LAATSTE NIEUWS
IHet museum op de Waterberg
MAANDAG 28 JUNI 1937
TWEEDE BLAD PAG. 7
OEGSTGEEST
MUZIKALE HONDGANG
Het bestuur van de Oranjeverceniging
deelt ons in verband met de morgenavond
te geven volksconcerten van de R. K. Har
monie „Triumiph" aan den H. Morsch en
van de N.Z.H.T.M.-harmonie aan ,.Het
Witte Huis" bede. dat laatstgenoemd corps
is bereid gevonden een -muzikalen rondgang
te houden vóór den aanvang van zijn con
cert. De rondgang begint om half acht van
af de voormalige gemeenteschool aan de
Geversstraat.
RAADSAGENDA
De burgemeester heeft een raadsvergade
ring uitgeschreven tegen Woensdag 30 Juni
des avonds zeven uur.
De agenda bevat o.m.:
Benoeming lid orgaan voor werkver
schaffing en steunvcrleeining;
voorstel van B en W. tot verleening van
subsidie over 1934 aan de R K. HBS Bona-
.vontura te Leiden:
idem tot. overname van een strook grond
han de Rijnsburgerweg;
idem tot overname van een strook grond
ban de Rijsjes.
Stratenplan Wijttenbachweg: a. verzoek
(van G. W. Proper betreffende verlaging bij
drage in de kosten vain uitbreiding der ge
meente; b. verzoek van G. W. Proper om
over te gaan tot het aanleggen van een
straat tusschen Rhijngeester,straatweg cn
Wijttenlbaohweg: c. onderhandsche aanbe
steding aanleg straat aan G. W. Proper.
Voorstel van B. en W. tot onbewoonbaar-
Verklarinn- van 20 woningen: Hoge Morseh-
weg 80, Haarlemmertrekvaart 11, 13 en 13,
<le Rijsjes 1, 2 cn 3, Oegstgeesterweg 12 tot
on met 24.
Voorstel verhuur tuingrond Hooge Morsoli
yseg aan G. J. Heeren.
OVERLEDEN
De motorrijder H. B.. uit Groningen', die,
Donderdag j.l. alhier bij een aanrijding ern
stig gewond werd, is Zaterdagavond aan
zijn verwondingen bezweken.
MISHANDELINGEN
Zaterdag J.l .deed mej. W., uit Poelgeest,
hangifte, dat zij was mishandeld door de
c'chlgenoote van J. G. uit Poelgeest. Zij
(klaagde over 'pijn in den schouder en kon
zich nauwelijks oprichten. Proces-verbaal
.werd opgemaakt.
Op denzelfden dag deed de heer P. v B.
Uit Leiden, bij de politie aangifte, dat zijn
zoontje was mishandeld door den heer L.
B., alhier. De oorzaak van deze mishande
ling zou zijn. dat het jongetje, dat liep t-e
venten met koopwaar en bij de woning van
genoemden heer aanbelde en niets kon ver
koopen, dien heer ging uitschelden Hier
door ontstak deze in woede en diende den
jongen een pak slaag toe.
MOTORIST AANGEREDEN
Zaterdag j.l. had een aanrijding plaats of
Sen Abspoelweg. Aldaar botste een motor
rijder met een flinke snelheid tegen een
luxe auto. De motorrijder kwam op tien
weg te vallen en bekwam lichte verwondin
gen aan armen en beenen. Hij heeu zich
echter niet onder dokters behandeling be
hoeven te stellen.
Het motorrijwiel en de auto werden beide
{vrij ernstig beschadigd.
De oorzaak van deze aanrijding was, dat
de auto, welke bestuurd werd door mevr.
'de G. alhier, d-e ingang van het aldaar ge
legen tennispark wilcle inrijden. Dit werd
door den motorrijder, den heer S. v u j\.,
Uit Leiden, te laat opgemerkt.
INBREKER BEKENT
Op 8 October van het" "vorige jaar werd
ingebroken bij den heer J. aan de Haarlem
merstraatweg, alhier. Thans heeft een in
breker, die zich in verband met door hem
gepleegde inbraken te Haarlem en omge
ving in het Huis van Bewaring aldaar be
vindt, hekend ook deze inbraak met oen
tweetal vrienden te hebben jvpleegd. po
toen vermiste voorwerpen zijn echter niet
opgespoord kunnen wórden.
RIJNSBURG
GEMEENTERAAD
(Vervolg)
De heer V. Delft merkt nog op tegen den
lieer Zandbergen, dat hij nog steeds vooral
woningen is, maar gezien de toenmalige
stemming in den Raad heeft hij geadvi
seerd voor 21 wonineen en tiaar ook voor
gestemd. Meer was toen niet te knuoen.
