KERK EN ZENDING
N.V. L. ZÉLANDER
ONZE STATENVERTALING
WOENSDAG '30 JUNI 1937
DERDE BLAD PAG. 10
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Leiden (vac. Bouwman)
Dr G. C. Berkouwer te Watergraafsmeer en
R. J. v. d. Meulen te IJmuiden.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te 's Heer Abtskerke, J. E.
Drost te Gulpen. Te Assen (Evang.), B. C.
Visser te Okkenbroek. Te Oostrum en
Jouswier, cand. Joh. Bijlsma te Gouda.
BEROEPINGSWERK
Naar wij uit goede bron vernemen is de
kerkeraad van de Ned. Herv. Kerk te Hei en
Boeicop met den Raad van Beheer tot over
eenstemming gekomen voor het beroep van
een eigen predikant.
Het is thans ruim 20 jaar geleden dat ds
E J. V. Ja pc hen als laatste predikant zijn
afscheid predikte, zoodat velen met groote
voldoening zullen vernemen, dat de mogelijk
heid thans groot is, dat binnen afzienbaren
tijd weer een eigen predikant in deze ge
meente komt.
AFSCHEID, BEVESTIGING. INTREDE
Brandwijk
Cand. C. Streefkerk hoopt Zondag
22 Aug. as. zijn intrede te doen bij de Ned.
Herv. Kerk te Brandwijk, na bevestigd te
zijn Qoor Ds. E. S c h i m m e 1, van Ameide.
KattendijkeHantum.
Ds j. W. v. d. Hell, Ned. Herv. predi
kant te Kattendijke, is voornemens Zondag
IS Juli afscheid te nemen van zijn ge
meente en 25 Juli intrede te doen te Ilan-
tum. Bevestiger is zijn voorganger te Ilan-
tum, Ds G. van V eldhuyzen te. Kra
lingen.
Zonnemaire
Cand. A. J. van S 1 u ij s van Middelburg
heeft Zondag j.l. het predikambt aanvaard
bij de Geref. Kerk van Zonnemaire. Beves
tiger was Ds D. Bremmer van Middelburg,
die tot tekst had 1 Cor. i 2, thema: God
eischt van den Evangeliedienaar getrouw
heid. Ie Deze eisch is in overeenstemming
met zijn verantwoordelijke roeping, 2e. deze
eisch kan alleen door Gods kracht worden
volbracht. Aan de handoplegging nam deel
Ds Z. Hoek, em.-pred. te Zierikzee, voor
ganger van Ds van Sluijs te Zonnemaire.
Toegezongen werd Ps. 119 17 (gewijzigd).
De jonge leeraar deed zijn intrede, spre
kende over Hand. 10 :29a en 33b. Thema:
..Hoe vanaf de eerste samenkomst van
hoorders en prediker alle aandacht ge
vraagd wordt voor God en Zijn Woord". Ie.
Door den prediker, 2e. door de hoorders.
B. en W. waren vertegenwoordigd daar
de Burgemeester ongesteld was door
wethouder van der B ij 1.
Ds van Sluijs werd toegesproken namens
de Kerkeraad, door den lieer van D ij k e
door den consulent, Ds Meester van Brou
wershaven, ook namens de classis; door
zijn voorganger, Ds Z. Hoek. door 't hoofd
der Chr. School, den heer Bunschoten, en
door zijn vader.
VRAAGBAAK
voor
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
V ertrouwensadressen ten dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen. SanatoriaInstellingen. Tehuizen.
Kantoor- en
Ziekenhuis-
signaalinrichtingen
Yy Vraagt prospectus bij de
SIEMENS Nederl.SiemensMij.NV.
„Schabora" verf
de Beste
SCHAAP BORGMAN
VERFFAB RIK ANTEN
AMSTERDAM (W.) TELEFOON 80669
voor „ELZED-SPARTON"
ELECTR1SCHE KOELKASTEN
met bergruimte aan de deur
met TOOV ER KLOK
AMSTERDAM ROTTERDAM GRONINGEN
Singel 112-145 Ged. Glash. 23-25 O. Ebb.str. 28
CENTRALE
VERWARMING
met kolen, gas nieuwste systemen
of olie comfortabel
PROJECTEN KOSTELOOS economisch
J. F. CRAMER Co.
ZWARTEWEG 21 DEN HAAG
1300 REF TEL. 114B60 1300 REF
De Veha radiator
herkent U aan da
.VEHA"
Ingeperst aan da
onderzijde van
ledera radiator
6AD1AT0CW VOOft CCIITÏAlf VOMUHIIK
KERKBOUW
De eerste steenlegging van de in aan
bouw zijnde Geref. Kerk te W i e r d e n (O.)
zal plaats hebben Zaterdag 3 Juli a.s. des
namiddags 3 uur door Ds A. J. Stolt e.
