tflIOJ)
VERSTOPPING
MAAKT
OUD
MS.S.-Cachets
DE GRONDWETSHERZIENING
Blijft Ujong voelen
Neemt daarvoor M.S.S.-Cachets
M SS. beteekentMaak SchoonSchip
Houdt Uw bloed zuiver met
eirai luifei...
ZATERDAG a6 JUNI 1937
DERDE BLAD PAG. 9
Ministers zonder portefeuille
niet populair
Meeningsverschillen
over het kiesstelsel
Naar aanleiding van het afdeelings-ondcr-
zoek der Tweede Kamer van de wetsont
werpen betreffende grondwetsherziening
heeft de commissie van rapporteurs o.a.
medegedeeld, dat eenige leden meenden, dat
er voor deze grondwetsherziening geen en
kele reden bestaat, behoudens dan de rege
ling van het inkomen van den Prins-
Gemaal.
Als feitelijk motief voor deze herziening
zagen zij het streven dei regeering om van
den angst van de S.D.A.P. voor een zooge
naamd fascistische dictatuur gebruik te
maken om voorgoed de dictatuur van de
regeerende partijen, in de eerste plaats van
de R.K. Staatspartij, te vestigen. Deze leden
.verklaarden tegen alle ontwerpen, met uit
zondering van het eerste, te zullen stem
men.
Dezelfde leden beweerden, óat het huidi
ge regime de overtuiging heeft, dat het
iheerschende stelsel ten einde loopt en het
tijdperk van den autoritairen staat nadert,
ondanks de zoogenaamde overwinning der
democratie op 26 Mei j.l.
Een heel ander geluid
Vele leden verklaarden in dez<j uiteen
zetting slechts een caricatuur te kunnen
zien van de motieven, welke de regeering
hebben geleid bij het indienen van haar
voorstellen, waarvoor de zakelijke gronden
bij herhaling zijn uiteengezet Het had bij
de hierbedoelde leden overigens verwonde
ring gewekt dat voorstanders van den to
talitaire-* staat zich meenen te moeten op
werpen als verdedigers van de volksvrij
heden, die in het door hen voorgestane
staatsbestel juist geheel zouden verdwijnen.
De aan de orde zijnde voorstellen al
dus deze leden vormen allerminst een
bedreiging van die vrijheden, die oe over-
groote meerderheid der bevolking, in tegen
stelling .ot de dictatuur-partijen, wenscht
te behouden-
Schadeloosstelling Tweede Kamerleden
Eenige leden hadden ernstige bedenking
tegen het bearag der schadeloosstelling voor
de leden der Tweede Kamer, dat wordt voor
gesteld. Deze leden stelden voorop, dat de
Tweede Kamer overbodig is. Zoolang zij nog
bestaat, is er naar hun meening tegen het
verleenen van een schadeloosstelling aan
haar leden geen bezwaar, mits deze, over
eenkomstig de beteekenis van het woord,
beperkt blijft tot de werkelijke gedane uit
gaven, dus de reis- en verblijfkosten, waar
naast dan en presentiegeld wegens het bij
wonen van vergaderingen zou kunnen wor
den toegekend. Bij de thans voorgestelde
regeling wordt het Kamerlidmaatschap een
financieel voordeeligc positie, hetgeen prin
cipieel onjuist is te achten.
Het verleenen van pensioen voor schade
loosstelling achtten deze leden ten eenen-
raale onlogisch en reeds daarom onaan
vaardbaar.
Andere leden merkten op, dat de boven
weergegeven zienswijze kennelijk is ingege
ven door vijandschap tegen het parlemen
taire stelsel, welks werking érnstig zou wor
den geschaad, indien aan de leden der
Tweede Kamer niet een zoodanige schade
loosstelling werd toegekend, dat het lid-
ONS FEUILLETON
Korte inhoud van het voorgaande
Een stille middag in September 1SGS.
Jan de Grave, de molenaar van Lams-
'•uaarde (Zeewsch-Vlaanderen), is op bezoek
bij Brouwer. Het huisgezin van de Grave
zal weldra vermeerderd worden en heel
graag zouden hij en zijn vrouw hun kind
door een voorganger der nije leere" laten
doopen. Brouwer raadt hen aan nog vóór de
geboorte van het kind naar Antwerpen te
gaan. Daar is een Christelijke gemeente, die
onder bepaalde voorwaarden haar bijeen-
komsten maa houden.