Ook de heer v. d. Gugten spreekt nog. HU
Vraagt of B. en W. gedaan hebben wat ze
konden om de toestanden hier in dei üe-
meente juister den Minister bekend1 te
maken dan de heer Zandbergen. Drees enz.
gedaan hebben.
De voorz. antwoordt hierop dat de toe
stand hier voldoende uiteengezet is bij den
Minister en de Ged. Staten.
Weth. Kralt merkt op dat de Minister
Voor ons niet meer te spreken was. we
hebben wel met 't Ministerie ran Soialo
rent dat de verplirhting
hm te bouwen toch niet zoo maar gekomen
is. Er moet toch een aanleiding zijn dat.de
minister nu een ander standpunt is gaan
innemen. Hij is van meening dat die aanlei
ding ligt in het onderzoek d?hierisingec
«teld naar de woningtoestanden. Huis mij
dat het nu eindelijk tot bouwen komt. we
ïnoeten ook in de toekomst, zien.,
De Voorz. zet nog eens een en ander uit
een. Ook hij vindt het voorzichtig beleid
pm 21 woningen te bouwen. o.
Dan wordt eerst het voorstel in stemming
gebracht om het uitbreidingsplan zoodanig
te wijzigen, dat het bouwplan ™n Spinoza
uitgevoerd kan worden. Aldus wordt met
nlgemeene stemmen besloten. vnnr_tpl
Vervolgens wordt behandeld liet voorstel
Pm de Gemeentegrond aan de Megloonstraat
in prijs te verhoogen tot f 3.2a per M2.
Spinoza rolïcnt zonder eeniKszins te
Overleftccn niet B. en W. op -
tvoorstel-B. cn W. wordt het voorschot voor
grond f3000 hooger en komt op ff7.5W.
De heer Zaadbergen zegt dat z.i. i~ ge
noeg is omdat dc grondprijzen met min
stens 50 pCt. zijn gedaald. Hu wijst er op
'cfat B. cn W. toch vroeger reeds de erond
Vooc f2.50 hebben willen seven. De Voorz.
Eegt dat dit in zoover juist is. dat er een
(voorwaarde aan verbonden was, n.l dat de
rest der woningen op de G<™en^nd
p.an den Buitenweg zou worden gebouwd.
Wethouder v. d. Vijver zet dan u|J;Voerig
Uiteen dat een prijs van f3.25 niet te hooe
'is en dat bovendien geen dekking tc vinden
zou" ij,1 voor dc f3000. die dan over zouden
schieten van dc lecnins. waarvoor dut crond
Bekocht is. Het voorstel van B. cn W. «ordt
dan met 9—2 stemmen (van Duyn en Zand
bergen) aangenomen.
Het voorstel om f27517.50 grondvoorschot
|e verleencn wordt goedgekeurd.
Zoo gaat het ook met f109.000 voor bouw-
jvoorschot.
Nadat de beer v. Duijn nog een paar
(vragen gesteld heeft worden ook de bouw-
y oorschotten goedgekeurd en is de kous af.
Bij dc rondvraag komt nog een foutief
bericht uit het Leidsch Dagblad ter sprake.
Hierop gaat de Raad in geheime zitting
jer bespreking yan oninbare posten.
SASSENHEIM
HEDENAVOND GEMEENTERAAD
Hedenavond vergadert de Gemeenteraad
om half acht ter behandeling van de vol
gende agenda.
Overnemen weg van H. Slegtkamp. Wijzi
ging begrooting 1936. Wijziging begrooting
1937. Minimum huren gemeentewoningen,
meentewoningen. Wijziging Reglement Bur
gerlijk Armbestuur. Benoeming commissie
van onderzoek. Gemeente-Reken iing 1936.
Verordening ex. art. 179 2e lid der Gemeen
tewet (Capitulantenvcrordening). Reclame
Hondenbelasting. Reclame Wegenbelasting.
Wijzigingen verordeningen heffing en invor
dering schoolgeld.
VOORHOUT
ZOMERCONCERT
Zaterdagavond j.l. hield de (plaatselijke
muziekvereen. ..St. Cecilia" haar tweede
zomerconcert in de gemeentelijke muziek
tent alliier. Onder leiding van haar direc
teur, de heer M. Bolderdijk werd een mooi
programma afgewerkt, hetgeen bij de luiste
raars telkenmale een applaus afdwong.