UITGETREDEN
I-Iet Prov. Kerkbestuur der Evangelische
T.andskerk in de Prov. Saksen, waarin o.a.
zitting heeft de bekende Domprediker M a r-
t i n, heeft zich thans ook teruggetrokken
uit de Rijkskerkencommissie in Duitsch-
tand.
VEROORLOOFD
Naar aanleiding van het feit, dat de
Geref. Kerk te Palembang de Psalm
berijming van Ds H. Hasper invoerde en in
de Geref. kerkelijke pers de vraag gesteld
word of dit buiten beslissing van de Sy
node wol mocht, schrijft Ds A. H. van
M i n n e n te 's-Gravenzande in de West-
landsche Kerkbode o.m.:
„Ik geloot niet. dat een kerk verstandig
doet zóó maar een andere dan de gebrui
kelijke psalmberijming te gaan gebruiken,
ik meen echter, dat iets ongeoorloofds, iels
dat legen ons kerkrecht strijdt, zulk een
kerk volstrekt niet aoet. Wij als Gerefor
meerde kerken, hebben geen psalmberij
ming. Dat we allen de huidige gebruiken,
is een gewoonte, meer niet. Zij kan' met en
mag nooit de psalmberijming van de Ge-
reform. kerken worden genoemd. Was zij dat
dan zouaen die kerken met hun gezag de
juistheid en zuiverheid van die psalmberij
ming in haar geheel dekken. Gelukkig heb
ben zij dat nooit gedaan. Vergeefs zult ge
in onze Kerkenorde een bepaling zoeken,
welke psalmberijming moet gebruikt wor
den".
DOOPSGEZINDE ZENDELINGEN
GEARRESTEERD
Het blad van het commissariaat voor de
spoorwegen maakt, volgens een bericht van
Havas uit Moskou, bekend, dat 25 Doopsge
zinde zendelingen, die via Duitschland uit de
Vereenigde Staten in 1929 naar Rusland
varen gekomen, gearresteerd zijn wegens
organisatie van spionnage in Wit-Rusland en
de Oekraine.
AVONDGLOREN
Op Donderdagmiddag 1 Juli a.s. hoopt
men te Baarn de Prot.-Chr. Stichting
..Avondgloren" te openen, rusthuis, be
stemd voor personen van betere families,
dic geen eigen huishouden meer in stand
kunnen houden. De voorzitter der stich
ting. Ds P. Bootsma, legerpredikant. wo
nende te Wassenaar, lelde de openings
plechtigheia. Secretaris is de heer F. H. M.
Michell. kapitein der infanterie b.d., Zuid
singel 10, te Amsterdam.
J. Bl&uuw, Julianasir. 33, Boskoop (ben. hulp-
prcriik te Papendi echtJ Blum*). Olst: B.
Boelcns, Ossenmarkt 11. Groningen, tel. 2677;
A. üe Boer. v Sllngelondtstr. 168. Den Haag:
O v d Boom. Piershll: A. J. Bos. D 20. Mij
drecht. tel. 337 (Uithoorn): J. Bos*). Scher-
nierhorn: J. S v den Bos Utrcchtscheveer 4>.
Leiden, telcf 7S0: M. v d Bosch*). Batavia: M
J Uli. Bosscha. Brink 23a. Assen, telef. 316:
A. Doumu*). Voorstad 8. Vollenhove. telef. 6:
J O. Bvernars"Sloten (Fr.): IJ. Feenstra,
Uclebesstr. 6-t, A'dam-O.. telef 55329; 31. Felts-
ma'), Dkcghemstr. 15. A'dam-Z, telef. 21310; R
A. Flinterman*). L. v Heldenburg 20, Voorburg
telef. .len Haag 77826S: \V. Fün van Draaf),
Hendr. Speeckvest 70. JJechelen (België), telef.
no 1801; G. J. Grafe. Esschenlaan 39. Halftveg.
telef. 111. J S. Greidonus. 212. Tzum bü Franc-
ker; A. de Groot. Ie Middellandstr. 31a. R'dam,
telef. 32961; D. S. A. Hagenbeek*), Gr. Lindt
(adres: Hofsingel 62. Vlaardingen, telef, 487);
H. Hcrdc-r. Kcrkpad 86 Garup (Fi.). telef. 17:
J Hoekstra. Westcrend 403. Garijp (Fr.); A B
C. Hofland*). Fred. Hendr.str. 33, Naaldwijk,
telef. 156; A. A v d Hoorn. Lavendelstr 5.
Amersfoort, telef. 735; drs J. v d Horstf Prin
sengracht 1081, A'dam-O.W. C. Huismans*),
p.a. Hiemstra. Nijeberkoop: H. R. de Jong*).