Op deze zelfde dag keert Willem Tabbaart,
een vroegere knecht van de Grave, weer
terug naar de woning van zijn moeder. En
zij ziet hem komen, haar jongen, dien zij in
jaren niet zag. Ze wil hem tegemoet loopen,
maar ze keert zich om en gaat naar binnen.
Ze wil schreien, maar de stugheid, waarmee
ze zich jaren lang gepantserd heeft, tegen
het leed, wil niet breken opeens.
(Zie vervolg hieronder.)
maatschap door personen uit alle groepen
der bevolking zonder te groot bezwaar kan
worden waargenomen.
Minister zonder portefeuille
Verscheidene leden gaven opnieuw te ken
nen, dat zij tegen het nieuwe instituut van
Ministère zonder portefeuille in het alge
meen geen bezwaar hadden, doch dat zij
zich het recht voorbehielden, in ieder voor
komend geval zelfstandig te beoordeelen, of
van de te verleenen bevoegdheid al dan
niet een juist gebruik wordt gemaakt. Naar
hun oordeel dient dat gebruik tot het aller
noodzakelijkste te worden beperkt.
'Jet kiesstelsel
Eenige leden verklaarden zich tegenstan
ders van ons gcheele kiesstelsel en daarom
ook van het thans gedane voorstel. Zij
wenschten kiesrecht voor alle mannelijke
en vrouwelijke Nederlanders boven 21 jaar,
waar ook gevestigd.
Bij enkele andere leden bestond ernstige
bckenking tegen een verdere bevoordeeling
van de groote partijen, waarop de uitwer
king van de hierbedoelde wijziging zal neer
komen. In de Kieswet zijn reeds herhaalde
lijk veranderingen aangebracht, welke aan
de grnote partijen een voorsprong verzeke
ren. Door aanvaarding van dit voorstel zou
de evenredige vertegenwoordiging worden
vernietigd en het pad worden geëffend voor
wetsontwerpen als het ontwcrp-De Wilde,
oat destijds door de Kamer werd afgewezen.
Van andere zijde werd bestreden, dat de
vroeger in de Kieswet aangebrachte wijzi
gingen de groote partijen onredelijk hebben
bevoordeeld.
Overigens za! aldus de hier aan het
woord zijnde leden bij de behanoeling
van het te verwachten voorstel tot hernieuw
de wijziging van de Kieswet tegen het tref
fen van onbillijke maatregelen ten opzichte
van kleine partijen kunnen worden ge
waakt. Het genoemde ontwerp-De Wilde
achtte een aantal dezer leden ook met de
vigeerende grondwettelijke bepalingen niet
in strijd.
Revolutionaire vertegenwoordigers
Verscheidene leden verklaarden ook
thans, zich met het in het betreffende ont
werp vervatte voorstel niet te kunnen ver
eenigen. Aan de voorgestelde nieuwe grond
wettelijke bepalingen bestaat geen behoefte
Ongewenscht zijn die bepalingen, omdat zij
gevaarlijk zijn. Zij zullen voornamelijk, zoo
niet uitsluitend, toepassing vinden in tijden
van politieke bewogenheid, maar juist dan
kunnen zij licht leiden tot partijdige daden.
Andere leden sloten zich bij deze be
schouwingen aan. Enkele dezer leden ver
klaarden in het ontwerp niet andere te kun
nen zien dan een offer aan den geest van
den tijd.
Eenige leden noemden de voorgestelde be
palingen „on-demo-liberaal". Op zichzelf
zouden zij tegen deze bepalingen geen be
zwaar hebben.
Diplomatieke Dienst
NIEUW GEZANT TE LONDEN
Bij K.B. van 22 Juni is met ingang van
16 Juli 1937 benoemd tot buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister to Londen,
Mr. J. P. Graaf van Limburg Sti-
r u m,'buitengewoon gezant en gevolmach
tigd minister ter beschikking.
Bij K.B. van 19 Juni is aan Jhr. Mr. R.
de Marees van Swinderen, buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minister
bij het Britsche hof, met ingang van IS
Juli 1937 op zijn verzoek eervol ontslag als
zoodanig verleend, onder dankbetuiging
voor de door hem in den diplomatieker,
dienst aan Hare Majesteit de Koningin en
aan den tande bewezen zeer belangrijke en
langdurige diensten.