DIEFSTAL VAN WEGENTEER
Dpor de gemeente werkman B. v. d, P.
wercl dezer dagen ontdekt, dat van eenige
vaten wegenteer, welke aan de Zandsloot
voor het gebruik aldaar waren gedeponeerd,
de inhoud was ontvreemd. De gemeente-po
litie heeft deze zaak in onderzoek.
AFWIJZEND BESCHIKT
Het bestuur der Kleinvee-vereen. D.V.V.,
alhier heeft een verzoek gericht tot B. en
W., om weer vergunning te verkrijgen voor
een wokelijksche konijnenveiling. Hierop is
afwijzend beschikt.
VOORSCHOTEN
NAAR HET VLIEGVELD YPENBURG
De Landstormcommissie 's-Graven-
hage heeft gelijk bekend, besloten de
eerste verjaardag van Prins Bernhard
in ons land, te vieren met een demon
stratie door de Luchtvaartafdeeling van
de Kon. Ned. Luchtmacht te Soester-
berg en van de Kon. Ned. Marine te De
Kooi op het vliegveld Ypenburg, mor
genmiddag van 2—5 uur.
Het voorloopige programma vermeldt:
Openbare les door leerling-vlieger; zweef-
demonstratie; bommenwerpen door sport
vliegers; zweefdemonstratie; parachute-
demonstratie e.d.
Ook de plaatselijke afd. Voorschoten van
den B.V.L. zal hieraan deelnemen. De Land-
stormers zullen gezamenlijk per fiets gaan
en vertrekken te 12.45 precies. Verzamel
plaats hoek Veurscheweg en Papelaan.
Landstormvrienden, die ook hieraan deel
willen nemen, moeten zorgen op genoemde
tijd en plaats aanwezig te zijn. Voor hen is
de entreeprijs 0.10. Voor degenen, die af
zonderlijk gaan, is de prijs hooger. Wie nog
inlichtingen wenscht kan deze verkrijgen
bij de heeren J. Aten, Veurscheweg 165 cn
J. M. v. d. Burg, Leidscheweg 349.
DE ROTTERDAMMER-MARSCH
De deelnemers aan deze marsch zijn j.l.
Zaterdag ook door opze gemeente getrok
ken. Komende van Voorburg over de Veur
scheweg, gingen zij de Houtlaan door, over
„Ter Horst". Het was een. bonte mengeling
van uniformen, terwijl het niet minder dan
drie kwartier duurde eer de geheelc stoet
was gepasseerd!
Ingezonden Stukken
[(Bulten verantwoordelijkheid der Redactie);
De vlaggen uit I
Waren wij tot nu toe slechts twee maal
per jaar in de gelegenheid door het uitste
ken van vlaggen onze hulde aan het Vorsten
huis te brengen, door -het huwelijk van
Prinses Juliana met Prins Bernhard, zullen
wij ook aan den Prins Gemaal onze trouw
doen blijken.
Prins Bernhard tot voor korten tijd vreemd
aan ons, heeft stormenderhand de harten der
Nederlanders gewonnen en wij zullen op
diens jaardag, 29 Juni a.s. nogmaals onze
dankbaarheid toonen, zooals vrij dit gedaan
hebben, bij het huwelijk met onze Prinses.
Door Dinsdag a.s. huis aan huis de vlag
uit te steken, brengen wij niet alleen hulde
aan hem, maar aan het geheele Vorstenhuis
van Oranje; Oranje zal opnieuw zien dat ge
heel Nederland meeleeft, met alles wat
Oranje betreft.
Steek dan uit het: „Oranje-Blanj*e-Bleu".
Steek dan uit het: „Rood-Wit-Blauw",
maar nooit zonder Oranje-wimpel.
Voor „De Princevlag", afd. Leiden,
K. CEBOL.
Leiden, Zoetenvoudscheweg 2.
Uitgebreide koperdiefstallen
opgehelderd
Na moeizaam recherchewerk ir de ri
vierpolitie te Rotterdam er Maan
dag in geslaagd een vrij uitgebreide ko
perdiefstal tot klaarheid te brengen.
Ten nadeele van een expeditiefirma aan
de rechter Maasoever was een groote
partij koper ontvreemd. In verband
daarmee zijn aangehouden een drietal
havenarbeiders en een opkooper, die zijn
ingesloten in het Huis van Bewaring en
voor den Officier van Justitie geleid
zullen worden. Terzake van medeplich
tigheid is voorts procen-verbaal opge
maakt tegen twee andere havenarbei
ders, terwijl een tweede opkooper een
proces verbaal gekregen heeft wegens 't
niet inschrijven yan waren in het op-
koopregister.
