van Tiberius, loopt door 't meer
tot de Jordaan, welke gevolgd wordt tot een
punt ten Noorden van Beisan, vanwaar de
grenslijn de vlakte van Beisan passeert en
langs de Zuid-rand van de vallei van Jezreel
loopt tot bij Me-giddo, om over de top van
Carmel. in Zuidelijke richting te gaan tot
de Oost rand van de zeevlakte, waar zij
Westelijk afbuigt ter vermijding van Tul-
karm en doorgaat tot de corridor Jeruzalem
Jaffa nabij Lydda.
De Zuidelijke grens van de corridor gaat
dan verder langs de rand van de vlakte tot
een punt op 10 mijl ten Zuiden van Reho-
vot en slaat dan een westelijke richting in
tot aan de zee.
Haifa, Tiberius, Safad en Acre zouden
voor een zekere tijd onder mandatair be
wind moeten worden gehouden, terwijl de
Arabische staat een uitweg naar zee zou
moeten vinden te Jaffa.
Met het oog op de mogelijke handelsont
wikkelingen zou het toekomstig mandaat
ecu enclave moeien behouden aan ne kust
ten Noox'd-Westcn van Guldaquabi met
vrije doorvoer van goederen tusschen de
JoocLsche staat en de enclave en eveneens
naar de Egyptische grens te Rafah.
De Joodsche staat zou aan de Arabische
staat een nader vast te stellen geldelijke
toelage moeten betalen, tei'wijl, gezien de
weinig ontwikkelde toestand van Ti-ans-
joi-danië het Britsche parlement de Arabi
sche staat twee millioen pond sterling zou
moeten toekennen.
De aanbevelingen der commissie voorzien
verder in de vei'koop van landerijen en de
uitwisseling van bevolkingsdeelen etc.
Ingevolge de gebiedsverdeeling en in af
wachting van het sluiten van verdragen,
wordt voorgesteld, overgangsmaatregelen te
nemen, in het bijzonder ten aanzien van de
controle op de vei-koop van landerijen en
op de immigratie.
Al wil de commissie niet beweren met
haar voorstellen den Arabiei'en en Joden
alles te geven, wat zij wenschen, zoo is zij er
zich toch van bewust, dat de aanbeveling
den Arabieren o.a. de zoo gewenschte natio
nale onafhankelijkheid geeft en de mogelijk
heid, op voet van gelijkheid met de nabu
rige Ai-abieren samen te werken in de zaak
van de Arabische eenheid en vooruitgang
en dat de vrees wordt weggenomen, dat de
heilige plaatsen onder Joodsche controle
komen, terwijl den Arabieren bovendien een
Joodsch subsidie, benevens twee millioen
uit de Britsche schatkist worden verstrekt.
De Joden krijgen een nationaal tehuis in
de meest volledige zin van het woord,
waardoor zij het oorspronkelijke doel van
het Zionisme bereiken en eindelijk ophou
den ,,het leven eener minderheid" te leiden.
Het memorandum der Britsche regeering
verklaart verder, dat de egeering 't voor
hemen heeft, de noodige maatregelen te
nemen met het oog op haar verplichtingen,
voortvloeiende uit het Volkenbondshand
vest en de andere internationale regelingen,
om de vrijheid te verkrijgen uitvoering te
geven aan het verdeelingsplan, waaraan
naar zij hoopt, de betrokken gemeenschap
pen effectief haar goedkeuring zullen ver-
leenen.
Het memorandum voegt hieraan toe,
dat de R-egeering ondanks de talrijke
ontmoedigende proefnemingen, al het
mogelijke gedaan heeft, om de samen
werking tusschen Joden en Arabieren
aan te moedigen in de hoop, dat even
tueel de beide rassen hun nationale
aspiraties aan elkander zouden aan
passen en één enkel gemeenebeet moge
lijk zouden maken onder .één regeering,
maar dat zij tot de slotsom is moeten
komen, dat er een onverzoenlijke tegen
stelling bestaat tusschen beider streven,
waaraan niet tegemoet kan worden ge
komen onder bet tegenwoordige man
daat.
