cvoot cmm vxoumen VAN RIJN S ISMOSTERD WEKELIJKSCHE BIJLAGE 33 HANDWERKEN Ons DAM-BOOD „E N F A" K*G Nu de haring er weer is! Eere-saluut voor Willem Beukelsz. Nu de nieuwe haring er weer is, ons on volprezen Hollandisoh zeebanket, dat men naar oud vaderlandsch gebruik de eer aandoet, met de uitgestoken driekleur te worden binnengehaald, past een eere-saluut aan den man, die tot den opbloei van de Nederlandsche haringvisscherij zulk een belangrijke stoot gaf. Willem Beukelsz. was een visechersman uit Biervliet, dat met Sluis, Den Briel en Hellevoet destijds we zijn in de veertiende eeuw wedijverde in de nobele kunst van de vischvangst. Hij was blijkbaar een kerel met een helderen kop, hetgeen valt af te leiden uit het feit, dat hij maar niet in sleur arbeidde, doch zich rekenschap gaf van de eischen van zijn vak. Dit leverde wel geen goudmijn oo, doch in ieder geval een flink stuk brood, en het zou zelfs nog beter hebben kunnen rendeeren, zoo deze fijne visoh niet zoo heel spoedig aan bederf onderhevig bleek. Want visch en visch is twee, dat is een bekend feit! Terwijl men kabeljauw, zalm enschel- .visch een heelen tijd goed kan houden, ook al verwijdert men niet de kieuwen en inge wanden, die het meest voor bederf vatbaar zijn, is de haring meestal al „flauw", eer ze uit de netten is bevrijd. Haring heeft namelijk Willem Beukelsz zou dit zelf niet zoo onder woorden hebben kunnen brengen een bijzonder smakelijk, maar ook heel teer eiwit, dat heel weinig weer stand heeft en spoedig ontbindt Door deze omstandigheid was destijds de vangst von deze vischsoort aan natuurlijke begrenzin gen gebonden. Men kon, en dit te meer, om dat men uitsluitend van wind en zeilen af hankelijk was, niet te ver buitengaats varen om de netten uit te zetten, omdat men an ders, door den langen duur der terugreis, het gevaar liep, van met bedorven waar binnen te vallen. Dat was de ééne, voor een vischgragen visschersman betreurens- waardigen omstandigheid. De andere be stond hierin, dat men het terrein van zijn afzet liefst dicht bij huis moest vinden, ook al weer, omdat de transportmiddelen verre van geperfectionneerd waren en men zich voor bederf, tijdens de reis, minder goed dan thans kon vrijwaren. Willem Beukelsz. bedacht er dit op! Met een schepp mes werd de haringkop gesple ten; kieuwen en ingewanden werden met dezelfde handbeweging uit de visch gelicht, en zoo was de voornaamste oorzaak voor het onfrisch worden der vangst wegge nomen. De kunstbewerking lukte prachtig, en werd weldra door alle Biervlieters, die ter zee voeren, ijverig toegepast. Naijver en concurrentie-zucht waren er natuurlijk op uit, dit voordeelig vakgeheim voor de plaatsgenooten van onzen Willem te reser veeren, doch dat ging op den duur minder goed. De heele Hollandsche waterkant pro fiteerde sedert van de Biervlietsche vin ding en gelijk bekend, is deze ook niet tot Nederland begrensd gebleven, doch allengs gemeengoed geworden. Willem Beukelsz. overleed in 1397, gelijk het gedenkraam vermeldt, hetwelk een dankbaar nageslacht in de kerk van Bier vliet heeft aangebracht. De legende ver meldt, dat Keizer Karei V zoozeer met hem was ingenomen, dat hij te zijner eere in die zelfde kerk een zoute haring hoeft gecon sumeerd. Of hij zulks, naar goed gebruik, gedaan heeft door de lekkernij bij de staart te lichten en haar zoo via den geopenden mond in het grage keelgat te laten glijden, is meer dan we zeggen kunnen. De stad kreeg bij deze zelfde gelegenheid vrijd'-m van zoutaccijns, een privilegie, hetwelk tot 1795 in stand