Londen viert de koningskroning
Twee predikanten verbannen
DONDERDAG 13 MEI 1937
EERSTE BLAD PAG. a
Regen kon de feestvreugde
niet verstoren
'sKonings eerste toespraak
voor de microfoon.
Reeds spoedig nadat de kroningsstoet de
Westminster Abbey had verlaten begon de
regen over Londen neer te dalen. Het werd
weldra een gietbui, zoodat de troepencon-
tingenton in den zeer langen optocht ge
dwongen werden, in allerijl hun over]
aan te doen. Het neerstroomende water
was echter niet in staat, de toeschouw
langs de route to verontrusten. Toen de
koninklijke familie haar entrée had ge
maakt in Buckingham Palace bleef
menigte, dicht opeen gedrongen, om
koning roepen. Na korte tijd verscheen de
geheele koninklijke familie op het bale
on het was een plechtig moment, toen men
gezamenlijk den pas gekroonden vorst he'
„God save the king" toezong.
Enkele incidenten
Op het oogenblik, dat de stoet zich weci
opstelde om naar Buckingham Palace terug
te keepen, heeft de politie op den hoek van
Bridge Street en Cannon Bow een man ge
arresteerd. De politie had groote moeite
publiek binnen de voorgeschreven afbake
ning tc houden en op bevel van een hoog
marine-officier kwamen mariniers de pol
tie te hulp. De officier gaf eenige order
aan zijn ondergeschikten en op dit oogen
blik werd een van de toeschouwers door
een politieman gearresteerd en naar Scot
land Yard gebracht.
In Regentstreet is een jongeman om het
leven gekomen, terwijl twee personen
ernstig werden gekwetst, dat zij naar het
ziekenhuis moesten worden vervoerd.
Twee personen hadden woorden gekre
gen over een plaats langs den w>g en
standers kozen partij. Ten slotte werd men
handgemeen, en het slachtoffer een jonge
man van negentien jaar, werd met een
leege flcsch op het hoofd geslagen. De poli
tie maakte door een kort, doch krachtdadi;
optreden een einde aan de vechtpartij.
Verscheiden personen werden in verband
met deze kwestie gearresteerd.
Tragisch is ook de dood van het
jarig dochtertje van Sir Gustavus Lascelles
Hamilton Russel. De kleine Charmian ver
toefde bij lord Bearstead om den kronings
stoet te zien, terwijl haar ouders i
Westminster Abbey waren. Het meisje viet
in een liftkoker; niettegenstaande de zorgen
van vijf doktoren overleed het, in de armen
van de ouders die in allerijl gewaarscli
Nadat de afzetting langs den weg van
den kroningsstoet was opgeheven, had de
politie groote moeite met het regelen van
het verkeer hij de stations van den onder
grondschen spoorweg. Omstreeks vijf uur
in den middag stond bij het station op
Trafalgar Square een rij menschen van een
halven kilometer lang te wachten. De rei
nigingsdienst begon onmiddellijk met het
wegruimen van de papieren, welke de toe
schouwers hadden achtergelaten.
Velen bestormden de bioscopen toen deze
om vijf uur hun deuren openden, in de
hoop de film van de plechtigheden i
te zien. Zij kwamen evenwel bedrogen uit,
want de film kan eerst heden worden ge
draaid, nn door den aartsbisschop van Can
terbury en den hertog van Norfolk tc zijn
gekeurd.
Gebroken armen en beenen
Men schat het aantal personen, dat den
Kroningsstoet gadesloeg, op twee millioen,
zonder hierbij nog hen te rekenen, die voor
de vensters stonden. De menigte toonde zich
zeer gedisciplineerd en groote lof komt toe
aan de 1/onden.sche politie.
Gisteravond om 9 uur deelde de Londen-
sche ambulance mede. dat er zich 95S5 c
va 11 an hebben voorgedaan. Honderd zestig
gewonden moesten in de hospitalen worden
opgenomen.
Een dienstdoende officier van de omtroian-
Ce bevestigde tegenover een correspondent
van de „Un. Press" dat 160 menschen mel
gebroken beenen, armen, ribben of enke's
veroorzaakt door een val bij het klimmen
op hekken of andere hoogtes, naar de zie
kenhuizen moesten worden overgchraclv.
Negentig anderen, die onwel geworden of
flauw gevallen waren en daarom naar -lp
hospita'en werden vervoerd, konden spoedig
weer geheel hersteld naar huis gezonden
Worden.
Ook Ierland deed mee!
In Iersche kringen m Londen verklaarde
men. dat het gerucht, dat Ierland niet verte-
tegen woord igd was bij de kroning, n-eit juid
is Do hoope commissaris van don vrijstad,
Dylanty, woonde de plechtigheden in Wes1
minster Abbey bij.