Gemeenteraadsleden van Dreumel
in staking
Een vergadering met één lid
De raad der gemeente Dreumel wa
gewone vergadering bijeen geroepen tegen
Vrijdag 25 dezer. Wegens onvoltalligheid
er waren slechts drie van de zeven leden
opgekomen kon deze vergadering niet
doorgaan. Een nieuwe oproeping volgde voor'
Zaterdag 26 Juni. Aanwezig waren wederom
dezel-ie drie leden, zoodat ook deze vergade
ring geen doorgang kon vinden. Voor de
derde maal werd een vergadering belegd,
thans op hedenmorgen om tien uur.
Deze vergadering werd ingevolge art. 54
der Gemeentewet gehouden, ongeacht het
aantal leden dat is opgekomen.
Het resultaat dezer proeping was, dat
slechts één raadslid aanwezig was. Eén lid
had bericht van verhindering gezonden.
De agenda werd vlot afgewerkt.
De oorzaak van het niet opkomen der
raadsleden is vermoedelijk het voeren van
oppositie tegen de leiding van den voorzitter.
De malversaties te Vlissingen
Vonnis der rechtbank bekrachtigd
Voor het Gerechtshof te 's-G raven-
hace stond de vorige week in hooger be
roep terecht de 56-jarige P. G. L., oud-wet
houder te Vlissingen. Wegens valschheid in
geschrifte had de rechtbank te Middelburg
hem veroordeeld tot een gevangenisstraf
voor den tijd van 8 maanden met aftrek van
voorarrest.
De procureur-generaal vroeg de vorige
week bevestiging van het vonnis van de
rechtbank te Middelburg.
Het Hof, heden arrest wijzend, bekrachtig
de het vonnis en veroordeelde den oud-wet
houder tot een gevangenisstraf voor den tijd
van 8 maanden met aftrek van voorarrest
Verdronken bij het visschen
Zaterdagavond werd te Schiedam ver
mist de tienjarige P. de L. uit de Ploeg-
straat. De jongen was het laatst gezien in
de omgeving van de Westerhaven, waar hij
aan het visschen was met een hengel. Het
vermoeden rees dat hij in het water van de
Westerhaven zou zijn gevallen. Zaterdag
en Zondag is tevergeefs aldaar gedregd. De
heer Malta, lid van de Schiedamsche
Reddingsbrigade heeft Zondagavond nog
eens gezocht en het mocht hem gelukken
het lijkje van het kind op te duiken. Het is
naar de algemeene begraafplaats overge
bracht.
Het spelen met lucifers
werd noodlottig
Drie-jarig jongetje verbrand
Zaterdagavond ontdekten eenige personen
brand in een woning aan de Brouwerstraat
te Schiedam. Toen zij de woning binnen
drongen kwamen zij tot de ontstellende ont
dekking dat een bedie, waarop een drie-
Jarig jongetje lag, in brand was geraakt. Het
kind was reeds overdekt met brandwonden.
Bovendien bevonden zioh nQg vier andere
kinderen in de woning.
De moeder die weduwe is, was eve:
wezig.
1-Iet vuur kon met emmers water worden
gebluscht. doh het jongste kind moest naar
het ziekenhuis worden vervoerd erj is Zon
dagmiddag aan de bekomen verwondingen
overleden. De brand is vermoedelijk ont
staan doordat do kleine in bed met lucifers
heeft gespeeld.
Oude man doodgereden
Gistermiddag reed de heer Ter H. Jr. uit
Rijssen met zijn auto op den straatweg van
Bentheim naar Schüttorf. Plotseling stak
een oude man den weg over. Hij werd door
de auto gegrepen en op slag gedood.
De „Bennekom" vlot gekomen
Naar wij vernemen is bij de K.N.S.M. be
richt ingekomen, dat het s.s. Bennekom".
dat Maandag j.l. bij Buenaventura op de
rotsen is geloopcn. vandaag vlot is gekomen
Duikers zijn afgedaald om de schade vast
te stellen.