Mevr. Jhr. Mr. R. de Marees van Swin
deren is benoemd tot officier in de Or do
van Oranje-Nassau.
VRAAGT UW WINKELIER
V.Z. PAP IN BLIK
BETER DAN IN FLESSCHEN
GEEN STATIEGELD
NEEMT PROEF MET EEN BLIK
V.Z. GORTEPAP of V.Z. BLOEMPAP
Blijft geruimen tijd goed
N.V. Vereenigde Zuivelbereiders
Persoonsdam 18, ROTTERDAM, TaL 25030
GEREF. ZIEKEN
VERZORGING
Jaarvergadering te Zwolle
Aischeid Prof. Dr. A. G. Honig
Ds. Batclaan herdacht
In hotel van Gijtenbeek te Zwolle is gis
teren de Algemeene Vergadering gehouden
van de Ver. ter bevordering der Geref. Zie
kenverzorging.
De opening geschiedde door den voorzitter,
Prof. Dr. A. G. Honig, die zeer aangenaam
getroffen bleek te zijn door de groote op
komst.
De secretaris Ds'B. van Halsema,
bracht het jaarverslag uit.
De beide ziekenhuizen verkeeren in bloei.
Het personeel bleef vol toewijding. Een der
zusters van Bethseda ging over in dienst van
de zending op Java. In November 1936 werd
Dr P. C. M. van de Velde, als internist
aan het ziekenhuis „Bethesda" te Hoogeveen
geïnstalleerd. In „Salem" te Ermelo wordt de
behoefte' aan een internist gevoeld evenals
aan een barak voor besmettelijke ziekten.
Salem telde 14950 verpleegdagen tegen 12285
over 1935. Doordat verschillende ziekenhuizen
in de omgeving werden geopend, daalde het
aantal verpleegdagen van Bethesda van
20720 op 19290, over 1937 is het echter weer
stijgend.
Den correspondenten in 200 plaatsen werd
dank gebracht. In Groningen ontstond
een krachtige actie voor een Geref. Zie
kenhuis. Het bestuur blijft in dezen dili
gent. Een te Ermelo gehouden bazar bracht
f 2000 op. De samenwerking tusschen Her
vormden en Gereformeerden is zeer prettig.
De vereeniging heeft een solide financieele
positie. Verrassend veel zegeningen werden
ondervonden. Het jaarverslag werd onder
dank goedgekeurd.
De financiën
De penningmeester, de heer Jurrien
Veldkamp te Groningen, bracht het fi
nancieel verslag uit. Het jaar 1936 was ook
financieel een goed jaar. In Betihesda werd
f 56000.in Salarn f 41000.— aan verpleeg-
gelden ontvangen. Salem boekte nog een
klein exploitatietekort, dat echter belangrijk
lager is dan over 1935. Aan giften enz. werd
f 5400.— ontvangen, aan legaten f 600. De
vereeniging heeft een goede reputatie bij het
bankbedrijf. De contributie daalde niet veel,
doch ieder jaar knabbelt er een stukje af. Spr.
bracht aan de medewerkers, in het bijzonder
aan de directrices Zr L. Spierenburg te
Ermelo en Zr A. van der Meulen
K u n e e te Hoogeveen dank.
Namens de financieele commissie bracht
de heer J. H. Kok uit Kampen verslag uit.
De verpleging kostte in Bethesda gemiddeld
f 2.53, in Salem f 2.52 per dag. De schulden
last daalde tot f 283000.
Bestuursverkiezing
De aftredende bestuursleden Ds R. Bart-
lema van Zeist, F. Brouwer van Ermelo
en Ds M. M e ij e r i n g van Delfzijl, werden
bij enkele c andida a tstelling herkozen en
namen hun benoeming aan.
Bij de bespreking van de vacature-Ds
B a t e 1 a a n, herdacht de voorzitter dezen en
wees op het groote verlies, dat de vereeni
ging door zijn plotseling overlijden leed. Met
groote dankbaarheid en liefde wordt aan hem
teruggedacht. De Heere mogen zijn weduwe
blijven gedenken. De heer J. T j a 1 m a, bur
gemeester van Hoogeveen, bedankte wegens
zijn benoeming tot lid der Tweede Kamer.
In de twee opengevallen plaatsen werden
benoemd de heeren DsVroegindeWeij
te Hoogeveen en Notaris Halsema te
Assen; de bezetting van de twee overige va
catures werd aan het bestuur overgelaten.