Be feestvreugde op straat
De regen heeft geen kans gezi ;n in de
Londensche straten gisteravond de feest
vreugde te verstoren. Tienduizenden geno
ten van de versieringen en van de zeer fraaie
illuminaties. Langzaam schuifelde de mon-
srhenmassa langs White Hall, door West-
minster, langs Trafalgar Square en vooraf
langs Thames Embankment, vanwaar de
zich in het water van de Theems wf er spie
gelen de Big Ben en de vele prachtige ge-
illumineerde monumentale gebouwen langs
do Theems een feërieken aanblik bodem.
Toch trok Buckingham Palace de meeste
belangstelling en opnieuw verzamelde zi;h
voor hot pa'eis een reusachtige menschen-
massa, die voortdurend om den koning ble:f
roepen, die dan ook eenige malen in gezel
schap van dc koningin op het balcon moe3'
Verschijnen.
In West End bereakte de feeststemming
een hoogtepunt. Groote troepen hossende
jongelui met toeters, mu'sen, rate's on vlag
gen, trokken zingend langs Piccadilly, Ox-
lordstreet pn Regentstreet.
De misdadigers hebben geen groot gebruik
gemaakt van de drukte tijdens de kroning
Scotland Yard heeft slechts bericht van drie
gmnte misdrijven ontvangen, n.i. een juwee-
Jerdiefstal ter waarde van 1000 pond sterling
to Streatham. en inbraak in een postkan
toor te Purlev en een inbraak in een winkel
var. muziekinstrumenten in het Noordwes
ten der stad.
'a Konings radio-rede
In een der zalen van Buckingham Palace
beeft koning George VI gisteravond oor h t
eerst door middel van de radio tot alle doe
len van het Brische wereldrijk een redevoo-
ring gehouden, nadat eerst de vertegenwoor
digers van de verschillende dee en des rijks
hei woord haddon gevoerd tot de verst ver
wijderde gebieden.
De gouverneur der Bermuda-eilanden nam
hei eerst het woord, gevolgd door How cy,
den vice-president van de regeeringscommis-
sic van Newfoundland, Mackenzie King, den
premier van Canada. Sa/voye (Nieuw-Zee-
.ancl, Lyons (Australië). Dr. Bamaw, eersten
minister van Birma, den vice-koning van
Iridië, clcn premier van Zuid-Rhodesia en
Hi rtzog, den premier van Zuid-Afrika.
Tenslo'te werd nog.het woord gevoerd
door minister-president Baldwin.
„Nooit heeft, aldus ving de koning zijn
rede aan, een kroningsplechtigheid zulk
een getvë'dige beteekenis gehai, wijl
tlrans de Dominions met vrijwillige e>n
gelijkwaardige banden zijn verlx-nden
met dit oude koninkrijk en ik heb het ge
voel gehad, dat in waarheid het geheele
Imperium vergaderd was binnen de mu
ren van Wes'minster Abbey".
Uit naam van hem zelf en van de ko
ningin wenschtie de koning vervo'gens
al zijn onderdanen geluk en voorspoed
en bracht hun hartclijken dank voor
hun toewijding en trouw waarvan zij ge
tuigenis hadden afgelegd.
„Indien ik aldus vervo'gdo koning
George in de jaren, die komen zullen,
getuigenis kan afleggen van mijn erken
telijkheid jegens u allen, door u op mijn
beurt te dienen, dan is dat de wijze, wel
ke ik boven alle andere zal verkiezen".
De koning wees er vervolgens op, dajt do
kroon voor taKooze millioenen het symbool
an de eenhefd. bij de gratie Gods en door
wil van de vrije volken van het Britscho
Commonwealth.
„De uiterlijke vorm der kroningsplechtig
heid aldus de koning is oud, maar haar
innerlijke beteekenis en de boodschap, welk
:j bevat, zijn altijd nieuw, want het hoogst
doel is 't dienen van anderen on met woor
van de diepste plechtigheid heb ik mij
we tegenwoordigheid, met de koningin
aan mijn zijde, gewijd aan mijn koninklijke
taak. Met Gods hulp zullen wij ons trouw
an onze plichten kwijten. Degenen onder u.
die kinderen zijn, zullen, naar ik hoop,
herinnering bewaren aan dezen dag van
luk. zonder zorg. Sommigen van u zullen in
le komende jaren trekken van het eenc deel
•an liet Commonwealth naar het andere
Dan. zult gij leeren, welke een hooge betee
kenis voor ons onze vrijwillige banden heb
ben en hoezeer onze wc derzijdsche vriend
schap cu onze vriendschap jegens alle an
dere natiies kan bijdragen tot de ?>aak van
rede en ivooruitgang,
Mogen vrij, d"e koningin en ik, steeds de
genegehcid waardig zijn, welke, met trots
denk ik daaraan, ons omringt aan het begin
"in mijn regeering.