De vrees voor de Fransche franc
Diasagio stijgend
In den toestand op de wisselmarkt te
Amsterdam was bij den aanvang van
de week geen verandering gekomen. De
vrees voor den Franschen franc was nog
geenszins verdwenen. De koers voor con
tante francs was 8.11 k 8.111/2, zoodat teD
opzichte van de laatste werkdag geen noe
menswaardige wijziging viel te constatee
ren. Het disagio voor temiijnfrancs sprak
overigens een zeer duidelijke taal. Eén-
maands-francs werden verhandeld met een
disagio van 50 k 60 cents cn 3-maands-francs
met een disagio van 70 a 80 ets, hetgeen er
dus op wijst, dat de vooruitzichten voor het
Fransche ruilmiddel no gallerminst bemoe
digend worden geacht. De omzetten in
Fransche francs waren anders niet groot,
vooral niet wanneer zij worden vergeleken
met de geweldige bedragen, die in vroegere
periodes, indien er met het Fransche devies
een en ander te doen was, werden verhan
deld.
De Britsche ponden lagen iets zwakker in
de markt en waren 8.97A 8.97A. Deze ge
drukte stemming sproot voornamelijk voort
uit de ponddollar-verhouding. De Ameri-
kaansche dollars bewogen zich rondom
181% en klaarblijkelijk kreeg het Neder-
landsch egalisatiefonds nu en dan kleine
posten toegewezen.
Belga's waren 30.71 30.73. Zwitsersche
francs 41.66 41.69, Duitsche marken 72.87
72.91.
De werking van de Tjerimai
CHERTBON, 28 Juni. (Aneta-A.N.P.). Blij
kens een telefonisch bericht uit Djalaksana
dat gisteravond te half zeven hier werd ont
vangen, neemt men vrij regelmatig explo
sies waar vanuit den top van de Tjerimai;
deze explosies vinden ongeveer elke tien mi
nuten plaats en zijn met het bloote oog
zichtbaar. Knallen worden echter niet ge
hoord.
GEMENGD NIEUWS
ONDER EEN WAGEN
De 70-jarige veehouder U. Dijkstra te
Tw ij zeler heide is, toen hij met paard
en wagen naar het hooiland wilde gaan,
onder een van de wielen geraakt. Met een
zware hersenschudding is hij in zorgwek-
kenden toestand naar zijn woning vervoerd
SLACHTOFFER OVERLEDEN
Naar wij vernemen is mej. Schijvenschuur
der te A m s t e r d a m, die eenige dagen ge
leden in de Lepelstraat een console van een
balcan op haar hoofd kreeg, aan de beko
men verwondingen overleden,
ECONOMIE EN FINANCIEN
Naar wij vernemen is de overdracht van
de geheele portefeuille van de levensverze
keringmaatschappij „De Nederlandsche van
1894" N.V. aan „Vesta" Maatschappij van
Levensverzekering N.V., gevestigd te Arn
hem, door de verzekeringskamer goedge
keurd. Door deze fusie is het verzekerd ka
pitaal van „Vesta" gestegen tot pl.m 87%
millioen gulden en de jaarlijksche premie
ontvangst (termijnpremiën) tot pl.m.
I 2.750.000 pee jaar,
WEGEN EN WATER
IN EN OM GOUDA
Paraat in den nieuwen tijd
Buregmeester Gaarlandt is een trouw lezer
van ons blad en trotsoh op zijn mooie oude
stad van de Crabeths en den St. Jan met zijn
verrukkelijke gebrandschilderde glazen, de
stad met haar mooie oude grachten, waarin
op stille zomeravonden de boomen weerspie
gelen
Toen we hem verleden week op door
reis naar Reeuwijk ontmoetten in de
mooie raadszaal met de prachtige gobelins
van het oude uit 1448 dateerende stadhuis,
moest hij toch ook wat van zijn gemeente
vertellen. Hij deed het met enthousiasme en
liefde.
Gouda is een historische stad, waarvan de
stichting waarschijnlijk dateert uit de 12e
eeuw. In- de geschiedenis der Nederlanden
heeft zij een belangrijke plaats ingenomen.
Reeds in de 15e eeuw bloeiden er de laken-
indsutrie, de brouwerijen en de kcranbandel.
In later eeuw ontstonden de pottenbakkerijen
en pijpenfabrieken. Daarvan waren er in
1751 zelfs 374.
Gouda heeft ook tijden van inzinking ge
kend, maar thans is het daar, aan de samen-
Vloeiing van Gouwe en IJsel, weer volop
bedrijvigheid. De industrieën van plateel en
kaarsen hebben een naam in de wereld, de
markt van boerenkaas is de grootste in ons
land.
Maar de straten en grachten
Waar vroeger de diligence, de kaasbrik, de
vrachtwagen zijn weg zocht en vond, dave
ren nu de. trailers op 16 wielen van 2530
ton door de kronkelende straten en zetten
de aartsvaderlijke gemoedelijkheid buiten de
deur.