Dr G. A, Lindeboom te Amsterdam,
hield daarna een referaat over „Genezing
door het geloof".
Vragen werden gesteld door de heeren
Lucht, J. H. Kok, Ds. Van Halsema, Ds
Ds Bartlema, Ds Van Herksen, Dr A. Dupont,
Ds Bouthoorn en Prof. Honig. De voorzitter
dankte den spreker voor zijn interessant, be
langrijk en dankbaar onderwerp.
Afscheid Prof. Honig
Prof. Dr. Honig nam daarna afscheid. Hij
wilde niet veel zeggen, in verband met veel
in den familiekring ondervonden*.
Hij gaat uitsluitend heen wegens
ouderdom. Hij moest zich in zijn taak
beperken en wil zich nu uitsluitend
beperken tot de studie van de dogma
tiek en het samenstellen van een hand
boek van de ethiek.
Namens het bestuur en vereeniging werd
Prof. Honig toegesproken door den vice-
voorzitter Ds Bartlema, die den scheiden
den voorzitter hartelijk dank bracht voor al
zijn werk, als bestuurslid en gedurende 15
jaren als voorzitter.
Spr. biedt aan Prof. Honig het eere
voorzitterschap der vereeniging aan.
Bij hen, die aan
verstopping lijden;
zijn de ingewan
den een fabriek
van vergiften, die
het lichaam verontreinigen en de oorzaak kunnen zijn van
lallooze kwalen, die ontstaan door ophooping van vergiftige
afvalstoffen in het menschelijk lichaam, die niet tijdig worden
verwijderd. Men voelt zich moe, prikkelbaar, zenuwachtig en
humeurig, krijgt een vale gelaatskleur en wordt oud voor zijn tijd.
Zorg er altijd voor Uw lichaam van binnen te reinigen,
zooals ge hel van buiten reinigt. Dan werken alle
organen op de juiste, natuurlijke wijze, ge voelt U weer
jong en opgewekt, herwint Uw werkkracht en werklust.
Eri dat qeeft de werking weer van deze nieuwste vinding van Apotheker Dumont,
want de M.S.S. Cachets maken "Schoon Schip" in Uw lichaam, doordat zij:
het bloed zuiveren de gal afdrijven
de bloedsomloop bevorderen de ingewanden tijdig ledigen
de leverwerking aanzetten de gelaatskleur verfrisschen
M S.S CACHETS zijn geen purgeer-middël, dat Uw ingewanden leegperst
en nieuwe verstopping veroorzaakt. Zi) herstellen de werking van Uw in
gewanden en na enkele dagen zult ge U als verjongd gevoelen, doordat de
aivalstolfen tijdig uit Uw lichaam verdwijnen, waardoor Uw gestel verbetert.
Per 12 stuks 60 c
Prof. Dr A. G. Honig
Prof. Honig bracht hartelijk dank voor de
aangename woorden en aanvaardt het eere
voorzitterschap, dat Ds Bartlema een Geref.
decoratie noemde, gaarne.
Ds Bartlema naim daarna de leiding der
vergadering over en verleende het woord aan
Burgemeester T j a 1 m a, die afscheid nam als
bestuurslid, en hartelijk dank bracht voor de
hem toegevoegde waardeerende woorden van
den voorzitter en de vereeniging het beste
toewenschte.
De vergadering werd hierna door Ds Bart
lema met dankzegigng gesloten.
In de eerstvolgende bestuursvergadering
hoopt het bestuur uit zijn midden een nieuwe
voorzitter te kiezen.
Accountantskantoor
R. KROL
Haanplein 2, Telefoon 393826,
's-GRAVENHAGE
Dorpsstraat 55, Telefoon 77,
ZOETERMEER
INRICHTEN
Officieele Berichten
NOTARIAAT
md zlin tot pl.v.v. lid der Kamei
ZONDAG 27 JUNI
BLOEMEND AAL 245,9 M. Uitzending vani
Kerkdiensten uit de Geref. Kerk. Voor
ganger Ds. Joh. C. Brussaard.
10.00 v.m. Tekst: Efeze 6 18: Biddende
in den Geest.
5.00 n.m.: Heidelberger Catechismus Zon
dag 19.
