Instantine DONDERDAG 17 JUNI 1937 EERSTE BLAD PAG. a Buitenland GROOT-BRITTANNIE'S HERBEWAPENING Engeland het schild van Europa Baldwin heeft in 1934 het merk waardige woord gesproken, dat Enge- lands grenzen niet meer bij de krijt rotsen van Dover, doch aan oen Rijn liggen. Een gezegde, dat door niemand is opgevat in dezen zin, als zou Groot- Brittannië veroverings-oogmerken in die richting hebben. Maar algemeen is begrepen, dat in den nieuwen tijd, waarin het luchtwapen zulk een be langrijk element vormt, het opstijgen van een vijandelijk eskader aan den Rijn voldoende is, om Engelands vei- ligheio te bedreigen. De onaantast baarheid van zijn voorheen rustige eiland-positie heeft afgedaan. Groot-Brittannië heeft sedertdien een a:i- «deren koers ingeslagen, wat zijn bewape ning betreft. Een koers, welke zioh steeds rui delijker is gaan afteekenen, en die inmid dels een zoodanigen vorm heeft aangeno men, dat men daardoor in Berlijn en Rome toch wel geïmponeerd is, al zal men zulks natuurlijk niet zonder meer willen erken nen. In Duitschland heeft men terdege inge zien, dat zulk een versterking van de En- gelsche vloot, mede in verband met hef Duitsch-Engelsche vlootverdrag van 1935, niet is vrij te pleiten van zekere offensieve bedoelingen, al zijn dit offensieve bedoelin gen met defensieven ondergrond. In Italië, zal men even terecht zich afvragen wat Engeland, dat in de Middellandsche Zee op Fransche hulp kan rekenen, ertoe kan be wegen om zoodanige versterking te zoeken, dat het eventueel ook zonder die Fransche hulp de Middellandsche Zee, die Italië bij Voorkeur reeds als een Italiaansch binnen water beschouwt, kan beheenschen. De vox populi, die vox dei heet, heeft, opmerkelijk alweer, dit Engelsche bewapeningsprogram- ma naar den pacifistischen kant uitgelegd. Zij ziet daarin geen agressieve bedreiging ,van den wereldvrede, gelijk vroeger maar al te gemakkelijk van Engelsche zijde kon uitgaan maar een weloverwogen en welbe wuste verdediging van dien vrede, die im mers in het belang van het gemeenschap, dat door het Britsche Empire wordt ge vormd, is. Men dient daarbij te bedenken, dat dit Empire een volkenbond in het klein is; dat reeds sedert 1926, maar formeel voor al sedert het statuut van Westminster van 1931 het Engelsche moederland en de minions volkomen gelijkwaardige deelen van dit Empire zijn, die alle onafhankelijke rechten genieten. Er bestaat voor de Domi nions niet de minste verplichting om bij te dragen in de kosten van de rijksverdediging en Churchill heeft met de openhartig heid. die hem kenmerkt, er nog eens de aandacht op gevestigd, dat niemand dan de Dominions zelf heeft te oordeelen over of te veroordeelen een weigering om in die kosten bij te dragen. Maar niet als vroeger beslist het moederland en antwoorden de Dominions bevestigend of ontkennend, maar thans wordt er overlegd en komt geheel het dossier, waarover Engeland in de buiten landsche politiek der wereld beschikt, ter tafel. Men kan er van verzekerd zijn, dat de staatslieden der Dominions op de Rijkscon ferentie te Londen, die op de kroning volgde, nogal wat nieuws hebben gehoord, en dat alles zal zijn vermeden om de eenheid van het Empire, die het belang is van het i derland, maar ook van alle deelen, te schokken. Zelfs Ierland, dat zich van deze besprekingen verre houdt, vermoedelijk tot zijn nadeel, wat het te laat zal inzien, gewaagde reeds bij voorbaat van noodzake lijke militaire samenwerking in geval de .vrede zal worden verstoord. Met deze sterke Britsche herbewapening herleeft niet het oude: Indien gij den vrede wilt, bereidt U ten oorlog. Ten deele wel, want Italië maakt zich reeds gereed om de Engelsche programma's te overtroeven, en Duitschland zou het