Uitvoercontrole op Land- en
T uinbouwproducten
MKERTJES CACHETS)
DINSDAG s MAART 1937
TWEEDE BLAD PAG. 5
Een samenvattende
wettelijke regeling
Behoud van al wat
doeltreffend is
Ingediend is een wetsontwerp, hou
dende nieuwe bepalingen nopens het
waarborgen van bepaalde eigenschap
pen en hoedanigheden, van uitgevoerde
voortbrengselen van het landbouw-,
veeteelt- en zuivelbedrijf (landbouw-
nitvoerwet 1937).
Het ingediende wetsontwerp beoogt de
geheele regeling van de uitvoer-contróle op
land- en tuinbouwproducten naar een een
voudiger en overzichtelijker plan op te
stellen, met behoud van al wat in de prac-
tijk doeltreffend is gebleken, waardnder
samenwerking tusschen het vereenigings-
wezen der belanghebbenden en de regee
ring op den voorgrond blijft staan. Hierbij
is de volgende hoofdlijn in acht genomen-
De wetgever wijst de producten aan, voor
welke regelen betreffende kwaliteits-con-
tröle bij uitvoer zullen gelden alsmede
welke straffen gesteld zijn op overtreding
van die regelen en welke ambtenaren die
overtredingen zullen opsporen.
Een algemeene maatregel van bestuur
zal verder vaststellen de algemeene voor
waarden waaraan de .organisaties moeten
voldoen, die de merken, enz., zullen ver
strekken, de algemeene rechten en plichten
der leden en andere algemeene voorschrif
ten zooals het beroep en het kostenverhaal.
In denzelfden maatregel van bestuur,
waarin of krachtens welke de eischen
zullen worden gesteld, waaraan een in art. 2
genoemd voortbrengsel zal moeten voldoen
uitvoercontrölebesluit)zal ook de organi
satie worden aangewezen, aan welke de
uitvoering van de kwaliteitscontrole op
dat voortbrengsel zal wordien toevertrouwd.
De Minister van Landbouw zal ten slotte
de merken, teekenen en bewijsstukken, enz.
vaststellen en het rijkstoezicht op de ver-
eenigingen regelen.
Het is de bedoeling, indien naar deze
richtlijnen de wet is tot stand gekomen, de
bestaande organisaties, die medewerken en
de bestaande werkwijzen, die doelmatig zijn
gebleken, zakelijk op den ouden voet te
handhaven in het nieuwe bestel en over
toepassing der in deze wet gegeven be
voegdheden ten aanzien van in art. 2 ge
noemde producten, welke nog niet onder
de werking dér landbouwuitvoerwet 1929
vielen, met de representatieve organisaties
te voren overeenstemming te doen verkrij
gen, hetzelfde zal geschieden terzake van
alles, wat ten gevolge van deze wetswijzi
ging eenige verandering zal behoeven.
Wat eventueele wijzigingen in reeds vi-
geerende regelingen betreft, diene het
volgende:
Boter en Kaas
1. Voor boter en kaas zal de aanvulling
bestaan in meer stringente eischen betref
fende het product en zijn verzorging. Thans
geldt enkel de eisch, dat zij voorzien moe
ten zijn van het rijksmerk, dit biedt echter
geen waarborg voor goede kwaliteit, doch
slechts voor echtheid en onvervalschtheid.
Slechts door invoering van keuringen op
v/ettelijken grondslag kan die waarborg
verkregen worden. Voor den goeden naam
van deze producten en om de gunstige uit
komsten, die onze mededingers op de
wereldmarkt reeds met verplichte keuring
op kwaliteit en verzorging bereikt hebben,
moet de bestaande toestand niet langer
bestendigd blijven, maar dient op den weg
van de verbetering te worden voortgeschre
den.