Zij is van oordeel, dat de aanbevelingen
der commissie de beste kansen bieden op
een succesvolle oplossing uit de impasse,
waardoor, behalve de in het rapport ge
noemde voordeelen voor beide gemeenschap
pen. in de plaats van vrees en argwaan, de
indnxk van vertrouwen en veiligheid zou
moeten treden en beide volken een onschat
bare hulp zouden moeten verkrijgen om tot
vrede te komen.
In afwachtin? van de uitvoering van 't
plan, is de Britsche regeering niet voor
nemens, afstand te doen van haar verant
woordelijkheid voor de vrede, de orde en
een goed bestuur. De Joodsche immigratie
tusschen Augustus 1937 en Maart 193S zal
de S000 niet te boven mogen gaan.
Palestina in spanning
In Jeruzalem en in alle Palestijnscbe
havens heerschte, in afwachting van het
memorandum der Britsche koninklijke com
missie, groote spanning.
De bevolking hamstert levensmiddelen,
uit vrees voor onlusten.
In alle theaters, cinema's en openbare
gebouwen waren luidsprekers aangebracht,
ter verspreiding van de mededeelingen uit
Londen.
In Haifa zijn verscheiden oorlogsschepen
aangekomen. Vliegtuigen cirkelen boven
Jeruzalem. Overal worden troepen gereed
gehouden, om, zoo noodig, ter handhaving
van de orde in te grijpen.
Polen ontstemd
Havas seint uit Warschau, dat men in
Poolsche regeeringskringen ten zeerste ge
kant schijnt tegen het Engelsche voorstel
tot verdeelmg van Palestina en van plan
is, de Joden in hun eventueel verzet tegen
dit Engelsche ontwerp te steunen.
Verschillende bladen wijzen in dit ver
band op de economische toestand van
Polen en op de omstandigheid, „dat emi
gratie op groote schaal van Joden uit Polen
noodzakelijk zou zijn". Het Britsche plan
zou die emigratie-mogelijkheden echter juist
beperken.
De bijeenkomst der mandaat-commissie
De minister van koloniën. Ormsby Gore,
zal met den secretai-is der commissie voor
Palestina aanwezig zijn op de bijzondere
bijeenkomst der commissie voor de man
daten te Genève, die op 30 Juli zal worden
gehouden en waarop het verslag der ko
ninklijke commissie zal worden bestudeerd.
Geen definitieve maatregel is mogelijk vóór
de Volkenbondsraad tot een bpsluit is ge
komen.
De parlementaire correspondent van Reu
ter meldt nog, dat, naar men meent to
weten, geen enkele der door de commissie
voorgestelde wijziging ten uitvoer zal kun
nen worden gelegd zonder toestemming van
alle belanghebbenden met inbegrip van de
Vereenigde Staten.
De corridor, die onder Britsch mandaat
zou blijven, zal een belangrijke spoorweg
en de luchtbasis te Lydda omvatten.
Indien de Joodsche en Arabische staten
tot stand komen, zullen zij souvereine staten
met eigen legers zijn. doch men verwacht,
dat de verdediging ter zee aan de Britsche
vloot zal worden toevertrouwd.
Het plan van de commissie vertoont ge
lijkenis met de oplossing, die Frankrijk
voor Syrië, dat ook in twee staten verdeeld
is, heeft gevonden.
Volgens een Reuter-telegram uit Jeruza
lem heeft de Joodsche nationale raad, even
als het Arabisch comité reeds gister heeft
gedaan, een oproep tot de bevolking op den
vooravond van de publicatie van het memo
randum der koninklijke commissie van Pa
lestina gericht, om rustig te blijven.