bleef, toen de komst van de Franschen in ons land daaraan een einde maakte. Ook Willem Beukelsz. zelf profi teerde in ruime mate van zijn kaakmethode. Hij werd een welgesteld man, die ook in eere werd gehouden, hetgeen blijken moge uit het feit, dat hij schepen werd in de Biervlietsche vroedschap! Door de verruiming van de haringvangst heeft Holland in den loop der eeuwen ware schatten uit zee gesleept. Men overdrijft zeker niet, zqp men zegt, dat uit deze vis- scherij een deel van onzen buitenlandschcn handel en van den Hollandschen onderne mingsgeest werden opgebouwd. In een oud geschrift zegt men zelfs: „Gode zelf heeft met de harinck ende de toerus- inghe van dien Hollant sooseer toegeeygent, dat andere landen bu.ten haere schade de Neeringhe van dien nooyt en hebben ge pleegtaangesien Hollant alleenlyck door God deur de harinck is gemaeckt tot een beurse en staepelplaets van gans Europa". MOEDERS MOLE NAAR'c KINDERMEEL Het aangewezen voedsel voor Uw lieveling! Willem Beukelsz. is thans reeds bijna vijf en een halve eeuw heengegaan. Door goede en kwade tijden heen is de haring vangst, waaraan hij zijn hart en zijn han den had verpand en wat in dit verband wel licht het meeste zegt, zijn goede, heldere kop, een steed9 vloeiende bron van be staan gebleven. Ook al doet thans de crisis zich zelfs in dit oer-Hollandsche beroep stig gevoelen! Eet meer haring is een aansporing, die in deze dagen van eerste vangst intusschen slechts weinigen zullen behoeven! De oudere dochter thuis EEN KINDERSCHORTJE - - "M fg - - XXJAX- -- - •-•••.. i Voor werkbeschrijving zie ons nummer van volgende week De oudere dochter, hetzij zij betrekking bekleedt, of thuis in de huis houding helpt, wordt vaak door haar ouders nog steeds gezien als een van d< „kinderen", maar zij is intusschen opge groeid tot een vrouw, al woont zij nog in het gezinsverband van haar ouderlijk huis. Hiermede is een probleem aangesneden, hetwelk nog al eens tot strubbelingen aan leiding geeft, welke door geen der partijen worden begeerd, doch die dikwijls haast niet zijn te omzeilen. Het „Leidstersblad" van de Federatie Christelijke vereenigingen van en vrouwen en meisjes, roert dit vraagstuk aan en schrijft: „Voor de ouders is deze vrouw een ,,kind" gebleven. Zij vinden het niet meer dan tuurlijk, dat zij over dit kind wat te zeg hebben, dat zij haar dingen kunnen bieden of voorschrijven. Zij achten het vanzelfsprekend, dat zij haar aandeel zal aanbrengen in de huiselij ke gezelligheid, en niet altijd boven in baar kamer zal zitten. Moeder verwacht, dat zij ook eens een handje uitsteekt en het niet te druk heeft om haar zoo nu en dan wat in het huishouden te helpen. Je hebt toch een groote dochter" zeggen de kennissen, ..je staat toch niet alleen voor alles?" Maar het kind i s geen kind meer. Zij is een zelfstandig denkend mensch geworden, met eigen opvattingen en overtuigingen, die lang niet altijd dezelfde zijn als die men thuis huldigt, met verlangens en idealeh, die zij alleen zou kunnen vervullen als zij geen rekening hield met wat men thuis van haar verlangt en verwacht. Hoe moet dat nu? Dit is een vraag, waar mee ontelbare jonge vrouwen worstelen, en wij moeten die worsteling niet onderschat ten. Juist voor haar, die ernst willen maken met haar Christen-zijn is zij het zwaarst. Wat is de goede weg, Gods weg? Daar is een verlangen naar vrijheid, dat, hoe begrijpelijk ook, toch onze sympathie niet hebben mag. Het reikt niet verder dan tot „onder de plak uit zijn", kunnen doen en laten wat je wilt, geen rekening en ver