Jbruiur (üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
KLEINE OORZAKEN
GROOTE GEVOLGEN
De Stadt-Schanke
HOTEL-HAMDORFF
AVANG
Ing wensen Co
I
abonnementsprijs:
Per kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 235
Franco per pqst 2.35 portokosten
Per week0.18
Voor het Buitenland bij wekelijksche
zending430
Bij dagelijksche zending.53C
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/» ct
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
SirtJCTtmtitpiijjtn:
Van I tot 5 regels f.17'/»
Elke regel meer 032'/»
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer045
Voor bet bevragen aan 't bureau
V wordt berekend O.10
No. 6027
DONDERDAG 4 MAART 1937
17e Jaargang
De kleine dingen kunnen in ons leven zoo groote beteekenis hebben.
Soms is men zich dat bewust. Men merkt dan, dat een ontmoeting,
een enkel woord, een passage uit boek of krant, zóó heeft gepakt,
dat men gedurig weer op de gevolgen ervan stuit.
Nog veel meer ondergaat men de nawerking van allerlei schijnbaar
onbeteekenende dingen onbewust. Ze doen vaak meer goed of
kwaad dan men weet.
Tot die belangrijke kjeinigheden, waar velen niet op letten, behoort
ook, wat men zoo te hooi en te gras, vooral in de ontvankelijke
jonge jaren, opvangt uit de krant, die elke dag in huis komt.
Een paar regels in de redactiekolommen, een illustratie, een
advertentie, blijven vaak hangen in het onderbewuste. Daar
werken ze, zonder dat men 't weet.
Als later de gevolgen blijKen, Kan men de oorzaak
niet meer opsporen. Die ligt vaak in zulke kleinig
heden van jaren terug
Bevorder de geestelijk-zedelijke veiligheid van Uw gezin door
een Christelijke krant op tafel te leggen.
Gelukkig zijn er zulke dagbladeh. En goede.
Lezers van ons blad, helpt Uw vrienden en kennissen waken voor
de veiligheid van hun gezin. Bewijs hun die vriendendienst. Ze
zullen het later waardeeren, en wij doen dat thans reeds, als blijk
waarvoor we U een mooi boek toezenden, gezonde Christelijke
lectuur voor Uw gezin.
Abonnés op te geven aan
DE ADMINISTRATIE
KWEEKELINGEN MET AKTE
In dé grond der zaak is deze naam
absurd en moest men spreken van onder-
Wijzers zonder rechtspositie en zonder loon
of althans arbeidend voor een grijpstuiver.
(Vroeger gold de naam „kweekeling" alleen
,voor een „leerling-onderwijzer", die onder
toezicht van de bevoegde leerkracht klasse-
Werk mocht verrichten voor zijn praktische
vorming. Hij was kweekeling omdat hij de
voegdheid miste als zelfstandig onderwijzer
op te treden; maar na het behalen van de
akte was hij geen kweekeling meer, doch
zoolang hij geen betrekking had,, werkloos
onderwijzer.
Toen er echter zoovele werklooze onder-
Wijzers kwamen en daartegenover de bezet
ting der scholen met leerkrachten inge
perkt, doch ieders taak daardoor verzwaard
werd, kwam de idee op om profijt te trek
ken van deze toenemende en aanhoudende
werkloosheid: de „kweekeling met akte"
Werd in de school toegelaten om te werken,
jdoch niet om salaris te ontvangen.
Zelfs beging men in 1933 we willen
niet zeggen: de absurditeit maar dan
toch de ongerijmdheid om in de wet vast te
leggen, dat een „kweekeling met akte"
zelfstandig onderwijs mag geven. M. a. W.
niet het diploma dat de bevoegdheid toe-
kent, maar het salaris beslist over de vraag
of men bevoegd is onderwijs te geven. Het
is alsof men tegen den kweekeling met
akte zei: „Gij werkt niet voor loon en dus
moeten wij extra op uw arbeid toezien".