Voor overige programma voor Zondag zie
nummer van Vrijdag
MAANDAG 28 JUNI
HILVERSUM I 1875 M. NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewijde
muziek (gr.pl.). f .30 Gelukwenschen. 10.30
Morgendienst. 11.00 Chr. lectuur. 12.00
Berichten. 12.30 De Gooilanders. 2.00 Gra-
mofoonmuziek. 3.00 Wenken voor de keu
ken. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Amsterdamsch
Salonorkest. 6 30 Vragenuur. 7.00 Berich
ten. 7.15 Vragenuur. 7.45 Reportage. 8.00
Berichten ANP. Herhaling SOS-Berichten.
8.1J Koninklijke Mannenzanigvereeniging
„Apol-lo" en ce Stafmuziek der Konink
lijke Marine" (Om 10.00 Berichten ANP).
10.45 Gymnastiekk:. 11.0012.00 Gramo
foonmuziek. Hierna: Schriftlezing.
HILVERSUM n 30 M. Algcm. Programma,
verzorgd door de AVRO. 10.00 Morgenwij
ding. 10.30 Ensemble Jetty Cantor. 12.30
Orgel, zang en viool. 2.00 Gramofoonmu-
ziek. 2.10 Omroeporkest. 4.30 Meesterwer
ken van de Fransche toonkunst, causerie.
7.30 De romantiek van de duivensport,
causerie. 8.00 Berichten ANP. 8.15 Gramo-
foonmuziek. 8.30 Het Concertgebouw
orkest. 9.30 Concert door Padvinders-koor.
10.00 De Twilight Serenaders. 10.40 Stu
dentenorkest „Sweelinck". 11.00 Berichten
ANP.
DROITWICH 1500 M. 12.00 Bijbelsche cause
rie. 12.45 BBC-Welsch orkest en soliste.
1.502.20 Orgelconcert. 4.05 Orkest. 5.35
Sextet. 6.40 Landbouw-dialoog. 7.00
Strijkkwartet. 8.05 Komische dialoog. 9.40
Buitenlandsch overzicht. 9.55 Inleiding
volgende uitzending. 10.00 3de en 4de acte
van de opera ..Don Juan de Manara" (Om
10.45 Declamatie).
RADIO PARIS 1648 M. 12.20 Porée-orkest
en zang. 4.05 Zang. 5.20 Orkestconcert.
7.30 Vioolvoordracht. 7.45 Zang.
KEULEN 456 M. 12.20 Politiemuziekkorps.
2.35 Gevarieerd concert. 4.20 Orkestcon
cert. 5.30 Alt en bariton. 6.20 Westduitsch
Kamerorkest, vocaal sextet en het Om-
roepschrammelensemble. 8.30 Westduitsch
weekoverzicht. 9.20 Stedelijk orkest Gel-
senkirchen.
BRUSSEL 322 en 484 M. 322 M.: 12.50 Salon
orkest. 1.30 Kleinorkest. 5.20 Omroep
orkest en gramofoonmuziek. 8.20 Omroep-
symphon ie-orkest.
484 M. 12.50 Omroepkleinorkest. 1.30 Sa
lonorkest. 5.20 Salonorkest. 6.35 Omroep
orkest. 7.35 Gramofoonmuziek. 8.20 ,,C' est
Nanette", operette.
RECHTERLIJKE MACHT
i zün tot plv.v. leden In do enkel-
ïehtbank te Don Haag- i
Ons Zondagsblad
van deze week is van de volgende
inhoud:
Triomfgang van Gods Woord
(meditatie).
Klage, gedicht van Johan Goossen.
Letterkundige Kroniek, door A.
Wapenaar.
Binnen- en Buitenlandsch Over
zicht.
De Verwoestende Leugen (ver
volgverhaal). door K. Jonkheid.
Parijsche Wereldtentoonstelling
(rijk geïllustreerd artikel).
Opa en Opoe, twee schetsjes van
A. v. d. Vlugt-Walop.
Damrubriek, onder redactie van
W. Hoekstra.
De Ruilbeurs, ten dienste onzer
lezers.
Kruiswoordraadsel.
En dan nog de Kinderkrant vol
verhalen, versjes, plaatjes, raad
sels, spelletjes, grapjes enz enz.