Hierbij stelt de minister zich voor met be
langhebbenden te overlegger, en tot over
eenstemming te komen omtrent een toe
passing der wet die met de eischen van de
practijk der bewerking en verhandeling ten
nauwste rekening zal houden. Van al wat
reeds op dit gebie 1 bestaat, zal zooveel
mogelijk profijt net rok kón. worden ten einde
rle practijk rr.ct den geringst mogelijken
last tot het grootst mogelijke voordeel te
leiden.
Uitvoer van pootaardappelen
2. In de practijk is ook gebleken, dat
de regeling voor den uitvoer van pootaara-
appelen niet volledig tot de gewenschte
resultaten voert. Telkens blijkt dat vrije
uitvoer van andere dan pootaardappelen te
veel gelegenheden openlaat om de bedoe
ling der regeling te ontgaan en dat hier
door de goéde naam van ons uitnemend
potersmateriaal in het buitenland schade
lijdt. De vrees, die bij de invoering der gel
dende regeling bestond voor moeilijkheden
voor den export van consumptie-aardappe
len is bij nader bezien der verhoudingen
door belanghebbenden zoozeer verminderd
en de verwachting, dat keuring van deze
zelfs voordeelen zal opleveren voor den
handel zoozeer toegenomen, dat de Minister
over de bezwaren, die ontegenzeggelijk aan
de uitbreiding van de keuring verbonden
zijn, thans meent te moeten heenstappen
en ze algemeen verplichtend te maken.
Ook hier zal intusschen slechts zoodanige
regeling zijn goedkeuring vinden, die
met alle rechtmatige verlangens van be
trokkenen ten volle, rekening houdt en
tegenstrijdige belangen zooveel doenlijk
verzoent.
De verplichte keuring van voor onzen
uitvoer van beteekenis zijnde
groenten- en fluitsoorten
werd reeds langen tijd in de betrokken
kringen van teelt en handel, zoowel ter
voorkoming van onbehoorlijke handels-
practijken, die onze gevestigde verbindingen
in gevaar brengen, als tot behoud en uit
breiding van afzetgebied noodzakelijk
geacht.
Het overleg van belanghebbenden heeft
dan ook reeds voor enkele tuinbouwproduc
ten tot onmiddellijke toepassing er van
gevoerd. Deze is neergelegd in den alge-
meenen maatregel van bestuur van 16 Sep
tember 1936. Volgens art. 9 der landbouw
uitvoerwet 1929 moet deze algemeene maat
regel van bestuur worden vervangen door
een wet.
Daar evenwel het thans ingediende
wetsontwerp alle gelegenheid biedt van
gedachten te wisselen en te oordeelen
over het beginsel van uitvoercontrole
op tuinbouwproducten, alsmede over
de belichaming daarvan in het tuin-
bouwuitvbër besluit, is de Minister - voor
nemens er van af te zien alsnog de in
diening van een ontwerp-tuinbouwuit-
voerwet te bevorderen.
Op dezelfde gronden stelt hij zich voor
geen uitvoering meer te, geven aan art. 9
der landbouwuitvoerwet 1929 betreffende
de in den algemeenen maatregel van be
stuur van 14 Januari 1937 vervatte regeling
ten aanzien van den uitvoer van tulpen
bloemen naar Groot-Brittannië, Noord-
Ierland en den Ierschen Vrijstaat. Ook ten
aanzien van deze uitvoercontrole wordt in
beginsel beslist in art. 2 van dit ontwerp
van wet.
Het moment van de dijkdoorbraak aan
geeft de plaats aan, waar het water de,
e „Koerhuisbeek" bij Deventer. De pijl
dijk doobrak.
Het verkiezingscongres
der S.D.A.P.
De resolutie aangenomen
In de gister gehouden zitting van het
S.D.A.P.-Congres is de verkiezingsresolutie
na eenige discussie aangenomen. Om twee
uur 's middags is het Congres onder het
ringen van de „Internationale" uiteen
gegaan.
Het afscheid van Generaal
Jhr. Röell
Bezoek aan diverse Garnizoenen
Naar wij vernemen zal de commandant
van het veldleger luitenant-generaal Jhr.