Een regeling voor het verkeer moest wor
den getroffen. Doorgaand verkeer werd bui
ten-om geleid, maar toch behoudt Gouda
haar deel er van.
De door het Rijk aan te leggen verbin
dingsweg tusschen de Gouwe en den tunnel
zal zich voor de afsplitsing er van uitermate
leenen.
De voorbereidende besprekingen er over
zijn tot een einde. De bijdrage van de pro
vincie is in uitzicht gesteld, over die van het
Rijk wordt nog een beslissing ingewacht. Het
tracé is bepaald, de administratieve en wet
telijke voorbereidingen hebben haar beslag
In 1938 kan met den aanleg worden be
gonnen.
Een fraaie verbinding van de stad met het
stadsgedeelte benoorden de spoorbaan, met
De loting voor den dienstplicht
P. J. Hoogendonk getrokken,
In de rolzaal op het Binnenhof ie
's-Gravenhage is hedenmiddag de
loting gehouden voor de lichting 1939.
Getrokken werd no. 2495, onder welk
nummntr in het Amsterdamsche lich-
tingsregister voorkomt: P t e t e r'
Johannes Hoogendonk.
De aanwijzing van de dienstplichti
gen uit de registers der verschillende
gemeenten of groepen van gemeenten
vangt dus bij dezen naam aan, of,
wanneer deze naam in die registers
niet voorkomt, bij den alphabetisch
onmiddellijk daarop volgenden naam.
Ook binnen de stad moet een en a
verbeterd.
Zoo vraagt o.a. de verbetering van
Bleekers- en FLuweelensingel om een oplos
sing. De aanvragen om bijdragen in een be
reids uitgewerkt plan tot verbetering, zijn
ingezonden.
Een verbetering tusschen Mallegatsluis
den tol Haastrechtscbe brug is evenzeer, zoo
niet noodzakelijk, dan toch wenschelijk.
Door al deze maatregelen tracht Gouda
haar deel van de nieuwe opleving te verkrij
gen, nu zij op het gebied van land- en water
wegen, om van de zeer versnelde electrische
verbindingen per rail maar te zwijgen, de
meest gunstige verbindingen kan aanbieden.
Daarbij ligt Gouda eerlang op een kwartier
afstand per trein van den Haag en Rotter
dam en zal binnen twintig minuten van
Utrecht, binnen veertig minuten van Am
sterdam af te bereiken zijn.
Het nieuwe stroomkanaal, dat in het wes
telijk deel der gemeente door de provincie is
aangelegd, kan schepen tot 2000 ton van
R'dam naar A'dam voeren. Het is een mach
tig bouwwerk geweest, een kranig werkstuk
van den Provincialen Waterstaat.
Een uitermate goed gelegen industrieterrein
aan den IJsel en aan den Rotterdamschen
dijk op 200 M. van dit kanaal verwijderd,
biedt gunstige kansen voor nieuwe in
dustrieën, die in het midden van ons land
naar vestiging of uitbreiding uitzien.
Tot zoover de burgemeester.
We hopen van harte, dat het oude Ter
Gouw in den nieuwen tijd haar belangrijke
positie nog in beteekenende mate zal weten
te verbeteren,
De bewaring van een stuk
volksleven
Het eenige bak- en brouwhuis
Hoeveel artikelen, die al jarenlang her
en derwaarts geslingerd werden, zijn al
niet achteloos weggeworpen, zonder dat men
wist dat daarmede éér van de laatste, zoo
niet het laatste exemplaar, verloren ging
van een serie voorwerpen, die in een be
paald tijdsbestek tot het onmisbare be
hoorden.
Hoeveel bouwwerken, die door de tand
des tijds aangetast, jarenlang ten prooi aan
achteloosheid waren geweest, zijn onder
den sloopershamer niet gevallen, zonder
dat men maar het minste besef had dat er
een stuk historie in elkander werd gebeukt
dat men nooit weer terug zal kunnen
vinden.
Er is op dit gebied nog zoo geweldig
veel nonchalance onder ons volk, dat
het werk voor hen die zich opmaken de
voorwerpen of bouwwerken uit het ver
leden te verzamelen om ze door zorg
vuldig onderhoud hun ouden glans
weer te hergeven, bijzondere waar
deering verdient
Dat werk wordt verricht door het
Nederlandsch Openluchtmuseum, dat
voor dit deel een 30 II.A. groot pracht-
terrein op de .Waterberg bij Arnhem
heeft ingericht.
Van de activiteit van deze vereeniging is
wel een typisch voorbeeld.
Er is in Necerland nog maar één platte
lands brouwerijtje met volledige inventaris
zoodat het in werking gesteld zal kunnen
worden.