even gaarne doen, als het dit economisch maar kon. Of Italië het kan, is trouwens twijfelachtig. De rustige verzekerdheid, waarmede van Engelsche zijde dit programma is gelanceerd, en de omstandigheden, waaronder dat geschiedt, spreken echter duidelijke taal. Gesteld eens, dat Engeland zijn bewapeningen reeds eer der had opgevoerd tot het peil, waarop zij binnenkort zullen zijn, zou dan, ondanks Duitschlands afwezigheid bij den Volken bond en'Amerika's afzijdigheid, met scherpe doorvoering van de sancties eveneens zijn geaarzeld? Voor velen lijkt het alsof sancties voor elk toekomstig geval hebben afgedaan; alsof het Abessijnsch conflict de volkomen nutteloos- VERZEKERING MAATSCHAPPIJ „F I D U C I A" N IJ M E G E N Burg. van Schaeck Mathonsingel 2 Brand-, Glas-, Ongevallenverz enz DE BURGEROORLOG IN SPANJE Nog 50.000 soldaten in Bilbao 5 laatste linie van tegenstand voor Bil bao is in handen van de troepen van Franco gevallen. De troepen vielen aan na een kiachtige voorbereiding van artillerievuur en een bombardement van de luchtmacht. Galdacano, dat door de troepen van Fran co is genomen, is een stadje van 7000 zielen, dat zich over een lengi'.e van ongeveer twee kilometer uitstrekt langs den weg van Du- rango naar Bilbao. Alvorens uit Galdacano terug te trekken hebben de Basken de springstoffenfabriek opgeblazen. De rechtsche troepen beheerschen thans den voornaams en toegangsweg naar Bilbao. De stad is blootgesteld aan het vuur van dj artillerie niet alleen, doch ook van de mi trailleurs. De brigade „zwarte pijlen" heeft Plencia bezet. Op verscheidene plaatsen zijn zij de Rio de Plencia overgestoken en zij zijn do monding van de Rio Nervion genaderd. Ge s'eund door gemotoriseerde eenheden kou don zij snel oprukken. 5 Basken trokken zich over de geheele linie spoedig terug, aange-zien de terugtocht op Bilbao dreigde afgesneden te worden. Om de Rio Nervion over te steken hebben de Basken nog slechts de beschikking over een enkele pont, welke slechts vijftien ton kan dragen en de spoorbrug van Desierto. Nader meldt men, dat een door een rechts vliegtuig geworpen bom de pont van Las Arenas onbruikbaar heeft gemaakt. De Basken hebben thans nog slechts de beschikking over de spoorwegbrug van De sierto om terug te trekken. Berichten uit Bilbao De laatste berichten uit Bilbao bevestigen, dat de Baskische troepen weerstand bieden ten Noordoosten der stad. Zelfs verzekert men, dat de Basken er in geslaagd zijn een tegenaanval te ondernemen in het Noord oosten langs de kust. Voor Santa Marina en San Roque konden de hevige aanvallen der reehtschen de verdedigingslinie niet door breken Men rekent uit, dat Bilbao beschikt over 50.000 man voor zijn verdediging en men heeft den indruk, dat zij vastbeslo ten zijn te strijden tot het laatste. De P.O.U.M. onwettig verklaard De politie te Barcelona heeft gisteren den schrijver André Nin gearresteerd. Nin is een der voornaamste leiders van de P.O.U.M., do vakvereenïging met Trotzkistische begin selen. Naar verluidt zou de partij onwettig rijn verklaard. Hedilla ter dood veroordeeld Volgens ontvangen berichten is die vroe gere leider der Spaansche phalanx, Manuel Hod II Ia, wegens het in gevaar brengen van de veiligheid van den staat door den krijgs raad tor dood veroordeeld. Tegelijk met Hedilla werden 80 andere leidende persoonlijkheden der phalanx be recht. Veertien werden ter dood veroordeeld en twintig tot levenslangen dwangarbeid. De anderen werden met verbanning naar Guinea gestraft. Nieuwe belasting in Engeland Witboek gepubliceerd In een witboek worden de bepalingen ge- gepublieeerd van het nieuwe belasting- ontwerp, dat het plan tot heffing van belasting op buitensporig liooge winsten moet vervangen. In de