antwoording schuldig zijn van je vriend schap en elk uitgangetje. Alleen om deze vrijheid van beweging te krijgen trekken vaak nog jonge meisjes naar de fabriek of de groote stad, huren zij een ongezellig ka mertje en zoeken zij haar afleiding en ver tier op allerlei wijze, die thuis niet zou wor den goedgekeurd. Het hoeft geen nader be toog, dat deze oplossing alvast de goede weg niet is. Het is ook niet deze „vrijheid", waarnaar die vele anderen .verlangen, die zoo ernstig naar den goeden weg zoeken. Zij verlangen de vrijheid om zichzelf te mogen zijn, om haar eigen levensinhoud te vinden. Vele van haar leeftijdgenooten zijn getrouwd, andere hebben een werkkring, die haar genood zaakt heeft uit het ouderlijk huis weg te trekken. Voor die beiden is om zoo te zeg gen, me! het dichtslaan van de voordeur de heele verhouding tot het ouderlijk huis ver anderd. Zij zijn zelfstandige leden geworden van de maatschappij, een nieuw adres voor den burgelijken stand; zij hebben een „eigen leven" gekregen, dat geheel onderscheiden is van het vroegere thuis, ook al is de ver houding nog zoo warm en g Maar degenen, die thuis bleven? Sommi gen van haar hebben een betrekking, ande ren geven zich met hart en ziel aan allerlei vrijwillig werk, weer anderen bepalen zich volkomen tot de huishouding. Maar voor al len gelden gelijke moeilijkheden en vragen. „Ik ben toch geen kind meer moet ik er mij nu altijd maar in schikken dat ik dit gH I of dat niet „mag", terwijl ik er zelf in i geheel geen kwaad in zie?" I „Moeder vindt het vreeselijk, dat ik het |li altijd zoo druk heb en nooit eens gezellig met een handwerkje bij haar zit, dat geeft voortdurend strubbelingen. Moet ik nu ter- wille van den huiselijkcn vrede het vereeni- gingswerk opgeven, dat mij toch zoo na aan het hart ligt en dat ik zoo dolgraag doe?' „Tk zou zoo graag een werkkring willen hebben, waaraan ik mij heelemaal kan ge ven, maar ze zijn er thuis erg tegen, dat ik uit huis ga. Mag ik nu toch gaan, of ik thuisblijven?" Er zijn vele dergelijke vragen en altijd komen zij neer op diezelfde kernvraag: mag ik mijn eigen weg gaan, doen wat i k goed vind, zonder me te storen aan wat ze thui: vinden' Beteekent „mijn vader en moeder eeren" dat ik altijd in alles zonder meet hoorzamen moet? Wat is de goede Gods weg? En dat is nu het moeilijke van ,Gods weg" dat die er voor ieder anders uitziet. Voor de een zal de oplossing van deze vraag anders luiden dan voor de ander. Na veel strijd zal de een tot de ernstige en eerlijke overtuiging komen, dat zij de werkkring, waarnaar haar hart uitgaat, aanvaarden mag. Zij moet toch later, als haar ouders er niet meer zijn, voor zich zelf kunnen zor gen? Een ander zal juist steeds duidelijker gaan zien dat zij dat niet mag doen. Hoe het later gaan moet. moet dan later maar blijken, maar één ding is zeker: op het oogenblik kan zij thuis niet gemist worden. Na veel strijd zal de een het offer brengen om terwiUe van thuis vereenigingswerk, dat zij met hart en ziel deed, op te geven, en een jander zal dit werk juist zien als iets wat zij iet opgeven m a g, en waarvoor zij trachten toet tijd te vinden zonder haar huisgenoo- |en tekort te doen. Na veel strijd zal de een een wensch van „thuis" inwilligen, al komt die haar ouderwetsch en ongerijmd voor, en een ander zal juist als haar taak zien wat iemand eens aldus uitdrukte: ,Ik heb er thuis veel moeite voor moeten doen, dat ik volgens mijn eigen inzichten mocht hande len. maar nu is het dan ook eenig". Maar, zoo stelt het blad zelf de vraag het gebeurt toch