Van Zeelands bezoek
aan Londen
Chamberlain zeer gesloten
De labour-afgemandigde Henderson
heeft in het Lagerhuis gevraagd of minister
president Chamberlain reeds in staat
was een verklaring af te leggen nopens van
Zeelands bezoek aan Londen.
De premier antwoordde: In den loop van
mijn onderhoud met Van Zeeland, dat
plaats had in tegenwoordigheid van Eden,
heeft de Belgische minister-president mij in
gelicht over de resultaten van zijn gesprek
ken met president Roosevelt en andete
Amerikaansche autoriteiten.
Wij kwamen destijds overeen, dat Van
Zeeland een enquête zou instellen nopens
de vraag, in hoeverre hei mogelijk zou zijn
tot een accoord te geraken over een zeker
aantal algemeene beginselen der economi
sche politiek. Hij zou die enquête bij ver
schillende volken -instellen, o.a. bij de mo
gendheden van "het driepartijdig monetair
accoord en in de landen, die tot dit accoord
toetraden.
„Zou hei aldus A111 e e gezien het
,(eit dat Roosevelt en Van Zeeland in ge
meenschappelijke verklaringen het stand
punt hunner respectieve regeeringen hebben
uiteengezet, niet wenschelijk zijn, dat óók de
regecring te Londen haar meening zei?"
„Na afloop van ons onderhoud met Van
Zeeland is een communiqué gepubliceerd",
aldus Chamberlain, „en ik geloof niet,
dat daaraan iets behoeft te worden toege
voegd".
Lansbury naar Mussolini
De oud-labour-leider George Lansbury
zal vandaag naar Londen scheep gaan, om
een bezoek aan Rome te brengen en Mus
solini te ontmoeten. Lansbury is voorne
mens met den duce de vraagstukken van
den vrede te bespreken, gelijk hij zulks met
andere staatshoofden gedaan heeft.
Ontploffing in Belgische
munitiefabriek
In een munitiefabriek nabij Brugge is bij
een hevige ontploffing één arbeider gedood,
terwijl twee anderen ernstig werden gewond.
Het schijnt dat het ongeluk is ontstaan
doordat de bakken, waarin de slaghoedjes
worden geworpen, niet, met water waren
gevuld.
Jachtvliegtuigen voor
Amerikaansche leger
Het Amerikaansche departement van oor
log heeft opdracht gegeven aan de Curtis-
Wright vliegtuigfabrieken tot den bouw van
210 jachtvliegtuigen voor het leger, waar
mede en bedrag van 4 millioen dollar ge
moeid zal zijn. De nieuwe toestellen moeten
een snelheid hebben van ruim 300 mijl per
uur en voorzien worden van luchfgekoeldi
Pratt-Whitne motoren van ruim 1100 P.K.
LEVENSVERZEKERINGMAATSCHAPPIJ
„VITALIS"
N IJ M E G E N
Burg. van Schaeck Mathonsingel 2
HET GOEDE ADRES!
De Spaansche burgeroorlog
LEVENDIGE STRIJD
ROND MADRID
VOLKSFRONTGROEPEN
SLAAN EEN BRES
De volksfronttroepen bij Madrid heb
ben een offensief op groote schaal begon
nen, waarbij naar schatting 25.000 man
werden ingezet. De aanval werd onder
nomen in het zuiden van het Escoriaal,
met steun van veel artillerie, van tanks
en vliegtuigen. Zij drongen, ondanks het
spervuur, tot de rechtsche linies door,
alwaar een felle strijd zich ontspon. De
nationalisten werden tenslotte gedwon
gen tot wijken, waardoor een bres ont
stond. De roode troepen drongen met
eenige bataillons door dece bres heen,
waai'bij zij door eenige tanks werden ver
gezeld, in de richting van Villanueva de
la Canada,
De witten deden hierop tegenaanvallen op
de bres en slaagden erin hun linies te her
stellen. Bijna 4000 rooden beivonden zicli
toen achter de witte linies. Versterkingen
werden herwaarts gezonden, juist op tijd,,
want twintig minuten later gingen de roode
troepen weer tot den aanval over, om de
bres weer open te stooten. Tot drie uur gis
termiddag deden zij vergeefs aanvallen.