begrootingsresolutie wordt o.a. ge zegd, dat een belasting van ten hoogste vijf procent zal worden geheven op alle winsten, verkregen uit handels- en andere ondernemingen, welke de 2.000 pond sterling per jaar te boven gaan, en behaald worden in de vijf jaren, beginnende 1 April jl. De belasting zal 5 pet. bedragen op de winsten van maatschappijen en 4 pet. op de winsten van particuliere ondernemingen of firma's. Men verwacht dat deze belasting per jaar 25 millioen pond op zal brengen. Uit Rusland Arrestaties Naar uit Minsk wordt gemeld, zijn op een daar gehouden partijconferentie mededeo- lingen gedaan over een drastische zuivering, die in wit-Rusland ten uitvoer is gelegd. De oud-premier Goloded, de vroegere volkscom missarissen van landbouw en opvoeding cu verscheidene leden van het centraal comité der communistische partij zijn gearresteerd. Naar men beweerde, bestond er een gehei me Trotskistische organisatie, voor het '00 drijven van spionnage en sabotage, die minstens 45 „volksvijanden" omvatte. De voorzitter van het centraal executief- comité van de Wit-Russische Sovjet-Repu bliek, Tsjenviakof, heeft gisteren op grond van persoonlijke familieaangelegenheden «ie hand aan zichzelive geslagen. De leden van den geheimen raad van Ja pan hebben de regeering verzocht, zorg te dragen voor het tenuitvoer brengen van dp plannen tot emigratie van Japanners naar Mandsjoekwo. Het plan is om in twintig jaar een m;J- lioen Japansche gezinnen met in totaal vijf millioen personen naar Mandsjoekwo te doen emigreeren. heid van die sancties heeft bewezen. Wanneer het Abessijnsch conflict op het 6tuk van sancties iets bewezen heeft, dan het, dat de ietwat kunstmatige afscheiding, die tevoren tusschen economische en mili taire sancties werd gemaakt, geen recht van bestaan heeft; dat beide categorieën van sancties nauwer verwant zijn dan men ooit heeft willen toegeven en dat men juist daar om met sancties zoo uitermate voorzichtig dient te zijnl Worosjilof heeft Smfrnof benoemd tot chef van de politieke legerleiding als opvolger van Gamamik, die de hand aan zichzelf heeft geslagen. De volmachten in Frankrijk In de wandelgangen van den Senaat ver- wacht men algemeen, dat de financieel»? commissie gebruik zal maken van haar recht tot amendeering tijdens haar bespie kingen over het ontwerp inzake de voi- mach'en. In het bijzonder echter wijst mui in de wandelgangen op den wen6ch der se natoren, onder de ernstige huidige omstan digheden geen regeeringscrisis te doen om Kort Nieuws Te Halle in Duitschland is wegens moord op zijn schoonvader de 46-jarige Friedrich Gieseler uit Goettnitz ter dood veroordeeld. Te Rio de Janeiro heeft generaal Wal- domiro Lima. de commandant van het eer ste militaire district, generaal Goes Mon- teiro, den chef van den generalen staf, een proces aangedaan. Hij beschuldigt hem een complot te smeden. In het petroleum-pompstation te Mo- reni in Roemenië heeft zich een ontploffing voorgedaan. Drie personen werden gedood en tien gewond. Zeven-en-twintig tijdschriften van den bond van „internationale ernstige bijbel- onderzoekers" zijn wegens communistische propaganda en godslastering in Polen ver boden. XVJLT OPK'JKEN hoe gauw je opknapt! Als ik hoofdpijn heb, neem ik altijd Instantine! Onthoudt daarom Oude Dtiitsche Badplaatsen BAD EMS Spoorreizen hebben den naam nog al eens ervelend en taai te zijn. Een reis vanuit Holland naar Bad Ems maakt hierop ech wel een heel gunstige uitzondering. Immers vanaf Keulen volgt onze spoorlijn iteeds den oever van den zoo beroemden en •eel bezongen Rijn via Bonn. langs het Ze- engebergte tot Koblenz. Dit traject biedt gedurig heerlijke uitzichten en doet de reizigers regelmatig naar hun veldkijkers grijpen, omdat