Ik danik u al.en uit het diepst van mijn
hart en dat God u allen zegene".
LEVENSVERZEKERINGMAATSCHAPPIJ
„V I T A LI S"
N IJ M E G E N
Burg. van Schaeck Mathonsingel 2
HET GOEDE ADRES
Staking in de staalindustrie
te Pittsburgh
27000 arbeiders leggen het werk neer
PITTSBURGH, 13 Mei. De eerste groote
staking in de Amerikaansche staalnijver-
heid sedert 1919 is gisteravond te 11 uur uit
gebroken, toen de nachtploeg in twee fabrie
ken der staalonderneming van Jones en
Laughlin niet aan den arbeid ging. Bij deze
onderneming zijn 27.000 arbeiuers in dienst
Het hooggerechtshof heeft de maatschappij
onlangs order gegeven zich naar het collec
tieve arbeidscontract te voegen. De directie
zou echter geweigerd hebben een overeen
komst te teekenen, waarop Philip Murray,
voorzitter van het organisatiecomité der ar
beiders in de staalindustrie, de staking af
kondigde.
Reeds teveel Joden in Palestina?
De Arabieren protesteeren
Naar aanleiding van het besluit van de
Palestijnsche regeering, waarbij tusschen 1
April j.I. en 31 Juli a.s. in het geheel 770
Joodsche immigranten zullen worden toege
laten, slechts een fractie van de toeveelheid
certificaten, waarop de Jewish Agency aan-
praak maakte, heeft het Arabische hooge
comité opnieuw een protest tot de bevolking
gericht.
In telegrammen aan den Engelschen
nister-president, aan de commissie-Peel en
aan de Arabische vorsten wordt verklaard,
dat Palestina geen enkelen Joodschen im
migrant meer hebben kan. Terwijl in En
geland de kroningsplechfigheden plaats
hebben, aldus het hooge comité, is Pale
stina in rouw en vertwijfeling gestort.
Terugreis van de
„Verheven Wind"
De Janansche vliegers ïnoema en Tsoeka-
gosji, die met hun vliegtuig Verheven
Wind" den afstand TokioLonden in 91
uur hebben afgelegd, vertrekken Vrijdag
an Crovdon naar Tokio. Zij zullen echter
niet trachten nieuwe records te vestigen,
doch een week tot tien dagen voor de
terugreis nemen.
NIEUWE VERKIEZINGEN IN POLEN?
Hot bestuur der Poolsche socialistische
partij heeft een mo'.iie aangenomen w;.arin
alle democratische groepen worden uitgc
noodigd tot samenwerking, met het doel
ontbinding van het parlement en nieuwe
kieswetten te verkrijgen.
Ilct bestuur kondigt strijd aan tegen het
totalitaire streven. dat zich openbaart in het
door kolonel K o c gevormde kamp der na
tionale eenheid. Deze leuze treft men ook
in de moties, die Zondag a.s. zullen
den voorgelegd aan de vergaderingen
der boeren- en volkspartij.
EEN SOVJETPALEIS TE MOSKOU
Dezer dagen is te Moskou de eerste ku
bieke meier bclon gestort voor den bouw
van een „Paleis der Sovjets".
Het hooge gedee'te van het gebouw zal
op 32 pareu zui en rusten, waarvan het fun
dament uit twee ringen bestaat, waarvan
de buitenste een middellijn van ISO meter
zal hebben en een omtrek van 550 meter.
In een van de 32 afdee'ingen van dezen ring
is met den arbeid aangevangen.
Alleen, voor dc betonneering van üercen
buitensten ring is 55.000 M3. belon benoo
Op het bouwterrein is een mecha
nische betonmeng-installatie opgstold. die
dagelijks GOO—700 ton beton leveren kan.
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
Mola's troepen voor de
„IJzeren linie"
Baskische tegen-offensieven
worden bedwongen
De Spaansche nationale strijdkrachten
zijn thans nog slechts drie kilometer ver
wijderd van de laatste Baskische defensie-
linie voor Bilbao, de zoogenaamde „Baski
sche Maginot-linle" of „IJzeren linie".
De snelle opmarseh van generaal Mola'
troepen was mogelijk, doordat zij het Vis-
carguigogebergte hebben veroverd, dat als
eon sleutelzet'ing voor Bilbao wordt be
schouwd.