„Kweekeling met akte", de betiteling
roept de gedachte aan een harde lijdens
weg op. Geslaagd voor onderwijzer... heer
lijk; maar kans om voor de klas te komen
en eigen bx-ood te kunnen verdienen... prak
tisch voor eenige jaren uitgesloten. In 't
gunstigste geval, als plaatselijke omstan
digheden of persoonlijke connecties mee
werken: kweekeling met akte tegen vergoe
ding van reis- zonder verblijfkosten of een
belooning van 25 gulden per maand, waar-
yoor men dankbaar mag wezen.
En te troosteloozer werd het uitzicht, om-
'dat van jaar tot jaar de klassen grooter en
dus ook het aantal wachtgelders^ die bij
benoemingen voorgaan, grooter werden;
terwijl echter tevens de kweek- en normaal
scholen elk jaar nieuwe geëxamineerde
„kweekelingen met akte" afleveren en bo
vendien het aantal schoolgaande kinderen
door verhooging van leeftijd en verminde
ring van het aantal geboorten voortdurend
afneemt.
Kan men zich ongunstiger situatie den
ken? Welke werklooze komt tegenover zoo-
Veel tegenwerkende factoren te staan als
de kweekeling met akte, al of niet zonder
klas? En is het niet gemakkelijk te ver
staan, dat er bitterheid in menige ziel komt
men meldt ons gedurig frappante geval
len wanneer 60-jarige onderwijzers met
minderjarige doch hun eigen brood verdie
nende kinderen en gehuwde onderwijzeres
sen, doch die waarlijk geen kostwinsters
zijn, in school mogen en de kweekelingen
met akte er buiten moeten blijvén of hoog
stens voor wat zakgeld een volle taak te
vervullen hebben.'
Ook kan het geenszins verbazen, dat deze
groep intelleotueele werkloozen ieder voor
zich, maar ook volgens de laatste berichten,
te zamen en in vereeniging een krachtige
actie voeren .v.oor. lotsverbetering.
Het onderwijs heeft onder de bezuiniging
heel veel geleden; in 't algemeen was daar
aan niet te ontkomen; dit mag echter geen
reden zijn om niet met meer dan gewone
interesse op te komen voor het lot van een
groep, welke in het hijzonder gedupeerd is.
De nieuwe burgemeester
van Oud-Alblas
De heer C. G.
Dobben de
B r u y n (zoon
van het A.-R.
Tweede Kaïmer.
lid), die benoemd
werd tot Burge
meester van Oud
Alblas. De heer
Dobben de Bruyn
was tot dusver
werkzaam als
ambtenaar ter
secretarie tie Gou
derak.
„Hertog Hendrik" in Dubrovnik
Het Nederlandsche oorlogsschip „Hertog
Hendrik" is te Dubrovnik aangekomen en
hartelijk ontvangen.
Dit is de eerste maal dat een Neder-
landsoh oorlogsschip de Zuidslavisciie wa
teren bezoekt. Op 9 Maart vertrekt de „Her
tog Hendlik" weer.
H. Mulder ij e f
Te Zutfen is in den ouderdom van 73
j'ear overleden de heer H. Mulder ij e, in
leven president van het Christelijk Lyceum
aldaar en eere-voorzitter van de Ghr. ge-
heelonthoudersvereeniging. In de Ned. Herv.
Kerk bekleedde de overledene verscheiden
functies. Voorts was hij oud-directeur op
richter en commissaris van de Mij. tot Ver
zekering van uitgesloten risico's te Zutfen.
De begrafenis zal a.s. Zaterdag te Zutfen
plaats vinden.
HET PRINSELIJK JACHT
In den loop van den zomer
komt het gereed
Het zal den naam
J'iet Hein" dragen
De bonw van het motorjacht, dat als
onderdeel van het Nationaal Huwelijks
geschenk aan H. K. H. Prinses Juliana
en Z. K. H. Prins Bernhard zal worden
aangeboden, vordert goed. Het Jacht zal
ingevolge den wensch van de Prinses
en de Prins den naam dragen van
„Piet Hein".