W. Röell, in verband met zijn aanstaand
vertrek uit den militairen dienst een aan
tal plaatsen bezoeken en afscheid nemen
van de aldaar in garnizoen liggende
troepen.
Gister beeft generaal Röell Maastricht en
Venlo bezocht; 3 Maart zal .hij naar Ede,
Arnhem Nijmegen en Den Bosch gaan;
5 Maart naar Leiden, 10 Maart naar Utrectr
en Deventer; 11 Maart naar Assen, Gronin
gen en Den Helder; 12 Maart naar Am^
foort en Harderwijk; 15 Maart naar Breda
en 16 Maart naar Bergen op Zoom, Vlissin-
gen en Dordrecht.
De kaasmarkt te Alkmaar
De burgemeester en wethouders va Alk
maar hebben van den minister van land
bouw en visscherij bericht ontvangen, dat
het Rijk bereid is g durende twee jaar een
bedrag van f 3000 'sjaars ter beschikking
van de gemeente Alkmaar te stellen voor
het behoud van de kaasmarkt, mits de wik-
en weegloonen verlaaffd worden tot 4 cent
(thans 6 cent), per 20 kg. en door particu
lier initiatief minstens f 1000 per jaar wordt
beschikbaar gesteld.
Wat dit laatste betreft, is reeds een be
van f 1676.binnengekomen.
Jubileum burgemeester Brinkman
Vrijdag 29 Januari 1937 was bet 25 jaar
geleden, dat de heer L. C. Brinkman werd
benoemd tot Burgemeester van Oud-Vossè.
meer. thans Burgemeester van Lange Ruige
Weide, Hekendorp en Papekop.
In verband met ongesteldheid had eersi
later de .huldiging plaats. Na van hun
woning te zijn afgehaald werden de Burge
meester en Familie door een deputatie uit
den Raad in de feestelijk versierde en ver
lichte Raadszaal van Lange Ruige Weide
geleid. Hier hadden de Wethouders. Raads
leden en Ambtenaren der gemeenten Lange
Ruige Weide,.Hekendorp en Papekop zich
opgesteld, alsmede afgevaardigden var tal
van vereenigingen en instellingen. Nadat
door een tweetal kleine meisjes bloemen
waren aangeboden aan Mevrouw Brink
man en Mej. G. Brinkman, werd de huldi
ging ingevet door een serenade welke werd
gebracht door de Muziekvereen. „O.B.K"
De voorzitter van het Feestcomité, wet-
houder A. Hoogendijk, van Lange Ruige
Weide, hierna het woord nemend, riep de
jubileerende Burgemeester en Famüie eah
hartelijk welkom toe. Sprekende namens
heel de gemeente complimenteerde de wet
houder de Burgemeester met dit ambts
jubileum en hield vervolgens een hartelijke
toespraak. Bijzonder ook liet spr. uitkomen,
dat op prijls wordt gesteld de vlotte afwik
keling van zaken op administratief gebied
Als blijvend aandenken aan dit Jubileum
overhandigde de wethouder een waardig
geschenk namens de ingezetenen en amb
tenaren van Lange Ruige Weide, benevens
een zeer fraai uitgevoerde oorkonde
De, heer Kasbergen. wethouder
Hekendorp. vertolkte hierna de gevoelens
van Raadsleden en ingezetenen dier Ge
meente en .bood eveneens namens de Ge
meenten Hekendorp en Papekop een pas
sende herinnering aan.
Namens de ambtenaren der drie Gemeen
ten sprak de heer Baas den jubileerenden
Burgemeester toe.
Het woord werd vervolgens gevoerd door
afgevaardigden van Burgerlijke Armbestu
ren, Brandweer, Bijz. Vrijw. Landstorm,
Jongelingsvereen., Meisjes/vereen., Muziek
vereen, Patrimonium. Politie, Pluimvee-
vereen., Oranjevereen., Schoolbesturen,
Groene Kruis. Wijkverplegnig, Polderbestu
ren en Crisis-Comité.