De achter de linies der nationalisten af
gesloten volksfronttroepen trokken in kleine
colonnes op naar Brunete en kwamen in de
onmiddellijke nabijheid van dit plaatsje.
Hier werden zij echter aangevallen en om
singeld, waarna onmiddellijk het vuur pp
hen werd geopend.
Het is nog niet bekend hoe hier de s'rijd
is geëindigd, maar men acht het zeker, dat
deze militiemannen, afgesneden als zij zijn,
zich zullen moeten overgeven.
Gisteren bij het vallen van den aivond Be
hielden de nationalisten de stellingen, die
zij in den aanvang van het offensief ingeno
men hadden. De omsingelde militietroepen
verdedigden zich toen nog steeds, waarbij zij
gebruik maakten van het geschut hunner
tanks.
Een tankschip verdwenen
La Petite Gironde meldt: „Sinds eenige
weken lag ter reede ven Verdon een groot
tankschip der Valencia-regeering, de „Cam-
po Amor" voor anker, dat geladen was met
petroleum en benzine.
In den nacht van 6 op 7 Juli is dit schip
onder mysterieuze omstandigheden ver
trokken.
Wij meenen te weten, aldus het blad, dat
een nationalistische bemanning het schip in
bezit heeft genomen en de zeelieden, die
zich aan boord bevonden, in de bergruimte
heeft opgesloten.
De „Campo Amor" Is uitgervaren near een
haven, welke zich in handen der witten be
vindt".
De lezing, die het blad van de geheimzin
nige verdwijning van het schip geeft, lijk',
ïntusschen weinig waarschijnlijk en beoogl
blijkbaar de openbare meening om den tuin
te leiden. Het schip is vermoedelijk naar een
haven, die zich in handen van de rooden
bevindt, vertrokken.
De havenautoriteiten te Bordeaux hebben
bij informatie verklaard, dat de „Campo
Amor" na een oponthoud ter reede van Ver
don gedurende 57 dagen in den afgeloopen
nacht met onbekende bestemming is ver
trokken.
Men voegde hieraan toe, dat te Verdon
noch te Bordeaux iets bekend was vaax een
incident, dat zich voor het vertrek van het
roode schip aan boord zou voorgedaan heb
ben.
De Italiaansche vrijwilligers
De kwestie der Italiaansche interventie
in Spanje is opnieuw het onderwerp
weest van een door minister Eden in het
lagerhuis afgelegde verklaring, in antwoord
op verscheiden vragen der labour-afgevaar-
digden Seymour Cocks en Fletcher over ze
kere beweringen, welke de regeering van
Valencia heeft vervat in een dossier, dat ter
kennis is gebracht van de Britsche regee
ring.
„Voor zoover Ik weet, aldus Eden, bèvat
dit document geen enkel bewijs, dat Itali
aansche strijders na de van kracht verkla
ring van het embargo op buitenlandsche
rijwilligers naar Spanje werden gezonden,
hoewel beide partijen bij den aanvang van
het conflict hulp hebben gekregen van
vreemde contingenten en zulks in belangt
rijke mate.
De regeering hecht grooter belang aan he£
terugtrekken van alle buitenlandsche strij
ders, die reeds in Spanje zijn en zij zal
voortgaan al het mogelijke tot dat doel in,
het werk te stellen".
De woorden van Eden ontlokten protest
ten van de oppositie. Noel Baker (labour)]
vroeg: „Wil Eden zeggen, dat sinds dien
datum geen vreemde vliegers in Spanje zijn
aangekomen?"
Eden antwoordde: „Ik geloof niets van:
dien aard te hebben geïnsinueerd".