KANTONGERECHTEN
J. A.
Hei
veld 1
Juiskool
Alkma
kantonrechter-plaatsv,
ln hei kanton Utrecht: mr K L. C M I baron
de Wijkerslooth de Weerdestejjnin het kan
ton Enschedé- mr D te Winkel: ln het kanton
Den Bosch; mr C M v Leeuwen: ln het kanton
Haarlem: mr W G J Veenhoven; ln het kanton
Middelburg;: mr H van der Beke Callenfels; in
het kanton Oostburg;: P Erasmus; in het kan
ton Beetsterzwaag- J. van der Sluis; ln het
Gouda: mr A A J RUksen
E J J -
Mechelei
het ka
i Lith de-
mr E J E G Vonkenb.
isterdam: mr J Opp<
jhr
i Go-
P. T. T.
Aan den referendaris der PTT. G. Boomstra.
aangewezen als directeu,- van het PTT-kantoor
to Steenwijk ls eervol ontslag verleend.
keer in tijdel. diens!
hoogste één jaar. mr G. M. J. Henket ter stand
plaats Arnhem; ir P A. C. du Pul ter standpl.
Den Bosch en Ir J. A. C. Oudemans ter standpl.
Den Haag.
LEGER EN VLOOT
Benoemd en aangesteld zijn b« het wapen
der artillerie, a. tot majoor. bU het reg mo
torartillerie. de kap. jhr A. R. Clifford Koen
|H het 6 reg. velda:
bij 'net
van dal
Opnie
de ie luit.'j. Roode
Bji het 1
de heer I.
loofdai
rol ontslag i3 verleend aan den res.-k
j. Visser van het 20 reg lnf. en aan c
:s.-off. van gezondh. Ie kl. M G Vroom.
Benoemd zjjn bjj den geneesk. dienst van
ndmacht. tot res.-off. van gezondh. 2e
dienstpl. vaandrigs van de le comp i
sesk troepen F E v den Berg. J J L V
eer en H M J Ktviet
Aan den res.-le-lutt. G J
?t 20e reg. inf. en aan den r
ng van het le reg. inf. is eervol ontsla.
s.-2e-luit. J BrU-
DOOR JAN VANSBATEN BURG=^Wötti»SF
Willem Tabbaart stapt over de drempel en staat in de
armelijke kamer. Hij ketst zijn stok hard op de kale tafel
neer, en laat hem los.
„Hier is de verloren zoon," zegt hij, „waar is de ring en
het gemeste kalf?"
Hij lacht. Zijn gele, brokkelige tanden worden zichtbaar,
als hij dit doet.
De moeder is bezig. Ze haalt een homp brood uit de kast
en schenkt melk in een kom. Ze heeft een snelle blik op
hem geworpen. Mager en verkommerd ziet hij er uit. De
ruige stopelbaard maakt hem nog berooider. Wat deert het,
ruige stoppelbaard maakt hem nog berooider. Wat deert het,
ze weet niet of ze haar zoon weergekregen heeft. Ze moet
wachten.
Het eten en de melk zet ze voor hem neer.
„Ga zitten," zegt ze, „en eet dit op, als je honger hebt."
Hij gooit zijn hoed op de grond, trekt een stoel bij en
bonkt er op neer.
,,'t Is niet veel bijzonders," smaalt hij, „maar vooruit maar,
'k heb wel eens minder gehad."
De moeder blijft zwijgen. Er is geen bitterheid in haar
op dit oogenblik. De vrees heeft de overhand. Is dit een
kort oponthoud, of komt hij zich overgeven? Waarom zegt
ze geen hartelijk woord? Heeft ze zich zoo in zichzelf inge-
huld, dat ze zichzelf niet meer hervinden kan?
Willem Tabbaart tast gulzig toe. Tersluiks kijkt hij naar
zijn moeder. Een schriel, mager figuurtje, met ingevallen,
gerimpeld gezichtje. Ontbering spreekt uit de harde lijnen,
uit de verknepen mond.
Ze dribbelt heen en weer. Haar handen zoeken werk. Ze
verzet de koperen kandelaar op de schouw en zet hem weer
op z'n plaats.
Plotseling zegt hij:
„Moet je ook niet wat eten, moeder?"
Zwijgend schudt ze het hoofd. En gaat door met haar
onnoodig werk, het vermijdend hem aan te zien.
Maar zijn oogen zoeken opnieuw haar oude gezicht en
een vreemde pijn doorpriemt hem. En zonder de harde klank
in zijn stem, dringt hij nogmaals aan:
„Waarom eet je niet, moeder? Heb je al wat gegeten
vandaag?"
„Ik heb gegeten en honger heb ik niet," antwoordt ze
kort.