De Burgemeester hierna het woord ver
krijgend, dankte voor al de goede woorden
tot hem en de zijnen gericht. Deze oogen-
blikken zullen nimmer door hem vergeten
worden. In een uitvoerige rede werden be
langrijke episodes uit de heengegane kwart
eeuw gememoreerd. Het was een diepaan
grijpend ernstig woord.
De Burgemeester en Familie recipieerde
hierna, van welke gelegenheid de ingeze
tenen gaarne en ruimschoots gebruik werf!
gemaakt.
Na de receptie bleef de Burgemeester en
Familie met de wethouders, Raadsleden en
ambtenaren der drie Gemeenten nog eeni-
gen tijd gezellig bijeen.
Van bovengenoemden bond is dezer dagen
te Oostdongeradeel een correspondentschap
opgericht.
De beroemde dirigent Arturo Toscanini tijdens de gister gehouden eerste repetitie
met het Residentie Orkest voor het concert van Donderdag a.s. in Den Haag en
Zaterdag a.ste Rotterdam.
GROEN VAN PRINSTERER"
Algemeene vergadering
te s-Gravenhage
Ledental in 1936
aanmerkelijk gestegen
De Algemeene vergadering van de
Vereeniging van Burgemeesters, Wet
houders en Gemeentesecretarissen
„Groen van Prinsterer" te 's-Graven-
hage gehouden.
werd door den voorzitter, den heer P.
C 01 ij n, Burgemeester van Alphen aan den
Rijn geopend met een rede,, waarin hij her
innerde, dat in deze bewogen tijden de be
hoefte aan voorlichting en onderlinge be
spreking zeker nog grooter is dan in normale
tijden. Naast de jubileerende Vereeniging
van Nederlandsche Gemeenten, welke hij met
haar zilveren feest hartelijk gelukwenscht,
blijft er voor „Groen" een taak bestaan,
vooral ten aanzien van onderwerpen, die ook
een principieele belichting noodig hebben.
Uit het jaarverslag blijkt, dat het ledental
ook in 1936 weer aanmerkelijk is gestegen
en dat de Vereeniging een verhoogde activi
teit in het nastreven van haar doel heeft
kunnen ontwikkelen.
De penningmeester geeft een financieel
overzicht, waarin wordt aangetoond, dat de
financieele toestand gunstig kan worden ge
noemd. Het batig saldo per 31 December 1936
bedroeg f 223,64, terwijl nog een reserve
bestaat van f 500.
Wegens periodieke aftreding werden de
heeren Talsma, Burgemeester van Renkum
en Dr de Lange, Secretaris van Utrecht met
vrijwel algemeene stemmen herkozen, terwijl
in de vacature Laernoès, die zich, overeen
komstig daarvoor vastgestelde regeling, niet
herkiesbaar stelde, gekozen werd de heer P.
J. Keijzer, Burgemeester van' Wemeldinge.
Naar aanleiding' vatt-ing'eKomén vraagpun
ten wordt uitvoerig gediscussieerd ove:
door het Zuivel-Export-Bureau, blijkbaar
met machtiging van de Regeering, onderno
men pogingen om de kinderen op school
goedikoope melk te doen verstrekken. Het
onderwerp wordt, zoowel principieel-theore-
tisch als -practisch belicht. Het bestuur zal
zijn houding terzake bepalen, waarbij even
wel met het in de vergadering algemeen be
leden gevoelen, dat groote voorzichtigheid
moet worden betracht, en dat tegen het ge
bruiken van de school als economisch insti
tuut voor melk-distributieprincipieele be
denkingen bestaan, rekening zal worden ge
houden.
Ten aanzien van een andere vraag t.w.
welke houding de burgemeesters moeten aan
nemen tegenover politieke optochten, wordt
ter vergadering een voorbeeld van practisch
optreden, waardoor bezwaren werden ont
vangen, medegedeeld.