De bouw van het jacht is opgedragen aan
de Amsterdamsche Scheepswerf
van den heer G. de Vries Lentsch. Jr.
te Amsterdam, die een groote serie
motorjachten' van ongeveer hetzelfde type
heeft gebouwd voor buitenlandsche reke
ning.
Bij het ontwerpen van het jacht heeft
men aanvankelijk groote moeilijkheden on
dervonden om tot oplossing te brengen de
vraag hoe men het jacht zeer langzaam
moet laten varen terwijl het tegelijkertijd
een behoorlijke snelheid moet kunnen ont
wikkelen. Het langzaam varen is immers
een probleem dat de vaart op onze binnen
wateren stelt omdat deze vaak smal en on
diep zijn.
Op gelukkige wijze is deze moeilijkheid
opgelost en het zal mogelijk zijn uiterst
langzaam met het jacht te varen, terwijl de
maximum snelheid ongeveer 23 K.M. zal
bedragen.
De beide Dieselmotoren, die het schip
zullen voortstuwen, zijn in aanbouw te
Hengelo bij Stork.
Er zal nog wel een poosje verloopen voor
het jacht geheel gereed is. Reeds thans
worden van vele zijden, zoowel van parti
culieren als van fabrikanten, schenkingen
ontvangen ten behoeve van het schip en
zijn inventaris. Wij noemen o.m. de schroe
ven, al het verfmateriaal, het electrisch net
en de dynamo, de ï'eddingsmiddelen, vlag
gen, radio-installatie en telefoniezender, de
motorbijboot en de roèisloep, het zilver
werk, servies, linnengoed, de keukeninrich
ting en tallooze voorwerpen meer.
Men mag aannemen dat het jacht in
den loop van den zomer gereed zal ko
men en dan zijn reizen door de Neder
landsche waterwegen zal kunnen aan
vangen, met vreugde begroet door al-,
len, die de watersport een goed hart
toedragen.
dtoüls vn
(/^stwiVUlJVlts
BRACK'S
DOELEN HOTEL
AMSTERDAM-CENTRUM
Kamers incl. Holl. Ontbijt vanaf f 4.—
Rustige sfeer in het centrum van de stad
Ieder modern comfort Telefoon 40661
Leidschepleln 5-9 TeL 33072 Amsterdam
DINER I DINER I DINER
6 ma I
75 c. 11.25
ELK DINEE EEN TOPPRESTATIE!
LAREN (Gooi)
Speciale tarieven voor langer
verblijf en week-ends
Casino Japansche tuin
In de Tceveszaal te 's Gravenhage werd gisteren de conferentie der z.g. Oslo-
Staten geopendmet een rede van minister Colijn. Tijdens de openingsrede van
onzen minister-president; van links naar rechts: de ministers Gelissen, De Graeff,
ColijnVan Lidth de jeudz en' Deckers.
NED. CHR. LAND-
ARBEIDERSBOND
De heer R. Siemons twintig jaar
Bondsvoorzitter
De heer R. Siemons mocht dezer
dagen gedenken, dat hij 20 jaar geleden
tot voorzitter van de Ned. Chr. Land-
arbeidersbond werd gekozen.
In een waardeerend artikel in het orgaan
van den Bond wordt er op gewezen, hoe
Bondsvooi-zitter Siemons thans gedurende
20 jaren met vas-
te hand 't Bonds-
werk heeft
leid. De verkie-
zing van den
iPgSl^ ^fllpl heer Siemons
j y: WëM xvas indertijd
-irfISffl spontaan. Met
vrijwel algemec-
i ne stemmen wei -I
jiem jiet voorzit
terschap toever
trouwd. En hij
heeft de verwach
tingen niet be
schaamd. De
Bond mocht zich
verheugen in ge
stadige groei. Het
ledental steeg van 1173 tot 25610. De heer
Siemons is een stuwende kracht gebleken.