Dit z.g.n. Bak- en Brouwhuis werd doot
den bekenden folklorist, den heer D. J.
d Ven te Oosterbeek, bestuurslid van het
Openluchtmuseum ontdekt te U1 v e
hout (N.Br.)
Natuurlijk werden direct pogingen in het
werk gesteld om diit zeldzame exemplaar
voor ondergang te behoeden en he>t te doen
overbrengen naar den Waterberg, doch de
eigenaar bleek eerst bereid het brouwerijtje
af te staan, als hem daarvoor f 1500.— werd
uitbetaaJd.
De heer v. d. V e n ondernam, energiek als
altijd, een tournee door Nederland met een
lezing over »,De folkloristische rol van het
Driehoekswerk
Het tweede lustrum
Men schrijft ons:
Zaterdag is te Den Haag een bijeen
komst gehouden van N. M. C.-leidsters
uit de Kringen, Rijnland, 's-Graven-
hage, Rotterdam en Het Zuiden, ter
voorbereiding van het groote lustrum
kamp van 716 Augustus in de pro
vincie Utrecht.
De bespreking werd geleid door Mejuf
frouw C. J. W. Spoor, presidente der „Neder
landsche Meisjes Clubs" en Mejuffrouw W.
Jalink, secr.esse der Kampcommissie. Derge
lijke samenkomsten worden voor de naastbij-
gelegen Kringen eveneens gehouden te Am
sterdam, te Apeldoorn en te Groningen onder
de zelfde leiding of ond-er die van de dames
J. Aalbers en C. Dreckmeier, resp. alg. secr.
esse der N. M. C. en presidente der Kamp
commissie.
Reeds gaven zich. over de duizend deel
neemsters cp, ten deele voor den Openings
dag op 9 Aug. te Utrecht of het weekend;
verreweg het grootste deel hoopt echter het
geheele Kamp mee te maken.
Voor de daaraan verbonden Demonstratie-
dagen op 11 en 13 Augustus bestaat ruime
'belangstelling bij ouders en bekenden der
N. M. C.-leden, als ook in wijden kring. Met
de Spoorwegen is een regeling voor goedkoop
reizen getroffen.
Watermaalmolen Spinkopmolenuit Gorrc-
dijk (Fr.) in het Openlucht-museum
te Arnhem
bier in het Nederlandsche volksleven" en
daarbij verzamelde hij voor den aankoop
van dit exemplaar niet minder dan f 429.50.
Het bestuur van het openluchtmuseum
rondde dit bedrag af op f 500.
Uitermate verhlijdend was het daarna dat
van Dr II. P. H e i n e k e n te Amsterdam
een gift van f 1000.werd ontvangen,
waardoor de aankoop geschieden kon.
Binnenkort zal nu het bak- en
brouwhuis, het eenige dat Nederland
nog bewaart uit vorige eeuwen, naar de
Waterberg worden overgebracht Daar
mede zal dan wederom een stuk historie
tegen vernietiging beschermd zijn.
Veel
velerlei
Dit enkele geval uit de allerlaatste tijit
laat de werkzaamheden van het Neder
landsch Openlucht Museum gedurende»
25 jaar ten voeten uit zien.
Men heeft er niet zijn werkzaamheid vau
gemaakt om alles wat maar eonigszins ver
krijgbaar was in te palmen, maag alleeu
dat. naar Arnhem over te brengen, dat ei
ders niet meer te bewaren was en dat
daardoor aan de vernietiging prijsgegeven
dreigde te worden. Toch is dit al veel en
velerlei geworden.
Dat blijkt al wel als we het lijetje vat:
geheel complete oude bouwwerken publi-
ceeren, die op het schilderachtig terrein
zijn opgesteld. Ze zijn: deurbogen; grens
steen; Walvisch-kaakbeenen; Volendammcr
hut; Plaggenhut; Scheeps-woonvertrek:
Twentsch „Loshuis", Saksisch type; ster
nen grafkist, uit het oudere bronzen tijd
perk; Twentsch bakhuis met bijenstai;
»\ind-watermolen „Spinkop"; wind-water-
molen „Jasker"; vinkenbaan; paardenhoef
stal; Geldersch „Loshuis", Saksisch typu
Ros-Oliemolen: kolenbranderijGeldersch
boerenhuis, Saksisch overgangstype; hout
zaagmolen „Paltrok"; Inrijhek en doolhot:
Standerd-molen; Visschershuis van het
eiland Marken; TouwslagerijInrijhak en
GeneeskruidentuinHLndelooper Pronkka
mer; Grutters-rosmolen; Wagenschuur; Pa
pier-watermolen; Korenmolen „Boven
kruier"; Zuid-Limburgsohe Boerenhoeve
Al deze bouwwerken zijn in hun oor
spronkelijke staat geheel overgebracht, zoo
dat men wel een zeer 6terke indruk van
het leven onzer voorouders verkrijgt.