Geen Britsch schip getorpedeerd
Het Britsche oorlogsschip „Penelope", dat
op zoek is geweest naar een boot van een
Engelsch schip, dat in de Middellandscho
Zee door een duikboot van onbekende na
tionaliteit getorpedeerd zou zijn, is te Bar
celona teruggekeerd. Het heeft geen spoor:
van de boot gevonden.
De sterkte dor vloten
De Britsche minister Duff Co open!
heeft eenige mededeelingen gedaan over do
sterkte van de duikbootvloten van beide
strijdende partijen in Spanje.
„Volgens onze inlichtingen", aldus zeido
hij, „bestond bij het uitbreken van de op
stand de Spaansche duikbootvloot uit 12
eenheden. In het begin van den strijd ble
ven alle duikbooten de regeering trouw. Uit
later ontvangen berichten blijkt, dat één
boot, misschien twee,zich aan de zijde van,
Franco hebben geschaard. Men gelooft ook,
dat een duikboot, die in December door da
opstandelingen tot zinken was gebracht, i
later door hen is gelicht en thans gebruikt
wordt".
Een slappe, gerimpelde huid
wordt weer soepel en veerkrachtig door Purol
Na de Iersche Dail-verkiezingen
Werkt De Valera samen met de labompaxtij?,
Nu de regeering van De Valera niet in
staat geweest is een meerderheid te verwer
ven bij de Iex-sche parlementsverkiezingen,
gelooven de politieke waarnemers, dat er
reeds voor men 6 maanden verder is een
nieuwe verkiezing is te verwachten.
De Valera zal weliswaar waarschijnlijk
vooreerst een coalitie met de labourpariij
aangaan, maar deze zal mogelijk een lang
durige samenwerking met De Valera wei
geren, wanneer ze niet in de eerstvolgende
maanden een verandering der bepalingen op
de vakvereenigingen in de nieuwe grondwet
kan doorgevoerd krijgen.
Tot nu toe heeft, overigens de labourpariij
geenszins de verzekering gegeven, de regee
ring bij alle maatregelen te steunen.
Naar hetgeen over haar houding bekend
geworden is, is zij veeleer alleen bereid, in
zake de sociale wetgeving en verschillende
ander kwesties van wetgevenden aard zich
aan de zijde der regeering te scharen.
Zij wil zich echter onder geen voorwaard®
van tevoren verbinden.
De aanslag op Salazar
Een Spanjaard In 't spel?
Er bestaan ernstige vermoedens, dat 'de
aanstichter van den aanslag op den Portu-
geeschen minister-president Salazar een
Spanjaard zou kunnen zijn.
In dit verband herinnert men er aan, dat
een spionnage-organisa'.ie in October j.l. is
ontdekt. De leden slaagden erin te vluchten,
maar bleven in contact metvde Portugerscha
agitatoren.
Verschillende leiders van clandestiene or
ganisaties zijn gearresteerd.
Botsing tusschen Chineezen
en Japanners
Peiping gebombardeerd
Gisteren zijn ten westen van de stad Pe'»
ping (Pekin) lievige gevechten uitgebroken!
tusschen Japansche en Chinsesche troepen,
waarbij van Japansche kant de ommuurde
stad werd gebombardeerd.
Aanleiding tot het gevecht was een botsing
tusschen Japansche troepen, die nachtelijke
oefeningen hielden n het Chineesche garni
zoen. De Japanners kregen versterking var.
de ambassadewacht.
De gevechten hebben zich ook tot de na
bij gelegen plaatsen uitgebreid. In Japan
sche politieke kringen wordt de toestand als
buitengewoon ernstig beschouwd.
De Japanners hebben de Chineezen tof
overgaaf gedwongen en zijn begonnen hem
te ontwapenen.
GEMENGD NIEUWS
KORDATE DAME
Te Gouda geraakte op de Weth.