juist zoo vaak, dat wij geen onomstooteli'ke zekerheid krijgen, dat wij twijfelen, dat wij Gods weg niet zien. Is er nergens r<?n vaste maatstaf, een soort richtsnoer? Het geeft daarop het vol gende antwoord, als een wegwijzer, name lijk de bereidhpid, om liet door ons gedroom de leven te willen verliezen om Zijnentwil. En de zekerheid, die wij hebben mogen is deze: Wat God ons „behouden" of „vinden" doet, gaat onze droomen verre te boven. Kleedje gehaakt van Matte Haakzijde Benoodigd: 4 kluwen matte haakzijde h 10 gram, kleur no 1, van de N.V. Artsilk, Breda, benevens 1 haaknaald no 6. We beginnen met 3 kettingsteken op te zetten en haken vasten op geregelde -afstan den, door te meerderen, totdat we 48 vasten hebben. Volgende toer van links naar rechts haken. 13 kettingsteken, 1 vaste in de 3e vasten van de vorige toer, om de laatste 5 kettingsteken 4 vasten, 1 picot, (3 kettingst, 1 vaste in de eerste) 4 vasten. Zoo gaan we om deze 48 vasten, 12 maal, doch in plaats 'an 13 kettingsteken (dat is voor de eerste maal) 10 kettingsteken. Nu weer van rechts naar links in elke opening 7 vasten. Nu in plaats van 12 maal van links naar rechts, doen we dit 24 maal. In de opening mdw. KNIPPATROON Leuke, eenvoudige jurk, die zoowel van effen linnen of bedrukte zijde vervaardigd kan worden. Kraagje en manchetjes zijn gemaakt van wit piqué. Benoodigd mate riaal: 4 meter van 100 cm breedte. Het blousje wordt gesloten met een viertal knoopen. De halsopening is vierkant; wan neer men het kraagje en de manchetjes zoo op de japon bevestit, dat ze ge makkelijk verwijderd kunnen worden, kan men de japon comoleteeren met een aariig shawltje, e.d. Een ingezet plooistuk in don rok zorgt voor de noodige bewegingsvrij heid. Prijs van het patroon 25 ct per stuk, plus 5 ct voor porto- en administratie kosten. Dit patroon is te verkrijgen bij de Uitg. Mij. „De Mijlpaal", Singel 91, Amsterdam-C. Toezending zal geschieden na ontvangst van het bedrag, dat kan worden overge maakt per postwissel, in postzegels of wel per postgiro: 41632. Aan de lezeressen wordt vriendelijk verzocht bij bestelling duide'ijk het nummer van het gewenschte patroon »n naam en adres volledig op te geven. Men voorkomt daardoor onnoodige vertraging in de verzending. CADEAU Knippatroon naar maat of GRATIS: Knippen, Rijgen, Passen door 1ste klas Coupeuse ALLÉÉN: Weste Wagenstraat 64, ROTTERDAM Telefoon 10452 GROTE SORTERING: DAMES- EN HERENSTOFFEN. PELTERIJEN, enz. r r Bovenstaand patroon is ook naar maat te verkrijgen. Prijs is dan f 0.70. Verder leveren we niet alleen patronen van de hier gepubliceerde modellen, doch van ieder gewenscht model. Toezending van een afbeelding of schetsje met vermelding van maten is voldoende. Prijzen van deze patronen naar maat zijn: een mantel: 85 ct, een japon 70 ct, lingerie en kinderkleeding 45 ct, blouse 40 ct, en rok 35 ct per stuk. de volgende toer 4 vasten. Nu nog 2 maal van links naar rechts haken, in de eerste opening 7 vasten en in de laatste 9 vasten. Volgende toer 7 kettingsteken (dat is een driedubbelstokje) 3 kettingsteken, 1 drie dubbelstokje (3kettingsteken, 1 driedubbel- stokje), 3 kettingsteken, 1 driedubbelstokje, deze worden gehaakt op 1 vaste van de vorige toer. Volgende toer 11 kettingsteken 1 vaste. Nu 2 rijen gaatjes (1 kettingsteek, 1 stok je), 1 st. overslaan. Nu 5 toeren in de weitaschsteek: dat is 1 kettingsteek, uithalen op een lengte 1 cm, in de enkele lus, 1 vaste, nu nog 1 maal en dan 2 vasten in de vorige gaatjei toer. Dit doen we 54 maal Na de 5 toeren nemen we 5 