Daarnaast zijn in enkele tentoonstellings
gebouwen vele artikelen verzameld.
Op de Waterberg bewaart men een stul:
van het leven van ons volk ia oude tijden.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
HET GEVLOEKTE LEVEN, door
Jan Knape. Mzn. J. II.
Kok te Kampen.
De hoofdfiguur in dozen roman Is Wout.
Deze jonge man wil tot eiken prijs werken,
maar crisis omstandigheden geven hem
daartop geen gelegenheid.
En wanneer Wout dan gedwongen is om
t.c huwen, schijnt de maat der ellende vol te
zijn. Wout komt volgens de wettelijke bepa
lingen niet in aanmerking voor werkloozen-
steun en moet zich bij het Armbestuur ver
voegen. Hij vloekt het jonge leven, dat ge
boren staat te worden èn omdat het hem
bracht in schrijnende armoede èn omdat hij
zich niet in staat acht dit jonge leven nanr
behooren to verzorgen.
Meesterlijk wordt geschetst, hoe wetten en
bepalingen menigmaal een verhindering zijn
voor juiste, beliandeline van elk liiizonder
geval. Werkschuwenden weten arbeid te
ontduiken en steun te behouden, terwijl
Wout wordt gestraft, omdat hij bij gebrek
aan loonenden arbeid ziin ouden vader gra
tis helpt in diens weinig winstgevend be
drijf.
En zelfs maken minder nobele karakters
onder de raadsleden van het dorp van do
crisis gebruik, om onder den schijn van me
delijden met de werkloozen zich vaster in
het zadel te zetten.
Een prachtfiguur in dezen roman is
Wouts moeder, die als weduwe met naai
werk wat tracht te verdienen, dat haar to
verwachten kleinkind bij zijn intrede in do
rereld niet het allernoodigste zal ontberen.
In haar eenvoud en onbekendheid met do
wet heeft zii die schrale verdiensten verbnr.
een gehouden voor haar in wonen dan zoon
Jaap, die steuntrekker is. Het wordt even
wel verraden en haar zoon zal daarvoor moe
ten boeten in de gevangenis. Al die ellende
brengt Wout in opstand tegen God. Maar
moeder bliift de godvruchtige vrouw, die in
het gebed haar kracht zocht en vindt.
Treffend is in dit boek ook de teekening
der moeilijkheden voor den ambtenaar, dio
bij trouw aan de wet zoo gaarne toch blijk
wil geven van meeleven en meevoelen met
hen. die inderdaad lijden onder de crisis.
En die moeilijkheen worden nog vergroot,
wanneer gewetenlooze raadsleden vun de
crisis gebruik maken, om zich zelf op den
wethouderszetel te brengen en daarvoor nu
eens den ambtenaar dwars zitten om ziin
strengheid en dan weer om zijn slapheid bij
uitvoering der wettelijke voorschriften.
Het is naar het leven eeteekend. wanneer
de auteur zijn lezers laat stuiten op incon
sequenties in het optreden van dien ambte-
naa. die zich innerlijk telkens heen en woer
geslingerd voelt.
Slechts een enkele opmerking. Het Hikt
ons wat al te gewaagd, wanneer do schr,
dien ambtenaar zóó bureaucratisch laat op
treden, dat deze zel£s aan Wout de invulling
van dc stempelkaart weigert, hoewel oen
overigens onsympathiek gemeenteraadslid
onder getuigen kan verzekeren, clut Wout
op tijd aanwezig was cn alleen door liet
praten met dat raadslid zijn beurt heelt la
ten voorbijgaan.
Overigens is „Het gevloekte leven een heel
mooi boek. Het is uit 'ontroering geboren en
op zijn beurt wekt het weer ontroering bij
de lezer*-
FAILLISSEMENTEN
DORDRECHT. Gerrit Verwüs. beurtschipper
G. J. Vogels, manufacturier. Vincent ran
Goghstraat 54achter. R.-c. als voren- cur mr L,
J de Langen.
Voerman, schipper, gedom. te Gcnemuld«»n
nde a. b. van het motorschip Spes Sslutis
nee liggende op de Oude Maas bü Dor-