Venteweg een tweejarig zoontie der fam. B.
nabij de ouderlijke woning te water. Vanuit
haar woning zag de 31-jarige mevr. van
Westen dit ongeval gebeuren. Zonder beden
ken ginc ze vlug naar buiten, sprong te wa
ter en wist de kleine drenkeling nog behou
den aan de kant te brengen.
0OOR JAN VAN*BATEN BURG
Waar het niet ging naar wensch, heeft hij op God en
ïnenschen gevloekt, opdat zijn haat, die hem dreigde te ver
teren, een uitweg hebben zou. Weet hij het nu niet, klaar als
de dag, dat de vijandschap jegens priesters en monniken fel
Sn hem opstak, niet om de losbandigheid van enkele, mis
schien de meesten hunner, maar omdat zij, als geestelijken,
stonden aan de kant van God, Die hem immer de weg ver
sperde? Heeft hij niet gevoeld dat God hem maande, zoo vaak
'de kerk door haar dienaren hem zocht te winnen, schoon
Jiij dat gevoel onmiddellijk terugdrong?
Nu staat hij met zijn versmeten leven voor de donkere
poort, voor de bange, geheimnisvolle tocht.
Dat hij terug kon! Maar geen uitweg wordt hem gelaten.
God heeft hem in deze cel gebracht, in een hoek gedreven.
Nu ligt zijn opstandigheid, zijn gloeiende haat naakt voor
Hem. Nu springt de benauwdheid, de wanhoop op hem toe.
Willem Tabbaart wendt zich om, naar recths, naar links,
als kronkelend onder een onbarmhartige, wurgende greep.
Het zweet breekt hem uit en zijn gezicht ziet grauw. De vlucht
is hem benomen, Wat moet; hij in deze uiterste nood? Waar
heen? Tot wie?
Biechten.
Kwijt raken de .ast die hem drukt, de schuld, die hem
bezwaart» waarvan hij zichzelf niet kan bevrijden.
Biechten maar in deze cel is niemand, dan God.
En plots ontdekt hij de waarheid, de uiterste mogelijkheid:
Als het God is Die hem veroordeelt en verwerpt, dan is alleen
Hij het Die hem grijpen en redden kan.
Met de handen voor het gelaat valt Willem Tabbaart op
de vloer van zijn eenzaam verblijf, en de tranen die door zijn
vingers druppen spreken van het wonder der ontvankelijkheid,
aan zijn harde hart geschied.
Als God werkt, wie zal het keeren?
Willem Tabbaart is naar een ander verblijf overgebracht.
Voor den slimmen Koen van Naarden kon het niet lang ver
borgen blijven, dat de gevangenen, door het verwijderen van
een steen uit de muur, een verbinding hadden tot stand ge
bracht.
„Daar zullen jullie geen van beiden plezier van beleven",
heeft hij met zijn gewone grijns voorspeld, „we hebben nog
wel een ander logies, maar daar zal het jullie heel wat minder
goed bevallen".
De plaats, waar Willem Tabbaart nu is terecht gekomen,
is inderdaad ongeriefelijker dan zijn vorig verblijf, 't Is een
klein, vierkant hok, met getralied raam, hoog in de muur.
Hij moet op de steenen vloer slapen of op een ruwhouten
bank, die daarvoor eigenlijk te smal is. Ook tocht het in
deze cel door kieren en scheuren, en het spaarzamelijk dek,
dat hem gelaten is, geeft daarvoor onvoldoende beschutting.
Zijn lijden verergert met de dag. 't Is hem aan te zien,
hoe langzaam maar zeker zijn krachten verminderen. De
steenwaarder moet er wel erg in hebben, maar hij sluit zijn
oogen, omdat het hem teveel last bezorgt er notitie van te
nemen.