men nooit genoeg kan krij- van al die schitterende panorama's. F.n neer wij dan voorbij Koblenz het schil derachtige Lahntal binnenrijden en ons oog allereerst geboeid wordt door de aloude burcht Lahneck die als een wegwijzer ons als het ware uitnoodigt tot een een uitstapje langs dit onvergetelijke riviertje, dan komen wij heelemaal oogen te kort, want links en rechts wordt onze aandacht steeds geboeid door de schitterende met heerlijke dennen- bosschen begroeide bergen van Westcrwoud en Taunus. Nog slechts enkele kilometers en wij heb ben ons doel bereikt: Bad Ems. Reeds twee duizend jaar gpleden maak ten de Romeinen gebruik van de genees krachtige bronnen van deze plaats, terwijl in een oorkonde uit het jaar 1172 reeds van de baden van Ems gewaagd wordt. De eer ste uitvoerige beschrijving dateert uit 1536 en werd door niemand minder geschreveu dan. oen beroemden geneesheer Dr. Dryan der. Zoo zien wij hoe deze stad reeds van de alleroudste tijden af vermaardheid had en bezocht werd. Haar grootste uitbreiding valt eohter in de tweede helft, van de 19de eeinv en hiertoe heeft zeker niet weinig bij gedragen het feit, dat de toenmalige Duitsche keizer Wilhelm I onder de regelmatig terug- keerende Kurgasten gerekend mocht wor den. Maar niet alleen Wilhelm I, ook Tsaar Alexander II van Rusland én Keizerin Eugénie van Frankrijk vertoefden er gaarne. Maar ook zonder dit hooge bezoek zou Bad Ems ongetwijfeld de eereplaats welke eij thans bezit in de rij der Duitsche Kur- orte, ingenomen hebben. Immers haar boschrijke omgeving, waar van wij alleen maar noemen de Malberg, welks top men met een tandradbaantje be reiken kan en de steile rotswanden van de Baderley met de 6agenrijke Heinzelmanns- höhlen, maken Bad Lms bij uitstek geschikt om hier te komen uitrusten van de vele be slommeringen die het dagelijksche leven met zich mede brengt en maken liet moge lijk hier nieuwe krachten op te doen, voor de arbeid die straks weer wacht. Daarbij komt dat de temperatuur door haar ligging in het dal van de Lahn steeds gelijkmatig koel is en groote temperatuur schommelingen hier niet voorkomen. Maar het meest wordt Bad Ems toch nog altijo gezocht om haar geneeskrachtige bron nen die jaarlijks duizenden lijders aan ka- tarrh en asthma naar haar toetrekken. De genezingzoekende treft hier de meest mo derne hulpmiddelen aan. Daarbij komt dat de stedelijke overheid van Bad Ems er steeds naar streeft haar gasten buiten de uren die aan de kuur be steed moeten worden, alle gewenschte ont spanningsmogelijkheden te bieden, die het verblijf kunnen veraangenamen. Wij tref fen in het Kurpark vijf prima tennisbanen aan. terwijl onlangs een prachtig golfveld met 18 holes aangelegd werd, het grootste golfterrein van geheel Duitschland. De ri vier de Lahn biedt natuurlijk een unieke gelegenheid voor de zoo geliefde roei- en kano-sport, terwijl een moderne badinrich ting zorgt voor de veiligheid van de zwem- liefhebbers. Voor hen die meer op een rustig wande lingetje gesteld zijn of een heerlijk zitje on een schaduwrijk plekje hegeeren, biedt Bad Ems ook alle gelegenheid langs de wel verzorgde promenades en in het Kurpark. Zoo weet Bad Ems het haar gasten in al le opzichten naar den zin te maken, en zal ieder, die deze plaats uitgezocht heeft als zijn of haar zomerverblijf, steeds de beste herinneringen bewaren aan de daar door gebrachte vacantiedagen. berokkent den landbouw aanzienlijke scha de. Het gruan, het fruit en de groenten zijn te vroeg rijp, in verband waarmede men slechte oogsten vreest. De droogte werkt bovendien het uitbre ken van branden in de hand. Alleen reeds de provincie Posen hebben negen bran den gewoed, die in de dorpen groote schade hebben aangericht. Bij het