Sarphatlstr. 116 bov., A'dain-C., telef. 52010; B.
Jongeling*). Bergsehenhoek (adres: Randweg
no 57a, R'dam, telef. 14719); J. J. ICedde. Dnm-
stra.it 191.1s. Utrecht, telef. 10907; J. D. KOI
10, Laren
,i. Eikbos-
:n, telef. 7678; J. Lafe-
60, 's-Gra.
A. v d Marei,
nJ. T. Meester
94. A'dam-W., telef. 84540; A. J
Radder*). Julianastr. 268. Dedemsvaart, telef.
no 70; C A de Ridder. Sadeestr. 10. Den Haag;
J P Rozendal. Oostereinde 21. Winschoten; P
de Ruig, Kockkoekstr. 18. HIP
no 5802. W. J. de Ruiter. Bei
telef. 39; P. Rü
•ht, tel. 15218; A
r 2, Hoorn; L. J. Schal
Borgen or. Zoom; M. Schenke-
D. J. Schol-
Zutfen, telef.
J. H. Slager"),
nd: H. J. Spier*)
Capellerlai
Heilig Levens tr. 5;
A. M. Spiering. Ver
ï-'vi-we? 131. Groningen, telef. 562G; B. J. A
Streefkerk. Beaifcelsdük 74. Rotterdam, telej
telef. 536; A. Syhrandy C. B. Balchstr. 35
warden: K. Talsma. Feibenslaan M 2ia.
wouden (Fr.), telef. 26; D. C. Tiemens*).
203SD Visch*)._
na Paulowna, adres;
A'dam. telef. Amstelv
58. Barsingerhorn; G.
Roosendaal, telef. 376
tionsstr. 13. Coevord.
muller. Prinses Marlannelaan 41. Voorburg;
de Wit. Middvnduinerweg 34. Santpoort, tel
732. M de Wit*). Dordtschelaan 131a. Rotte
damY. v. d. Woude*). Leeuwarden. Jislt
(Fr.): W. Wynia, Godsakker 12. Froneker t
92; E. ZUlstra"), Halle b/Zelhem. telef. 214.
Niet bcroepba;
Hulppredili
6328.
Kerkeraden
in de predi-
17. den Haag. Tel. 334531.
JAARVERSLAGEN
Wij ontvingen het 33e jaarverslag der
Ver. tot Chr. verzorging van krankzinnigen
in Zeeland (Vrederust) en dat van de
stichting Hoenderloo, over 1936. Het maand
blad van Hoenderloo bevat een uitgebreid
verslag over de viering van het 25-jarig be
staan van „Eikenhof", bij welke gelegen
heid een gedenkbank is onthuld.
Kerk en Staat in Duitschland
Ds Karl Walter veroordeeld
Het spoedgerechtshof te Dantzig heeft den
leider der Belijdenïskerk te Dantzig, ds. Karl
Walter, veroordeeld tot een gevangenisstraf
van drie maanden en een geldboete van 1800
gulden, „wegens politieke vergrijpen".
ONDERWIJS
EN OPVOEDING
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Amsterdam Herv. Kweekschool. Tot
leeraar lich. oefening: de heer D. K hl-
ma n n; tot leeraar wiskunde en Bijb. Gesch.:
de heer E. H. Schmidt.
Dr A. A. PRINS
Bij Kon. besluit is aan dr. A. A. Prins,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als
leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te
Hoorn.
Dr D. M. KOOT t
Na een korte ongesteldheid is te Utrecht
op 70-jarigen leeftijd overleden dr D. M.
Kooy, leeraar in de scheikunde aan de ge
meentelijke H.B.S. met 5-jarigen cursus
aldaar.
E. VAN PIJKEREN t
Op 60-jarigen leeftijd is plotseling over
leden de heer E .van Pijketen, rustend hoofd
van de Chr. school te Monster. Weinige
oogenblikken na hem overleed ook zijn echt-
gen oote.
KORTE BERCHTEN
In het bericht over het zilveren jubileum
van den heer C. Blokland, hoofd der Chr.
school te Neder-Hardinxveld, wordt medege
deeld, dat hij 12 jaren hoofd aldaar is. Het
is anders: de heer Blokland was 12 jaren
hoofd te Zegveld bij Woerden en is pas
sedert 1 Juli 1936 te Neder-Hardinxveld.
„CHRISTELIJKE
BESTRIJDING"
Onder dezen titel deed „De Rotterdam-
sche Openbare School" (Maandblad van
C.O.P.O.S) d.d. Mei 1937 een aanval op de
door mij geschreven Unie brochure ..De
tegen woord i ge Schoolstrijd".