De vergaderingen van den Bond werden
door hem steeds op correcte wijze geleid.
Zijn medebestuurders hebben in dit alles
aanleiding gevonden om hem in genoemd
artikel hartelijk te huldigen en hem dank
te brengen voor alles wat hij voor den
Bond deed, waarbij zij tevens den wensch
uitspreken, dat God hem nog vele jaren de
gaven en krachten moge schenken om het
voorzitterschap te blijven waarnemen.
Conflict aan de
Woerdensche veiling
Handelaars in staking
(Van onzen correspondent)
Het bestuur van de Veil&ngvereen. „Woer
den en Omstreken' heeft besloten, het statie
geld voor kratten en potbakken, ingaande
1 Maart, te verhoogen tot 30 cents, terwijl
voor de handel de huur met 1 cent werd
verhoogd. Hoewel de handel protest aantee-
kende en dreigde te gaan staken, heeft het
bestuur gemeend, de zaak toch te moeten
doorzetten, met het gevolg, dat de handel
staakte. Inmiddels is een grossiereveiling
opgericht, welke in een lokaliteit van den
heer-- Versteeg veilt Naar men ons' mede
deelt, kan de handel zioh daarmede behoor
lijk redden. Het tarief bedraagt 1V2 Tot
op heden is nog geen vergelijk getroffen door
de inmidid'ds benoemde arbitrage-commissie.
HET WATER ZAKT
Invloed van de val reeds
merkbaar
Volgens de berichten uit Duitschland over
den Rijn is de val van deze rivier toene
mend. De val van de Waal blijft voortduren.
Deze is op de kade tusschen Lindenberg en
Grootestraat te N ij m e g e n reeds goed
merkbaar.
Het IJsselwater is te Zutfen thans voort
durend aan het zakken, hetgeen op diverse
punten van de stad reeds melkbaar is.
Ook do was van de Maas heeft thans een
einde genomen. De toekomst ziet er dus
thans voor de verdronken landen weer wat
hoopvoller uit.
Man te Groningen overreden
en gedood
Vanmorgen half negen is de acht en
vijftig jarige ongehuwde koopman L. S.,
wonende in Hoogkerk, toen hij ge
zeten op zijn fiets met aanhangwagen
cle Emmastraat te Groningen pas-
seerde, aangereden door een auto van
de Texaco-Maatsohappij, welke uit een
zijstraat kwam. S. werd zoo ernstig
aan het hoofd gewond, dat de dood on
middellijk intrad.
De politie stelt een onderzoek naar de
schuldvraag in.
De moord in de auto
Nijmegenaar op vrije voeten gesteld
Naar wij vernemen, is de gearresteerde
Nijmegienaar, M. van B., di» in het bureau
Warmoes straat te Amsterdam werd
vastgehouden, in verband met de verden
king, dait hij betrokken zou zijn hij de Haag-
sche moordzaak, gistermiddag op vinje voe
ten gesteld.
De commissaris van politie te Den Haag,
de heer Hol, heeft den man gisteren ver
hoord. Daarbij heeft d'e verdachte een alibi
kunnen opgeven voor den nacht vaex Vrij
dag op Zaterdag, dat door getuigen volko
men is bevestigd.
Men zag hierna geen reiden den mam nog
langer vast te houden, zoodat ook deze
arrestatie geen licht heeft geworpen op den
zoo geheimzininiigen moord, welke in den
nacht van Vrijdag op Zaterdag op den auto
handelaar Hes te Dén Haag is gepleegd.
Begrafenis van het slachtoffer
Op de aligemeene begraafplaats te Haar
lem is het stoffelijk overschot ter aarde be
steld van dien heer P. Hes, die in een auto
in Den Haag is vermoord. Do belangstelling
van het publiek was buitengewoon groot.
Aain de groeve heeft Ds C. II. Moll van
Charante, voorganger van de Vereen, van
Vrijz. Herv. te Haarlem, woorden van troosl
tot de nabestaanden gesproken.
Een broer, de heer E. Hes, dainikte voor de
belongs telling.