onderdrukken van. een opstand an verscheiden stamhoofden in liet dis trict Dersim (Koerdistan) in Turkije wer den dertien militairen gedood en achttien gewond. De Agenzia Economicae Finanziaria schrijft, dat Italië geen buitenlandsche lee ningen noodig heeft, om Oost-Afrika te ex- ploiteeren. De Italiannsrhe financiën, zoo ordt gezegd, kunnen het hoofd bieden aan alle uitgaven tot 30 Juni 1938. Gisteren heeft zich te Ardeer, in het Schotsche graafschap Ayshire, in een n nitiefabriek een ontploffing vnorgeda; waarbij drie personen om het, leven zijn gekomen en twee ernstig werden gewond. Een groote boschbrand is uitgebroken in het dal tusschen Martigues en Sausset- les-Pins bij Marseille. Hot vuur, dat door den wind werd aangewakkerd heeft hon derden hectaren boschgrond en verscheidene huizen vernield. Er zijn geen persoonlijke ongelukken voorgekomen, doch de schade zeer groot. - Tachtig communisten zijn te Warschau gearresteerd onder beschuldiging van op ruiing tot stakingen. Zestien leden van de ommunistische par ij van West-Oekraïne zijn veroordeeld tot straffen van twee tot ijftien jaar gevangenis. Panorama van Bad kms CHR. HIST. UNIE Zomerconferentie te Lunteren Rapport over het ordenings- vraagstuk verschenen Op Woensdag 28, Donderdag 29 en Vrijdag 30 Juli wordt te Lunteren een zomer conferentie gehouden van de Chr. Historische Unie en de Ver. van Chr.-HisL leden van Gemeentebesturen De Conferentie wordt 28 Juli 's avonds kwart voor acht geopend door den voorz. den heer J. R. Snoeck Henkemans. Denzelfden avond zal prof. mr. P. Lief tin ck spreken over ..Het ordeningsvraag- stuk". Op 29 Juli zal ir M. B. Smits spreken ver het „Landbouwrapport" en de heer H. an Bneyen over „De beheersching de bevorderinfg van den groei van onze ge meenten" Vrijdags zal mr. M. Ch. de Jong een ii leiding houden over het onderwerp: „De Overheid en het bedreigde kind". Zoowel 's morgens als 's avonds zal een korte godsdienstoefening worden gehouden, waarin als leider aal optreden ds. J. Lang- an van De Lier (Z.-H.). Het doel van de samenkomsten zal zijn: 1. rustige gedachtenwisseling over actueele onderwerpen, die de volle belangstelling vr^en; 2. versterking van de band tusschen de leden der C.-H. Unie en de C.-H. Kamer leden, Statenleden en Gemeenteraadsleden, Het ordeningsvraagstuk De Commissie inzake „Ordening van het bedrijfsleven" der Chr. Historische Unie, be staande uit de heeren prof. mr. P. Lief- tinck, dr. F. A. de Graaff, prof. dr. F. C. Gcr- retson, D. J. Mellema, mr. R. Pollema, A. A. van Sandick, mr. J. J. Schokking, mr. G. Vixseboxe, prof. mr. F. de Vries en mr. G. E van Walsum, heeft thans aan het hoofd bestuur der Chr. Hist. Unie rapport uitge bracht In dit rapport wordt eerst uiteengezet, dat het vraagstuk van vrijheid en gebon denheid op economisch en sociaal gebied zeer samengesteld is en meerdere aspecten heeft. Wat de economische zijde van het vraag- ituk betreft, geeft de Commissie na eerst sen historisch overzicht te hebben gegeven - enkele algcmcene richtlijnen aan. Opge- nerkt wordt dat in het algemeen gestreefd Client te worden naar het soheppen van do vaarden voor een doelmatige aanwen ding van de economische krachten, waar over het land beschikt, waarbij men zich! oortdurend rekenschap zal moeten geven an den onderlingen samenhang van de ■crschillende deelen der volkshuishouding. De Regeering richte zich hiernaar niet al leen bij haar economische, maar ook bij haar belastingpolitiek. Wil dit mogelijk zijn, dan zal het echter eelal noodzakelijk zijn, eerst gezonde ver-» houdingen te bevorderen in de afzonderlijke bedrijfstakken. Dit beteekent niet, dat met het treffen van maatregelen van algemeenen aard pas aanvang gemaakt zal kunnen