Haar lippen sluiten zich weer stijf toe. Ze voelt zich lang
zaam in het nauw drijven.
Willem Tabbaart stelt zich met het antwoord van zijn
moeder niet tevreden, omdat hij vermoedt, dat hij haar ge
heim geraden heeft.
Hij laat plotseling zijn maaltijd in de steek, staat van zijn
stoel op en grijpt haar bij de pols.
„Ik wil het weten," roept hij, haar strak aanziende, „heb
je nog eten ia huis? Ofyjas dit je laatste brok?"
„Ik neb vanavond niets meer noodig," ontwijkt ze zijn
vraag. Ze wringt haar pols los. Ze probeert hem op zijn
stoei teruq 'e duwen.
„Eet op wat ik voor je neergezet heb en bemoei je er
verder niet mee of ik nog wat in huis heb of niet."
Maar Willem Tabbaart schopt de stoel omver met een
vloek. Bitter is zijn antwoord:
„Nu weet ik het, nu weet ik dat je niets meer in huis
hebt. Dat je morgen honger moet lijden omdat je schooier
van een zoon je laatste hap eten heeft doorgeslokt. Maar
dat zal niet gebeuren. Als de lui, waarvoor je je krom werkt,
je niet zoon cel voor je zwoegen geven, dat je wat in de kast
kan hebben, dan zal i k zorgen dat je je deel krijgt. Als
ze je het dan niet willen geven, dan zal ik het nemen. Ik
heb m deze twee jaar geleerd, hoe je voor jezelf moet zor
gen. Van avena zal je vleesch in huis hebben, moeder. Een
schaap meer of minder komt er voor die lui niet op aan."
..Bij alle heiligen. Willem, wat wil je doen? Je bent toch
toch niet een gemeene dief?"
Een schorre lach. Willem Tabbaart grijpt zijn hoed en
drukt hem diep in de oogen.
„Een dief? Zij zijn dieven,die van alles bezitten.ven een
oude vrouw laten verhongeren, als loon voor haar sjouwen
en ploeceren. Maak je voor morgen maar geen zorg. I k
zal je vleesch thuis brengen. Een schapeboutje zal je goed
doen. Je zult er van opknappen, mensch."
„Hier, Willem, blijf hier. Ik wil het niet
Hij hoort he* niet meer. Hij is al buiten. Ze loopt naar de
deur en ziet zijn vage gestalte verdwijnen in de vallende
schemer.
Willem Tabbaart dwaalt in de eenzame avond en be
reidt zich voor op zijn eerste slechte daad. Nu zal hij door
zetten. Geen overweging zal hem ditmaal, als andere
malen, weerhouden.
Hij haat alles en iedereen. Hij haat de saamleving. die
hem noodzaakt. Hij heeft zich reeds zoolang tegen het on
recht willen keeren. Nu is het oogenblik gekomen. Hij denkt
terug aan vroeger jaren. Hoe hij als knaap speelde in dat
zelfde huis. dat daar achter hem ligt, in het halfduister haast
niet meer te onderscheiden.
Eenig kind van arme ouders, werd hij verwend temid
den van ontbering. Die verwenning bestond echter niet in
teederreid, want dat strookte niet met de aard van zijn
moeder.
Zijn vader was stil en stroef, zwijgzaam en in zichzelf
gekeera. Hij handhaafde streng zijn gezag in eigen kring,
hoewel onmerkbaar, omdat het niet op weerstreven stuitte.
Maar duidehik herinnert Willem zich, hoe er van zijn
vaders gezag m zelfbewustheid niets overbleef, als de dag
aanbrak, waarop hij bij den landheer ontboden was. Dan
was er yedweeheid in zijn heele manier van doen en er lag
vrees in zijn blik. Of als die groote heer zelf kwam. on
verwacht. brutaal en bazig, zinspelend op de achterstallige
pacht, bedekt dreigend, luchtig en toch onheilspellend. Dan
herinnerde de houding van zijn vader hem aan een. die
onder zweepslagen ineenkrimpt, bang en stil.
Maar hij. de zoon. schoon een knaap nog. had nooit de
gewichtigheid van dien hoogen, vreemden heer willen er
kennen. hoewel hij de sfeer van eerbied en vrees, die de*e
in huis bracht, wel mee aanvoelde. Innerlijk had hij een
hartgrondige afkeer van dien edelman, zonder precies de
diepste reden daarvan te kunnen noemen.
Wordt vervolgd), j