«mm
TEOLIN van WAGEMAKEP5
MET MESSTEKEN
AFGEMAAKT
Man en vrouw van zeventig jaar
vermoord
Gruwelijk drama
te Vlissingen
Toen vanmorgen te ongeveer 7
uur de melkboer als gewoonlijk
zijn waren kwam brengen aan
het café van den heer J. Lauwe
reins, gevestigd aan den Konings
weg 47 nabij de Keersluis te
Vlissingen, vond hij de deur
van het café open. De melkboer,
die op andere ochtenden het per
ceel gesloten vindt, vond dit zeer
vreemd en keek naar binnen. Tot
zijn groote ontsteltenis zag hij toen
de lichamen van den bejaarden
caféhouder en diens echtgenoote
op den vloer van het café voor het
buffet liggen.
De man begaf zich onmiddellijk
naar de politie welke hij van de
ontdekking in kennis stelde.
Uit het voorloopig door de po
litie ingestelde onderzoek is komen
vast te staan, dat de beide oudjes,
die omstreeks 70 jaar waren, gis
teren laat in den avond zijn ver
moord. Roof moet aanleiding tot
den moord zijn geweest.
De café's te Vlissingen kunnen tot
middernacht geopend blijven, doch het café
„de Keersluis" van den heer Lauwereins,
dat hoewel het aan den grooten weg ligt,
toch eenzaam gelegen is, sluit steeds tus
schen 10 uur en half 11. He is zeer waar
schijnlijk, dat omstreeks het sluitingsuur of
kort daarna de dader of daders van het mis
drijf in het café zijn gekomen. De vrouw,
wier lijk in het café werd gevonden, bevond
zich namelijk in nachtgewaad en men ver
moedt, dat zij, toen zij zich boven in de
slaapkamer bevond, beneden in het café iets
verdachts heeft gehoord en zich toen naar
beneden heeft begeven.
De beide slachtoffers zijn met messteken
afgemaakt. Vooral de vrouw was vreeselijt
toegetakeld.
Het heele huis overhoop gehaald
Onder leiding van commissaris A. O. F. W
C. Gasinjet werd hedenochend in het per
ceel een onderzoek ingesteld. Het is geble
ken dat het geheele huis is doorzocht en dat
alle kasten enz. zijn opengebroken. Zelfs de
bedden zijn uit elkaar gehaald en de kussens
opengesneden met het doel om ook daarin
nog geld te vinden. Achter het bxfffet in het
café werd op den grond geld gevonden, zoo
dat men aanneemt, dat de bedrijvers van
den roofmoord zich moesten haasten en geld
hebben laten vallen.
De commissaris van politie heeft zich he
denochtend onmiddellijk in verbinding ge
steld met den politiedeskundige den heer
van Ledden Hulsebosch te Amsterdam, die
zich zoo spoedig mogelijk naar Vlissingen
zal begeven om ter plaatse een onderzoek in
te stellen.
Van de daders ontbreekt tot dusver elk
spoor.
Spoorwegdiefstal te Vlijmen
Naar wij vernemen heeft de recherche
dienst bij de Ned. Spoorw egen in samen
werking met de rijks- en gemeentepolitie te
V1 ij m e n wederom een goede slag ge
slagen.
Het was dien recherchedienst bekend, dat
verscheidene zendingten, welke te Vlijmen
ter verzending waren aangeboden om per
epoor te wórden vervoerd, niet in het bezit
vair» de geadresseerden kwamen. Dit ge
schiedde in de maanden December, Januari
en Februari jl. en het betrof hoofdzakelijk
zendingen koffieboonen cn leder.