Hierin wordt o.a. van mij gezegd, dat ik
als schrijver er een gevaarlijke methode on
na houa, met onjuiste citaten werk, niet
erg gewetensvol te werk ga. wat lichtvaar
dig de Den hanteer en mijn tegenstanders
beschuldig van hatelijkheden, waarvan
zelfs geen woord is te vinden, zoodat van
mij een behoorlijke rectificatie wordt ver
wacht.
Ik moet de heeren in hun verwachting
teleurstellen. „Behoorlijke rectificatie"
blijft uit, omdat die niet het minste be
staansrecht heeft, terwijl ik van hen ver
wacht, dat zij hun beschuldigingen, tegen
mij ingebracht, volledig intrekken, als in
strijd met de waarheid, en ook omdat wij.
voorstanders van Christelijk onderwijs, al
leen met e e r 1 ij k e en eerbare wape
nen willen strijden.
Laten we de gronden eens nagaan, waar
op genoemd orgaan zijn uitspraken baseert,
en we zullen zien. dat er niets van over
blijft
Allereerst, wat den storm betreft, die
volgens dit orgaan opgestoken is, en wel
dra de Christelijke school zal wegvagen,
wordt mij kwalijk genomen, dat ik ver'
zwegen heb, dat oit 'een uitspraak is van
mijn medestander Drewes. Neen, heeren,
zóó staat de zaak niet. De heer Drewea
waarschuwde voor dezen storm, die
komen zal bij inzinking, maar gij hebt,
triomfantelijk uitgeroepen: „Die storm is
al opgestoken. Moge het spoedig een or
kaan worden." Tusschcn een liefdevolle
waarschuwing van een medestander en een
zegevierende uitspraak van een tcgenstan
oer is toch zeker een groot verschil? En
dat ik met opzet de waarschuwing van
den heer Drewes verzwegen heb, gelijk ge
noemd orgaan zegt, is allerminst juist,
want aan het einde van mijn brochure, heb
ik zelf ook, evenals genoemde medestander
met nadruk gewaarschuwd voor inzinking
Verder lezen we, dat dit orgaan ontkent
geschreven te hebben: „dat het ontwikke
lingspeil in de kerkelijke scholen lager is
dan in de openbare scholen".
In no. 10 van nen 2en Jaargang, d.d. Aug.
1935 lezen we evenwel, dat als de concur-
rentieprikkel van het openbaar onderwijs
het niet noodzakelijk maakte, in het kerke
lijk schoolbedrijf degelijke onderwijswaai
al gauw niet meer verkrijgbaar zou zijn.
terwijl de vraag, of de zinnelooze en voor
onze. volkseenheid verderfelijke schoolpoli
tiek der kerkelijke partijen ook maar de
minste beteekonis heeft gehad voor de ze
delijke vorming van het Nederlanóscho
kind, ontkennend moet worden beantwoord
Welnu, als de heeren zich zóó laatdunkend
V*)
Hoe Jehova te vertalen
In de nu volgende zitting werd de vraag
overwogen, of de naam Jehova moest be
houden blijven en indien niet, hoe hij dan
moest vertaald worden.
Ds. Bogerman was van oordeel, dat nij
moest worden vertaald door HEERE, wijl de
Heilige Geest in het Nieuwe Testament het
Oude Testament citeerende, het Hebreeuw-
sche woord Jehova vertaalt door Heere,
gelijk ook de Septuaginta (letterlijk: de Ze
ventig: de Grieksche vertaling van het
Oude Testament) had gedaan.
M a r t i n ius, een hoogleeraar te Bremen,
was van een ietwat ander gevoelen. Hij
meende, dat deze vertaling in den regel
wel kon, mits enkele uitzonderingen
werden gemaakt. Soms bezat het woord
Jehova een bizondere kracht (b«voor
beeld in Exodus 3 en 6), welke door het
woord Heere nooit ten volle kon worden
weergegeven; de zin zou er door verdonkerd
worden.
Ook Gomarus, de beroemde professor
uit Groningen, liet zich hooren. Hij beweerde.
1. Jehova is een eigennaam. 2. Daarom
kan hij moeilijk worden weergegeven door
Heere. In Jeremia 23 en in^Exodus 3 heb
ben de Septuaginta het woord behouden. De
oude vertaling heeft Adonaj (Heer).
Eén oogenblik scheen het zelfs alsof een
breede discussie zou worden geopend over de
vraag, of de Naam Jehova een eigen punc
tuatie had of haar ontleende aan de namen
Elohim en Adonaj, maar de Praeses, Ds
Bogerman, sneed al de discussiën pardoes af.