worden, wanneer de organisatie der afzonderlijke bedrijfstakken die zulks behoeven, geheel zal zijn voltooid. Er bestaat hier een wisselwerking. Zoowel bij maatregelen van algemeenen Is bijzonderen aard, moeten in het oog orden gehouden de gevolgen, die daaruit kunnen voortvloeien. Alles wat op dit ter rein geschiedt kan intus»schen niet anders dan voorloopig zijn, daar met het voort schrijden van het ontwikkelingsproces de erhoudingen zich wijzigen en dientenge- olge nieuwe maatregelen zullen eischen. In het bijzonoer zal de welvaartspolitiek' er op gericht moeten zijn de aanpassing aan eranderingen in de structuur van het economisch leven te vergemakkelijken en de schommelingen in de conjunctuur zoo- eel mogelijk te temperen. De beteekenis van deze richtlijnen wordt n het rapport hierna uiteengezet voor de andelspolitiek, vervoer-politiek. zeescheep vaart, zeehavenpolitiek, landbouwpolitiek, industrieele en middenstandspolitiek. Wat de sociale zijde van het vraagstuk' betreft, ziet de Commissie een taak voor de erheid weggelegd in dezen zin, dat zij de bestaande sociale voorzieningen, zoolang zij economisch mogelijk en verantwoord zijn, zal hebben te bevestigen en waar noodig, uit te bouwen. Bovenal richte zij haar aan dacht op die maatregelen, die moeten lei den tot meer organische opbouw van do maatschappij. Daartoe zal zij bedacht moe ten zijn op de verdere ontwikkeling van oe collectieve arbeidsovereenkomsten, van het instituut der bedrijfsraden en van de be drijfsorganisatie in het algemeen. Daarbij kan het noodig blijken stakingen en uit sluitingen te verbieden en, op het voetspoor van hetgeen thans reeds krachtens de land bouwcrisiswetgeving mogelijk is, verplicht© arbitrage in arbeidsgeschillen in te voeren. In het rapport worden vervolgens enkele richtlijnen aangegeven omtrent de opbouw van een geheel van organen voor de regeling het economische en sociale leven, waar in een korte slotbeschouwing wordt uit gezet, dat meer gebondenheid in de om standigheden waaronder wij leven, als eon uitvloeisel is te beschouwen van den eisch van de sociale gerechtigheid en dus van de gemeenschapsgedachte. Voor een partij, die haar greep op hef volksleven niet wil prijs geven is het nood zakelijk ook in ait opzicht kleur te beken nen. Aan het rapport is een minderheidsnola toegevoegd, onderteekend door de heeren Mr. R. Pollema, A A. van Sandick en Mr< J. J. Schokking. Het Hoofdbestuur van de C.-H. Unie Is voornemens de bespreking van het rapport op een nader te bepalen tijdstip aan 'de orde te stellen. BARNEVELD Melkproductenfabriek „DE EENDRACHT' te BARNEVELD Telefoon 46 Directeur: T. WIERSMA SPECIAAL VERPAKTE ROOMBOTER in kistjes van 10 Kilo. Ifficieete Berichten ONDERSCHEIDINGEN C. van Lent, te Wagentngen. INTERN. ARBEIDSCONFERENTIE SCHEEPVAART - Benoemd zijn ln den Raad voor de Scheep vaart: a. tot buitengew. lid als kapitein van de groote vaart, de heer C L Julslng. te Bue- sum; b. tot plaatsverv. buitengew. lid als kap. vaji de gr, vaart, de heer H Ebes te Rotterdam. RIJKSWATERSTAAT ln vasten dienst zfln benoemd tot landmeet. kundig ambtenaar 2e kl. b(J den meetkundlgen dienst van de directie alg. dienst van den Rijks waterstaat. ter standpl. Delft. L R M van den B Disselhof. W A G A de Ridder. J C U en L P Verllnde. Feuilleton DE VERLOI Wat er met hem was, of hij staan kon, of hij ergens pijn had, en waar dan wel, en- zoovoort. De vragen overstelpten hem blijk baar en met zachte, onderworpen stem be gon hij te klagen over zijn „booschappen" <lie „foetzie" waren, en zijn arm, die zoo'n pijn deedmaar dén opeens verbaasde hij de heele omstandersgroep, door met lui de stem en driftige gebaren te gaan schel, den over „die dekselsche kwajongens die maar