Nog eenmaal komt Willem Tabbaart voor zijn rechters,
om een verhoor te ondergaan. Zijn ondervragers bemerken
wel hoe uitgeput hij is en laten ditmaal een scherp onder
zoek achterwege. Zij bemerken nog meer. Er is iets met
dezen brutalén roover, dat zij niet doorgronden kunnen.
Zijn optreden is waardiger en rustiger, al blijft hij bij zijn
ontkenning volharden. Hierdoor raakt hun oordeel over hem
echter niet aan het wankelen en met onwillig schouder
ophalen bevelen zijn rechters, dat de gevangene naar zijn
cel zal worden gebracht. Spoedig zullen zij het vonnis vellen.
Zoo keert Willem Tabbaart naar zijn somber verblijf terug.
In zijn toestand wordt geen verandering gebracht. De eene
dag verstrijkt na de andere, terwijl zijn lijden verergert en
zijn krachten al meer afnemen. Maar er is een stille berus
ting in al zijn doen, in de beweging waarmee hij de deken
strakker om zijn rillende leden poogt te trekken en in het
tasten van zijn handen naar de pijnlijke plekken van ziju
gemarteld lijf. De innerlijke onrust en gejaagdheid, veroor
zaakt door de bittere haat, die hij met zich droeg, is wegge
vaagd. nu die helle vlam werd gebluscht. De korte poozen,
waarin hij mag herademen van de afmattende pijnen, zijn
oogenblikken van berouwvolle inkeer en schuchtere toekeer
naar Hem. voor Wien hij zich eindelijk gebogen heeft.
Al meer krijgt de koorts de overhand en vaak ligt hij ge
ruime tijd in verdooving. Koen van Naarden heeft reeds bij
zichzelf de opmerking gemaakt, dat zij, die hem willen zien
hangen, zich zullen moeten haasten.
Tot op een dag vrouw Tabbaart een bezoek brengt aan
haar zoon. Dikwijls heeft ze daartoe een poging gedaan,
maar zoo vaak ze het waagde, werd ze afgesnauwd, omdat
het Koen van Naarden ongelegen kwam. Nu laat hij haar
begaan en zoo wankelt ze, gebogen en gebroken, door de
sombere gangen. De steenwaarder, norsch en zwijgend,
maakt de deur van de cel voor haar open. maar sluit die weer
secuur achter haar, alsof haar zwakke armen haar grooten.
zieken jongen zouden kunnen wegdragen. Ze hoort hoe hij
zich, rammelend met de sleutels, verwijdert. Dan keert ze
zich om en haar oude oogen zoeken in het halfduister de
plek waar haar zoon ligt.
Ze knielt bij hem neer. haar beenige knie op de harde
vloer, maar hij merkt haar niet op. Hij ligt languit gestrekt
en zijn ademhaling gaat moeilijk. Zacht noemt ze zijn naam
en schuift voorzichtig haar arm onder zijn hoofd. Ze denkt
er niet bij hoe vreemd het is, dat deze teerheid haar niet
moeilijk valt, zooals het haar in de gewone gang van het
leven moeilijk gevallen zou zijn.
Nu opent hij de oogen en ziet haar aan met een blik vart
herkennen. Zijn lippen bewegen zich zonder geluid en op
dat oogenblik weet de moeder, dat haar kind ligt te sterven.
Haar mond trekt tesamen als proeft ze 'n wrange smaak, want
nu slaat het zwaarste uur van haar leven. Hier zal hij dus
sterven, in schande en verlatenheid. Nu is zijn verlorenheid
volkomen, want hij zal de laatste schreden gaan zonder de
genademiddelen van de heilige kerk.
Met een ruk heft ze het hoofd op. Dat niet! Ze mogen
dan onrechtvaardig en wreed jegens hem zijn, ze hebben
niet het recht hem zoo te laten sterven. Een ongewone wak
kerheid vaart door haar dorre ziel en een gloed stijgt naaf
haar verwelkt gezicht.
(Wordt vervolgd)