Besloten werd, bij ontstentenis van een
ander passend en gebruikelijk Nederlandsch
woord, waardoor de kracht van dien Naam
wordt uitgedrukt, en aangezien de Heilige
Geest ons Zelf is voorgegaan met het woord
Jehova in het Nieuwe Testament door
ere te vertalen, dat de overzetters in
navolging van Christus en de Apostelen het
Woord Jehova zouden vertalen door het
woord Heere en dat dit woord met grootere
letters zou worden gedrukt overal, waar in
den Hebreeuwsichen tekst Jehova staat; dus
HEERE. In de voorrede zal men dan de reden
ontvouwen voor 't gebruik van dit woord
Heeref Waar echter het woord Jehova
een bizonderen nadruk schijnt te hebben,
daar moet men een sterretje plaatsen en op
den kant het woord Jehova er bij schrijven.
Ook zou men de overzetters herinneren, of
het woord Jehova soms niet geschikter kan
vertaald worden door het woord God, dan
door het woord Heere.
Het voorstel van Ds Bogerman en niet dat
van professor Gomarus vond dus bijval.
Marnix had het woord Jehova vertaald
door „Selfwesige", waaruit zijn kennerschap
van de Nederlandsohe taal bleek, maar dit
woord zou nooit burgerrecht hebben ver
kregen.
In onzen Bijbel is dus het woord
Jehova vertaald door Heere, in den En-
gelschen Bijbel door Lord en in den Duit-
sohen Bijbel door Herr, terwijl de Fransohe
Bijbel heeft: l'Eternel (de Eeuwige).
Eenige minder belangrijke
besluiten
Aantal der vertalers
Besloten werd het werk der nieuwe verta
ling op te dragen aan zes personen, in de
Theologie en de talen zeer ervaren en vroom,
zoodat drie zich op de vertaling van het
Oude en drie zich op de vertaling van het
Nieuwe Testament en de Apocryphen zouden
toeleggen.
Wat dus het aantal der benoemde vertalers
aangaat, volgde men niet het voorbeeld van
IV sford in
HM
i 93 -Jivn-i.
Engeiands Koning, maar werd ook de fout
van voorheen vermeden, toen men aan één
enkel.en persoon de reuzentaak eener
goede Bijbel-vertaling had toebetrouwd. Zoo
werd gelukkig een herhaling van het vroe
gere treurspel voorkomen.
Een te groot aantal mannen kan hinderlijk
zij n en bevordertniet het a r c h i t e c t o-
nisch geheel eener Bijbel-vertaling. Hoe;
grooter het aantal, hoe trager dé gang. De
veelheid der koks is vaak tot schade der
spijze.
Ook op de Godsvrucht en dus niet
alleen op kennis werd nadruk gelegd en v o 1-
komen terecht. Hier moet een unio
mystic a tusschen vertalers en Bijbel zijn.
Dan zal ook de Kerk des Heeren, welke een
nieuwe Bijbel-vertaling altijd ietwat-pijnlijk
stemt en die onwillekeurig een gereserveerde
houding tegenover haar aanneemt, gemakke
lijker haar „ouden" Bijbel uitruilen voor den
„nieuwen".
Dat men het machtig werk der Bijbel
vertaling niet aan één man opdroeg, was
zeer juist gezien. Zelfs een man als Luther,
met zijn groote kennis, de kracht zijner over
tuiging, zijn fijn taalgevoel kon geen Bijbel
vertaling leveren zonder gebreken.
Zulk een geniaal man kan nimmer eigen
p e r s o o n 1 ij k'h e i d geheel vergeten. Daar
om zij er samenwerking en o n d e r-
linge controle. Daarbij komt: geen
mensch kan heel het veld van weten
schap voldoende beheerscihen.
De Bijbelvertaling worde gemaakt door
.een niet al te grooten kring van
mannen.
De Synode van Dordrecht nam dus een
w ij s besluit.
De vertalers worden „vrijgestelden"
Opdat de vertalers zich geheel aan dezen
arbeid zouden kunnen wijden, werd besloten
dezen ondertusschen van alle andere func
ties en werkzaamheid vrij te
stellen.
De vertalers moeten zich vereenigen in
een Academiestad
Besloten werd, dat de vertalers zich allen
in een beroemde Academie-stad
zouden vestigen, terwijl aan hun oordeel
werd overgelaten, om bij de een of andere
moeilijkheid gebruik te maken van den raad
en de hulp van de Hoogleeraren m de Theo
logie, alsmede van het voorrecht eener open
bare bibliotheek en andere noodzakelijke
hulpmiddelen.
Dit was een zeer w ij z e maatregel.
Tegenwoordig zou men, dank zij de vele
openbare bibliotheken, het gebruiken van
typewriter, van post en telefoon, vele moei
lijkheden. welke uit het niet-saamvergader en
van vertalers en revisoren voortvloeien, kun
nen ondervangen, maar in die dagen van
bezwaarlijk reizen enz. was dit saam-verga
deren in één Academiestad een kwestie van
„to be or not to be".