Daarna werd de zeer geanimeerde verga
dering met dankgebed door den heer Talsma
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE
De firma Ruys Co., Hoofd-Agente van
de N.V. Rotterdamsche Lloyd meldt, dat de
boottrein rijdende in aansluiting op het
2 dezer te Marseille Eerwacht wordend ms.
„Indrapoera" den 3d en dezer om 12.48 te
Roosendaal, om 13.41 te Rotterdam D P. en
om 14.05 te Den Haag H.S. zal aankomen,
Aankomst Amsterdam C.S. 15.14
Officïeele Berichten
GERECHTSWEZEN
Benoemd la tot reohter in de arrondisse
mentsrechtbank te Amsterdam: mr G. C. B. B.
ONDERSCHEIDINGEN
>t officier ln de Orde van Ora
W. Munnlk te Voorburg,
t ridder ln de Orde van Orai
N. Oh. de RuJJtfer te Utree
M. C. M. Voorbeytel geb.
W. Leen te Willei
sendrecht; E. Rorüe te Den Haag. Idei
tj. J. C. Daggert te Devei
LEGER EN VLOOT
Aan den kapitein der Inf.. C. A. F. W. SI.
rer te Breda, ls eervol ontslag verleend;
z(jn plaats is benoemd de kap. der inf. J. Pel
TEXTIELCONFERENTIE
TE WASHINGTON
De afvaardiging van Nederland naar de drie
deelige technische conferentie betreffenle d<
"ellndustr.ie, welke 2 April a.s. te Washing,
sal worden gehouden, is als volgt samen-
.ld: benoemd zijn: a. tot afgevaardigde
der Nederl. regeering: dr J. Wissellnk, b\jz.
hoogleeraar aan de Ned. Handels-Hoogeschool
otterdam; b. tot werkgevers-afgevai
de: G. v der Muelen. directeur N.V. KoninkI
Stoomweverij te Nfiverdal: c. tot arbeid,
•fgevaardigde: G. Rengclink, voorz. van
Alg. Ned. Bond van Textielarbeiders „De Een-
:ht"; d. tot technische raadslieden va;
afgevaardigde der Ned. Regeering: le.
P. Drost; 2e. mej. mr G. J. Stemberg; 3e. G.
J. Teppema; e. tot tecbn. raadslieden van de
werkgeversafgeva-ardigde: le. mr A. C. v Ecl
2e; mr B. J. M. v Spaendonck; f. tot techi
raadslieden van den arbeiders-afgevaardigd,
le. A. v d Meys, voorz. R.TC. Textielarbeiders
bond St Lambertus: 2e. G Ekkel, lid al sr. bs
stuur C.N.V. en voorz. Ned. Chr. Text!-'-rbel
dersbond „Unitas".
POSTKANTOCfR TE BOSKOOP
slag verleend.
POSTKANTOOR TE HARLINGEN
ROFFELRIJMEN
EEN KLEINE VRAAG
De blijde dag der schoonmaaktijd
Bloost aan de oosterkimme.
Straks zal de vrouw met frissche moed
De zoldertrap beklimmen
En daalt zij in de kelder af
Om zich geducht te toeren
En heel het huis van top tot teen
Met bezemen te keer en.
Natuurlijk wordt er hier en daar
Een kamertje behangen,
Een loopertje, een meubelstuk
Wordt door een nieuw vervangen,
En wat niet al te best meer is
Gaat tijdelijknaar boven;
Daar wordt het, meestentijds voorgoed,
Ver in de hoek geschoven
Ik durf in deze slechte tijd
Een poginkje te wagen
Mijn meer-gegoede lezeres
Een kleine vraag te vragen:
U weet, beminde lezeres,
Bat veel van uw vriendinnen
Met een bezorgd, bekommerd hart
De schoonmaaktijd beginnen:.
ln menig keurig net gezin
Raakt stuk na stuk versleten
En op üw zolder staat veel goeds
Verborgen en vergeten!