Na do bestorming van dezen berg door
de naiionalen, poogden de batterijen van
hun tegenstanders de nationale colonnes
door middel van een buitengewoon hevig
vuur weer uit hun pas veroverde stellingen
te verdrijven. Tanks van sovjet-Russisch
maaksel deden bovendien een verwoeden
aanval, doch werden na een verbitterd ge
vecht teruggeslagen.
Het, voornaamste offensief der Basken
richtte zich tegen de nationale stellingen
in het Gorocidal, doch ook daar wierpen de
nationalen hun tegenstanders in hun oor
spronkelijke posities terug.
Deskundigen zijn van meening, dat Bil
bao reeds lang door het leger van generaal
Mola ingenomen had kunnen worden, doch
Mola beteugelt, naar den vertegenwoordi
ger van de „United Press" werd verzekerd,
den strijdlust van zijn officieren en man
schappen. omdat hij door een al te snellen
opmarseh de Basken er niet toe wenscht te
drijven, Bilbao, evenals Irun en Eibar, vol
komen plat. *e branden. Mola wil den ring
rond Bilbao steeds nauwer toehalen en al
dus de stad dwingen, zich rondere verderen
strijd over te geven. Het voornaamste doel
van het nationale leger schijnt thans der
halve te zijn. alle naar de Baskische hoofd
stad leidende verbindingswegen af te slui
ten.
Bij Toledo is naar Havas meldt, een aan
val van de regeeringstroepen afgeslagen.
De aanvallers verloren hierbij drieduizond
dooden en gewonden. De nederlaag, welke
de regeeringstroepen hier liehhen geleden,
kan vergeleken worden met die, welke zij
hebben geleden in het Casa del Campo. De
regeeringstroepen waren gedwongen zich in
hun tweede loopgraaflinie terug to trekken.
Vrijwilligers aangehouden
Nabij de Fransch-Spaansche grens heeft
de Fransche gendarmerie een bus aange
houden, "waarop zich 29 personen bevonden,
Franschcn, Belgen, Italianen, Amerikanen
en Polen.
Een hunner heeft tegenover de gendar
merie bekend, dat zij zich naar Spanje be
gaven. Zijn metgezellen sprfaken zijn ver
klaringen weliswaar tegen, maar het gezel
schap werd toch in het gebouw dor gen
darmerie te Perpignan opgesloten.
Gaat Mussolini Pinkster-Maandag
naar Hitier?
In diplomatieke kringen te Rome circu
leert het gerucht, dat een speciale trein
Mussolini Pinkster-Maandag naar Berch-
tesgaden zou brengen voor een onderhoud
met Hitier.
usschen verluidt te Wecnen, dat een
officieele Duitsche trein, bestaande uit
ijf wagens Zaterdag 15 Mei a.s. Innsbruck
al passeeren, op weg naar Venetië.
Van daar zal deze trein 17 Mei te 15 uur
naar Berchtesgaden vertrekken.
Van bevoegde Italiaansche zijde wordt
echter verklaard, „dat de gemelde toebe
reidselen dor Oostenrijksche spoorwegen
vellicht verband houden met het tegen
Pinksteren verwachte vreemdelingenver
keer. Zeker hebben deze toebereidselen
niets te maken met een ontmoeting tus
schen Mussolini en Hitler, want dien
aangaande staat nog niets vast".
De Italiaansche pers boudeert
De Italiaansche pers zwijgt over de kro
ningsfeesten te Londen. Alléén het agent
schap Stefani bracht een bericht van elf
woorden, waarin werd medegedeeld, dat
koning George VI van Engeland is ge
kroond.
In de hoofdartikelen besproken enkele
bladen wel do spanning tusschen Engeland
Italië. Vogens de „Popoio di Roma" is
deze spanning van aardrijkskundigen en
historischen aard.
Intusschcn heeft „.wegens verspreiding
in valsche berichten over Italië de Ro
ei nsche correspondente van de „News
Chronicle", mevrouw Mackenzin, van de
politie aanzegging gekregen, dat zij Italië
moet verlaten,
De Duitsche zedelijkheids
processen
De strafkamer te Breslau heeft gisteren
den 40-jari.gen geestelijke K. B. wegens ver
grijpen tegen do zeden veroordeeld tot 2*2
jaar tuchthuis en 2 jaar verlies van eere
rechten.
Voorts zijn om dezelfde reden twee vroe
gere loden van de Orde der Barmhartige
Broeders vproordoeld tot Wz jaar resp. 5
jaar tuchthuis.
In Kohlenz is nog een geestelijke veroor
deeld tot 2 jaar tuchthuis en 3 jaar eer*
•erlies.
Het onderzoek naar de
„Hindenburg" ramp
Helium of waterstofgas?