Ware dit niet geschied', hoogstwaarschijn
lijk was een nieuwe bladzijde aan de lijdens
historie der Bijbel-vertaling toegevoegd.
Een verzoek aan de Staten-Generaal
Men besloot nu den H. M. Heeren Staten-
Generaal uit naam van de Nederlandsche
Kerken te verzoeken om een bepaalde
plaats aan te wijzen, waar het vertalen
van den Bijbel op geschikte wijze zou kunnen
geschieden en om zulk een vromen, heiligen
en noodzakelijken arbeid met hun gezag en
welwillendheid te bevorderen tot eere Gods
en stichting der Nederlandsche Kerken.
Tevens werd besloten den Staten-Generaal
te verzoeken, om t ij d i g voor de hiervoor
noodige hulpmiddelen te zorgen en de
onkosten te dragen, opdat het vertalen
Een besluit over de revisoren
(over zieners)
Nog werd besloten staande de Synode uit
elke Nederlandsche provincie een twee-
t a 1 revisoren te verkiezen, één voor de ver
taling van het Oude Testament en één voor
die van Neuwe Testament, aan wier oordeel
het wordt overgelaten, als zich ergens een
moeilijkheid voordoet, met andere broeders
..Uit hun classis, of provincie daarover te raad
plegen "en hun gevoelens 'en meeningen te
hooren.
Volgens sommigen is het benoemen van
revisoren aan te bevelen, daar dezen het
werk weer anders zien dat de eerste bewer
kers. Volgens anderen, zooals Prof. Gros
heide, zijn aan dit stelsel ook bezwaren ver
bonden. Zoo gemakkelijk ontaardt het over
zien in onbarmhartig critiseeren. De eenheid
lijdt soms schade. Ook staan doorgaans de
overzieners bij de vertalers in kennis ten
achter. De arbeid der revisoren moet niet te
ver gaan en het laatste woord zal steeds aan
de vertalers moeten blijven.
De Bijbel-vertaling in vier jaren
voltooid!
Geoordeeld werd, dat het werk in vier
jaren kon voltooid worden, indien slechts
de noodige ijver werd betracht. Toch schreef
men geen bepaalden tijd voor (een al te
groote haast zou de vertaling kunnen scha
den); men liet dit geheel aan de trouw en de
naarstigheid der vertalers over. Wel zouden
dezen om de drie maanden aan de Staten-
Generaal toonen, wat door hen vertaald was
(als blijken van hun vlijt); ook zouden de
overzieners hen ernstig tot meerdere naarstig
heid mogen aansporen, indien dezen bemerk
ten, dat zij te langzaam vorderen.
Men zou met dit werk der translatie be
ginnen drie maanden na 't uiteengaan
der Generale Synode.
De orde van het vertalen
Besloten werd in d i e orde de Bijbel-boe
ken te vertalen, zooals zij in den Bijbel staan
en dit te meer, omdat door het vertalen van
de meer gemakkelijke boeken de overzetters
des te bekwamer konden worden voor het
voorspoediger vertalen van de meer
moeilijke boeken.
De eigennamen van het Oude Testament
De eigennamen van het Oude Testament
zou men niet weergeven, zooals ze luiden in
de Heilige taal, maar men zou ze behouden,
zooals ze nu in de „gemeene" overzetting ge
lezen worden, tenzij misschien een geringe
verandering bij sommige noodig mocht zijn.
Men kon ze aan het einde overeenkomstig het
Hebreeuwsch plaatsen met een vertaling.
In den Geneefschen Bijbel der Puriteinen
hadden de vertalers zich in het weergeven
der eigennamen zoo nauw mogelijk aan het
Hebreeuwsch aangesloten (Heuah voor Eva,
Ra-hel voor Rachel, Iaakob, Iahhak, enz.),
maar in den Bijbel van Jacobus hield men
zich aan de gewone Engelsche uitdrukkingen.
Ook prof. dr. Grosheide zegt: „Aanbeve
ling verdient het, als men de Oudtestamenti
sche namen, die in het N. T. voorkomen,
daar schrijft in den vorm, waarin ze in het
O. T. zijn gebezigd. Dan kan de lezer dade
lijk zien, welke persoon bedoeld is en de
vertaler is ontslagen van het vaak onmoge
lijke werk om de beste schrijfwijze vast te
stellen". En: „Gaat het om algemeen bekende
namen, dan geve men die in den nu eennjaal
gebruikelijken vorm".
De indeeling in kapittels en verzen
Besloten werd de oude indeeling in ka
pittels en verzen te handhaven, daar er an
ders een groote verwarring in de aanhalin
gen zou ontstaan. Waar echter een verdeeling
pr) por, v**r a rwLor i Tiff TVXvt L?