bogen in wei taschsteek en gaan 4 bogen terug, dan enz., tot we er 1 over hebben. Zoo krijgen we 9 punten. Nu 1 toer vasten er omheen, ln elke ope ning 4 vasten. Vervolgens 2 gaatjes-toeren, 1 ketting steek, 1 stokje. De laatste toer een picotrand. WOL SPECIALIST DE NIEUWE WOLBAAL Jonkerfransstraat 117, Tel. 51992 bij de Goudschesingel Schledamscheweg 65, TeL 31774 naast Bervoets. ROTTERDAM PIKANTE KALFSLAPJES. Wrijf vier kalfs lapjes van één anderhalf ons in met peper en zout, snipper halve ui en fruit ze in schijfjes mager rookspek. Bak de kalfslap jes in boter in de koekepan bruin, en doe zo bij de gefruite ui in een stoofpan. Laat ze, SPINAZIE SCHOTEL MET KAAS EN HAM. Hiervoor 1 kg. in-gekookte spinazie ver mengen met 100 gram boter, wat noot en zout en vier eierdooiers, vier lepels room en 50 gram geraspte kaas, vier beschuiten en het stijfgeklopte eiwit. Dit, bedekt met een mengsel van ham en room even in dan oven zetten. AARDAPPELEN-GOULASH. Eenige aard appels schillen en' aan kleine stukjes snij den. Niet te gaar koken. Ze na het. begie ten vermengen met wat gebakken uitjes en wat paprika of witte peper. Dan met eer. stukje boter nog even laten doorkoken en met tomatensaus opdienen. BROODSCHOTELTJE MET GEMBER. Acht sneedjes oud brood overgieten met 3 dL kokende melk, waarbij drie geklopte eter dooiers en twee lepels suiker. Dit laag om met 200 gram geconfijte gember in een beboterd schoteltje schikken en met be schuitkruim en botar overdekt i» den oven zetten. nufje peper, circa KOFF1EPUDDING MET VANILLESAUS Breng vier d.L. melk aan de koek, maak an 2 d.L koffie extract, een ha.'f ons sui ker en vijf eetlepels custard een glad papje, roer dit door de melk zoodra ze kookt en laat de pudding circa vijf minuten zacht doorkoken tot ze glanzend is en gebonden. Doe ze in een met koud water omgespoel- den puddingvorm en geef er vanillesaus bij. RUSSISCHE PYRAMIDE. Lange beschuit jes biscuits of reepjes gefruit brood dren ken in persico of marasquin en kruiselings opstapelen tot een pyramide, elke laag met vruchtenmoes of jam bestrijkend. Het ge heel bedekken met eiwitschuim en roze sui ker of overgieten met vanille- of roomvla, gegarneerd met schuimpjes in afstekende kleur. CARAMELVLA. Eén liter melk, drie eieren, vier eetlepels custard, anderhalf ons sui ker. Doe a ons van de suiker in een wijde emaille j.an, smelt ze zachtjes en blijf roe tot de massa begint te schuimen. Zorg dat de melk, die langzaam met de vanille is aan de kook gebracht, doorkookt en giet ze bij de suiker, roer de eierdooiers met de custard, meng ze aan met wat koude melk tot een papje, doe er bij kleine beetjes wat van de kokende melk bij en giet tenslotte de custard bij de massa Laat alles ongeveer vijf minuten heel zacht doorkoken, neem de pan van het vuur, roer er de rest van de suiker door en het stijfgeklopte ei, 'EEN HAARVERF, VERF1 EN LANG HOUDT! 1 INSTANTU VITE Is de/ kte haarverf voorli LATEXO ELASTIEK /jnfc, bestand tegen wasschen, koken en transpireeren TARIEVEN MOGEN WIJ NIET PUBLICEEREN U moogt ze wel aanvragen! Ons motto is: „PRIMA en GOEDKOOP I" STOOMWASSCHERIJ „PIET HEIN" W. G. VAN SLAGMAAT Telefoon 32257 VOORHAVEN 80 Adverteert in Koot Cnze Ifrenwen HAVERMOUT VLUGKOKEND PONDSPAK Lm. !lv. kon. pelleru „mercur1us" - wormehveer. UW DAGELIJKSCH KOPJE KOFFIE UW DAGELIJKSCH KOPJE THE N.V. Kanis Gunnink, Importeurs, Kampen ST00 M WASSCH ERIJ Til. BOMBEKE OOSTMAASLAAN 93 Telefoon 52545 ROTTERDAM NIET DUURDER, WEL BETERI

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1937 | | pagina 10