glijbaantjes maakten en aan ouwe menschen nooit dachten". Men liet hem den arm bewegen, de elle boog draaien, het ging allemaal best, al deed hij nog wel even 'n „au" hooren. „Niets er tegen doen, hij kan wel naar zijn huis gaan," besliste een Eerste-Hulp- man, „als hij tenminste niets anders voelde, want anders moest er een dokter bij of kon den ze wel even naar het ziekenhuis, dat .was dichtbij". ..O. nee, nee. niks, niet, geen ziekenhuis", hij scheelde niks. hij was „heelemaal goed*, maar die drommelsche kwajongens De gestruikelde jongen was al dadelijk zelf opgestaan, hield met een pijnlijk gezicht de linkerhand tegen het lichaam, de rechter (beschermend er overheen. „En nou deze, wat heb jij?" „Me pink overreje, heelemaal moes ge- jvorde". REN BRIEF. Al was het nu niet zóó erg, leelijk in de klem gezeten had het lid wel, de nagel was losgeraakt en half in de wond gedrongen. „Dat moet een dokter behandelen" luidde de beslissing. De dame die als eenige Inzittende passa gier uit de dadelijk stoppende auto was ge stapt bemoeide er zich nu ook mee, vroeg waar het baasje woonde, en besliste, dat beiden zouden meerijden, dan kon de oude man naar zijn huisje, en de jongen naar de dokter worden gebracht, waarna zijzelf nog haar weg kon vervolgen naar het station. Vóór het instappen kijkt de man nog zie lig naar zijn boodschappen om; de suiker is half gesmolten en geheel vervuild. „Wees blij" roept een kwajongen „nou is 't baantje niet glad meer" maar het pakje boler geeft men hem weer in de hand. Die vuile voet zal hij er wel afvegen, zegt hij ge troost, het meeste is toch nog goed genoeg en „dankie veur de moeite". „Is 't erg van de suiker?" vraagt de dame, als ze eenmaal zitten. „Ja. nou hebben we morgen geen suiker veur de koffie, en dan is 't nog wel Zondag" „Nu maar dat wil ik niet hoor. ik zal t adres even noteeren en dan laat ik je van avond nog een zakje suiker brengen, of wacht: chauffeur, stopj'. Door den kleinen omweg die de wagen maakte om niet te hoeven keeren, passeeren ze nu op den hoek een groot magazijn, waar de dame even uitstapt, om even later terug te komen met een kilozak suiker en een carton koekjes. „Hier," zegt ze, „heb je suiker en meteen een koekje voor de koffie deze week". „Heb ie ooit. Dank u wel, mevrouw, dank ie wel. Wat zal men vrouw nou wel zeggen, die zal wel nooit meer zeggen, dat ik nie goed booschappen ken doen, ik heb het dubbele voor 't geld meegebroch, dank ie wel hoor!" Op zijn verzoek stoppen ze nu een paar huisjes van zijn woning vandaan nmdat anders zijn vrouw zoo schrikken zou en ze zullen hem alleen naar binnen laten gaan. Maar de vrouw staat al aan de deur. en komt met een angstig gezicht naar de auto toe loopen. „Niks hoor," zegt haar man geruststel lend. „niks, alleen is me suiker gevallen, maar nou heb ik 't dubbel terug en nog 'n pak konkies d'r bij, van deuze" en hij wijst op de dame. „We vonden het een beetje glad voor uw man om alleen naar huis te loopen en daar om brengen wc hem maar even", zegt de dame. „en geef je man nu maar gauw zijn kopje koffie en 'n extra schepje suiker mac hij ook wel hebben hoor*'. „Ja mevrouw, dank u mevrouw, we zijn er erg blij mee mevrouw". Als de dame een minuut later weer in stapt, glimlacht ze tegen h.et glundere ge zicht van den jongen. „Je hebt al niet veel pijn meer?" „Niet erg mevrouw, ik voel 't nog wel, maar 't is niet zoo erg, en ik vin 't zoo fijn, dat ik nou vanavond niet hoef te jas sen". „Wat bedoel je daarmee?" „Wel, het was mijn beurt vanavond om de aardappels te jassen en als 'k nou met 'n verbonden hand thuis kom, dan hoef ik niet en ik,heb juist zoo'n fijn boek om te lezen". Ze glimlacht om den oolijkerd, en vraagt: „maar geef je dan niets om die