Be Statenbijbel in pcuirs fluweelen band. 17
September 1637 aangeboden aan de Staten-
Generaal,
zou blijken, moest dit den lezers op den kant
worden medegedeeld.
Ook hier kozen onze Dordtsche vaderen
den meest voorzichtigen weg, ten einde de
gemoederen van het gewone volk niet al te
zeer te ontstemmen. Natuurlijk mankeerde
er aan de oude indeeling wel iets, maar
achtte het beter de zaak maar zoo te laten.
Ook prof. dr. Grosheide zegt: „Men be-
houde de algemeene gebruikelijke indeelinj
in hoofdstukken en verzen. Het is niet te
ontkennen, dat die indeeling maar al te vaak
voor verbetering vatbaar is. Maar konti-
nuïteit is hier van veel belang. De eenvou
dige geloovige moet den weg in zijn Bijbel
weten te vinden en, wat hij leest, in
Bijbel kunnen opzoeken. Wel is het mogelijk,
beter dan in de vroegere Bijbelvertalingen
schiedde, te doen'uitkomen, wat bij elkaar
hoort en waar grootere of kleinere insnijdin
gen vallen".
Kaarten en tijd- en geslachtsregisters
Er werd geoordeeld, dat kaarten en tijd
en geslachtsregisters wel nuttig zijn, en
het slot van den Bijbel kunnen worden inge-
lascht. Vooral moest men echter waken voor
minder nauwkeurige of twijfelachtige be
schrijvingen. Ook moest men noch op de
kaarten noch op de titelbladen ergens teeke-
ningen schilderen, welke aanstoot konden
geven.
Inzonderheid de Praeses was tegen het in
den tekst zeiven opnemen van ge
slachtsregisters en tijdrekeningen, daar de
lezer dan telkens werd opgehouden.
Volgens één handschrift mochten wèl af
beeldingen van tabernakel en tempel worden
Uit alles blijkt, dat de Synode beslist geen
prenten bijbel verlangde. Aan Helmi-
chius, den vroegeren vertaler van den Bij
bel, was een Bijbel met platen niet onge
vallig.
Prof, dr. Grosheide zegt: „Van chronolo
gieën, kaarten enz. geldt, dat zij zeer spoedig
verouderen. Bovendien zijn boeken over al
dergelijke zaken in den tegenwoordiigen tijd
voor ieder gemakkelijk genoeg te verkrijgen.
Daarom late men dat alles liever niet in de
uitgaven der Bijbelvertaling opnemen".
Naam- en zaakregisters
Nog werd den vertalers opgedragen een
nauwkeurig zaak- en naamregister aan de
nieuwe vertaling toe te voegen met een meer
juiste vertaling van de Hebreeuwsche namen.
Zoo werden dus door de Dordtsche Synode
eenige bepalingen ontworpen, waaraan de
toekomstige vertalers zich hadden te houden.
Ook hierin viel de prudentie der Synode te
loven. Dr. H. KAAJAN.
uitdrukken over ons Christelijk onderwijs,
cn b.v. in het orgaan d.d. Maart 1937 spro
ken over „de wrange vrucht van het ker
kelijk onderwijs", heb ik dan niet alle
recht (en druk ik me óan nog niet heel
zacht uit?) oin te zeggen, dat zij beweren,
dat hun scholen veel beter zijn dan de
onze cn veel betere resultaten opleveren?
Dezelfde onsympathieke uiting van mis
plaatst superioriteitsgevoel lezen we ook
in de brochure ..De Openbare School" en in
„Het Schoolblad" d.d. 9 Juli '36, waartegen
de vrijzinnige „Avondpost" met kracht
kwam!
En tenslotte (we volgen het bewuste ar*
tikel op den voet) wordt dan nog ontkend*
dat er in het orgaan o.d. Juli '36 na de
ontkenning van den onlosmakeliikcn band
tusschen Doopbelofte en Christelijk onder
wijs nog enkele hatelijkheden zouden vol
gen, zooals ik schreef in mijn brochure.
Het maandblad van C.O.P.O.S. vraagt even
wel onmiddellijk na deze ontkenning, ot
misschien de ingelaschte meening van den
orthodoxen met name genoemden predi
kant één van die hatelijkheoen is? Hierop
antwoord ik: Inderdaad! Inderdaad ergeren
wij ons er aan, dat herhaaldelijk om pro
paganda te maken voor de openbare school
en om te ontkennen den onlosmakenden band
tussche Doopbelofte en Chr. onderwijs mis
bruik wordt gemaakt van de verkeerde
meening van een z.g. orthodoxen predikant,
die in dezen op een dwaalweg is. En dan.
na voor de zooveelste maal het afwijkend
standpunt van dezen dwalende*! broeder te
hebben aangehaald (we lezen daarvan b.v.
ook al in „Waarom voor allen de openbare
school?", „Eenige Feiten en Gegevens t/d
van de propaganda voor dc Openbare
School", en „De Doopbelofte en de Open
bare School") volgt de uitspraak: „Ziezoo,
Vuurtoren, neem hier eens kennis van". Als
dat geen hatelijkheid is, dan weet ik niet
meer, wat een hatelijkheid is.