Na een onderbreking van één dag, in
band met de rouwplechtigheid voor de
slachtoffers van de „Hindenburg", heeft
do commissie van onderzoek te Lakehurst
haar werkzaamheden heiwat.
Als eerste getuige verklaarde luitenant
Tyler, dc commandant van de landirogs-
ploeg o.a., dat de brand naar zijn meening
t» wijten is aan een ontploffing. Aangezien
hij de steekv'am vlak voor het hoogteroer
hreft waargenomen, houdt hij h»t ree>dö
hierom voor uitgesloten, dat de exposie
een gevolg zou kunnen zijn vam na-ontste
king in de uitlaatbuizen der motoren, die
reeds stilstonden.
De landiogstouwen zijn beslist droog ge
weest. Zij konden dus niat im aanmerking
kernen als geleiders van eventueel opge
hoopte statische eloctricitei*.
De politie heeft medegedeeld, dat haar
beste dertecUves en ontp'offingsdeskundigcn
ter beschikking geste'd zullen worden van
de commissie van onderzoek.
Blijven de Lichtdiensten bestaan?
Van welingelichte zijde wordt vernomen
dat Duitschland, indien wordt vastgesteld.,
dait het gebruik van waterstofgas uitsluitend
do oorzaak of do voornaamste oorzaak is ge
weest van de ramp met het luchtschip
„Hindenburg", waarschijnlijk de luchtvaart
met Zeppe'me, wat commérclcelc doelem
den betreft, zal laten varen, eoo lang men
niert in staat is, over helium in voldoende
hoeveelheden te beschikken.
F.r zouden dan nog slechts een paar lucht
schepen met waterstofgas voor militaira
doeleinden worden gebruikt.
Een geld-dictatuur in de
Vereen. Staten
De Richmond Times Dispatch van gisteren
publiceert een brief, welken de ambassadeur
van de Vereepigde Staten te Berlijn, William
Dodd, op 1 Maart jl. aan verscheidene Ame
rikaansche senatoren heeft gezonden. De ge
publiceerde briet is die, welke aan senator
Carter uit Virginia gericht was. Dodd veroe-
digt in dezen brief Roosevelt's plan tot her
vorming van het opperste gerechtshof. „Ver
scheidene lieden in de Vereenigde Stalen
aldus Dodo die een groot fortuin be
zitten, wenschen de instelling van een dic
tatuur en zij zijn bereid een mogelijken
„Huey Long" te steunen. Er zijn bepaalde
politieke personen, die meenen dat het hun
mogelijk zal zijn tot een macht te geraken
gelijk aan die welke In Europa door Dicta
tors wordt uitgeoefend. En naar lk van in
tieme vrienden vernomen heb, is iemand
die bijna een milliard dollar bezit, bereid
zijn steun te verleenen aan een dergelijk
programma om natuurlijk daar zijn macht
op uit te oefenen."
Dodd vervolgt dan: Ieder van ons, die onze
geschiedenis kent en vertrouwen heeft in ons
regeerlngsstelsel, moet alles doen om onzen
president te steunen, zelfs indien hij zich
met enkele van zijn hervormingen niet kan
vereenigen. Dodd laat dan de verschillende
crises In de geschiedenis van de Vereenigde
Staten de revue passeeren en zegt dat de hui
dige crisis de gevaarlijkste is sedert den
tijd van Lincoln. Hij neemt dan stelling
tegen de campagne van senator Borah in
1919, die hij als een anti-democratische pro
vocatie kenschetst. In dien tijd fcoopten alle
volken dat het democratische plan voor den
vrede van president Wilson toegepast
worden. De meerderheid van de Republikei
nen en alle Democraten in de Vereenigde
Staten waren voor de toepassing van demo
cratische beginselen in de wereld. Niettemin
was er een groep senatoren, onder leiding
van Borah, die dit plan wenschten te vernie
tigen, omdat zij een afschuw hadden
Wilson en van de democratische beginselen.
Dodd besluit zijn brief met op te merken
dat volgens zijn meening de toestand thans
even gevaarlijk is als in 1914.
De naam van den milliardair, die bereid
is een dictatoriaal streven te steunen, wordt
niet genoemd.
"EMENGD NIEUWS
Poging tot doodslag van zijn zuster
Een laffe daad.
De 25-jarige landbouwer F. J. B. te L i e s-
h o u t is gisteren bij een ruzie met zijn 20-
jarige zuster, deze met een haarkruin (een
stuk ijzer waarmede een zeis wordt aange
zet) te lijf gegaan. Tot drie keer toe sloeg
hij haar op het hoofd, waardoor zij verwon
dingen opliep die veel bloedverlies tenge
volge hadden.