Ge kunt (en ik weet vast: ge w\lt)
Daar andren mee verblijden
Al kost het dan een offertje
Van uw bezit te scheiden.
Dat maakt het, dunkt me, juist zoo mooi
Iets bruikbaars weg te geven:
Zoo'n offer brengt pas zonneschijn
ln een verpooverd leven!
Ik weet dat ik mij niet vergis:
Ik hóór de zolders kraken!
Ja, er is stof in overvloed
Om andren blij te maken!
Tragisch ongeval
Knaapje onder graanzakken bedolven
en gedood
Zaterdag tegen 'den avond werden dc
ouders B. te Aardenburg ongerust over
het lanege uitblijven van hun vijfjarig zoon
tje, dat was gaan spelen. De politie werd met
een en ander in kennis gesteld.
Den geheelen avond werd naar het
miste kind gezicht, maar tevergeefs. Ver
schillende putten werden afgedreigd, daar
de ouders meenden, dat het kind te water
was geraakt.
Na een nacht van hevige onrust
ouders werd Zondagmorgen het lijkje van
het kind gevonden in een naburig graanpak-
huis. Vermoedelijk heeft het kind hierin
gespeeld, is onopgemerkt opgesJotem en toen
van een hooge stapel graanzakken gevallen.
Eenige zakken vol graan waren bij den va!
boven op het ventje
LEVEENSGEVAAR GEWEKEN
Naar men ans mededeelt, is de toestand
van den heer De Mos uitScheveninge
hulpkoster van de nieuwe Badlcapel die
eenige weken geledon in zeer ernstigen toe
stand in Bronovo werd opgenomen, als ge
volg van een motorongeluk op de Koning
innegracht te Den Haag, thans wat vo
uitgaande. Het levensgevaar schijnt gewe
ken te zijn.
36 JAAAR TROUWEN DIENST
Op den Ssten Maart zal aan den maga
zijnbeheerder le klasse J. Visscher te
Vreeswijk de gouden medaille voor 36-
jarigen dienst worden uitgereikt
(Nadruk verboden)
LEO LENS
£r i&grotó
vej'scfdz.
'AKKERTJES"
tegen hoofdpijn, kiespijn, onbehaaglijk
heid, griep, kou, koorts of rheumatie«Cy
Ze verdrijven 'n "kater" verrassend snel!
Nederlandsch Product Recept van Apotheker Dumont
Koker met 12 stuks 62 ct. Zakdoosje, 3 stuks 20 ct.
UIT OOST-IND1E
Schietpartij in de Kampong
Enkele zwaar- en lichtgewonden
Verstoord inlandsch nachtfeest
SOERABAJA, 1 Mrt. (Aneta/ANP). In dea
nacht van Zaterdag op Zondag heeft zich
in de kampong Koelang Tengah eerï
ernstig drama afgespeeld.
In deze kampong woont de heer Middel
koop, gewezen hoofdbesteller van den Posfc»
dienst, die met een inlandsclie vrouw ge
huwd is. In den bewusten nacht was hij
aanwezig bij een inlandsch feest, waarvoor
hij was uitgenoodigd. Plotseling aldus
volgens den heer Middelkoop werd er
alarm gemaakt door het geroep .maling,
maling" (dieven). Hierop snelden de feest
gangers naar buiten om te ontdekken waar
de dieven waren. Middelkoop deed hetzelf
de en zette in de duistere kamponggangen,
een man achterna, -die hij voor den dief
hield. Hij, op zijn beurt, werd door kam-
ponglieden (die hem vermoedelijk voor de
gezochte hielden) nagezet Middelkoop strui
kelde, waarop hij werd aangevallen en be
wusteloos geslagen. Toen hij bijkwam, vie
len kamponglieden hem ten tweede malö
aan. waarop Middelkoon een revolver trok,
welke hij altijd bij zich draagt Hij loste
verschillende schoten, waardoor een inlan
der doodelijk werd getroffen.