Aangezien vaststond, dat de zendingen in
den wagon waren geladen, was het onbegrij
pelijk, dat ze (friet terecht kwamen. Een
nauwkeurig ingesMd onderzoek wee9 uit,
dat men de daders te Vlijmen had te zoo
ken. Aan bovengenoemde politie-instanties
is het mogen gelukken de daders te achter
halen. Twee inwoners van Vlijmen hebben
zich aan diefstal van de goederen schuldig
gemaakt Ook de helers kamden wordlen
aangehouden. De verdachten zijn te Vlijmen
voorloopig ingesloten. Zij hebben een vol
ledige bekentenis afgelegd. Een gedeelte van
het gestoLene is nog opgespoord kuuner.
worden.
De daders stalen de goederen uit de wa
gons, welke op het emplacement te Vlijmen
stonden, na eerst het spoorlood te hebben
verbroken.
Verbaier Uw positie door onze
prima, schriftelijke opleiding tot
BOUWKUNDIG OPZICHTER
Gratis plaatsingsbureau.
Vraag zon'der verplichting inlichtingen bij A.S.S.O-
Nieuweplein 31, Arnhem, Telefoon 24597
TROTTEURS
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
De Eerste Kamer heeft de begrooting
van Justitie in behandeling genomen.
De posttarieven naar Indië zullen aan
merkelijk worden verlaagd.
Verschenen is de Memorie van Ant->
woord aan de Eerste Kamer ov?r de Be-,
grooting van Onderwijs.
Luitenant-generaal jhr. W. Röell heeft;
afscheid genomen van het Arnhemsche
garnizoen.
Loonsverhooging bij de Nederlandsche
mijnen.
De voorbereidingen voor de Wereld-i
jamboree hebben goede voortgang. j
Tengevolge van de hevige regenval in!
Ned. O. Indië is een aardverschuiving
nabij Malabar voorgekomen.
Te Vlissingen zijn een man en eed
vrouw van zeventig jaar op gruwelijke
wijze vermoord.
De stad Oviedo ïs thans door de Astui
rische en Baskische troepen geheel inge-.
sloten.
Halifax heeft in het hoogerhuis een
verklaring afgelegd over de controle der
kusten.
De Amerikaansche senaat heeft de neu-
traliteitswet aangenomen.
De positie van Lewis, de Amerikaan-f
sche arbeidersleider, is door de houding
der staal-industrieelen aanzienlijk ver
sterkt.
DE DORDRECHTSCHE ONDERLINGE
CREDIETVEREENIGING N.V.
DORDRECHT Groenmarkt 64
Anno 1871
B O U W-C R E D I E T E N
EFFECTEN
(Adv.)
Dr. H. NANNING'»
KINADRUPPELS
(VOLKOMEN ALCOHOLVRIJ)
WEKKEN DEN EETLUST OP
laken hel
;ebruik
iterkingsmiddel
den regel onnoodig. WACHT
U VOOR NAMAAK en let
op den naam DrH. Nanning
buiten op de
acon. - Prij. f 1.30.
Fabriek. N.V.. DEN HAAG.
„HUIZE OKKENBROEK"
POST BATHMEN (O.)
TeL Heeten 11. Heerlijk rustoord in
ongerepte natuur. Hel en Dennen. Alle
moderne comforts. Prima reierenties van
H.H. Doctoren en Particulieren.
VRAAGT PROSPECT! IS
f Adv.)
SCHOONMAAKTIJD
PALTHE TIJD
door ons procédé stoomen en kleurophalen
of oververven in andere tinten. Ook motecht
maken van alle wollen weefsels.
TAdv.)
Keizersgracht 382
Amsterdam
Belast zich met de nitvoerlno
van Effectenorders, bet tncas-
seeren van Con pons en bet
nazien van Lotingen.
TeL 32121 en 33879, onder Beurstijd 31207
(Adv.)
KERKBOUW GEGUND
Door den arch. Ferd. B. Jantzeu werd to
Amsterdam na onderhanasche aanbe
steding, namens de Evangelisch-Lutherscho
gemeente aan de N.V. Beton- en Aannemings
Mij. v.h. Begram van Eeten en de Bruijne
voor 82.190 opgedragen het maken van oen
kerkgebouw aan de Dintel- en Uiterwaarde
straat, aldaar.