Doordat de vader en een broer van de
twistenden op het geschreeuw kwamen toe-
loopen kon erger worden voorkomen. F. had
zijn zuster reeds meermalen met den dood
bedreigd. Als verdacht van poging tot dood
slag is hij des middags voor den officier
van justitie geleid en na verhoor in ver
zekerde bewaring gesteld.
De berging der Lutine-schat
Nieuwe pogingen?
Het bestuur van de N.V. Van Wienen'»
Duik- en Bergings Maatschappij I. O., heeft
gisteren een bezoek gebracht aan Tersche!
ling en daarbij tevens op de plaats, waai
destijds de Lutine is gezonken verschillende
peilingen verricht.
Daarbij is gebleken, dat de diepteligging
van de zandplaat l'r plaatse veel gunstiger
geworden is dan tot nog toe mocht worden
aangenomen, zoodat de omstandigheden
voor de toepassing van het duiktoestel dat
deze Mij. denkt te gebruiken, gunstig ma
gen worden geacht.
Tijdens dit bezoek werden ook besore-
kingen gevoerd met de firma Doeksen te
Terschelling welke ten opzichte van de
berging van de schatten der Lu tine in den
loop der jaren groote ervaring heeft opg<
DIAMANTEN BRUILOFT
A.s. Zondag 16 Mei is het de dag, dat het
echtpaar Piofer Beukema en Pieterke
Braak, wonende te D e 1 f z ij 1, hun 60 jari
ge echtvereeniging herdenken.
Een episode uit den Duitschen
Kerkstrijd
Levensverzekering-Maatschappij
CONFIDENTIA N.V
Catharijneslngel 48 UTRECHT
KAPITAAL- en VOLKSVERZEKERING
LIJFRENTEN
Actieve Vertegenwoordigers gevraagd.
Men schrijft ons uit Enschedé:
Het op 12 K.M. van de Nederlandsche
grens in de Graatschap Bentheim gelegen
stadje Schüttorf, Ls dezer dagen in hevige
beroering geweest. Het grootste deel van de
ruim 5000 inwoners van dit plaatsje L
van de Evangelische gemeente, welke een
groote oude kerk, midden in Schtittorf bezit.
De twee predikanten der gemeente, ds Mid-
dendorf en ds. Kramer zijn warme voorstan
ders van de „Bekenntnlskirche" van ds
Niemöller, hetgeen reeds enkele malen tot
moeilijkheden heeft geleid. Ds Middendorf,
de oudste predikant, die reeds gedurende een
lange reeks van jaren in Schüttorf staat,
had het vorig jaar op 1 Mei reeds moeilijk
heden met de autoriteiten gehad. Hij was
zelfs in hechtenis genomen, maar spoedig
werd hij weer op vrije voeten gesteld. Eiken
Zondag is de groote kerk Schüttorf tot
de laatste plaats bezet. Van oudsher L
bevolking zeer kerksch geweest, maar in de
laatste jaren is het kerkbezoek nog aanzien
lijk toegenomen. De predicaties waren zeer
dikwijls niet naar den zin van de nat. soc.
autoriteiten. Vooral ds Middendorf predikte
met groote vrijmoedigheid. Hij wees op de
dreigende ontkerstening van het Duitsche
volk en keerde zich met groote kracht tegen
de beweging der Duitsche Christenen. Toch
trad men niet tegen hem op, daar hij in
Schüttorf zeer bemind was en men wel in
zag, dat er ernstige moeilijkheden zouden
rijzen, wanneer men den geliefden predikant
iets In den weg zou leggen.
Maar desondanks is het toch tot een uit
barsting gekomen. De rector van een der
beide protestante stadsscholen werd gepen-
sionneerd en
een nieuw school werd benoemd, een
vooraanstaand lid van de N.S.D.A.P.
en Gruppführer van de S.A. Deze was
ternauwernood ln functie of hij deelde
mede «r voor te zullen zorgen, dat de
eeniheidsschool in Schüttorf zou wor
den ingesteld. Hij onttrok zich aan de
Gemeenschap van de Evangelische
kerk, welk voorbeeld door enkele on
derwijzers werd gevolgd.
Dit verwekte onder de meerendeels geloo-
vig protestante inwoners groote beroering.
Van hoogerhand ls in Duitschland bevolen,
dat in de kerken van den kansel geen voor
lezing mag worden gedaan van personen, die
uit de Kerk treden. Ds Middendorf deelde
echter in de morgen-godsdienstoefening
mede, dat eenige onderwijzers waren uitge
treden. Hij maakte voorts bekend, dat er des
avonds over deze zaak, welke vooral de
ouders van schoolgaande kinderen zoo ter
harte ging, een speciale bijeenkomst in de
kerk zou worden gehouden, waarin iemand
uit Osnabrück het woord zou voeren.