vinger? het kan toch wel 'n poosje duren en dan heb je maar last van die hand, of als die vinger 's stijf blijven zou". Dat geeft niet zoo veel, het is het pinkie maar en van me linkerhand, ze maggen het er voor mijn part heelemaal afnemen" gaat hij nu opscheppen, „ik wor toch teeke naar, me vader heb het eindelijk goedge vonden dat ik teekenles ga krijgen, en dan heb ik de pink van me linkerhand niet eens noodig. wat u? en als die nou toch kapot moest, dan kan dat toch nooit beter treffen, dan op den avond dat je jassen moest, 't Is een heeleboel hoor mevrouw, want we zijne met z'n negenen thuis. Je bent er wel een paar uur mee bezig, want Zondags dan eten we altiid nog meer dan anders, dan heb ie den tijd zoo".. „Moet jij dan alléén schillen, kunnen de andere broers of zusters niet meedoen?" „Me groote zus helpt me moeder met het boenwerk en de kinderen wasschen en zoo en 's Zondags wordt er bij ons niet gewerkt, alleen 't allernoodigste, nou dan moeten de jongens Zaterdags voor de aarpels zorgen Vroeger dee-en we het met ons vieren, maar 't gaf altijd gezeur als er eens een geen zin had en niet opschoot, werd de ander kwaad, of als er een te laat thuis kwam, wouen de anderen ook wachten natuurlijk of eerder ophou-en en zoo was er dan dikwels ruzie en moest met vader eraan te pas komen, en die zei toen 's: dat moet nou maar uit zijn, voortaan doe je het om de beurt, elke Zaterdagavond heeft er een de beurt van sahillen, en die doet het heelemaal alleen, je weet het dan drie weken vooruit en kan zorgen op tijd thuis te zijn, wil je vroeg klaar zijn, dan ga je maar vroeg beginnen. Nou, en dat vinden we nu eigenlijk ook veel beter want je heb nu tenminste drie Zaterdagen vrij, maar als je de beurt hebt. duurt het natuurlijk wel 's een beetje lang". „En wie dan afvalt, zooals jij nu, moet die dan niet inhalen?" „Nee. gelukkig niet. dat zou barbaarsch zijn zei me vader, want als je dan 's twee weken ziek was, zou je de volgende maand drie beurten hebben, je zou haast bang zijn. beter te worden, nee dat docp we niet Beurten ruilen mag wel. als het zoo 's uit komt, en dan moet me vader het altijd we ten, maar als je ziek bent, sla je gewoon over. dan gaat je beurt voorbij, nou mijn vinger is toch zeker wel ziek vandaag? een reuzenbof. Zeven weken zonder jassen nou. Vin U ook niet mevrouw: als je dan toch zoo'n ongelukkie hebben moet, dat je het 't best op Zaterdag doen kunt? „Maai'', zoo sneed de dame zijn vroolijke woorden even af: voor wie nu zoo onver wacht de beurt krijgt, zal het toch een heele tegenvaller zijn, en 'n beetje pijn voe len zal je toch ook wel? „Och met me broer schikt het wel, die Is dan toch de volgende week weer onver wacht vrij, voor hem is 't maar een weekje opschuiven en die pink, die voel ik natuur lijk wel, maar 't heb 't wel eens erger gehad hoor, bij deze vinger was de heele nagel d'r afgeklemd, kijk daar ziet U het litteeken nog! o! maar daar zijn we al ibij den dok ter I" Ze stopten. „Hoor eens", zei de dame, „ik kan nu niet met je mee naar den dokter want ik ging iemand van den trein halen en kan er nog net komen, maar morgen zal lk wel even bij je thuis laten hooren hoe het is afgeloo- pen, en hier heb je dan een pleistertje voor de pijn". ..O fijn, dank je wel mevrouw. O daar kan ik fijn teekenpotlooden voor koopen en pa pier. o, en nog wel 'n doos pepermunt voor me moeder onk. dat lust ze zoo graag. Jon- ges wat een bofdag is dat vandaag gewor den. ,.Ik kan je dus gerust alleen naar den! dokter laten gaan?' „Valt best mee, mevrouw. Ik heh wel *8 met een gebroken arm geloopen. dat was heel wat anders, en daar heb 'k toen nie mendal mee verdiend dank u wel; dag mevrouw". (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 2