Middelkoop zelf bekwam een lcapwond
aan het hoofd, en werd door vrienden naar
huis gebracht, die hem het wapen afnamen.
Toen Middelkoop weer thuis was. narn
hij zijn jachtgeweer, ging naar buiten en
schoot op de menigte inlanders welke was
saamgestroomd. Twee personen werden ge
wond nl. één aan de rechterhand en een
tweede aan het hoofd en de rechter
schouder, verder werden nog eenige inlan
ders gewond. De hoer Middelkoop is ge
arresteerd.
„Geen ruzie maken!" waarschuwt Van den Berg, omziend.
De opgeheven zweep zet zijn woorden kracht bij. Arend wijst
op Arie: „Hij gooit ons om", maar de boer let niet op hem.
„Als jullie nog meer ruzie maken, ga je er allemaal weer uit''.
Hij draait zich weer recht.
Arend en zijn zusje zijn weer op hun melkblok gaan zitten.
„Vreemde snotaap", sarren zij geniept, „vreemde snotaap".
Arie doet of hij hen niet hoort. Hij heeft wat touwen en
een jas genomen waar. hij op zit, en kijkt stil voor zich uit,
zijn drift is plotseling ingezonken. Hij voelt zich eenzaam
tusschen al die anderen.
Nu en dan houdt Van den Berg het paard in. om kinderen
die bij hun woning gekomen zijn, uit de wagen te laten
klimmen.
Als ri! bij de laan van „Nooit Volmaakt gekomen zijn Iaat
hij oo' Ar'~ uit de wagen gaan. Hij houdt de leidsels strak in
ban'! n eert zich half om.
Arie stapt met zijn eene voet op de ijzeren band van het
voorwiel, grijpt zich aan de rand van de wagen vast, en tast
met de andere voet naar de as-knop van het wiel. „Vreemde
snotaap", hoort hij Arend nog sarren.
Op dat oogenblik rukt het paard, dat al even heeft staan
klauwen, de wagen vooruit. Arie vóelt het wiel onder zich
wegdraaien. Hij valt vlak voor het achterwiel op de weg. Het
wiel stoot tegen hem aan, schuift hem enkele centimeters voort,
en wentelt dan over hem heen.
De boer springt van de wagen; de knecht loopt naar het
paard; de kinderen, stil en verschrikt, durven niet te kijken.
Arie ligt dwars op de weg, zijn oogen zijn dicht; hij ziet
wit, alleen op de koonen gloeien roode blosjes.
De knecht, die een jongen bij het paard gezet heeft, komt
bij de boer staan. Hij wil Arie opnemen.
„Wachten", zegt de boer schor. Hij is geschrokken, zijn
beenen trillen.
„Hij leeft nog", zegt de knecht opgelucht, als bij de han
den ev enziet bewegen, ,,'t Wiel is over zijn buik gegaan",
wijst hij.
Van den Berg knikt.
,,'t Is er een van Bruining", zegt de knecht, die zenuw-
achtig-druk bij den zwijgenden boer staat.
Dan slaat Arie de oogen op tracht met de ellebogen op te
komen.
„Doet het geen pijn?" vraagt de boer, bezorgd naast hem
hurkend en zijn hoofd ondersteunend. De jongen beweegt
het hoofd, doch kan niet „nee" schudden. „Naar huis", kan
hij alleen moeilijk murmelen. Er komt tegelijk bloed in zijn
mond, dat in donkere druppels langs de mondhoeken weg
kruipt. De boer veegt het met de zakdoek af. Hij heft het
hoofd van het kind wat op r* blijft zoo eenic-"-* tijd met hem
zitten. „Zal dit kind nog levend bij zijn ouders komen?"
vraagt hij zich af. De blosjes zijn nu van zijn wangen ver
dwenen; het gezicht is vaal-geel. De oogen zijn groot en
open, maar de wijde pupillen hebben het wit bijna geheel
Weggedrongen. Hij zit daar, leunend in de arm van den boer.
soms de mond van pijn vertrekkend. Hij spreekt niet, en
houdt de lippen stijf dicht geklemd; het schijnt dat hij be
wusteloos is, al zijn zijn oogen open, maar het leven is er uit
weggetrokken.