De avonddienst werd met klokgelui aange
kondigd. Honderden stroomden naar het
bedehuis, waar men plaatsen te kort kwam.
Maar de dienst nam geen aanvang- Meer dan
een half uur ging voorbij, waarin de ge
meente verschillende liederen zong. Inmid
dels bleef de klok maar steeds luiden, als
gevolg waarvan zich ook op het kerkplein
een groote menigte verzamelde. Eindelijk
beklom ds Kramer den kansel en deeldé
mede, dat de Landrat van Bentheim de bij
eenkomst verboden had. Voorts maakte hij
bekend, dat men ds. Middendorf naar het
stadhuis had overgebracht.
Deze laatste mededeeling verwekte
onder de gemeenteleden groote ont
steltenis. Men trok naar het stadhuis,
waarvoor zich weldra vele honderden
menschen verdrongen, die riepen, dat
men hun predikant in vrijheid moest
stellen. Zelfs werden dreigende kreten
gehoord, als „We zijn hier niet in
Sovjet-Rusland",
Blijkbaar op verzoek van de autoriteiten,
verscheen toen ds Middendorf op het balcon,
die verzocht rustig naar huis te gaan. Hem
zc geen leed geschieden.
Maar hiermede nam men geen genoegen.
Men wilde eerst heengaan, wanneer de do
minee zou worden vrijgelaten. De men'ste
hief toen een r jplet aan van het Luther-
lied „Das Wort sie sollen lassen steh'n".
Inderdaad '-egen de gemeenteleden hun
zin, want na eenigen tijd kwam ds Midden
dorf naar buiten, die door honderden men
schen omstuwd naar de pastorie 'erd
gebracht. Voor zijn woning dankte hij de
gemeente in bewogen woorden voor hun
trouw en aanhankelijkheid, terwijl hij er op
wees, dat het dienen van God boven alles
gaat. Daarop zong de schare „Ein fester Burg
ist unser Gott", waarna, terwij! alleen hun
hoofden ontblootten, ds Middendorf den
zegen uitsprak.
Enkele dagen later ontving de pre
dikant de mededeelimg, dat hij zoo
spoedig mogelijk Schüttorf moest ver
laten, hetgeen practisch beteekende,
dat hij uit z(jn ambt ls ontzet. Hij mag
in de provincie Hannover niet meer
in een kerkdienst voorgaan.
Kort daarop werd ook ds. Kramer
gelast binnen een zeer korten tijd naar
een andere stad te gaan. Hem werd
nauwelijks een uur tijd gelaten om
zijn zaken te regelen. Thans ls de
Evangelische gemeente van Schüttorf
zonder voorganger.
Ook een onderwijzer, Bergmann genaamd,
een trouw lid der gemeente, ls uit zijn be
trekking ontzet. Hij bleef ondf&wijs geven
op den ouden voet, waarbij hij ook bijzon
dere aandacht aan het godsdienstonderricht
besteedde. Hij was reeds eenige malen ge
waarschuwd, dat hij op andere wijze les
moest geven, maar hieraan wilde hij niet
voldoen. Ook hij moest binnen een zeer
korten termijn Schüttorf verlaten. Deze on-
d.rwijzer was bijzonder populair. Alleen
loopend vuurtje ging het gerucht van zijn
verbanning door het stadje. Een groote
menigte deed hem uitgeleide naar het sta
tion, dat door S.A. en S.S. was afgezet.
Verschillende inwoners van Schüttorf, die
aan deze demonstratie hebben meegedaan,
moesten ziih den volgenden dag op het stad
huis verantwoorden
BOERENOPSTAND OP DE
BOSSCHE VEEMARKT
Getracht arrestanten te ontzetten
Een ambtenaar gemolesteerd
Wrok tegen de crisismaatregelen
kwam tot uitbarsting
(Van onzen correspondent)
Tijdens de groote Woensdagsche vee
markt te 's-Hertogenbosch is gis
teren door een groot aantal boeren
ernstig verzet gepleegd tegen de politie.
Men heeft gezamenlijk getracht enkele
arrestanten te ontzetten en voorts werd
een crisis-ambtenaar door de woedende
menigte gemolesteerd.
Circa elf uur gingen twee ambtenaren er
toe over om twee boeren staande te houden,
die er van verdacht werden valsche kalver-
schetsen in hun bezit te hebben. Op verzoek
van de crisisambtenaren werden de boeren
gearresteerd door twee rechercheurs van
politie.