Bovendien komt dan dadelijk het volgen
de: „Tracht niet langer door valsch licht.,,
enz." Dit „valsch licht" is toch zeker een
hatelijke woordspeling op „Vuurtoren"?
Hiermede heb ik de gronden nagegaan,
waarop het maandblad van C.O.P.O.S. zijn,,
beschuldigingen tegen mij baseert. Ik heb
het volste vertrouwen, dat een ieder zal
moeten toestemmen, dat er niets van over
blijft
Eerlijk -en eerbaar moet er gestreden
worden.
Waardig en naar waarheid.
Oud-V<
Ds C. A. VREUGDENHHJ
De vacantiecursus van het Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart die van 2 tot 7
Augustus plaats heeft, wordt gehouden
aan boord van het instructievaartuig „Prin
ses Juliana".
De „Prinses Juliana" zal met de deel
nemers een oefentocht maken, waarvan de
route als volgt is vastgesteld: Utrecht-
Wijk bij DuurstedeArnhemLobith—de
Steeg—DeventerUrkLemmerAmster
dam.
Aan boord van de „Prinses Juliana" zul
len verscheidene lezingen worden gehou
den. De hoofdingenieur van publieke v
ken te Amsterdam, Ir. C. B i e m o n d, zal
spreken over de AmsterdamRijnverbin
ding.
De Rijksinspecteur van de bevolkings
registers, de heer J. L e n t z, zal een in
leiding huuden over het onderwerp: „Op
welke manier is een rijkssteunregeling voor
schippers mogelijk?"
BINNENLAND
J. A. AMESZ t
Op 54-jarigen leeftijd is te Rotterdam
plotseling overleden de heer J. A. Ames
die vooral bekend was als penningmeester
van het Ned. Jon-
gelings Verbond.
In dit Verbond
heeft hij in den
loop der jaren tal
van belangrijke
functies bekleed,
waarvan wij noe
men: voorz. der
Prov. Commissie
in Zuid-Holland,
penningm. van 't
bestuur der Wo
ningstichting in
Eindhoven, be
stuurslid der Lim
burgsche Organi
satie (L.O.M.A.),
commissielid van
het Van Noortfonds, secr.-penningmeestei;
van de Commissie voor dc Vredcs-actie,
voorz. van de Jongens Werkcommissie in
de provincie Zuid-Holland en 1 in der Com
missie voor de steden in Zuid-Holland.
Voorts was de heer Amesz onder andere
boekhouder-diaken van de Ned. Herv. Gem.
te Kralingen.
De begrafenis vindt plaats as. Donderdag
om half twee op ae begraafplaats Oud-Kra- f
lingen. c
Door het tweede kamerlid B i e r e m a zijn
aan de regeering vragen gesteld over de
rundveebeperking en ook over de bloembol-
lensaneering.
Gevraagd werd o.m. of niet dudielijk ge
bleken is, dat de rundveeteeltbeperking
weinig doeltreffend bleek te zijn. Of het juist
is, dat ons land niet meer in eigen vleesch-
behoefte kan voorzien, zoodat buitenlandse!),
vleesch ingevoerd moet worden, en of dit niet
onvereenigbaar is met de verdere handhaving
der kalverbeperking. Verder werd gevraagd:
of bij de zware concurrentie met overzeesche
landen ten aanzien der zuivelproducten niet
gestreefd moet worden naar aanhouding der
beste productiedieren terwijl de ingrijpende
maatregelen der laatste jaren het den vee
houders onmogelijk maakt strenge selectie
toe te passen. Hij vraagt of de minister be
reid is op korte termijn aan de teelbeperking
van rundvee een einde te maken.
Verder vroeg dit kamerlid of nu de alge-1
meene vergadering voor de bloembollencul-j
tuur zich met groote meerderheid tegen de
saneering heeft uitgesproken, dit voor de re-
geering geen aanleiding is deze saneering in.
te trekken, temeer daar de bloembollencul
tuur nooit eenige geldelijke steun van de i
regeering heeft genoten,
JONGEN VERDRONKEN
Gistermiddag is te Alfen aan de Rijn
de 7-jarige M. van H. in de Oude Rijn ge-
•aakt en verdronken. De politie heeft gister-
ivond het lijkje van den jongen opgehaald.