Plotseling is Arie weer helder; hij wil opstaan, maar de
boer houdt hem tegen. „Naar huis", murmelt hij weer. Het
bloed blijft nu weg.
„Hij kan niet loopen", meent de knecht, maar Arie knikt
flauw van wel.
„*t Is beter als hij naar huis kan", oordeelt Van den Berg.
Voorzichtig zetten zij hem op de voeten. De knecht onder
steunt hem. Voetje voor voetje, en zoo weinig mogelijk schok
kend, loopen zij de laan naar de woning op.
Van den Berg ziet hen na. Het schijnt te gaan, vlugger
dan hij gedacht had. En opgelucht zeggen de kinderen tegen
elkander: „Hij loopt al weer gewoon. D'r is niks gebroken".
„Allee, jullie er uit", commandeert de boer, „nu moet je
maar verder naar huis loopen; anders gebeuren er nog meer
ongelukken". De kinderen protesteeren: „Hij loopt weer".
Maar de boer tilt hen één voor één uit de wagen en stuurt
hen met een hard woord voort.
„Toch haalt hij de morgen niet", mompelt hij. Hij klimt op
de bok en grijpt de leidsels. Het paard trekt aan en draaft
weer jong en sterk voor de wagen; trots en krachtig kletsen
de hoeven op de steenen van het middenpad.
„Het is nog een jong dier", denkt de boer bijna jaloersch,
„hij weet niet welke schuld hij met zich draagt". Hij verwijt
zichzelf zijn onvoorzichtigheid. Als Gerrit het paard bij de
kop gehouden of de jongen uit de wagen geholpen had, zou
het ongeluk niet gebeurd zijn. Hij wist, dat het dier onrustig
was.
„Maar er waren al zooveel kinderen uitgestapt", trachtte
hij zijn zelfverwijt te sussen, „tenslotte is elk ongeluk wel
een gevolg van onvoorzichtigheid, als je alles vooruit wist
zouden er nooit ongelukken gebeuren". Maar zijn geruste
stellingen helpen hem niet veel. Onvoorzichtigheid blijft on
voorzichtigheid. En met pijn beseft hij, dat hij de schuld van
dit ongeluk altijd op zich zal voelen drukken.
Nu krijgen die ouders hun kind thuis met de dood in zijn
inwendig verwoeste lijf. Hij denkt aan de schrik van zijn
vrouw toen hun Maarten verdronken was. Die heeft hij zelf
gevonden. Het doode lichaam, zooals hij het in de sloot zag
liggen, half in de modder, en zooals hij het in zijn arm naar
huis droeg, ziet hij nog steeds voor zich. Hij heeft het eerst
in de schuur gelegd om zijn vrouw voor te bereiden. Hoe
zwaar was hem dat geweest. Die plotselinge schrik, toen ze
begréép, hoe 'n pijn deed hem die. En maandenlang had hij
haar bijna niet aan durven zien. Het was zijn eenig kind; zijn
vrouw was ziekelijk en is nu ook al weer lang geleden ge
storven.
„Zijn vader zal wel aan 't melken zijn", denkt hij. „ik moet
langs de bocht rijden en hem van het ongeluk vertellen"*
Maar tegelijk proeft hij een wrange weerzin. Hij durft den
vader niet ontmoeten. „Hij zou dan trouwens moeten omkee-
ren, want Bruinings land lag aan 'n andere weg. En zijn koeien
wachten om gemolken te worden. Hij is al verlaat en heeft
geen knechthij komt niet klaar".
„Zoo je kind thuis .te krijgen", overpeinst hij nog eens. en,
rilt. L(Wordt vervolgd)