Dit was aanleiding tot een geweldig
tumult. KooRlui stroomden van alle kanten
toe en trachtten de twee arrestanten te ont-
Niettegenstaande het feit dat allen tegen
de politie opdrongen slaagde deze er toch in
de twee arrestanten, de gebroeders K. uit
Ravenswaay en een derden arrestant,
eveneens genaamd K., uit Beusichem,
naar het arrestantenlokaal in de groote hal
over te brengen.
Er ontstond een heel lawaai en van
alle zijden drong het publiek, dat ver
toorn en opgewonden was, tegen het
gebouw op om te trachten het lokaal
binnen te dringen en de arrestanten te
bevrijden.
De crisisambtenaar Lammers werd
gemolesteerd op het buitenterrein. Met
groote moeite kon hij door de politie
worden bevrijd. De menigte bleef op
dringen en van alle zijden begon men
met projectielen, zooals deksels van
melkbussen, klompen en stokken naar
de bedreigde politie te gooien.
De toestand werd critiek. Het oogenblik
om niet langer te talmen was aangebroken.
Een inspecteur van politie arriveerde met
versterking. Met to aal 12 man politie en
assistentie van andere ambtenaren werd een
felle charge met gummistokken uitgevoerd
tegen de woedende menigte, die niet had
willen wijken. Nog werden enkele arresta
ties verricht en tenslotte riaagde de politie er
in het terrein te ontruimen.
Per auto werden de arrestanten naar het
hoofdbureau van politie overgebracht, waar
zij door den commissaris werden gehoord.
Verschillende anderen zullen worden ver
volgd wegens georganiseerd verzet tegen de
politie.
De oorzaak
van dit plotselinge en spontane verzet?
De klacht die men van de zijde der boeren
hoort is, dat de crisismaatregelen en de wijze
van uitvoering door de ambtenaren hen ten
zeerste verdrieten, zoodat een groote wrok
tegen de ambtenaren is ontstaan. Het ge
beurde te Kerkdriel, Velddriel en Hedel is
daarvan ook reeds een bewijs.
Nu is opnieuw lucht gegeven aan de op
gekropte haat tegen deze wettelijke maatre
gelen en de ambtenaren die met de uitvoe
ring zijn belast.
Het politieonderzoek zal moeten uitmaken
of hier van een van te voren opgezet plan
sprake kan zijn.
Het gebeurde heeft heel wat consternatie
teweeggebracht en is het onderwerp der ge
sprekken in alle omliggende dorpen.
Fietser botst tegen een auto
Op slag gedood
Gistermiddag wilde de 14-jarige A. Boon
te A 1 b 1 a s s e r d a m, die per fiets van den
Dam naar het overzetveer reed, een anderen
fietser passéeren. De sturen van beide fiet
sen raakten echter verward, waardoor B.
zoodanig over den weg kwam te rijden, dat
hij met een tegemoetrijdende vrachtauto
van een Rotterdamsche firma in 'botsing
kwam en tegen den grond werd gesmakt
Hij was op slag dood.
Beslag op de „Plavnik" opgeheven
Het schip naar Rotterdam*
Het beslag op het Zuidslavische stoom
schip „Plavnik", dat op 2 Mei op de Noord-
'n aanvaring is geweest met het Engel-
sche s.s. „Alecto" welk laatste is gezonken
is gisterochtend opgeheven, nadat de reede-
rij een waarborgsom had gestort.
De „Plavnik" zou gistermiddag naar
Rotterdam vertrekken, om daar in een
droogdok te worden opgenomen voor het in
stellen van een onderzoek naar dc opgeloo-
pen averij.
BOERDERIJ AFGEBRAND
Gisteren is brand uitgebroken in de boer
derij, bewoond door J. Waanders, staande
aan den Hengeloscheweg nabij Enschede
Het vuur greep met groote snelheid om
zich heen en in minder dan geen tijd was
de geheele boerderij uitgebrand.
Omtrent de oorzaak tast men in het duis
ter. Alles was verzekerd.
Eigenaar van de boerderij was de heer
N. G. van Heek te Enschede.
BAKKERIJ MET WOONHUIS
AFGEBRAND
!"iek.s dl ie m,r 's gistermiddag te D e
Wijk (Br.) doordat d* kinderen mei vuur
speelden brand ontstaan in een schuur,
grenzende aan don bakkerswinkel van den'
heer Svbren Meintema. De vlammen sloe
gen weidra naar de bakkerij en het woon
huis over. De plaatselijke brandweer en die
uit Koebange bestreden hef vuur. Zij moes
ten zich evenwel bepprkon tot het nathou
den der naastgelegen huizen. De bakkerij
en het woonhuis brandden evenals de
schuur geheel uit. Slechts een gedeelte der
inboedel kon worden gered.
Verzekering dekt de schade.
